TUSSCHEN DE REGELS DOOR CHINA PROTESTEERT TE GENEVE Zaterdag 20 Februari 1932 30e Jaargang No. 200 HET „ALARMISME" Een belachelijke campagne DE CONFERENTIE INZAKE ONTWAPENING JAPAN VERONTSCHULDIGT ZICH Onafhankelijk Mandsjoerije NOODLOTTIGE BRAND TE BILBAO BOMONTPLOFFING TE BARCELONA VIT PARIJS „Over een week staan wij met het geweer aan den schouder" Reeds eenige weken voordat de kranten 'het noodig achtten hun eerste bladzijde te wijden aan het „alarmisme" zat ik er diep in. Rustig zat ik in mijn cafe'tje, waar eiken avond de kellner mij mijn lievelingsapéritif bréngt zonder dat ik in de vermoeiende noodzaak behoef te vervallen de gift-for mule avond na avond te specifieeren, toen één van mijn lotgenooten, die vele, ja on telbare avonden het tafeltje naast mij had ingenomen, mij bedenkelijk aankeek. Parijs, zooals reeds vroeger opgemerkt, is een dorp, één van de lieflijkste dorpen. De brievenbesteller, dio ik op honderden meters van mijn nederige woning ontmoet, slaat even goed een enkel moment zijn vinger aan den klep van zijn getricoleerden pot als de brave „facteur" op het platte land, die twintig vierkante kilometers als gebied heeft en de oudere inwoners van het „pays" slechts als „Lc Père Durand" of „La mere Chose" kent. In het midden van de straat levert mijn goede briefbesteller- tje een aangctcekend stuk af „contre sim ple signature" en niet te vergeten een dub beltje fooi, zooals nu eenmaal gebruike lijk, als ware ik de kleinzoon van den Bur gemeester van Appingedam, geboren, geto gen en vooral „beobacht" door den man van de dagelijksche ronde. De mede-habitué van mijn cafetje, zooals ik zeide, de man die evenals ik bij bin- inenkomst handjes schudt met „lc patron", met „la patronne", die als een waardige matrone in een soort gesloten katheder is opgeborgen en van daar de kellners en ove rig personeel, inclusief „le patron et lc jeune patron" bedilt, mijn mede-habitué dan, keek mij zeer vertrouwelijk aan en maakte gepronoeëerde aanstalten tot toe nadering. Velen zullen het laken, maar de natuur geweld aan te doen lijkt mij fout. De Na tuur heeft het eenmaal gewenscht, dat ik een eenvoudig en gemakkelijk mensch ben om „mee aan te pappen" Een wclbedoeld glimlachje uit het juiste kwartier, een soort van „wij-begrijpen-elkaar"-blik en ik ben verloren. Ik pap aan Hij zat er zoo rustig, mijn made-habitué achter zijn verstandig glaasje „Cliambéry- Cassis", maar toch was het anders dan an ders Hij leek verslagen, zijn oogop slag was als van een hond, die het huis uitgejaagd was. Ik kon me niet weerhou den, ik glimlachte bemoedigend, één van die laohjes, die alles zeggen: „Het leven is mooi al vechten, ze ook in Shanghai, al vischt Briand in Cooherel en al is ook Lau sanne de perfectie van» mislukking". Denkt u eerst goed in de omgeving in, Een voldoende geapais2erd Parijsch cafétje Ongemakkelijke banken, die een oudervvet- sehe tramwagen voor den geest roepen en die we toch voor geen goud ter wereld zou den willen missen, drankjes waaraan» we gewend zijn, dodh die we als „novice" hoogstens als medicijn zouden slikken, van tijd tot tijd muziek, die on»s terug doet den ken aan de muzikale soiréetjes, met lokale muzikale talenten, van onz3 voorouders, kort en goed het Parijs van de Parijze- naars. Links gezwets van de „belotto" spe lers, die op een leitje en een stukje krijt scoren, rechts gezwets, erger gezwets van menschen, die geen „belotte" spelen. Daar- tusschcn verloren eilandjes van verliefden, die verdwaald zijn en tot ergernis van de kellners twee uur blijven zitten op een „ca fé crème". Maar wanneer je als verliefde de hand van de uitverkorene stevig om klemt, elkaar, met teederen staarblik van een baars op een handjevol nat gras, be wondert, is een uur een minuut en is een tweede consumptie overbodig. Mijn cafétje is een oord, dat pais en vrede uitstraalt en al kennen we elkaar niet allemaal, we bc- hooren niettemin tot één» groote familie, de familie van „le patron et la patronn-e". de laatste uit de kleine triplex-gevangenis De man naast me heeft ballen onder de oogen, die een kind aan» het huilen zouden brengen, maar als tegenwicht heeft hij een rood lintje in het knoopsgat, „une petite Légiou d'Honneur", hetgeen dus van hem een net mensch maakt, althans een mensch die relaties heeft. Ik kon dus een rustig praatje maken, het paste zelfs in» het kader van het onder-ons je, dat we daar eiken avond hebben al is er dan ook geen stamtafel. Bedenkelijk tikte 'hij met zijn vinger op de krant, zijn baloogen als groote vraag te-ekens tot mij gewend: „Hebt u het gele zen?" Ik knikte, eveneens bedenkelijk. Het heeft tegenwoordig weing nut niet beden kelijk te kijken wanneer het dagclijkr.ch r.deuws uitkomt. Drie, vier moorden op kal me dagen, zes, zeven, wanneer de justitie zaken floreeren. Zonder derhalve ook maar in de verste verte te weten, welke ellende ons thans weer boven het hoofd hing, wan.t ik koop mijn avondblad wanneer ik naar huis ga, schudde ik even eens bedenk2lijk het hoofd. Mijn buurman met d.e bal-oogen was niet tevreden: „U bent vreemdeling wanneer ik me niet vergis?" Tot mijn diepe schaamte moest ik het toegeven, wan»t het is tegenwoordig heel erg vreemdeling to zijn in Parijs. Veel schandaliger is het vreemdeling te zijn dan dronkaard of moordenaar uit liefdesover wegingen Toen kwam hij vertrouwalijk nader, met zijn krantje en zijn» overdreven bal-oogen. Met de hand voor de mond als waren wij samenzweerders fluisterde hij mij toe, dat bij ook vreemdeling was, Belg, hetgeen volgens hem bijna zoo goed was als Fransch. Innerlijk gaf ik hem groot gelijk dat achter de liand te fluisteren, want al wenschte ik die bewering graag te accep teeren als dit mijn vriend genoegen deed, inderdaad vrees ik, dat voldoende protes ten zouden opstijgen uit de verschillende hoeken van de zaal, wanneer hij dit luider- keels had beweerd. „Tusschcn do regels doorlezen, mijnheer, is de kunst van het krantenlezcn! Over oen week staan we met een geweer op schouder Ik trachtte hem te sussen, merkte 3vcn geheimzinnig op, dat het niet zoo'r.» vaart zou loopen, dat Shanghai nog geen Europa was en dat de mensohen wel wijzer zouden zijn. Maar mijn bal-oogige vriend hield vol, wist uit de beste bron, dat alles gereed was en dat het weer los ging. Hij raadde mij aan als goed vriend(vricndschap in een stamcafétje ontwikkelt en bloeit snel, mijn geld van de bank te halen en het in contant geld bij mij te houden, g2cn onge- loövige Thomas tc zijn en mijn maatrege len tijdig te nemen, opdat ik niet on»ver- wachts gestrand zou zijn. Met eenige, wat hij mij niet aanraadde was een kelder te huren en een paar zakken meel, een paar mud aardappelen, twee zijden spek en oen honderd kilo boonen in te slaan. Zijn vriend, die bij dc pyrotechnisc'he dienst werkte, was al vier dagen on«der water, zijn familie liet zich niet o-var zijn verblijfplaats uit en hij wist met zekerheid dat de vriend niet ziek was. Onwillekeurig dacht ik wat een stoute vrienden mijn bal-oogige vriend erop na hield en hoe aangenaam het zou zijn indien ik inderdaad naar een ban.k kon loopen om een vet credit-saldo te lichten. En wat ik over de booze plannen van allo Europeesohe naties te hooren kreeg, deed mij kippenvel krijgen, maakte mij zoo be nauwd, dat ik den kellner een nieuw apé- ritif bestelde, hetgeen do bal-oogige waar- schijnJijk als laatste goede daad voor hij wederom zijn geweer ter liand nam, bétaal- de. Met bewijzen overstelpte hij mij, artikc len uit de meest uiteenloopende bladen, artikelen over dc meest uiteenloopende onderwerpen, die volgens mijn bekrom pen meening niets met oorlog tc doen konden hebben. Het pond liep op, was dat geen bewijs? Engeland betaalde zijn schuld aan Frankrijk terug, beteekende dat niets? Briand was afgetreden en vischte in Cocherel? Zoo ging het door en indien ik een ner veus mensch ware geweest zoude ik waar- schijnJijk naar mijn vrienden zijn geloopen, zou ik hen hebben aangeraden naar dc bank te loopen om hun geld te lichten, zou den mijn vrienden hunne vrienden hebben geadviseerd levensmiddelen in to slaan of de eerste de beste trein naar Holland to pakken, zou de kanker van alarmisme als een besmettende ziekte hebben doorgevre ten cn zou zeer waarschijnlijk een soort van paniek zijn ontstaan. En niet alleen mijn bal-oogige habitué'tjo zag ik achter zijn hand mummelen, in andere café's zag ik anderen achter hun hand mummelen op een straathoek hoorde ik twee dames ern stig over „la prochaine dernière" spreken, totdat het eindelijk noodig bleek officieel deze belachelijke campagne den nek in le drukken. Maar dc kletsmeiers, die de a- tarmistische praatjes over konden brieven, hebben een gelukzalige week achter zich. Nu zijn ze weer uitgepraat, totdat een van hen nogmaals een poging doet. A. P. DE DOOD VAN DEN SAKSISCHEN KONING. B e r 1 ij n, 15 Febr. (V. D.) Dc overleden koning van Saksen, Frcderik August III, is 25 Mei 1S65 geboren als zoon van koning Georg, in Dresden. In 1877 dééd hij als lui tenant zijn intrede in het Saksische leger, studeerde vervolgens le Straatsburg cn Leipzig in de rechten en staatswetenschap pen cn keerde na het einde zijner studiën weer in het leger terug. In 189S werd hij benoemd tot luitenant-generaal cn com- VELE KERKEN IN HET OERALGEBIED GESLOTEN. Moskou, IS Febr. (V. D.) In het Oeralgebied zijn 39 kerken gesloten en ver anderd in scholen der communistische clubs. MIJNWERKERSSTAKING IN POLEN. Warschau, 19 Febr. (H.N.) In het ko- lendi6trict van Dombrowa en dat van Kra- kau staken naar schatting 35.000 mijnwer kers. Slechts op zes mijnen, die niet bij den bond van mijneigenaars aangesloten zijn, wordt nog gewerkt. Men vreest, dat de sta king ook naar Poolsch-Silezié zal over slaan. HOOFD DER POLITIE VEROORDEELD WEGENS BANKROOF. New York, 19 Febr. (V.D.). Te Portland jn den staat Indiana is de voormalige slie riff van Blackford, Ira Barton, veroordeeld tot 21 jaar gevangenisstraf, aangezien hij zich had schuldig gemaakt aan bankroof bovendien had hij verschillende bankroo ven en overvallen voorbereid en door drie handlangers laten uitvoeren, terwijl hij voor hun bescherming had gezorgd. FREDERIK AUGUST III f mandaut van de eerste Saksische divisie cn in 1902 tot commandeerend generaal van het twaalfde legercorps. Op 21 Novem ber 1891 huwde hij tc Wecnen met aarts hertogin Louise Antoinette, Maria van Oostcnrijk-Toscana. Uit dit huwelijk, dat in 1903 ontbonden werd, werden drie zoons en drie dochters geboren. Toen koning Georg 15 October 1901-stierf, volgde Fried- ich August III hem op. In November 1918 deed hij afstand van den troon en leefde sindsdien op zijn Silezischc bezitting Siljyl lenort. Australië en Haiti be: palen hun standpunt Gcnève, 18 FeIfr.'fV: D.) Dij ;de alge mco.nc debatten ter- ontwapeningsconferenti« heeft dc gedelegeerde -van Australië ver klaard, dat hij het "ontwerp van de voor bereidende ontwapeningsconferentie alt< rondslag voor de besprekingen aanvaardt, evenalsin principe hët'Tri het leven roepen van een permanente ontwapeningscom missie. Australië steunt het verbod van gas en bacteriën, luchtbombardementen, duik booten en is voor vermindering van de ton nage der oorlogsschepen, het kaliber dor scheepskanonnen en der zware landartil lerie. Do vertegenwoordiger van Haïti steunde met klem het Fransche voorstel cn eischte het in het leven-roepen van een internatio nale politiemacht, het verbod van den gas en bacterienoorlog, van luchtbombardemen ten en hij eischte uitbreiding van de inter nationale organisatie. Boncour verklaart do Duitscho voorstellen onaannemelijk. Genève, 18 Febr. (V. D.) De leider der Fransche delegatio, Paul Boncour, heeft Donderdag tegenover porsvertegenwoordi gers verklaard, dat de inhoud der Duitsche ontwapeningsvoorstellen voor Frankrijk on aannemelijk is, in het bijzonder aangezien de Duitsche regeering het door Engeland en de Vereenigde Stalen reeds goedgekeurde ontwerpverdrag van den Volkenbond als basis van onderhandeling van do hand wijst. In Britsche kringen wordt verklaard, dat de Duitsche voorstellen verdere onderhari delingen mogelijk maken en dat eenige punten der Duitsche voorstellen aanneme lijk zijn, terwijl andere punten, zooals de afschaffing van den algemeenen dienst plicht, afschaffing van vestingen en de vlootvoorstellcn niet uitvoerbaar zijn. Een gemeenschappelijk tegen voorstel van Frankrijk en een reeks andere staten? Genève, 18 Febr. (V. D.) Naar van welingelichte zijde verluidt, zouden de dele gaties van Frankrijk, België, Polen, Fin land cn de leden der Kleine Entente een nieuw gemeenschappelijk voorstel willen indienen, dat in tegenstelling met het Duit sche voorstel beoogt een vermindering der oorlogsbegrootingen van alle staten. VERDUISTERING VAN VIJFTIEN MILLIOEN DOLLAR. New-York, 18 Febr. (V. D.) Na een on derzoek, dat wekenlang heeft geduurd, is thans een vervolging ingesteld tegen zes ambtenaren van een bankconcern te Chi cago, die ervan beschuldigd worden een bedrag van 15 millioen dollar te hebben verduisterd. Het concern bestaa-t uit twaalf banken en heeft in J'uiïF vaTT het vorige jaar zijn betalingen-gestdakV Onder voor spiegeling van valschc feiten hebben de be klaagden gelden tc hunnen voordeele op genomen. Veiligheid der buitenlanders in China niet gewaarborgd Genève, 19 Febr. (V.D.) In dc waor- chijnlijk laatste openbare zitting van den Volkenbondsraad vóór liet bijeenkomen van dc plenaire Volkenbondsvergadering heeft Vrijdag een buitengewoon scherp debat plaats gehad tusschun dc vertegenwoordi gers van Japan en China. Dc zitting begon met dc mededeeling van den president, Paul Boncour, dat de Vol kenbondsraad op grond van het Chinceschè voorstel thans moet overgaan lot dc bij eenroeping der plenaire ulkeiiboncls\erga- Jering. De Chineesche gezant Jen legde vervol gens een korlo verklaring af. Hij deelde mede, dat dc lot nu toe bestaande oorlogs toestand tc Sjanghai thans het karakter heeft aangenomen van een openlijken oor log. Het Japanschc hoofdkwartier heeft tc Sjanghai 40.000 man doen ontschepen, die uitgeiust met gifgasbommen en dumdum- kogels, optraden. Een Duitsche medicus heeft bevestigd, aldus Jen, dat dc Japan- sclie troepen dumdumkogels gebruiken. Dc toestand is volkomen onhoudbaar. Dc Chi neesche rcgecring heeft derhalve besloten den Volkenbondsraad to verzoeken direct bijeen lc komen len einde onverwijld tegen maatregelen te nemen. Anders moet er re kening mede worden gehouden, dat in dc eerstvolgende dagen een vreesclijk bloed bad zal plaats vinden Onder groote spanning van do gcliccl be zette zaal legde de Japanschc ambassadeur Sato vervolgens -een principieelo verklaring af Allereerst bood spr. do Engelscho regen- ring zijn verontschuldiging aan over liet in cident, waarbij een Engelschman door een bom uit een Japansch vliegtuig werd ge dood. Sato protesteerde vervolgens tegen de bewering der Chineesche regeering, dat dn Japanschc troepen gifgassen en dumdum kogels gebruiken. De Japanschc troepen be zitten slechts rookbommen, welke dienen om rookgordijnen te veroorzaken. Indien de Volkcnbondsraad thans het conflict ver wijst naar de V.B. vercradering, dan wordt daarmede de Japansche regeering de laat ste kans gegeven een verklaring af te leg gen over de oorzaken en de draagwijdte der gebeurtenissen in liet Verre Oosten. Het Volkenbondspact, aldus vervolgde Sato, kan slechts worden toegepast bij een conflict tusschcn geciviliseerde staten. Chi na bevindt zich het is wel pijnlijk zulks te moeten erkennen sinds tien jaren in den toestand van voortdurenden burger oorlog, volslagen wanorde en ontbinding. De veiligheid der buitenlanders is niet meer gewaarborgd. Daarom zijn die staten, welke groote belangen in China hebben, gedwon gen geweest over te gaan tot buitengewone maatregelen. Niemand kan Japan het recht ontzeggen op te komen voor dc bescher ming der Japansohe belangen. De Japanschc ambassadeur verklaarde vervolgens, dat hij den Volkenbondsraad een mededeeling van beteckenis heeft te doen: De onafhankelijkheid van Mandsjoe rije is zoo juist uitgeroepen. Japan heeft in Mandsjoerije vergaande belangen cn heeft reeds te zeer geleden door het optreden van den Chineeschen gouverneur dan dat het niet met sympathie een beweging zou kun nen toejuichen, welke de hesoherming en de vreedzame ontwikkeling der Japansche belangen in Mandsjoerije verzekert. De Japanschc regeering steunt derhalve de onafhankelijkheidsbeweging in Mands joerije. Indien China later eens een nor male centrale regeering zal hebben, dan zal de Japansche re-gcering bereid zijn zich met China te verstaan over het definitieve lot van Mandsjoerije. Japan streeft geener lei territoriale bedoelingen na, aldus Sato, en wenscht zich 6lcchts Mandsjoerije te verzekeren als arbeidsveld voor zijn bcvol- kingssurplus en voor zijn economische ont wikkeling. Hoe komt het, aldus Sato, dat de Volkenbondsraad er tot nu toe nimmer tegen heeft geprotesteerd dat Mongolië van de landkaart van China is verdwenen en door een anderen staat is geannexeerd? Dc Japansche regeering is bereid haar troepen uit Mandsjoerije terug te trekken, zoodra het doel bereikt is, dat de Japan sclic emigranten en de Japansche econo mische belangen geen moeilijkheden meer in den weg worden gelegd. Japan zal zijn troepen evenwel slechts terugtrekken op voorwaarde, dat de bescherming der Ja pansche belangen door een neutrale strijd macht zal worden overgenomen. Volkenbondsvergadering per 3 Maart bijeengeroepen. Na een bespreking, welke vier uren duur de, heeft de Volkenbondsraad Vrijdagavond besloten op grond van het voorstel der Chi neesche regeering een buitengewone Vol kenbondsvergadering bijeen te roepen te Genève op drie Maart a.s. Alle 54 staten-leden van den Bond wor den verzocht vertegenwoordigers te zenden naar de plenaire vergadering. De Ch'ineescho en de Japanschc regee ring worden opgewekt onverwijld een uit voerige uiteenzetting tc geven van den stand van het conflict. De onderhandelin gen welke dc Volkenbondsraad sinds vijf maanden inzake het Japansch-Chinccsche conflict heeft gevoerd, worden hiermede af gebroken cn de verdere behandeling van liet conflict verwezen naar dc buitenge wone plenaire Volkenbondsvergadering. Nieuw beroep van den V.B. Raad op Japan cn China. Dc Volkenbondsraad zal op voorstel van Paul Boncour de Japansche en Chineesche regeering do volgende cischcn stollen: 1. Verlenging van het ultimatum; 2. Directe hervatting der directo onder handelingen; 3. Plaatsing van neutrale troepen tus schcn do Japansch-Chinecscho strijd linies ten einde het uitbreken van vijandelijkhe den bij het cxpircercn van het ultimatum te voorkomen. Voorts werden dc vertegenwoordigers der groote mogendheden verzocht do vertegen woordigers dier mogendheden te Sjanghai direct telegrafisch op dc hoogte to stellen van dit voorstel van den Volkenbondsraad. Na dc groote redevoering van den Ja- panschcn ambassadeur nam do Chineesche gezant Jen nog eens het woord. Spr. viel de Japanschc regeering op zeer scborpo wijze aan. Hij verklaarde, dat Tsjang Tsoo Lian door Japanners is vermoord, omdat hij een goede Chineesche patriot was. De diplomatieke beloften van Japan, al dus Jen, hebben niet dc minsto waarde. Japan heeft indertijd ook beweerd, dat het nimmer Korea zal annexeeren. Japan W3nscht een zwak China. Do nieuwo re geering in Mandsjoerije is slechts eon ma rionette in handen van Japan. Do Chinee sche rcgecring verwacht van den Volkcn bondsraad directe maatregolen ten cindo een bloedbad in Sjanghai te verhinderen. Onder adcmloozc stilte verklaardo dc Ja pansche ambassadeur vervolgens, dat hij het voorstel van den Raadspresident onver wijld ter kennis zal brengen van zijn re- ge erin g. Namens den Volkcnbondsraad deed Paul Bon cour vervolgens een zelfden beroep op dc Chineesche regeer ing. Verscheidene dooden en ge: wonden te betreuren Madrid, 19 Febr. (V. D.) In een dro gisterij te Bilbao ontstond bij het vervaar digen van een waschpreparaat een ontplof fing, die tot een geweldigen brand leidde. In minder dan geen lijd stond het uit 10 verdiepingen bestaande gebouw in lichter laaie. Ook twee aangrenzende perceelen werden door het vuur aangetast. Do drio gebouwen zijn tot den grond toe afgebrand. Ondanks de onmiddellijk verleende hulp zijn er vier dooden, zes zwaar en twintig licht gewonden te betreuren; niet minder dan 120 families zijn door den brand dak loos geworden. Groot onheil voorkomen Madrid, 19 Febr. (V. D.) Gisteravond is voor het stadhuis to Barcelona een bom ontploft. Do explosie zou op een groote ramp kunnen zijn uitgeloopen, wanneer niet twee soldaten van de guardia civil de tegenwoordigheid van geest hadden gehad op het moment, dat zij den bom ontdekte, eenige minuten voor de explosie, het ver keer stop tc zetten en het 6traatgedeelte, waar de helsche machine lag, vrij te hou den. Slechts twee personen in een aan den overkant gelegen gebouw werden door glasslintcrs gewond. Te Tarrassa heeft men bij huiszoekingen niet minder dan 98 bom men gevonden bij personen, die als com* munisten geboekt stonden. „IM WESTEN NICHTS NEUES". Geen vertooning voor de gedele geerden ter ontwapeningsconfe rentie. G e nè v c, 18 Febr. (V. D.) Eenige da gen geleden hebben vertegenwoordigers van de Amerikaansche Foxfilm Corpora tion pogingen gedaan om den voorzitter der ontwapeningsconferentie Henderson er toe te bewegen zijn toestemming to geven voor het vertoonen van de film „lm Westen nichts Ncues" voor de gedelegeerden der onwapeningsconferentie. Hedenmorgen maakte Henderson in het presidium mel ding van dit verzoek, doch alle aanwezi gen waren van mecning, dat een dergelijk' verzoek niet ingewilligd kon worden, zoo* dat de voorstelling niet doorgaat.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1932 | | pagina 11