AVOND-
SCHOENEN
Joh. Bottinga
ZUT GIJ WERKELIJK ZENUWACHTIG?
PRIJSVERMINDERING
Langestr. 28 Tel. 59
Als de winter komt.
Amersfoortsche Radio
Centrale
HET ONTWAPENINGSJAAR
DE TANENDE WELVAART
IN INDIE
OUD EN NIEUW BIJ
HET BOUWEN
GROOTE
in de betere
Sluit U aan bij de
Het verhoogt Uw gezellig
heid in huis
Kantoor: Telefoon
Lange Bergstr. 13 462
door
H. G. CANNEGIETER.
In een rapport omtrent de vredesbewe
ging stond onlangs te lezen, dat men in
een van de Balkan-landen dit streven maar
I heeft gestaakt, omdat men geen vertrou-
I wen meer had in de schijnheiligheid van de
internationale politiek. De verleiding is som
tijds groot om dit voorbeeld te volgen. Maar
na elke aanvechting van moedeloosheid
komt toch steeds weer het besef boven, dat
men ondanks alles moet doorgaan met het
pacifistisch streven, dat, eenmaal op weg,
evenmin meer kan worden gekeerd als do
j misdadige stroomingen, welke den oorlog
ontketenen.
Gisteren is het Nieuwjaar geweest, en
met Nieuwjaar komen de nieuwe beloften.
Ook nieuwe geloofskracht en nieuwe hoop.
ITet pas begonnen jaar zal het Ontwape
ningsjaar zijn. Wat een verwachtingen
Mekt alleen deze naam reeds!
Laten wij aan dezen naam als aan een
leuze vasthouden. Laat het do zinspreuk
zijn, waarmede wij onzen arbeid aanvan
gen. En de krijgskreet, als het moet! En het)
gebed, dat wij prevelen in onze oogcnblik-
ken van stilte en rust.
Bij allerlei gelegenheden heeft men de
overtuiging uitgesproken, dat de gewichti
ge bijeenkomst, welke zich aan het ontwa
peningsprobleem zal wijden, niet slagen zal.
tenzij zij gesteund en gedreven zal worden
door de volken, die achter de regeeringen
staan. Een rcgeeringsbesluit, nationaal of in
ternationaal, krijgt eerst praktische waarde
wanneer het de algemeene opvatting van
de massa vertegenwoordigt.
De volken moeten de regeeringen dwin
gen. Er zijn helaas nog steeds sterke groe
pen, die bij oorlog belang schijnen te heb
ben, hoe vreemd het den buitenstaander in
het oor moge klinken. Er zijn kringen,
waarin men het wapen, de uniform en het
leger als onmisbare voorwaarde voor het
geluk van de menschhcid beschouwt.
Economische en psychologische wensclien
drijven menigeen in een richting tegenover
gesteld aan het pacifisme. Fantastische
I machtsbegeerten, romantische droomen van
ridderlijkheid, lang opgekropte bitterheid te
gen den loop der wereld, wrok en verzet te
gen onbegrepen en niet aanvaarde maat
schappelijke veranderingen, jongensachtige
hang naar het gevaarlijke spel met den
dood, kinderlijke vernielzucht, oeroude brute
instincten en geraffineerde koopmansspccu-
laties. het zijn allemaal drijfveeren, welke
zich te hardnekkiger openbaren, naarmate
de kracht van de vredesbeweging toeneemt
Men kan al dat gedoe beschouwen als de
stuiptrekkingen van een stervend beginsel.
Maar ook stuiptrekkingen van een sterven-
I de kunnen voor de omgeving gevaarlijk
zijn. Ik herinner mij, hoe een reus van een
man in doodsnood vier verplegers te sterk
Mas en alles in clc ziekenkamer in zijn
koortsopwinding en angst kort en klein
sloeg. Zoo kan liet stervend militarisme on
ze vijf wcrclddcelen nog kort en klein slaan,
eer het den laatsten adem uitblaast.
Dit te verhoeden is de taak van het Ont
wapeningsjaar. De mannen van Genève
staan als de ziekenoppassers bij den reus in
I doodsnood. Mogen zij kracht en beleid be-
I zitten, om zijn maaiende armen in {oom te
I houden, aleer deze het ziekenvertrek tot een
I puinhoop hebben gemaakt!
Men onderschatte do kracht van dezen
I stervende niet. Het oorlogsbeginsel beschikt
I over machtige mannen en listige slimmerds.
I die voor God Mars strijden met den harts-
I tocht en de niets ontziende hardnekkigheid
I van den dweeper. Voor het behoud van hun
I afgod hebben zij alles veil; blindelings of-
I feren zij alle materieele en ideëcle belan
gen, religie, ethiek, het lichamelijk en cco-
nomisch bestaan van de menscliheid, zoo
zij daarmee Mars kunnen redden.
Tegenover deze koppige dweepzucht de
öntwapeningsgcdachte in veilige haven te
brengen, lijkt een hachelijk werk. Er behoort
stuurmanskunst toe, het schip van den Vre
de, deze ark des behouds voor de mensch -
I heid, lusschen de ziedende stormen van de
reactie door te laveeren.
Maar de haven is op dezen Nieuwjaars
dag in 't zicht. Wij zijn het Ontwapenings
jaar binnengestevend. Nu hebben wij allen
jegens de stuurlui van Gcnéve onze taak.
Welk# die is? Wat kunnen wij, onbeteeke-
nendo milliocnen doen?
Oli» »p de golven gieten, \vsa~door de op
stand?^ storm machteloos wordt. D11
stroom van den tijd doordrenken met de
vredesgedachte, het lichaam onzer interna
tionale samenleving enten met deze immu
niseert ndc stof. De sfeer scheppen, waar
in men niet anders meer dan ontwapenen
kan.'
DE DOKTER AAN IIET WOORD
Neemt de lijnenproel en... eet hersens.
door Dr. O. VINK.
Een gewoon velletje ongclinieerd papier
en een vulpen met. een niet te harde pen
vormen het gehccle „diagnostisch instru
mentarium" om te constateercn, of iemand
werkelijk zenuwachtig is en hoe ver het
met de nerveuse uitputting al is gekomen.
Men neemt dan de „lijnenproef", die met dit
doel door Professor Mattauschek te Wecncn
in zijn beroemd psychiatrisch-neurologisch
instituut is uitgewerkt. Men trekt nu met
de vulpen twaalf horizontale lijnen over
het papier, zoo recht mogelijk en ongeveer
een vingerbreedte van elkaar. Om de proef
geheel volgens voorschrift uit te voeren,
zou men eigenlijk de hulp moeten inroepen
van een tweeden persoon, bij voorkeur ie
mand, waarmee men het goed kan vinden,
die dus niet op de zenuwen van den proef
persoon werkt. De helper moet met een
horloge in de hand staan en om de 2 se
conden tellen. De proefpersoon begint de
lijn te trekken; zoodra hij „acht" hoort
zeggen, begint hij, zonder tijd te laten ver-
lc-open, dadelijk aan do tweede lijn, enz.
Elke lijn wordt dus getrokken in 16 secon
den en de geheele proef duurt 12 X 16 se
conden of 3 minuten. Dan heeft men den
eigen zenuwtoestand „zwart op wit" vastge
legd. Neen, leest U nu niet. verder; neemt
nu eerst de proef, zoodat U zichzelf niet
iets suggereert of van tevoren al weet,
waarop het aankomt. Dus eerst de lijnen
proef en dan pas verder lezen.
Als men de lijnen eens bekijkt, die na
tuurlijk zonder liniaal en zonder ecnig an
der hulpmiddel worden getrokken, zijn de
ze natuurlijk bij lange na niet recht. En nu
komt het juist op de golvingen erin aan,
dc greote en de kleine, die in do lijnen te
zien zijn. Daaruit kan men nauwkeurig dc
soort en den graad der nerveuse uitput
ting opmaken.
De drie voornaamste symptomen van dc
neurasthenie, dc prikkelbare zenuwzwak
te, zijn zichtbaar in dc onwillekeurige
golfjes van dc twaalf lijnen, liet zijn ge
brek aan concentratie, spoedig vermoeid
worden en angst. Om te beginnen heeft
men heel fijne, flauwe golfjes van een ze
kere regelmatigheid, die het duidelijkst te
zien zijn bij liet begin van elke lijn en bij
de laatste lijnen steeds flauwer worden.
Deze regelmatige golfjes wijzen op bevan
genheid, angst, een van de voornaamste
symptomen van zenuwachtigheid. Bij neu-
rastlienici vindt men nog een tweede soort
van golven, die tegen het einde van een
lijn en in dc laatste regels duidelijker te
voorschijn treden. Het zijn grovere en on
regelmatige golven; zij mijzen op spoedig
vermoeid worden. Verlegenheid, angst, enz.
zijn bij het begin van een of ander werk
grootcr dan later, doch vermoeienis neemt
voortdurend toe. Menschen, die aan zenuw
uitputting lijden, vertoonen zelfs reeds
teekenen van vermoeidheid bij zooiets een
voudigs als het trekken der lijntjes, en
naarmate de j>rocf voortgezet wordt, neemt
deze vermoeidheid aanmerkelijk toe. Ten
slotte kan men gebrek aan concentratie
waarnemen, door kleine onderbrekingen;
ncuraslhenici trekken onwillekeurig met
de hand op het oogenblik, dat de getallen
uitgesproken worden. Juist daaruit blijkt,
hoe gemakkelijk zij afgeleid 'worden en hoe
slecht zij dus kunnen doorwerken; zelfs bij
het eenvoudige trekken van lijntjes, wat
een kind kan doen, worden zij nog gestoord
door het feit, dat er iemand naast hen
staat cn telt.
Oppervlakkig gezien lijkt dc lijnenproef
misschien gezocht en niet betrouwbaar, doch
dat is toch onjuist. Deze proef stelt ons in
tegendeel veel beter in staat om den zenuw-
tocstand van een patient te beoordeclen
dan dc meest ingCM'ikkcldc neurologische
proeven cn overdreven fijn uitgesponnen
methoden van onderzoek. Hier is n.l. de
wil van den proefpersoon uitgeschakeld cn
een verandering van de resultaten door eer
zucht of neerslachtigheid is onmogelijk. Een
dergelijke proef om neurasthenie te consta
teercn, ontbrak tot dusverre. Zoo is dan
ook te verklaren, dat men tevoren geen mid
del kende om het resultaat van dc een of
andere behandeling nauwkeurig en zonder
suggestieve beïnvloeding na te gaan. Ook
dit is nu mogelijk door dc lijnenproef. De
ontelbare middelen tegen zenuwachtigheid,
zenuwzwakte, neurasthenie, enz., die in den
handel zijn, kunnen nu onderzocht worden,
terwijl vroeger ook dc grootste autoriteit
niet kon uitmaken, of ze werkelijk waarde
hadden, of de verkregen resultaten be
trouwbaar waren of slechts een gevolg van
suggestie. De proef op dc som wordt ge
leverd door dc proeven, die in liet algemeen
ziekenhuis te Wecncn zijn genomen. Hier
gaf men de neurasthcnici een preparaat,
dat in hoofdzaak bestond uit een extract
van hersenstof en dat het zenuwstelsel be
langrijke bouwstoffen toevoert. Voor cn na
dc kuur werd een lijnenproef genomen en
het resultaat was werkelijk zwart op wit aan
te toonen. De golven, die vermoeienis ka
raktcriseeren, verdwenen bijna geheel.
Hoe is men op de gedachte gekomen, dit
hersenpreparnat te gebruiken? Dc wereld
bekende Weensche bioloog professor Stei-
nacli, merkte bij zijn proeven een merk
waardige eigenschap van de hersenstof op.
Reeds jaren geleden was hem gebleken, dat
gesteriliseerde kikvorschen weer normaal
werden, wanneer men hen hersenstof in
spoot. Deze stof bevordert dus dc reflexen
der zenuwen. In zijn proeven van den laat
sten tijd is Stcinach hierop teruggekomen
cn heeft hij zijn ontdekking uitvoerig uit-
gewerkt. Hij slaagde erin, uit do hersen-,
stof het bestanddeel af te scheiden, dat do
gunstige uitwerking ten gevolge heeft, n.l.
de hormonen der hersenen, die de functies
van hersenen en zenuwen ten zeerste bevor
deren. Zoo vangen hiermee geïnjecteerdo
kikvorschen achtmaal zooveel vliegen als
hun niet behandelde soortgenopten in den-
zelfden tijd. Dc beweeglijkheid cn do
eetlust Morden er dus door verhoogd.,
Wat dit betreft, ziet men ook bij zoogdieren
dezelfde resultaten, terwijl wat praktisch
van zeer groot belang is het preparaat
niet ingespoten behoeft te Morden, doch
even goed kan worden ingenomen. Men be
hoeft het zelfs niet in den vorm van pillen
in te slikken, doch kan zonder bezwaar zijn
eigen lichaam het werk laten doen, dat an
ders in de pharmaccutischo fabriek wordt
verricht, n.l. het afscheiden van de hormo
nen uit de hersenstof. Men behoeft slechts
hersens op het menu te zetten en dan krijgt
men vanzelf genoeg hormonen In het
lichaam om dc kwalen en daarmee do golf
jes uit dc lijnenproef weg te krijgen. Er is
maar één bezwaar bij: dc hormonen verdra
gen geen hooge temperatuur. Dc kalfsher-
sens, die wij zoo gaarne eten, hebben het
grootste deel van dc werkzaamheid hunner
hormonen verloren. Men moot de hersens
dus rauw eten Om aan deze moeilijkheid
tegemoet te komen heeft Haberlandt, pro
fessor in dc physiologic te Innsbruck, be
dacht om de rauwe hersenstof in ouwels te
doen en zoo te laten innemen om de ver-
m'ocstc zenuwen te genezen. Op deze wijze
heeft liïj ook bij menschen reeds goede
resultaten bereikt. Het is dus eenvoudig
genoeg cn iemand, die werkelijk neurasthe
nisch is de lijnenproef kan dit bewijzen
behoeft slechts deze eenvoudige methode
te volgen om zijn gezondheidstoestand to
verbeteren.
(Van onzen eigen medewerker.)
Het verschijnsel, even hroevig als merk
waardig, dat Ned.-Indie thans in een snel
tempo achteruit gaat, leert ons hoc afhanke
lijk de tropen voor hun lioogeeren bloei zijn
van de westersche markt. De rijkdom van
den bodem der Indische eilanden baat land
noch volk, indien de producten niet op
juiste cn voordeelige wijze worden gewon
nen en afgenomen worden dooi* de wereld-
markt. Als de vraag daar naar suiker, rub
ber, tabak, vetten, tin, damar, rottan, enz.
vermindert in sterke mate, wordt de eco
nomische staat van Iridic onmiddellijk
aangetast, gevoeliger naarmate de vermin
dering van dc vraag algemeener optreedt.
Dc huidige crisis is van dien aard, dat de
aantasting, om het jongste woord van den
voorzitter van den Volksraad te bezigen,
catastrophaal dreigt te Morden.
Ned.Indië werd in den loop der jaren
opgevoerd tot een hoog peil van leven,
lank zij dc overkomst van groot kapitaal,
dat zich bezig wcnschte ie houden met dc
winning van producten cn dc bezorging
daarvan op de grootmarkten van Europa
en Amerika. Die koloniserende arbeid
was mogelijk reu orden na een vestiging
van orde door het Nederlandseh gouverne
ment, dat tevens tal van nuttige openbare
werken ondernam om vele gebieden toe
gankelijk te maken en er de bewoonbaar
heid van te verhoogen. Het was een ontzag
gelijk beschavend werk, waardoor Indiè
in enkele tientallen van jaren, naar het
getuigenis van Mie het voor 30 of -10 jaar
reeds kenden, over het geheel in zeer gun-
tigen zin veranderde; een beschavend
werk, dat herhaaldelijk dc bewondering
van vreemdelingen, die tot vergelijking
met andere koloniale gebieden in staat wa
ren, heeft opgewekt.
Het grootc werk, samengesteld uit arbeid
van velen, vereischt een kostbaar onder
houd en het. kan niet worden bekostigd
tenzij door de bijdragen van allen die er
van profijt trekken of die het begunstigen.
Als het gouvernement, dat als de alge
meene beheerder van het beschavingswerk
optreedt, zich de middelen ziet ontvallen,
als de onmisbare baten cn belastingen niet
ruim genoeg vloeien, worden de noodza
kelijke beperkingen bedacht cn ingevoerd.
Men voelt het als een bedreiging met af
braak en niemand voorziet lioc ver zij
moet gaan.
!r is een troost gelegen in de waarheid,
dat \an dc geweldige vermindeling in wel
vaart de landsbevolking het minst heeft te
lijden, dank zij de soberheid waaraan het
grootste deel nog niet is ontwend. Het
minst, maar zij heoft niettemin te lijden.
Neemt men 'een ruim gpdeefte als dc Mo-
lukken, dan ziet men daar op tal van eilan
den slechts geringe sporen van de crisis.
Is de bevolking gewend haar copra te leve
ren cn daarvoor van den opkoopcr eenig
geld in dc hand ontvangen of enkele arti
kelen ten gebruik, dan ziet zij thans die ge
legenheid gestopt. Maar haar voeding ont
breekt niet in het sagobosch en in den dja-
goengtuin; klecding is gemakkelijk en be
hoeft desnoods niet te worden gekocht in
den vorm van katoenen 6tof en sarongs; de
woning trekt men op uit materiaal, dat het
bosch ruimschoots bevat; do vischjes voor
den maaltijd laten zich vangen met weinig
moeite.
Zoo licht schikt zich elders het vclk weer
niet. Om een grooten stap te doen, op Java
in de buurt van steden woont de inlander
minder eenvoudig, hij kleedt zich minder
eenvoudig en hij eet rijst welke hij van
zijn eigen veld vaak niet oogst, doch koo-
pen moet in dc waroeng. En hij kent de
genoegens van dc stad en van het stadje;
hij kent de vlugge verkeersmiddelen. Zon
der geld kan hij niet bestaan, wat de Al-
foer van Boeroe, van Seram. van ITalma-
hcira wel kan. Op Java treft men in het
binnenland van een gewest als Bantam
Malelsch volk, dat van eigen veld en tuin
weet te léven en maar weinig geld behoeft.
En er is meer binnenland op Java en
elders, waar het geld niet een overwegende
rol in dc inlandsche huishouding behoeft
te spelen. Toch is het gemis van geldelij-
!ke inkomst voor die menschen zeer aocI-
ibaar. In dagen van crisis, als het te nijpen
(begint, is dc soberste er het best aan toe.
•Wie het dichtst staat bij de soberste le
venswijze, keert daartoe het 6nelst terug
pn verdraagt de inkrimping het gemakke
lijkst.
Wat voor Indiè dc grootste zorg baart, is
het behoud van dc uitrusting voor het be
schavend werk in zijn ruimen omvang.
Onderhoud van grootc wegen, exploitatie
van verkeersmiddelen, het scheepsverkeer
tusschen de eilanden, politie, crediet, ge
neeskundige dienst cn hygiënisch toezicht,
alles wat dc kolonisator heeft opgebouwd
voor eigen arbeid en voor dc bevolking
komt in het gedrang en moet slinken. Ook
het onderwijs, al zijn er onder de millioe-
nen inheemschen niet meer dan cenige
duizenden, die het als een voorziening in
behoefte gevoelen.
De welvaart in Indiè, zich uitstrekkend
ook over inhecmsche bevolking, is afhan
kelijk van de gegadigden voor zijn produc
ten, van den grooten ruil in dc wereld
waarin Indië werd betrokken door de be
moeienis van het Nederlandseh gouverne
ment cn van den westerschen kolonisator.
Moet hij zijn arbeid inperken, zijn pracsta-
ties besnoeien, dan voelt dat. het volk van
Indië bijna overal, maar het geraakt er
niet overal door in nood. Als 'een inlander
iets leert verstaan van hetgeen een crisis
als dc tegenwoordige be teekent, zal zijn
waardecring ook toenemen voor hetgeen
gouvernement en ondernemers in gelukki
ger tijden deden en hopen wij eerlang
weer zullen doen op ruimen voet.
PENGAN HORMAT.
In het landschap hebben niet alleen dc
boomen en de weiden, dc bloemen en de
vogels, de bosschen cn de duinen hun be-
tcekenis. Ook wat do menschen bouwden,
maakt een deel van het landschap uit. De
mensch zelf, in zijn leven, en bedrijf is eigen
lijk een onderdeel van natuur en landschap,
een harmonisch of onharmonisch deel er
van. Dc boer die zijn paarden stuurt door
't rijke akkerland, de zaaier uitgaande om
te zaaien, de maaier die door de deinende
halmenzee zijn sikkel slaat, de hooier, die
door 't waterland zijn schip met oogst be
laden stuurt, zij allen cn zooveel andere
figuren nog op de wateren en in dc vel
den, zij vormen met hun omgeving een
prachtige organische eenheid, die het
schildersoog boeit en het leekenoog trekt
En zoo is het met \clc gebouwen ook.
De molen rnet zijn stoere stilhouettc in 't
eenzame polderland, de oude boerenhoeve
die als samengegroeid is met zijn entou
rage, dc schaapshut ojj de heide, de toren
boven dc bosclirand uit of vrijuit zich ver
heffend boven 't lage land der weiden
rondom. Zij allen met zooveel andere ge
bouwen van zeer sobere tot zeer statige
allures, zij behooren bij hun omgeving, zij
vloeken niet met de oorspronkelijke of de
door menschcnhandcn vervormde natuur,
maar vormen er een integreerend deel van
dat noode zou worden gemist.
Tot er een tijd is gekomen, waarin de
mensch het contact met dc natuur scheen
te verliezen en de eenvoudige, maar zoo
kostbare harmonie met clc natuurlijke om
geving begon te verbreken. Vooral in het
laatst van dc vorige eeuw en in 't begin
van deze eeuw is er een periode van diep
verval der bouwkunst geweest. Toen is
Amsterdam opgeknapt met oen nieuwe
reeks huizen om zijn oude grachtenschoon
heen, met de jammerlijk leelijk van Len-
ncp- cn Ointuurbaanbuurt, die zich nu
als een gordel niet van smaragd, maar als
een gordel van grauwe, neerdrukkende
naargeestigheid uitstrekken tusschen dc
oude schoonheid van dc 17e cn 18c eeuw
en het nieuwe weer opnieuw prachtige
Amsterdam van plan-Zuid. en plan-West
uit onze dagen. Toen is in alle steden, cn
alle dorpen vrijwel, in de ecne plaats op
grootc schaal, in de andere gelukkig in
beperkter mate een groep van bouwsels
verrezen, die op zijn best namaak antiek
waren en op zijn slechtst door protserige
architectuur vol opgelegde „versiersels" en
kleurige steentjes, torentjes, uitsteeksels
en staketsels cn een geheel van onharmo
nische vormen en kleuren in stad cn land
veel bederf hebben aangebracht.
Toen zijn de windmotoren opgekomen,
die de kostelijkste landschappen verfoeilijk
schenden, toen is de afbraak van molens
en stadspoorten van zooveel prachtig ouds
cn moois, de soms noodzakelijke, maar
vaak redclooze demping van grachten etc.
gekomen, die nu nog in kleinere cn groo-
terc steden van onherstelbaar bederf ge
tuigt. Toen is op de dorpen dc oude am
bachtelijke traditie, die vroeger als vanzelf
door den bouwer in de oude, door de eeu
wen gegroeide harmonieusc stijl werd ge
legd, verloren gegaan. De naapcrij van dé
steden is begonnen, waardoor zoo menig
dorp zit opgescheept met bouwsels die al
lerminst passen in dc omgeving.
Gelukkig begint in onzen tijd hoe lan
ger hoe meer reactie tegen dit bederf te
komen. Veel is onherstelbaar vernietigd
of geschonden, maar veel goeds valt nog
te doen of te behouden. Schoonheidscom
missies doen hun heilzaam werk, plaatse
lijke, provinciale en landelijke vcreenigin-
gen treden voorlichtend cn smaakontwik-
kelend op. Er wordt in onze dagen goed
werk vol beloften gedaan waarop ik een
volgende keer nog nader hoop in te gaan.
A. L. B.
WETENSCHAPPELIJK NIEUWS.
Reusachtige kippeneieren.
In het landbouwkundig proefstation, dat
gefinancierd wordt door dc directie van
den Zuid-Mandsjoerijschen spoorweg, heeft
men een kippenras gekweekt, waarvan do
eieren meer dan 100 Gram wegen. Dc proe
ven worden nog voortgezet, want men
heeft goede hoop, nog grootore eieren te
verkrijgen. Het betrokken kippenras komt
el echts in een bepaald gedeelte van
Mandsjoerijc voor en wordt door de Chinee-
zen niet gewaardeerd, omdat deze slechts
letten op het aantal en niet op het gewicht
der eieren. Daardoor is het ras bijna uit
gestorven. De kippen wegen gemiddeld 6
K G. en hoe grooter do eieren zijn, die zij
leggen, hoe minder zij producecrcn. Ge
woonlijk verkrijgt men nog geen 80 eieren
per jaar van een kip en dc beste legster 'le
verde er 136. Het grootste ei, dat. men tot
nu toe verkregen heeft, bevatte twe-o
dooiers en woog 117 Gram.
Onbrandbaar bout.
Eigenlijk is het onjuist om te spreken
van onbrandbaar hout, want cr is geen en
kel middel bekend om hout werkelijk vol
komen onbrandbaar te maken. Men kar
echter de brandbaarheid belangrijk ver
minderen en hiervoor bestaat den laatsten
lijd weer grootc belangstelling in verschil
lende industrieën en laboratoria, evenals
in de laatste jaren voor den oorlog het ge
val is geweest. Het bestrijken van de op
pervlakte met een speciale verf- of andere
stof geeft onvoldoende resultaten, doch te
genwoordig iinprogneert men het hout met
deze vloeistoffen, hetgeen duurder is, doch
veel meer 6ucces heeft Daarbij wordt een
druk van eenige atmosferen toegepast.
Deze werkwijze is niet nieuw; reeds 35
jaar geleden verminderde men op deze
wijze de brandi>aarheid van houk
