DË ËEMLANDEU
JOH, DE HEER
BIJKANTOOR
SOESTERKWARTIER
SOESTERWEG 107
Maandag 4 Januari 1932
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
30e Jaargang No. 159
GANDHI GEARRESTEERD
JAPAN MEESTER VAN
TSJINTSJAU
Groote opwinding in China
VREDE GEBASEERD
WAPENGEWELD
1932 ZAL EEN GROOT
JAAR ZIJN
DE VOLKSSTEMMING IN
FINLAND
4 uur 26 min.
L. J. LUYCX ZOON
GROOTE BALANS*
UITVERKOOP
Piano's Orgels, Radio
AMERSFGORÏSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS Per maanden voor Amersfoort 2.10, per maand 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17Vs»
Binnenland franco per post per 3 maanden f i-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f0.25. Liefdadighelds-advertentiën voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regela
50 ocat. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen i I.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Nieuwe strijd in Britsch-Indië
te verwachten. Gandhi ge
arresteerd.
Wat verwacht werd, is geschied: niet al
leen de Bengaalschc leider Subhas Bose en
Patel, de voorzitter van het Al-Indisch con
gres, zijn gearresteerd, maar hetzelfde lot
heeft Gandlii, dc populaire leider der Indi
sche vrijheidsbeweging, ondergaan. Men
ziet dus, dat de Britscb-Indische autoritei
ten trachten de leiders „onschadelijk" tc
maken en aangenomen kan worden, dat
deze eerste arrestaties dc inleiding zullen
vormen van een grootc reeks aanhoudin
gen.
Sinds lord Irwin door lord Willingdon
als onderkoning is vervangen en sinds het
Labour-ministerie in Engeland heeft plaats
gemiakt voor een concentratiekabinct,
waarin de conservatieven de voornaamste
rol spelen, kan men staat maken op een
straffer politiek der Engelsch-Indische
autoriteiten tegenover diegenen in. Indic.
die aansturen op volkomen onafhankelijk
heid.
Het feit, dat Gandlii en dc zijnen een
nieuwe ongehoorzaamheidscampagne heb
ben aangekondigd, is voor lord Willingdon
aanleiding geweest Gandhi een onderhoud
te weigeren, waarbij alle vraagstukken kon
den worden besproken. De afweermaatrege-
len der autoriteiten, die tot doel hadden de
terreur het hoofd tc bicden, wilde Willing
don buiten de besprekingen houden. Dc
mahatraa vond de voorwaarden, die wer
den gesteld, vernederend cn zoodoende
werd de deur voor verder overleg dicht ge
slagen. De kans, dat het van nu af haro
tegen hard zal gaan cn dc strijd geruimen
tijd met felle verbittering zal worden ge
streden, is, zooals vanzelf spreekt, aanmer
kelijk vergroot. De autoriteiten hebben dui
delijk te verstaan gegeven, dat zij niet met
zich zullen laten spelen en dat zoowel Gan
dhi als het congfUB verantwoordelijk zullen
worden gesteld voor al hetgeen er voort
vloeit uit de anti-Engelsche gedragingen
der Britsch-Indische nationalisten. Uitge
sloten is het dan ook niet, dat de regeering
zi^h niet tot arrestaties zal bepalen in
Pesjawar zijn vele tientallen roodhemden
ingerekend maar tevens het congres tot
een onwettige organisatie zal verklaren cn
op de gelden, welke het bezit, beslag zaï
leggen.
Wij hebben er wel eens vaker op gewe
zen, dat Gandhi zelf liet beginsel der ge
weldloosheid huldigt en alleen den strijd
voor zelfbestuur tracht te winnen door
vreedzame middelen toe te passen, maar dc
spanning, die zelfs een ongehoorzaamheids-
campagne in het leven kan roepen, kan
heel gemakkelijk leiden tot buitensporig
heden en wanneer eenmaal excessen plaats
maken, zal het antwoord daarop vermoede
lijk geen kalmccrend betoog, maar het ge-
rikketik van mitrailleurs cn het gefluit van
kogels zijn.
Nog kort voor zijn arrestatie heeft
Gandlii cr bij zijn aanhangers op aange
drongen de bewindvoerders zelf ongemoeid
te laten cn alleen zich tc keeren tegen hun
provocecrende handelingen, doch het is dc
vraag, of de menigte steeds zooveel beliccr-
sching en onderscheidingsvermogen bezit
om personen cn zaken als twee afzonder
lijke aangelegenheden te zien. Bovendien
mag men niet vergelen, dat er onder de
Britsch-Indische nationalisten ook niet
weinigen zijn, die wel hetzelfde einddoel
als Gandlii voor oogen hebben, doch, extre-
mistisen als zij zijn^ voorstanders zijn
van een forscher verweer tegen dc Britsche
..onderdrukkingsmaatregelen". Dc sobere
opsomming van deze feiten wettigt dus
reeds dc conclusie, dat cr momenteel in
Indic geweldige hoeveelheden conflictstof
fen liggen opgestapeld en het dus ccn won
der mag heetcn, wanneer niet vandaag of
morgen een geweldige explosie plaats
vindt, temeer nu dc Britsch-Indische auto
riteiten op elke gebeurtenis voorbereid zijn
en in verband daarmee door politie- cn mi
litair vertoon indruk trachten te maken.
Dit vertoon kan tweeërlei uitwerking heb
ben: of de bevolking wordt er door geïnti
mideerd, of zij wordt erdoor geprikkeld tot
felle daden van verzet.
Aan den anderen kant verluidt dat het
boycotten door de Indische nationalisten
^an Engelsclic waren en dc ongehoorzaam-
Jie:dsoampagnc in het algemeen, van regec-
aingsweg© eveneens zal worden beantwoord
door een non-coöperatie-actie, welke onder
meer zou meebrengen, dat den Indischcn
nationalisten, die de vrijheidsbeweging
daadwerkelijk steunen, hetzij financieel of
op een krach tig-moreele wijze, allerlei
rechten worden ontzegd. Zoo zouden zij bij-
x oorbeeld geen gebruik mogen maken van
de post, telegraaf, telefoon, spoorwegen,
j enz., terwijl ook reeds het gerucht do ronde
heeft gedaan, dat do regeering de inbeslag
neming van bun bezit overweegt.
Ook deze en dergelijke berichten bewij
zen, dat van beide zijden stappen worden
gedaan of in overweging genomen, welke
het. aantal spanningen cn de intensiteit
daarvan doen toenemen.
Inmiddels worden ook reeds pogingen
gedaan om het conflict tot geringer afme
tingen terug te brengen en wordt met na
druk gewaarschuwd tegen overijlde maat
regelen, ook van regceringezijde, die den
toestand voorgoed bederven. Vooral de
Britsch-Indische handelskringen, die zich
libera;nl oriënteeren, zijn van gevoelen, dat
lord Wel'Iingdon niets mag nalaten om
groote onheilen af to wenden en met name
fesbben zij er bij hem op aangedrongen zijn
weigering om Gandhi, anders dan onder be
paalde voorwaarden, te ontvangen, onge
daan tc inaken. Afgewacht moet nu wor
den, wat dc actie der liberale bemidde
laars, die vtfn dc tenuitvoerlegging der on
gehoorzaamheidsbeweging fatale gevolgen
verwachten voor den Britschcn handel, zal
uitrichten.
Ook is cr raeda sprake van, dat dc inter
ventie van Macdonald, den leider van het
Engelsche nationale kabinet, zal worden
ingeroepen, tcrwij'I, zooals men weet, ook
dc leider der Engeleche Labour Party,
Lansbury, een beroep op den onderkoning
heeft gedaan, niet bij zijn weigering, om
Gandhi tc -woord tc staan, tc volharden,
doch rustig met hem ook de jongste anti-
terreurverordeningen te bespreken. Lansbu
ry huldigt blijkbaar dc opvatting, dat een
accoord geenszins is uitgesloten, wanneer
lord Wcllingdon dc deur opnieuw wijd
openzet om Gandlii binnen tc laten, tc
meer, daar dez.j, naar Lansbury betoogt,
van goeden wille is cn niet6 liever wcnsclit
dan een vreedzame samenwerking.
Er worden dus pogingen gedaan om
groote gevaren af tc wenden, doch het is
do vraag, of beide partijen de macht, den
moed en de bereidheid bezitten, op hun
schreden terug tc koeren. Valsche of gemo
tiveerde vrees voor prestigeverlies zou zeer
goed een beletsel kunnen vormen.
Bombay, 3 Jan. (V.D.) De Indische on
der-koning Lord Willingdon heeft het laat
ste verzoek van Gandhi hem ccn onvoor
waardelijk onderhoud toe te staan gewei
gerd met de motivcering, dat hij dit onder
dc huidige omstandigheden niet meer ge
schikt acht. Dc onderkoning verklaart zich
lot een dergelijk onderhoud niet meer be
reid te kunnen verklaren met het oog op
den druk die het Congres niet dc bedrei
ging van een nieuwe ongclioorzaamhcids-
campagnc oefent
Mandsjoerije een zelfstandige
republiek
Tokio, 2 Jan. (V. D.) Naar uit Mock-
den gemeld wordt, heeft de hoofdstrijd
macht van de Rengo^brigade onder gene
raal Kamoc do stad Tsjintsjau op Zater
dag om 7 uur (middon-Europeeschc tijd) be
zet. Er werd geen tegenstand geboden. Daar
ook de Chinecsche overheid de stad ver
laten had, namen de Japanners, op aanwij
zing van generaal Honjo, dc politiemacht
over. In dc stad moet alles rustig zijn.
Naar uit Charbin wordt gemeld, heeft ge
neraal Tsjang Tsjoeng Iloei Zaterdag do
zelfstandige Mandsjoerijsehc republiek uit
geroepen. In een telegrafische circulaire
heeft hij de geheele overheid in Mandsjoc-
rije gesommeerd slechts de verordeningen
van de Mandsjoe-regcering uit te voeren
en geen relaties meer te onderhouden met
dc regeering van Nanking cn Peking.
Amerlkaansch officier gear
resteerd.
Volgens berichten uit Mockden is een
Amerikaanscli officier, deel uitmakend van
de onzijdige militaire commissie in Mand
sjoerije, door Japansche militairen aange
houden. De arrestatie moet het uitvloeisel
zijn van do beduchtheid der Japanners,
dat de Amcrikaanschc officier de strategi
sche positie der Japanners wereldkundig
zou kunnen maken.
Volgens Russische berichten uit Tokio
heeft de Amcrikaansche gezant tegen do
arrestatie verzet aangcteckend. Het Japan
sche ministerie van oorlog heeft daarop
verklaard, dat deze kwestie door de Japan
sche militaire overheid zal worden onder
zocht.
Uil Sjanghai wordt gemeld: De bezetting
van Tsjintsjau door de Japanners heeft in
geheel China groote opwinding teweeg ge
bracht. Veelvuldig wordt de meening uit
gesproken dat de Cliincesche regeering
thans beslissende stappen tegen Japan
moet ondernemen, ten einde de regeering
te Tokio te dwingen den opmarsch van
haar troepen te doen staken. De Cliince
sche studentenorganisaties verklaren, dat
zij ccn der dagen van dc volgende weck als
rouwdag zullen door brengen en Y°.n de
regeering zullen eischcn dat zij Japan den
oorlog zal verklaren.
Tc Tsjintsjau, dat Zaterdag door de Ja
pansche troepen is bezet, is tot nader order
do staat van beleg afgekondigd. Door de
Japanners is een ontwapeningsactie uit
gevoerd. Meer dan 6000 Chineesche solda
ten zijn voorloopig geinterneerd.
Dc opperbevelhebber der Japansche
strijdkrachten, generaal Honjo, zal Zondag
te Tsjintsjau aankomen, vanwaar hij de
verdere operaties tegen het terugtrekkende
Chineesche leger zal leiden. Te Tsjintsjau
is een uit 41 toestellen bestaand eskader
bombardementsvliegtuigen geland.
ERNSTIG ONGELUK IN CIRCUS.
Parijs, 3 Jan. (V.D.) In liet grootc cir
cus Medrano is Zaterdag tijdens de voor
stelling oen ernstig ongeluk gebeurd, waar
bij 11 bezoekers min of meer ernstig werden
gewond. Een groote schijnwerper, die op het
dak van het gebouw vis aangebracht, ge
raakte door nog onbekende oorzaak los en
kwam midden in de toeschouwers terecht.
Een ernstig gewond meisje verkeert in le
vensgevaar. 6 -
LORD WILLINGDON
In liet anlwoordschrijven worden Gandhi
en het Congres verantwoordelijk gesteld
voor alle situaties die ontstaan zouden uit
dc aangekondigde ongehoorzaamheidscam
pagne. De Indische regeering zal ze*-' scher
pe maatregelen treffen tegen iedere inbreuk
op de gehoorzaamheid. Gandhi heeft ver
klaard, dat hij de wjigcring hc-m hot on
derhoud toe tc staan als^een der grootste
fouten der regeering beschouwt cn als oen
schending van het verdrag \an Delhi.
Een der meest vooraanstaande leiders
van» het Congres, Subhas, Bose, is in een
trein op weg van Bombay naar Kalvan door
de Engelsche politic gearresteerd cn naar
ccn onbekend gebleven plaats van bestem
ming overgebracht.
Londen, 3 Jan. (V. D.) Naar uit. Bom
bay wordt gemeld, zijn in verband met
de ongehoorzaamheidscampagnc van het
Al-Indische congres, Gandlii cn de voorzit
ter van het congres door dc regeering ge
arresteerd.
EEN BLOEDBAD BIJ SPRINGFIELD.
Zes detectives gedood.
N c W-Y o r k, 3 Jan. (V.D.) Gp oen farm
m de omgeving van Springfield (Missouri)
heeft zich een ontzettend drama afgespeeld.
Een langgezochtc moordenaar, die tenslot
te door de politie werd ontdekt, barrica
deerde zich in een farm cn opende uit een
machinegeweer het vuur op zijn achtervol
gers. Daarbij weiden 6 detectives en de she
riff gedood. Het is den moordenaar ten
slotte nog gelukt te ontkomen. Het vrecse-
lijk gebeuren heeft bij de bevolking "\an dc
geheele omgeving ontzaglijke opwinding
veroorzaakt. De poliiic heeft een achtervol
ging aangevangen, waarbij zij door talrijke
burgers wordt bijgestaan.
BLOEDIGE BOTSING IN SPANJE.
Madrid, 2 Jan. (V.D.) In een dorp in dc
provincie Badajoz hebben communistische
elementen dc bewoners tegen dc autoritei
ten opgehitst. Een demonstratieve optocht,
waarin vele gewapende mannen meeliepen,
volgde niet de aanwijzigingen van de poli
tie. Er werd uit, den optocht op de politie
geschoten, waarop de politie terugvuurdc.
Vier politie-agenten werden gedood en vele
personen gewond.
De regeering heeft versterking gezonden
om de orde te handhaven.
Bij een dergelijke botsing in een ander
dorp van dezelfde provincie werd een arbei
der gedood, cn werden twee polille-agcnten
gewond.
VERKEERSSTAGNATIE
EERLIJN.
TE
Het weer de oorzaak.
Berlijn, 2 Jan. (V.D.) Zaterdagochtend
vielen hevige ijsregens en bedekten alles
met een korrelachtige ijsmassa.
Het verkeer op straat werd op vele plaat
sen belemmerd, daar de rails der trams vol
ijs kwamen cn het uitzicht voor dc be
stuurders belemmerd werd.
Ernstige ongevallen hebben niet plaats
gehad. Tot hedenmorgen 9 uur, waren drie
licht gewonden geholpen.
HOOFDREDACTEUR SCOTT
OVERLEDEN.
Londen, 2 Jan. (H. N.) De vroegere
hoofdredacteur van de Manchester Guar
dian, Scott, is in den ouderdom \an 85 jaar
overleden. IIij heeft het hoofdredacteur
schap tot 1929 bekleed.
BOMAANSLAG OP ITALIAANSCH
CONSULAAT.
New-York, 31 Dec. (V.D.) ITet Italiaan-
sche consulaat te Cleveland heeft Donder
dagavond uit New-York een postpaket ont
vangen, dat een zeer explosieve bom bevat
te, De pglitie freeft een pnd,erzock ingesteld.
Borah voor wijziging van 't verdrag
van Versailles
Kopenhagen, 1 Jan. (V.D.) liet Deen-
sclic dagblad Politikcn brengt ter gelegen
heid van dc jaarwisseling verklaringen van
verschillende vooraanstaande personen om-
irent zaken, die in het brandpunt der pu
blieke belangstelling staan.
De Amcrikaansche senator Borah geeft als
zijn persoonlijke meening te kennen, dat dc
Luropeesche vraagstukken niet opgelost
kunnen worden, zoolang liet verdrag van
Versailles niet zekere wijzigingen heeft on
dergaan en do oorlogsschuldcn verminderd
zijn. De vrede, die ihans hcerscht, is geba
scerd op wapengeweld. Vermindering dei
bewapening is ondenkbaar, zoolang cr ge
varen bestaan als de Poolschc corridor, het
verscheurde Hongarije en do dreiging van
Rusland, die zelfs op een afstand van 5000
zeemijlen angst inboezemt en het feit ver
klaart, dat de Vc-reenigdc Staten tot nog toe
steeds hebben nagelaten do sovjet-unie te
erkennen. De Verécnigde Staten zijn niet in
slaat zonder samenwerking met Europa de
crisis tc overwinnen. In economisch opzicht
zijn dc beide werelddeelen nauw met elkaar
v orbonden.
Nieuwjaarsverklaring van
Macdonald
Londen, 1 Jan. (V.D.) In zijn Nieuw
jaarsboodschap aan het Engelsche volk
wijst Macdonald op dc crisis cn de moeilijk
heden van het afgcloopen jaar. Als belang
rijkste feit memoreert hij. dat zich de groo
te massa van het Engelsche volk bere'd
heeft verklaard dc moeilijkheden te over
winnen. Deze geest van offervaardigheid
moet in liet komende jaar behouden blij
ven.
In een 'Nieuwjaarsboodschap in dc Daily
Mail schrijft dc m'nistcr-presidcnt, dat En
geland zich in het nieuvvo jaar met de
moeilijkste vraagstukken zal hebben bezig
te houden, die builen dc gedachtesfeer van
één enkel volk liggen, omdat zij zich niet
bepalen tot de binnenlandscho politiek,
inaar behooren lot de wereldpolitiek cn
derhalve ook in de internationale arena
moeten worden uitgevochten. Dc dag, waar
op een natie, met blindheid en kleinzielig
heid geslagen, slechts aan haar eigen be
langen denkt, zal in dc kalender van 1932
niet opgenomen worden. Het afgeloopon
jaar heeft geleid tot vermeerdering der be
wapeningen, ineenstorting van den wereld
handel, een algemeen gebrek aan vertrou
wen, menschelijke vertwijfeling en politieke
onzekerheid. De ervaringen van 1931 moe
ten als leer voor 1932 dienen. Engeland
moet zich in kantoor cn in fabriek hard
aan hei. werk zetten cn den geest van ge
meenschap en samenwerking moet hersteld
worden. Het jaar 1932 zal oen groot jaar
zijn voor diegenen, die met onverbrekelijke
trouw hun plicht doen cn moeilijkheden
onder het oog durven zien.
Opheffing van het drank
verbod?
Hel sing fors, 2 Jan. (V.D.) Zaterdag
ochtend was de helft van de bij de volks
stemming uitgebrachte stemmen inzake do
opheffing van het alcoholverbod geteld
Hiervan waren 73 pCt. tegen het verbod en
25 pCt. ervoor.
Het tusschenvoorslel. om alleen de lichte
wijnen vrij to geven, had nagenoeg geen
stemmen gekregen. De Finsche minister voor
sociale zaken heeft desgevraagd aan de
pers medegedeeld, dat de uitslag van de
stemming hem ten zeerste verraste. Een
belangrijke verandering in het resul
taat is niet meer mogelijk. De minister van
justitie verklaarde, dat Finland binnen een
half jaar ccn nieuwe wetgeving voor den
verkoop van alcohol zal hebben.
BUITENLAND.
Tsjintsjau door dc Japanners b>zet.
(Eerste Blad pag. 1).
Gandlii gearresteerd
(Eerste Blad pag 1).
BINNENLAND.
Geheimzinnig familiedrama te Middel
burg. (Tweede Blad, pag. 2).
Rotterdam gaat bczuinicen.
(Tweede Blad, pag. 2).
UIT DEN OMTREK.
Dc cx-Kcizer ziek.
(Eerste Blad, pag. 2,)'
STADSNIEUWS.
Dc lieer C. Ruitenberg wekt via dc Radio-
Centrale de stadgenooten op, de collecte van
het plaatselijk Crisis-Comité tc.steunen.
(Eerste Blad, pag. 3).
SPORTNIEUWS.
H. V. C. verliest le Amsterdam met i1
van Watergraafsmeer.
(Tweede Blad, pag. 4).
Arasvordc speelt gelijk tegen Alphen (1—1)
(Tw eede Blad, pag. 4).
Naar waarneming in den ochtend van 4
Januari, medegedeeld door het Kon. Ned.
Met. Instituut tc Dc Bilt.
Hoogste barometerstand 775.2 tc Cler
mont.
Laagste barometerstand 741.G tc Reyk
javik.
VerwachtingMatige tot krachtige W. tot
Z. wind, betrokken tot zwaar bewolkt,'aan
vankelijk weinig of geen, later toenemende
kans op regen, weinig verandering in tem
peratuur.
Depressies op den Oceaau cn lioogen druk
over Z.-Frankrijk met. ccn tweede gebied
over Scandinavië, zijn oorzaak dat dc lucht
stroom m het Westen over Z.-Duitschland
doordringt naar Z.-O.-Europa cn een scherpe
grens vormt met liet continentale vorstgc-
bied, dat reikt tot over Oost-Pruisen cn de
Oostzec-kustcn, terwijl tot in Oostenrijk cn
Hongarije temperaturen van 8 tot 10 gr. C.
worden waargenomen, komt in Midden-
Zweden plaatselijk 30 gr. vorst voor. Op dc
grens van liet warme gebied viel zeer zwaro
neerslag, tc Dresden in 2 dagen 51, te Han
nover 49, tc Berlijn en Groningen 30 en 31
m.M. Daling van den luchtdruk in het Wes
ten doet aanhouden van den krachtigcn
luchtstroom op lioogc temperatuur over het
Westelijke deel van Europa verwachten en
aanvankelijk is op hernieuwde uitbreiding
van het vorstgebied naar onze omgeving
geen kans.
Langestraat 49-51 Tel. 190
Varkensmarkt 5 Tel. 1309
Inruilen van instrumenten tegen zeer
hooge prijzen.
HEVIGE SNEEUWVAL IN HONGARIJE.
Gedeeltelijke stopzetting van het
spoorwegverkeer.
Boedapest, 1 Jan. (V.D.) De Hongaar-
sche staatsspoorwegen deelen mede, dat ten
gevolge van den hevjgen sneeuwval het
spoorwegverkeer heden gedeeltelijk moest
worden stilgelegd en wel voornamelijk in
liet Oosten en in het Zuiden van Hongarije.
Ook het telefoon- en tclograaf-verkeer is
gedeeltelijk gestoord,
Voor liet Soesterkwartier kun
nen abonnementen, adreswijzigin
gen en advertenties opgegeven
worden aan ons Bijkantoor:
TOENEMENDE WERKLOOSHEID IN
FRANKRIJK.
Parijs. 2 Jan. (H. N.) De werkloosheid
in Frankrijk neemt den laatsten tijd zeer
toe. De Franschc minister van arbeid schat
het. aantal totaal werkloozen thans op een
half milliocn en dat dergenen, die met ver
korten arbeidstijd jverken, op I mil!ioe%
