WORDT DE KEI GRATIS VERHUISD? Dinsdag 12 April 1932 'AMEDSFOOKTSCH DAGBLAD „DE EEMLANDER" TWEEDE BLAD HET VRAAGSTUK DER KROTWONINGEN DE ANSJOVISHANDEL 30 e Jaargang No. 242 en DE VERBETERING VAN DE MAAS DE GEHEIMZINNIGE INBREKER Bespreking in het Ned. Inst, voor Volkshuisvesting en Stede- bouw en den Nationalen Woningraad Zaterdagochtend bobben het Xeder- landsch Instituut voor Volkshuisvesting en Sledebouw cn de Nationale Woningraad in het gebouw van de Mij. voor den Werken den stand te Amsterdam een vergadering belegd, welke stond onder leiding van den voorzitter van het instituut, dc heer M. J. I. de Jonge van Ellemeet. De besprekingen liepen over het rapport, ingebracht door een commissie, ingesteld door de beide organisaties, inzake de huis vesting van krotbewoners, waarover de voorzitter der commissie, de heer mr. M. J. A Moltzer, een inleiding hield. Spreker weer er eerst op, dat het euvel van krotwoningen nog steeds zeer verbreid is, ook als men nog niet eens meetelt het groote aantal woningen in de groote en klei nere steden, die op dc grens van onbewoon- baai verklaring staan. Men moet er tevens n kening mee houden, dat op het platteland, in kleine gemeenten in het algemeen het Bouw- en Woningtoezicht veelal nog zeer onvoldoende functioneert. Den grooten achterstand in te. moeten ha len stelt de overheid voor een bijna boven- menschelijke taak. Een raming van 60.000 krotten op den lieelen woningvoorraad was in 1924 geenszins te hoog. Van een inhalen van den achterstand bij het tegenwoordige tempo is geen sprake .De tijd komt, dat ook woningen, gebouwd in het tijdperk van den revolutiebouw tot krotten zullen zijn ver vallen. Alleen al daarom acht de commis sie een krachtiger voortgaan met de krotopruiming dringend noodzakelijk, wat echter ook beteekent, dat de woningbouw in een sneller tempo moet ter hand geno men worden. De krotbewoners zonder meer van hun verblijven ie berooven heeft geen enkelen zin. Het tempo van de krotopruiming zal vooreerst niet versneld, maar verlangzaamd worden. Is dat een reden om stil te zitten? Geenszins. In de eerste plaats niet, omdat wanneer de overheid zich realiseert, hoe de werkelijkheid is en welk een taak haar wacht, zij zich in dezen tijd daarop kan vóórbereiden. Gaat van ons geen prikkel in de gewcnschte richting uit, dan zal zij niet gereed zijn op het moment, wanneer er weer geld voor maatregelen op dit gebied voorradig zal zijn. Gebrek aan sociaal in zicht en de neiging alles aan het particu lier initiatief over te laten, hebben in de negentiende eeuw de afzichtelijke woning toestanden geschapen, waarvan nog velen do wrange vruchten zullen plukken. Juist nu, nu er een schreeuwend gebrek aan mid delen is ter bestrijding der maatschappe lijke euvelen en de stiefmoederlijke behan deling van het maatschappelijke vraagstuk zich op de ontzettendste wijze wreekt, juist nu is in hot bijzonder noodig het antwoord op de vraag, hoe met het geld, dat de gemeen schap opbrengt, het volkswelzijn het best wordt gediend. Daarna volgde de discussie. Dc heer Bakker Schut uit den ITaag, is het niet in alle opzichten met het rapport eens. Hij mist reeds dadelijk een definitie van 't begrip krot Veel te weinig aandacht heeft do commissie, naar spr.'s rnecning, geschonken aan de slechte bewoning, die een belangrijke factor voor krotvorming is. Spr. gelooft, dat liet aankoopen van wo ningen met het doel ze te verbeteren een te weinig toegepaste methode is, vooral in de groote steden. Voorts erkent hij niet den plicht van de overheid om te zorgen voor de huisvesting van gezinnen, die uit hun krotten verdreven geen middelen bezitten om zichzelf van een betere woning te voor zien. Speciale wijken voor b.v. sociaal- zwakken zijn ongewcnscht. De zorg voor de a-sociale gezinnen is een onoplosbaar vraagstuk. Er is een groot gevaar in gele gen deze gezinnen bij elkaar to brengen. Deze gezinnen hebben behoefte aan oen streng regime en mcnschkundige lefciing, maar ook aan de gelegenheid tot wecken. De heer A. Keppler, directeur van tien Woningdienst te Amsterdam, betoogt, dat men zeer voorzichtig moet zijn met het wij ken wegbreken, omdat men ze ook weer op moet bouwen. Spr. zou het ook prachtig vinden als men een definitie van een krofc, had. liet overplaatsen van dc bewoners der< Ridder- enJonkerstraten te Amsterdam naar nieuwe woningen aan den overkant van het IJ heeft de beste resultaten opge leverd. Spr. is niet tegen het opschuivings- svsteera maar meent, dat de overheid wel degelijk voor nieuwe woningen voor uit dc krotten verdrevenen te zorgen heeft. Tegenover den heer Bakker Schut houdt spr. vol, dat a-sociale gezinnen in afzon derlijke wijken dienen te worden onderge bracht. In Amsterdam hoeft men dit ge daan met het gevolg, dat men een vijftig A zestig gezinnen weer naar normale woon wijken heeft kunnen terug brengen, waar zij zich goed gedragen. De heer van Velzen, wethouder van Schiedam, meent, dat zij, die verdedigd hebben, dat voor elke op te ruimen krotwo ning een goede woning in de plaats moet komen, meer nadeel dan voordeel voor dc krotwoninggezinnen in het algemeen heb ben teweeggebracht. Ten aanzien \an de opschuiving moet de overheid niet zoover gaan in haar bemoeiingen, dat deze een dwingend karakter dragen. Het zou ge vaarlijk zijn menschen alleen op grond van het gezinsinkomen naar een betere woning te doen verhuizen. Het gezinsinkomen is n.l. zeer veranderlijk, maar op deze wijze zou men ook een zuinig besteden van het inkomen belemmeren. Het is onvoorzichtig in één blok teveel woningen onbewoonbaar te verklaren. Het moet in een voorzichtig tempo geschieden, wil men ook iets aan het initiatief der bewoners zelf overlaten om een betere woning te vinden. Hierna werd dc vergadering geschorst tot 's middags. Uit de vergadering werden hierna aan het rapport en in het algemeen aan het onderwerp in kwestie nog verschillende be schouwingen gewijd. Het besluit van de Vereeniging van zouters en handelaren en de Zuiderzeege meenten Amsterdam, 11 April. Op initiatief van het gemeentebestuur van den Helder heeft hedenmiddag alhier een bijeenkomst plaats gehad van een aantal besturen van Zuiderzccgemeentcn teneinde dc moeilijk heden te bespreken, welke voor deze ge meenten zouden kunnen ontctaan tengevol ge van het besluit door handelaars cn zou ters genomen ten opzichte van don ansjo vis-vangst 1932. Op deze vergadering werd overeenstemming bereikt nopens de te ne men maatregelen, waardoor evcntucele na- deelige gevolgen voor dc ansjovis-visSpherij zullen kunnen worden voorkomen. De burgemeester van Edam, de heer Th. C. P H. Kolfschoten, deelde ons nog mede. dat de vergadering was bijeengeroepen naar aanleiding van een bericht in dc „Visscherij Courant", waarin melding werd gemaakt van bovengenoemd besluit, waarbij de zou ters en handelaars in ansjovis met het oog op hun groote voorraden er dit jaar van zullen afzien nieuwe hoeveelheden ansjovis te koopen, in te zouten of te verhandelen. Indien de speculatie- en groothandel aan dit voornemen gevolg geeft, zullen de vis s'chcrs en allen die vorder in dit bedrijf werkzaam zijn, ernstig in hun bestaan wor den bedreigd. Besloten werd, dat nog een afwachtende houding zal worden aangeno men. Mocht aan het besluit uitvoering wor den gegeven, dan zal men trachten met alle ten dienste staande middelen, o.m. met me dewerking der regecring, ongedaan te ma ken, of zoodanige maatregelen nemen, dat het optreden van zouters cn handelaars geen effect sorteert. Dc heer Kolfschoten iiceft dienaangaande ter vergadering een tweetal voorstellen ingediend, welke met algemcene stemmen werden aanvaard. Op de bijeenkomst waren vertegenwoor digd de gemeentebesturen van den Helder, Enkhuizen. Lemmer, Urk, Monnikendam. Edam en Volendam. Gratis dienstaanbieding der afdeeling Amersfoort van den N.A.B. De kei-historic is nog niet ten einde. Wij voelen Jiicr in Amersfoort wel wat voor iets op historisch gebied. In het centrum van die amour pour ï'histoire" staat nog immer de grauw-grijze kei bij het politiebureau, het voorwerp, waar heeje meisjesgilden op ge huisd hebben om op dit échte stukje Amers foort te worden gekiekt, maar ook het voor werp, waaraan de geboren Amcrsfoorters hun bijnaam te danken hebben. Dien naam dra den velen met eere: de kei-trekkers! Na vele jaren krijgen wij weer eens gelegenheid de ki'i te zien wegtrekken; binnenkort zal hij verhuizen naar het Plantsoen bij de meisjes school, waar hij dan rustig „op zijn pootjes teAïcht zal komen". Niet iedere trek-lustige zal evenwel dit his torié, cr.c monument kunnen helpen trekken, want de gemeente heeft haar verplaatsing hedenmorgen openbaar aanbesteed, zoodat alleen hem, op wien de keuze gevallen is, het genoegen gegeven zal zijn om met enkele helpers den trouwen wachter bij het politie bureau te gaan verhuizen. Zooafp wij reeds zeiden, is de kei-historie nog niet ten einde. Het opgraven van die kei en het verplaatsen in vroeger jaren heeft blijkbaar een muisje doen geboren worden, wiens staartje nog lang zal blijven kwispe len Op de aanbesteding, welke hedenmorgen plaats vond, is wederom gebleken, dat er een groep stadgenooten is, die de traditie van het kei-trekken niet wil prijs geven; deze in schrijvers wilden voorkomen, dat het trans port door niet-stadgenooten zou geschieden, reden waarom zij in hun inschrijving hebben aangeboden den kei gratis te zullen ver plaatsen, met aanneming van alle voorwaar den, welke aan deze verhuizing zijn verbon den. Zij wilden als echte Amersfoortcrs dc eer hebben om de kei te verplaatsen. Wie die sympathieke inschrijvers dan waren? Het was de afdeeling Amersfoort van den Nederland- sclien Aannemers Bond, die haar inschrijving op rijm had gemaakt en ingezonden op een keurig gecalligrafeerd stuk perkament. Hel gedicht is gemaakt door den heer Clinge üoorenbos. Wij laten hieronder den tekst van het inschrijvingsbiljet van den N. A. B., wel ke vermoedelijk wel naar Flehitc zal verhui zen, volgen: Aa'n Burgemeester en Wethouders der gemeente Amersfoort. Hooggeachte Burgemeester! Hooggeachte B. en W.! Namens d' Amersfoortsche sectie Van den grooten N. A. B. Deelen w' U eerbiedig mede, Door dit schrijven, dat ook wij, Graag bereid zijn tot verhuizing Van den Amersfoortschen kei. Het bedrag dat wij U vragen, Is betrekkelijk zeer laag, Want wij voelen deze kei ligt Zwaar op d' Amersfoortsche maag. 't Mag geen kei des aanstoots worden Voor ons drukke stadsverkeer, Daarom leggen wij hem netjes Ginder bij de meisjes neer. Niettemin is 't jammer dat hij Nu bij het „bureau" weggaat: Bij 't bureau van de politie Is een „kei" nog niet zoo kwaad. En wat maakt hij een promotie! Eerst de Varkensmarkt (knor-knor) Toen: politie, toen: de meisjes, Steeds gaat hij excelsior. Aan den kei wordt niets beschadigd, Hetisch, dat garandeeren wij, "Wajnt wij weten: 't is de liev'ling Vanjdc heele burgerij. Alöcbten wij hem. laten vallen Op eèn Amersfoortschen teen... Wie liet beter kan, die werpc Dan dar allereersten steen. d'Aanneemsom, die wij U vragen, Is nul gailden en nul cent; Het bedrag is zeer bescheiden, Maar wij1, zijn ermee content. Keurig koxnt hij op zijn voetstuk, Stram en stevig zal hij staan, 't Dankbaar nageslacht zal zeggen: Dat is keiig goed gedaan. Ziet, wij bicden onze diensten Voor het nut van 't algemeen, Want ons keiejitrekkers-hart is Vóór dien kei Vyi niet van steen, Accepteert U dus ons aanbod, Want voor d' Ajnersfoortschen kei Dragen wij een hart vol liefde En heel graag een steentje bij. (w.g.) H. L. v. EYBERGEN, Voorzitter. M. v. HOüGEVEST, Secretaris. J. v. LENTE, penningmeester. J. A. v. KEULEN. R. GROENENBERG. Voor deze aanbesteding was groote be langstelling uit aannemerskringen te dezer stede. De Burgemeester en de gemeente secretaris warén bij deze historische aanbe steding tegenwoordig. De inschrij vingsbil- letten werden door den Burgemeester voor gelezen. Zij luidden als volgt: F. G. Piechniek te Zutphen 875; E. H. van Putten te Amersfoort 713; Firma De Jong te Hilversum 725; Firma Brandsen en van Ouwerfcerk te Amersfoort 345; W. C. van Leeuwen te Amsterdam 7.50, J. van den Brink te Amersfoort 900; R. van Dijk te Amersfoort 490; Hierna kwam het grootste billet dat met zeven groote lakzegels was verzegeld, het geen den burgemeester deed «jj^merken dat deze enveloppe even soliede was als de 1 Amersfoortsche Kei. Vervolgens las hij het hierboven afgedrukte gedicht voor, dat met i. applaus wera beantwoord. Onze burgemeester dankte voor dit aller- j aardigste blijk van deelneming. Aangezien het oollcge van B. en W. niet voltallig was, werd de gunning aangehouden. De Jieer van Eibergen, voorzitter van de afdeeling- Amersfoort van den Ned. Aanne- mersbond die dat billet had ingezonden, -- deelde mede, dat indien dc gunning soms stootte op het werkplan, men ook bereid was het laatste in bovenvermelden vorm in te dienen. jj Wie is bereid een dergelijk inschrijvings- billet in te zenden bij de aanbesteding voor den bouw van het nieuwe Gymnasium en het Raadhuis iin het Soesterkwartier? a-j5sf!it.>-ii!s953.j.r AMERSFOORT. Woensdag 13 April. Het Valkje. Verkoop nieuwe meubelen. iO cn 2 uur. Woensdag 20 April. Verkooplokaal Muur huizen 57 Vcrkooping van een inboedel. 9'/: uur. BAARN. Woensdag 20 April. Hotel Central, vcrkooping winkel- cn woonhuizen s uuj. Dinsdag 3 Mei. IJotei „de la Promenade", vcrkooping woonhuis Madurastraat 2. 8 uur. De minister over de onteigening In de Memorie van Antwoord over het onteigenin'gsontwerp voor verbetering van dc rivier dc Maas voor groote afvoeren bo neden Litli, zegt dc minister o. m. dat het thans voor den afsluitdam gedachte tracé een technisch en economisch zeer goed to aanvaarden oplossing geeft, omdat do dam komt te liggen over hoog terrein, dat voor een groot deel reeds Rijkseigendom is, ter wijl als nadeel van het door Alern ge wcnschte tracé geldt, dat daardoor de dij ken van dc Bommelcrwaard tusschcn het ontworpen punt van aansluiting cn Kerk- driel een hoogeren waterstand zouden moe ten keeren. Het komt den minister voor, dat de ver binding tusschcn Alem en Kerkdriel, ter weerszijden van de rivier gelegen, zij het met eenigen omweg over den afsluitdam beter wordt dan die door het pontvcer thans. Immers zal voortaan ook onder om standigheden van ijsgang en hoog water, wanneer thans de pont buiten gebruik is, verbinding met dc overzijde worden ver kregen. De verharding van den weg van Alem naar het Drielschc pontvcer zal op maai- vcldshoogte worden aangebracht. liet ligt niet in de bedoeling van Rijkswege later nog een bijdrage te verlcenen in de kosten van doortrekking van dezen weg over den volgeslorten arm naar den Gelderschen oever. Met den wensch het Rijkspontvcer zoo dicht mogelijk bij do door snijding van den bestaanden dijk te leggen, zal rekening worden gehouden, voor zoover de belangen van de scheepvaart zulks mogelijk maken. Op belangrijke vermindering van den thans geprojecteerden afstand van 700 M. kan in verband met de eischcn van de scheepvaart niet gerekend worden. De minister kan niet toegeven, dat ten opzichte van de schade, door derden als ge volg van de uit te voeren werken te lijden, uitzonderingsgevallen aanwezig zouden zijn, welke zouden wettigen af te wijken van den regel, dat bet Rijk niet tot vergoeding dier schade verplicht kan worden geacht. Het is de bedoeling dezelfde gedragslijn te volgen, als ten aanzien van de veren op de gekanaliseerde Maas geschiedde, toen bleek dat dc opstuwing van de rivier dc be diening van die veren bemoeilijkte. NED. VEREEN. VOOR ECONOMISCHE GEOGRAFIE. 's-Gravenliagc, 11 April. Dc Ned. Vereeniging voor Economische Geogra phic lieeft Zaterdag j.l. haar jaarlijk- sche algemcene vergadering gehouden. Bij de opening daarvan wijdde de voorzit ter oenige hartelijke woorden aan de nage dachtenis van prof. dr. II. Blink, den stich ter der vereeniging, die haar op 26 Decem ber j.l. ontviel. Uit het jaarverslag over 1931 blijkt, dat. tengevolge van de ongunstige economische omstandigheden het ledental is terugge gaan. De twee periodiek aftredende leden van het dagelijksch bestuur, de heeren .mr. S. Cohen Tzn. cn H. v. d. Bosch, werden her kozen. De vergadering benoemde tot lid van het dagelijksch bestuur den heer Th. Ligthart, oud-directeur der Javasche Bank on tot lid van het algemeen bestuur den heer dr. H. M. Hirschfeld, directeur-gene raal van Handel en Nijverheid te 's-Gra- venhage. Oud wordende moet men acht slaan niet op wat dc jaren ons ontnamen, maar op wat zij ons overlaten. c Uit het Engelsch door A. TREUB. Kr klonk een oneindige verlichting in do •tem van den baronet, toen hij het meisje weer in zijn armen nam, haar wang met verwonderde blijdschap streelde, cn haar verzekerde, dat zulke episodes een deel uitmaakten van den dagclijkschen huis- houdelijken gang. Hij was verwonderd dat Spencer het haar niet verteld had. Maar hij zag er vreeselijk uit! zei het rneisjc, wier angst slechts half gestild was. Dat doet hij altijd, stelde baar vader haar gerust» Zoolang Spencer hem uit den weg blijft Maar Eric is hem gevolgd, viel zij in. Hij zal vermoord worden Sir Peter bracht haar de kamer in met een zachtheid, die verwonderlijk was, in aanmerking genomen, dat hij er niet in geoefend was. Ik hoop, dat het gebeurt, antwoordde hij luchtig, ter wille van den familienaam. Enid rukte zich los uit zijn armen met een toornigen kreet U moet U afmaken van dien boest achtigen Chinees, vader, riep zij, met haar voet stampend, terwijl haar oogen zich met tranen van teleurstelling vulden. Sir Peter's houding veranderde onmid dellijk. Hij was niet gewend, dat men zeidc, dat hij iets moest doen. Hij stak zijn han den in zijn zakken en boog het hoofd voor over. Moet ik? vroeg hij zachtjes, met scherpe uitdaging in zijn stem. Lee Wang is mij trouw, Enid. Hij neemt meer noti tie van me dan mijn dochter. Zoo Spencer zich aan zijn bloeddorstigen vijand wil blootstellen, gaat dat mij niet aan' Maar hij is een Chinees, zei Enid, als of die nationaliteit eon misdadig fpit was. En die ellendige kamenier van jou is een Frangaise! klonk het scherpe antwoord. En ik weet wel wien ik de voorkeur geef! Hij wees indrukwekkend met zijn vinger naar haar. Jij houdt je aan Nina en ik houd me aan Lee Wang. Meer heb ik er niet van te zeggen! Maar Spencer? Sir Peter liep naar den bel naast den schoorsteen en drukte er lievig op. Spencer's plaats is in huis, zei hij scherp. Wij zullen zien of hij op dit bellen komt. Hij liep naar zijn stoel cn wierp er zich in. Als hij dit niet doet, voegde hij er ruw aan toe, zuljen wc naar het lijk gaan zoe ken. Enid schudde het hoofd cn bijna onmid dellijk ging rle salondeur open en kwam Spencer deftig als altijd binnen Sir Peter keek hem lichtelijk verbaasd aan, terwijl Enid zich afkeerde om haar duidelijk merkbare opluchting te verber gen. Ileeft U gebeld, sir Peter? Nog levend, zie ik? Spencer maakte een plechtige Tiulerincr als bewijs van zijn bestaan, Waar is Lee Wang Buiten dc deur, sir Peter. Hij wacht rriij op! Sir Peter verborg zijn bewondering voor dit onverstoorbare wezen met groote moei te en zag kans aan zijn volgende vraag den gewonensteek toe te voegen. En je bent zeker bang om uit de ka mer te gaan, hè? Ik verlang er niet naar, sir Peter, gaf Spencer eerlijk toe, maar verder liet hij niets van zijn tegenzin blijken. Een gedwongen glimlach vertoonde zich aan de hoeken van sir Peter's mond, ter wijl hij naar zijn sigarenkist keek. Enid keek haar vader in spanning aan. Zij wist, dat zijn eerstvolgende woorden een machtige mogelijkheid voor Spencer zouden inhouden en zij'wachtte in doodelij- ke angst op liet gewone bevel om heen te gaan. Maar liet kwam niet. Sir Peter draaide zich in zijn stoel om. keek fronsend naar de gesloten deur en snauwde een bevel in vlug en vloeiend Chineesch. Er was een oogenblik van ge spannen stilte: toen finer de deur lanorzaam open, on Lec Wang kwam de kamer bin nen. Zijn zwarte oogen wierpen een vra- genden blix op Spencer, en hij deed de deur dicht met zijn hiel. ITij vouwde zijn handen in zijn wijde mouwen cn zijn ge zicht werd zonder uitdrukking. Kom hier, gele schurk, riep dc baro net, opstaande en naar een plek op liet haardkleed wijzend. Lee Wang gehoorzaamde niet groote on derdanigheid. Enid deinsde terug, toen hij haar nader de, cn trok zich naar een plek van betrek kelijke veiligheid achter den Chesterfield terug. Wat beteekent dit? vroeg sir Peter, met een plotselingen slag op zijn polsen, waardoor het mes te voorschijn kwam. Lec Wang maakte ccnigc geestelijke gymnastiek. Ik wou Spencer's nek afsnijden, zei hij kalm, met zijn donkere oogen vast op den baronet crericht. Ik houd niet van Spen cer. j. {Wordt vervolgd)< j

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1932 | | pagina 5