ZAL DE WERELD ONTWAPENEN?
engtneó
Engelsche
Eetkamers
B@ldanopNo.42
DE GROOTE TAAK
AANGEVAT
Goud, Zilver of Horloges
LOONSVERLAGING IN
AMERIKA
Fa. J. W. VAN ACHTERBERGH
WESTSINGEL 10-13
Hebt U een
Taxi of Auto noodig?
BIJ HET BEGIN VAN DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
Het Palais Electoral te Genève waar de ontwapenings conferentie bijeen komt-
Rechts de ontwapeningsposlzegcl, door Zwitserland uitgegeven.
Nimmer heeft een conferentie plaats
gehad, welke dringender en voor
de menschheid weldadiger
taak had dan deze
Openingsrede van Henderson
G e nè v e, 1 F e b r. (V. D.) Dinsdagmid
dag om 2 uur 50 (A T.) zal de ontwape
ningsconferentie worden geopend met een
plechtige redevoering van president Hender
son. De redevoering zal door alle radio
stations worden uitgezonden. Aan de confe
rentie wordt deelgenomen door afgevaardig
den van alle lun~ n ter wereld, met uitzon
dering van de kleine staten Monaco, Lich-
tenstein en San Marino. F.en groot aantal
gelegeerden is reeds te Genève aangekomen.
Do conferentie geldt officieel niet als Vol
kenbondsconferentie, hoewel zij bijeenge
roepen is door den Volkenbondsraad.
In de openingszitting zal nog niet worden
overgegaan tot debat". Er zal slechU een
commissie worden samengesteld, welke op
dracht zal krijgen de agenda samen te stel
len. In de eerstvolgende dagen zal de con
ferentie zich dan bezig houden met de ver
kiezing van do leden van hel presidium.
Men stelt zich voor hot presidium uit 15
personen te doen bestaan.
De grooto mogendheden en de kleinere
staten zullen ieder de helft van het aantal
presidiumzetels bezetten. Tot nu too heeft
men zich vijf commissies gedacht cn wel
voor de bewapeningen te land, ter zes en in
de lucht, een politieke en een juridische
commissie. Pas op 8 Februari zullen be
langrijke besprekingen aan de orde komen.
Omstreeks dien tijd worden n.l. to Gonèvc
verwacht de Britsche premier Macdonald en
de Duitsche rijkskanselier dr. Brüning en
zoo mogelijk ook Laval.
Men verwacht, dat de beraadslagingen
tegen Paschen voor een of twee maanden
zullen worden onderbroken.
Voor de conferentie zijn meer dan 500
journalisten ui alle deelen der wereld te
Genève aanwezig.
New-York, 1 Febr. (V. D.) De Hcarst-
pers publiceert een artikel van den voor-
maligen Duitschen rijksminister van bui-
tenlandscho zaken dr. Curtius over de ope
ning der ontwapeningeconferentie. Curtius
verklaart o.a., dat Duitschland het toejuicht,
dat het Amerikaansche vol i van wil is,
dat een zoover als mogelijk gaande ont
wapening moet worden uitgevoerd. Geen
land hoeft grootcre eischen aan de confo-
rentie te stellen dan Duitschland.
Men heeft geloofd, de Duitsche eischen
te kunnen bestrijden. Het Fransche memo
randum van 15 Juli 1931 blokkeert de ont
wapening door politieke voorwaarden. De
tegenstand tegen werkelijke ontwapening
zal te Genève groot zijn. Dit is tot uitdruk
king gekomen in de ontwerp-convontic, die
in het gehezl niet leidt tot werkelijke ont
wapening en waartegen de Duitsche regee-
rring zich dan ook met kracht heeft verzet.
De ontwerp-conventie bevat een artikel 53,
dat dc ontwapende landen opnieuw wil bin
den door de ontwapeningsbepalingen van
het vredesverdrag. Dit denkbeeld is geheel
onvereenigbaar met de idee van gclijkbe-
rechtigdheid cn fair play.
Wanneer de ontwapeningsconferentie het
uitzonderingsrecht tegen Duitschland cn an
dere reads ontwapende staten niet omzet in
gelijk recht voor allen, zal zij nooit tot een
gelukkig einde leiden Wie de positie van
Duitschland temidden van een tot de tan
den gewapende wereld kent, die weet ook,
dat de Duitsche veiligheid door de aan do
grenzen opgehoopte ongehoorde bewapening
ten zeerste bedreigd wordt, dat Duitschland
togen luchtaanvallen geheel weerlooö is.
Witf dit weet, zal niet kunnen verwachten,
dat welke Duitsche regeering ook de hand
zal leenen voor pogingen, om dezen toestand
door de algemeene ontwapeningsconferentie
te sanctionneeren of te verlengen.
Belgische ontwapeningspetitie
overhandigd.
Brussel, 1 Febr. (V. D.) Heden werd
ten koninklijken paleize te Brussel een
socialistische delegatie ontvangen, welke in
bijzijn van minister-president Renkin aan
koning Albert het petitionnement voor ont
wapening overhandigde.
Leider van de groep was staatsminister
Vandervelde, voorzitter van dc Tweede In
ternationale.
In zijn redevoering tot den koning, uitge
sproken namens 300.000 samenwerkenien.
550.000 syndicalisten en 603.000 partijleden,
wees Yandervelde op het groote verlangen
naar beperking der bewapening, welke in
brcedo volkslagen leeft en op dc vurige
hoop, die dc ontwapeningsconferentie heeft
gowekt in de harten der arbeiders.
De Kleine Entente beraadslaagt
Genève, 1 F'e'b'r. (H. N.) De ministers
van buitcnland6chc zaken der kleine entente
hielden vandaag een conferentie to Mon-
treux. In het communiqué wordt verklaard,
dat over alle vraagstukken overeenstem
ming i6 bereikt. In politieke kringen neemt
men aan, dat bij de bespreking allo vraag
stukken betreffende de ontwapeningsconfe
rentie behandeld zijn. Waarschijnlijk zal
nog een nieuwe bespreking plaats vinden,
terwijl de Roemecnsche minister van bui-
tenlandscho zaken ook rnct Litwinof onder
handelingen over liet non-agressie-pact zal
voeren.
Léon Blum bepleit ontwapening.
Parijs, 2 Febr (II. N.) In de Populaire
schrijft Léon Blum in verband met de heden
beginnende ontwapeningsconferentie, dat de
gebeurtenissen van de laatste dagen in
China do noodzakelijkheid van een grondige
ontwapening bevestigd hebben. De Volken
bond heeft het niet gewaagd in dit conflict
krachtig in tc grijpen, omdat Japan zoo
krachtig gewapend is. Het gewicht van Ja
pans bewapening heeft het internationale
recht verdrukt. Internationale arbitrage zal
eerst mogelijk zijn, indien ontwapening tot
zekeren graad is bereikt.
De opening van de ontwapenings
conferentie een uur later.
Genève, 2 Febr. (V. D.) Het secreta
riaat-generaal van den Volkenbond heeft
hedenmiddag zeer onverwachts medege
deeld, dat de raad van den Volkenbond te
gen hedenmiddag half 3 in een buiten-
gewoTie zitting is bijeengeroepen en dat de
openingszitting van dc ontwapeningsconfe
rentie in verband hiermede van half 4 tot
half 5 (15.50 Amsterdamscho tijd) is uitge
steld.
Ofschoon geen reden voor dezen buitengo-
wonen maatregel wordt medegedeeld, kan
worden aangenomen, dat de toestand in het
verre Oosten deze wijziging noodzakelijk
maakt.
Alle maatregelen, in het bijzonder die
voor de radio-uitzending van de rede van
Henderson, moeten hierdoor eveneens wor
den gewijzigd.
Genève, 2 Febr. (V. D.) In aanwezig
heid van vertegenwoordigers van 64 staten
is Dinsdagmiddag om half vijf (Zw. tijd), in
h_t Batiment Electoral, waarin anders de
jaarlijksche plenaire zittingen van den
Volkenbond worden gehouden, dc wereld-
ontwapeningsconferentie geopend.
De delegaties zitten in alfabetische volg
orde. Langzaam vult de zaal zich. De zij
banken zijn bezet door militaire deskun
digen, meest hooge stafofficieren.
Meer dan 500 journa» sten uit alle deelen
der aarde zullen ter conforentic aanwezig
zijn.
De door den volkenbondsraad benoemde
president der ontwapeningsconferentie, do
vroegere Engelschc minister van buitcn-
landsche zaken Henderson, nam plaats in
den voorzitterszetel. Aan zijn rcchlorzijde
zit de secretaris-generaal van den Volken
bond, sir Eric Drummond, die tevens se
cretaris-generaal van de conferentie is.
Links van Henderson zit do tolk.
Openingsrede van Henderson.
De president der ontwapeningsconferen
tie, Arthur Henderson, zeido in zijn ope
ningsrede o.m.:
De Volkenbonds
raad heeft in liet
jaar 1930 besloten
tot de bijeenrocping
van do wercldont-
wapcningsconfcren-
tie. Do conferentie
staat voor het tra
gische feit, dat op
het oogenblik dat
haar werkzaamhe
den aanvangen in
het Verre Oosten
een buitengewoon
moeilijke toestand is
ontstaan. Het is een
gebiedende plicht
voor de staten-on-
Arlhur Henderson
derteekenaars van het Volkenbondspact cn
het Kclloggpact zich te houden aan de na
koming dezer beido groote zekerheden en
garanties tegen oorlog en geweld. Nimmer
in do geschiedenis heeft een conferentie
plaats gehad, welke een dringender en
voor de menschheid weldadiger taak heeft
dan deze. Wat de moeilijkheden betreft,
men mag zich hierover geen illusies ma
ken. Wij moeten den krachtigen wil too-
nen dezo moeilijkheden te overwinnen en
den weg banen voor nieuwe gunstige voor
uitzichten der menschheid. Dc taak der
conferentie bestaat derhalve volgens de op
vatting van Henderson uit de voterende
drie punten;
(1) Een gemeenschappelijke overeen
komst betreffende een effectief program
van practischo voorstellen ten einde zoo
snel mogelijk te geraken tot een wezenlijke
verlaging en beperking der bewapeningen
van allo landen.
(2) Gecnerlei bewapeningen buiten het
thans vast to stellen kader van het ver
drag, waardoor alle naties zich verplichten
het groote doel der algemeene bewapenin
gen te bercikon.
(3) Veiligstelling der verdere werkzaam
heden, ten einde het definitieve doel te be
reiken langs den weg van soortgelijke con
ferenties, welke periodiek*zullen bijeenko
men.
Het kan evenwel niet worden ontkend,
dat de vrees der naties voor aanvallen een
der motieven is geweest voor do handha
ving der zware bewapeningen. Niettemin
boteekent het bestaan van bewapeningen
con der hoofdoorzaken voor do woderzijd-
sche vrees, welke het internationale leven
vergiftigt. Steeds krachtiger wordt even
wel de erkenning dat er geen grooter en
ernstiger bedreiging van vrede en vei
ligheid is dan do handhaving der buiten
gewone bewapeningen. De Volkenbond
heeft sinds zijn bestaan voortdurend ge
werkt aan de organisatie van den vrede,
doch liet gevoel van onveiligherd is tot nu
toe blijven bestaan cn heoft geleid tot nieu-
wo bewapeningen cn de toeneming der be
wapeningen harerzijds leidt weer tot een
voortdurend toenemend gevoel van onvei
ligheid.
Om deze roden is de ontwapening een
der bclangnjksto onderdeden in het Vol
kenbondspact geworden. De leden van den
Volkenbond hebben zich hij art. 8 van het
Volkenbondspact, dat de handhaving van
den vrede door een verlaging van dc na
tionale bewapening tot het laagsto punt
eischt, dat veroonigbaar is met de natio
nale veiligheid, verplicht door gemeen
schappelijk optreden de internationale ver
plichtingen te versterken.
Tot nu toebestond de algemeene ver
wachting, dat de verplichting van art. 8
van het Volkcnbondspact zoo snel mogelijk
zou worden nagekomen. Deze verplichting
blijft ook verder op alle lcdon van don
Volkenbond rusten cn ieder afzonderlijk
moet than9 trachten den Volkenbond van
deze verplichting te bovrijden. Do Volken
bond heeft tot nu toe geon tijd laten ver
loren gaan dit probleem aan tc vatten.
Henderson gaf vervolgens een lang his
torisch overzicht van het optreden van
den Volkenbond tot nu toe op liet gebied
van de ontwapening, schetsto voorts do be
sprekingen in de volkcnbondsvcrgaderiu-
gen, de werkzaamheden van den Volken
bondsraad cn van de voorbereidende ont
wapeningsconferentie. de verschillende po
gingen op het gebied van arbitrago to ge
raken tot een algemeene regeling en wijst
daarbij in het bizonder op do werkzaam
heden der voorbereidende ontwapenings
conferentie, waaraan, ook ..werd deelgeno
men door vertegenwoordigers van staten,
die geen lid zijn van den Volkenbond.
Henderson zette vervolgens de richtlij
nen uiteen van de door de ontwopenings-
commissie uitgewerkte voorloopige conven
tie, welke slechts de methoden der ontwa
pening behandelt. Do ontwapeningsconfe
rentie moet thans de definitieve cijfors be
palen voor de verlaging en de beperking
der bewapeningen. Het ontwerp-verdrag
is veelvuldig op ernstigon tegenstand ge-
stootcn. Zelfs inzake de methoden der ont
wapening bestaan verschillende opvattin
gen. Do ontwapeningsconferentie is van
zelfsprekend vrij ook ieder ander voorstel
of ieder nieuw ontwerp voor een overeen
komst te bespreken, dat haar mocht wor
den voorgelegd.
Tenslotte verklaarde Henderson, dat het
probleem der ontwapening van vitale be-
teckcnis is voor dc huidige ernstige eco
nomische cn financieelc crisis, waarmede
do meeste naties thans hebben te kampen.
De bewapeningen zijn een der voornaam
ste oorzaken van den huidigen moeilijken
toestand cn van de ontredderde staatsbe
grotingen in verschillende landen. Do
openbare meening eischt, dat thans een
werkelijke verlaging zal worden bereikt
van dc legeruitgavon, welke op allo volken
drukken. De oogen der gelicele mensch
heid is thans gericht op deze conferentie.
Ik weiger de mogelijkheid onder de oogen
te zien dat deze conferentie zou kunnen
mislukken. Niemand kan zeggen welke ge
volgen con mislukken der conferentie zou
kunnen hebben.
Henderson besloot: Thans kan slechts
sprake zijn van gelijko rechten voor iedere
natio in de door ons opgebouwde vrije ge
meenschap van volkeren.
Er kan slechts een verbroedering van alle
volkuren bestaan, welke in de toekomst
niet meer zullen zijn vijanden, doch vrien
den. Thans kan cr nog slechts vrijheid be
staan voor ieder volk zijn leven to willen
leven zonder vrees voor ongelijkheid, ver
drukking of oorlog. Laat ons de groote
taak aanvatten, laat ons beslissingen na
men cn dc naties leiden naar den verlang
den vrede.
Koele ontvangst van de rode
van Hendorson.
De bijval welke de openingsrede van
Henderson oogstte was niet groot. De re
devoering werd in de Engelsche taal uit
gesproken cn duurde een uur.
De inhoud van de redevoering wordt po
litiek weinig bcteekenend en niet bizon
der belangwekkend genoemd. Een practisch
ontwapeningsprogram was in de rode van
Henderson niet vervat.
Na cle redevoering werd dc zitting voor
eenige minuten onderbroken.
Radek mag In Zwitserland vorblijven
Genève, 2 Febr. (V.D.) Het incident we
gens de weigering Radek in Zwitserland toe
te laten is, naar verluidt, Dinsdagavond na
langdurige onderhandelingen bijgelegd.
De Zwitsereche bondsraad heeft besloten
Radek toe to staan in Zwitserland te ver
toeven.
Radek zal thans als vertegenwoordiger
van dc Iswestla ter ontwapeningsconferentie
,aanwezi« ziia.
ENGELAND VOOR SCHRAPPING DER Q y PUIN
OORLOGSSCHULDEN
Juwolicr.
Tel. 898
Opticiön,
Ken verklaring van Neville
Chamberlain in het
Lagerhuis
Londen, 2 Febr. (V. D.) Dinsdagmid
dag heeft de minister van Financiën.
Nevillo Chamerlain,
in het Lagerhuis
medegedeeld, dat de
Engelsche regeering
gesteld is op een
snelle afdoende en
definitievo regeling
van het herstel -
vraagstuk.
Do Engelsche re
geering is van meo-
ung dat dit doel het
best kan worden
bereikt door een al
gemeene schrapping
der herstel- en oor
logsschulden. Cham
berlain besprak ver
volgens dc diploma
ticko onderhandel in
gen nopens do horstel kweBtie, waarbij hij
o. m. zeide:
De aanvullende verplichtingen van
Duitschland zijn vastgelegd in het Haag-
sche verdrag on kunnen door een eenzijdig
optredon van Duitschland noch worden ge
wijzigd, nocli ongeldig worden verklaard.
Dit is duidelijk. Feitelijk is zulks voor zoo
ver de minister verklaarde te weten tot nu
toe nog van geen enkele zijde bestreden.
Uit het rapport dor deskundigen van Bazel
blijkt echter even duidelijk dat Duitschland
niet in slaat is de nakoming zijner ver
plichtingen te hervatten. Indien do crcdi
teurlandcn bijeen zouden komen om over
dc verplichtingen te spreken, moet met dit
feit rekening worden gehouden.
Neville Chamberlain
10 CRANDS f
Wanneer U een aardig cn niet to duur}
cadeau zoekt in
kunnen wij U helpen.
U vindt dezo al tegen zeer bescheiden
prijzen voorradig in prima afwerking.
Door de spoorwegarbeiders
aanvaard
Chicago, 1 Febr. (V.D.) Dc Amerikaan
sche spoorwegarbeiders hebben Zondag be
sloten do loonsverlaging van 10 pCt. voor
den tijd van een jaar to aanvaarden.
Do loonsverlaging gaat Maandag 1 Febr.
in en de nieuwe overeenkomst blijft van
kracht tot 31 Jan. 1933.
Deze overeenstemming zal voor do spoor
wegen een besparing beteekencn van onge
veer 250 milliocn dollars per jaar.
De vertegenwoordigers der vakvereni
gingen wezen erop, dat dit besluit ccn bo-
wijs is van den \vori3ch der arbeiders om
ertoe mede tc werken het land uit de crisis
tc helpen en do algemeene welvaart te bc
vorderen, zelfs ten koste van persoonlijke
offers.
DE ZWARTE POKKEN IN ZWEDEN.
Stockholm, 1 Febr. (V.D.) Aangezien
het aantal gevallen van zwarte pokken in
Zuid-Zweden do laatste dagen is toegeno
men, hccrscht zoowel tc Malmö als in de
omgeving groote nervositeit. Dc medici
kunnen niet voldoen aan den toeloop van
patiënten, die terstond ingeënt willen wor
den. Gisteren ontstond groote opwinding te
Malmö, doordat een verwachte zending van
50.000 buisjes vaccine-stof ui (bleef. Ten
slotte werd een groote hoeveelheid serum
van Kopenhagen naar Malmü gebracht.
Terwijl tc Malmö zelf sedert Zaterdag geen
nieuwe ziektegevallen geconstateerd wer
den, heoft zich tc Christianstad een nieuw
geval voorgedaan. In geheel Zweden wor
den de strengste voorzichtigheidsmaatrege
len toegepast.
RATIONALISATIE IN DE RUSSISCHE
WEEFINDUSTRIE.
Moskou, 1 Febr. (V.D.) Dc werktuigen-
fabriek Iarlzave heeft een automatisch
weefgetouw geconstrueerd, volgens het sy-
steem-Iwanof, waardoor een enkclo wever
24 getouwen zal kunnen bedienen. Tot nog
toe bediende een wever 4 tot 8 getouwen.
De fabriek zal in 1932 10.000 van deze auto-
matischo weefgetouwen fabricceren.
DE ONTBINDIGN VAN DE ORDE
DER JUZIïETEN.
Rome, 1 Febr. (H.N.) Do apostolische
nuntius te Madrid heeft vandaag aan deü
Spaanschen minister van justitie verschei
dene nota's van het Vaticaan over de ont
binding van de Jezuïetenorde in Spanjo
overhandigd. De minister beloofde, dezo
nota's nog vandaag ter kennis van den ka
binetsraad te brengen.
COMMUNISTISCHE ONLUSTEN TE
ATHENE.
Athene, 1 Febr. (V.D.) Tijdens den
dienst op het voornaamste kerkhof van
Athene, ter herdenking van een in gevan
genschap overleden communist, greep de
politie in en ontstonden bloedige, botsingen
tusschon dc politie en dc talrijke aanwezi
ge communisten. Er werden 150 personen
gearresteerd: w.o. zich drio advocaten be
vonden
NOODLANDING IN DE AFRIKAANSCHG
WOESTIJN.
Parijs, 1 Februari. (V.D.) Het draadlooze
station van Bordeaux heeft hedenmiddag
SOS-seincn opgevangen van het vliegtuig
van den Franschen vlieger Regensi, die
met twee begeleiders ie Marseille was op-»
gestegen voor een recordvlucht naar Ma
dagascar. Do vliegers deelden mede, dat zij
tongcvolge van gebrek aan brandstof ge
dwongen zouden zijn in dc woestijn te lau*
den. Zij poogden een oase te bereiken.
Wanneer zij geland zouden zijn, zouden zij
zoo snel mogelijk hun verblijfplaats opge
ven. Zij meenden in de buurt tc zijn van
Hadid.
PLOTSELINGE PRIJSVERHOOGING
TE MOSKOU.
Berlijn, 1 Febr. (H.N.) Volgens een
United Pressbcricht zijn to Moskou de prij
zen van levensmiddelen, schoenen en stof-<
fen onverwacht verhoogd cn wel gemiddeld
met 25 pCt.
DE KROONPRINS VAN ABESSYNIë
TE BERLIJN.
Berlijn, 31 Jan. (V.D Zondagmiddag
tegen twee uur is op 1 -i Anhalter Bahn-
hof gearriveerd de kroonprins van Abessy-
nie. De prins heeft met gevolg zijn intrek
genomen in hotel Kaiserhof.
OP DE GRENS VAN OORLOG EN VREDE.
Amerikaansche marinesoldaten bewaken, met behulp van een machinegeweer, du
gxons van de internationale ncderzetttevo
