AMEPSFOOKTSClH DAGBLAD Zaterdag 12 December 1931 -DE EEMIANDER" 30e Jaargang No. 143 VÜERDE BLAD DE POSITIE VAN HET POND STERLING Frankrijk handhaafde zijn saldi Lijstenmakerij en Kunsthandel EEN NIEUWE REDE VAN DIETRICH GRANDI OVER ZIJN REIS NAAR AMERIKA - VLIEGENDE HOLLANDERS - AUTOPEDS - KINDERFIETSEN j PULL-OVERS en SLIP-OVERS in groote keuze Fa= ICRAAL Langestraat 26 WIL JAPAN NIET ONTWAPENEN? BUITENLANDSCHE PERS BIJ BRUNING „NOODVERORDENING DE LAATSTE STR00HALM" NOBELPRIJZEN UITGEREIKT DE RAADSZITTING TE PARIJS BEËINDIGD ZAMORA'S VERKIEZING KABINETSCRISIS IN JAPAN Een optimistische verklaring van Neville Chamberlain London, 10 Dec. (V.D.). In het Lagerhuis heeft Neville Chamberlain heden een, be langrijke verklaring afgelegd over de poli tiek van de Engelsche regeering betreffen de valuta- en geldproblemen. Chamberlain begon met te zeggen, dat, ofschoon de huidige toestand niet volkomen bevredigend was, hij toch de daling van het pond sterling in den laatsten tijd ter beurze niet met ernstigo ongerustheid be schouwde. Het is gemakkelijker aldus Chamberlain een onbevredigenden 6laat van zaken te constatceren, dan beslissingen te nemen over het herstellen daarvan, maar er is een kwestie, die, naar hem toescheen, mits wijselijk behandeld, een grootere uit werking zou kunnen hebben op het her stellen van het vertrouwen, welks ontbre ken de grondoorzaak vormde van de inter nationale financieele moeilijkheden, n.l een regeling van het probleem der herstel betalingen en oorlogsschulden. Spr. hoopte, dat de deskundigen te Bazel er in zouden siagen het rapport, dat zij bespreken, ge reed te krijgen, zoo niet voor, dan tocb spoedig na het eind van dit jaar. Hierdoor zou de ijsopstopping in internationale za ken kunnen ontdooien. Vervolgens zeide Chamberlain gebruik te willen maken van de geboden gelegenheid om de geruchten, die in het buitenland de ronde deden en volgens welke de deprecia tie van het pond sterling een willekeurige, weloverwogen en opzettelijke daad is ge weest, teneinde den Engelschcn uitvoer te stimulccrcn, tegen te spreken. Hierin ligt niet de minste waarheid. De regeering heeft haar best gedaan den gouden standaard in Engeland te handhaven, doch was gedwon gen dezen prijs te geven door oorzaken, waarover zij geen macht had. Dc regecring zal 'vasthouden aan haar politiek om de internationale koopkracht van het pond zoo standvastig mogelijk te houden. De stabiliteit van het pond ster ling is van essentieel belang voor den han del in de gehecle wereld Om voor de hand liggende redenen is het niet mogelijk op dit oogenblik te zeggen, op welk moment, of op welke hoogte men ten slotte het pond zal kunnen stabilisceren. Het is echter het streven van de regecring deze stabilisatie zoo spoedig mogelijk te verwerkelijken. Dc regeering bestudeert het probleem van herstel van dc ongunstige betalingsbalans Spr. hoopt in den aanvang van het vol gende jaar een desbetreffende verklaring te kunnen afleggen. Het. valt niet te betwijfelen, dat er ceni- ge saldi zijn teruggetrokken uit Engeland Spr. wil echter de berichten, volgens welke deze opvragingen dooi' de Franschc regee ring of do Banquc dc France zouden zijn gedaan, tegenspreken. Frankrijk heeft zijn saldi onverminderd gehandhaafd.^ Anderen hebben hun saldi opgevraagd, waarschijn lijk minder door gebrek aan vertrouwen in Engeland, dan door den wcnscli liquide middelen ter beschikking te hebben in den onzekeren staat van bun eigen landen. Ik vermoed aldus vervolgde Chamber lain dat do buitenlanders, die hun saldi op bet huidige niveau van het pond hebben ingetrokken en daardoor hun verliezen heb ben vergroot, dit eens ten zeerste zullen betreuren, wanneer zij. naar ik vertrouw, zullen merken, dat hun daad volkomen onnoodig is geweest. Ofschoon wij op bet oogenblik binncnlandscbe moeilijkheden kunnen hebben door onze buitenlandsche schulden, tocb blijven wij dc grootste cre- ditourstaat van de wereld. Wanneer de wo- reldomstandigheden verbeteren, twijfel ik er niet in het minst aan, of wij zullen liet pond sterling zijn plaats zien hernemen als belangrijkste standaard in het internatio nale credict. met 171 i milliocn verlaagd worden. Deze gelden worden gedeeltelijk het rijk, ge deeltelijk den landen en gemeenten ont trokken. Men moet er bovendien op reke nen, dat dc opbrengst van belasting en ta rieven ook vei der met tweehonderd mi'li- oén mark zal dalen. Bovendien vreest men, dat de 150 milliocn rnark preferente aandeden rijksspoorwegen niet onderge bracht zullen kunnen worden. Bovendien zal 50 millioen mark boven de begrooting noodig zijn voor het win'crhulpwcrk. zoo dat een nieuw gat van 400 A 450 milliocn zal ontstaan. Een deel da'arvan wordt ge dekt door dc muntwinst. die 170 milliocn opbrengt. Zestig milliocn wordt gevonden door bezuinigingsmaatregelen. vijftig millioen door nieuwe salarisverlagingen en lipndcrdtwinlirT millioen door verhoogde omzcibelastin in Januari en Februari. Door het indienen van een inkomsicn-bc- lastingvoorschot zullen nog vijftig milD- j oen erbij worden gevonden. Dc verminde ring der uitgaven met 2.0 milliard mark bestaat in een verlichting der herstelbe talingen met 1250 millioen. in de daling van do belastingaandcelcn met 700 milli oen en in beperking van do uitgaven met 050 milliocn. Arr.Ii. weg 32 Tel. 1069 Onze coüsctie lijsten munt uit door mooie profielen voor elke omlijsting. Billijke prijzen. Duitschlands financieele toestand B e r 1 ij n, 10 Dcc. (V.D.) In de bcgroo- '■ih'gscommissie van den rijksdag heeft de rijksminister van financiën, dr. Dietrich, een overzicht gegeven van den algemeenen financioclen toestand. Hij wees erop, dat de begrooling. die in Juni door do nood verordening in evenwicht was gebracht, tengevolge van de sluiting van eenige ban ken en de economische crisis sterke be perkingen had ondergaan. Door de bank- catastrophe werden in Juni bijna tweehon derd millioen mark verloren, terwijl er bo vendien erroote belastingverliezen werden geleden. Zooals de zaken thans staan, moet do opbrengst van belastingen en tarieven Een pleidooi voor samen: werking der volkeren Homo, 10 December. fV.D.) De Italiaan- sche minister van buitenlandsche zaken. Grandi hield hedenmiddag in den Senaat een rede, waarin hij de resultaten van zijn Amerikaansche reis besprak. Het initiatief van president Hoover, verklaarde Grandi, is liet eerste tastbare feit van internationa le samenwerking. Met dcnzelfdcn geest van openlijke instemming, waarmede Italië dadelijk en onvoorwaardelijk liet voorstel van Hoover aannam, was de regeering der Vereenigdc Sta'en bet door Italië bij den Volkenbond ingediende voorstel inzake een hewnpeningsvacantic tegemoet getreden Beide voorstellen, die gedacht waren als voorloopigc maatrege'en ter bereiking van onmiddellijke resultaten, hadden in ideëel en zedelijk opzicht iets gemeenschappelijks en waren uit dcnzelfdcn geest ecner leven dige samenwerking tusschcn do volken ge boren. In zijn laatste boodschap aan bet congres ging Grandi voort, heeft president Hoover er nogmaals op gewezen, hoe belangrijk voor de oplossing der on t wapeningskwestie een succesrijk slot der onderhandelingen, dié momenteel ter aanvulling van de Lon- densclie vlootovcrecnkomst aan den gang zijn, kon zijn. Ik behoef aldus dc Minis ter niet te herhalen, hoe oprécht de Ita- iiaansclie regecring de door den president der Vereenigdc Staten tot uitdrukking ge brachte denkbeelden prijst. Wij hebben reeds al bet mogelijke gedaan en zijn be reid dit steeds te doen. opdat dit succesrijk slot werkelijkheid worde. Grandi herhaalde nogmaals, dat liij in Amerika niets voor zijn land te vragen had, noch eenigerlei voorstellen voor geheime \erdragen had ter sprako gebracht, maar slechts als vertegenwoordiger van Italië iets had trachten bij te dragen teneinde de grootc problemen, waaraan de wereld lijdt, op te lossen. Met bijzonderen nadruk stelde Grandi vast. dat do onderhandelingen er veel toe hadden bijgedragen om vele gemeenschap pelijke problemen te verduidelijken. Men kan er op vertrouwen, dat de I'aliaansch- Amcrikaansche betrekkingen een waarde volle basis zullen blijken te zijn voor een nuttige werkzaamheid. Bij de Amerikanen kan men een hardnekkigen trots constatee- ren betreffende dc onafhankelijkheid bun- tier buitenlandsche politiek. Hetzelfde kan men van Italië zeggen en tocb beeft men gezien, hoe bereidwillig beide landen elk voorstel aannamen, dat kon bijdragen tot algcmcene verzoening der volken. I -AA /V_/< 1 O O O O 6 B-O—O— Tokio, 11 Dcc. (V.D.) De Japanschc pers publiceert een officieele verklaring in zake de komende ontwapeningsconferentie en de instructies van dc ministeries van oorlog en van buitenlandsche zaken aan de Japanschc delegatie naar Genève. Er wordt opgewezen, dat dc ontwapening van elk land afzonderlijk van bijzondere omstandig heden afhankelijk is. Voor Japan kan van ontwapening of van vermindering der be wapening geen sprake zijn Zoowel wat be treft het oorlogsmateriaal als zijn oorlogs middelen staat Japan ver achter bij de ove rige landen en derhalve is bet gedwongen zijn bewapening uit te breiden. Japan cischt liet recht een vloot te onderhouden met een capaciteit van 70 pet. \an do Ame rikaansche en GO pet. van de Engelsche vloot. De strijdkrachten 1c land kunnen onmogelijk worden verminderd, aangezien zij reeds lot een minimum zijn terugge bracht. Hetzelfde geldt voor de luchtstrijd krachten. Inzake dc bewapeningskwestie dient Japan volledige vrijheid van handelen te hebben. Sommige bladen schrijven, dat Japan zijn militaire macht noodig heeft ter bescherming van zijn belangen, waarbij men naar het Mandsjocrijsche conflict ver wijst. terwijl men van meening is. dat van algemecno ontwapening geen sprake zou kunnen zijn. Een regeering, die tot iets dergelijks overging, zou bet vertrouwen van het volk niet langer bezitten. Zijn oordeel over het natio naaUsccialistisck gevaar B o r 1 ij ïi. 10 Dcc. (V D.) Rijkskanselier Brüning heeft lieden tc Berlijn de verslag gevers van de buitenlandsche pers bij zich ontvangen. Hierbij besprak hij ..zekere in terviews", die voor kort- gegeven zijn aan de buitenlandsche pers en legde or den na druk op, dat de regecring cr met dc grootste energie voor zal zorgen, dat de grondwet tige regecring'in-Duitschland aan dc macht zal blijven. Wanneer do wereld van mce- ning is, dat liet nationaal-sociaiismo zoo'n grcot gevaar vormt, dan moet zij eveneens erkennen, dat dit gevaar niet zou bestaan, wanneer men DuitsclYland dien steun en die hulp zou geven, welke men Duitscliland, zoo al niet om andere redenen, dan toch om redenen van menschelijkhcid zou moe ten geven. Vervolgens sprak dc rijkskanselier over dc noodverordening en gaf als hoofdoorzaak daarvan de deflatie aan. Met scherpen na druk beeft de rijkskanselier hierbij ge loochend, dat de Duitsche regeering staats economie of Planwirlschaft invoerde. Op de vraag van één der verslaggevers, waf. de rijkskanselier zeidc over de Fran- sche persstemmen, volgens welke men Duitscliland alleen kan helpen in het kader van het Youngplan, antwoordde hij, dat hij hoopte, dat.de aanstaande internationale herstelconferentic een andere beslissing zal nemen. Op de vraag of hij zelve aan de herstelconferentic dacht deel tc nemen ant woordde de rijkskanselier: „Ja, wanneer dc andere ministers van buitenlandsche zaken eveneens ter herstelconferentic verschijnen". Schrapping der herstel: en oorlogs: schulden bepleit Beschouwingen der Britsche pers Stockholm, 10 December (V.D.). He denmiddag vond in het Concertgebouw te Stockholm do plechtige uitreiking plaats van de Nobelprijzen. De grootc zaal was tot op dc laatste plaats gevuld. Behalve de te Stockholm aanwezige leden van het ko ninklijk huis en het corps diplomatique wa ren vele autoriteiten, vertegenwoordigers van letterkundige, wetenschappelijke en vrodeskringen en vele anderen aanwezig. Dc openingsrede werd uitgesproken door den voorzitter van de Nobelstichting, ma joor Ilammerskjoeld. Prof. Palmar huldig de de wetenschappelijke verdiensten van dc beide prijswinnaars in dc chemie, waarop koning Gustaaf dc in leder gebonden diplo ma's en do chèques ann prof. Carl Bosch cn dr. Friedrich BergiuS overhandigde. Na een toespraak van prof. Hammarston werd de Nobelprijs voor de geneeskunde uitgereikt aan prof. Otto Warburg. Het overhandigen der Nobelprijzen werd gevolgd door liet groote janrlijksche society- fcest, n.l. liet Nobel-ba-nket. Aanwezig waren, behalve tal van autori teiten en diplomaten, prins Gustaaf Adolf, Svcn Iledin, Sclma Lagcrlof, de Zweedsche minister van buitenlandsche zaken en ver tegenwoordigers van de familife Nobel. Londen, 10 Dec. (V.DOok vandaag 6chrijvcn nog tal van Engelsche bladen over de nieuwe Duitsche noodverordening. De Times schrijft in een hoofdartikel, dat do verlaging van den levensstandaard ten gevolge van de noodverordening een ern6ti- gen terugslag zal veroorzaken op het le vensniveau van het volk, dat in den laat sten tijd getroffen is door herhaalde loons- en salarisverlagingen, werkloosheid van vijf millioen arbeiders, 6luiting der beur zen, enz. Door eenige maatregelen hoopt de rijkskanselier blijkbaar de toenemende macht van dc Hitlerpartij te kunnen beper ken. Het is echter een ernstige fout te ge- looven, dat er nog een groot onderscheid is tusschen de doeleinden van Brüning en van de nationaal-sociali6ten. Speciaal in zake het herstclvraagstuk is Hitler'6 mee ning de meening van het gehceele Duitsche volk, hetwelk gelooft, dat het, zelfs wan neer het zou willen, de herstelschulden niet zou kunnen betalen. Dc geheele Engelsche pers gelooft, dat schrapping der herstel- en oorlogsschulden de economische 6aneering kan vergemakkelijken, doch de belasting betaler in Engeland verzet zich tegen schrapping der lierstel6chulden, wanneer niet tegelijkertijd de oorlogsschulden ver dwijnen. Het is daarom van het grootste belang, dat het vraagstuk van alle inter nationale schulden na het gereedkomen van het rapport van Bazel binnen het ruimste kader wordt behandeld. Brüning heeft dui delijk getoond, dat zijn regeering, die ver schillende talenten heeft, welke een directe opvolger waarschijnlijk niet in dezelfde mate zal bezitten, voornemens is te rcgec- rcn. Het Duitsche volk, dat een sterke lei ding begroet, heeft de verordening met in zicht en geduld aanvaard. De Mopning Post noemt de noodverorde ning den laatsten stroohalm, waaraan Duitscliland zich vastklemt om zich tc red den. Het is in ieders belang, dat Duitsch- land uit don vreeselijken toestand bevrijd wordt. De Daily Express schrijft, dat Duitsch lands concurrentievermogen reeds ver hoogd wordt, wanneer men 6lecbts de helft van do maatregelen der nieuwe noodver ordening met succes kan uitvoeren en dp schuldenlast van Duitscliland verminderd wordt. De mark zal in Engeland een vijfdp aan koopkracht winnen. Het verminderen van de Duitsche bankbiljcttcndekking heeft slechts de keuze gelaten tusschen inflatie of verhooging van de waarde van het in om loop gebrachte geld. Amorikaansch oordeel over 't program van Brüning. N e w Y o r k, 10 Dcc. (V.D.) De New York Ilerald Tribune begroet in een hoofdartikel Brüning's daadkracht en verklaart: „Het program is practischer en dramatischer dan eenig voorstel, dat Hitier ooit heeft (lurven doen." Het is zeer wel mogelijk, dat Hitler's po sitie door deze noodverordening wordt ver zwakt. Natuurlijk is Hitler op het oogen blik bijzaak, aangezien het lot (ïe rijksre- geering meer van links dan van rechts af hankelijk maakt. Het blad verklaart, de moeilijkheden bij de uitvoering van het program niet te ontkennen, doch spreekt zijn vertrouwen uit in de Duitsche disci pline. De contröle op de prijzen. Berlijn, 10 Dec. (V.D.) Naar aanleiding van de jongste noodverordening is een ver ordening uitgevaardigd, de bevoegdheden regelende van den nieuw benoemden com missaris voor de prijzencontrölc. Paragraaf 1 geeft hem do bevoegdheid voorschriften of verordeningen uit te vaar digen inzake den prijs van de voornaamste dagelijksche gebruiksvoorwerpen of dc be langrijkste zaken ter bevrediging van de dagelijksche behoeften. ITij kan ook trach ten vrijwillige prijsdaling te bewerkstelli gen of maatregelen treffen om direct prij zen te verlagen. Handelingen in strijd met de bepalingen van den rijkscommissaris kunnen met gevangenisstraf, hechtenis of geldboeten gestraft worden. Paragraaf 2 bepaalt, dat de rijkscommis saris de werkzaamheden van bedrijven, die dagelijksche gebruiksvoorwerpen of belang rijke zaken ter bevrediging van de dage lijksche behoeften in den handel brengen, verbieden, wanneer de eigenaar of de be drijfsleider handelt in strijd met de voor schriften of wanneer andere feiten de ver onderstelling rechtvaardigen, dat de eige naar of de bedrijfsleider niet de noodige be trouwbaarheid bezit. Binnen een week kan de betrokkeno tegen een dergelijke beslis sing in beroep gaan bij het economisch rijksgcrecht. Dit beslist definitief binnen een maand na het beroep. De rijkscommis saris kan voorschrijven, dat bepaalde ge bruiksvoorwerpen in étalages in markthal len, op weekmarkten en in den straathan del voorzien moeten zijn van duidelijk zichtbare prijskaartjes. Voor dc niet zicht baar uitgestalde voorwerpen moet een prijslijst met naam van het voorwerp en prijs goed zichtbaar aanwezig zijn. Ook voor werkzaamheden, die voorzien in da gelijksche behoeften, moet het tarief dui delijk zichtbaar aanwezig zijn. VERMINDERING DER SCHULDEN. New York, 11 Dec (V D.). De meeste Amerikaansche ochtendbladen begroeten Hoover's voorstel aan het congres tot het we der instellen der oorlogsschuldencommissie met instemming, aangezien daardoor het congres wordt gedwongen een deel der veri antwoordelijkhcid op zich te nemen. De handhaving van het oude Amerikaan sche principe, dat het herstelvraagstuk uit sluitend een Europeesche aangelegenheid is, is practisch onmogelijk. De vermindering der herstelbetalingen moet worden gevolgd door verlaging der oorlog66Chulden. Het congres zal tenslotte worden gedwongen zijn potlood to nemen cn te gaan rekenen. Wanneer, aldus de New York Times, dat oogenblik is gekomen, kan het slechts tot een resultaat leiden cn wel: vermindering der 6chulden. De resolutie goedgekeurd, doch Japan zoowel als China maken een voor: behoud P a r ij s, 10 Dec. (V.D.) De Raad van den Volkenbond heeft hedenmiddag zijn buiten gewone raadszitting te Parijs beëindigd. De Japansche vertegenwoordiger Josjisawa verklaarde, dat zijn regecring de resolutie aanneemt, maar dat zij een voorbehoud maakt om in Mandsjoerije alle maatrege len te treffen, die voor de bescherming van de Japansche onderdanen noodzakelijk zijn. Deze maatregelen hebben natuurlijk alleen maar betrekking od uitzonderings gevallen en zullen worden opgeheven, zoo dra de normale toestanden zijn hersteld. In aansluiting hierop bracht ook de Chi- neesche vertegenwoordiger dr. Sze een aantal punten ter kennis waarbij de Chi- neesche regecring een voorbehoud maakt. Dr. Sze wees op de noodzakelijkheid van een onmiddellijke ontruiming; zijn regee ring kan niet dulden, dat de politiemacht in Mandsjoerije door een andere mogend heid dan China wordt uitgeoefend. Tenslotte bepaalden de verschillende le den van den Raad hun standpunt ten aan zien van de resolutie en dc door beide par tijen naar voren gebrachte punten van voorbehoud. Vreemde berichten over Ja pansche munitieleveringen aan generaal Ma. Moskou, 10 Dec. (V.D.) Naar uit Tokio gemeld wordt, meldt een Japansch blad, ter bevestiging van berichten uit Peiping, aat munitie- en wapenleveranties aan ge neraal Ma -zijn geschied door de Japanners, door tusschenkomst van een groote trans- porlmaafschappij. De ambtenaren van den Zuid-Mandsjoerijschen spoorweg en de douane ambtenaren van Dairen hadden deel in de herverzendinsren der wapenen. Onder den druk der militaire censuur gaat dc dagbladpers den laatsten tijd deze feiten Stilzwijgend voorbij. Nieuwe troepenzending van Janan. Moskou. 10 Dcc. (V.D.) Naar uit Tokio gemeld wordt, heeft de chef van don gene- ralcn staf van Japan volmacht gekregen nieuwe troepen naar Mandsjoerije te sturen, De acjitatie der studenten. Londen, 10 Dcc. (V.D.) Naar uit Sjang* hai wordt gemeld, hebben heden 50.000 stu denten een demonstratie gehouden door de straten van Nanking. Het gevolg was, dat maarschalk Tsjang Kai Tsjck met de an dere regeeringsleiders onmiddellijk over gingen tot het houden van een conferentie, waarin de eiscben der 6tudcnten werden besproken. De 5000 studenten, die gisteren zich heb ben meester gemaakt, van de gemeentelijke gebouwen te Sjanghai, zijn daar heden nog meester van. Zij hebben den burgemeester van Sjanghai gedwongen een waarborg te ge ven. dat de plaatselijke chef der politie gearresteerd zou worden en hebben vervol gens een aanval gedaan op het hoofdbu reau van politie. Alcala Zamora, die tot president 'der Spaansche republiek is gekozen, is thans 05 jaar oud. Onder de monarchie behoorde hij tot de liberale monarchisten. Onder de dictatuur van Primo de Rivera werd hij een tegenstander van de monarchie. Hij was één der deelnemers aan den opstand van verleden jaar en werd toen met vele andero samenzweerders gevangen gezet. Na den val van de monarchie werd hij mi nisterpresident, welk ambt hij twee maan den geleden neerlegde, omdat bij zich met verschillende bepalingen, welke do natio nale vergadering in de grondwet heeft op genomen. niet kon vcrcenigen, in het bi zonder niet met die betreffende de schei ding van ko*k en staat. Londen, 11 Dec. (H.N) Uit Tokio wordt gemeld, dat het kabinet Wakafsoeki afgetreden is. Aanleiding daartoe waren meeningsverschillcn in den boezem van het kabinet. In politieke kringen te Tokio is men ech'er van meening, dat het aftreden van het kabinet geen wijziging in Japan's bonding tegenover China tengevoieo zal hebben.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 11