G. van DUIN
Engelsche
Eetkamers
A. H. van NIEUWKERK N.V.
DE MOORD OP DEN
VELDWACHTER
DE SPOORWEGAANSLAGEN
Een pracht collectie Brillen
JUWELIER tel. sas OPTICIEN
HET CONFLICT IN HET
KLEEDINGBEDRIJF
HET WETSONTWERP.
TERPSTRA
DE GEWAPENDE CORPSEN
Fa. J. W. VAN ACHTERBERCH
WESTSINGEL 10-13
HAARVELOURS- en BOUCLé-KARPETTEN
HUMORHOEKJE
■cenfcj
De verdedigers aan
het woord
Na de heropening van de zitting wordt
oen aanvang gemaakt met de pleidooien
Jhr. mr, van Lidth de Jeude to Hel, do ver
dediger van verdachte G. R. is van meening,
lat het bewijs in deze zaak zeer zwak is.
De verklaringen van den tweeden verdachte
Joh. leveren tegen verdachte G. geen bewijs
op. De verdachte Joh. is zeker niet onschul
dig. Dit blijkt uit het feit, dat hij zijn jas
heeft weggeworpen. Ook was het de tweede
verdachte, die tegen het hoofd van den rijks
veldwachter schopte. Het verrichte bloed
onderzoek is zeer onvolledig geweest. Ver
dachte J. en de verslagene behoorden tot
dezelfde bloedgroep; indien dit met de beide
verdachten ook het geval zou zijn geweest,
kan er heel wat bloed van dezelfde groep
gevloeid zijn. Ten aanzien van de zware
mishandeling zal voor ieder der verdachten
do deelneming moeten bewezen worden. En
dat bewijs ontbreekt Van de storing van do
openbare orde is het bewijs evenmin gele
verd. Wat betreft de derde tenlastelegging,
moet bovendien bewezen worden, dat do
aanval van de deelnemers is uitgegaan. Do
maximum-straf hiervoor is 3 jaar gevange
nisstraf en hiertoe zal de rechtbank zich
moeten beperken.
Mr. H. J. W. van Esveld, te Tiel, optre
dende voor J. R., zegt, dat het O. M. wel
aanneemt, dat verdachten niet geacht kun
nen worden de bedoeling te hebben gehad,
tien rijksveldwachter om het leven te bren
gen. Van den opzet tot het toebrengen van
zwaar lichamelijk letsel is echter evenmin
cenig bewijs geleverd. Men kan de ver
dachten alleen vcroordeelen voor hetgeen
zij elk willens en wetens hebben gedaan
Een van de drie verdachten moet geroepen
hebben: houdt toch op! en zich hebben wil
len terugtrekken, toen hij zag wat er ging
gebeuren. Het voordeel, hieruit voortvloeien
de voor dezen vérdachtc geldt voor alle drie.
Toen de beide broers J hoorden roepen: hij
slaat me kapot!, kon het niet anders of zij
zijn hem gaan helpen. Zij hebben derhalve
niet met opzet, maar krachtens een impuls
gehandeld. Ten aanzien var. de ordeversto
ring sluit spreker zich aan bij den vorigen
pleiter. Uit de getuigenverklaringen blijkt,
dat de aanval is uitgegaan van Tap en het
gaat niet -aan, de zaak om te draaien.
Spreker acht de deskundigheid van dr.
Hulst boven allen lof verheven. Hij moet cr
echter bezwaar tegen maken, dat deze con
clusies gaat .trekken, waarbij aan de recht
bank een zaak als op een presenteerblaadje
wordt opgediend, leder kan die conclusies
trekken. Hét gevaar schuilt hierbij In de
deskundigheid van dr. Hulsi; tenslotte is het
maar een raden. Daar liet bewijs zi, niet is
geleverd, zal vrijspraak moeten volgen.
Mr, J. van Nes, de verdediger van Joh. R.,
zegt, dat uit de getuigenverklaringen dui
delijk is gebleken, dat deze verdachte, die
den veldwachter goed gezind was, de be
doeling heeft -gehad, dezen te beschermen
tegen zijn beide broers. Te zijnen nadeel is
niets gebleken; deze verd. is dan ook ge
heel en al onschuldig aan dit feit. Spreker
verzoekt daarom zijn onmiddellijke invrij-
heidsstelling.
Na re- en dupliek weigert de rechtbank
inwilliging van dit verzoek.
Do uitspraak is bepaald op gisteren over
li dagen.
WIELRIJDER GEDOOD.
Onder eon tractor geraakt.
Amsterdam, 19 Febr. Vanmorgen om
streeks elf uur is in de Spuistraat nabij de
Molsteeg een 17-jarige kruideniersbedien
de van de firma J. F. Krone uit de Binnen
Bantammerstraat, die daar reed op zijn
boodschappenfiets in de richting van de
Dam, onder een tractor met aanhangwa
gen van de gebroeders Ileercmans geraakt
en op slag gedood.
De jongen reed in de lichting van de
Raadhuisstraat, toen op dat moment in te
gengestelde richting een groote zeswiclige
truck naderde, die ver naar links moest
uitwijken bij het passeeren van een stil
staande auto. Ook de jongen zag zich ge
noodzaakt naar het middengedeelte van
'den rijweg te zwenken, doordat hij even
eens een auto die stil stond, moest voorbij
rijden. Hij is daarbij in botsing gekomen
met den hem tegemoet komenden vracht
wagen mot het noodlottige gevolg, dat hij
kwam te vallen en met het hoofd onder
een der achterwielen terecht kwam. De
dood trad onmiddellijk in.
Het lijk is door den geneeskundigen
dienst naar het Binnengasthuis vervoerd.
Zooals begrijpelijk verwekte het ongeval
groote consternatie in deze drukke buurt.
DE LOONSVERLAGING IN DE
TEXTIELINDUSTRIE.
Gistermiddag is te Almelo een conferen
tie gehouden tusschen het bestuur der Al-
melosche Fabrikantenvereniging en de be
sturen der textielarbeidersorganisaties De
Eendracht, St. Lambertus, Unitas en do po
litiek onafhankelijke textielarbeidersorga
nisatie, waar uitvoerige besprekingen zijn
gehouden over de door de farikantenver-
ceniging noodzakelijk geachte loonsverla
ging van ongeveer tien procent. Deze ver
laging geschiedt zoowel voor de export
industrie als voor de industrie betroffende
de binnenlandscbe markt, in welk laatste
geval de loonsverlaging iets minder zou
kunnen zijn. Overeenstemming werd niet
bereikt.
De fabrikantenvereniging heeft enkele
bepaalde voorstellen gedaan waarover de
organisaties nader in eigen kring zullen
beraadslagen.
Binnen veertien dagen zal antwoord op
'deze voorstellen gegeven .worden»
Een dreigement door
de telefoon
Amsterdam, 18 Febr. Naar do Tele
graaf verneemt, werd do politie te 's-Gra-
venhage cenigen tijd geleden opgebeld door
een man, die haar de mededeeling deed, dat
hij namens een bende sprak. En namens
deze bende deelde hij mede, dat de Pullman
trein dezer dagen „er uit" zou gaan nabij
den Moerdijk. Toen de politie, wien dit be
richt interesseerde, wilde vragen, waar en
wanneer, brak do man het gesprek af
Waarschijnlijk vond hij do vrag onbeschei
den.
Zeer vermoedelijk heeft men hier te doen
met een lugubere grap. Doch daar men een
zoo groot mogelijke zekerheid wil hebben,
heeft een speciale bewaking van het traject
nabij den Moerdijk reeds haar beslag gevon
den. De politic in Den Haag heeft alle poli
tiecorpsen langs de route Amsterdam—
Roozendaal mededeeling gedaan van het
telefonische gesprek en voorts de justitie
ingelicht. Zoo is ook bericht bij de Amstor-
damsche politie en bij den procureur-gene
raal ingekomen.
in prima kwaliteit en afwerking tegen zeer
voordeellgcn prijs, vindt U bij
UTRECHTSCHESTRAAT 23
Vakkundige bediening.
Nog geen overeenstemming
bereikt
Amsterdam, 19 Febr. Donderdagraid-
dag hebben de vertegenwoordigers der
werkgevers on werknemersbonden nog
maals' geconfereerd. De partijen konden
niet tot overeenstemming komen. De werk
gevers handhaafden o.a. liun voorstel van
een verlaging vnn. 5 cn 4 cent per uur; zij
waren wèl bereid arbitrage te aanvaarden,
doch verbonden daaraan de voorwaarden,
dat wanneer ddor arbitrage het uurloon
hoogcr wordt dan de werkgevers voorstel
len, de maat- annex confectiezaken geen
zekerheid kunnen geven, dat zij de toege
zegde indeeling der serie naar do ver
koopsprijzen handhaafden. Deze vorm van
arbitrage werd door de vertegenwoordigers
der vakbonden scherp bestreden.
De hoofdbesturen der vakbonden hebben
opnieuw de kleermakers gewaarschuwd
;een gewijzigde arbeidsvoorwaarden le
aanvaarden of individueele contracten ie
teekencn. De rijksbcmiddelaar beeft de
partijen tot een bijeenkomst op Zaterdag
middag a.s. bijeengeroepen.
Wordt deze week geen overeenstemming
bereikt en blijven de werkgevers bij bun
voornomen en de kleermakers uitgesloten,
dan worden de uitgesloten kleermakers
Maandagmorgen door de vier vakbonden
ter vergadering opgeroepen.
DR. P. H. VAN EDEN 70 JAAR.
Amsterdam, 19 Febr. Op 25 Februari
a.s. zal dr. P. H. van Eden, oud-medisch
adviseur der Rijksverzekeringsbank, den
70-jarigen leeftijd bereiken.
Doze verdienstelijke arts, die in zijn
langdurige praktijk te Wolvega, Harlingen
en Leeuwarden bekend geworden was als
een bekwaam geneeskundige, wiens boek
over Verbandleer daarbij grootcn opgang
maakte, is, nu ook zijn ambtelijke loopbaan
reeds enkele jaren geëindigd is, nog met
hart en ziei werkzaam op velerlei gebied,
als: Eerste Hulp bij Ongelukken, het red
dingswezen van drenkelingen en weten
schappelijke bewerking van de medische
statistiek der R. V. B.
Ofschoon de jubilaris dezen dag in in
tiemen kring wenscht te vieren, zal het
hem ongetwijfeld niet ontbreken aan tal
rijke gelukwenschen uit binnen- cn bui
tenland.
DE STAKING BIJ P. SMIT Jr.
Rotterdam, 18 Febr. Het gemeente
raadslid, de heer Reuderink c.p. heeft een
interpellatie aangevraagd over het z.i. zeer
partijdige optreden van de politie in het
loonconflict bij de firma P. Smit Jr.. door
dat postende arbeiders allerlei moeilijkhe
den in den weg worden gelegd cn de hoofd
commissaris van politie zich openlijk heeft
uitgesproken voor de loonsverlaging.
Voorts wenscht dit raadslid, dat aan de
stakers gedurende den duur der staking
vrijstelling zal worden verleend van beta
ling van gas en electriciteit, dat de gemeen
te de woninghuren der betrokken stakers
voor haar rekening zal nemen en eveneens
voor haar rekening aan de kinderen der
stakers warme maaltijden zal verstrekken.
In strijd met de grondwet?
Het Tweede Kamerlid prof. dr. B. D
Eerdmans heeft giteravond in de afdee-
ling Den Haag van den Vrijheidsbond be
handeld het ontwerp-Terpstra, een onder
werp dat met beschaming uit nationaal
oogpunt vervult, omdat aan schoolbesturen,
die aan eenige bepalingen voldoen, de be
schikking over do overheidskas wordt ge
geven: beschamend ook uit 't oogpunt van
de voorstanders van 't bijzonder onderwijs,
doordat de wet van 1920 niet verstandig is
gebruikt en sommige kringen slechts vra
gen wat er uit die wet is te halen. Zelfs
van rechts is ingezien, dat hekken geplaatst
moesten worden. Voor degenen, die aan de
wet hebben medegewerkt, is dit teleurstel
lend geweest.
Uit een oogpunt van cultuurhistorie is
wat bij ons wordt afgespeeld een stukje
van den ceuwcnlangen strijd tusschen het
geestelijke, clerical© gezag en de overheid,
de burgerlijke gemeenschap. Bij ons heeft
de geestelijkheid de rechten op onderwijs
erder moeten prijsgeven dan elders en ons
openbaar onderwijs is een erfenis van de
republiek. Het ontwerp-Terpstra is de vier
de schakel in een keten en zal zonder eeni-
gen twijfel ten gevolge Ticbben, dat dit
openbaar onderwijs meer en meer in elkaar
zal vailen en in kringen 'van ontwikkelden
niet meer meetellen. Toch is geen opvoe
ding beter dan die welke het verband met
de volksgenoQlen tot uiting doet komen
Het samengaan van kinderen als één ge-
neel brengt iéts dat méér gericht is op een
samengaan later dan dé splitsing van den
beginne af aan. Daarom moet men blijven
pal staan voor het recht, dat het openbaar
onderwijs in ons midden heeft; misschien
zal het later uit de dalende lijn weer over
gaan tot. grootcr blooi. In 188 gemeenten
zijn geen openbare scholen, de statistiek
van vóór 1920 telde slechts £4 van derge
lijke gemeenten. En het getal bijzondere
scholen is sindsdien verdubbeld. We moe
ten dus zorgen voor dc instandhouding van
wat er ts, k*
De L.O.-wet wordt heel vaak gewijzigd,
veel te vaak, de belangstelling buiten de
onderwijskringen is daardoor gebluscht; in
het volk leeft do gedachte van het verschil
tusschen openbaar en bizonder onderwijs
niet. Het is een der ergste dingen van *t
ontwerp-Terpstra, dat liet gevaar dreigt,
dat het lager onderwijs nog meer aan den
grond raakt en het kind van de rekening
wordt De verplichting, dat er een openbare
school in elke gemeente moet zijn als er
12 leerlingen voor zijn, is vervallen. Eeni
ge gemeenten mogen zich n.l. ycreenigen
en men neemt aai^ dat dan aan de Grond
wet wordt voldaan- Wel 'trekt dc Mem. van
Antwoord zich wat van de Grondwet aan.
als men scherper bepalingen wil tegen te
makkelijk oprichten van bizondere scholen.
Bij bezuiniging laat do minister de open
bare school wijken en interpreteert in elke
gemeente als door elke gemeente. Zoo is het
wctsontwcrp-Terpslrar met do Grondwet in
strijd.
Het biedt daarvoor aan de mogelijkheid,
dat de gemeente kan beslissen, dat 't hoofd
_ecn eigen klas heeft en de mogelijkheid
van onderwijs in een vreemde taal.
Wat wordt voorgesteld is een vergemak
kelijking voor bizondere onderwijsverceni-
gingen met kapitaal van ouderen data.
Natuurlijk is ook gedokterd aan dc leer-
lingenschaal, uitgaande van 't gotal on
derwijzers, dat men zou kunnen bekosti
gen. Do 45 heeft in de onderwijswereld
groote beroering gewekt; de bezuiniging op
de onderwijskrachten, die hier geleidelijk
door zal ontstaan, moct.de groote bezuini
ging zijn. Hel kind speelt als enkele rol te
zijn het kind van de rekening. Toch is na
tuurlijk het kind het voornaamste bij k<;t
onderwijs. En al zal bij groote klassen wel
goed onderwijs gegeven kunnen worden,
docli bij do toch al niet zeer leergrage van
tegenwoordig is het de vraag of voldoende
resultaat zal worden- bereikt als de klas
niet goed onder controle van de onderwijs
kracht staat. Met 45 is men aan den heel
hoogen kant en de liberalen moeten trach
ten daar verandering in te brengen.
Hij hoopt het besto voor ons openbaar
onderwijs, maar gezien de stemming aan
de rechterzijde is hij cr niet gerust op.
De voorzitter, jhr. mr. dr. E. A. van Be-
resteyn, hoopt, dat 't ontwerp-Terpstra niet
zoo slecht zal blijken als 't is en betoogde
de noodzakelijkheid dat aan den ontstellen
den achteruitgang van 't openbaar onder
wijs een einde zal worden gemaakt en dat
de openbare school zal blijven een Neder-
tandsche school, waarin men elkaar reeds
van de jeugd af leert kennen.
NEDERLANDSCH CENTRAAL BUREAU
VOOR VOLKSDANSEN.
Een commissie van bijstand.
In verband met de werkzaamheden, wel
ke Mevr. Dr. Elise van der Ven ten Bensel
te Oosterbeek reeds enkele jaren verricht,
zoowel op het gebied van wetenschappelijk
onderzoek als van practischc toepassing van
den volksdans, is thans opgericht: Het Ned.
Centr. Bureau voor Volksdansen (N.C.B.V.)
dat zich onder haar leiding ten doel stelt:
a. het verzamelen van materiaal op het
gebied van volksdans; het wetenschappelijk
onderzoek hiervan iu internationaal verge
lijkend verband;
b. het geven van voorlichting en het ver
strekken van inlichtingen over volksdansen
in binnen- en buitenland;
c. het houden van voordrachten en het
organiseeren van volksdanscursussen en
-feesten.
d. het steunen van de volksdansherleving
in dezen tijd met alle verdere ten dienste
staande middelen,
Er heeft zich voor dit Bureau een commis
sie van Bijstand gevormd, bestaande o.a. uit
de heeren Sem Dresden, directeur van liet
Conservatorium voor Muziek te Amsterdam.
Dr. J. H. O. Reys, voorzitter van het Kon.
Ned. Gymnastiek Verbond te Den Haag, Dr.
Juïiu3 Roentgen te Bilthoven e.a.
In aansluiting met de volksdanscursussen-
cn -demonstratie welke in de laatste jaren
op iniatief van Mevr. Dr. v. d. Ven zijn ge
houden, heeft het bureau thans in voorbe
reiding een tournee van de „Staff" der „En
glish Folk Dance and Song Society" te Lon
den, door ons land van 4—11 April a.s.
Onder auspiciën van hot K.N.G.V. te Den
Haag zal o.a. op 7 April in het Geb. van
Kunsten en Wetenschappen een uitvoering
plaats hebben, terwijl op 8 April het gezel
schap op uitnoodiging van de Commissie
tot Bevordering der Danskunst le Amster
dam in de groote zaal van het Concert-ge
bouw een dansavond zal geven.
Een toelichting op het wetsvoorstel
Albarda c.s.
Ontleend is aan de Memorie van Toelich
ting op liet wetsvoorstel-Albarda c.s.:
Het voorstel van wet, dat hiernevens aan
de Kamer wordt aangeboden, strekt tot een
verbod van de vorming en de instandhou
ding van particuliere gewapende corpsen.
De voorstellers zijn van oordeel, dat zulk
een verbod wenschelijk is on dat de om
standigheden hier te lande het nu nog
mogelijk maken zulk oen verbod tot stand
te brengen. Als het eenmaal zoover is ge
komen, dat verschillende groepen en rich
tingen, die in het volk tegenover elkaar
staan, zich tegen elkander hebben gewa
pend, stuit het streven om het politieke
leven in de wettige banen te houden of naar
de wettige banen terug te leiden, op zeer
groote en misschien onoverkomelijke moei
lijkheden.
De ervaringen, in andere landen opge
daan, men denke slechts aan Oostenrijk en
aan Duitschland, hebben dit overtuigend
bewezen. Had men in die landen tijdig een
algemeen verbod uitgevaardigd, zooals den
voorstellers blijkens hun hiernevensgaand
wetsvoorstel voor den geest staat, en aan
de naleving van dat verbod gestreng de
hand gehouden, dan zouden zich daar uit
de politieke toestanden niet zulke groote
gevaren hebben ontwikkeld, als thans de
volken dier landen bedreigen.
Het bestaan van gewapende corpsen, die
verklaard hebben zich ten dienste van de
wettige Overheid te zullen stellen, prikkelt
dé richtingen, tegen welke men zegt dat ge
zag te willen beschermen, tot maatregelen
van tegenweer; cn dit te nioor, omdat de
ervaring, o. a. in Italië, heeft bewezen, dat
gewapende corpsen, opgericht om het wet
tig gezag te verdedigen, ook andero richtin
gen kunnen inslaan en dat gezag voor be
paalde parlijdoelcindcn aan zich kunnen
onderwerpen.
Het voorstel van de voorstellers strekt om
bijeenkomsten voor oefeningen van militai
ren aard, om zich in den wapenhandel te
oefenen, om zich op het gebruik van wape
nen voor te bereiden, om een gewapend
corps te vormen, om de vorming van een
gewapend corps voor te breiden of om daar
toe op te wekken, te verbieden.
DE OTHELLO I WEER VLOT.
Amsterdam, 19 Febr. De Othello I,
die gisteren aan den grond zat ter hoogto
van Uitdam, is vannacht door twee sleep-
booten vlot gesleept. Vannacht om één uur
is bet 6chip aan de Oranjesluizen to Schel-
lingwoude geschut en hedenmorgen is de
reis voortgezet.
DE BRANDSTICHTING TE NUENEN.
Verdachto vrijgesproken,
's-Hertog nbosch, 18 Febr. De
Rechtbank alhier heeft heden den koop
man G. H. te Eindhoven, die terecht stond
wegens opzettelijke brandstichting to Nue-
nen, vrijgesproken.
Do eisch luidde zeven jaar gevangenis»
straf.
ERNSTIGE AANRIJDING
NABIJ HELMOND.
Landbouwer gedood.
Helmond, 19 Febr. Hedenmiddag om
streeks kwart over 12 wilde de 31-jarige
landbouwer M. Meulendijk uit Asten, die
hardhoorend is, op den Bakelscheweg met
zijn fiets plotseling den weg oversteken, om
dat aan de andere zijde een vrouw hem een
boodschap wilde overbrengen. Op dat mo
ment passeerde juist een vrachtauto. De
man werd gegrepen en meegesleurd. De
auto kwam tenslotte in een droge sloot
langs den weg terecht. M. was onmiddellijk
dood. De vrouw werd eveneens nog door de
zijwaartsche beweging, die de auto nam,
aangereden, doch zij kwam cr vrij goed af.
Den chauffeur van do vrachtauto trel't
geen schuld.
HET KAMERLID K. TER LAAN
GEVALLEN. V
Uit Zaandam werd d.d. 18 Febr. aan dö
Voorwaarts gemeld:
De gladheid van den weg is burgemees
ter Ter Laan hedenmorgen noodlottig ge
worden.
Even na het verlaten van zijn woning is
de burgemeester uitgegleden en ongelukkig
gevallen, waarbij hij een knie vrij ernstig
bezeerde. De heer Ter Laan heeft zich toen
per auto naar het stadhuis laten vervoeren:
om daar zijn werk te verrichten. De pijn
werd even wol zoo hevig, dat verder werken
onmogelijk werd ön de burgemeester beeft
zich toen om 11 uur naar huis laten bren
gen.
De ontboden geneesheer, dr. Van Dam,
heeft volledige rust geadviseerd. De moge
lijkheid bestaat, dat van de knie, die zeer
gezwollen is, nog een Röntgenfoto wordfc
gemaakt.
DE ROOFOVERVAL TE ZEELST.
's-H ertogenbosch, 18 Febr. D©
Rechtbank alhier heeft heden uitspraak ge
daan in de zaak tegen P. S., vordacht van
den roofoverval te Zeelst.
De rechtbank sprak den verdachte vrij.
De eisch luidde vier jaar gevaneenisstraf.
HEDEN GEETALEERD
IJZERSTERK, PRACHTIGE DESSINS.
Bouclé 200 x 300 f 33.75 Haarvelours 200 x 300 f 39,-w
ZIET DE ETALAGES
Uw ADRES VOOR COMPLETE MEUBILEER ING.
Vrouw „Waar ts dat portret van me dat Ik Je stuurde
om naast Je bed te zetten
Man„O, dat bewaar Ik onder mijn kussen, lieve."
(Humorist),
