FRANS MOLLE'S
DE NIEUWE MENSCH IN HET
NIEUWE RUSLAND
DE „FLAT-STAD" DEN HAAG
KLEEDING NAAR MAAT
NIEUWSTE STOFFEN
B. Ruitenberg Hzn.
Utrechtsche straat 26, Tel, 243
ENGELSCHE
HEERENCONFECTIE
MODE-ARTIKELEN
BEDDEN- en
TAPIJTHANDEL
LANGESTRAAT 5, TEL. 639
Het adres, waar
elke rang en
stand, tegen lage
prijzen, prima
goederen koopt.
[imt Hrenfft uw1 i r n<r 1if"
UIT RUSLAND.
Elke revolutie is voor alles een verschui
ving op grootc schaal van klassen en afzon
derlijke menschen. De eene sociale klasse
wordt door de andere verdrongen. De oude
machthebbers worden vervangen door nieu
we, die uit geheel andere maatschappelijke
groepen (in den regel uit de lagere klassen)
gcrecruteerd worden. Daarnaast wordt de
oudere generatic door dc jongere verdron
gen. Dit gebeurt ook in gewone tijden, maar
dan niet op zulk een brutale wijze. Boven
dien geschiedt de opvolging van dc eene ge
neratie door de andere onder normale om
standigheden geleidelijk en met behoud van
het verhand, er komt geen scherpe breuk in
het culturcele en sociale leven van het volk
Tijdens oen revolutie is de jonge generatie
ongeduldig. Zij deelt mot haar sterke knuis
ten klappen uit, naar rechts en naar links,
zij gebruikt haar stevige ellebogen, duwt en
stompt de oudere generatie, zij geeft niets om
hetgeen de „oudelui" hebben geschapen. En
daarbij is de jonge generatie in den regel
veel primitiever dan dc oudere, mist zij el
ke beschaving. Dat alles gebeurt bij elke re
volutie. Wij kunnen het nu ook in Rusland
aannemen.
Menschen van -iO45 jaar worden in
Sovjet-Rusland als „oudelui" beschouwd,
die reeds afgedaan hebben. Er is in de laat
sic jaren een nieuwe generatic opgegroeid,
die de ideologie, beschaving en opvattingen
van deze „oudelui" belachelijk vindt, die
niets van de„gecompliceerdhcid" der psy
chologie der oudelui weten wil. Ilot zijn de
vertegenwoordigers van deze nieuwe gene
ratie, die nu de maclit in banden nemen en
overal dc „oudelui", d.w.z. ae menschen van
-1045 jaar, verdringen. De jonge generatie
en haar meest typische vertegenwoordigers,
de „Komsomollers" (jonge, communisten),
dringen nu overal naar voren, bezetten allo
plaatsen, vallen don toeschouwer ovrol
op. Zij vormen de meerderheid van do wcru.
krachten op alle grootsclic nieuwe onderne
mingen, hun ..stormbrigades" hebben de lei
ding bij alle belangrijke werken. En liet zijn
in den regel jongens van 1821 jaar. En
bun „aanvoerders", dc „officieren van het
industrieele leger", de ingenieurs en techni
ci, zijn niet veel ouder, 2530 jaar oud. Dat
is natuurlijk op zich zelf een verheugend
verschijnsel, maar het land mist daardoor
de ervaring van de „oudelui" (van mannen
van 4015 jaar), hetgeen een groot verlies
is.
De Rus is een „kuddemensch". Hot Russi
sche volk levert uitstekend materiaal voor
eiken- arbeid op. Dc Rus is tot ongekende
krachtsinspanningen in staat, hij kan won
deren van dapperheid verrichten, maar al
léén zoolang hij andere menschen naast
zich ziet en vooral zoolang hij een leider
beeft, in wicn hij volkomen vertrouwen
stelt. Tijdens den oorlog kon de overheid
van elke Russische compagnie dingen ver
langen, die. bij een ander leger nauwelijks
denkbaar zijn geweest, maar alleen zoolang
de officier het vertrouwen van zijn man
schappen genoot en voor zijn compagnie
liep. Zoodra de aanvoerder sneuvelde en er
geen geschikte plaatsvervanger was, veran
derde dezelfde compagnie, dien een oogen-
blik geleden door haar vastberadenheid en
ongekenden moed den vijand in liewonde
ring bracht, in ccn troep hulpclooze wezens,
die zich zonder veel verzet gevangen lieten
nemen.
Deze eigenschap openbaart zich ook nu
bij de industrialisatie. De Russische arbei
ders kunnen meer werk verrichten dan een
Westerling het mogelijk zou geacht hebben,
doch alleen zoolang zij een aanvoerder heb
ben, dion zij voor zijn taak berekend achten
En deze leiders zijn nu Komsomollers, kna
pen haast. Welke cischen dat aan het uit
houdingsvermogen en liet zenuwstelsel van
deze jongens stelt, is niet moeilijk tc begrij
pen. Maar daarnaast schept het bij die jon
gens een gevoel van overmoedigheid, een
geringschatting voor de „oudelui", dc over
tuiging, dat je met durf en energty alles bc
reiken kunt, dat deze eigenschappen erva
ring, kennis en beschaving kunnen vervan
gen. Eu daarbij moeten die overmoedige
jongelui werken leiden, die in technisch op
zicht wonderen zijn- De ontwerpen en tccke-
hingen worden weliswaar niet door deze
jongelui, maar door ervaren Duitschc inge
nieurs (in den regel „oudelui") gemaakt,
maar de uitvoering van die gecompliceerde
werkzaamheden is opgedragen aan de jon
gelui met geringe kennis, die een „kudde"
leiden, arbeiders zonder cenige geschoold-
héicLDat verklaart do vele mislukkingen, de
talrijke gevallen van slechten bouw, het
grootc verlies aan kapitaal. Wat ons echter
onwillekeurig ondanks alle fouten en den
overmoed, bij die jongelui treft, is taaiheid,
heldenmoed, kracht. Zelfs de overmoed,
waarmede zij zich zelf als de eigenlijke hoe
ren van Rusland beschouwen, imponeert
ons..
Maar dat belet ons niet dc schaduwkanten
tc zien. De jonge generatie heeft dc oude
beschaving als iets totaal overbodigs wegge
worpen, op dezelfde wijze als de barbaren in
de vroegere middeleeuwen hadden gedaan.
Dc jonge gcncralio wil van de cultureele er
fenis der vaderen niets weten. Zij stelt al
leen in „techniek" belang, en deze techniek
leert zij in de praclijk, op de geweldige wel
ken, die nu overal in het land verrijzen.
Dc vroeger voor den Rus zoo typische nei
ging tot algemeeuc schema's, tot bet zoeken
van het diepste wezen van dc dingen, de be
langstelling voor dc belangrijkste vraag
stukken van het leven, dat alles is nu ver
dwenen. Dc jonge generatie heeft haar gees
telijk leven opzettelijk tot het uiterste ver
eenvoudigd. Al het overige heeft zij als on-
noodigen ballast weggeworpen.
En dit verschijnsel is ook in do Russische
literatuur waar tc nemen. De vraagstukken
van good en kwaad, van leven cn dood, van
liefde en haat, alle algemeen mensclielijke
vraagstukken, die de Russische schrijvers
vroeger in hun werken behandelden en
waardoor de Russische literatuur in zulk
een korten tijd dc wereld heeft weten tc
veroveren, dat alles wordt, door de nieu
we generatie als dwaasheden beschouwd.
In plaats daarvan is een uiterst simplisti
sche formule gekomen dc klassenstri*'*
die alles zou verklaren cn die belangrijker
zou zijn dan al bet overige. Dc ideeën, de
lyriek, hebben afgedaan. Dc literatuur heeft
slechts één taak, nl. den industrieelen op
bouw tc helpen doorvoeren. Dc dichter moet
niet meer over zijn gevoelens, noch over de
natuur zingen, hij moet een hoogoven, ccn
clectrische centrale, een nieuwe fabriek be
zingen, een machine moet voor hem veel be
langrijker dan de schoonsto vrouw zijn. En
dat alles wordt in vollen ernst verkondigd
En het blijft niet bij de theorieën, er worden
nu zulke romans, tooneclstukken en gedich
ten geschreven
Dc jonge generatie met deze uiterst sim
plistische en primitieve psychologie is reeds
kort na de bolsjewistische revolutie opgeko
men. Reeds in 1923 trachtten dc woordvoer
ders cn ideologen van deze generatie de
„oudelui" tc verjagen en hun plaats in to
nemen. Toen leefde Lenin nog, zolf oen lid
van dc generatie der „oudelui". Hij wees de
aanspraken van de woordvoerders der jonge
generatie van de hand. Hij wist, dat Rusland
behoefte had aan een zekor minimum van
beschaving, dat in een land, waar liet laagje
beschaving zoo uiterst dun was, dc be
schaafde elementen (voor zoover zij niet
tegen het communisme strijden althans) ge
spaard moeten worden. Toen word dc aan
val der jongeren afgeslagen. Maar sindsdien
is zooveel in Rusland veranderd. Nu hebben
de jongeren dc overhand behaald. Eerst
hebben zij zich op dc vertegenwoordigers
van dc „burgerlijke" beschaving geworpen.
Tóen dit werkje opgeknapt was, zijn dc
communisten van de overige generatie aan
de beurt gekomen. En al dc Poïónsky's cn
Wronsky's, de leeraren der communisten,
werden voor „oude sokken" cn „stoffels"
uitgekreten cn er uit gesmeten. Wel waren
ook deze „leeraren" fanatici, die alleen van
klassenstrijd en klassenhaat konden spre
ken, maar zij hadden toch iets van het oude
Rusland meegenomen', de belangstelling
voor dc algemeen menschel ij kc vraagstuk
ken was bok. in hun zie],.levendig. Nu heb
ben zij afgedaan. In het geestelijke leven
van Rusland heerschen de uiterst primitie
vc jongelui, die het werk aan allerlei hoog
ovens leiden.
Deze nieuwe menschen zijn geroepen een
'geweldige rol in dc geschiedenis van Rus
land te spelen. Zij zullen de vérdere lotge
vallen van Rusland bepalen cn daardoor te
vens liet lot van do overige wereld. Het
Westen moet daarom deze nieuwe men
schen trachten tc loeren kénnen. De meest
opvallende karaktertrek van dezen nieuwen
mcnsch is zijn activiteit. Hij pakt clke'n ar
beid aan, let op geen hindernissen op zijn
weg, hij is ruw, primitief, hij beeft voorgoed
alle „vooroordeclen" van de oude generatie
overboord gegooid, heeft met alle sentimen
taliteit afgedaan. Hij zal mecdoogenloos al
les vernietigen, vat hem den weg naar de
heerschappij wil versperren..Het is deze nie-
wc mensch geweest, die dc z.g. collect ivisa -
tin van den landbouw heeft doorgevoerd, die
honderdduizenden „koelaki"' (welgestelde
boeren) van hun have'beroofd heeft en hen
zelf naar liet barre noorden verbannen.
Deze nieuwe mensch is vervuld met min
achting voor alle intellcctucclcu, hij maakt
Tet leven van de overblijfselen dor Russi
?che beschaafde kringen tot een hel, hij
hoont dc „oudelui" onder dc communisten,
zijn eigen vroegere leeraren. Hij kent geen
piëteit, spot om het. idealisme van een
Tolstoj, een Dostojcwskv, een Solojow. De
mensch is voor hem niets anders dan een
der. bouwmaterialen. Hij is door cn door re
alist, „Amerikaan", zooals de Russen zich
graag uitdrukken.
Welke gevolgen zal dc opkomende macht
van dezen nieuwen mensch voor de toe
komst van Rusland hebben? Deze vraag is
in haar algemeenheid nog niet te beant
woorden, omdat wij voorloopig nog in het
begin van een proces staan. Wat wij echter
wel kunnen, is eenigc feiten vaststellen. De
nieuwe mensch houdt zich nog officieel aan
dc leer van het communisme. Hij zweert nog
bij Marx en Lenin, hoewel hij van die leer
practisch niet veel afweet. Dat is overigens
onvermijdelijk, wil hij inderdaad de macht
veroveren, omdat in tegenwoordig Rusland
de weg naar de macht via het communisme
leidt. Maar wat zal dc nieuwe mensch doen,
wanneer zijn doel bereikt is, wanneer de
laatste mohikanen ondor dc „oudelui" de
laatste medestrijders van Lenin, uit don wee
zullen geruimd worden? Do nieuwe mensch
is niet alleen realist, liij is ook Rus, zelfs
n o t i o n a 1 i s t. Wie aandachtig de geeste
lijke ontwikkeling in Rusland volgt cn niet
aan de oppervlakte blijft, zooals de vreem
delingen uit den aard der zaak moeten
doen, omdat zij in liet wezen van de Russi
sche ziel niet kunnen doordringen, die ziet
het ontstaan van een cigonaardig nationa
lisme, dat voorloopig communistisch ge
klcurd is. De nieuwe mensch zal geen
.Brest-Litowsk" dulden, hij zal geen Rus
siscli grondgebied aan den vreemdeling af
staan, liij zal zijn land verdedigen, al zou
dat tot een vreeselijkc slachting moeten lei
den. En de tijd is niet al tc ver, dat deze
nieuwe mensch in Rusland een orde za'
wijlen scheppen, die met zijn smaak en zijr
opvattingen in overeenstemming zal zijn.
Dr. BORIS RAPTSCHINSKY.
NEGER-JAZZ EN JAZZ-MUZIEK
Als men, zooals dit dikwijls geschiedt,
onder „negermuziek" cn „jazz" hetzelfdo
verstaat, dan doet men daarmede dc ne
gers zoowel als de jazz onrecht. Do negers
leverden voor de jazz dc gewichtige ele
menten van liun dans. Hun eigenlijke
volksmelodieën, de zoogenaamde „spiritu
als", hielden zij voor zich en gaven deze
slechts een enkele maal aan de jazz af,
meestal bij de zoogenaamde „Blues". Do
jazz, zooals wij die kennén, is een eigen
fabrikaat, dat nooit tot stand gekomen was,
zonder de hulp van Europeesche kunstmu
ziek.
Al is men dan ook gerechtigd liet een uit
het. andere af te leiden, dan mag men
deze nog niet met elkaar verwisselen. Dit
geldt in de eerste plaats vo.or de muziek
der primitiefste Afrikaansche negerstam
men, die tegenwoordig gedeeltelijk nog op
kalebassen, harde stukken hout, beenderen,
rietfluiten, enz. wordt uitgevoerd en waar
bij wij volgens onze begrippen eigen
lijk meer van „rhythme" kunnen spreken.
Dit. rhythme, waarbij dc eigenaardigheid is
gelegen in den nadruk, welke wordt gelegd
op dat gedeelte der maat, dat bij onze klas
sieke muziek juist, verwaarloosd of minder
betoond werd, is dan ook het eenigc wal
de jazz van de negers heeft overgenomen.
Deze „syncopeering" speelt echter ook in
de Europeesche muziek een groote rol, zij
liet dan ook niet achtereenvolgens, doch
slechts bij enkele passages van een stuk.
De syncopeering is een uitdrukkingsmiddel
Voor dramatische en hartstochtelijko tno»
inenten in de Europeesche kunstmuziek.
Doch deze syncopeering is niet het oenigste
grootc kenteeken van do jazz. Het karakte
ristieke en opwindende clement in do jazz
wordt gevormd door don voortdurendon on
regelmatigen nadruk op allo vior dc deelon
van een maat door piano, banjo en slag
instrumenten, tegen welke achtergrond do
syncopeering juist zoo scherp afsteekt..
Do negers loerden nu zeer snel do ele
menten der Europeesche kunstmuziek, wel
ke zij aanpasten en gebruikten voor hun
melodieën. In de Amerikaanscbe steden is
het absoluut geen zeldzaamheid, dat
wanneer een aantal mannen en vrouwen
tezamen zijn iemand een volksmelodie
begint te zingen en allen zicli meerstemmig
tot een schitterend koor vereenigen. Hun
vnuziekliefdo gaat zoover, dat bijna iedere
kapperswinkel zijn eigen zangerskwartet
heeft.
In dc Zuidelijke staten van dc Unie is
de jazz het eerst ontstaan. Toen werd hij
door dc negers uitgevoerd als uitdrukking
van hun muzikalcn overmoed en bruisende
levensvreugde. Jazz is eigenlijk afkomstig
van het woord „chaso", dat in sommige dier
Zuidelijke dialecten ongeveer als „jazz"
wordt uitgesproken. Dit woord bcteekent
„jacht" cn geeft een goed beeld, van wat
men zich van deze muziek voorstelde: tem
po, tempoEn uit het rumoer en dc
wilde razernij van een troep halfdron
ken negermusici, wier prestaties niets
met muziek tc maken hadden, groeide
later de Jazz-band, die langzamerhand do
meer gecultiveerde vorm der tegenwoordige
symphonischo jazz-orkeslen aannam. Men
mag over deze dansmuziek, die langzamer
hand dc wereld heeft veroverd en deze se
dert jaren bohoersclit, denken wat men wil:
dc jazz beeft geweldige muzikale krachten
losgemaakt en dc bijna verloren gegano
lust tot improviseeren opnieuw opgewekt.
Deze vreugde, die zich hoofdzakelijk thans
uit in „hot-s" en „breaks" der verschillende
instrumenten (technische on rhythmischc ca
priolen, die hot. thema over een overmoedi
ge wijze varicoren) heeft, thans een weerga-
looze virtuositeit der aan de jazz medewer
kende musici bewerkstelligd, die zeer zeker
baar goede zijde heeft. En het lijdt geen
twijfel, dat de syncope, de opwindende, mee-
slourendc syncope, evenals het gelijkmatige
stampen van het grondihytbme, voor dc te
genwoordige steden dc uitdrukking vormt
van dc moderne onrust, haast, liefde voor
sport en beweeglijkheid, een uitdrukkings
vorm, die een noodzakelijkheid in ons leven
is geworden. Want dezo vorm bevat tege
lijkertijd dc prikkelende ingrediënten tot
nieuwe, onvermoeide activiteit, zij bezit een
opzweependc erotiek, evenals een goede do
sis sentimentaliteit, waarnaar tegenwoordig
alle stedelingen hunkeren, bij gebrek aan
sentimentaliteit in het clagolijksch loven. Do
wcergavè der dansmuziek staat tegenwoor
dig echter op een zeer uiteenloopend ni
veau. Een hooger niveau dan vroeger, dat
is zeker! In dc jazzorkesten zitten eerste
rangs musici, ware virtuozen op hun in
strument en liet. is zelfs voor den vakman
verwonderlijk, over welk een beweeglijkheid
en klankschoonheid hier vooral dc blazers
steeds weer beschikken.
Iedere periode vindt in den dans haar ty-
peerende uitdrukking: was het menuet, de
dans der diligence-tijd, de jazz is de dans
der automobieltijd!
HAAGSCHE BRIEVEN
In dc klanten komen tegenwoordig vrij
geregeld advertenties voor van flats, waar
van huur ter overnamo wordt aangeboden,
eoms zelfs zonder dc verplichting vau kapi-
taaldeclname. De nicestcn zien daarin een
verschijnsel der tijden cn dat kan best zoo
wezen. Want liet wonen in een flat is een
tamelijke, soms oen zeer luxueuse liefhebbe
rij en er zijn natuurlijk huurders, die 1)ij
het betrekken van zoo n woning, die het nee
Plus ultra heet te zijn van aordschc begeer
lijkheid, op gebied van huisvesting althans,
geen rekening hebben gohouden met de mo
gelijkheid van het verdwijnen van een groot
deel hunner inkomsten. Voor de bezuini-
Sing hoef je waarlijk niet in een flat te
gaan wonen.
Toch, bij het lezen van zulke advertenties,
bekruipt me ook wol eens een lichte twij
fel. Zou het misschion ook kunnen wezen,
dat degenen, die hun liuur zoo graag willen
overdoen, toch niet zoo verrukt zijn van de
nieuwe vinding als ze gedacht hadden te
zullen zijn? Zouden ze misschien con klein,
een heel klein beetje spijt hebben, zou de
geriefelijkheid van het „alles op één verdie-
Ping" toch niet opwegen tegen het comfort
van een voldoend aantal kamers? Zouden er
tddertjes schuilen onder het gras van dit
land van belofte? Zouden ze den stap dien
deden, den sprong in het duister, toen
ze het grootste gedeelte van hun inboedel
opruimden en de flat met het beperkt aan
tal kamers, het minimum van bediening nis
een uitkomst zagen, toch wel graag onge
daan willen maken, voor zooveel, dat mo
gelijk is? Wie zal het zeggen! De flat met
zijn voor en tegen is nog steeds een ver
schijnsel, waar we ons bij moeten aanpas
sen cn dat schijnt niet steeds even eenvou
dig te zijn. Het kan mee- en het kan tegen
vallen. Een tegenvaller en een geweldige,
maar die overigens de flat „an sich" niet
draagt, is die welke zich in een pas opge
trokken gebouw voordoet.
Daar zijn de buizen der centrale verwar
ming aangetast door iets in dc specie of
door vocht, of door nog iets anders, dat er
op heeft ingewerkt bij het gieten van het
beton, met dit deplorabele resultaat, dat
overal lekken zijn ontstaan. Het heele bui
zennet, dat werd aangebracht voordat mu
ren en vloeren werden gegoten, moet nu
vernieuwd worden en daartoe is niets meer
of minder noodig, dan dat in alle vertrek
ken een strook wordt epengebikf, natuur
lijk zeer tot ongerief van de bewoners, die
terecht eischen, dat na afloop van deze
werkzaamheden hun appartement weer in
vlekkeloozen staat zal worden gebracht
wat betreft verf, behang en vloer. Waar ze
gelijk aan hebben. Dc directie neemt na
luurlijk verhaal op de maatschappij, die on
deugdelijk materiaal leverde, maar als ie
mand dc bedragen besteedt voor zijn wo
ning gewaagd, moest hij toch wel de zeker
heid kunnen hebben, dat alles in dc punt
jes in orde is.
Als men zoo in het algemeen hoort
schermen met de sommen, die voor flats ge
vraagd worden, is men geneigd een en an
der met een korreltje zout te aanvaarden,
maar in dc practijk blijkt toch. dat de kwa
lificatie fabelachtig voor dergelijke huren
niet geheel misplaatst is.
Zoo woont een bejaard echtpaar in ccri
flat op den begancn grond om gezond
heidsredenen en heeft daarvoor dc be
schikking over een zitkamer, twee andere
vertrekken, waarvan er een als slaapkamer
en een als zit-slaapkamer is ingericht, keu
ken en bodkamer, alle van matige afme
ting, cn betaalt daarvoor de' respectabele
som van 5000 per'jaar. Is het niet om van
te. schrikken? En weegt het genot van lift
centrale verwarming, al dan niet met lek
kende buizen, telefoon, centrale keukon,
ivaar men een zeer eenvoudig diner kan be
stellen voor 1.15 per persoon daartegen
op? Een dame, die een vrijgezellen-apparto-
ment heeft op de zolderverdieping, vlak
onder het dak, bestaande uit een drietal niet
te groote kamers met een badkamertje en
een zoogenaamde theekeuken dat is eer.
keuken, die er alleen maar op berekend is
om thee. of koffie tc zetten, misschien een
eitje te bakken, in elk geval niet om serieus
te koken betaalt daarvoor een huur van
1000 per jaar, en alle tusscliengelegen
appartementen hebben natuurlijk ook tus-
sclienliggcnde prijzen. Dat hangt van de
verdieping af en van het aantal kamers.
Voor dienstbodenkamers op dc zolderver
dieping moet afzonderlijk worden betaald.
Daarbij heeft natuurlijk ieder zich to schik
ken naar de „regels van het huis" met in
korting van eon deel der persoonlijke vrij
heid, die den Hollander zoo dierbaar is aan
zijn hart- Nu kan men zeggen, dat dit nut
tig is voor de aankweeking van het gemeen
schapsgevoel, dat wij van huis uit slechts
in geringe mate schijnen te bezitten maar
ik kan me toch voorstellen, dat huisvrou
wen op bepaalde oogenblikken haar eigen
zin wenschcn te doen en niet don een of
anderen regel van het huis te volgen.
Wie zal het bijvoorbeeld de dame kwalijk
nemen, die boos werd, omdat tijdens haar
jour in het appartement van zooveel dui
zend gulden, 's middags een stel glazenwas-
schers voor haar vensters verscheen, die,
gewapend door consigne en rnet. regels en
voorschriften, eenvoudig niet van haar ra
men weg te krijgen waren! Wie begrijpt
niet, dat ze op dat oogenblik het gemis van
haar eigen, oude comfortabele huis be-
treurde, waar ze niet alleen ruimte had,
maar bovendien kon schaltcn und wanen
naar welbehagen! Wie verstaat niet de ver-
•ntwaardiging van een bewoner, die eei.
dringende telefonische boodschap niet door
kon geven, omdat de lijn onophoudelijk be
zet was! Natuurlijk, het kan niet anders in
een huis met zooveel appartementen en
dus evenveel abonné's op de telefoon, maar
het is even natuurlijk, dat de abonné, die
lang op zijn beurt moet wachten, het para
dijs niet meer zoo volmaakt vindt als hij ge
meend had dat het zou zijn. Wel heeft zij of
hij nog de herinnering aan dicnstbodenloo-
ze tijdvakken in het oude, groote huis, waar
zooveel werk was, aan dc verplichting om
in zulke perioden met eigen hand de schoe
nen blinkend te poetsen, maarwie voor
extra bediening geen geld wil uitgeven,
staat in een flat toch voor dezelfde ver
plichting.
Nu zijn wel niet in alle flatgebouwen dc
prijzen zoo formidabel als in enkele, maar
toch altijd nog aanzienlijk hooger dan do
huur van een gewoon huis, zelfs al telt men
daarbij de bedragen op voor telefoon, wa
ter, eleclrisch licht en verwarming, die voor
de flat zijn inbegrepen. Er is echter voor het
wonen in een flat één groot argument, al
thans in Den Ilnag, waar verder alles voor
zwicht: het is chic, het is modern, het is du
ton, het geeft cachet.
Daarvoor hebben wc veel. zoo niet alios
over. En dat zal dan ook wel een van de
redenen zijn, dat er steeds meer en steeds
nieuwe flatgebouwen verrijzen, al zijn do
andere dan ook lang niet vol en is er altijd
wel een appartement beschikbaar voor wie
er zich toe aangetrokken voelt, de reden
ook, waarom zoo vele huizen verlaten wror-
dpn en geduldig staan te wachten op nieu
we huurders, waarvan bet twijfelachtig ia
of ze ooit zullen komen. Totdat het huis
wordt verbouwd voor zakelijke doeleinden,
of tot er een pension in wordt gevestigd,
wat, als het op min of racer luxueuse leest
Tcschoeid wordt ook nog een soort vorm
is van in een flat Ie wonen.
Of dc flatgebouwen als in wereldsteden,
In de toekomst de gewone vorm van behui-
tmg zullen worden? Ik betwijfel het toch.
WILLY PÊTILLON.
