„OPRUIMING
AMBRSFOOïSTSïH DAGBLAD
NIEUW PARUS
BALACJS
Zaterdag 13 Februari 1932
-DE EEMIAISDER-
30e Jaargang No. 194
DERDE BLAD
DE GEVECHTEN TE
SJANGHAI
BOODSCHAPTASSCHEN
Leer div. uitvoeringen
Fa. B. KRAAL
Langestraat 23
Lijstenmakerij en Kunsthandel
KLEEDING MAG AZIJN
oVefchoe^ otieó^
WERKLOOZENONLUSTEN IN
NEW FOUNDLAND
ONTWAPENINGSSTRIJD
TE GENEVE
DE STAATSGREEP IN
MEMEL
De Amerikanen maken zich
ongerust
S jan gli ai, 12 Febr. (V.D.) Te Washing
ton maakt num. zich ernstig ongerust over.
het steeds dreigender wordende gevaar voor
het leven der Amerikaansche onderdanen te
Sjanghai. Men ziel echter in, dat men aan
den toestand weinig kan veranderen. Alge
meen gelooft men, dat de pds'tio der Ame
rikanen te Sjanghai gevaarlijker is dan uit
de officiorle verklaringen blijkt Het bom
barderncmt van een-textielfabrh k, dje door
Amerikaansche marinesoldaten was bezet,
wordt als een zeer, ernstig feit beschouwd.
Een korte wapenstilstand.
Sjanghai, 12 Febr. (V.D.) Tal van vrij
willigers onder leiding van katholieke
priesters en missionarissen helpen mede,
teneinde van den korten wapenstilstand ae-
bruik te maken om de burgerbevolking, die
nog in Tsjapei on in andere stadswijken in
de nabijheid van hot front woont in veilig
heid te brengen, alvorens do Japanners
overgaan tot hot groote offensief, dat krach
tig is voorbereid.
„De liel zal weldra losbreken".
Sjanghai, 12 Febr. (V.D.) Voor "t eerst
sedert 14 dagen zwijgen do kanonnen. Van
hedenmorgen 8 uur tot precies 12 uur
's middags duurt de wapenstilstand. De
hoofdweg naar Tsjapei kan door het Ja-
pansche vuur bestreken worden, maar geen
schot wordt gelost, nu de hulpbrigades er
aan hot werk zijn. Japansche officieren ver
klaarden, dat men zich strikt aan den wa
penstilstand zal houden tot 12 uur precies,
maar dat dan, gezien de hoeveelheid Ja
pansche troepen, die opgesteld zijn, de hel
zal losbreken Terwijl de Japanners hadden
aangekondigd, dat zij gisteren een groot of
fensief zouden inzetten, beweren zij thans,
dat hun aanval, die is afgeslagen, slechts
een proefaanyal is geweest. Zij hebben he
den nieuwe versterkingen gekregen, doch
ook voor de Chineesche 'troepen zijn ver
sterkingen uit Nanking gearriveerd. Giste
ren heeft een .Tnpansch vliegtuig hommen
laten vallen.b^ven een textielfabriek in de
Amerikaanse!"!^ concessie; 19 Amerikaan-
sch.e marinesoldaten - konden ter nau wer
pend ontsnappen. In antwoord op het pro
test van den Ameriknans'chcn consul gene
raal betuigden do Japansche autoriteiten
hun leedwezen en verklaarden dat iets der
gelijks niet meer zal voorkomen.
Australische steun aan do Chi-
urezen? Kingsford Smith
wordt genoemd als adviseur op
luchtvaartgebied.
Londen, 12 Febr. (V. D.) De corres
pondent te Sydney van de Daily Herald
verklaart uit zeer betrouwbare bron te heb
ben vernomen, dat de bekende Australische
vlieger Kingsford Smith een aanbieding
zou hebben gekregen het opperbevel over
de Chineesche luchtvloot op zich te nemen.
Kingsford Smith zal dit aanbod echter
waarschijnlijk afwijzen, doch wel de functie
van adviseur voor de Chineesche lucht
strijdkrachten aanvaarden. Voorts zijn on
derhandelingen gevoerd over den aankoop
van Australische gevechtsvliegtuigen door
China, terwijl een groot aantal werkloozc
Australische piloten bezig zouden zijn met
de vorming van een speciaal eskader, dat
den Chineezen hulp zou willen verleencn.
Een rijk in Australië woonachtige Chinees
zou bereid zijn de noodige gelden ter be
schikking te stellen. In officieele Austra
lische kringen is men van meening, dat
een dergelijk optreden van Australische on
derdanen geoorloofd is, zoolang Groot-Bri-
tanniê neutraal blijft in het Japanscb-Ghi-
neesche conflict.
Een nieuwe Japansche aan
val op de forten.
Moskou, 12 Febr. (V.D.) Het sovjet-tele-
graafagentschap meldt uit Sjanghai, dat
hedenmiddag tegen 12 uur de Japansche
aanval op de Wocsoengforten opnieuw is
begonnen.
De Japanners maken gebruik van zware
artillerie en na een beschieting met
scheepsgeschut en machinegeweren is de
Japansche infanterie tot den eersten aan
val op de forten overgegaan, tot nog toe
echter zonder succes.
Londen, 12 Febr. (H. N.) Uit Sjanghai
wordt gemeld, dat admiraal Nomoera den
commandant van den Engelschen kruiset
Berwick heeft verzocht om voor van mid
dag 3 uur de plaats, waar de kruiser thane*
ligt, te verlaten' Men leidt daaruit af, dal
de Japanners van plan zijn tot een nieuwe
beschieting der Chineesche stellingen over
te gaan.
Sjanghai, 12 Februari. (V.D.) Direct
na afloop van den wapenstilstand welke
voor vier uren was overeengekomen en
waarvan de Japanners een verlenging wei
gerdon, werden Vrijdagmiddag de vijande
lijkheden hervat en aan beide zijden met
artillerievuur heropend. Japansche vlieg
tuigen bombardeerden opnieuw de Chinee
sche stellingen. Ook bij de Woesoengforten
openden de Japanners het bombardement
van een oorlogsschip uit, nadat de bevel
hebber der Japansche zeestrijd krach ten,
"Vamara den commandant van den Engel
schen kruiser „Berwick" had verzocht zich
uit de vuurlinie te verwijderen.
De ontruiming van do Toengt-
schi Universiteit.
Sjanghai. 12 Febr. (V.D.) Tijdens den
wapenstilstand van Vrijdagmorgen werd
de Duitsche kolonie van de Toengtschi IJni
versiteit door haar bewoners geheel ge-
evacueerd, nadat de meeste aldaar woon
achtige Duitschers reeds eenige dagen ge
leden de Internationale nederzetting had
den betrokken.
De Chineesche opperbevelhebber beeft
de Duitschers met zeer grooto vriendelijk
heid bejegend en stelde hun twee vracht
auto's ter beschikking, teneinde hun bezit
tingen in veiligheid te brengen.
Prof. Struebel, die een krachtig aandeel
heeft gehad in de totstandkoming van den
wapenstilstand, vertelde over zijn weder
waardigheden sinds het begin van de ge
vechten bij de Woesoeng-forten:
Alle Duitsche professoren met hunne fa
mine's waren sinds den aanvang der ge
vechten in de gebouwen der Universiteit
bijeen en verblijven tijdens het bombarde
ment in de kelders. Het huis van Prof.
i Struebel is door de .Tapanscho granaten
volkomen vernield. Het laboratorium van
cle universiteit" \Verd~ evonoens geheel ver
woest. Prof. Strubel zelf, die tijdens don
oorlog officier van gezondheid was aan het
Westelijk front, begaf zich iederen dap met
gevaar voorzijn léven - naar "de Woesoeng
forten ter verzorging van dé gewonde Chi-
noezen. De commandant; van hek-fort werd
een der eerste' zwaar gewon deh, aangezien
hem béide armen door een Japansche gra
naat werden afgerukt.
Bijeenroeping van Ue Volken-
bondsvergadering gevraagd.
Genève, 12 Febr. (V.D.) De Chinee
sche gezant heeft Vrijdag een nota aan
den Raad van den Volkenbond doen toe
komen, waarin officieel het bijeenroepen
van do Volkenbondsvergadering ter behan
deling van het Japansch-Chinecschc con
flict wordt gevraagd.
In de nota wordt echter verklaard dat
dc Chineesche regecring van dit verzoek
geen gebruik zal maken, wanneer de Raad
zijnerzijds de#Volkenbondsvergadering bij
eenroept.
Men heeft den indruk dat de Chineesche
delegatie niet direct op de bijeenroeping
van de Volkenbondsvergadering aandringt,
cloch zich alleen verzekeren wil van haar
rechten overeenkomstig de bepalingen van
artikel 15 van het Volkenbondsverdrng.
Het Chineesche voorstel ver
worpen.
De Volkenbondsraad heeft Vrijdagavond
in een zitting welke cenige uren duurde
MUSSOLINI BIJ DEN PAUS.
Een draadloos overgebrachte afbeelding in verband met Mussolini's bazoek aan
den Pans. Men ziet hier den Duce, te midden van pauselijke hoogwaardigheids-
- bekleederSj in het yatlcaasu
LANQESTR. 35 TEL. 308
arrch. weg 33 Tel. 1069
Onze collectie lijsten munt uit
door mooie profielen voor elke
omlijsting.
Billijke prijzen.
het Chjnecsche voorstel besproken inzake
directe bijeenroeping van de Volkenbonds-
vergadering. Do Raad staat op bet stand
punt, dat de directe bijeenroeping van do
plenaire vergadering voorloopig niet doel
matig is,, aangezien de tot nu toe van de
•Enquêtecommissie in liét'Verre Oosten ónt-
vangen berichten geenvèi voldoende basis
vormen voor een onderhandeling tot defini
tieve regeling van het conflict.
Eenige stadsdeclen van Sjang
hai door de Japanners bezet,
Moskou, 12 Febr. (V.D.) Volgens een
bericht van het Telegraafagentschap der
Sovjet Unie hebben du Japansche troepen
verscheidene stadsdeelen van Sjanghai cn
omgeving bezet.
Minister-president mishandeld
Londen, 12 F e b r. (V. D.) Te St. Johns
op New Foundland kwam het gisteren tot
ernstige werkloozen onlusten. Een groote
menigte had zich verzameld voor het ge
bouw van het hoogo gerechtshof, aange
zien men meende, dat bet ministerie daar
juist m zitting bijeen was, om t.e beraadsla
gen over de maatregelen voor de werkloo
zen. Onzeer 2000 werkloozen stonden voor
het gebouw en besloten een deputatie naar
den minister president sir Richard Squires
te zenden. Toen deze deputatie echter niet
werd toegelaten, brak de menigte door hot
politiecordon been en drong het gebouw
binnen. Mannen en vrouwen drongen door
de gangen naar de kamer van den minis
ter-president, die de werkloozen trachtte te
kalmeeren, doch van één hunner een klap
in het gelaat kreeg. Toen de minister-presi
dent ook geen kans zag om te ontsnappen,
zegde hij toe, dat hij opdracht zou geven
dat de uitgereikte hoeveelheden levensmid
delen zouden worden vergroot en dat ver
hooging van den steun, die thans niet meer
bedraagt dan 1,6 dollar per maand, zou
worden overwogen.
Radicale Spaansche voorstellen
G e n v o, 12 Febr. (V. D.) Bij do alge-
me'eiïe debatten van hedenmorgen lichtte
de Spaansche minister van buitenland sche
zaken de Zulueta de ontwapeningsvoor
stellen der Spaansche regeering toe. Deze
voorstellen houden in: vermindering van
personeel cn materiaal tot het minimum,
dat '-noodig is om de internationale vol
kenbondsverplichtingen to kunnen nako
men en voor de bezetting van de garnizoe
nen in het binnenland; voorts verminde
ring der vloten tot het voor de bescherming
der kusten en zeeéngtcn noodzakelijk mini
mum; volledige afschaffing van do militai
re luchtvaart en mtcrnatiohaliseerihg van
de handelsluchtvaart: afschaffing van alle
wapens, die de conferentie tot aanvaiswa
pens verklaart; internationale cóntröU*
op den wapenhandel en de wapenfabricagc.
afschaffing van oorlogsschepen boven de
10,000 ton, afschaffing van scheepsgeschut
boven het kaliber van 203 m.M. en van
onderzeebooten boven de 1000 ton, alsmede
verbod van bet met kanonnen uitrusten
van vrachtschepen. Minister De Zulueta
toonde zich uiterst pessimistisch', wat de
afschaffing der aanvalswapens betrof. De
j ervaring had geleerd, dat de oorlogvoeren
de mogendheden slechts op humane wijze
oorlog wilden voeren in de gebieden, waar
zij hun operaties niet hielden. De Spaan
sche minister weigerde in te gaan op de
kwestie van het verband tusschen veilig
heid en ontwapening. Zonder deelneming
van de Vereenigde Staten en sovjet-Rus
land achtte hij Ontwapening ondenkbaar.
De diepste oorzaken van den oorlog lagen
echter op economisch gebied. Derhalve
moeten thans in de eerste plaats de eco
nomische moeilijkheden worden opgelost
De Spaansche regeering is bereid de ont
werp-convcntic der voorbereidende ontwa
peningscommissie als basis voor verdere
onderhandelingen te aanvaarden, doch
eischt dan grondige wijzigingen. Met .den
Italiaanschcn minister Grandi was Zulueta
van raeoning, dat de bewapeningswedstrijd
der Europeesche mogendheden tegelijk was
begonnen met do uitbreiding der veilig
heidsverdragon, zoodat de ook thans weer
gedane pogingen, om veiligheidsgaranties
te krijgen, even doelloos zouden blijken.
Genève, 12 Febr. (V.D.) Na zijn Spaan
schen confrater voerde de Minister van
Buitenlandsche Zaken van Tsjecho-Slowa-
Kije? Benesj. het woord/
Benesj schilderde uitvoerig den huldigen
iCatastrophalen politieker» cn cconomischon
toestand van Europa. Hij sloot zich aan bij
het Fransche standpunt, doch motiveerde
nauwkeuriger don Tsjecho Slowaakschen
eisch van een internationaal veiligheids
systeem als eenige waarborg voor de be
.scherming der kleine staten. De gebeurte
nissen van do laatste jaren hebben het
'vertrouwen van de publieke opinie in de
internationale instellingen, in de hand tee
keningen van staatslieden en in de resulta
ten van het Volkenbondsverdrag, zwaar
geschokt. Dientengevolge moét de confe
rentie zekere principieele verplichtingen
scheppen. Het is de eerste taak om de tot
standkoming van de eerste etappe van de
beperking der bewapening te verzekeren
Over enkele jaren moet deze eerste etappe
door een tweede gevolgd worden. Tot nog toe
hebben do schulden- en herstelvraagstuk
ken de tegenstellingen tusschen bepaalde
groote mogendheden verscherpt en de ont
wapeningskwestie op een dood punt ge
DE ENGELSCHE INVOERRECHTEN.
Vrijgestelde artikelen.
Londen, 11 Febr. (V. D.) De volgende
artikelen optieenen wij nog aan de lijst
van artikelen, welke vrijgesteld zullen zijn
van bet algemeen invoerrecht ad. 10
van de waarde: spek, ham en eetwaren, af
val, doch geen extracten cn essences van
vleesch of geconserveerd vleescb in blik,
levende viervoetige dieren, visclndoor Brit
ten gevangen, ruwe katoen, met inbegrip
van verwerkte katoen, afval van vlas en
hennep, buiden en vellen, dagbladen, ge
drukte boeken en gedrukte muziekuitga
ven, drukpapier in rollen, houtpulp,
chroom-erts, ijzervijlsel en staal vijlsel, ij zer-
pyriet, tin-erts, stukhout voor de mijnen,
zwavelhoudende mineralen, kalkphóspha-
ten en radium.
bracht. Do tweede definitieve etappe der
Ontwapeningsconferentie zou slechts be
reikt kunnen worden wanneer overeen
stemming over de groote politieke vraag
stukken is bereikt. Principieel staat de re-
geering van Tsjecho Slowakije afwijzend
tegenover do ontwerp conventie van den
Volkenbond in haar geheel. Zij stelt echter
verschillende wijzigingen voor, o.a. bet
vaststellen van een duidelijke beperking
der bewapening, doelmatige controle op do
wapenfabricagc en den handel in wapenen,
verbod van den chemischcn en bacteriolo
gische» oorlog en van luchtaanvallen op
do burgerbevolking, ontwikkeling van een
systeem van sancties tegen degenen, dio
gebruik maken van de verboden oorlógs-
middelen.
Met nadruk verklaarde Benesj, dat zijn
regeering grooto waarde hecht aan de
Fransche voorstellen on bereid is deze aafl
te nemen.
Redo van den Dccnschen
minister Mnnch.
Do Deensche minister van buitenland
sche zaken. Dr. Munch, die eveneens he
denmorgen het woord voerde, constateerde
dat ondanks de verschillen in de ver
schillende aan de Conferentie voorgelegde
voorstellen, er toch op tal van punten over
eenstemming heerschte, zoodat een accoord
mogelijk moest zijn, speciaal ten aanzien
van het verbod van bepaalde aanvalswape
nen, vermindering der militaire uitgaven
ep het scheppen van een doeltreffende con
trole op de ontwapeningsraaatregelen. Het
ontwapeningsprobleem was voornamelijk
van politieken aard. Wanneer de staatslie
den inderdaad den wil hadden om tol een
resultaat te komen, zouden zij de techni
sche moeilijkheden weten te overwinnen.
Zal Duiischland een oorlogsschip
zenden
Koningsbergen, 11 Febr. (V. D.) Op
een in het oog springende plaats wijst de
Königsb. Allg. Ztg. op het gevaar eener in
vasie der Litausche jongerenorganisaties
m het Memel land en wordt de zending van
een Duitsch oorlogsschip naar het Memel-
gebied geëischt.
Dit zal natuurlijk niet tot taak hebben
aan te vallen, doch slechts tot plicht heb
ben de door den „Marscb auf Memel" in ge
vaar gebrachte Duitsche bevolking in het
Momelgebied te beschermen en eventueel
aan boord te nemen, indien het tot bloed
vergieten en botsingen zou komen.
DRIJFIJSGEVAAR OP DUIT8CHE
RIVIEREN.
K o b 1 e n.-z, 11 Febr. (V. D.) Medegedeeld
wordt, dat de ochtend temperaturen in het
Bóven- en Midden-Rijngebied sedert negen
Februari gedaald zijn van het vriespunt
tot veertien graden. In Neckar, Main, Naho
en Moezel heeft zich drijfijs gevormd, dat
zich ook reeds vertoont in het Midden-
Rijngebied. De weringen en sluiswerken bij
Kostheim en aan de monding van den Main
zijn door ijsvorming buiten werking ge
steld. De scheepvaart op dén Main ligt *tiL
De binnenkomende weerberichten voorspel
len voor de eerstvolgende dagen strenge
vorst. Men kan dus een toeneming van het
drijfijs verwachten, waardoor ook het Ne
der-Rijngebied in govaar gebracht zou
kunnen worden.
EEN SCHILDERIJ VAN LUKAS CRANACH, GEVONDEN IN EEN
KERR VAN EEN DER BERLIJNSCHE VOORSTEDEN.
Een tot dusver onbekend schilderij van Lukas Cranach „Gethsemane",
dat in de kerk van de Berlijksche voorstad Karlshorst door den predi
kant ontdekt word. Volgens een verklaringen van bekende deskun»
digen dateert het 85 C.M. hooge schilderij uit het jaar 1537, -