DÉ EEMLANDEB
SCHOUWBURG „AMICITIA"
MIJNHEER LAMBERTHIER
DE GOEDE FEE
BIJKANTOOR
SOESTERKWARTIER
SOESTERWEG 107
JOH. DE HEER
Bmirsoverzicht
Belangrijkste
Donderdag 17 December 1931
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
30e Jaargang No. 147
N00RD-AFRIKA GETEISTERD
DOOR NOODWEER
NOODLOTTIGE BRAND IN
EEN ZIEKENHUIS
DE OUDE STRIJD
HERLceu 1
4 uur 10 min.
L. J. LUYCX ZOON
Piano's Orgels, Radio
SNEEUWSTORMEN IN
SCANDINAVIË
AMERSF00P.15CH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pet 3 maanden vooi Amersfoort 2.10. per maand 0.75, per
Wcek (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17J/j«
Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels t 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f0.25 Liefdadtgheids-advertentiëa voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES' bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 oent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra t 0.05
Hoover's moratorium.
Fello aanvallen op Ameri-
ka's president. Stimson
treedt op als verdediger.
Hot moratoriumvoorstcl, waarmee dc
president der Vcreenigdc Staten in den
loop van dit jaar voor den dag kwam en
hetwelk behelsde, dat Amerika een jaar
lang zou afzien van het innen der bedra
gen, die de geallieerden het schuldig zijn,
indien dezen op hun beurt Duitschland
gedurende dcnzelfdcn tijd met rust lieten,
is de laatste tijden een punt van felle
discussie geworden. De parlementaire be
krachtiging door dc Vcreenigdc Staten
ontbreekt nog steeds; ondcrtusschen ver
vielen op 15 December dc termijnen van
dc schulden der geallieerden, waarmee
zoowel wat aflossing als rente betreft
belangrijke bedragen zijn gemoeid; dc ge
allieerde schuldenaren hebben echter geen
enkelen dollar betaald; dit'was in overeen
stemming met een voorafgaande mcdcdce-
ling van dc regccring der "Vcreenigdc Sta
ten, die te kennen heeft gegeven, dat een
nict-betaling geenszins verkeerd zou wor
den opgevat.
STIMSON.
Ondertusschcn is een onstuimig offen
sief geopend op Hoover en vooral in de
senaat zijn weer vinnige debatten gevoerd,
waarvan de strekking onder meer is, dat
liet botaalvermogen van Frankrijk dit
land zeer goed in staat stelt zijn finan-
cieele verplichtingen tegenover Amerika
op vlotte wijze na te komen en dat er geen
af ng is de schuldregelingen te hcr-
z hebben Iloover's tegenstanders
v. dat de president der Vcrecnig
de buiten zijn boekje ging, toen hij
mei M.:iU*iilandschc gouvernementen een
moratorium sloot. Zoo is door Mac Fad-
den, die deel uitmaakt van de republikei
nen, dc opmerking gemaakt, dat dc schuld
accoorden, die tusschcn Amerika en het
buitenland zijn aangegaan, niet mogen
worden beschouwd als internationale ver
dragen, maar in wezen financicelc wetten
zijn, die door Hoover niet op eigen houtje
mogen worden veranderd. Ook dc interna
tionale bankiers te New York, die allen
Duitschc namen dragen (Warburg, Selig-
inan, Kuhn, Loeb) krijgen een fermen \ceg
uit de pan, daar zij worden beschouwd
als de personen, die liet erop aansturen
om, in het belang van Duitschland, een
streep te halen door de schulden der geal
lieerden aan Amerika. Hierbij komt nog,
dat, al is men in vele Amcrikaanschc krin
gen bereid Duitschland te helpen en reke
ning tc houden met de moeilijke positie,
waarin deze staat verkeert, men er weinig
voor voelt den geallieerden, en vooral
Frankrijk, ter wille te zijn, daar dc Amc
rikaanschc belastingbetaler hiervan het
slachtoffer zou worden, terwijl in de lan
den der geallieerden de bewapening ont
stellend grootc bedragen verslindt. Naai
de Amerikanen laten uitkomen, overtref
fen dc sommen, die voor dc weermacht der
geallieerden worden uitgegeven, vele ma
len dc bedragen, waarvoor dc Europeesche
mogendheden hij Amerika in het krijt
staan.
Ondertusschcn heeft Stirnson, dc Amc
rikaanschc minister van huilenlandschc
zaken, een fenn pleidooi ten gunste van
Hoover's moratorium gehouden, waarvan
de gevolgen volgens hem zegenrijk zijn ge
weest: niet alleen voorkwam het initiatief
van den Amcrikaanschen president dc in
eenstorting van Duitschland, maar boven
dien werd daardoor belet., dat zich van dc
gehecle wereld een financieelc paniek
meester maakte. Wanneer het moratorium-
voorstel achterwege zou zijn gebleven, was
Amerika nog veel verder van huis geweest,
omdat men dan rekening had moeten hou
den met een algemecne staking der beta
lingen van dc zijde der debitcurenstatcn.
Stimson beschouwde het moratorium dan
oö'i geenszins als een extra-offer, dat de
Vei eenigde Stalen brengen en voegde hier
aan nog toe. dat het onjuist was aan te
nemen, dat reeds nu verlenging van het
moratorium tot na Juli 1932 zou worden
voorgesteld. Dc Amcrikaansche minister
van buitenlandsche zaken betwistte even
eens, dat dc Amcrikaanschc regocring met
betrekking tot buitenlandsche leeningen
de toestemming moet hebben van het con
gres.
Stirnson heeft bovendien hij de verdedi
ging van het lloovcrplan nog aangevoerd,
dat een gezond Duitschland het beste bol
werk tegen het bolsjewisme is en dat een
revolutie in Duitschland voorgoed alle
verplichtingen zou vernietigen. Het mora
torium uldus Stimson is volkomen ge
rechtvaardigd, omdat het de crediteuren
in staat stelt, weer op verhaal tc komen.
Ook de onderstaatssecretaris van finan
ciën, Mills, heeft dc ratificatie van het Hoo
ver-moratorium warm aanbevolen, omdat
dit z. i. volstrekt noodzakelijk was om een
catastrophe te voorkomen; een nieuwe
Duitschc inflatie zou zijn uitgcloopen op
een algemecne paniek.
Dat dc Amcrikaanschc regccring, indien
de noodzaak zich voordoet, zelfs bereid is
nog verdere stappen tc doen en zich niet
voor dc toekomst wil binden, kan afgeleid
worden uit het feit, dat Mills in een gehei
me zitting met congresleden geweigerd
heeft tc verzekeren, dat zijn regccring geen
verdere voorstellen inzake een nieuw mo
ratorium of herziening der schuldregelin
gen zal goedkeuren.
Men ziet dus uit dit weergeven van het
pro en contra inzake het moratorium, dat
de mccningcn in Amerika, waar sommigen
de naievc opvatlinsr huldigen, dat dc crisis
in de Vcreenigdc Staten op zich zelf staat
en niet een uitvloeisel is van de wereld
crisis, op heftige manier met elkaar botsen,
zoodat men nieuwsgierig mag zijn, of de
leider der republikcinschc partij. Snell, in
het gelijk zal worden gesteld. Deze toch
heeft als zijn verwachting uitgesproken,
dat liet moratorium nog deze week za)
worden aangenomen.
Parijs, 10 Dcc. (V. D.) Gisteren Is men
er in geslaagd nog twee overlevenden van
het ln den storm gezonken Fransche kust
vaartuig te redden. Aan dc N'oord-Afri-
kaanschc kust zijn bovendien nog drie lij
ken aangespoeld. Volgens de laatste me
dedceling bevonden zich aan boord van
het schip geen dertien, maar zestien man,
van wie er thans zes zijn gered, terwijl van
zes do lijken zijn gevonden.
P a r ij s, 16 Dcc. (V. D.) Dc gevolgen van
het noodweer, dat de laatste dagen boven
Noord-Afrika heeft gewoed, hebben de be
woners van de omgeving van Bizertc en
Tunis gedwongen hun toevlucht op dc da
ken der huizen te zoeken, aangezien dc
meeste rivieren huiten haar oevers zijn ge
treden. Do spoorwegverbinding tusschcn
Bizertc cn Tunis is nog steeds onderbro
ken. Talrijke personen worden vermist.
Watervliegtuigen hebben een actief aan
deel in het reddingswerk cn voorzien zoo
veel mogelijk de van de buitenwereld af
gesneden bevolking van dc noodige levens
middelen.
ONTWAPENINGSBETOOGING
TE LONDEN.
Londen, 15 Dcc. (H.N.) Tc Londen is
vandaag een betooging voor dc ontwape
ningsconferentie gehouden, welke werd in
geleid met een godsdienstoefening, welke
bijgewoond werd door de leden der Engel-
sche regeering en door het diplomatieke
corjs. De aartsbisschop van Canterbury
hield daarbij een preek, waarin hij op de
gevolgen wees, welke een mislukking der
conferentie voor de gehecle wereld zal
hebben.
Londen, 1G Dee. (II. N.) Naar aanlei
ding van de gisteren gehouden bctooging
en godsdienstoefeningen voor dc ontwape
ningsconferentie spreekt de Daily Tel. er
twijfel over uit, of de ontwapeningsconfe
rentie onder de tegenwoordige omstandig
heden wel succes zal hebben. Mocht de
ontwapeningsconferentie het klaar spelen
dc naties ccnigermate te bevrijden van den
druk der uitgaven voor de bewapening, dan
zal men een keerpunt in de geschiedenis
van den nieuwen tijd kunnen vaststellen.
Een mislukking van de conferentie zal ech
ter, hoe diplomatiek men deze ook zou wil
len verbergen, een morcclc ramp van onbe-
rekenbaren omvang zijn.
GROOTE DORPSBRAND.
Tweehonderd gezinnen dakloos.
Lcmbcrg, 1 G Dcc. (II. N.) Een grootc
brand heeft het plaatsje Sucodolc geteis
terd. Niet minder dan 52 gebouwen zijn een
prooi der vlammen geworden, waardoor 200
gezinnen dakloos zijn. Veel levende have,
oogstvoorraden cn andere goederen zijn
verloren gegaan.
NIEUWE JAPANSCH-CHINEESCHE
GEVECHTEN.
M o e k d e n, 16 Dec. (V.D.) Op drie ver
schillende plaatsen aan den Zuid-Mandsjóë-
rijschen spoorweg, hebben de Chineesche
troepen nieuwe aanvallen ingezet en wel te
Tiehling, Tsjengtsjiatoen en to Nin6jwang,
waar zich slechts kleine Japansche bezet
tingen bevonden. De Japanners zonden ter-
Do aangekondigde voorstelling van
kan door onvoorziene omstandigheden nlüt doorgaan
Toonecl i
I Daarvoor in dc plaats zal do N.V. Ver. Rotterdamsch Hofstad
den zelfden datum (23 Dec. 7'/2 uur) opvoeren
FRANZ MOLNAR'S BLIJSPZL
eveneens met ANNIE VAN EES in den hoofdrol
Dit blijspel loopt op het oogenblik met
enerm succes in den Kon. Schouwburg 'sGravenhoge.
Prijzen der plaatsen f 1.25 en f 1.75 pl. rechten
Zij dio zich reeds opgegeven hebben voor „Mijnheer Lamberthier' en geen Ijj
genoegen nemen met tV>zc gunstige verandering van 6tuk, kunn-m deze opgave lp
I vóór Zaterdag a.s. annulecren Mi
6lond een vliegluigcskader van Mockdcn
naar Tsjengtsjiatoen,-óm het Japansche gar
nizoen aldaar tegen een aanval van de uit
ongeveer 3000 soldaten bestaande Chinee
sche troepenmacht te beschermen. Ook naar
Tiehling werd! versterking gezonden. Het
kwam lot een gevecht, waarbij vijf Japan
ners werden gedood en tien gewond. Bij
Ninsjwang werd een aanval gedaan door
2000 Cliineezen, die dreigden dc stad te
vernielen. Japansche troepen hebben de
Liao-rivicr overschreden, om een eventuee-
lcn aanval der Chïncezen af tc slaan.
N c w-Y o r k, 1G Dec. (V. D.) Tc Charlotte
town op het Prins Edwardeiland brak
brand uit in het Falconwood-hospitaal,
waar 400 patiënten worden verpleegd. De
meeste patiënten konden gered worden,
doch drie vonden den dood in dc vlam
men, terwijl drie andere, wier lijken niet
zijn gevonden, worden vermist. Het hos
pitaal brandde geheel int.
DE BEVOLKING VAN PALESTINA.
Verdubbeling van hot Joodsche
zielental.
Londen, 15 Dec. (V.D.) Volgens.het zco
juist gepubliceerde resultaat van de volks
telling in Palestina is het aantal Joden in
de laatsto negen jaar verdubbeld; hel be
draagt nu 175.006. Er werden 759.952 Mo
hammedanen geteld en 90.607 Christenen.
Tot de andere gezindten belmoren 9.5S9 zie
len.
ELLY BEINEORN TE BAGDAD.
Berlijn. 16 Dec. (V.D.) De bekende Duit
schc vliegsler Elly Beinhorn is gisteren, na
dat dc répara tie werkzaamheden aan haar
toestel voltooid waren, wan Aleppo naar
Bagd-ad gevlogen, waar zij na een vlucht
van zes uur aankwam. Tot nog toe heeft
zij een traject van ruim iOOO K.M. in zes
étappes afgelegd.
GEEN BIJEENROEPING VAN DEN
RIJKSDAG.
Berlijn, 16 Dec. (V.D.) Zooals tc ver
wachten was, heeft het seniorenconvent
van den rijksdag het door de Duitsch-na-
tionalen en communisten ingediende voor
stel tot bijeenroeping van den rijksdag met
321 tegen 25G stemmen verworpen.
Verklaringen van Gandhi
Rome 15 Dec (HN) Gandhi verklaarde
tegenover een Iialiaansch journalist, dat de
uitslag der round tablc-conferentie een
definitieve breuk tusscheii de bevolkin.
van Indië en de Engclsche overheid betec-
kent. Hij keert naar Indië terug om den
strijd in den ouden vorm van lijdelijk ver
zet tc hervatten. Dc Indiërs zullen geen be
lastingen betalen,geen Engelschc goede
ren koopen cn geen notitie van de Engel-
sche overheden nemen. Gandhi verklaarde,
dat hij nog steeds alle dagen van gew eld en
bloedvergieten afkeurt Indien dit echter
Gods wil is, zal het niet in zijn macht staan
dit tc verhinderen.
AMERIKAANSCHE BANKEN STAKEN
HAAR BETALINGEN.
N' e w-Y o r k, 16 Dec. (V.D.) Gisteren heb
ben wederom 10 Amerikaansche banken
haar betalingen gestaakt. Doordat ook do
Fcdgj'al Bank te Boston dit voorbeeld-heeft
gevolgd tengevolge van het verlies van
groote deposito's, die de laatste dagen wer
den teruggevorderd, hebben negen andere
banken in den 6taat Massachusetts, die
nauw met de Federal Bank gelieerd waren,
eveneens dc betalingen gestaakt.
Sedert het begin van het jaar 1930 heb
ben in de Vcreenigdc Staten in totaal on
geveer 1200 banken de loketten gesloten.
HITLER WENSCHT WAARDEERING
ZIJNER PARTIJ.
Hij wendt zich tot Brüning.
B cr 1 ij n16 Dec. (IT. N.) Hitler heeft
een schrijven tot den rijkskanselier gericht,
om do nationaal-socialistische partij tegen
het verwijt tc verdedigen, dat zij den on
wettigen weg zou bewandelen. Hij stelt den
rijkskanselier daarin de vraag, of het ver
standig op het gebied Aan de buitenland
sclie politiek is om een beweging als de na
tionaal-socialistische, welke het cenige
actief van Duitschland voor een werkelijk
nationale buitenlandsche politiek is, \'oort-
durend tegenover het buitenland voor tc
stellen als een onwettige cn verderfelijke
rooversbende en dat, terwijl cr toch niet dc
minste kans bestaat, de overwinning dezer
beweging tegen te houden.
De gulden moet het thans in het buiten
land weer even danig ontgelden in schrift en
daad. In sommige Engelschc, Fransche cn
Duitschc bladen werd dc wereld dezer da
gen immers kond gedaan van liet komende
gebeuren met ons Devies. Waarschijnlijk on
der invloed van dit „<*epcn" kwam gisteren
onze waardemeter in New York in het ge
drang cn steeg dc Dollar onder druk van
speculatieve guldcn-afgiften lol in de buurt
van 2.50. Het Nederlandsche antwoord
hierop zal denkelijk voorloopig wel „in
goud" gegeven wordcnl Inmiddels wordt dc
wereldsituatie met den dag onprettiger. Als
tc voorzien liet thans ook Japan, definitief,
den Gouden Standaard in den steek en is
„de volgende" aan dc beurt.
Het gebeuren met dc Norskc Crcditbank,
Höncfoss en Oplands Privatbank heeft niet
de Bergens Privatbank en nu weer met dc
nagelaten, ook ten onzent, indruk tc maken.
Het internationaal zakendoen immers wordt
door al die déconfitures, waarvan zoovele
geheel onverwacht komen, zeker niet bevor
derd. „Onverwacht" zeggen wij, want dc re
centelijk nog zoo hooge koersen der betref
fende Noorsche Bankaandcclen zeggen dit
overduidelijk,
ln Frankrijk heeft de Banque dc France
de haar toegedachte Rcgeeringshulp, per Ka
mervotum, gekregen. Of echter dc lessen uit
het gebeurde getrokken zijn? Een circulatie
bank die minstens een vijftal malen kapitaal
en open reserves verloren had! Politiek ge
sproken ziet het er nog niet naar uit dat
men tot inzicht gekomen is en geldt voor
loopig nog La Fontaine's „La raison du plus
fort cs toujours la meilleurc". Dc grootse
kracht kan echter wel eens tot de grootste
zwakte worden. Het zijn nu eenmaal sterke
beenen die de weelde dragen kunnen.
Met dit alles wordt het overal steeds don
kerder cn gaat dc afbraak vrijwel aan alle
Beurzen haar gang. Een enkel oplcvinkje
dan uitgezonderd, zonk het koerspcil ook
aan ons Damrak steeds verder in en allerlei
fondsen moesten het wederom danig ontgel
den.
En Amerika komt dagelijks opnieuw het
onmogelijk gedachte mogelijk maken. Als
het daar nog even zoo doorgaat kan men bij
het koopen van een pond boter of zoo, een
aandeeltje ter keuze uit zeer vele, die twee
jaren geleden nog tientallen percenten no
teerden, cadeau krijgen. En men behoeft
thans niet meer „tot tien tc kunnen tellen"
om met succes het Amerikaansche ochtend-
koerslijstjc tc kunnen „savourceren". Tries
tig is het inlusschen cn vrecselijk.
Over hel gebeuren aan ons Damrak zullen
wij maar niet te veel vertellen. Waartoe een
droeve opsomming. Van het hart moet het
ons, dat dc recente verklaring der Bcsoeki
Tabak Mij. met teleurstelling en ergernis is
ontvangen, nadat zoo groote verwachtingen
waren opgewekt en zoolang gehandhaafd.
Mogen wij den meesten onzer Lezers als
Nieuwjaarswensch toewenschen, dat 1932
het verdwijnende jaar spoedig moge doen
„vergeten". Daarin ligt alles wel opgesloten.
En dan, tol Donderdag 7 Januari a s.
PH. STRAETMANS.
BUITENLAND.
De leiding van den rijksbanier.
(Derde Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Zitting Eerste cn Tweede Kamt-.,
(Tweede Blad. pag. 1.)
STADSNIEUWS.
Ilct Chr. Militaire Tehuis 50 jaar.
(Eerste Blad, pag. 3j.
Zilveren (eest van dc schildersgezellen.
(Eerste Blad pag. 2).
Medegedeeld door liet K. X. M. I. te De
Bilt.
Hoogste barometerstand: 770.8 te Shields.
Laagste barometerstand: 752.5 telsafjord.
Verwachting: Meest zwakke, verander
lijke wind, nevelig tol licht bewolkt, waar
schijnlijk toenemende bewolking, weinig
of geen neerslag, temperatuur om- het
vriespunt des nachts, overdag weinig ver»
andering in temperatuur.
it - r
Over bijna geheel \V. Europa is tljans.
een gebied van hoogen luchtdruk gelegen,
waarin meer rustig zonnigweer wordt
aangetroffen. Dc nachtelijke uitstraling
veroorzaakt over het algemeen tempera-
tuursdaling. Plaatselijk is het een weinig
nevelachtig. De depressie over' de Bolhui-»
sche golf trok verder Oostwaarts.
Zij bracht aan haar achterkant nog eeni-
ge neerslag in Oost-Scandinavië (Stock-
holm 9 hïM. sneeuw) en Oost-Duitschland
(Dantzig 5 mM.) De gisteren 'genoemde
barometerdaliug van IJsland bleef aanhou
den. Een diepe depressie in het Westen
doet daar haar invloed gelden. De tempe
ratuur steeg daar aanmerkelijk. Voor he
dennacht mag men in ons land plaatselijk
lichte vorst verwachten. Of deze lichte
vorsttoestand lang zal blijven \*oortduren,
is nog onzeker.
Langestraat 49-51 Tel. 190
ONZE WOLLEN CAMISOLES
van 98 cent in wit en rose zijn
magnifique.
Voor het Soesterkwartier kun
nen abonnementen, adreswijzigin
gen en advertenties opgegeven
worden aan ons Bijkantoor:
Varkensmarkt 5 Tel. 1309
Wij bevredigen U in ieder opzicht.
S t o c k h o 1 in, 15 Dec. (V. D.) Dinsdag
hebben boven Zweden cn Noorwegen or
kaanachtige sneeuwstormen gewoed, wel-
kc op verschillende plaatsen ernstige
schade toebrachten aan dc spoor-, telefoon-
en telegraaflijnen.
In Midden-Zweden heeft de storm een
grootste snelheid bereikt van 30 M. per
sec. Talrijke visschcrsbooten zijn door den
storm verrast.
NOG STEEDS OP ZOEK NAAR
GENERAAL KOETJEPOF.
Parijs, 16 Dec. (V.D.) Ondanks den twij
fel, die de politie koestert ten aanzien van
dc verklaringen van den gevangene, die
mededeelingen heeft gedaan over de ver
blijfplaats van den reeds meer dan een
jaar geleden verdwenen Russischen gene
raal Koetjepof, zal men waarschijnlijk van
daag beginnen met de opgraving ln de door
den gevangene aangeduide villa te Fontai-
nebleau, -in de kelder waarvan zich het lijk
van generaal Koetjepof zóu bevinden,
