/Mleumvwi
éfo 'twarlrn
ucm
NIEUWSTE GRAMOFOONPLATEN o a.
F. H. HOMAIS - Utrechtschestraati 5 - Tei. 483
ELECTRO- EN RADIO-TECHNISCH BUREAU
F.H.LOMANS - Utr.str. 15 Te!. 483
Wij vertegenwoordigen de bekende
DUCTETET en PHILIPS toestellen
Betaling in overleg met den kooper
LUCHTVAARTNIEUWS
Nieuwe
Êaveo
VAN 27 MAART TOT 3 APRIL.
Zondag.
Hilversum.
In don vroegon morgen van Paschen
opent de Vara de Haydn-herdenkingsfees-
ten mot een vrijwel onbekende symphonic
van den meester. Ook ik weet van dit stuk
niet meer, dan or in hot programma staat,
waarom ik maar even philosophisch doe
als mijn poes: or over zwijgen. Maar ik
kan u inmiddels verzekeren, dat ik er voor
geen atoom aan gedacht heb, om vandaag
over Havdn te schrijven. Met Paschen
speuren wc rond naar nieuwe klanken,
naar dc lcntegeluiden der nieuwe muziek.
Maar zoo traditioneel zijn de jongeren nog
niet. Zij wachten niet op een schoone ge
legenheid als de feestdagen van Paschen,
wanneer ieder toegerust lijkt met de ster
ke vreugden van zijn hart om hot nieuwe
en het verjongendo te outvangen, om tij
dens deze feestdagen de fakkels van hun
jonge kunst te ontsteken. Dat zou nog eens
rechtgeaarde symboliek zijn!
Paschen is evenwel gewoonlijk een
streng godsdienstig feest on dc muziek
toont zich een allerbereidwilligste diena
resse.
De A.V.R.O. laat de cantate: „Ich weiss,
dasz mein Erlöser lebct" van Bach voor
liaar microfoon uitvoeren. Dit is een solo-
cautatc voor tenor, bestomd voor den eer
sten Paaschdag. Bach's meesterschap is in
dit werk verbluffend. Met één viool, één
cembalo en één zangstem doet hij alles. Er
komt. nog een fagot in voor, doch die ver
sterkt alleen den bas van het cembalo. De
tekst is ontleend aan Marcus 16 1S door
Xeumeister zeer vrij gevolgd. Dc tenor
zingt drie aria's, welke afgowisseld wor
den door twoc recitatieven, aldus: aria -
recitatief - aria - recitatief - aria. Als cr
ccn bezwaar genoemd mag worden zonder
Bach-vereerders te kwetsen, dan wijzen we
op de overladen coloratuur der zangpartij;
de recitatieven zijn zuiverder en strakker
van lijn. Dc fragmenten der overige Bach-
werken van dit programma gaan we voor
bij. Het „Paasch-oratorium" is eigenlijk dc
199ste cantate. Bach schreef nimmer ora
toria.
Huizen.
Voor de „Missa Papae Marcelli van Pa
lestrina behoeven wij bijna geen belang
stelling meer te vragen: de mis is ccn der
meest, bekende van den Romeinschen
meester. Misschien wel, omdat er -één. ge
schiedenis aan verbonden is? Aloar" «Tc
-Jmproperién" van Palestrina zijn min
stens even schoon en verheven als cl
Marcelli-mis. Deze mis werd uitgevoen
tijdens een der zittingen van het concilie
van Trente, dot in 1533 door Paus Pim
IV (een dér Milaneosche Medici) na
18-jarig vergaderend bestaan gesloten
werd. De opmerking Aan een der deelnc
mende kardinalen een zekeren Marcello
Cervino. die later ecnige beteekenis kreeg
als Paus Marcello II. bad aangetoond,
dat dc gezongen muziek ernstig plechti,
en grootsch en toch woordelijk verstaan
baar kan zijn. Teneinde deze stelling te
bewijzen liet bij ccn der bestaande missen
van Palestrina uitvoeren, die dc Meester
in 1553 gecomponeerd had. Dit werd de
latere „Missa Papae Marcelli'' tegen
woordig ten onrechte een der mooiste
missen genoemd. Dc missen dc „beata
Virgino" en Asp ice Domino"' mogen ook
wel genoemd worden, evenals „Sine no
mine", „Tu es Petrus". Maar de Marcello-
mis heeft nu eenmaal reputatie. Dc K.R.O
zorgt voor do uitzending van de mis, wel
ke in de Helmondschc St. Josephkerk
wordt uitgevoerd.
de „drie kwartetten etc., werk 29 No. 1" wor
den opgedragen. Maar de overige twee
waren zoek on zijn toi op deze minuut nóg
zoek. Schubert schreef het kwartet in 182-i
op het landgoed der Esterhazy's. Hieraan
is het misschien toe te schrijven, dat in dit
populaire kwartet zooveel Hongaarschc
volkslied-fragmenten voorkomen.
Het menuet doet ook eenigszlns aan oen
mazurka denken; maar de finale is er
„kocke'* militaire marsch Hongaarse!:
Helmann zal zijn beste violislische eigen
schappen in dit stuk wel in het vuur moe
ten brengen. Want het gaat cr „Spaansch'
toe in dit Ilongaarsche stuk.'
Dc daad van de Avro om Carmen als
Paaschverrassing aan te bieden in een zoo
mooie solistische bezetting, mag ik in ons
radio-praatje niet voorbijgaan. Maar over
Carmen behoeft niemand meer iets te zeg
gen, om dc opera populair te maken; dat is
ze reeds in de lengte en de breedte. Zou
ieder dc „porlée" echter wel begrijpen
Casper Höweler levordo oen interessante be
schouwing over bet geval in dc Radio-bode,
Huizen.
MUnboor Schuurman, de dirigent van de
Haarlcmschc Orkestvereeniglng, snuffel
graag. En zoo komt hij natuurlijk allerlei
gereebtigs en ongerochtigs ln de orkest
literatuur tegen. Het stuk van Leonardo
Leo, dat vandaag wórdt uitgezonden (mid
den van het avondprogramma ongeveer), is
een voorspel tot het oratorium „Sant' Elena
al Calvario" (dc heilige Helena op den Cal
varic-berg). Het werk is een originieel voor
beeld van de oud-Italjaanschc symphonic
(beter sinfonia). Leo is het meest bekend
door zijn beroemd 8-stemmig „miserere'
1739 gecomponeerd. Dit orkestfragment zal
niet nalaten indruk te maken op de gomoe
deren van hen, die van zeer ernstige muziek
houden.
Dinsdag.
Huizen.
'Duitse he Zenders
Eindelijk weer eens oen Bach-ca.nlate
ujt Leipzig en wol een prachtig werk:
„der Himmol lacht, die Erde jubilieret".
F venals de cantate die dc Avro op zijn
programma heeft genomen is deze na
drukkelijk bestemd voor den eersten
Paaschdag. Een plechtige stemming van
blijde godsvruchtige vreugde spreekt uit
het goheele werk. Welke stemming ruin of
meer verstoord wordt door dc dikwijls
zeer verbleekte coloraturen der zangpar
tijen. Bach stond toch wel zéér sterk on
der Italiaanschen invloed of trachtte zelfs
in de religieuze werken tegemoet te ko
men aan den smaak van zijn toehoorders
Niettemin: de sonate, welke aan het hoofd
gaat van deze juichende cantate is een
krachtig en prachtig stuk. Het. openings-
ko'or is een meesterlijk stuk van contra-
puntiek (5-stemmig), een grandioze ont-
strooming van de spanning, die. de orkest
sonate wekt Onder do cantaten in den
Weimar-iijd ontstaan, is deze wel een bij
zonderheid. Aan dc meeste cantaten ont
breekt het forschc openingskoor cn bij deze
31ste cantate is dit openingskoor juist één
der aangrijpendste hoogtepunten. Dc tekst
is ook ditmaal ontleend aan Marcus
161S, thans evenwel uagedicht door
S. Frank.
Maandag.
Hilversum.
Schubert schreef 15 strijkkwartetten,
maar enkele zijn or slechts van bekend.
Ecnige bleven onvoltooid cn waarschijnlijk
zijn er ook eenigc zoek geraakt. Schubert
was een zeer bescheiden man, die zeker
niet met zijn composities te koop liep en
misschien was hij wel ccn weinig slordig
met zijn manuscripten. Hoe het zij: het
kwartet, dat heden door Helmann c.s. wordt
uitgevoerd, is het eerste doel van een reeks
van drie, welke Schubert zicb voorgesteld
had onder één opus-getal te vereenigen. Men
ls op het idee hiervan gekomen door het
.titelt' ad, waarop den violist Schuppanzigh
(een beroemdheid in die dagen ongeveer
als Kreisler of Hubermann tegenwoordig)
Dc Haydn-herdcnking van den K. R. O.
biedt den luisteraars een grootc verschei
denheid. Het voordcel is echter even groot
als bet nadeel. Voordeel: tamelijk algemeen
overzicht van Haydn's productiviteit Na
deel: indrukken loopon gevaar spoedig to
vervlakken door de diverse fragmenten,
Maar ik moet u zeker aanraden bijvoor
beeld de 2 deelon uit het octett voor blaas
instrumenten te beluisteren. Dio 18de
eeuwers handteerden hun materiaal toch
voortreffelijk! Minstens even degelijk en
knap als de óud'-Hollandsche figuursehil
ders. Hay dn leefdo in de eeuw, welke men
wel eens dc Eeuw der Volmaaktheid noemt
ik geloof, dat deze besomming van het
lotaal dor geestelijke kwaliteiten der grooto
figuren van het Donken en Voelen hierdoor
juist wordt aangegeven.
Woensdag,
Onder dc programma's van dc beide Ne-
derlandsche Omroepvcreenigingen vind ik
vandaag weinig of geen nieuws. Ja: de
symphoiiie van den Arbeid van Isr. J. 01
man. M at moet ik in voorschot op hetgeen
u gaat hooien zeggen? Hel gaat hier om
een noviteit, een groot werk voor koor, so
listen cn orkest een oratorium van kapi
tale afmetingen. Het duurt met pauze mee
van 8.15 tot 11.00. Wo* doen goed over het
werk van eeu Nederlandse!) componist wei
nig to zeggen. Kennen wij het cn heeft bet
ons gepakt, dan is er geen bezwaar met ar
gumenten verstevigd, onze meening te zeg
gen. Kennen wij bet niet, dan mogen we
ook geen oordeel insinueeren. dat gebaseerd
is op dc kennis van vroeger werk van den
zelfden auteur. Ieder nieuw stuk is een be
vrijding van den geest. Was dio geest in de
klemmen gevat van ccn versuft gevoel, dan
is de daad als zoodanig nog te apprecieeren
de componist raakt zijn ballast kwijt. Maar
die verstuift spoedig. Ik ben benieuwd naar
hei work van den tamelijk uopulairen koor
dirigent. Het jonge geslacht kent hem ech
ter slecht.
De X.C.R.V. komt voor den dag met „the
Columbia Three", of is dit onsemblo al
.oud"? 't Is jammer, dat onze Nederland-
schc musici zich geheel moeten camouflee
ren met de meest dwaze schuilnamon. Want
of deze ..drie" Amerikanen, dan wel Engel-
schen zün ik geloof niet oens aan de
waarheid tc twijfelen. Wat zegt zijn hel
zonen of doclitercn van ons volk of zijn
deze drie geïmporteerd
phonie van Haydn in den aether weerklin
ken. En daarbij blijft het vandaag. Ook
Huizen zwijgt in alle talen over Haydn's
geboortedag vóór 200 jaar. Ik denk, dat
men bang was voor overlading. We kunnen
anders nog wel tegen een stootje. Daarom
kijken we dc Duitsche programma's maar
eens door. Breslau bijvoorbeeld speelt een
allergenoeglijkste symphonic: de concer
tante. Dit is nog oen jeugdwerk goheel naar
don trant der concert! grossi. Er komen
vier solo-instrumenten in voor: viool, cello,
hobo en fagot. Een hoog strijk-instrument
met zijn lagere broeder; en al togenpaartje:
een hoog blaasinstrument met zijn zware
bassende broeder.
Do eigenlijke herdenking heeft natuur
lijk plaats tc Weenen, waar Haydn in 1809
gestorven is.
Vrijdag.
De V.P R.O. verrast ons weer eons met
een keur van vocale werken van Hay dn
op den 7cn herdenkingsavond. Het is zeer
goed gezien om Haydn niet als instrumen
talist-alléén te hordenken. Hij beeft con
groot aanlal belangwekkende en genoege-
üjke vocale composities nagelaten, dio het
instudeeren en uitvoeren overwaard zijn.
Wij wenschon den uitvoerenden een goede
dispositie wat ook een beetje eigenbe
lang is. Want jo kunt beter luisteren naar
een aangename muziek, rustig en doeltref
fend vertolkt, dan naar dezelfde muziek,
verwrongen in krampachtige strijdangsten
tot een onherkenbare wanstaltigheid Over
drijf ik weer? Ik geloof van niet. We doen
dc meest gekke ervaringen op in dit op
zicht.
Na nog oven de aandacht gevestigd te
hebben op Berlijn, waar men do opera Ro
delinde van Ilandol weer eens geeft, gaan
wc over op
Zaterdag.
Vroolijkheid, wederom, bij dc Huizor- cn
Hilversumsche zenders. Ik gun u voel ge
noegen en ik zal van dc partij zij als de
romancièro-confcronciére-cabaretièrc Willy
Corsari, Louis Noirct cn „the three Hawk-
courts" voor dc microfoon aan 't werk zijn.
Lieve hemel, een beetje dwazo pret is een
lust voor den strengen geest. Natuurlijk,
niet overdrijven; want ik ken menschen,
die van een fox-trot of van een rumba in
trance zijn geraakt. Da's óók con vreemd
effect van de edele kunst dor klankenJ
EEN TYPISCH AMERIKAANSCHE
MEENING.
Het Betsy Ross Corps, een vereeniging van
vrouwelijke piloten in de V. S., zal te bc
gInnen met Januari 1033 elk jaar oen prijs
toekennen aan de Amerikaansche, die het
afgcloopen jaar het meest voor de lucht
vaart heeft gedaan. Dc prijswinster behoeft
geen lid te zijn van dc vereeniging. Deze
actieve vereeniging heeft een eigen vlieg
veld, waarhij vele kleine huisjes staan. De
leden kunnen daar alleen of met hun fa
milie verblijf houden, zoo kort en zoo lang
als zij willen. Er wordt voor dc huisjes geen
huur in rekening gebracht, zoodat dc leden
zich slechts hun persoonlijke uitgaven be
hoeven tc getroosten om een prettige
vacantie tc hebben, waarin zij zich desge
wonscht kunnen oefenen op het vliegveld.
EEN WENK UIT DE PRAKTIJK.
De vliegers in het hoogc Noorden van Ca
nada vestigen er de aandacht op, dat bij
hevige koude benzinetanks niet geheel ge-
vuld kunnen worden, omdat anders bij een
temperatuursvorhooging, die bijv. door hel
binnenbrengen in ccn verwarmden hangar
veroorzaakt wordt, dc benzine uitzet en
overloopt. Bij een temperatuursverschil van
50 graden, wat in die streken licht kan ont
staan, bedraagt de uitzetting 2^% van het
volume.
P. T.
Het Radio-Jaarboek, uitgave van
A. J. G. Strenghelt, Amsterdam.
Bij dei) uitgever A. J. G. Strengholt te Am
sterdam is verschenen de eerste jaargong
van Het Radio-Jaarboek, dat gevat is in een
zeer geslaagd omslag met goede foto-mon
tage.
Dozs nieuweling in dc rij der jaarboeken
brengt ons niet minder dan 150 pagina's
RICHARD TAUBER, RICHARD CROOKS, WILLY DERBY, KEES
PRUIS, DUO HOFMANN, BOB SC HOLTE, LILIAN HARVEY UND
WILLY FRITSCH, WILLY FORST, ENZ. ENZ.
GROGTE SORTEERiNG HARMONICA-. ORGEL-, MARSCH- EM
HAWAÏ l-MUZI EK
VRAAGT DE NIEUWSTE SORTEE RING
over radio on wat daar aan vast zit. De
samensteller, do beer E. P. Webor, secre
tarie van den radioraad, beeft allo richtin
gen aan het woord gelaten, zoodat men na
het lezen van dit boek zelf een conclusie
kan trekken inzako verschillendo kwesties
op radiogcbicd. Hij achtte den tijd evenwel
nog niet gekomen om den radiozondtijd-
strljd te boekstaven. In deze uitgave troffen
wij bijdragen aan van verschillende autori
teiten, van zeer bekwame technici, alsmede
\on de verschillende vertegenwoordigers
der omroepvereonigingen.
Minister Reymor acht de verschijning van
dit boek van grootc beteekenis. Hij sproskt
den wensch uit, dat dit werk ertoe zal mo
gen bijdragen, dat de verzorging van den
omroep steeds meer worde geleid in zooda
nige banen, dat tenslotte hier te lande zal
worden verkregen een organisatie, gebaseerd
op samenwerking op voet van gelijkheid eu
met behoud van ieders bcginsclon van
allen, die zich de verzorging van dc belan
gen van don Nedorlandschen omroep tot
taak hebben gestold.
Dr. J. Th. dc Viseer, minister van Staat on
voorzitter van den radioraad, vindt het ge
lukkig, dat de uitzending, vooral van gra-
mofoonmuziek steeds meer wordt beperkt.
Het feit, dat de wetenschap op zoo reusach
tige schaal wordt gepopularlseert noemt
hij een der mooiste verschijnselen van on
zen tijd. Do radio is volgons hein oen der
machtigste cultureele opvoedingsmiddelen
van onzen tijd.
Ir. Damme, de directeur-generaal der P.
T. T., is van oordeel dat onze uitzondingen
ccn vergelijking met de beste buitonland-
sebe omroopstations in allo opzichten kun
nen doorstaan.
Mr. dr. G. v. d. Borgb, lid der Tweede
Kamer, noemt do radiocensuur stuitend eu
als zoodanig to vorwerpen. Zij is naar zijn
mooning in strijd met de vrijheid van mee
nlngsuiting, welke, in beginsel onbeperkt,
door onze grondwet wordt gehuldigd en
erkend. Zij is in strijd mot onze hoogste
staatswet.
De heer Webor schrijft in zijn bijdrage
over do controle op radio-uitzendingen,
waarbij hij er de aandacht op vestigt, dat
dc preventieve censuur niet tc vergelijken
is met de drukpersvrijheid cn de vrijheid
van vergaderen, om daarna te wijzen op het
grootc verschil in uitwerking van liet go
sproken woord voor dc radio en het ge
schreven woord of gesproken woord in een
vergadering.
Mr. A. A M. Enscrinck acht den tijd voor
een uiteindelijke regeling van de radio in
de wet nog niet gekomen, hetgeen hij nader
uiteenzet, terwijl mr. G. dc G&ay Fortman
schrijft over „Radiowet en radipreglamont".
Uit den verderen inhoud van dit rijk van
illustraties voorziene boek noemen wij nog
bijdragen van W. H. Vliegen ovor „Dc Poli
tick uit de Radio?", van mr. M. A. v. d
Deuro over „Waarom oon Christelijke om
roep", van pater L. H. Perquin over katho
licisme en radio, van prof. dr. J. R. Sloto
maker do Bruine over bet algemeen pro
gramma, van W. Vogt over het omroopbe
drijf, beschouwingen over dc vorscllillónde
omroeporganisaties, over do radio-omroep
en haar medewerkers, de radio-omro?p als
cultuurbrenger, een enquête bij letterkundi
gen, toonkunstenaars, tooneelspelers en
journalisten, over radiocentrales, over radio
techniek, radiobandel, enz.
Deze nieuwe uitgave zal voor dc talloozo
radio-amateurs cn belangstellenden in de
radio-omroepvereenigingen een welkome
gast zijn, welke hun veel nieuws in compac-
ton vorm brengt.
Hls Masters Voice,
D a v o n t r v.
Onbekcudo werken van Haydn? Als door
een magneet trekt dat aan. Ik zie daar: con
cert voor trompet en orkest van Hovdn.
Het kan in orde, dat wil zeggen, authentiek
zijn. Haydn leefde in een tiid, waarin de
soort: concerten voor blaasinstrumenten
dolgelicfd waren. Dat was omstreeks 1800
nog liet geval; zelfs later ontstonden der
gelijke concerten.
Wij denken aan het hoornconcert van
Punto, vnn Strauss, het trombonecon-
ert van David cn aan dc studicconccrtcn
onzen Nederlander Dopper. Over het
Jgemeon was die belangstelling voor bla
zers-concerten toe tc schrijven aan do
nieuwheid van het geval. Vroeger namelijk
werden blazers als écn koor gebruikt. Solis
tische prestaties werden niet gevorderd
Maar sedert Haydn werd die situatie gewij
zigd. Do soli waren bij wijze van spreken
niet uit de lucht en die hebbelijkheid nam
zoó toe, dat men cr spoedig toe overging om
goheele heusche concerten voor blaasinstru
menton tc gaan schrijven. Wc zijn daar
eigenlijk nu wel grondig van af geraakt.
Ilct is aardig, voor een koer da's al.
Donderdag.
De A.V.R.O. doet niet mee in het koor
der Haydn-bejubelaars. Alleen laat men
Mengelbergs vertolking van de Oxford-sym-
In één van onze vorige kronieken, waarin
noviteiten van den ebonieten plaat werden
besproken, is de mecning reeds naar voren
gebracht, dat ons toekomstige muziekon
derwijs het niet raecr buiten de gramo
foon zal kunnen steUon. In die meening
i zijn we thans door de platen, welke H.M.Y.
ons zendt, weer versterkt.
De eerste symphonic van Schumann (in
Bes opus 38; is een werk, dat men in
Nederland niet meer kan liooron. Als we
tenminste goed zijn ingelicht. Ik durf zelfs
te geloovcn, dat lang niet allo bibliotheken
van de bestaande orkesten liet werk bezit
ten. Dat is niet noodig, omdat dc sympho
nic er volkomen „uit" is geraakt. Evenals
de symphonieën van Nicodé, Raff en Ru
binstein om een drietal bekende auteurs
uit het veeltallig verleden slechts tc noe
men. Maar in het muziekonderwijs kunnen
onze studenten niet buiten dc bekendheid
roet Schumann's symphonicén. En dc gra-
mofoon komt ons dan gelukkig te hulp. His
Masters Voice heeft het werk laten spelen
door het Chicago Symphonic Orchestra on
der leiding van Fred. Stock, die in z'n ge
boorteland (Duitscbland) Friodrich Adolph
heette. Stock is tegenwoordig op zestigjari
gen leeftijd één der moest geziene Ameri
kaansche dirigenten. Hij moet wel een goed
vakman zijn, want Stock begon als zoon
van een militairen kapelmeester zijn loop
haan als violist in een orkest, klom in Ame
rika op tot tweeden dirigent en later in
1905 werd hij leider van het Chicago
Symphonie Orchestra; tot op dezen dag.
Stock behoort mèt zijn voorganger Thomas
tot die groote groep Duitsch-Amerika
nen, welke de Duitsche muziek en de
Duitsche opvattingen van deze muziek
krachtig gepropageerd heeft. Dat de metho
de goede resultaten heeft opgeleverd, bewij
zen ons dc in Nederland concerteercnde
Amerikaansche musici bijna dagelijks. Er
is bijna, geen verschil meer tusschen de
„Amerikaansche'1 muziek en dc „Europee-
sche"; óók niet in de reproducties! En zoo
is deze eerste symphonic van Schumann op
H.M.V. D 1889/'92 (vier platen) ccn voortref
felijkc opname geworden, geheel naar den
Duitschei) trant Dat is: accuraat, even
wichtig, ietwat „dik" van toon (kwestie van
opvatting), maar oer-degelijk en zéér be
wust van bouw.
Schumann's eersteling in dc rij van vier
symphonieén is een stuk, waarin de lente-
stemming een boventoon voert. „Kunt U,"
zoo schrijft Schumann aan den dirigent
Taubcrt, die het werk in Berlijn zou uit
voeren, „kunt U in Uw orkest bij het spelen
iets van lentevcrlangens weven, in liet vol
gende van de inleiding zou ik er in willen
leggen, hoe alles in dc natuur begint te
groenen, hoe een vlinder vliegt hier cn daar
opfladder!. En in het allegro: hoe langza
merhand alles bij elkaar komt, wat bij dy
lente hoort"
Waarlijk, ook Fred. Stock heeft deze
stem begrepen cn deze I-I.M.V. serie brengt
een lente in uw woning zij het dan
slechts een Duitsch-romantische lento 'in
klanken. Maar... léérzaam, uiterst leer
zaam. Op de vierde plaat is een melodieus
werkjo van Glazoenof opgenomen als extra:
Pas d'Action.
Een zoer mooie opname is wijders ook do
tweede symphonie van Beethoven gespeeld
door de Wcensche Philharmonic onder haar
nieuwen leider Clemens Kraus.
Dat wil zeggen Kraus Is hier al een
jaar of vijf werkzaam; doch dezen tijd heeft
hij wel noodig gehad om één met het orkest
te worden. Kraus is echter een weinig
krachtige figuur; hij helt over naar het
zoetelijke en dc voordracht van het Larghet
to geeft daardoor meer te genieten dan do
snelle hoekdeclen van hot werk.
Beethoven's tweede klinkt bij Kraus als
een vriendelijk, lyrisch intermezzo, als oeit
overgangswerk. Men kan het stuk ook an
ders beschouwen. Naar onze mcening steekt,
cr meer levenskrachtigs in, meer iets van
den nieuwen Beethoven, dan waarvan
Kraus door zijn vertolking blijk heeft gege
ven. Over hot algemeen althans.
Kreisler, de meester-violist heeft weer
ecnige stukjes gearrangeerd: Rosamund»4
ballet-niuziek van Schubert, cn een Larghet
to van Weber. Do werkjes worden gespeeld
door den vervaardiger en door den pianist
Raucheisen op D.A. 1137. In Rosamundc bc-
wondere men dc kristalzuivero cn vlijm
scherpe intonatie der dubbelgrepen en het'
mooie tempo. Weber klinkt onbenullig
neen, ik overdrijf niets.
Guy Weitz is een Eugolsch organist, die
niét veel vaardigheid in een zoor snel tem
po Bach's groote Es-dur preludium voor do
graraofoon beeft gespeeld (C 2050). Mij wel
een weinig tè virtuoos van tempo 't is
adembenemend, bijkans. De Es tweege
streept domineert sterk op dezo plaat; ove
rigens is de klank edel en de registratie
zeer goed.
Het overbekende Andante fayori in F van
Beethoven wordt voortreffelijk gespeeld
door Bcnno Moiseivitch op H.M.V. D 1873.
Volle toon en degelijko techniek vooral
de octaafpassages trokken zeer de aan
dacht.
Een drietal Italinanschc z&ngplaetn resten
ons nog te vermelden.
De beste is ongetwijfeld die, welke Lily
Pons toi. solist heeft in „Spargi di amaro
pianto" en „Ardon gl'incensi" uit de Lucia
di Lammermoor van Donizetti (D B 1501).
Do coloratuur van Lily Pons is subliem en
daarbij heeft haar zingen iets joligs. Hot
louke aanstippen van liooge tonen doet
zeer goed zo klimt met het grootste ge
mak tot boog Des' En verder is er een aj-
lcrgenoegelijksle wedstrijd (in dc tweede ge-
noemdc aria) tusschen do zangsoliste en
den fluitist, 't Is af cn toe zelfs bijna niet
te raden of de mcnschehike dan wel de in
strumentale stem bezig is...
Plaisir clamour van Martini en O don
fatale van Vordi wordt gezongen door een
geweldige altzangcros Marian Anderson op
I) B 1296. Een tenslotte vermelden we vol
ledigheidshalve de plaat DB 1317, waarop
do zang van Toti dal Monlo. is vastgesteld,
die aria's van Verdi (Fallstaff) en van Bel
lini (Sonr.abula) zong.
P. T.
