HOEOEN
TAXI VERHUUR
FIRMA DUIM BURGER
GARAGE MOLENAAR
SINT NICOLAAS
GESCHENKEN
DE EEMLANDEÜ
Buiteolaodsclh
Overzicht
Buitenland
UIT MOOI
AMERSFOORT
Belangrijkste
Nieuws
JOH, DE HEER
BIJKANTOOR
SOESTERKWARTIER
SOESTERWEG 107
Weerbericht
Zaterdag 21 November 1931
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
30e Jaargang No. 125
SCHANDAALPROCES TE
BERLIJN
Burgemeester Böss als
getuige
BEZUINIGINGEN IN
TSJECH0-SL0WAKIJE
GRANDI'S BESPREKINGEN
IN AMERIKA
Piano's, Orgels, Radio
4 uur 35 min.
L. J. LUYCX ZOON
FIJNE SORTEERING
ARNHEMSCHE WEG 26
DAMESMODEZAAK
PRIJSVERLAGING
ABONNEMENTSPRIJS r<" 1 maanden voot Amerifoort I 2.10 per maand 0.75. ptr
weck (mei gratis verzekering tegeo ongelukkenl I 0.17'/,.
BtonenlsDd tranco per post per J maanden f i.-. Afsonderll|ke aommers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERG JIJ
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 4 regels f 1.05 met lobegrip van een bewijsnummct
elke regel meer f0 25 Llefdadlghelds-advertentlén voor da
helft van den pnjs. Kleine Advertentiên „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regelt
_50 een»» elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Ex-koning Alfonso vogelvrij
verklaard. Elk Spanjaard
mag hem arresteeren.
Toen gisterochtend om vier uur dc
Spaansche Nationale Vergadering haar zit
ting eindigde, is het vonnis uitgesproken
over den gewezen monarch: Alfonso. De
Cortes geeft hierin te kennen, dat do vroe
gere koning van Spanje schuldig wordt
verklaard aan hoogverraad, omdat hij op
anti-constitutioneele wijze zijn machtsbe
voegdheden heeft misbruikt en do rechts
orde van het land geweld heeft aangedaan,
liet revolutionaire tribunaal verklaart uit
dezen hoofde plechtiglijk, dat door Alfonso
van Bourbon cn IIab6burg buiten de wet
is geplaatst. Ieder Spaansch burger is het
in verband hiermee toegestaan hem in
hechtenis te nemen, wanneer hij ooit weer
Spaansch gebied mocht betreden. Don Al
fonso van Bourbon wordt beroofd van al
zijn waardigheden en rechten: noch hijzelf,
noch zijn opvolgers kunnen deze ooit op
nieuw verwerven. Al zijn goederen, die
zich in Spanje bevinden, worden in beslag
genomen en al zijn rechtsaanspraken ten
gunste van den staat ingetrokken.
Het vonnis, dat geveld is, is ter kennis
gebracht van do diplomatieke vertegen
woordigingen van allo landen en ook de
Volkenbond heeft er een afschrift van ont
vangen. Bovendien i6 het vonnis aan alle
Sjiaanschc gemeentehuizen aangeplakt.
Er was slechts één persoon in de Kamer,
die het voor den vroegere» koning opnam
en wel graaf Romanones, die do eenige mo
narchist is, welke deel uitmaakt van de
volksvertegenwoordiging Romanones, die
niet op verlangen, maar met goedvinden
van den gewezen monarch zijn ambt heeft
aanvaard, trachtte in een rede, die alge
meen schittorend wordt genoemd, do be
schuldigingen die den persoon van Alfonso
betroffen, te ontzenuwen. Naar hij liet uit
komen, was de ex-koning noch voor den
staatsgreep, noch voor de dictatuur van
Primo de Rivera verantwoordelijk, daar de
generaal zich bij den koning met geweld
heeft opgedrongen.
Hee openbaar ministerie werd vertegen
woord door den politiepresident Galarza,
die Alfonso steeds aanduidde als „beklaag
de" of „delinquent". Van de vele sprekers,
die het woord voerden, lokte vooral de rede
van een Katholieken afgevaardigde, die de
stelling verdedigde, dat een staatshoofd
steeds onverantwoordelijk moest blijven,
hevig tumult en onstuimige interrupties
uit.
Minister-president Azana verklaarde naar
aanleiding van do beschuldigingen, die
door uiterst links werden geuit, als zou
den koning wederrechtelijk de vlucht zijn
vergemakkelijkt, dat de voorloopige regec-
ring het er in haar geheel over eens was
geweest, dat de koninklijke familio het le
ven moest worden gewaarborgd cn dat zij,
in geval van nood, diende to worden be
schermd. Daarom vond thans de felle mo-
reele vcrocrdeeling van don ex-koning
plaats, die als het ware gelijk stond met
een tweede proclamatie der Spaansche re
publiek.
Tevoren had Alqala Zamora onder ge
weldigen bijval van het huis het als een
der roemrijkste daden der Spaansche re
publikeinen geprezen, dat zij den troon
zonder bloedvergieten deden vallen en een
tragedie hadden vermeden door het ver
trek van den koning niet te beletten.
Daarop werd de resolutie der parlemen
taire commissie tot vaststelling der ver
antwoordelijkheden, waarvan wij den in
houd vermeldden in den aanhef van dit
overzicht, aangenomen.
Van de, indertijd voorgestelde, vcroordee-
ling van den ex-koning tot levenslange ge
vangenisstraf, ter vervanging van de dood
straf, welke hij eigenlijk had verdiend,
heeft men afgezien, daar een dergelijk von
nis toch niet uitvoerbaar zou zijn en ook
geen proces in den waren zin des woords
x\ erd gevoerd.
DUITSCHLANDS ONDERHANDELINGEN
MET ZWITSERLAND.
Berlijn 19 November (V.D). De onder
handelingen, welke thans te Berlijn wor
den gevoerd inzake de Duitsch-Zwitserschc
economische betrekkingen, zijn thans in
een impasse geraakt Hoewel de vertegen
woordigers van Zwitserland hun eisch in
zake algcmecnc contigenteering der naar
Zwitserland gaande Duitsche exportartike
len hebben opgegeven, cischcn zij toch nog
voor eenige artikelen een dergelijke conti
genteering. Bovendien cischt Zwitserland
een autonome handhaving der Zwitsersche
douanetarieven, waardoor het natuurlijk
practisch mogelijk zou zijn dén Duitschcn
invoer naar behoefte te contigcntecrcn.
OPHEFFING VAN PEDAGOGISCHE
ACADEMIES.
Berlijn, 19 Nov. (H. N.) Di verband
inct den algemeenen financicelcn toestand
en ook met den noodtoestand, welks er voor
jonge onderwijzers bestaat, hoeft de Pruisi
sche staat6regeering besloten ook op hot ge
bied der vorming van leerkrachten voor het
onderwijs beperkende maatregelen te tref
fen en daarom besloten op do begrooting
voor 1932 het aantal pedagogische acade
mies van 15 tot 10 te verminderen. De aca
demies te Stettin, Kottbus, Erfurt, Kassei on
Altona zullen derhalve opgeheven worden,
terwijl hij de overige 10 academies geen
nieuwe leerlingen aangenomen zullen wor
den.
Rumoerig getuigenverhoor in de
zaak der Sklareks
Bij het getuigenverhoor in het proces-
Sklarek is het tot rumoerige tooneelen ge
komen. Toen advocaat Bahn een vcrklarng
wilde afleggen, begon Leo Sklarek hard te
lachen, waarop Bahn opgewonden uitriep:
„Het is ongehoord hoe Sklarek zich ge
draagt. Wij zijn hier toch niet in een kroeg.
Uw gedrag is onwaardig Uit het verhoor
zal wel blijken dat do Sklareks zich altijd
aan de autoriteiten hebben opgedrongen
Leo Sklarek kreeg hierop een heftigen
aanval van woede cn riep met luider stem:
„De directeuren van dc Stadsbank Hoff
mann en Schmitt, die door advocaat Bahn
verdedigd worden, hebben zich altijd bij ons
ingedrongen. Het waren vampiers. Uitgezo
gen hebben zij on6." Hoffman verklaarde,
dat de Sklareks de beste klanten van de
Stadsbank geweest zijn en derhalve werden
zij in zijn huis altijd bijzonder gefêteerd.
Terwijl hijzelf meestal 6igaren van 20 en
'5 pfennig rookte, had hij voor de Sklareks
altijd sigaren van.cep mark op tafel gezet-
Met zijn vinger dreigende, zeide Hoffman:
„Mijnheer Sklarek, wij spreken elkaar nog
nader. Met de pels, die u mij verkocht hebt,
hebt u mij ook bedrogen. Ik verwacht in
de toekomst niet meer dergelijke toespelin
gen". Hierop 6prong Sklarek van zijn plaats
en riep uit: „Alles hebt u van ons koste
loos gekregen, zelfö bij do oude ja6 een teo-
ren broek naar maat met de bijvoeging
„Grüss Gott".
Onder algemeen gelach maakte de presi
dent een eindo aan de discussie met do op
merking, dat men thans aan het praten was
over dingen, die bij het tweede gedeelte vau
de aanklacht aan de orde zouden ttomen.
Onder groote spanning begon daarop het
verhoor van den vroegeren „Oberbürger
meister" van Berlijn, dr. Böss.
ITij verklaarde, dat hij geen enkele per
soonlijke relatie met de Sklarek6 heeft ge
had. Ook zijn vrouw had zich nooit iets
door de Sklareks laten cadeau geven. De
ontmoeting met hen op het Pressc-Bal,
waarvan advocaat Pindar had gesproken,
was onwaar, even onwaar als de bewering
dat hij verschillende vriendinnen zou heb
ben gehad, voor wie hij zich door Sklarek
bontmantels heeft laten schenken. Max
Sklarek heeft hij leeren kennen bij de K
V. G., omdat hij zoowel van de oude als
van do nieuwe K. V. G. cliënt was. Sedert
1928 had hij van de K. V. G. der Sk'areks
niets meer gekocht, omdat hij eens niet te
vreden was geweest over een der leverin
gen
KOPERWIEKEN.
Wanneer ge op een dezer mooie herfst
dagen uw wandeung eens uitstrekt buiten de
stad en nu eens niet naar het Westen of
Zuiden met zijn bosschen cn hagen,, maar
naar de vrije velden waar de boeren hun
vee weiden of hun koren cn aardappels heb
ben geoogst, bijvoorbeeld naar de Eemlan-
den, Hoogland of Stoutenburg, om maar iets
te nemen, dan kunt ge het treffen, dat u
daar een tooneelopvoering wacht in de vo
gelwereld, vol van leutige levendigheid en
vroolijk vermaak.
In het £erst zult ge aan spreeuwengebab-
bel denken en dat is er ook lang niet altijd
vreemd aan. maar bij nader loehooren,
merkt ge eigenaardige ,,truu-i"-geluidies lus-
schen het vroolijk gekweel. Nu kijkt ge naar
de ijverig speurende troep op den grond met
meer interesse en als ze bij uw nadering op
vliegen, dan merkt ge. dat ge werkelijk iets
bijzonders hebt getroffen en vertellen u de
roodkleurige flanken cn onderziiden der
vleugels, dat uw vogels koperwieken zijn,
heel vaak vergezeld van spreeuwen.
Naar de hooge toppen der populieren zijn
ze verhuisd en weldra wordt daar, als ge
eenige oogenblikken „uw tijd beidt" het
concert daar in versterkte mate opnieuw ge
geven. Een vroolijk gezang moogt ge het niet
noemen, maar het is toch een genot dit bab
belen in koor waar te nemen.
De vogels zijn nu zoo langzamerhand voor
het grootste deel hier gearriveerd. De eerste
verschijnen al in September of begin Octo
ber. Dit |aar waren ze wat laat, maar nu zijn
ze voor het meerendeel al doorgetrokken of
ze beëindigen hier voorloopig hun reis om
die, als de vorst invalt, rog wat voort te
zetten.
Ze zijn van de grootte der zanglijsters cn
liiken er in de verte wel wat op. De onder
zijde is echter erg licht.-bij wit af en boven
het oog hebben ze een breede, lichtgele
wenkbrauwstreep. Daaraan zult ge ze zeker
wel herkennen. En dan dc roestroode vlek
ken, waaraan ze hun naam ontleenen, hè?
A. JOMAN.
Praag, 19 Nov. (V.D). Dc Tsjecho-Slo-
waaksche minister van financiën dr. Trapl
heeft gisteren in de bcgrootingscommissie
nverklaard, dat verdere bezuiniging op dc
begrooting beslist noodzakelijk is, niet in
dc eerste plaats, omdat bet er in Tsjecho-
Slowakije zoo 6lccht voorstaat, doch om te
voorkomen, dat de toestand slecht wordt.
Wanneer dc voorgestelde bezuinigingen
niet voldoende zouden blijken, zou men
naar ni°uwo uitgaven moeten roeken. Aap
een gedwongen leening is niet gedacht
Ook de beleggingen bij banken en spaar
banken zullen ongemoeid blijven, terwijl
er ook geen plannen bestaan voor conver
sie van de staatsleeningen. Daartegenover
zal een progressieve noodtoeslag op dc in
komstenbelasting worden ingevoerd en de
zg. dertiende salarismaand voor de ambte
naren, die bedoeld is als een Kersttoeslag,
niet worden uitbetaald. De invoering van
een lucifersmonopolio wordt overwogen.
EEN ONJUISTE VERQORDEELING?
Hot geval-Mooney.
N e w-Y o r k, 1 9 N" o v. (V. D.) In Amerika
v» orden de gemoederen opnieuw door het ge
val-Mooney bpzig gehouden, nu de burge
meester \an New-York, Walker, besloten
beeft bemiddelend in te grijpen. De radicale
arbeidsei'sleider Tom Mooney werd in 1916,
in verband met een bomaanslag te San
Francisco, ter dood veroordeeld, welk vonnis
later in levenslange gevangenisstraf werd
veranderd. Sindsdien is veel geschreven en
gesproken over de juistheid der veroordee
ling. Vrijdag vertrekt Jimmy Walker naar
Californië, ten einde in ziju kwaliteit van
advocaat een poging te doen den gouver
neur van den staat te overtuigen van de on
schuld van den veroordeelde.
EEN BLAD DER NAZI-S VERBODEN.
Kiel, 20 Nov. (H.N.) De opperpresident
van Sleeswijk-Holsiein beeft het nationaal-
socialistische weekblad „Der Volkskampf",
dat te Kiel verschijnt, voor den tijd van zes
weken verboden, cvenzoo dc kopbladen van
dit weekblad.
LOUCHEUR ERNSTIG ZIEK.
Parijs, 20 'Nov. (V.D.) De voormalige mi
nister van Arbeid, Loucheur, moest Woens
dag plotseling tijdens dc debatten de Ka
mer verlaten en zich onder medischo be
handeling stellen.
Hij is reeds geruim en tijd lijdende aan
een leveraandocning, die plotseling acuut
is geworden. Zijn toestand is vrij ernstig
WAPENVERBOD VOOR JEUGDIGE
PERSONEN.
Berlijn, 19 Nov. (V. D.) De Pruisische
minister van binncnlandschc zaken heeft
volgens de Vorwarts beden een verorde
ning uitgevaardigd, waarbij dc verkoop
van schiet- en steekwapenen aan perso
nen beneden 20 jaar verboden wordt.
DE NAUTILUS TOT ZINKEN
GEBRACHT.
Kopenhagen .20 November. (V.D.)
Naar uit Oslo wordt gemeld, werd Vrijdag
middag de „Nautilus", de onderzeeboot der
Wilkinscxpcditie, door een sleepboot uit de
haven van Bergen de open zee in gesleept.
Tegen twaalf uur werd dc Amerikaansche
vlag van de „Nautilus" neergehaald, waar
na de ventielen en de voorste ruimen wer
den geopend. De onderzeeboot begon aan de
voorzijde te zinken. Kwart over twaalf was
de „Nautilus" in den Atlantischen Oceaan
ondergegaan.
N e w-Y ork, 19 Nov. (V. D.) Na liun laat
ste onderhoud hebben Stimson en Grandi
een gezamenlijk communiqué uitgegeven,
waarin er uitdrukkelijk op gewezen wordt,
dat het niet het doel van do gcdachtenwis-
seling is geweest speciale overeenkomsten
aan te gaan. Men heeft in een vrijmoedige,
hartelijke gcdachtenwisseling talrijke in
ternationale problemen besproken, welker
oplossing van erkende noodzakelijkheid is.
Vooral hebben belangrijke vraagstukken,
als financieele crisis, oorlogsschulden, ont
wapening, stabilisecring van internationa
le valuta's en andere vitale economische
problemen in het middelpunt der bespre
kingen gestaan. De tu6schen de voornaam
ste maritieme mogendheden bestaande
overeenkomsten moeten en kunnen vervol
ledigd worden. Het algemeen aanvaarden
van het door Grandi voorgestelde bewapc
ningsvacantiejaar toont aan, wat voor
groote gelegenheid de aanstaande ontwa
peningsconferentie biedt voor het bereiken
van concrete resultaten
Ten slotte legt bet communiqué er nog
den nadruk op, dat de economische sanee
ring van Amerika en Italië alleen door een
internationale financieele saneering en
door een alle volkeren omvattend weder-
keerig vertrouwen tot stand gebracht kan
worden.
Londen, 19 Nov. (V. D.) Volgens do
Washington Post zijn Stimson cn Grandi
het cr eens over geworden bij de beraad
slagingen op de ontwapeningsconferentie
te Genève de wereld in vier zónes in te
deelen, waarbij de eigenaardigheden van
iedere zóne in acht zullen worden geno
men De eerste zóne zal Amerika, de twee
de West-Europa met dc koloniën, de derde
Oost-Europa en de vierde Azië omvatten.
De militaire reserves der landen zullen
worden berekend volgens den feitelijken
diensttijd.
Voorgenomen aanslag op den
Italiaanschen minister?
New-York, 20 Nov. (V. D.) Grandi
heeft gisteren afscheid genomen van presi
dent Hoover. Alvorens Washington te ver
laten^ had bij nog een uitvoerig onderhoud
met staatssecretaris Stimson.
Alvorens naar Europa terug te keeren zal
Grandi eenige dagen te Philadelphia en te
Baltimore vertoeven en een bezoek brengen
aan Now-York, waarheen hij hedenmorgen
vertrekt cn waar hij feestelijk zal worden
ontvangen.
Dc politie beeft mcdedeeling ontvangen
van geruchten, dat tijdens deze gelegenheid
een poging zal worden gedaan tot liet ple
gen van een aanslag op de Morganbank.
Voorts vreest men anti-fascistische onlus
ten cn zelfs aanslagen op Grandi van de tal-
looze Italianen, die te New-York wonen.
Derhalve beeft de politie omvangrijke vei
ligheidsmaatregelen genomen.
BUITENLAND.
Do oplossing van bet herstel vraagstuk.
(Derde Blad, pag. 1).
De bijeenroeping van de Bank voor In
ternationale Betalingen.
(Derde Blad, pag. 2).
BINNENLAND.
Memorie van Antwoord op het Hoofd
stuk Defensie.
(Tweede Blad, pag. 2).
Ernstig vcrkecrsDngeluk op den Haar
lemmerweg.
(Tweede Blad, pag. 1).
STADSNIEUWS.
De V. V. V. verleent geen medewerking
voor het houden van een kermis in Amers
foort. (Eerste Blad, pag. 3).
Een halve eeuw solclatenzorg.
(Derde Blad, pag. 2).
Molicre's ,.Dc Vrek" in Amicitia.
(Eerste Blad. pag. 3.)
LECTUUR IN HET ZONDAGSBLAD
H. G. Wells. Dc bekende Engelscbe
schrijver aan het woord.
Prof. Otto H. Warburg. Naar de oplos
sing van het Levensraadsel.
Eric Petterson. Het grootste rekengenie
ter wereld.
Anna Bcnavente. Naar de Riviera.
H. G. Cannegieter. Opmerkzaamheid.
Groegroe. Amersfoort uit de Lucht.
Hoe de Amerikaan zich voedt. Minder
meel, meer fruit.
Piet TIggers. De Muziek in don Aether.
DE ANTI-DUMPINGSWET.
VAN KRACHT GEWORDEN.
Londen, 20 November. (V.D.) De anti-
du mpingswet werd Vrijdag ook in het IToo-
gerhuis aangenomen Dc toestemming van
den koning is reeds verkregen, zoodat de
wel thans van kracht is geworden.
Varkensmarkt 5 Tel. 1309
Wij leveren alle merken.
Voor het Soesterkwartier kun
nen abonnementen, adreswijzigin
gen en advertenties opgegeven
werden aan ons Bijkantoor:
Hoogste barometerstand 7S1.6 te Riga.
Laagste barometerstand 732.6 te Reyhja-
vik.
Verwachting: Zwakke tot matige Z. tot
Z.W, wind. nevelig tot zwaar bewolkt, wei
nig of geen. regen. Weinig verandering in
temperatuur.
Terwijl de toestand over de Z.O. helft van
het gebied vrijwel dezelfde bleef, traden in
het Westen aanzienlijke veranderingen in.
Doordat de depressie bij IJsland, die giste
ren met een langgerekte secundaire tot
over de golf van Bisvaye den toestand over
de W. helft van het gebied bcheerscht naar
het Noorden of N.O. aftrok, terwijl een rug
van hooge druk zich in het Z.W ontwikkel
de. Een ruimen van de wind naar onge
veer Z.W. is al6 gevolg van deze verande
ring te verwachten en indien nog kleine
secundaires der aftrekkendo depressie der
aftrekkende depressie, zooals er in den och
tend een in het N. van Ierland ligt, zouden
optreden, dan is daarvan toch weinig neer
slag te verwachten.
De ochtentempcratuur is meest nog iets
lager dan gisteren.
In Skandinavië is de krachtiga Z.O. tot Z.
windstroom in temperatuur belangrijk bo
ven den normalen en een sneewdekt dat bij
deze toestand door uitstraling koude zou
doen ontstaan ontbreekt.
Temperatuursveranderingen van beteoke-
nis is voor dezo streken niet te verwachten.
Langestraat 49-51 Tel. 190
Gevoerde Leder Handschoenen.
Nappa f 3,25, m. Bontr, f 3,90,
Bont gev. f 4,50, Wolvoering f 4.75
Suède gev. f 3,90.
AFDEELING
TEL. 1210 (3 lijnen).