AMERSF00RT5CH DAGBLAD
HET NATIONALE CRISIS-COMTE
Binnenland
engelsche
Eetkamers
Maandag 23 November 1931
-DE EEMIANDEIT
30e Jaargang No. 125
DERDE BLAD
NATIONAAL CRISISCOOTE
BRUTALE ROOFOVERVAL
TE OSS
INSTALLATIEPLECHTIGHEID
IN DE TRèVES-ZAAL
Aanvullend en opheffend werk
Fa. J. W. ACHTERBERGH
WESTSINGEL 10-13
Wie de uilnoodiging lot deelname
hebben aangenomen
Het Nationaal Crisiscomité i6 thans als
volgt samengesteld:
Voorzitter: Jhr. S. van Citters; algemeen
secretaris: Dr. K. J. Frederiks, Als secre
tarissen zullen optreden de heeren dr. J
E. baron de Vos van Stecnwijk on Mr. P.
A L van Ogtrop, terwijl mr. E. K. Menton
zich bereid heeft verklaard het penning
meesterschap op zich te nemen.
De uitnoodiging tot do^Inamc is voorts
aangenomen dooi"
l)r. C. 1 K. van Aalst, president der Ne-
'derlapdscho Handel Maatschappij, Amster
dam.
Mr. H. de Bie. voorzitter van den Neder-
landschen Bond tot Kinderbescherming,
Botterdam.
Mr. II. J. I van der Bicscn. lid van het
College van Gedeputeerde Staten van
Noord-Bra bant, Breda.
G. H. P. Bloemen lid van het College
van Gedepu'eerde Staten van Overijssel,
Oldenzaal
F. L. van der Bom. voorzitter Christelijke
AVerkgevers-Vcrocniging, Amsterdam.
■Ihr. AV. F Bosch van Oud-Ameliswcerd,
oud-lid van liet College van Gedeputcerdo
Staten van Utrecht, te Utrecht.
K. Brok, lj,d van liet College van Gede
puteerde Staten van Drenthe, tc Assen.
A. C. do Bruyn, voorzitter R.K. Werklie
den Verhond. Utrecht.
C. Cramer, voorzitter Nederlandsche
Vakeentra 1 c, Utrecli t.
Prof. Mr. P. A. Diepenhorst, voorzitter
van den Christelijken Boeren en Tuinders-
bond in Nederland, Amsterdam.
AV Drecs. lid van Provinciale Staten
van Zilid-Holland, 's-Gravenhagc.
Jhr. Mr. L. F.. M. von Fisenne. president
van den Hoofdraad der St. Vinccntius-
A'creoniging in Nederland, Rijswijk Z.-II
H. P. Gelderman, algemeen-voorzitter van
het Verbond van Ncderlandscho AVerkge-
vers, Oklenzaal.
Mr. C. H. Guépcn, voorzitter Nederland
sche. Maatschappij voor Handel en Nijver
heid, Santpoort
D. Hans, voorzitter van den Nederland
sehen Journalisten Kring. 's-Gravcnhage.
Mevrouw M. Af Ha velaarvan Beeck
Calkocn, presidente Nederlandsche Chris
ten Vrouwenbond, Den Haag.
Mr. A. J. A. A. baron van Heemstra, oud-
gouverneur van Suriname tc Oosterbeek.
Th Heukcls. lid van Gedeputeerde Sta
ten van Zuid-Holland. Rotterdam.
P Hiemstra, voorzitter van den Neder
landschen Bond van Arbeiders in het
Landbouw-, Tuinbouw- en Zuivelbedrijf,
Bilthovcn.
L. Hoejonbos. directeur van den Gemeen
telijken Dienst voor Maatschappelijk Hulp
betoon, 's-.Gravenhagè.
Mevrouw J. M. JacobLodcr, voorzit
ster hoofdbestuur van do Algcmcenc Ne
derlandsche A'erccniging „Teêficlschade",
Botterdam.
Mr. C. If. T. A. Janssen de Limpcns, lid
van cle Provinciale Staten van Limburg,
AA'ijlrc.
Mr. A. C. Josephu6 Jitta. secretaris van
don Iloogcn Baad van Arbeid, 's-Graven
hage.
Mevrouw prof. Dr. B. J. KouwerKlup
pel, voorzitster van do Algemeenc Neder
landsche Vrouwcnverceniging „Arbeid
Adelt", Utrecht.
K. Kruithof, voorzitter Christelijk Natio
naal Werkverbond. Utrecht.
E Kupers, voorzitter Nederlandsch Ver
hond van \;akverecnigingen, Amsterdam.
Jhr. mr. D E. van Lennep, lid van de
Provinciale Staten van Noord-Holland,
Heemstede.
A. J Loerakker, voorzitter Nederland-
sclien R K. Landarbeidersbond ,,St. Dcus-
dedit", Haarlem.
Mr. Dr. R. AV. graaf van Lynden. lid
van do C»mmissie van Advies ingevolge
de Tarwewct, Koudekerke (Z.).
Mevrouw Marcus Xijland, voorzitster Al-
gemeene Arcrceniging voor Huisvrouwen,
Apeldoorn.
Jhr. mr. D. R. de Marcos van Swinde
ren, Groningen.
Mevrouw M. G. Muller—Lulofs, voorzit
ster van de A'ereeniging tot verbetering
van Armenzorg, Utrecht.
J. L. Nysingh, voorzitter van liet Ko
ninklijk Nederlandsch Landbouw Comité,
De Wijk bij Mcppel.
B. AV. Okma, lid van het College van
Gedeputeerde Staten van Friesland, Ype-
col6ga, gom. AA'ymbritseradecl.
Dr. F. E. Posthuma, voorzitter van den
Algemeenen Nederlandschen Zuivelbond F.
N. Z.) 's Gravenhage.
J. Pilaar, oud-notaris, Goes.
AV. baron Röell van Ilazerswoude, lui
tenant-generaal der artillerie, Utrecht.
Jhr mr. G A. M. J. Ruys de Beeren-
brouck, voorzitter der R.K. Vereeniging
het Limburgsche Groene Kruis, Wolfrath
(L.)
Jhr mr.A. F. O. van Sasse van Ysselt,
lid van de Eerste Kamer der Statcn-Gene-
raal, 's Hertogenbosch.
W G Scheeree, voorzitter van de Ver
eeniging van den Christelijken Handcldrij-
venden en Industrieelen Middenstand te
}s Gravenhage.
E. G. Schürmann. voorzitter Koninklij
ken Nederlandschen Middenstandsbond,
Rotterdam.
R. Siemonds, voorzitter van den Neder
landschen Christelijken Landarbeidersbond
Utrecht.
Mr. II. Smcenge, voorzitter vereeniging
Schuttevacr, Bloemendaal.
Jac. Smits, voorzitter van den Ncder-
iandschen Tuinbouwraad, Naarden.
J. B. Snoeck Ilcnkcmans, voorzitter Al
gcmcenc Armcncommissie, 's Gravenhage.
Mr. M. P. Stcer.berghe, voorzitter Alge-
mcene B.K. AA'erkgcversverceniging, Goir-
Ic.
Mevrouw F. SteenbcrgheKnghering,
voorzitster Internationale Unie van B. K.
Vrouwenbonden. Socsterbcrg.
C. J. G Struycken, voorzitter Nederland
schen B.K. Middenstandsbond, 's Graven
hage..
J. Th. Verheggen, voorzitter van den
Katholieken Nederlandschen Boeren- en
Tuindersbond, Buggenum.
Jonkvr. mr. J. A. baronesse van Ver-
schuer, Arnhem.
J. B Vesters, voorzitter van de B.-K.
Journalisten-vereeniging, Vught.
B. Vlas, commandant van het Leger des
Heils in Nederland, Amsterdam.
Mr. D van AA'elderen baron Rcngers,
Leeuwarden
Mevrouw Wijscnbeck—Franken, presi
dente Joodscho A'rouwenbond, Amsterdam.
J. A van Zutphcn, voorzitter van „Zon
nestraal", vereeniging tot het oprichten van
arbeidskolonies voor t.b.c. lijders in Neder
land Hilversum
De daders met 1600.
verdwenen
Oss, 22 Nov. Gisteravond tegen midder
nacht heeft te Ravcstcin een brutale roof
overval plaats gehad.
To ongeveer half twaalf werd de alleen
wonende, ongeveer 70 jarige, landbouwer
Koeten tc Neerloon, gemeente Ravesteir.s
in zijn woning door onbekende personen
overvallen en gebonden, waarna de daders
het huis doorzochten en met medeneming
van ongeveer 1600 gulden verdwenen.
De heer K. wist zich tc bevrijden en stel
de de buren var., het voorgevallene in ken
nis.
Onmiddellijk werd door de politie een
onderzoek ingesteld doch tot nu toe ont
breekt. \an do daders ieder spoor.
SCHOENENMAGAZIJN UITGEBRAND
TE ZAANDAM.
Zaandam, 22 Nov. Hedenmorgen om
streeks 10 uur brak brand uit in perceel
Hoogcndijk 32 te Zaandam waarin geves
tigd het Schoenenmagazijn Noord-Brabar.t,
waarvan do eignaar in Amsterdam woon
achtig is. Ofschoon de brandweer direct
met veel materiaal ter plaatse was kon zij
niet voorkomen dat het perceel geheel uit
brandde, waardoor dc magazijn en winkel
voorraad geheel verloren ging. Dn vermoe
delijke oorzaak is liet laten branden van
een gaskachel.
DRIE AUTO'S GESTOLEN.
Amsterdam. 22 November. Het aan
tal diefstallen van auto's nennt bon lan
ger hoo meer toe. Gisteravond werden niet
mintder dan drie auto's in onze stad gesto
len. Een verdween in de Marnixstraat bij
het Leidscheplein, een in de Reguliers-
dwarsstraat en een in de Vijzelstraat De
laatste werd ecnigo uren later teruggevon
den op do Heerengracht bij het Konings
plein. Dc beide andere wagens zijn nog niet
terecht
ENGELSCHE STOOMSCHEPEN AAN
DEN GROND.
Ten gevolge van den mist.
R illan d-B ath, 22 November. Heden
middag te 12 uur is het Engclsche s.s. „Un-
woti" hij Bath tengevolge van den dikken
mist op een zandplaat geloopcn. Zeven
Belgische sleepbootcn hebben assistentie
verleend, doch zijn er niet in geslaagd het
schip vlot te trekken. Thans zal gewacht
worden op hoog water. Het schip zit ge
vaarlijk. De „Unwoti" kwam geladen van
A nitwerpcn.
Omstreeks dcnzelfdcn tijd is het Engel-
sch.3 stoomschip „Kalvan" uit Liverpool,
komende uit Antwerpen, eveneens aan den
grond geloopcn. Door twee Belgische
stoomschepen is het .schip weer vlot ge
sleept en heeft de reis voortgezet.
SLUITING VAN DE MIDDELGRONDEN.
AVeldra voltooid.
Den Oever, 21 Nov. Ilïdenavond of
anders zeker morgen zal de sluiting van
het gedeelte van den afsluitdijk AVierin-
gen—Friesland door do z.g.n. Middclgron-
den, welk werk wordt uitgevoerd door dc
N.V. Mpij tot Uitvoering van Zuiderzee
werken, tot stand worden gebracht.
Door deze afsluiting blijft nog slechts
één sluitgat in» den dijk over, n.l. het ge
deelte geprojecteerd door do geul „de
Vijfeter" welk gat in het volgend jaar zal
worden gedicht.
G. G. D. TE DEN HAAG.
's-Gravenhage, 20 Nov. B. en \V
hebben op dc voordracht geplaatst ter be
noeming van een schoolarts bij de G. G. D.
als no. 1 F. AV. Stiel, officier van gezond
heid, belast met den buitendienst te 's-Gra-
enhage, en als no. 2: AV. A. dc Gruvter, ge
mecntcarts tc Almelo.
Prinses Juliana en Jhr. Van Citlers
zeiten doei en werkzaamheid
van hel comité uiteen
's-G.ra venJiage, 23 November. In dc
Trèves-zaal heeft hedenmiddag 2 uur de
plechtige installatie plaats gehad van het
op initiatief- van Prinses Juliana tot stand
gekomen Nationaal Crisis-Comité. Van dit
comité heeft naar men weet Jhr. S. van
Citters, oud-commissaris der Koningin in
de Provincie Gelderland en lid van de
Eerste Kamer der Staten-Gencraal, het
voorzitterschap op zich genomen.
Prinses Juliana, ecre-voorzitster van het
comité, heeft bij de installatie de volgende
rede uitgesproken:
Dames en Heeren,
Het is mij oen groot voorrecht, op dit
oogenblik een woord tc mogen spreken hij
den aanvang van het werk van het Natio
naal Crisis Comité: U hartelijk welkom tc
heeten, en tevens door middel van de radio
in ruimen kring, dc hoofdzaak van ons
werk in tc deelen.
Het nemen van het initiatief tot de uit
voering van dit nationaal opgezette plan
liet mijn Moeder over aan mij: ik stel het
ten zeerste op prijs, Haar in dezen drukken
tijd ter zijde tc mogen staan, door dit op
mij te nemen. Een blijk van daarom niet
minder grootc belangstelling gaf mijn Moe
der onder meer door zich als Bescherm
vrouwe aan dit Comité tc verbinden.
Ik ben zeer verheugd, U allen hier le
mogen begroeten en dank te zeggen, dat
u in het comité wel zitting hebt willen ne
men Door uw rijke ervaring en uw pcr-
soonlrkheid en voor het grootste aantal
der leden door uw vertegenwoordigen
van belangengroepen, met wier organisa
ties wij samenwerking zoeken, is een co
mité gevormd op brecde basis, dat het ver
trouwen zal wekken.
Bijzondere gevoelens van erkentelijkheid
moge ik hierbij uitspreken jegens u, mijn
heer van Citters, in wiéhs waardige han
den het voorzitterschap berust. Het was
een reden tot grootc vreugde, toen u ver
klaarde, dat u deze zware en verantwoor
delijke taak op u wilde nemen. Reeds heeft
u het comité veilig door dc moeilijke eerste
phase heengebracht die der oprichting.
De groote nood maakt zijn bestrijding tot
een grootc noodzaak. Ons doel is aldus om
schreven-
„liet lenigen, zooveel mogelijk in samen
werking met bestaande corporaties, aan in-
dividueolcn nood, welke het gevolg is van
crisis, ook in gevallen waarin die corpo
raties niet of niet in voldoende mate kun
nen voorzien. AVij doen daarmee een beroep
op de bestaande corporaties: op hun wel
willende medewerking en op hun organis
me. En wij bicden hun hulp aan voor hun
verzwaarde taak.
Ons streven is in de eerste plaats naar
de individucelc behoefte gericht, dus daar
heen. waar dc nood persoonlijk geleden
wordt, of steun ontbeerd. Of wij nog op
ruimer basis kunnen gaan werken, zal dc
ondervinding weldra uitwijzen, als blijkt
welke middelen ons ten dienste staan.
AA ij beleven thans een periode van matc-
rieclen zoowel als moreelcn druk. Het co
mité zal, wat deze laatste betreft, zeker de
gevaren niet uit het oog verliezen, die
voortkomen uit het teveel aan vrijen tijd.
dat huns ondanks voor velen bestaat. Het
blijkt velen nu haast niet meer doenlijk,
misschien in dc eerste plaats d.cn jongeren,
hun tijd tc besteden op een manier die
hunner waardig is. AVij zullen hieraan te
gemoet moeten komen, door het brengen
van nuttige ontwikkeling en sympathieke
ontspanning tc steunen. Moge op haarbeurt
dc toekomst daar dc vruchten van pluk
ken.
Het Comité zal, lettend op dc verschei
denheid van den nood. en op dc verschil
lende vormen waarin hij in dc deelen van
het land voorkomt, met grootc soepelheid
moeten werken, en zal vrijheid moeten heb
ben om, ondanks breedc samenstelling zich
zoo noodig nieuwe leden toe tc voegen.
Evenwel in hoeverre het Comité zijn doel
zal naderen of bereiken, is afhankelijk van
dc geldelijke middelen, die het daarvoor
ontvangt van dc landgenooten.
AVij allen voelen in tijd van nood of van
vreugde saamhoorigheid en het zal ons
persoonlijk ieder een voldoening zijn, door
een daad ons medeleven tc kunnen uiten
in den nood van het oogenblik. AVij mogen
door de algemeenc ongunstige omstandig
heden, allicht gcc'n grootc gaven verwach
ten. Maar wij rekenen uit, hoe juist dc
klciuo en dc kleinste giften, tc samen op
geteld ccn som zijn, die, geconcentreerd in
de hand van dit Nationale Comité, ccn
machtig middel is, om op het groote ter
rein van zijn arbeid met hulp gereed te
staan. In ons land wordt altijd ruim ge
geven, wanneer ergens geleden wordt. Nu
zullen allen die zich nog iets ontzeggen
kunnen het waarschijnlijk des te liever
doen, waar zij liet met eigen oogen in eigen
omgeving overal noodig zien, allicht naast
de eigen deur. Mochten zij, die schroom
gevoelen voor het ontvangen van hulp, ver
staan, hoe dc buitengewoon ernstige oin-
slandighodcn liet geven tot een buitenge
woon groot genoegen maken.
Wanneer het Comité zich geroepen zal
voelen tot het verlccnen van steun in
natura, zal het rnet het afnemen dier pro
ducten, naar de mate van zijn koopkracht,
ccn brug te meer trachten tc slaan aan de
overproductie naar dc onderconsumptie en
zal pogen daarvoor het punt uit te zoeken,
dat voor beide oevers het meest deugdelijk
is. Het ligt in zijn karakter, zich daarbij
tc bepalen tot het kiezen van producten
van eigen bodcm's nijverheid en op die
wijze mede te werken tot het veroorzaken
van normalen arbeid binnen nationaal ver
band.
Aan het Comité blijve dc wijze van
werken en werkvcrdeeling zelf tc regelen.
Ten slotte verklaar ik thans dit Comité
geïnstalleerd, en eindig met het uitspreken
van den wcnsch dat het Nederlandsche volk
het vertrouwen moge schenken en door
daad en gezindheid zijn arbeid, die dezen
middag zal worden aangevangen, steunen.
Rede Jhr. van Citters.
Hierna hield dc voorzitter van het Co
mité, Jhr. S. van Citters, een rede, waarin
hij allereerst hulde bracht aan het zoo
schoone initiatief der Prinses.
Koninklijke Hoogheid, aldus jhr. van Cit
ters laat mij, terwijl ik u tevens oprecht
dank voor uwe vriendelijke woorden tot
mij gericht, van uwe treffelijke daad 'dit
moge zeggen: zij zal in breedc kringen van
ons volks in ruime mate voldoening hebben
geschonken en in niet mindere mate blijd
schap hebben gewekt, omdat liet een daad
is, waaruit zoo schitterend blijkt, dat de
Oranje-aanleg in u voortleeft, om in voor-
en tegenspoed één te willen zijn met heel
het volk. U te danken en u de verzekering
tc geven, dat wij allen hier tegenwoordig
ons zullen inspannen om voor zooveel aan
ons afhangt, de taak welke ons is opgelegd
tc doen slagen, is een voorrecht welk mij
als voorzitter ten deel valt en waarvan het
mij een eer is mij tc kwijten.
AVie de lijst van leden, waaruit dit Comité
gevormd is nagaat, zal den aan dc samen
stelling ten grondslag liggenden gedach-
tengang niet onduidelijk zijn. Getracht is
dc leidende personen van corporaties en
vercenigingen saam le brengen, welke op
agrarisch, commerciaal cn industrieel ge
bied, vooral wat dc kleine bedrijven betreft
zoomede op dat van inaatschaoselijk hulp
betoon, georganiseerd optreden; daarbij is
aan organisaties van werkgevers en werk
nemers gelijke aandacht geschonken. Hier
mede is beoogd, voor het comité, contact te
krijgen met die over het gcheele land wer
kende organisaties, om ook door hare voor
lichting het meest juiste inzicht te krijgen
in bestaande nooden en in dc wijze, waar
op hulp en steun daarin op dc beste wijze
ware bij tc brengen. Uit dc leden zal een
AA'erkcomité moeten worden gevormd,
waaromtrent straks voorstellen zullen
worden gedaan. Om deze kern blijven dan
gegroepeerd een aantal leden uit verschil
lende deelen des lands, die door hun per
soon en maatschappelijke positie, het ver
trouwen der ingezetenen in hun streek be
zitten; een vertrouwen, hetwelk, naar wij
hopen, via hen op ons Comité zal worden
overgebracht.
De nooden welke gelenigd moeten wor
den, oischcn dat dc uitgaven anders dan
voor steunvcrlccning tot het uiterst
noodzakelijke beperkt blijven; het moet
het streven zijn, wat we krijgen tot het
volle pond voor steunvcrlccning aan 'tc
wénden.
liet is mij dan ook een voorrecht thans
reeds tc kunnen mededeclcn, dat het II. M.
dc Koningin, die reeds door het optreden
als Beschermvrouw zooveel belangstelling
in dit werk toonde, met grootc vrijgevig
heid behaagd heeft, in het Paleis op den
Kneuterdijk dc noodigc localiteit voor het
Bureau van het Comité af tc staan; beide
daden van groote bctcekems voor dit werk.
waarvoor H. M. hier zeer eerbiedig warme
dank wordt gebracht.
Verder heeft dc Minister van Binnenland
schc Zaken cn Landbouw goedgevonden de
noodzakelijke Bureau- en reiskosten der
leden voor rekening van zijn Departement
to nemen, terwijl bereids twee secretaris
sen, mr. van Ogtrop cn dr. Baron de Vos
van Stecnwijk zich geheel belangloos be
schikbaar hebben gesteld om al hun tijd
en werkkracht ten dienste van dit werk
tc 6tcllcn. Beide heeren betuig ik hiervoor
dank en roop hun het welkom toe in ons
midden.
Niet minder memoreer ik met grootc er
kentelijkheid de bereidverklaring van Mr.
dr. Frederiks, secretaris-generaal van het
Departement van Binncnlandsche Zaken cn
Landbouw, om nevens zijn omvattende, be
zigheden zich wel met de algemeenc leiding
van het secretariaat te willen belasten.
Men kan het werk van dit Comité wel
licht het best karakterisecrcn als zijnde
„aanvullend cn opheffend". Aanvullend in
dien zin. dat geholpen wordt daar waar be
reids in verband met de bijzondere omstan
digheden steun verschaft wordt, doch aan
vulling ^daarvan gewettigd is; en opheffend
daar waar het zoodanigen betreft die zich
tot dusver uit eigen middelen konden
staande houden, maar die thans niet in
het noodigc zouden kunnen voorzien. Ver
der zal nagegaan moeten worden, of, en in
hoeverre het mogelijk is zoogenaamde
kleine zelfstandigen die sprekend door cri
sis in moeilijkheid zijn geraakt te helpen
wellicht door het werk van bestaande in-
stellingen te steunen of uit tc breiden.
Ik moet echter hierbij op één punt het
licht laten vallen, ook al moge dit hier en
daar teleurstelling brengen. Uit talrijke be
reids door mij ontvangen brieven is mij
gebleken, dat dc voorstelling bestaat, alsof
dit Comité geroepen zou zijn in den ruim-
stcn zin allerlei geldelijke gevolgen van de
crisis weg tc nemen. Het verschaffen van
werk, liefst ccn vaste betrekking, aan ont
slagenen, het fourncercn van bedrijfska
pitaal, het doen aan opdrachten bij wijze
van werkverschaffing, het verevenen van
schulden, het verstrekken van hypotheek,
ziedaar slechts enkele aangelegenheden
waarover men bij dit comité uitkomst zou
willen vinden. Kortom men draagt de illu
sie met zich, alsof in dit comité het middel
ware om de financieele lasten door crisis
opgelegd van anderen af te wentelen en
op zich te neraon; wie zoo groot van dit
comité denken zullen niet dan teleurge
steld uitkomen. Maar al zullen vele men-
sclien onvervuld moeten worden gelaten,
het veld van arbeid blijft er niet minder
ruim om, cn is zelfs niet gemakkelijk, uit
te meten.
Mn heeft hier toch niet te doen rnet leni
ging van de gevolgen van een ramp. waar
van omvang na eenigen tijd vrijwel is te
overzien, maar met een proces, dat dieper
invreet naarmate de ziekte langer duurt,
daardoor hulpvcrleening op steeds wijder
gebied gevorderd wordt.
Nog een ander punt ook in de rede
van If. K. TI. vermeld zal zeer de aan
dacht vorderen n.l. voorziening in moree
lcn nood. Er dreigt, vooral onder de jeug
dige wcrkloozen zoo veel gevaar voor ver
wildering cn voor afglijden tot een diepte,
waarop de kenmerken van eer en deugd,
welke den mensch sieren onherroepelijk
drigen verloren tc gaan. In het bevorderen
van ontwikkeling cn ontspanning ligt een
veld, waarvoor gelijk reeds in sommige
gemeenten blijkt wel de krachten aan
wezig zijn, indien bij materieele behoeften
hulp wordt geboden.
Hoever het comité zal kunnen gaan,
hangt in de eerste plaats af van onze land-
gcnootcn. Organiseercn cn steunen. Zie
daar ons doel. Maar steun vcrleenen be
staat niet in woorden. Het is aan onze
.'andgenooten ons in staat te stellen den u il
in daden om te zetten. Straks zal een op
roep om geldelijken steun worden gepubli
ceerd.
Als ik reken, dat er in het rijk in Europa
acht millioen inwoners zijn, cn ik aanneejn,
dat een vierde of twee millioen absoluut
niet in staat is, iets bij te dragen, zou het
dan voor die zes millioen overblijvenden
te veei zijn, om dooreen eens één cent
zegge één cent per week voor zich zelf en
voor ieder hunner niet verdienende ge
zinsleden te besparen dat zou maken
zestig duizend gulden per week, of ruim
drie millioen gulden in twaalf maanden,
en dan zijn c-r nog velen die meer kunnen
geven en zeker ook zullen geven.
Als men ziet hoeveel er dagelijks voor
vermaak en genot wordt uitgegeven
men raadplege b.v. dc opbrengsten aan
vermakelijkheidsbelasting en van die op
sigaren en sigaretten, zou daarnevens dan
niet iets kunnen worden terzijde gelegd,
om andcrer nood te lenigen, terwijl er dan
nog genoeg voor vermaak, althans voor ge-
pasi vermaak zou overblijven.
Landgenooten, Uw gaven moge allereerst
uiting zijn van medegevoel, van naasten
liefde, van christenplicht, maar daarnaast
behooren zc ook uiting te zijn van het be.-
sef, dat het een groot nationaal belang is,
om ons voik als geheel genomen, zoo on
gerept mogelijk door de crisis liecn te hel
pen, opdat het, wanneer weer betere tij
den aanbreken, het moreel en physiek
ongebroken en allicht door lijden gelou
terd, een nieuwe periode van voorspoed
moge tegemoet gaan.
Ik wanhoop niet dat steun zal uitblij
ven, en aangenaam is het mij hier te kun
nen mcdcdeeien, dat de firma de Gruyter te
's-Hertogenbosch, door tusschenkomst van
den burgemeester dier gemeente, ter be
schikking van het comité 6telt honderd
duizend bons. elk ter waarde van één gul
den, welke in haar verschillende in Neder
land gevestigde winkels tegen levensmidde
len kunnen worden ingeruild, voorwaar een
grootsoh niet alledaagsch gebaar, waarbij
commercieel belang, op gelukkige wijze in
dienst van practische steunverleening wordf
gesteld cn waarvoor een woord van hulde
en dank, hier zeker niet misplaatst is, en
gaarne wordt geuit.
Landgenooten schenk aan dit comité de
middelen om zijn taak onbekrompen tc
mogen vervullen; schenk het de dubbele
vreugde van veel te ontvangen om veel tc
kunnen geven; denk u goed in dat hon
derden handen zich om hulp zullen uit
strekken; stelt het comité in staat de hel
pende hand te bieden en 6maak daarbij
"oor u zelf dc voldoening om door uw
gave te mogen zeggen: „die helpende hand
was ook mijn hand".
Met een speciaal woord tot zijn mede
leden eindigde Jhr. van Citters zijn reda.
