Fa. M. RN. OOSTERVEEN
Ingezonden
GEKAPTE HOOFDEN!
NEDERLAND-FRANKRIJK
Langestraat 42 Tel. 77
Demonstraties van haarverzor-
5 ging gisteravond in „De Valk"
I De eischen, voorhocn cn thans aan het
kapsel der dames gesteld, geven wel ecu
hemelsbreed verschil. Vroeger waren het
de rnooie, lange vlechten, welko om ver
zorging vroegen en inderdaad ook verkre
gen. Thans is dat anders geworden: vrijwel
iédere vrouw heeft zich laten kortwieken,
met. voldoening wordt er voor den spiegel
naar gekeken en met even groote voldoe
ning en dankbaarheid worden de compli
mentjes van vrienden en bekenden aan
vaard, dat het korte haar toch duizendmaal
heter staat!
Die korte haren bij de dames hebben de
haren hunner echtvrienden echter ook me
nig keer ten berge doen rijzen. Want rl»t
dames zijn er erg precies door geworden,
als het hun coiffure aangaat en zij brengen
gaarne enkele uren bij hun kapsel-verzor
ger door voor het ondergaan der verschil
lende Tioófdbehandclingen. Daar schuilt het
groote verschil met vroeger!
Niet uit angst voor een vloed van inge
zonden stukken van heftig protesteerewh
dames (want welk nut heelt een protest
tegen het cönstateeren van feiten?;, maar
wel uit hoofde van waarheidèbctracliting,
moet hier direct aan worden toegevoegd
dat de heeren ook veel meer dan vroeger
zorg aan hun kapsel besteden. Ook zij vroc
len, dat een toilet, waarvan costuum, uas
en schoenen tip-top in orde zijn, nog met
voltooid is en ook „hoofdzorgen" kent. Niet
minder graag dan dc domes stappen zij
de kapperszaak binnen om „oven" later, ooi.
„hoofdelijk" gesoigneerd, weer naar buiten
tc komen. Eerst dan' is het toilet, voltooid
en kunnen zij zich naar het gezelschap be
geven, waar de crllick niet anders dan
gunstig kan zijn. En drit is toch in meer
dan één opzicht „hoofdzaak
Het was zeker geen slechte zienswijze
van dc afdeeling Amersfoort van den Ne
dcrlandschcn Bond van Kapperspcrsoiieel
ojn eens een demonstratie to organiséeren
in dames-, heeren- en tooneelkuppen. Gis
teravond heeft dat in „De Valkplaats ge
vonden, waar de belangstellenden welke»)
werden gchceten door den afdeelingsvoor-
zittcr, den heer J. Verborg. In het bijzonder
begioett© spreker d° bestuursleden van de
Patroonsorganisatie, evenals dc demon
stranten en genoodigden. Hij bracht dank
Ivoor dc grooto medewerking on zette uiteen
|dat deze demonstralie drieërlei doel had*
e. als propaganda-middel, 2e. ter bevorde
ring van de samenwerking tusschen dc pa
troons en het personeel on 3c. ter leering
van dc leden van den bond.
Gedemonstrcord werd bet tooneclkappen
met bekende figuren in costuums ilh.n
Quichot en Mephisto), door den heer F. B
.T. Verborg uit Arnhem, waarmee hij op bof
Grand Concours tc Parijs in 1931 ziju diplo
ma behaalde. Do heer Th. Meuwsc uit Am
sterdam deraonsteerde op hei podium ver
schillende avondkapsels (oorspronkelijk
ijzer-ondulatie), terwijl dc heeren G. Hes en
J. P. Maas eveneens uit Amsterdam, rc-sp.
moderne fantasie coiffures, kleinmassagcs
en watergolf voor hoeren demonstreerden.
Döor do firma Eureka uit Amsterdam
werd gewerkt, met het Vici-permanent ap
paraat. Een en ander werd afgewisseld dot r
verschillende genres vnn hecrenkappcn.
Voor belanghebbenden is het ongetwijfeld
een. nuttige en leerzamo avond geworden,
waarop do plaatselijke afdeeling van den
Wed. Bond van Ka.ppersporsonccl met vol
doening kan terugzien.
Het programma vermeldde: na afloop bal,
onder leiding van het ensemble Bikkers.
Toen was het de beurt aan Terpsischoro,
werd do „salon do coiffure" veranderd in
„salon do danse".
PALLAS ATHENESCHOOL.
Ouderavond.
In aansluiting op de algemeone ledenver
gadering werd gisteravond in dc Pallas
Athenesehool een ouderavond belegd waai
de heer J. H. Bolt liet onderwerp: „Wat
verstaan wij onder concentratie en hoe kan
ze worden bevorderd?" zou inleiden.
Uitgaande van de klacht van véle ouders
over gebrek aan concentratie bij hun kin
deren opgemerkt, ging spreker even na of
dit nu een verschijnsel van onze tijd is dan
wel van alle tijden. Iiij meende, dat dit
wel altijd bestaan heeft, maar dat daarop
nu meer de aandacht gevestigd wordt.
Wat is concentratie en kan iedereen zich
ccncentreercn? Cohcentratio is in een zeke
re spanning, richting geven aan onze ge
dachten en dat kan iedereen, mits er be
langstelling is, want mechanisatie van een
handeling sluit, concentratie uit. Lebon
zegt: „Opvoeden is zóo lecren handelen, dat
zooveel mogelijk onderbewust geschieden
kan." In dc school hebben we te doen met
de verstandskrachten in liet bcwusto leven.
Er zijn twee vormen van concentratie: dc
spontane (b.v. het zich plotseling richten op
een poppenkast) en de gewilde, die veel
moeilijker is dan de eerste, omdat onze in
nerlijke wereld een verwarrende wereld is.
Nu eischen wij van het kind dat hol zich
gewild zal coneentrecren op een door ons
te-bepalen oogenblik, op een bepaald onder
werp en dat kan niet. Er is maar één kracht
die kan dringen tot gewilde concentratie
en dat is de begeerte, in een later stadium
de belangstelling; deze brengen een stuwing
in het aankleven, dan volgt do aandacht,
terwijl als derde stadium do handeling
vólgt. Heeft het kind dan een herinnering
aan iets aangenaams, dan volgt herhaling,
want nieuwe begeerte wekt nieuwe aan
dacht en nieuwe handeling. Veel kinderen
hebben geen gebrek aan intellect, maar aan
concentratievermogen omdat dc schoolvak
ken in hen geen begeerte opwekken. De
fout ligt dan bij dc school, niet bij het
kind. Echter kunnen we door op een be
paalde manier iets te laten uitwerken, die
begeerte wel opwekken, belangstelling
kweeken.
Bij verschillende vakken ging spreker dit
na. We laten: le. individueel werken en om
te beginnen alleen doen wat het kind aan
kan. In sprekers klasse van 23 kinderen
wordt b.v. uit 8 verschillende rekenboeken
gewerkt, maar dan ook met animo.
2o. We stellen een doel, dat bereikt moot
worden (in de hoogste klasse b.v. een mid
delbare school).
3o. We geven taken op en werken op tijd.
Dit alles prikkelt dc spontane activiteit;
zoo ook met het lezen, niet klassikaal een
lesjo lezen, maar individueel elk een lesje,
verband houdend met een vak dat in het
middelpunt van de belangstelling staat, be-
studooren, analysocron vooral, waarbij moei
lijke woorden worden opgezocht in aanwezi
ge woordenboeken en encyc-:opediën. Ver
der rccitoeren, vertellen, enz.
Op deze wijze zou elk vak te bespreken
zijn, maar daar ook nog oen demonstratie
in de verschillend klassen zou worden ge
geven was hiervoor geen tijd.
Aardig was het daarna allerlei werk en
leermateriaal van verschillende groepen le
zien met resultaten van rustig kunnen wer
ken in een harmonische omgeving.
Met een woord van dank werd hierna
de goedgeslaagde, ouderavond gesloten.
WAARSCHUWING.
Gisteren bleek dc polltic, wat tc dezer
stede weer gecolporteerd wordt voor het
Nationaal Re- ddings- of Heilsleger. Dc com
missaris van politie vestigt cr echter nog
maals dc aandacht op, dal deze instelling
niet hetzelfde is als liet Logcr des Heils, te
dezer stede gevestigd aan dc Langestraat
en Emmalaan.
TAALKENNIS EN DE TECHNIEK.
Lezing van i'rod. Fry in
Monopole.
Gisteravond had in Hotel Monopc-.c een
lezing plaats van den bekenden Fred Fry,
die als onderwerp voor dezen avond had
gekozen „Taalkennis en de techniek", waar
in hij dc waarde van de talenkennis uit
een zette.
Fred Fry vroeg of men zlcli wel eens
had gerealiseerd wat het is niet tc kunnen
zien; doch erger dan dut is het doofstom
zijn. Een dergelijke ongelukkige ziet, doch
kan niets hooren of uiten. Zij, die dc groo
te ga\c van dc spraak hebben, spreken
veel, ongeveer 5 millioen woorden per jaar
voor ccn bescheiden spreker. Op dc wereld
zijn niet minder dan 1000 talen, waarvan
er 500 zijn, waarin dc Bijbel is vertaald.
Van al deze is het Engelsch do wereldtaal
geworden. De talen zijn in groepen inge
deeld Zoo behooren het Fricsch, Duitsch
en Engelsch tot do West-Germaansche taal
groep, het Fransch, Italiaanse!) en
Spaansch tot dc Latijnschc taalgroep. De
behoefte tot spreken is ontstaan toen cr
meer monschcn kwamen. Er heeft in den
oertijd ccn gedachte bestaan, welke van de
eene persoon naar de andere moest wor
den 'overgebracht Er zijn nu evenwel nog
zeer veel personen, die véél zeggen zonder
ook maar iets te zeggen Niot ieder is Lu
staat zijn gedachten mof weinig woorden
duidelijk over tc brongen. Het overbrengen
van dc gedachte van den cenon mensch
Tiaar dc andere, is het natuurlijke ont
staan van de taal.
Dc talenstudie kan vereenvoudigd wor
den door de techniek. In de 8 jaar dut
spreker voor de radio heeft gewerkt, heeft
hij 50.000 ingeschreven leerlingen gohad
door dc radio zijn velen er toe gekomen
les ln talen tc nemen, waartoe zij anders
niet zouden zijn gekomen. Men moet even
wel precies op lijd aan het toestel zijn,
nimmer verzuimen; dit is echter niet altijd
mogelijk. Nu dc* taalles op do gramofoon.
Spreker heeft het. vroeger altijd als een
bezwaar gevoeld dat dc platen de uitspraak
niet goed weergaven. Do opname van de
gramofoonplaten is dc laatste jaren sterk
verbeterd. De olectrische opnamen zijn bui
tengewoon nauwkeurig, waardoor dc mo
gelijkheid van les geven per gramofoon
platen is geschapen
Vervolgens behandelde Mr. Fry enkele
lessen uit zijn leerboekje volgons zijn Pho-
no-methode. De platen geven alle gelegen
heid liet geluid zoo lang te hooren, tot men
het heeft overgenomen.
Nadat enkele lessen met dc gramofoon
platen erbij waren behandeld, werd gepau
zeerd, waarna oenigc fraaie lichtbeelden
\an Londen werden vertoond.
BURGERLIJKE STAND.
li Maart.
GEBOREN: Fredericus Henricus Petrus,
7. v. Henri Nicolaas dc Brec cn Maria Ilcn-
dnka Antonia Rentrop.
Gijsb'ert Jan, z. v. Gijsbert Jan ten Ho
ven en Hendrika Evers.
Arie, z. v. Gcrardus Brouwer en Maria
Hollander.
Christina, d. v. Gclrit van Doorn en
Christina Johanna Christ.
Marius Gerrit Wouter, z. v. Marius- Nicu-
borg en Jannetje Wismeijer.
Peter, z. v. Jacob van dc Bunt en Tcun-
tje Oskam.
OVERLEDEN: Jacob Sonnema, oud 83
jaar, weduwnaar van Geertje Koster.
Hermanus Brandsen, óud 53 jaar, echt
genoot van Catrina Barbara van Rouendal.
Elisabeth Johanna Tflies, oud 67 jaar,
cchtgcnoolc van Theodorus Johannes Ilen-
ricus Bianclii.
Nicolaas Hendrik van den Heuvel, oud
75 jaar, weduwnaar van Johanna van Es-
veli
Conférence van E. Guilhou over:
,<D'un prix Goncourt a
V autre
Gisteravond liccft dc heer Etlcnne Guil
hou voor de afdeeling Amersfoort van bet
Genootschap Nederland—Frankrijk zijn in
dit blad aangekondigde conférence gehou
den over:
den over: d'un prix Concourt a l'autre.
Hij begon met te zeggen, dat do keuze
van den titel ©enigszins vreemd leek, maar
dat dit tijdperk van een jaar door hem
gekozen was om de groote belangrijkheid
van dc prix Goncourt, vooral in dc oogen
van dc Franschen. Het tijdperk loopt van
December tot December en ook d<* andere
groote prijzen (Fémina, Théophraste Ró-
naudant onz.) worden in dc laatste maand
van hot jaar toegekend.
Het doel van den spreker was een paral
lel tc trekken tufescben dc bekroonde wer
ken van '30 en '31 en levens daaruit con
clusies tc trekken voor do toekomst.
Zijn onderwerp gaf hem aanleiding de
vraag te bespreken 'of dc na-oorlogschc li
teratuur op haar einde liep om plaats tc
maken voor een nieuwe meer evenwich
tige letterkunde.
De na-oorlogsche literatuur heeft tot
kenmerken:
le. Verzet tegen dc wereld van 1914; 2e.
behoefte om te ontkomen aan dc werke
lijkheid met als uitersten de scholen van
het eubisme en het dadaïsme.
Een nieuw „mal de siècle" ontstond,
sceptischer dan dat van dc romantische
periode.
Karakteristiek voor dit tijdperk, is ook,
dat er geen verboden onderwerpen meer
zijn.
Na deze inleiding verdiepte hij- zich in
hot verschil tusschen de bekroonde .wer
ken van 1920 en 1931.
Dc romans van '30 -dragen nog de spo
ren van de ongezonde na-oorlogschc litera
tuur, die vnn. '31 staan uit,gén oogpunt
van kunst naar de mecning van don spre
ker belangrijk hooger. Men begint weer
het werkelijke leven af te beelden, dc on
derwerpen zijn minder gezocht.
In verband hiermede bespreekt dc hccF
Guilhou de in '30 bekroonde werken van
Henri Fouconnicr („Malaisic"), Marcel 'Cha-
dournc („Cécile dc la folio"), Ges-ma ine
Beaumont („Piègc"), André Malraux („Voic
royale"); daarna die van "31: „Jcan Fayard
{„Mal ü'aimer"), Maurice Sfc Exupery („Vól
de nu it"), Philippe HériatJ („L'innocent").
Pierré Bost („Le scandal e"): Zijn beschou
wingen over den inhoud.. van sommige de
zer romans waren zeer geestig en instruc
ts.
Na dc pauze heeft de begaafde spreker
nog lal van schrijvers en boeken bespro
ken. Daarbij traden op dep voorgrond Ari-
fhé th'érivc en.Eugèno Pab^t (School van
het populisme). Even wérden pok de oor
logsromans aangestipt. Zijn eindconclusie
was, dat we thans loven in een tijd van
overgang naar oen nieuw classicisme van
moderne realiteit. Professor de Beaufort
bedankte den .spreker en veronderstelde,
dat we nu zeker wel dc boekwinkels zou
den bestormen om onze bibliotheek te ver
rijken met tal van werken dooi' den heer
G. Guilhou besproken.
EXCURSIE NATUURVRIENDEN.
Naar den Ham, Schothorst,
Zielhorst en Vathorst.
Men schrijft ons:
Zondagmorgen half negen vertrokken „de
Natuurvrienden"; ufd. Amersfoort, onder
leiding van den heer E. Pijpstra van het
Volksgebouw voor liet doen van voorjaars
waarnemingen.
De wandeling was bepaald over den
Mam, Schotrost, Zielhorst on Vathorst
Even huiten do stid hodden we al een
intéressante ontmoeting met oen zwerm
Kokmeeuwen, die aan het fourageeren wa
ren op een weiland.
Do leider vertelde in korte trekken iets
over dc levenswijze van deze sierlijke vlie
gers en maakte de deelnemers opmerkzaam
op verschillende exemplaren, die nog in
winterkleed waren, terwijl anderen dit al
hadden verwisseld tegen het prachtkleed.
Ook werden er nog opgemerkt met jeugd-
kleed. Tusschen deze meeuwen bevonden
zich ook verscheidene Kieviten, vermoede
lijk vogels, die niet naar Zuidelijke landen
getrokken waren, maar den winter door
brachten aan onze kusten.
Terwijl met belangstelling het doen cn
laten van deze vogels werd gadegeslagen,
stogen onverwacht .een paar Leeuweriken
jubelend omhoog. Dat deze zangers een
dankbaar gehoor hadden, spreekt vanzelf.
Vooral het gejubel van dc eerste Leeuwe
riken den winter geeft zoo'n echt voor
jaarsidee. Tijdens de verdere wandeling
werden gezien: Heggemusch, Vink, Geel-
gors, Roodborstje, Groote Lijster, Winter
koninkje cn Zanglijster, die allen hun
voorjaarszang ten béste gaven.
Prachtig werd waargenomen dc Blauwe
Reiger, die mi eens niet bang was voor een
groot gezelschap mönschen. Kalm bleef hij
doorvisschon en demonstreerde cenige ma
len zijn sierlijke vliegkunst.
Ook zagen we nog een Buizerd, die ge-
ruimeh tijd met oen enkele forsche vleu
gelslag boven ons bleef cirkelen, totdat een
paar Bonte Kraaien het hem zoo lastig
maakten, dat hij langzaam afdreef. Ook de
vroege voorjftarsbloeiers, welke voorname
lijk bestonden uit verschillende katjes, wer
den niet vergeten. Verschillende soorten
Wilgen, katjes van Hazelaar, Berk en Els
werden aandachtig hekeken, terwijl onze
leider hiervan dc bijzonderheden over be
slui ving, enz. vertelde. Ook werd nog een
bloeiende Zwarte Populier aangetroffen.
De Knrk-iep met z'n eigenaardige kurk-
vorming en typische gallen trok aller aan
dacht.
BEZOEKT DE JAARBEURS.
R«clamc-auto ln onze stad.
Gisteren heeft de reclamo-auto van dc
Koninklijke Verceniging tot het houden van
jaarbeurzen in Nederland, waarvan wij
kort geleden ccn afbeelding in ons blad
plaatsten, onze stad bczoclu.
Begrijpelijkerwijze trok deze wagen, die
diende tót opwekking voor hét jaarbeurs-
bezoek, nogal de aandacht van het publiek,
dat in het bezit gesteld werd van de gebrui
kelijke jaarbeurs-courant.
VOOR DE WERKLOOZEN.
Fietstocht door da Treek
Nu het wat beter weer wordt, heeft de
Commissie voor ontwikkeling en ontspan
ning voor werkloozen wederom een excur
sie georgantseord onder leiding van den
heer E Pypstra, alhior. Do samenkomst is
bepaald op Donderdag 17 Maart, 's mor
gens om half negen op het Julianaplein.
De tocht gaat per fiets door de bosschen
van de Treek.
ONZE WINKELS.
Uitbreiding bij do firma
M. A. Ramsolaar.
De firma M. A. Ramsolaar heeft heden
in een vleugel van dc eerste étage een
chapéllorie-corner geopend. Deze afdeeling
is smaakvol ingericht en bevat thans de
nieuwe voorjaarsmodcllen voor dameshoe
den.
VECHTENDE STUCADOORSI
Ton mon cewond.
Gisteren heeft op een bouwwerk aan don
Lousdcrweg eon vechtpartij plaats gehad
tusschen twee stucadoors en een aannemer.
Kr was een meeningsverschil ontstaan om
trent do werkzaamheden cn in een in aan
bouw zijnd huis zoudon de ctucadoors con
lat hebben gegrepen cn geslagen, waardoor
liet slachtoffer een bloedendo hoofdwonde
opliep.
Dc verdachten ontkennen alle schuld; er
wordt echter proces-verbaal tegen hen op
gemaakt.
I a g c 1 i j L s
City Theater, Westsingel 7. Vertooning
van „Het Slippertje.'
Rembrandt Theater. Langestraat. Vcrtoo
ning van „Wijn 'en Liefdé" en „Senor Ame
ricano."
Museum Flchite, Wcstsingel. (Uttgezon
derd des Zondags).
Theosofische Bibliotheek. Gebouw Tlïeos
Verceniging, Rogente9selaan. lederon dag
van 6S uur.
Openbare Leeszaal met Jeugdleeszaal cn
Bibliotheek, Muurhuizen 9.
R.-K. Leeszaal, Nieuwstraat 24.
Vredesbibliothcck. Arnhcmscheweg.
Leeszaal Handelsregister, Arnb. weg 23.
15 Maart. Amicitia. 't Nut Goetlic-her-
denking door Herman Poort 8 uur.
16 Maart. Amicitia. Uitvoering A. G. V
Victoria. V/% uur.
16 Maart. Dc Valk. 't Nut. Voordracht Leo
Straus: „Grctchen Tragödic uit Faust. 8
uur.
17 Maart. Markthal. V.A.R.A. Optreden
Willy Derby voor do werkloozen. 2% uur.
17 Maart. Soc. Concordia. Vergadering
Schippersvereniging „Schuttevaer." -— 8
uur.
17 Maart. Amicitia. Amersf. Kunstkring.
Voordracht Charlotte Kohier: „Stervend
Europa." 8 uur.
17 Maart. Markthal. Willy Derby avond,
uitgaande van de V.A.R.A. 8 uur.
18 Maart. De Valk. Chr. Besturenbond
„Amersfoort." Ontspanningsavond voor
werkloozen. 8 uur.
20 Maart Do Valk. Propaganda filmavond
Arbeiders Jcugdcentrale. 7% uur.
22 Maart. Remonstr. kerk. Muzikale Wij
dingsavond van hot Löflcr-kwartet. 8
uur.
22 Maart. Amicitia. Vertooning door de
Rotterd. Lloyd van dc film„Hoe de Dempo
gebouwd werd." 8 uur.
26 Maart. De Valk. Feestavond Fricsch
Sclskip.
30 Maart. Marthal. Vertooning film vnn
de Zuiderzeewerken ten bate van het Cen
trale Venvarmingsfonds van het Jongens
huis Leger des Hells. 8 uur.
30 Maart. Hotel dc Zwaan. Jaarvergade
ring Vereeniging voor Vreemdelingenver
keer. 8 uur.
23 April. De Valk. Padvindstersmatinée.
2li uur.
UTRECHT.
15 Maart. N.V. Schouwburg. Moskouer
Künstler Revue: „Karuesel." 8 uur.
16 Maart. Tivoli. Abonnementsconcert U.
S. O. 8 uur.
17 Maart. Stadsschouwburg. Gezelschap
Vcrkado, opvoering van: „Een huwelijk on
der Lodewijk XV." 8 uur.
18 Maart. Stadsschouwburg. Ver. Rotter.d.
Hofstad-tooneel, opvoering van „Dc Spook
trein." 8 uur.
OMREKENINGSKOERSEN.
Off. Not. Niet Off.
14 Maart 15 Maart 12 uur
8.97
9.01 i',
59.02 >,4
59.10
9.771/,
9.77
34.70
34.70
Zurich
48.12'/;
48.10
50.30
49.60
48.80
50.30
49.60
New-York
2.48—
2.48—
Medegedeeld door dc Rott, Bantevereeoteinc.
Koffie prijzen:
50-70-75-80-90-100-1.10-S.20
per pond.
iBuiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
TEGEN HET WETSONTWERP TERPSTRA.
Betoro Bezuinigingsvoorstellen.
Geachte Redactie.
Do cènige bezuinigingsmaatregel, die Mi
nister Terpstra voorstelt, is beperking van
het aantal onderwijzers door dc leerlingen-
schaal te verhoogeh.
Andere methoden yau bezuiniging vond
dc Staatscommissie niet zoo zegt Prof. Mr.
Rutgers in No. 6 van de door hem uitgege
ven serie gcschriftjcs: „Herziening der lager-
ondcrwijswct" en wat door anderen als
bezuinigingsmaatregelen werden aangege
ven, kwam neer op aantasting der vrijheid
van onderwijs.
Andere methoden van bezuiniging zijn
niet gevonden, nóch door dc Staatscommis
sie, nóch door den Minister, 't Is dc vraag
of ernstig gezocht is naar andere metho
den.
Intusschen - nu het dor regeering niet is
mogen gelukken bezuinigingen voor te stel-"
len, dan met schade voor de vitale belan
gen van het onderwijs, heeft het comité vah
actie tegen het wetsontwerp Terpstra niet
willen nalaten, aan te wijzen, waar die be
zuiniging op dit terrein wél kan worden ver
kregen, zonder ecnig nadeel voor dc vitale
belangen en zonder in strijd te komen met
net beginsel der financieel© gelijkstelling
tusschen openbaar-cn bijzonder onderwijs.
Verschillende van die bezuiniglngs-maat-
regelen komen speciaal de gemeenten ten
'goede doch cr zal wel niemand zijn die
ontkennen wil, dat het juist talrijke ge
meenten zijn, die diep gebukt gaan onder
do kosten voor het onderwijs. Verlichting
van die druk zal die gemeenten, cn dus de
belastingbetaler», ten goede komen.
Dc regeering gaat in haar voorstellen een
anderen kant uit; zij bezuinigt - op een ge-
hcclc verkeerde wijze en met ernstige aan
tasting van de levensbelangen van goed on
derwijs voor 's Rijks kas, maar legt' op"
gemeenten, die prijsstellcn op goed. deugde
lijk onderwijs, nog hoogerc lasten.
Rekening houdende met dc noodzakelijk
heid van goed in fo richten onderwijs en
met de financicelc draagkracht van Rijk en
Gemeenten is het van het hoogste belang,
dat in de toekomst door gemeontobesturen
gèèn medewerking tot de stichting van bij
zondere scholen zal behoeven te worden ver
leend, als deze ingevolge dc bepalingen be
treffende het aantal leerlingen, waarvoor het
Rijk het salaris van één leerkracht betaalt,
minder dan drie leerkrachten zou tellen.
Die eisch minstens drie leerkrachten
Is uit onderwijskundig oogpunt zeker niet
overdreven cn wordt b.v. door Rector Goorts,
directeur der Bisschoppelijke kweekschool te
's Hertogenbosch, onderschreven in een arti
kel in „Het Huisgezin" Deze R. K. deskun
dige gaat zelfs verder; hij schrijft: „in ver
band met het 7de leerjaar is de school met
vier leerkrachten toch wel het minste van
wat men een geschikte school kan noemen".
Werd zoo n bepaling in dc wet opgenomen,
dan zou het aantal één- en tweenians school
tjes bijna steeds het gevolg van dc stich
ting van «"2 eerste bij het openbaar onder
wijs voor een zeer groot deel zou zijn weg
genomen.
De belangen van het onderwijs in zijn
geheel zouden niet worden geschaad, inte
gendeel bevorderd en voor de gemeenten zou
een belangrijke bezuiniging verkregen wor
den.
Een tweede bezuiniging is tc verkrijgen,
door in de Wet vast tc leggen, dat bij de
aanvrage tot medewerking voor stichting
van bijzondere scholen niet mogen meetel
len leerlingen, die reeds een bijzondere
school bezoeken.
De grondgedachte van de Pacificatie is
toch, dat de gelegenheid geopond moet wor
den zonder onoverkomelijk financieel©
bezwaren voor dc ouders voor „gemóeds-
bezwaarden" ander onderwijs dan openbaar
to ontvangen. Als dc kinderen van die „gè-
moedsbezwaardon" reeds een bijzondere
school bezoeken, is aan liet bezwaar tege
moet gekomen en bestaat er geen enkele
aanleiding om, voor rekening van dc ge
meente, van allo belastingbetalers dus. de
gelegenheid te openen nog weer eens een
nieuwe school te stichten.
Deze middelen tot bezuiniging zullen aan
enkele der meest noodlottige toestanden bij
ons lager onderwijs geleidelijk een eind#
maken, zonder het boginsol der financieel#
gelijkstelling en dc vrijheid van onednvija
aan tc tasten, zonder schade tc doen aan de
vitale belangen van het onderwijs, doch wé!
door verbetering tc brengen van vérstrek
kende beteekenis.
Het Comité van Actie tegen
Wetsontwerp Terpstra,
