ENGELL DE EEMLANDED 1 BRIEVEN VAN EEN1 BRABANTSCHEN BOER Buitënlandsch BIJKANTOOR SOESTERKWARTIER SOESTËRWEG 107 Belangrijkste Nieuws JOï-fl. DEHEER Weerbericht Maandag 16 November 1931 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 30e Jaargang No. 120 Overzicht TALRIJKE ARRESTATIES IN ECUADOR Dinsdagavond „AMICITIA" DE DEENSCHE NACHTEGAAL L. J. LUYCX ZOON Piano's, Orgels, Radio DOOR A. A. L. GRAUMANS 4 uur 42 min. ABONNEMENTSPRIJS r- 1 maanden voor Amersfoort f 2.10, per maand I 0.75, per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17 Binnenland franco per post per 3 maanden i 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFQQN INTERC 515 PRIK tlFR inVFRTFNTIFN van !-4 regel» f 1.05 met Inbegrip van een bewi)snumm« fBIJ5 UtH flUVcn CW ItPI elke regel f025 Llefd,d,ghe)d3.lldverteDtlfn voord» helft van den prijs. Kleine Advertentlên „KEITJES bij vooruitbetaling 1 5 regel» 50 een», elke regel meer 10 cent, driemaal plaatse» f I.—. Bewijsnummer ertrn f 0.05 i Dc verwarde toestand in Msndsjoerije. De Vol- kenbendsraad komt on- der ongunstige omstan digheden bijeen. Daar Briand het buitengewoon druk lrceft en er ernstige bezwaren aan verbonden zijn, dat hij op het oogeublik dc Franschc hoofd stad verlaat, komt dc Volkenbondsraad vandaag onder zijn voorzitterschap niet te Genève, maar te Parijs bijeen. Punt van be spreking maakt uit de ontwikkeling van den toestand in Mandsjoerijc, die iederen dag een ernstiger karakter gaat aannemen. Zooals men weet, hebben dc laatste tijden voortdurend Japansch-Chinecsche botsin gen aan de Nonnirivier plaats gehad; uit den geweldigen vloed van elkaar dikwijls tegensprekende berichten kan inmiddels worden opgemaakt, dat de Japanners en de met dezen sympathiseerende Chineesche generaal Tsjang Hai Peng naar bet Noor den oprukten in de richting van Tsitsikar, waar de Chineesche generaal Ma zich heeft genesteld, wiens troepen al meer dan ccn6 met de Japanners zijn slaags geraakt. Laatstgenoemden rechtvaardigen hun op- marsch door te verklaren, dat Russische formaties aan de zijde van generaal Ma aan de gevechten deelnemen. Sommige be richten behelzen, dat de Japanners Vrijdag ferm klop hebben gekregen en zich genood zaakt zagen zich terug te trekken. Chineesche ruiterij heeft bovendien de linker flank der Japanners trachten af te snijden. Een en ander is voor het Japanschc opperbevel aanleiding geweest een groot aantal bom bardementsvliegtuigen te laten ontbieden teneinde de bedreigde flank te ontlasten. Bovendien is Tsitsikar opnieuw van de lucht uit bestookt. Alles wijst er ondertus- schen op, dat generaal Ma al zijn best doet laatstgenoemde stad zoo lang mogelijk te behouden, maar zijn positie schijnt niet be paald benijdenswaardig te zijn. Het is zeer de vraag, of hij zich zal weten te liandha ven, wanneer de Jauanners, hetgeen te ver wachten is, eerlang een grool6checpschen aanval zullen ondernemen. Trouwens: Ma heeft reeds aan dc Chineesche regeerings instantie te Charbin geseind, dat dc loc stand wanhopig is; hij heeft dan ook op nieuw op de tussclicnkomst van den Vol kenbond aangedrongen. Ook de Vossische Zeitung is van gevoe len, dat dc toestand nog gecompliceerder zou worden, wanneer de Japanners binnen enkele dagen zouden pogen Tsitsikar in te nemen, daar dan een van dc belangrijkste punten aan den Oost-Chineeschen spoor weg, die onder Russisch beheer staat, dooi de Japansche kanonnen zou kunnen wor den bestreken. Gelijk uit dc telegrammen blijkt, loochenen dc Russen zoo nadrukke lijk mogelijk, dat zij generaal Ma ook maar op eenigerlei wijze steun vcrlee'nen. Een of- ficicele verklaring, te Moskou afgelegd, ver wijst de Japansche berichten, volgens welke op G en 8 November grootc wapen- en mu- nitictransporten voor dc Chincczen zijn aan gekomen, naar het rijk der fabelen, evenals het optreden van roode formaties aan do zijde der Chincczcn. Tass, het officieclc Rus sische lelcgraafagentschap, laat uitkomen, dat dc Japansche beweringen alleen maar moeten dienen om den verderen opmarsch der Japanners te rechtvaardigen. Van hun zijde korncn dc Russen met contra-beschul digingen; zoo beklagen zij zich over een levendige Japansche agitatie in Noordelijk Mandsjoerijc, terwijl zij tevens den Japan ners voor de voelen werpen, dat zij in Oost- Mongolië een onafhankelijkheidsbeweging in het leven willen roepen. Wanneer men al deze feiten in aanmer king neemt, kan niet worden ontkend, dat dc toestand zeer verward is, zoodat de Vol kenbondsraad een uVcrst ingewikkeld pro bleem zal hebben op te lossen; oen spoc dige regeling ervan is feitelijk alleen mo gelijk, wanneer de partijen, die bij het con flict zijn betrokken, zelf met grooten ern6t streven naar den terugkeer van normale toestanden. Tot dusver heeft Japan den Volkenbondsvaad dc grootste moeilijkheden bereid. Zal het tenslotte tot inkeer komen? Een vleugje hoop wordt gewekt door een bericht van dc Petit Parisian, volgens welk blad gedurende de jongste besprekingen tu6schen Briand en den Japanschen am bassadeur Josjisawa een compromisvoor stel is opgedoken, dat betrekking heeft op dc regeling van 't Mandsj'óerijsche geschi! en te meer kans heeft aanvaard te worden, omdat het van Japan uitgaat. Aan de hand wordt n.l. gedaan, dat dc Volkenbondsraad een commissie van deskundigen naar de betwiste gebieden stuurt om ter plaatse „dc anarchie in Mandsjoerijc" te bcstudeeren De leden der commissie zouden moeten wor den gekozen uit de militaire attache's der Volkcnbondsmogendheden te Tokio; de taak der commissie zou moeten zijn zich een denkbeeld te vormen \an dc situatie, zoo ais deze zich de laatste tijden heeft ontwik keld en ook toezicht tc houden op dc on derhandelingen tusschon het Japansche op perbevel in Mandsjoerijc en dc Chineesche overheden inzake dc ontruiming. Evenwijdig met deze besprekingen van meer lokalen en administratieven aard zou den dan ook rectitstrcekscho diplomatieke onderhandelingen tusschen Japan on Chi na moeten worden geopend. Beide partijen zouden zich voor den Volkenbond formeel moeten verplichten binnen een „redelijken" tijd tot een tastbaar rcvsultaat te komen. liét is*cclHer de waag of China hierop in zal 'wiltón- gaan, zoolang'Japan dc be zetting niet ongedaan heeft gemaakt. looncn der gemeentearbeiders, waarbij voorzien wordt in een verlaging van VA pCt., staken op het oogenblik tc Berlijn on geveer 1000 arbeiders bij dc werkverschaf fing. Deze arbeiders ontvingen tot nu toe een loon, dot overeenkomt met dat van on geschoolde metaalarbeiders, doch dit loon wordt thans eveneens verlaagd. Berlijn is overigens één der weinige gemeenten, waar dc to werk gestelde arbeiders een tarief loon ontvangen. STAKING VAN ARBEIDERS BIJ DE WERKVERSCHAFFING. B e r 1 ij n, 13 November. (V.D.) Als protest tegen dc arbitrale uitspraak betreffende de Quito, 14 November. (V.D.) Dc regeering van Ecuador heeft, gebruik makende van haar buitengewone volmacht, honderd per sonen gearresteerd, waaronder talrijke of ficieren uit het leger, die ervan worden ver dacht revolutionnairc sympathieën te koes teren. Een vrij groote troepenmacht is naar de hoofdstad gezonden. DE ZUIVERINGSACTIE TEGEN DE BANDIETEN OP CORSICA. P a r ij s15 Nov. (V.D.) Dc zuiverings actie der Franschc gendarmerie op* Corsica wordt met onverminderde kracht voortge zet. Dc voornaamste opzet, n.l. het onscha delijk maken van de leiders der bonden, Spadia en BorJica, is nog niet gelukt. De gendarmes hebben gisteren het blokhuis van Bornea, dat op een ontoegankelijke rots gelegen is, omsingeld. De bandieten wisten echter in dc duisternis door het cordon heen tc breken cn te ontkomen. Men slaagde er echter in, een anderen bandiet te arrestee ren, die door zijn indrukwekkend uiterlijk altijd de schrik der overvallenen was. Dc man is bijna 2.10 Meter groot cn weegt bijna 300 pond. GROOTE HOEVEELHEID DYNAMIET GESTOLEN. II u c h e n b u r g, 13 Nov. V.D.) In den nacht op heden is in het ten X. van het plaatsje Budiugen in een steengroeve van de Linzer Basalt A.G. gelegen springstof- fenmagazijn ingebroken. In het geheel wer den VA centenaar dynamiet gestolen. Daar de zware ijzeren deur, waarmede het ma gazijn gesloten was, uit het metselwerk ii gebroken, ligt het vermoeden voor de hand dat verscheidene personen dc inbraak heb ben gepleegd. Heden heeft in verband met deze inbraak een arrestatie plaats* ?ehad. DUITSCH-RUSSISCHE ONDERHANDELINGEN. Berlijn. 14 November (V.D.) Officieel wordt medegedeeld, dat met het oog op uit breiding der economische betrekkingen tus schen Duilschland cn Rusland heden de onderhandelingen tusschen* beide, landen opgenomen zijn. Er zijn drie commissies gevormd, namelijk een commissie voor landbouwzaken, een voor niet-economische zaken cn een voor speciale kwesties. Dc commissiewerkzaamheden zullen onver wijld ter hand worden genomen. GOEDKOOPER TRAMTARIEVEN. Het gevolg: grooter inkomsten. Dortmu n d, 13 Nov. (II.X.) De Dorl- rnunder tram heeft in de maand October toen liet nieuwe "goedkoopere tarief voor het eerst in werking ys getreden, 300.000 passagiers meer vervoerd dan in Septem ber, zoodat in plaats van een vermindering van de ontvangsten, waarmede men gere kend had. een stijging van 2.000 mark vast- gesteld kon worden. Eersie Abonnementsconcert Amersfoortsche Kunstkring BIRGIT a. d. Vleugel: LOUIS SCHMTZLER. Kaarten a f 2.(rechten inbegrepen) Pianohandcl R. A AN DEN BURG, Arith. straat. Langestraat 49-51 Tel. 190 Dames Kousen WOL, WOL m. ZIJDE, WOL m. FLOR Best, best, best en niet duur. Voor het Soest.erkwartier kun nen abonnementen, adreswijzigin gen en advertenties opgegeven worden aan ons Bijkantoor: BUITENLAND. Nieuwe troepen naar Mandsjoerijc. (Tweede Blad, pag. 1). Anti-Semietische uitspattingen in Polen. (Tweede Blad, pag. 1). STADSNIEUWS. Opvoering van „Om 10.000 dollar" voor do Ned. Reisverecniging (Eerste. Blad, pag, 3). SPORT. A.P.W.C. slaat Quick met 1—0. (Tweede Blad, pag. 3.) Amsvordc verliest met 3—2 van Alphen. (Tweede Blad. pag. 3.) De Amersf. Boys behalen een 3—1 zege op Bredcrodes. (Tweede Blad, pag. 3). Een 40 overwinning van Sopla op B.V.C. (Tweede Blad, pag. 4). C.J.V.V. en Climax doelen dc punten (22). (Tweede Blad, pag. 4). Dc Hockey club speelt gelijk tegen Bloe- mcndaal II (2—2). Tweede Blad, pag. 4.) Varkensmarkt 5 Tel. 1309 Onze orgels, piano's zijn juist iets beter dan anderen en goedkooper. Hoogste barometerstand: 769.2 te Abisko. Laagste barometerstand: 742.8 te Isafjord. Verwachting: Zwakke tot matige, X.O. tot O. wind, nevelig tot betrokken of zwaar of half bewolkt, waarschijnlijk droog weer, lichte vorst des nachts, overdag weinig ver andering in temperatuur. Medegedeeld door het K. X. M. I. te De Bilt. Een verbinding van de beide gebieden van hooge luchtdruk in het N.W. en W. over de Britschc eilanden brengt een duide lijke uitgesproken scheiding van een gebied met diepe depressies en warme Z.W. Oceaan-winden, die zomer-temperaturen brengen in IJsland en in liet W. en in het O. en Z. een gebied, waar dc luchtdruk- verdeeling een continentale strooming uit X.O. veroorzaakt, die betrokken cn in onze omgeving mist tot nevelig weer brengt Vorst komt echter nog alleen vóór in Noord- Zweden. Voorloopig blijft dc N.O. strooming in onze omgeving aanhouden met kans op vorst na heldere nachten on overdag tem peraturen boven het vriespunt. Ulvcnliout, 10 November 1931. Menier. Somberkes is 't weer, triestig d n tijd. Na kend cn krampachtig kronkelen de kaal- zwarte takskes van 't gebomtc en struikge was omhoog, de kille, graauwe lochtcn in. Verlaten leggen de wegels in d'n vru- gen duster. Gin spraankske licht straalt deur de dikke lochtcn, die al weken Iaank de èèrde bc-floerscn mee zuiveren schemer. De wegels, ollcc, daar haangt 'n stem ming zoow dol cn zoow leeg, zoow stil en zoow nuchter, of 'r sjuust 'n grootc lijksta- tie is gepasseerd. Necc, 't is nie d&tte, op d'n oogenblik. Ge krijgt heimwee naar wa kleur, heim wee naar wa flonkering, heimwee naar... 't licht! Naar 't leven. D'n zuiveren regcnpèèrl die er haangt in 't gras, siddert aan 'n takske, biggels launks 'n raam; 't vloeiend mattc-zulvcr over d? Mark dat 'r leet tusschen 't zwart van d'n herfstigen oever, 't zuiver dat er sluiert cn nevelt op de stille velden, laanks d'n hci- melijk-dusteren boschraand, 't is allegaar zoow mat, zoow triest, zoow rouwig. Jfa, schoon is 't genogt. D'n weemoed die 'r huivert om zo'nen kalen, gebogen knotwilg, laanks 't zuiveren slootje, waar ie 7,'n krommen karkas in te spiegelen staat, zekers, do's 'n stil en droef gedicht van dc vcrgaankelijkhcid, zoow schoon als er nooit 'n vers mee woor den wier gemokt. En as 'n troepke zwarte kraaien mee flui tend lawijd van 't geklap mee d'r wieken, daar hoog boven 'm deur dc lochten schèèrt, kratsen trekkend op de dikke stilte, dan is de schepping van 'n schoonheid die oew koud mokt! En kek, da-d-is 't nouw sjuust, da 'k zeggen wouw: 't mokt oew zo'n bietje ka- pol. 't Is nouw soms net eender, hier op d'n schooncn buiten, of da ge komt in 't prach tige paleis van "n eenzaam wefke, zoow schoon as 'n fee, wier lelieblaank gezichtje fel afslikt teugen 't zwart crêpe van d'r statig kleed. Van 'n schoonheid om mee 'ncn open mond en groote oogen zwijgend van bcwonderink tc staan gapen. Maar nie van die pracht, die in staal is om oew op staanden voet oew liefde te laten verklaren. Nie van die pracht van 't veur jaar, da ge dol geworren, over ocwcn kop deur do bottcrblommekcs duikelen gaat. ITa, schoon is 't genogt! Ik koom d'r nie op uitgekeken, maar as dc stilte m'n ooren doet suizelen, 't nat uit de nevels klef in m'ncn nek gaat plak ken, d'n duster in m'n ziclcnicnt krupt, as m'n klompen dof d'rcn cclio slaan teugen 't diclit-zwartc boscli, de pijnappcltjcs liard op d'n .steenweg klepperen uit 't zwiepende bosch, dan. dan neem 'k op 'n moment 'ncn zwaai en smeer 'm naar m'n liuskc, waar Trui die kille buiten ons veilige mu ren hec gestokt. Waar 't gestaamp van de, bicstcn in do nost-aangebouwde stallen, 't gerinkel mee kannen en emmers, de geuren van 't bics- tenvoeier boven 't vuur, 't flutje van 'ncn knecht, 't liedeke van 't vrouwvolk, on daaroverhenen de commando's van Trui, alle stilte, alle kouw. alle triestighcid van de akkers cn dc velden, bossclien en de wegels; van d'n heelcn buiten, uit de wo ning sluit. Dan kan 'r 'nen steen van oew gemoed vallen, na zo'n vlucht uit al die dustere heimelijkheid en 't bakske wèrme troost, da vlooit dan in oewen verkilden buik, da ge 'r blij cn wèrm van gaat worren. Zoow is 't jaargetij. Maar ok dc menschheid op d'n oogenblik waant de tijen zijn as dc natuur: kaal cn zwart. Somber en triest. De mcnschcn zien er stroef van. Dof de oogen; gebogen dc schouders. Gebogen us diecn knotwilg, waarlaanks de zuiveren regenpèèrls bigge len, tikkend in d'n sloot, moe kleine krin- geskes, onderaan z'nen voet, laanks 't stille, zuiveren slootje. De mcnschcn zien stroef ja, ze verloeren t lachen. En lachen is vcur d'n mcnscli, wa-d-et zonneke-n-is vcur 't gewas. 'Ncn mcnscli die nie meer lachen kan, kan nie meer eten. Zo'nen mcnscli verdort, vergrijst, verlepperd. 'Ncn mensch die nie meer lacht, ver schraalt, verteert. En gin dokters, gin we tenschap, «gin middelcijiien, zijn d'r opge wassen teugen 'f mankecrcn van diecn lach, die dc zon is vcur z'n zielcmcnl, 't licht dat ie nic missen kan. De mcnschcn zijn ziek. Ze kunnen niemeer teugen 't licht van 't stralend zonneke. Zooas 'ncn zieke, die maanden lag opge sloten tusschen dc muren van z'n donkere bedstee, 't zonlicht nie meer dragen kan aan de wimpers van z'n oogen. Zooas t starkc zonnelicht 'm 'ncn klap op z'n zwakke hoofd gift, zoo is d'n mcnscli bekaanst te ziek geworren vcur 'n aardig heidje dat 'm kan laten lachen. Ilij lacht mee z'n gezicht, nie meer mee z'n oogen. Ilij grijnst Grijnst uit beleefdheid dik kcls, omdat 't hard cn onbeleefd kan zijn 'n aander in d'n schaduw van oew zwart gemoed tc zetten. Maar d'r is teugeswoordig durf noodig, durf on overleg, veul overleg, om tc perbee- ren wa zon te brengen over die stroeve ge zichten. Wa licht in die dustere zielemcnten. Kortom: 'n bietje leut, 'n bietje plazicr. Daar zijn d'r, die 't oew zouwen verwij ten. Amico, die zijn er! Da zijn de ziekstcn, die 't zonnelicht nie meer emmen kunnen in d'r groote, doffe staroogen. Maar zoow goed as er hier buiten d'n troost is dat 'r strak weer 'n knappend nachtvorst je in de lochten tintelt, er dan 'n zonneke over de èèrde schijnen gaat; zoo goed as me weten, da-d-et kale, ermoeige takske al weer sapkes zamelt veur 't jonge knobbcke dat er strak weer uit zal pui len, zoo goed weet ik, da-d-et zonnckc-n-ok weer trug zal komen onder de mcnschcn. In de maatschappij. De wearcld hee nooit zo'nen crisis ge kend. las ik 'n paar dagen gelejcn! Ollee, wa-d-is 't gelukkig da-d-'nen mensch, al is ie nog zoow geleerd, zoow gauw z'nen leed vergil! Nooit zo'nen crisis gekend? Halia! Ik herinner me nog zoow flaauwkes da- d-oorlogske van 'virtien. Was* de ginncn weareldcrisis? Van 'n aandere soort? De komplemcnten van Trui, maar of ge nouw van dc kat of van d'n liond gebeten \v.»rdt T Is gelukkig horre, da me-n-alles zoow gar.uw vergeten. As me altij dieen knapzak van 't vork-jen op onzen nek hadden leg gen. zo uw ie gaauw gebroken zijn! Ge mot 't 's opletten, amico. As 't vol-romer is cn al dagen soms we ken laank dc zon aan één stuk hee staan schijnen; as de wegels tot poeier zijn gewor ren,liet gewas z'n blaaikes slapkes haangen lot: as de l.itte en 't licht al wekcnlnank hee staan daanscn in dc locht, lijk 'non zwerm rnuggeskes, dan brikt 'r onweer los. Dan vérdusiert de loclit spookachtig zwart. Dan giert d'n wind in de hoornen, dat de slappe blaaikes ervan wcgflicren. Dan rommelt 't in de lochten da-d-oewen vloer te schudden lee. En as de bui dan losbrikt, de wegels blaank van rcngel staan, as de rengcl in pepkes teugen de èrde kwatst, dat er bloskes op de overstroomde straten drijven, dan..., zijn in één kovtieke al die weken drogte cn hitte vergeten. Dan is 't na 'n liaalf uurte-n-al of 't nooit meer op zal houwen cn binnen 't uur zie-g-et er uit, of 't gouwen zonnelicht wel nooit meer over dc wcareld stralen zal in trillenden weniel. D'n mensch leeft bij 't moment. En da zal wel goed, liecl goed zijn. As ik buiten in de velden staai, in de triestigheid van November, in de somberte van Allerzielenmaand, in d'n duster van de zware lage lochten, in de kilte van de natte nevels, dan wel dan is 't op zo'n me ment, of de weareld lec te stèrvcn onder m'n klompen. Maar as ik 'm dan smeer as 'nen snoek, naar m'n wèrm, liuske, as ik dan de klink van de deur omgooi en de wermtc van 't plattebuske kroelt me teu gen in m'n gezicht, 't licht van dc laanip klatst in m'n oogen, ollee, dan is allo starvensnood op d'n zelfsten oogenblik zoow wijd weg, da ge efkes lacht om oew ei gen. Da's nic kinderachtig of kleinzielig, of hoe da ge't noemen wilt, da's menschc- lijk, net zoow mcnschelijk as da ge drinkt teugen d'n dorst. Me zijn zóów gemokt, me zitten zoow in mekaar gedraaid! En ginnen crisis ooit. zoow erg gewiest, as d'n deuzen? As ge 't me nie kwalijk nemen wilt, dan za'k 'r is haartelijk om lachen! Ollee, ok ik heb last, veul last van d'n kwaaien tijd. 'Xncn mensch, die op eigen krachten deur de wcareld mot, mag 't em men in deus dagen! IIij zit dubbcltcndwars in d'n pinarie. Hij heet dc schaai van de menschen, die nie veul betalen kunnen cn dc last van dc rijken, die brutaal worren, omda zullie sla pende rijker worren bij 't omlaag gaan van dc prijzen veur waren en arbeidskracht! Ollee, ik zit ok onder d'n druk van do slechte tijen. En nic zoow flaauw! As nie-n-ons plichten blijven doen, onzen arbeid nie schuwen, van 't. werk houwen om 't. werk zclvcrs, zoolaank hè 'k gin vrees veur slechte tijen. Wel zurg! Zekers! Waant zonder zurg cn overleg is T nog nooit ieraaaiid gekomen! Maar vrees? Aangst. Vcur ginmcnsch! Veur gin kraantcnar- tikel, veur gin gepingel van m'n klaan- ten, vcur gin gesnaauw van de deftigste mevrouw. Wil ik oew 's wa zeggen? Kcb nog liever 'nen snaauw van d'n Bur gemeester zclvers, (maar gin liorke op z'n hoofd dat 'r om denkt, horre!) dan da-k één oogenblik twijfelen zouw aan de pre- duksic van m'ncn arbeid op m'n akkers'. Daar geef ik m'n zweet on m'n liarsens en daar is niks teugen opgewassen, ami co! En zoow rol ik deur d'n kwaaien tijd, mee veul goeie hoop cn 'n bietje ficleso- fie! Kwats! Veul groeten van Trui en as altij gin horke minder van oewen J,oet a voe DRé.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 1