AM ERSf ÖOffiTSCH DAGDIAD
HINDENBURG'S VOORLOOPIGE ZEGE
NA DEN ONBESLISTEN STEMBUSSTRIJD
Dinsdag 15 Maart 1932
30 e Jaargang No. 220
DERDE BLAD
„UUR DER AFREKENING KORTEN
TIJD VERSCHOVEN"
EEN VOORSTEL VAN
HUGENBERG
Dr. Gehrecke over den uitslag
GROOTE OPSTAND IN
MANDSJOERIJE
China weert zich
.DE EEMLANDER."
De nazi's achten de dagen van
het systeemsBrüning geteld
Leiding van 's lands zaken opgeëischt
B e r 1 ij n, 14 Maart. (V. D.) Het resul
taat der gisteren gehouden verkiezingen
voor het rijkspresidentschap wordt in Bor-
lijnsche rcgeeringskringen als een groote
overwinning voor den rijkspresident von
Hindenburg beschouwd. De beslissing is
reeds gevallen: Von Hindenburg blijft rijks
president. Er wordt verder op gewezen, dat
Hitier belangrijk minder stemmen heeft ge
kregen dan hij zelf tegenover buitenland
fiche journalisten heeft durven hopen.
Er wordt met nadruk op gewezen, dat de
achter Hindenburg staande partijen haar
kiezers allen naar dc stembus hebben ge
bracht
München, 14 Mêaart. (V. D.) De pers
dienst van do rijksleiding der nationaal-
socialisten deelt in verband met don uitslag
der presidentsverkiezing o.a, het volgende
mede:
Door verhindering van propaganda, door
het verbieden van kranten, het verbieden
van redevoeringen en het in beslag nemen
van verkiezingsgeschriften van allerlei soort
is het den huidigen machthebbers nog een
maal gelukt een deel van het Duitsclic volk
in een bedriegelijke hoop te verstrikken en
het uur der afrekening voor korten tijd te
verschuiven. Desondanks heeft reeds deze
verkiezing duidelijk het bewijs geleverd,
dat de dagen van het systeem geteld zijrn
De regeering-Brüning is voor de geheele we
reld duidelijk een minderheidsregiering ge
worden, die volgens de geldende democrati
sche grondwet onmiddellijk moet aftreden.
Het stemmen-aantal van het zwart-roode
front is van 24.4 tot 18.6 millioen vermin
derd, terwijl de stemmen van de nationaal-
socialisten van 6.4 tot 11.3 millioen zijn ge
stegen. De nationaal-socialistische beweging
is uit deze verkiezing als verreweg de
grootste partij te voorschijn gekomen cn
heeft zich hiermede het recht op de poli
tieks leiding van het rijk veroverd. Haar
parool luidt evenals voorheen: Aanval.
De Duitsche verkiezingen per
radio.
Eén onzer medewerkers schrijft:
Om 6 uur Zondag was de stembus gesloten
en om eonige minuten over zessen kon de
Duitsche draadlooze dienst reeds een uitslag
van een kiesdistrict geven: het resultaat van
de stemmen, die boven op de Zugspitze in
de bus waren gestopt. En van dat tijdstip
af aan volgden de uitslagen elkaar in ge
geide volgorde op. Eerst van kleinere ge
meenten, waarvan hét totaal aantal stem
men niet meer bedroeg dan eenige duizen
den en die dus nog geen indruk konden
geven van de onderlings stemverhouding
der candidaten. Omstreeks 7 uur begon het
zoo'n beetje te druppelen, maar na achten
stroomden dc uitslagen pas bij groote aan
tallen tegelijk binnen, zoodat de omroeper,
die voor de microfoon van Kónigswuster-
hausen de benijdenswaardige taak had Mm
het Duitsche volk op de hoogte te brengen
van de uitslagen, het in den aanvang haast
niet af kon. Men ging toen het systeem toe
passen, dat men geheele kieskringen aan de
openbaarheid prijs gaf en daardoor kon men
zich omstreeks half tien, tien uur, een voor
loopig oordeel gaan vormen omtrent den
stand van de situatie. Er werd blijkbaar
razend vlug gewerkt in de stembureaux,
want om de vijf minuten kwam er wear oen
nieuwe uitslag met een dikke millioen
stemmen.
Met spanning zal men in Duitschland en
ook natuurlijk daarbuiten (de zender te
Weenen was ook aan het Duitsche zender
net aangesloten) het verloop hebben gevolgd,
te meer omdat het in den aanvang nog lang
niet zeker was, hoe de uitslag zou zijn. De
eerste kieskringen meldden wel een abso
lute meerderheid voor den grijzen presi-
Rijkskanselier Brüning aan de stembus.
dent von Hindenburg en het was aan de
stem van den omroeper te hooren, dat hem
dat vreugde deed, maar daarna kwamen er
eenige groote steden, die de balans deden
overslaan, wel niet in het voordeel van
Hitler, want daarvoor bleef deze tc veel in
sternmental bij von Hindenburg ten achter,
maar in dier voage, dat de aftredende
president niet meer de absolute meerderheid
bad.
Het begon langzamerhand vast te staan,
dat Hitier het niet zou halen. Uit de eerste
totaaltellingen bleek wel, dat de leider vier
nationaal-socialisten geen kans maakte
daarvoor bleef hij te veel bij Hindenburg
achter. Het ging dus alleen over de vraag,
in hoeverre Hindenburg de absolute meer
derheid zou behalen, want daarom ging het
ten slotte. Een oogenblik leek het erop, dat
het zou gelukken. Omstreeks elf uur kwam
er een totaaltelling, die aantoonde, dat Hin
denburg niet veel stemmen meer noodig had
om herkozen te zijn. „Hindenburg", zoo zei
de omro?per, „ist jetzt knapp an die absolul
Mehrheit". Maar daar stond tegenover, dat
van de meeste groote steden de uitslagen
nog moesten binnen komen cn dc vcrwacli
ting was, dat die wel een meerderheid voor
Hitier zouden opleveren.
Zoover heeft de leider der nazi's het ech
ter niet gebracht, maar dc uitslagen van de
districten Potsdam I en II en de stad Ber
lijn hadden een dusdanige stemmenverdee-
ling, dat het zeer do vraag werd, of Hinden
burg de absolute meerderheid wel zou halen.
Iloe later op den avond het werd, des te
minder zeker werd dat. Tegen twaalf uur
waren er 27 kiesdistricten bekend en daar
van had in 18 Hindenburg dc volstrekte
meerderheid verkregen. Het werd toen dus
wel dubieus, of er een beslissing zou vallen
en het vooruitzicht van een herstemming
werd eigenlijk hoe langer hoe zekerder,
vooral toen de omroeper mededeelde, dat de
kiesdistricten, die nog ontbraken, geen go-
wicht meer in de schaal konden leggen. Dat*
was omstreeks half een en toen kwam Hin
denburg aan dc volstrekte meerderheid nog
200.000 stemmen te kort, een aantal, dat hij
waarschijnlijk in do laatste districten niet
meer zou inhalen.
Wij zijn toen maar naar bed gegaan, in
het vrij zekere vooruitzicht, dat er een her
stemming noodig zou zijn, tenzij de nacht
de ontbrekende 200.000 stemmen nog mocht
opleveren.
Het is niet gebeurd. Hindenburg is nog
wel wat ingeloopen, maar verder dan een
tekort van 170.000 heeft hij het toch niet
kunnen brengen.
Met dat al heeft de Duitsche draadlooze
dienst weer eens keurig werk verricht.
Hindenburg zelf over den uitslag
tevreden.
Berlijn, 14 Maart. (V. D.) Rijkspresi
dent von Hindenburg heeft gisteravond tot
ongeveer elf uur naar de uitzending der
verkiezingsuitslagen per radio geluisterd en
heeft zich toen ter ruste begeven. De ver
kiezingsuitslag werd hem hedenmorgen te 7
uur' medegedeeld. Hij gaf uiting aan zijn
groote voldoening over deze uitslag en
deelde de Hindenburg-commissie mecle, dat
hij ook voor de tweede verkiezingsronde een
candidatuur aanvaardt.
De socialisten content.
In sociaal-democratische kringen is men
over het resultaat der verkiezing zeer vol
daan cn men ziet daarin een gunstig voor-
teeken voor de verkiezingen, die binnenkort
in Pruisen gahouden moeten worden. Zoouls
bekend, steunt de tegenwoordige Pruisische
regeering voornamelijk op de sociaal-demo
craten en het centrum, zoodat de kans, dat
de tegenwoordige re-geering in Pruisen ge
handhaafd zal blijven, op grond van den
uitslag dor presidentsverkiezingen groot is.
Hitier nog stoeds strijdlustig.
München, 14 Maart. (H. N.) Adolf
Hitler heeft vanmorgen een oproep tot zijn
partij gericht, waarin hij zegt, dat de aan
val op het centrum en het Marxistische
front terstond in den scherpsten vorm moet
worden hervat. Hitier, wijst er op, dat hij
in zijn verkiezingsredevoeringen reeds ver
zekerd heeft, dat, onverschillig hoe de uit
slag van dc stemming op 13 Maart zou zijn,
de nationaal-socialisten op 14 Maart weer
aan den arbeid zouden gaan. Men moet
thans geen andere overwegingen meer laten
gelden. Het is thans de taak, de nationaal-
socialistische propaganda te herzien. De
eerste verkiezingsstrijd is geëindigd, de
tweede begint. Hitier verklaart, dat hij ooi*
dezen persoonlijk zal leiden.
Hoe Amerika reageert.
N e w-Y o r k, 14 Maart (H. N.) Volgens
een bericht uit Washington betuigde men in
politieko kringen aldaar zijn voldoening
over het groote aantal stemmen, dat op
Hindenburg is uitgebracht Wel betreurt
men het, dat hij niet reeds bij do aerste
stemming gekozen is, aangezien daardoor
de politieke spanning nog tot April zal
voortduren in Duitschland. Intusschen
wordt aan de herkiezing van von Hinden
burg thans niet moer getwijfeld. Een be
kend senator, dc heer Pittmann, verklaarde
aan de pers, dat men Hindenburg als een
soort George Washington beschouwt Ieder
een weet natuurlijk, dat von Hindenburg
naar annulering van de schadevergoedings
schuld cn herziening van het verdrag van
Versailles streeft.
„Hot gezonde menschenverstand
heelt het gewonnen".
Londen, 14 Maart. (H. N.) Daar de
cijfers van de verkiezingen in Duitschland
eerst laat bekend werden, volstaan do bla
den met het weergeven van de berichten
hunner Berlijnscho correspondenten. Bijna
alle bladen achten de herkiezing van von
Hindenburg verzekerd. Slechts dc Daily
Mail vormt een uitzondering. Dit blad ves
tigt de aandacht op het groote aantal der
aanhangers van Hitier, laat echter niet na
een saluut tc brengen aan den grijzen rijks
president, die zich door zijn plichtsgevoel
gedrongen heeft gevoeld een candidatuur te
aanvaarden. Hoa ook de einduitslag moge
zijn, aldus schrijft dit blad, de geheele we
reld heeft slechts den wensch, dat Duitsch
land op een gezonden grondslag zal herstel
len en in staat zal zijn zijn deel bij te dra
gen tot de oplossing van de internationale
moeilijkheden. De News Chronicle ziet In
den uitslag een overwinning van het ge
zonde menschenverstand op het onverstand
der nationaal-socialisten en communisten.
Een herkiezing van von Hindenburg zal in
geheel Europa een gevoel van verluchting
teweeg brengen.Toch is de verdeeling van
de stemmen een waarschuwing, dat de
adempauze, welke thans bereikt is, slechts
tijdelijk zal zijn, indien de ontzaglijke cco
nomische last, die op Duitschland gelegd is,
niet verlicht wordt.
Groote belangstelling in
Frankrijk.
P a v ij s, 14 Maar t. (H. N.) Voor den
uitslag der presidentsverkiezingen ir
Duitschland was dc belangstelling hier bui
tengewoon groot en alle bladen brengen
daarover uitvoerige berichten en beschou
wingen. De Petit Parisien is van oordeel
dat het .succes van von Hindenburg de
meest optimistische verwachtingen heeft
overtroffen. Von Hindenburg heeft een be-
siiste overwinning behaald, zooal niet vol
gens de cijfers, dan toch moreel. Dc dag van
gisteren is beslist gunstig voor den rijk3
president geweest en dit zal ongetwijfeld in
hoog» mate invloed op de kiezers bij dc her
stemming oefenen. Le Journal stelt vast, -lat
één ding zeker is. Hitler is ver verwijderd
van dc overwinning, waarop hij rekende of
voorgaf te rekenen. Een aanmerkelijke wij
ziging van de algemeene politiek van
Duitschland is thans bij de reeds verzekerd
schijnende herkiezing van von Hindenburg
niet te verwachten. Echter wijst het blad
er op, dat dc overwinnaar van Tannenberg
en Hitler hetzelfde doel voor oogen hebben,
de annuleering der schadevergoeding, de
herziening van het verdrag van Versaillos
en de afschaffing van de sanctie van dit
Verdrag.
Tusschen beiden bestaat slechts verschil
ten opzichte van de toepassing der midde
len. In do Echo de Paris geeft Pertinax,
nurksch als altijd, als zijn opvatting te ken
nen, dat hef den rijkspresident slechts met
de grootste moeite is gelukt de eerste plaats
in te nemen. Zelfs indien 400.000 stemmen
meer op hem waren uitgebracht, dan zou
dit beteekenen, dat de partijen, die voor de
prde zijn, in Duitschland over een meerder
heid van 1 beschikken. De waarborg
tegen de revolutionaire partijen van uiterst
rechts en links is dus slechts gering. Hitier
beteekent een onmiddellijk gevaar, terwijl
het tegenwoordige- stelsel voor de toekomst
op zijn minst groote onzekerheid beteekent.
De socialistische Populaire schrijft, dat on
danks de handig uitgebuite ellende van het
Duitsche volk Hitier toch npg minder dan
van het aantal uitgebrachte stemmen
heeft verkregen. De ware overwinnaars van
Hitier zijn de socialisten. L'Oeuvre stelt
vast, dat hot dreigende gevaar, dat Duitsch
land zich op een- gevaarlijken weg zou he
geven, bezworen is.
GEORGE EASTMAN OVERLEDEN.
Rochester, (Staat New York), 14
Maart. (V. D.) De stichter van de bekende
Eastman Kodak-company, George Eastman,
beeft door een schot in het hart een einde
aan zijn leven gemaakt. Eastman was
laatstelijk directeur-generaal der maat
schappij. O. m. heeft hij het procédé van dc
droge'plaat uitgevonden.
Naar nader bekend wordt, heeft Eastrnan
in de laatste drie jaren gesukkeld. Zijn ver
mogen wordt op 500 millioen dollar ge
schat. Hij heeft een briefje achtergelaten
met de woorden: „Mijn werk is gedaan,
waarom nog wachten?"
„Geen tweede stemming, maat
Rijksdagverkiezingen"
HUGENBERG
Berlijn, 14 Maart (V.D.) Blijkens den
voorloopigon officicelcn verkiezingsuitslag
bedraagt het totaal aantal uitgebrachte gel
dige stemmen 37.660.394. Dit beteekent. dat
dus ongeveer 87% van het kiezerscorps aan
do verkiezing heeft deelgenomen. Hiervan
kreeg Von Hindenburg 49,6%; Hitier 3014:
Thalmann 13,3%; Düsterberg 6,854 cn Win
ter 0,3%.
Een voorstel van Hugenberg:
Goen tweede stemming, maar
Rljksdagverkiczingen.
De angst voor de veranderingen, die aan
de wisseling van het Rijkspresidentschap
verbonden zouden kunnen zijn, heeft eon
paar millioen kiezers van de nationale op
positie, die tegenstanders van het huidige
systeem zijn, ertoe bewogen vóór den veld
maarschalk Von Hindenburg tc stemmen.
Bij de tweede ver
kiezing zal eenvou
dig de meerderheid
beslissen. Men kan
erop rekenen, dat
de gencraal-veld-
maarschalk Von
Hindenburg in twee
de instantie gekozen
zal worden. Hugen
berg komt dan tot
de conclusie, dat
veel nadeel, onder
linge strijd en ver
dere moeilijkheden
voorkomen kunnen
worden door op
Mei a.s. behalve dc
verkiezing van den Pruisischen, Beier-
schen en Würtembergschen Landdag ook
de te ontbinden Rijksdag opnieuw te
kiezen. Op deze voorwaarde zou een
wet aangenomen kunnen worden, waardoor
de verkiezing van gisteren do waarde van
een verkiezing in tweedo ronde krijgt,
waardoor Von Hindenburg tegelijk herko
zen is verklaard. Do nationale oppositie
zou in een dergelijk plan kunnen toestem
men aangezien zij spoedig op eenvoudiger
en afdoender wijze een juister proef krijgt
van den vvcrkelijken stand der verhoudin
gen.
Het Rijksdaglid van de Landvolk Partij,
Dr. Gehrecke, de voorzitter van de Hin
denburg-comihissie heeft medegedeeld, dat
hij hedenmorgen een bezoek bij den Rijks
president heeft gebracht die vcrklaardo. dat
hij vanzelfsprekend bereid was, ook voor
de tweede verkiezingsronde zijn candida
tuur te houden. In dit reeds vroeger geuit
voornemen is Von Hindenburg gesterkt
door het groote vertrouwen, dat lo kiezers
in hem hebben getoond. Dr. Gehrecke gaf
eveneons uiting aan zijn tevredenheid, al
had hij dan ook gehoopt, dat reeds de eer
ste stemming de eindoverwinning zou bren
gen. Het feit, dat nog een gering aantal
stemmen hieraan ontbrak, schrijft Dr.
Gehrecke loe aan de mecning van vele kie
zers van Düsterberg, die geloofden, hier
door bij de tweede verkiezingsrondo de po
sitie van den Duitsch-nationalcn partij-lei
der te versterken en Hugenberg gelegen
heid te geven, druk uit te óefenen.
Hitier aanvaardt een tweede
candidatuur.
De persdienst van de N.S.D.A.P. deelt
mede:
Maandagmiddag heeft te München een
bespreking plaats gehad van de leiders der
N.S.D.A.P. onder voorzitterschap van Adolf
Hitler. Hitler verklaarde zijn candidatuur
voor de tweede verkiezingsronde tc hand
haven. Zaterdag zal te München een bijeen
komst van gouwleiders der N.S.D.A.P. ge
houdens worden, bij welke gelegenheid de
technische zijde dor nieuwe propaganda
campagne zal worden besproken.
Een oproep van de Relchsbanner.
De republikelnscho organisatie „Relchs
banner Schwarz-Rot-Gold" hoeft den volgen
den oproep tot haar leden gericht
„Bij de eerste verkiezingsronde om het
presidentschap der Duitsche republiek is
Hitier verslagen. Weinig had hot gescheeld
of Hindenburg was reeds bij do eerste ver
kiezingsronde gokozen. Uw onvermoeide
plichtsbetrachting en strijdmoed, uw poli
tiek verstand heeft den tegenstanders der
democratie een zware nederlaag bereid.
Het nationaal-socialisme heeft zijn slag aan
dc Manie verloren. Hitier wordt nooit
Rijkspresident. Voor deze daad zal do ge
schiedenis u, Reichsbannerkamcraden,
dank weten. In trouwe kameraadschap ge
denken wij dc offers, die deze zware strijd
van ons heeft geëischt. Do tegenstunders
hebben een harde klap gekregen, doch zijn
nog niet voorgoed verslagen. Geeft hem
thans geen rusttijd. De eerste slag is voor
bij. Wij marcheeren naar den tweeden slag
en ons parool is: Voorwaarts naar de over
winning".
'Alle Japansche garnizoenen
zijn gemobiliseerd
Moekden, 14 Maart. (V. D.) Uit ge
heel Mandsjoerlje worden ernstige onlusten
gemeld. In de Westelijke zóne van den Chi-
nceschen Oosterspoorweg zijn overal Chi-
neesche troepen tegen de nieuwe regeering
in opstand gekomen. Alle Japansche garni
zoenen zijn gemobiliseerd. De Japansche
troepen marcheeren ten "declo reeds tegen
de Chineesclie troepen op.
Te Moekden zelf trokken de Chineezen in
groote groepen door de voorsteden, bedreig
den Japansche onderdanen en plunderden
talrijke zaken cn huizen. In de omgeving
van het Japansche hoofdkwartier werd een
aantal huizen in brand gestoken.
Te Mansjoeli hebben de Chineesclie troe
pen do geheele stad leeggeplunderd. De Ja
pansche commandant werd vermoord. Een
regiment van het Chineesclie Hailoeng
Kiang leger te Peiho is opgetrokken naar
Tsitsikar, ten einde do aldaar gelegerde Ja
pansche bezettingstroepen aan te vallen.
De versterkte stad Erloetoen in het bin
nenland van Mongolië is evenals twee an
dere Mongoolsche steden eveneens door on
geregelde Chinecsche troepen en bandieten
bezet en finaal leeggeplunderd.
DE .A.S. VERKIEZINGEN IN
PRUISEN.
Een mandaat per 50.000 kiezers.
B e r 1 ij n14 Maart. (V. D.) Bij de
hedenmiddag gehouden bespreking is vast
gesteld, dat een mandaat zal worden toege
kend per 50.000 kiezers bij do verkiezingen,
welke den 24en April a.s. voor den Pruisi
schen Landdag zullen worden gehouden.
Dit beteekent dat het aantal zetels van 450
tot ongeveer 375 vvorclt teruggebracht, het
geen geschiedt uit bezuinigingsoverwegin
gen.
ENGELAND V/EERT FRANSCHE
AARDAPPELEN.
Londen, 14 Maart. (H. N.) De Engel-
sche regeering heeft een invoerverbod voor
aardappelen uit Frankrijk uitgevaardigd
op grond van het feit, dat in Frankrijk
reeds sedert jaren een ziekte onder de
aardappelen voorkomt, welke naar Enge
land overgebracht zou kunnen worden.
Staatssecretaris Dr. Meiszner bij hot verlaten van het stemlokaal
