DE EEMLANDER
irijdag 18 December 1931
Uitgave: VALKHÖFF Go. Bureau: Arnhemscbepoortwal 2a
30e Jaaroam No. 148
DE HERSTELCONFERENTIE
DER REGEERIKGEN
M0TTA BONDSPRESIDENT
VAN ZWITSERLAND
NIEUWE GEVECHTEN IN
MANDSJOERME
BLOEDIGE BOTSINGEN IN
STIERMARKEN
HET KOOBWEER IN TUNIS
TUNIS
STÜDENTENONLUSTEN
TE SOLA
DE LOONSVERLAGINGEN IN
DUITSCHLAND
ws
ENQUÊTECOMMISSIE NAAR
MANDSJ0ERIJE
4 uur 15 min.
L. J. LUYCX ZOON
Wollen Onderblouses,
S0ESTERWEG 107
Piano's Orgels, Radio
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pei 3 maanden voo» Amersfoort 2.10 pej maand 0.75. per
- week (met gratis verzekering tegen ongelukken' 1 0.17'/s«
Blnneoland franco per post per 3 maanden f3 -. Afzonderlijke nommers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 513
PRIJS DER AOVERTENTIEN van 1—4 regels 1.05 mei inbegrip van eeo oewijsnummef
dice regel meer f0 25 Liefdadlghelda-advertentlêa voor de
helft van den prijs. Kleine Adverteotiën „KEITJES bi) vooruitbetaling 1—5 regels
50 mnl elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f l.Bewijsnummer extra f 0X15
De strijd om het morato
rium van Hoover. Do
kans op aanvaarding groo-
tor geworden.
Wat zal het lot zijn van Hoover's mora-
(oriumvoorstcl Wij hebben reeds uitvoe
rig melding gemaakt van den stormloop,
die daarop heeft plaats gehad en ook van
daag zal in de commissie voor de finan
ciën van den Amerikaanschen senaat ver
moedelijk een fel offensief worden geopend
legen dc politiek, welke aanstuurt op hot
annuleorcn der schulden.
In genoemde commissie toch zal een on
derzoek worden ingesteld naar de wijze,
waarop buitenlandsche effecten zijn ver
kocht. Er zijn n.l. kringen in Amerika, die
de beschuldiging hebben geuit, dat de in
ternationale bankiers een weinig fraaie
rol zouden hebben gespeeld, door dc klei
nere Amerikaansche banken vol te stop-
pén met buitenlandsche waarden uit Euro
pa, waarvan het gehalte vrij twijfelachtig
was. Het gevolg hiervan moet zijn geweest,
dat er honderden faillissementen moesten
worden aangevraagd. Voorts moet het
voornemen hebben bestaan de regeering
der Vereenigdc Staten er op bcdriegelijke
wijze toe te bewegen een streep te halen
daor de ooiiogsscbuhlcn en op deze ma
nier de betalingen le redden, welke aan
Amerikaansche bankiers dienen te worden
verricht in verband met particuliere lee
rlingen, die hunnerzijds zijn toegestaan. Al
gemeen wordt aangenomen, dat het onder
zoek allerlei opzienbarende dingen zal ont
hullen.
Het doel van degenen, die liet morato
rium van Hoover verderfelijk achten en
die het streven van den Amerikaanschen
president in discrediet trachten te brengen,
is, de Vereenigdc Staten hoe langer hoe
rneer van Europa, dat zij als een gevaar
lijk wespennest voorstellen, te vervreem
den en dc regeering ervan te weerhouden
tegenover Europa nog langer een conces-
siepolitiek te voeren. Hoover's tegenstan
ders beginnen hoe langer hoe meer den
nuchteren en onverbiddelijken cisch te
stéllen: „Europa moet ons betalen. Het is
hiertoe zeer goed in staat, wanneerhet
een minder krasse bewapeningspolitiek
voert."
In deze wijze van redenecren moge een
kern van-waarheid schuilen, doch dc Auie:
rikancn vergeten aan den anderen kant,
dat. in verband met dep moeilijken toe
stand, waarin Duitschland verkeert, deze
staat voorloopig. geen herstelbetalingen zal
kunnen verrichten en dat ook de geal
lieerden als gevolg hiervan niet bij machte
zullen zijn de rente en aflossing der oor
logsschulden le betalen.
Overigens wijzen verschillende berichten
erop, dat het Hoover-moratorium op liet
oogenblik geen al te slechte kans beeft.
Niet alleen heeft Robinson, dc voorzitter
van de democratische senaatsfractie, de
bereidheid te kennen gegeven, oni Hoo
ver in dc bestrijding van do malaise
re helpen en zicb voor het morato
rium te verklaren, doch ook de commis
sie voor cle financiën uit het Huis van Af
ge vaardigden heeft ten slotte oen vrij wel
willende houding aangenomen. Nadat aan
vankelijk een accoord uitgesloten scheen,
kwam men na eenigc uren bcraadslagens
tot een beslissing in dien zin. dat Hoover's
voorstel inzake een moratorium zal wor
den aanvaard.
Ondertusschen heeft genoemde commis
sie op het voorstel tot parlementaire be
krachtiging van Hoover's plan inzake cle
betalingsopschorting moratorium een
amendement aangenomen, waarin men
laat uitkomen, dat bet indruischt legen de
politiok van het congres om welk bedrag
ook, waarvoor een buitenlandsche mogend
heid bij de Vereenigdc Staten in liet krijt
staat, kwijt lo schelden of te verminderen.
Ook mag volgens het amendement het ra-
Jific.atie-voorstel niet in dezen zin worden
uitgelegd, dat Amerika van voren aange
duid standpunt thans is afgeweken of bo-
roid is te beniger tijd een koerswijziging
te dezer zake welwillend te overwegen.
Uit een en ander volgt dus, dat van Ame-
rikaanschc zijde het moratorium-voorstel
in het gunstigste geval met bijster weinig
geestdrift zal worden goedgekeurd en hier
uit volgt tevens, dat men in (1e Vereenigde
Staten ook niét warm loont voor dc inter
nationale schuldenconferentie, die binnen
afzionbaren tijd zal worden gehouden. Bo
vendien vindt, men het in sommige Ame-
rikaanschc kringen vrij dwaas deze confe
rentie zoo spoedig reeds uit te schrijven.
Velen aan de overzijde van den Atlanti-
schcn Oceaan komt. hot veel redelijker
voor. dat Europa eerst eens een goed voor
beeld geeft door vooraf op de Geneefsche
ontwapeningsconferentie spijkers met kop
pen te slaan en cle bewapening aanmerke
lijk in tc krimpen, hetgeen uc besnraring
tengevolge zou hebben van geweldige be
dragen.
HET PROCES TEGEN DR. PFRIEMER.
Graz, 16 Bee. (V.D.) Bij dc voortgezette
behandeling van hzt proces tegen dr. Pfrie-
mer waren hedenmorgen dertig getuigen
verschenen, waaronder officieren en andere
leden van het bpndt-legcr O awerd ge
hoord de leider van het district Karinthiö
van dc Hcimwehr, generaal Hülgcrth. Hij
verklaarde, dat het besluit van dr. Pfric-
mfcr, om tot con Putsch over te gaan, moet
worden toegeschreven aan een zenuwover
spanning Ofschoon Pfricmer de meer radi
cale 'richting van dc Heimwchr vertegen
woordigde, heeft hij toch het geweld ver
oordeeld. Hülgcrth zelf heeft wegens zijn
hoogen ouderdom en omdat hij het met dc
gevoerde politiek niet eens was. zijn lei
dersplaats ter beschikking gesteld.
VERLAGING DV.R T™ a MTARIEVEN
TE FEPT IJN.
Berliin. 16 Dee (V.D.) De raad van
toezicht on de Berlllnsche tramwegen heeft
besloten de tarieven vnn 25 n'onnior tot °0
pfenrdg fe verlacen De overstapjes zullen
van 30 pfennig tót 25 pfennig worden ver
laagd.
Lausanne, Bazel en Baden=Baden
als vergaderplaatsen genoemd
Bazel, 16 Dec (V Leden der
bizondere commissie van de B I. B. rekenen
er stellig op, dat hot advies der commissie
begin van dc volgende week gereed zal zijn.
Er ztjn geen beletsels meer de groote schuld
betalingsconferentic begin of midden Ja
nuari' a s. te houden. Als plaats waar de
conferentie zou komen, wordt behalve Lau
sanne en Bazel ook Baden-Badcn genoemd.
De redactiecommissie heeft Woonsdag de
besprekingen voortgezet nopens de richt
lijnen van het advies. Betreffende aanbeve
lingen of conclusies iS* tot nu toe nog geen
woord gezegd. Derhalve is het ook onmoge
lijk iets mede tc declen betreffende dit ad
vies.
De subcommissie voor de rijksbegrooling
hoeft den geheil.en middag beraadslaagd. De
opstelling van het rapport dezer subcom
missie vordert slechts langzaam, aangezien
het raatpriaal zeer omvangrijk is.
Londen, 16 Dec. (V. D.) Sir Frederic
Lclth Ross van het minisf-ie van financiën
zal morgen naar Parijs vertrekken, waar hij
met vertegenwoordigen, ck- Frapsche regie
ring van gedaentep zal vjssjtféri over cle
voorbereiding van dn internationale herstel
conferentie, welke gehouden zal worden na
dat het rapport der speciale adviseerende
commissie, welke thans tc Bazel bijeen is.
zal zijn ontvangen
Dc Stillhalte-bcsprekingcn te
Berlijn.
Londen, 16 Dec. (V D.) Betreffende (le
onderhandelingan van de Stillhaltecommis-
sie schrijft de Evening Standard, dat de
Amerikanen naar het schijnt, zeer weinig
geneigd schijnen toe te stemmen in een
verlenging van credieten op korten termijn,
welke beschouwd worden als handelscre-
dieten. Nog moeilijker is evenwel de kwes
tie voor de niet op deze wijze gedekte cre
dieten, de eigenlijke financieele credieten,
waarvan te Londen een groot deel is onder-
gobracht Voor de eerste soort bestaat geen
gevaar, zoolang do buitenlandsche handel
van Duitschland nog actief is. Do laatste
öoort zou evenwel groote moeilijkheden ver
oorzaken. aangezien de hun tot basis lig
gende activa zeer moeilijk vlottend zullen
zijn tc maken.
Bern, 17 Dec. (V.D) De vereenigde
hondsvergadering van N'alionaien raad en
Standenraad heeft lot bondspresident voor
11132 gekozen den bondsraad Giuseppe
Mc/'ta, hoofd van het departement voor
politieke aangelegenheden.
Tot vice-president werd gekozen hot
hoofd van het departement van economi
sche zaken, bondsraad Schulthcss.
Molta is thans voor dc 'le maal lot bonds
president gekozen.
Sjanghai, 17 Dec. (VD.) In het ge
bied van Tsjengsjiatoen kwam het tot een
groot gevecht tusschen tienduizend Chinee-
zen en Japansche troepen, welke laatste
door sterke vliegtuigeskaders werden ge
steund. Bij een aanval van Japansche troe
pen en vliegtuigen op een Chinoesche troo
penmacht van ongeveer duizend man wer
den 3i,Chincezen en 5 Japanners gedood.
Ook bij Tsjangtejoen, Kirin cn Twilling
kwam liet tot ernstige gevechten. Volgens
Japansche berichten maken al deze gevech
ten deel uit van een groot opgezet Chineesch
offensief over het geheele frort. Derhalve
zou men in Japansche militaire kpingen op
nieuw overwegen een mnval op Ts'u^tsjau
te doen, teneinde de tc dwingen
zich achter den grooten Chinoeschen muur
terug te (rekken.
Ontplofbare stoffen veborgen
bij een burgemeester
W oenen, 16 Dcc. (V.D Naar uit Voits
berg (Stiermarken) gemeld wordt, had
hedenavond tegelijk met een nationaal
socialistische vergadering een sociaal demo
cratlschc plaats. Tijdens deze vergadcriri
gen v.erd bekend/ dat in het bureau van
den burgemeester =- de gcnleente heeft een
socialistische meerderheid ontplofbare
stoffen waren verborgen. -De gendarmerie
drong liet bureau binnen cn legde beslag op
'200 handgranaten. Toén dit feit in de soci
aal democratische vergadering bekend Wérd,
snelden de aanwezigen naar het bureau van
den burgemeester, waar zich een 'heftig ge
vecht ontwikkelde. Tijdens 1ict' Handgemeen
kreeg een gendarme een messteek in hpt
gelaat. Tegelijk werd hem zijn karabijn
ontrukt, waaruit een schot op hem gelost
werd. Door denzelfden kogel, waardoor de
gendarme gewond werd. werd (1e secreto
resse van de soc -dem. vergadering gedood
Hierop maakte ook de gendarmerie ge
bruik van dc vuurwapenen. F.en persoon
werd gedood, zes werden zwaar gewond. Eén
von do zwaargewonden, zal hoogst waar
schijn lijk nog in den loop van den nacht
overlijden. Uit Graz zijn per auto verster
kingen voor de gendarmerie naar Voitsberg
gezonden.
Sneeuwval in Noords Afrika
Parijs, 17 Dec. t'V.D.) Dc gevolgen van
het noodweer, dat in de afgcloopcn dagen
in Tunis heeft gewoed, zijn thans cenigs-
zins tc overzien.
Uit het slik, dat na de ovorstrooming van
de Medsjerdah op een grooto uitgestrekt-
hsiti Tand ia.iC?, ergob2v-mItaeft _it;rü tot.
nog toe zeven lijken geboigen, doch men
vreest, dat nog meer slachtoffers ontdekt
zullen worden. Na het noodweer begon ver
der in het binnenland een groote hoeveel
heid sneeuw lo vallen, een ongewoon ver
schijnsel voor de bewoners van dit ge
deelte van Afrika, voor zoover zij niet op
de bergen thuis hooren.
Op sommige plaatsen bereikte dc sneeuw
een hoogte van 60 cM., zoodat het verkeer
ecnige malen word gestremd.
Storm op Corsica.
Ook op Corsica heeft een hevige storm
gewoed, die belangrijke 6chade beeft aan
gericht. Honderden olijfboomen en kurk
eiken werden ontworteld of knapten af.*
Sofia 16 Dec. (ViDA Woensdag is bet te
Sofia tot ernstige studentenonlusten geko
men. Ongeveer 2000 studenten, waaronder
vele communisten, maakten van de vroege
morgenuren af in de universiteit op 6traSt
en op het plein voor le Sobranjc rumoer,
en eischton het staken van de colh-Res van
den vroegeren minister-president, prof.
Zankof en diens verwijdering uit het do
centencorps.
Voor het parlement trad een kraohtigo
afdeeling politie tesren de menigte op. Ook
de brandspuit werd tc:zon de demonstree-
renden le bu7p geroepen, teneinde hen uit
elkaar te drijven. Bii (le botsingen vielen
ongeveer 20 gewonden door sabc-lhouwen.
Afgevaardigden van de boerenpartij on
dersteunden do'studenten door toespraken.
Ook binnen de universiteit werden hef
tige gevechten .geleverd lusschon commu
nisten en nationalistische studenten, die
Zankof verdedigden. Daarbij werd de in
richting van een collegezaal verwoest. Ook
hier vielen aan den kont van de studen
ten, die Zankof verdedigden, verscheidene
gewonden, die door de communistische stu
denten in triomf door de straten werden
rondgedragen.
DE DUITSCH-ENGELSCEE TARIEF
ONDERHANDELINGEN.
Londen. 16 Dec (V.D.) Nopens den
stand der Engelsch—Duitsche tariofonder
handelingen verluidt, dot do besprekingen
over de princrpiccle kwesties reeds geëin
digd zijn en dat thans dc besprekingen
worden voortgezet inzake de interpretatie
der tariefbopaling 11 011 dc toepassing der
tarieven. Bij de onderhandeiingen gaat het
er in de eerste plaats om een voor beide
partijen bevredigende definitie van het be
grip goederen te verkrijgen Indien bijv. de
ErwWsrhe douier» nut' '-'teilen onder hot
bo-r-in overeen'*" oo?c d in^m enters --»u
r'en rt'konen. d^n -staat daar tegenover -lat
volgens de handelsusance hieronder slechts
heerenjassan worden verstaan.
DE DUITSCHE MIJNWERKERS.
LOONEN.
Essen, 17 Dec. (V.D) Heden vindt een
bijeenkomst plaats van den Zechenverband
met do vertegenwoordigers der mijnwer-
kqrsbondcn. teneinde overeenkomstig de be
palingen van dc nieuwe noodverordening
oen per 1 Jan. a.s. ingaande nieuwe loon
regeling te treffen.
De scheidsrechterlijke uitspraak luidde
als volgt:
Alle loonen volgens liet bestaande collec
tieve con'ract worden met 10 pCt. verlaagd;
deze regeling treedt per 1 Jan. a.s. in wer
king en geldt tct 30 April 1932.
Brüning richt een brief tot
cle sociaabdemocraten
B e r 1 ij n, 1 G D e c. (V. D.) In een gemeen
schappelijke zitting van den sociaal demo
cratischen partijraad met den raad van den
algimcenen Duitschen vakvereenigingen-
bond, waar hedenavond de noodverordening
besproken werd, is volgens berichten in Ber
lijnsche bladen door dr. Breitscheid een
schrijven voorgelezen, waarin rijkskanselier
Brüning antwoordt op de voorstellen van
den soc dem partijvoorzitter Wels betref
fende de gelijktijdigheid van de loonsverla
gingen en dc prijsdalingen in de noodver
ordening. In dezen brief verwijst rijkskanse
lier Brüning naar de inleiding van het
communique, waarmede op 8 December de
nieuwe noodverordening in het openbaar
bekend is gemaakt Hierin wordt uitdrukke
lijk uiteengezét, dat de rijksregeering. pas
toen door maatregelen van den meest ver
schillenden aard een belangrijke daling in
alle prijzen gewaarborgd was, besloten heeft
lot een hernieuwd ingrijpen in de loonen en
salarissen Het verband iusschen loonen cn
prijzen blijft natuurlijk ook Id .de toekomst
bestaan. Wanneer thans nog niet to over-
zienc gebeurtenissen intreden en de verhou
ding tussclicn loonen en prijzen wezenlijk
zou veranderen, zou een nieuwe toestand
c-r't~: irn [Tqist^or» een ondragelijk^,-
s'chrompelirrg van "de koopkracht van het
Duitsche volk te vermijden, zal de regeering
het als haar voornaamste» plicht beschou
wen er op te letten, dat de huidige stand
van loonen en salarissen alleen kan worden
gehandhaafd, wanneer de stand van alle
prijzen daaraan beantwoordt.
BUITENLAND.
Dc prijsverlaging in Duitschland.
(Tweedj Blad, pag. 1>,
Kieswethervorming in Frankrijk.
(Tweede Blad, pag. 1'.
BINNENLAND.
Zitting Eerste on Tweede Kamer.
(Tweede Blad. pag. 2.)
Werkloozenactie te Amsterdam.
(Tweede Blad. pag. 2.)
Japansche troepen landen te
Sjan Hai Kwan
Genève, 16 Dec. (V.D.) De diplomatieke
besprekingen betreffende de samenstelling
van de com miss Ié, waartoe door den Raad
is besloten, teneinde een onderzoek in te
stellen naar de geschillen in Mandsjjerije,
duren voort. Thans wordt nog onderhan
deld over de toelating van een zesde mo
gendheid. De definitieve beslissing berust
volgens de raadsresolutie bij Briand. Tot de
commissie behooren vertegenwoordigers
van Engeland, Dritschland. Frankrijk, Tta
lië en dc Vereenigde Staten. Voorts zullen
de beide strijdend* partijen in de commis
sie worden vertegenwoordigd.
Moskou, 16 Dec (V.D.) Volgens berich
ten uit Sjanghai zijn Dinsdag 300 J-rpan-
sche marinesoldaten te Sjang Hai Kwan
geland, waar zij de bewaking oo zich heb
ben genomen van bet Japansche consulaat,
zoomede van de Japansche banken en za
ken. De Chineësche autoriteiten hebben «e-
protesteert! legen bet aan land gaan dc-r
Japanners en verklaard, dat de orde in de
stad op .geen enkele wijze is verstoord ge
weest.
HEVIGE SNEEUWSTORM
BOVEN ZWEDEN.
Stockholm, 17 Dec. (V.D'» Een
sneeuwstorm, die gedurende den meosten
tijd de kracht van een orkaan had, heeft
ongeveer 48 uur boven het grootste gedeelte
van Zweden gewoed. Zoowel het verkeer
le land als de scheepvaart ondervonden
groote moeilijkheden en waarschijnlijk zijn
vooral op zee tal van ongelukken gebeurd
In den afgeloopen nacht is (1e storm gaan
liggen. Op het eiland Gotland zijn in to
taal 100,000 boomen uit den grond gerukt
of afgeknapt.
VERMISTE MCTORSCHOENEB TERECHT
Konenhagen. 16 December (V.D.1 De
nu,ts'»se mot^'sc^oenrr wn ^kan-
v.c'k s"' s'mls enkele «La.-ren
vernvst wordt, is D'nsdagavond de haven
van Malmö bjnnengeloopen. Aan boord was
allés wel.
Hoogste barometerstand: 778.3 te Croydon,
en Yarmouth.
Laagste barometerstand: 744.8 te Senfjord.
Zwakke, veranderlijke wind, liebt tot half
bewolkt, waarschijnlijk droog weer, lichte
lot matige vorst des nachts, overdag tem
peratuur ora bet vriespunt.
Een verdere ontwikkeling van bet gebied
van hooge druk, dat zich over de Britsche
eilanden door Frankrijk en het Noordzee
gebied tot in het Z. van Scandinavië uit
strekt, samengaande met de vorming van
hoogen druk in het Z.W. en ten N.O.-
waartsch aftrekken van de IJsland depres
sie, deed de kansen van het aanhouden van
de vorst toenémen.
De nog hooge temperatuur in Scandina
vië, die op enkele plaaisen 10 tot 15 gr.
boven dé normale is, maakt de kans op
transportkoude. in die streken nog gerin
ger, doch de uitgebreidheid van de sneeuw
stormen aldaar en in O.-Duitscbland doet
een temperatuurdaling onder invloed vau
den hoogen druk in die streken verwach
ten.
Wat de scheepsberichten op den Oceaan
te zien geven, wijst op een verdere W. voor
bijtrekken van de depressip. Waarschijnlijk
zal in streken bij den zwakken wind in do
omgeving van de kern van den hoogen
druk (le vorst des nachts matig zijn en over
dag wellicht eonige nevel.
Eangestraat 49-51 Tel. 190
Wit, rose, beige, zwart
f 2.25, f 2.50, f 3.90
Voor het Soesterkwartier kun
nen abonnementen, adreswijzigin
gen en advertenties opgegeven
worden aan ons Bijkantoor:
VErJ;en3r;a:«t 5
Tel. 1309
Een goede raad, eerst even bij ons
komen kijken.
LUCHTSCHEPENBOUW
IN ENGELAND.
Een verklaring van dr. Eckener.
Fri edr i chsh a v n, 17 Dec (V.D.) Nog
geen twee weken geleden deed algemeen
een bericht de ronde, dat dr. Iickener voor
nemens woe ln Engeland een aantal lucht
schepen te bouwen voor het transatlantisch
verkeer. Naar aanleiding hiervan ver
klaart dr. Eckener het volgende:
„Het bericht, dat ik in Engeland onder
handeld hob over .ten bouw van luchtsche-
ocn in Engeland, is onjuist. Gesproken
hebben wij slechts over de mogelijkheid
om de luchtschepenhaven van Cardington
bij het voorgenomen verkeer tusschcn
Europa cn de Vereenigde Staten bij gele
genheid of regelmatig aan te doen en daar
post in te nemen of af te geven. In den
loop der besproking is er dan ook sprake
van geweest, of Engeland misschien tot de
nuitsch-Amerikaan6che maatschappij si»
Vr'i, rWn-ro-r 7ou kunnen to-'rci'en en
elf een of meer luchtschepen inbrengen.
Deze Engelsche luchtschepen, zoo consta
teerde, men, zoudan dan. natuurlijk in En
geland moeten worden gabouw.l".
