DE EEMLANDED
DE SPANNING IN MANDSJ0ERIJE
Licht op
ABONNEMENTSPRU: 3 maandeo voor Amersfoort f 2.10. per ruaand 0.75, per
Donderdag 12 November 1931
Uitgave: VALKHOFF Go.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
30e Jaargang No. 117
GENERAAL MAA VALT DE
JAPANNERS AAN
Nog steeds botsingen
te Tientsin
Ca-*'
ERNSTIGE EXCESSEN
TE ATHENE
PRESIDENT BARTEL
OVERLEDEN
4 uur 47 min.
L. I. LÜYCX ZOON
Piano's, Orgels, Radio
DE STORM BOVEN HET
KANAAL
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
(met gratis verrekering tegen ongelukken) f 0.17 Yv
Dinnenlood franco per post per 3 maanden i Li Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFQQN INTERC 513
PRIK F1FR AnVFRTFNTIPfJ van t-trtgtis f!.05 met inbegrip van «n bewijsnummtf
r»IJ5 Utn flUYtn dke rcgt, mccr ,0.25 Liefdadigheids-ad verteotiën voord.
helft van den prijs. - Kleine Advertenliën „KEITJES' bij vooruitbetaling 1—5 regeli
50 een», elke regel meer 10 cent, drieman! plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
Toenemende werkloosheid.
Cok in Frankrijk verer
gert de toestand.
Eén der begeleidende verschijnselen van
dc wereldcrisis op economisch gebied is
dc steeds verder om zich heen grijpende
werkloosheid. Ofschoon in Engeland door
bizonderé omstandigheden den laatstcn tijd
een kleine daling valt vast te stellen van
het werkloosheidscijfer, bedraagt bet aan
tal dergenen, die zonder werk zijn, niet
temin nog vele honderdduizenden. In de
Vcrcenigdc Staten, het rijke Amerika, waar
men meende, dat de economische nood
nimmer zijn intrede zou doen, vormen zij,
die niets om handen hebben, reeds een
schrikwekkend hcirlcgcr. Hetzelfde geldt
voor tal van andere staten, maar vooral
voor Duitschland.
Volgens de voorloopige berichten, die
thans zijn binnengekomen, zijn in Duitsch
land op liet oogcnblik. in ronde cijfers uit
gedrukt. 4622000 mcnschen zonder emplooi.
Ofschoon men nu ook te maken heeft met
een scizocnsbeweging op dc arbeidsmarkt
in den hcrfst'cn in don winter rusten tal
van bezigheden is dc toeneming van het
aantal wcrkloozcn niettemin buitengewoon
verontrustend, wanneer men in aanmer
king neemt, dat in een Halve maand tijdé
van 13—31 October opnieuw 138000
personen zonder werk zijn geraakt. Ver
geleken bij einde Juni. is het leger der
werkloozcn vermeerderd met GtiS.OOU.
Voor oen dergeüjken ontstellenden toe
stand ziet men zich in Frankrijk nog geens
zins geplaatst, maar dc Franschcn, die
in de veronderstelling leefden, dat de'werk
loosheid in Frankrijk, hetwelk dc grootste
goudliamslcraar der wereld is, nooit zou
kunnen binnen dringen, hebben zich lec
lijk misrekend.
Ook in Frankrijk begint zich hoe langer
hoe meer een toestand af te tcekencn, die
een dreigend karakter gaat dragen.
Het behoeft dan ook niet tc verwonde
ren. (iat dc Parijsche déplötés Dinsdagavond
in dc Kamer een buitengewone zitting heb
ben gehouden, die louter en alleen aan
het vraagstuk der werkloosheid was ge
wijd. TCvPaWjé alleen schat men liet. aantal
volkomen wcrkloozep op niet minder dan
honderd vijftig duizend. Hierbij komt nog,
"flati bét aantal arbeiders, (Tic maar drie of
vier dagen van de weck iets hebben tc doen.
voortdurend grootcr wordt Verder wordt
aan ongëvaar 23000, volgens andere schat
tingen zelfs aan iOOOG werkloozcn, dc ver
dere wcrkloozcnstcun onthouden, daar deze
slechts gedurende 180 dagen wordt verleend
De afgevaardigden waren unaniem van
gevoelen, dat onvoorwaardelijk krachtige
maatregelen dienden te w orden genomen
Dinsdag reeds hebben communistische
werkloozcn tc Parijs betoogingen trachten
te houden. Wat echter ter verbetering van
den toestand, door de werkloosheid ont
staan, werd voorgesteld, kwam in het alge
meen hierop neer, dat men zich wilde ont
slaan van dc buitcnlandsche arbeidskrach
ten. Ilct sinds 1899 bestaande decreet, vol
gons hetwelk het bedrijfsleven maar tien
procent buitcnlandsche arbeidskrachten in
dienst mag nemen, zal voortaan zoo stipt
mogelijk worden uitgevoerd.
Volgens de Vossisciic Zeitung zullen voor
speciale ondernemingen, die slechts met
buitcnlandsche krachten kunnen werken,
afzonderlijke regelingen worden getroffen.
Deze uitzonderingsbepalingen gelden in
hoofdzaak voor mijnen, suikerfabrieken,
heercnconfectie, pcttcnconfectic, pelterijen*
'zaken, enz. Bovenal wil men echter het
groote aantal buitcnlandsche taxi-chauf
feurs verminderen. Zoo zijn bijvoorbeeld al
leen reeds te Parijs zesduizend Fransche
taxi-chauffeurs werkloos, terwijl achtdui
zend buitcnlandsche chauffeurs werkzaam
zijn in de groote ondernemingen.
Ter leniging van don nood is men verder
voornemens den werkloozcn liet leven wat
gemakkelijker te maken, in dezer voege,
dat hun uitstel zal worden verleend, wat de
betaling van huren en belastingen betreft
Voorts zullen zij dc voordcelcn der sociale
verzekering blijven genieten, terwijl van
gemeentewege hun kosteloos brood, melk
en kolen zullen wordcii geleverd.
INTOCHT VAN DEN WINTER IN
HET ZWARTE WOUD.
Vroeger dan gewoonlijk heeft de winter
zijn intocht gehouden in het Zwarte Woud.
In de streek tusschen St. Blasien en Ti-
tisee hebben al sneeuwstormen gewoed en
terwijl anders het eigenlijke winterseizoen
pas na Kerstmis begint, zal men dit jaar
zeker al vroeg aan wintersport kunnen
doen. Met Allerheiligen werd er reeds een
begin mee gemaakt. Te Titisec, 900 Meter
hoog gelegen, aan den voet van den Feld-
berg, is do ijsbaan al geopend. Te Frei
burg, dat niet alleen Universiteitsstad,
maar ook een centrum van wintersport is,
zijn reeds talrijke buitenlandsche studen
ten en geleerden aangekomen. Overal in
het Zwarte Woud zijn de noodige voorbe
reidingen voor de ontvangst der gasten
genomen. In tal van gemeenten van de
streek zijn de prijzen verlaagd met 10 k 13
pel.
Ilij Irachl een groot leger
op de been le brengen
Londen, 10 Nov. (V.D.). Naar geméld
wordt, wordt de toestand in Tientsin zeer
ernstig. Gisternacht was de politie niet in
staat te verhinderen, dat de rebellen bijeen
kwamen. Ongeveer 300 schoten zijn gelokt
in de nabijheid van dc Japanschc barakken.
Hedenmorgen verzamelden zich 200 rebel
len in de Nankai-universiteit op de grens
van de Japanschc concessie.
Hét' Fransche garnizoen heeft opdracht
gekregen zich ge reel le lioüden de grenzen
van de Fransche concessie te verdedigen. Ik
burgemeester van Tientsin heeft een ver
klaring gepubliceerd, waarin hij zegt, dal
de toestand nog dreigender is dan Zondag
nacht, toen 1000 gewapende Chineesche op
roerlingen dc openbare gebouwen aanvielen
Moskou, 10 Nov. (V.D.). Naar uit Pe
king gemeld wordt, hebben dc strijdkrach
ten van generaal Maa een nieuwen aanval
ondernomen op de Japanschc stollingen, U'
K M. te Zuiden van de NoiTnirivicr. Dc strijd
duurt nog voort.
Londen, 10 Nov. (II.N.) Volgens een be
richt uit Cliarbin beeft maarschalk Tsjang
Hsoc Liang geweigerd liet bevel tot mobili
satie voor dc provincie Tsitsikar uit te vaar
digên, waarop generaal Maa besloten heeft
dit bcvpl op eigen gezag te geven, daar hij
het noodzakelijk acht oen leger van 50.0DJ
man op dé been tc brengen, teneinde dc Ja
panners met succes tegenstand te kunnen
bicden
Sir John Simon naar Parijs.
Londen, 10 November (V.D.). De Brit-
sclic minister van buitcnlandsche zaken, sic
John Simon, zal dc bijeenkomst van den
Volkcnbondsraad welke Maandag tc Parijs
zal worden gehouden, bijwonen. Zooals be
kend, zal in (leze zitting het Chinecsch-Ja
panschc geschil weer aan een bespreking
worden onderworpen.
Volgens de Daily Telegraph heeft dit be
richt in politieke kringen een gevoel van
opluchting veroorzaakt aangezien men ge
looft, dat de koele en rustige opvatting van
sir John Simon den Volkenbond zal weer
houden tot het nemen van onverstandige
en onnoodige dwangmaatregelen.
Dc Japanscbe concessie te Tient
sin ernstig bedreigd
Londen. 11 Nov. (V.D.) Volgens Japan-
sche berichten, zouden 30.000 Chineezen een
aanval hebben ondernomen op de Japan
schc concessie te Tientsin. Dc toestand zou
zeer criliek zijn, aangezien dc Japanners
slechts over G00 irmn zouden beschikken.
Geen kans op oorlogsver-
wikkelingen met Rusland?
Londen, 11 Nov. (H.N.) De Japiiischo
gezant te Washington heeft gisteren op het
departement van buitcnlandsche zaken op
nieuw een verklaring afgelegd over hot J i-
pansch-Chincesche conflict en de verzke
ring herhaald, dat de Japansche troepen in
•Je spoorwégzóne teruggetrokken zu'-len
worden, zoodra oen voldoende besclveiming
voor de Japanschc onderdanen in het ont
ruimde gebied verzekerd is. Aan een jour
nalist verklaarde do gezant, dat de Japan
rrlie troepen .niéts zullen ondernemen in
de Russische invloedssfeer in ManJsjocnje,
zoodat men voor oorlogsvenvikkelingon
met Rusland niet bevreesd behoeft to zlin.
Japan wil alleen ontruimen,
wanneer China aidoende
waarborgen biedt.
Tokio, 11 Nov. (V.D.) liet Japaneeiie
ministerie van buitenlandsche zaken heeft
naar aanleiding van de jongste Chineesche
nota van den volkcnboiid een verklaring
gepubliceerd, waarin o.a. wordt gezegd,
dat de bezetting van Mandsjoerije door Ja
panschc troepen cn het verder optreden
noodig is geweest ter bescherming van Ja-
psnsclio onderdanen in Japanscho bezit
tingen. De toestand in Mandsjoerije is zoo
danig verscherpt, dat de militairo actie
moest worden uitgebreid om dc Japausctie
belangen tc beschermen.
Dé JapanschlV'iogëerijig zal sldchts don
haar troepen uit China terugtrekken, wan
neer zij waarborgen heeft, dat dc Chinee
sclie autoriteiten in staat zijn voor dc rust
en cr lc in Mandsjoerije zorg to dragen.
De gevechten voor Tsitsikar
Moskou, 11 No v. (V.D.) De gevechten
aan de Nonni-rivier duren nog steeds voort.
Dc troepen van 'generaal Matsjansjan heb
ben de Japanners ongeveer 2 Kilometer te
-SoLaaX I loocoooo
CL t r-^JUL/sc rx. e,
Sp
j p o
J- o_p CL/ruS oLc
ITXoaxcL -
p' ll
Vrioppo
HET TOONEEL VAN DEN STRIJD IN MANDSJOERIJE.
Op bijgaande kaart is liet. tooneel van den strijd in Mandsjoerije aangegeven, die
zich concentreert om de brug over de Nónni bij Angantsji. Men vindt er ook den
spoorweg Taonan—Angantsji op aangegeven, door de Japansche Zuid-Mandsjoe-
rijsche spoorwegmaatschappij gebouwd cn in 1927 aan de Chineesche autoriteiten
overgedragen. Daar dezen echter nooit voor den aanleg hebben willen betalen,
beschouwt Japan dezen spoorweg als te beiiooren aan de Zuid-Mandsjocrijsclic
spoorwegmaatschappij.
ruggedrongen. Volgens Chineesclie berich
ten trachten de Japanners met behulp van
bombardementen uit vliegtuigen de troepen
van Matsjansjan le dwingen Tsitsikar te
ontruimen.
Moskou, 11 Nov. (V. D.) De telegra
fische verbinding tusschen Charbin en
Tsitsikar is verbroken. De Japansche con
sul-generaal te Charbin kon ook telefonisch
niet met den Japansclien consul tc Tsitsi
kar spreken. In verband hiermtde heeft
liet Japansche opperbevel medegedeeld, dat
ingeval het consulaat-generaal te Charbin
bedreigd zou worden, ook danr maatregelen
zouden worden getroffen voor de bescher
ming der Japansche burgers.
Geen samengaan met witte Rus
sen.
Tokio, 11 Nov. (V. D) Van officicelc
Japansche zijde wordt het Russische be
richt, dat de Japansche militaire missie te
Charbin onderhandelingen heeft gevoerd
met een voormalig czari3tisch generaal over
het bezetten van den Chineesch'en óostcr-
spoonveg door witte Russische troepen, als
onjuist tegengesproken. De Japansche mili
taire missie betracht d6-grootste neutrali
teit.
Londen, 11 Nov. (V.D.) De vvederzijdsche
strijdkrachten in liet gebied van deispoor-
brug over (le Nonni hebben op grond van
een overeenkomst tusschen den Chincc-
schcn opperbevelhebber Ma Tschang Schan
en den Japanschcn consul le Tsitsihar de
vijandelijkheden beëindigd. Er is een wa
penstilstand gesloten. Generaal Ma Tschang
Scha tig zou zich verplicht hebben geen ver
dere aanvallen op de Nonnibrug te doen cn
zijn strijdkrachten uit de vooruitgeschoven
lillies terug te trekken.
Volgens andere berichten hebben Japan
sche verkenningsvliegtuigen groote Chinee
sche troepenbewegipgen waargenomen in
de richting van do Nonnibrug.
Volgons een bericht uit Mockden is dc
Chineesche generaal Tschang Ilai Peng, die
aan de zijde der Japanners strijdt, cn bij
Anganghi is gelegerd, voornemens van daar
uit een aanval tc ondernemen tegen Ma
Tschang Sehan. -
Tokio, 11 Nov. (V. D.) De Japansche
admirale staf deelt mode: In verband met
de laatste gebeurtenissen te Tientsin heeft
"de Japanscho admirale staf met locstcm-
.ming der regccring vier kruisers gezonden
naar Dairen, teneinde aldaar paraat tc blij;
ven. In géval de bescherming der. Japanners
noodzakelijk mocht zijn, zullen dc oorlogs
schepen uit Dairen naar Tientsin varen. De
admirale staf verklaart dat het in het voor
nomen ligt de Japansche zeestrijdkrachten
le Dairen nog verder tc versterken.
Athene, 11 Nov. (V.D.) Ter gelegenheid
van den herdenkingsdag op Cyprus is het
voor liet Universiteitsgebouw tot ernstige
excessen gekomen welke ontaardden in een
straatgevecht. Dc woedende volksmenigte
wierp van de laagopgctrokken bijgebouwen
der Universiteit met dakpannen naar de
politiebeambten. Daarbij werden meer dan
20 studenten en politiebeambten gewond.
De ruiten van een tramwagen werden ver
nield. De politic liccft talrijke arrestaties
verricht.
B or 1 ij n, 11 Nov. (V.D.) De president van
den Pruisischen Landdag, Friedrich Bartel,
die sinds ccnige weken lijdende was aan
blindedarm-ontsteking en enkele dagen ge
leden door prof. Sauerburch werd geope
reerd. is Woensdagavond om zeven uur op
60-jarigcn leeftijd overleden.
Friedrich Bartel werd op 28 Maart 1S71
te Loitz in Pommeren geboren. Ilij werd
schilder en reeds in 1903 vakvereenigings-
employé. In het jaar 1913 werd Bartel lid
van het bestuur der SPD. In het jaar 1922
werd'hij lid van den Pruisischen Land
dag. In de beide zittingsperiodes van den
Landdag werd hij tot president gekozen.
Minister-president Braun heeft een tele
gram gezonden aan dc weduwe van Bar
tel.
Ook van liet presidium van den Land
dag heeft president Braun een condolean-
ti'e-telegram gezonden.
DE WAPENSTILSTANDSDAG
TE PARIJS.
P a r ij s11 Nov. (V. D.) Alle winkel
zaken te Purijs waren heden gesloten ter
gelegenheid van den Wapenstilstandsdag.
Overal waren de werkzaamheden neerge
legd.
Des morgens heeft aan het graf van den
Onbekenden Soldaat een kransnederlegging
plaats gehad door den president der repu
bliek, Doumcr. Daarna had een groote troe-
penparade plaats.
BUITENLAND.
De president van den Pruisischen Land
dag overleden.
(Eerste Blad pag. 1).
De spanning in Mandsjoerije.
(Eerste Blad pag. 1).
Het laatste clement ontdekt.
(Eerste Blad pag. 2).
Bomaanslag op een llaliaanschcn consul.
(Eersto Blad. pag. 2.)
BINNENLAND.
Ilct gevaarlijke Zuid-Limburg.
(Tweede Blad pag. 1).
Twee arrestaties'in verband met den roof
overval le Schipluiden.
(Tweede Blad, pag. 1).
De winkelsluiting* tc Amsterdam.
(Tweede Blad, pag. 2).
D'c samenstelling van het crisis-comité.
(Dorde' Blad, pag. 1).
Een adres der Vereenigilig van Ned. Ge
meenten inzake de tijdelijke korting op de
uitkeeringen.
'Derde Blad, pag. 2).-
SPORT.
Twee Xcderlandsche zwemrecords ver
beterd. (Derde Blad. pag. 2).
STADSNIEUWS.
De Wapenstilstandsdag herdacht.
(Eerste Blad, pag. 3).
Als Vrede slicht en branden (kinder-vredes-
lichloramcgang).
(Eerste Blad, pag. 3).
Gecompliceerde aanrijding op den
Utrcchischcwcg
(Eerste Blad, pag. 3).
Hoogste barometerstand 73G.5 te Marseille.
Laagste barometerstand: 732.6 te Lerwick.
Verwachting: Meest matige Z.W. tot X.
wind, zwaar bewolkt tot betrokken met
tijdelijke opklaring. Enkele regenbuien,
aanvankelijk iets kouder. Later zelfde tem
peratuur.
De stijging van de luchtdruk over de
Britsche eilanden ging regelmatig door. In
de kern der depressie steeg de barometer
van 72G tot 73i m.M. Ten Westen van de
25c lengtegraad ligt op den oceaan een
nieuwe depressie met naar het schijnt een
diepe kern. Iloéwef de temperatuur in En
geland iets daalde is toch te verwachten,
dat de luchtstroom met lioogc temperaturen
uit liet Z.W. cn w; zal aanhouden en daar
mede liet zachte weer met tijdelijk krach
tige wind en regen. De meeste regen viel
in do golf van Biecaye cn in Noord-Zwe
den.
Lsngestraai 43-52. Tel. 190
Bontranden
Bcntstrooken
Pluche-en-astrakanranden.
lm. Breitsehwanz,
Varkensniarkt 5 Tel. 1309
Reeds 27000 instrumenten worden
door ons geleverd I Zegt U dit niets!
Londen, 11 Nov. (V.D.) De storm woed
de heden onverminderd boven het Kanaal
voort De gehcele Zuidkust van Groot-
Brittannië wordt op zeer ernstige wijze
geteisterd
Op sommige plaatsen liccft de wind een
snelheid bereikt van 70 mijlen per uur. In
verschillende kustplaatsen sloeg het zee
water over de dijken cn stroomde de hui
zen binnen.