'AMEKSFOORISCK DAGBLAD
JAPANALS WACHTER DER BESCHA VING
CRISISCONGRES DUITSCHE VAKBEWEGING
Vrijdag 15 April 1932
..DE EEMLANDER"
30 e Jaargang No. 245
RUSLAND CONTRA
JAPAN
DERDE BLAD
VULKANEN WERKEN WEER
ONLUSTEN TE AUCKLAND
ZES D00DEN BIJ EEN BRAND
OOK 1932 ZAL EEN MOEI
LIJK JAAR ZIJN
Stegerwald zet zijn be
schouwingen voort
BRUNING NAAR GENEVE
HET BRUINE HUIS WEER
OPEN
Hoe beider belangen in Mapdsjoerijc
in botsing moesten komen
door prof. dr. J. L. Pierson Jr.
(Hoogleeraar in dc Japansche Taal- en let
terkunde aan de Rijksuniversiteit
te Utrecht).
III.
Een van de levensvragen van Rusland is
steeds de ijsvrije haven geweest. Na de
Krirn oorlog was het van dc Middcllandsche
zee afgesneden door de Dardanellen-af-
sluiting. Er bleven twee Jiogelijkheden: door
Perzië naar de Perzische golf, of door Si
berië naar de Japansche zee. In Perzie stuit
te het op Engeland en in het Verre Oos
ten zou het op Japan stranden.
Rusland contra Japan. De trage kolos,
sterk rnaar ongedisciplineerd, slecht georga
niseerd onder het Tsaren-bewind, tegen het
jonge, taaie van nature gedisciplineerde
volk. dat zonder bedenken alle politieke te
genstellingen opzij zet, wanneer het vader
land in gevaar is; dat zijn laatste cent zou
offeren voor een laatste leger; dat liever
dood dan overwonnen is.
Voorwaar een ongelijke strijd. Japan kón
op deze wijze niet overwonnen worden en
is nooit overwonnen. Japan kan misschien
uitgemoord worden, maar zal zich uit hoof
de van zijn volksaard nooit overgeven. Zij
die tcrugkeeivn uit den strijd, worden met
onverholen blijdschap ontvangen, maar aan
de nagedachtenis van hen die voor hun
land gesneuveld zijn, wordt als „echte hel
den" de hoogste eer gebracht. Onoverwinne
lijk is een land, dat een zoo sterk saamhoo-
righeidsgevoel heeft; dat als één man pal
staat bij de dreiging van gevaar, om met
volkomen bereidheid te sterven voor het
eigen land, het geboorte-land. Ongenaakbaar
is een volk met een zóó setrenge eere-code
dat zij liever de hand aan zichzelf slaan
dan een beleediging aan hun land dulden.
Het is voldoende bekend, maar het kan niet
genoeg herhaald worden.
Toen in 1927 te Nanking de zoogenaamd
„nationalen" onder de Kuomintang, l) opge
hitst door dc bolchewiki tot het botvieren
van een waanzinnige vreemdelingenhaat
kwamen, werden onder anderen Ameri-
kaanschc en Japansche dames door Chi-
necsche „soldaten" aangerand.
Slechts een zwak protest is er gehoord
uit het blanke kamp, en er is geen ernstige
poging gedaan om de schuldigen op te spo
ren. Alléén de Japanners hebben de strie
mende smaad op hunne wijze aangevoeld.
Om de eer van zijn land te redden, pleegt
de commandant van het Japansche oor
logschip harakiri. 2). Men vindt dit overdre
ven en „wat schiet je daar nu mee op?
Krijgshaftig vertoon voor de galerij, een bij
na barbaarsche daad, een ruw gevoel van
eer, waar wij gelukkig al overheen zijn,"
zoo zegt men in Europa en haalt de schou
ders op.
Maar daarmede is deze daad niet ver
klaard. Daarvoor diunt men een zuiver in
zicht te hebben in het strenge eergevoel, dat
zulk een smaad niet wil overleven; dat zon
der bedenken, carrière, familie en het eigen
éénigc leven offert, offeren móet, om dien
smet van het vaderland af te nemen?
En dan wordt men toch bevangen met
een stille bewondering voor dezen man en
voor het land dat zulke karakters voort
brengt, juist in dezen tijd van verwording,
van vervaging van elk waarlijk heroïek ge
baar; in dezen tijd waarin verheerlijkt
worden alle kleine gevoelentjes; in dezen
tijd van „begrijpen van afdwalingen", van
„vergoelijken". Onze 6lappe tijd van „ver
zachtende omstandigheden".
Tegen zulk een land, tegen zulk een volk
kan zelfs het sluipende bolchewisme niets
beginnen. Een oogenblik was het uiterst
leergierige en nieuwsgierige Japansche
volk gepakt door de nieuwe leuzen, vooral
door het ideaal van „gelijkheid" on de vele
beloften. De on-ordclijkcn onder het volk
vonden dit mooi, hoewel ze niet zoo best
begrepen hóe dat eigenlijk moest gebeuren.
Vele studenten wierpen zich op dit uiterst
nieuwe, \erslonden Marx' Kapital. vereer
den Lenin als de Verlosser, voelden zich
zware Kultur-trager. Maar toen men de
ellende uit eigen aanschouwing gezien had
in het nabije China; toen men de onmoge
lijkheid voelde, deze utopieën te verwezen
lijken, toen begreep men, dat men tijdelijk
blind geweest was en dat die nieuwe
ideeën-import lijnrecht inging tegen den
echt-Japansclien geest, dc Yamato-damashii
„den geest van het oude Japan" en den
Bushidó' „den weg van den krijger". Maar
Rusland besefte dit toon nog niet en Ik
geloof dat het nieuwe Rusland het nog niet
ten volle begrijpt. Laten wij nagaan hoe
de Russische en Japansche belangen ook in
Mandsjoerije tot een botsing moesten ko
men.
In 1860 kwam Rusland door het verdrag
van Aigun in het bezit van den Amoer-
mond en de kustprovinciën. Daar bouwde
het Wladiwostok aan het zuidelijkste punt.
Maar ook die haven bleek niet ijsvrij te
zijn en dus zocht men zuidelijker. In 1885
nam het Port Lazareff, in de bocht van
Gensan aan de Oostkust van Korea, waarop
Engeland dadelijk Port Hamilton bezette,
een klein eilandje aan de Zuidkust van
Korea, en dit pas weer vrij gaf toen Rus
land zich verplichtte, geen Korcaanscli ge
bied te bezetten. In 1891 besloot Rusland
tot den bouw van den Trans-Siberischen
spoorweg, omdat het toen inzag dat voor
kolonisatie in een zoo ver afgelegen ge
bied en met het oog op een ijsvrije haven,
spoorweg-verbindingen een eerste vereisch-
te waren. Een gigant werk, waarvan wij
de ontzaglijke moeilijkheden slechts kun
nen bevroeden.
Als eindpunt nam het Wladiwostok,
maar het zocht naar een zuidelijker uit
gang En nu begrijpen wij waarom Rus
land het hardst schreeuwde bij de vrede
van Shimonoseki over Japanseh imperia
lisme, overrompeling van het weerlooze
China en teruggave van Liautung. Het
wenschte Liautung voor zichzelf als eind
punt van den Transsiberischen spoorweg.
Het goed recht van Japan werd met voe
ten getreden omdat Rusland zijn verlan
gen naar een ijsvrije haven niet langer be
dwingen kon. Maar Japan was geen quan-
tité. négligeable! Eerlijk had het voor Liau
tung gevochten en nooit zou het goedschiks
toelaten dat Rusland met de buit ging
strijken. Rusland deed nu een geniale zet,
zooals wij in het vorig artikel zagen: Korea
was voor Japan noodzakelijk als afzetge
bied en emigratieterrein Voor Rusland
beteekende het niet zooveel als Mandsjoe
rije met Liautung. liet besloot dus Korea
geheel aan Japan over te laten, indien Ja
pan het in Liautung met rust wilde laten.
Toen al vreesde het een verbond van Japan
met Engeland.
Vlug bezette Rusland Liautoeng (met het
zuidelijke deel Kuantung) en stichtte daar
twee sterke forten Port Arthur en Dalny.
Tegelijkertijd kreeg het in 1896 bij het z.g.
Cassini-verdrag toestemming tot den bouw
van den Oost-Chineeschen spoorweg, en bij
het Pavlof tractaat in 1898 dc concessie tot
het bouwen van een lijn van Charbin
over Moekden naar Port Arthur en verkreeg
hiermede wat het wenschte: een ijsvrije
haven door een spoorlijn verbonden met
Rusland! Voor de zee-verbinding tusschen
Wladiwostok en Port Arthur moest Rus
land een kolenstation aan de Oostkust van
Korea openen, en koos hiertoe Masampho
(tusschen Foesan en Port Hamilton) maar
Japan verklaart Masampho tot vrijhaven,
waardoor Wladiwostok feitelijk alle belang
rijkheid ontnomen werd.
Nu komt het voorspel tot den Russisch-
Japanschen oorlog: de Koreaansche vraai;
vormde het kernpunt van de Japansche
politiek, w as de oorzaak van den oorlog met
China en zou, tegelijk met wcderzijdsche in
teressen in Mandsjoerye een vooral Liau
tung, tot den oorlog met Rusland leiden.
Japan was met de vrede van Shimonoseki
bedrogen cn beschouwde het komende con
flict. als een voortzetting van den strijd
om het bezit van Liautoeng. Rusland tracht
te zijn macht van Mandsjoerye naar Korea
uit te strekken en Japan \anuit Korea naar
Mandsjoerye. Een botsing was onafwend
baar. Twee belangrijke verdragen komen
de machtsgroepeeringen bevestigen: in 1902
het Engelsch-Japansch verdrag, waarbij be
sloten werd:
le Den status quo cn de algemeenc vrede
in Oost-Azië te bevestigen;
2e de onafhankelijkheid en territoriale
onaantastbaarheid van China cn Korea to
garandeeren;
3e gelijke handelsrechten voor alle mach
ten;
4e in geval van een conflict van één der
beide machten met een ander, zou de ande
re partij neutraal blijven; alleen in geval
van oorlog zou men elkander helpen (casus
foederis);
5c het verdrag was geldig voor vijf jaar.
Dc practische bcteekenis was, dat Japan
de vrije hand had in Korea en Engeland
in Tibet. In hoofdzaak was het dus tegen
Rusland gericht. Onmiddellijk daarop sluit
Rusland dan ook een verdrag met China.
le Mandsjoerye zal aan China terugge
geven worden;
2e de Russische troepen zullen in etappen
terugtrekken en wel binnen anderhalf jaar
3e Rusland moet allen invloed op de lijn
Shankaikuan naar Hsinmint'ing laten
varen
4e China verklaart zich gebonden aan het
contract met de Russische-Chineesche Bank
(van 1896).
De eerste ontruimingsbelofte is door Rus
land nagekomen. In 1903 werden echter ex
tra troepen naar Mandsjoerye en zelfs naar
Korea gedirigeerd. Japan stelde nu Rus
land voor, hunne interessen in Mandsjoerye
samen te regelen, maar Rusland wees dit
hooghartig van de hand: „Dit ging alleen
Rusland en China aan!" Het concentreert
hierop zijn troepen in Mandsjoerye en aan
de Koreaansche grens. Japan breekt de di
plomatieke betrekkingen af en verklaart
den oorlog.
(Wordt vervolgd.)
Kuo-min-tang 'nationale' volkspartij.
hara kiri zelfmoord door buik-open
snijding.
Santiago, 14 April. (V.D.) De Ameri-
kaansche militaire attaché te Santiago de
Chile deelt mede op een verkenningsvlucht
boven den Andes te hebben waargenomen,
dat de vulkaan Quizapo weer in werking
Buenos Aires, 14 April. (V.D.) De
nieuwe uitbarsting van den vulkaan Quiza
po verontrust de bevolking der omliggen
de gebieden. Zeer breede lavastroomen
stroomen dalwaarts. Ook andere vulkanen
zijn opnieuw in werking. De stad Cordoba
(Argentinië) is door een ernstige aardbe
ving geteisterd.
Ook een goede kant.
Parijs, 13 April (H.N.). De vulkaanuit
barstingen in Argentinië schijnen toch ook
eenig voordeel op le zullen leveren. We
tenschappelijke expedities moeten namen-
lijk hebben vastgesteld, dat dc gevallen
asch gebruikt kan worden voor de ver
vaardiging van cement en voor andere in
dustrieele doeleinden. Het treinverkeer in
het door de uitbarstingen bezochte gebied
is hervat, zoodat de hulpexpedities, welke
dc regeering wilde uitzenden, overbodig ge
worden zijn.
Een gezicht op de vulkaan San José de Mail» (6090 M. hoog).
Talrijke winkels geplunderd
Wellington (New Zeeland). Te Auck
iand zijn Donderdag ernstige werkloozen
onlusten uitgebroken, waarbij alle ruiten in
de voornaamste winkelstraten werden ver
nield. Vele winkels zijn volkomen leegge
plunderd. Eerst trok een troep ambtenaren
dcor de straten uit protest tegen de nieuwe
loons en salarisverlaging ad 10 pCt. Lang
zamerhand sloten zich veel werkloozen bij
den stoet aan, zoodat de troep aangroeide
tot eenige duizenden personen toen de win
kelstraten werden bereikt. Plotseling be
gonnen werkloozen de winkelruiten te ver
nielen. In korten tijd was in het centrum
der stad geen ruit meer heel. Daarna be
stormde de menigte onder leiding van vrou
wen en meisjes de winkels en plunderden
deze leeg. Vele personen werden gewond
Talrijke agenten worden ernstig mishan
deld. De opwinding nam nog toe toen ccni-
ge drankwinkels waren geplunderd cn vele
personen zich bedronken. Nadat de politic
geheel in het nauw was gedreven werden
alle matrozen van een in de haven gelegen
kruiser landwaarts gezonden ter handha
ving van de orde. Ook dc brandweer moest
assistentie verlecnen. De burgemeester ver
zocht draadloos dringend dc ordelievende
burgers zich bij de poütiebureaux te willen
verzamelen voor dc vorming van een bur
gerwacht. F.erst na vier uren ken de orde
worden hersteld
Honderden burgers en drie en twintig po-
lilie-agenten werden ten dccle ernstig ge
wond.
De schade bedraagt plm. 25.000.
NewYork, 13 April. (V.D.) Bij een groo-
ten brand in een dicht bevolkte arbeiders
buurt in het Oosten van New-York zijn zes
personen, onder wie een moeder met vier
kinderen, in do vlammen omgekomen
DE NATUURRAMP IN ZUID-AMERIKA.
De ruïnes der Argentijnsche stad Mendoza, welke door vulkanische uitJbarstingen
reeds meermalen werd geteisterd.
De valuta mag onder geen enkele
omstandigheid in gevaar
worden gebracht
B c r 1 ij n, 13 April. (V. D.) Over het
scheppen van werkgelegenheid verklaarde
rijksminister Stegerwald verder, dat ieder
een het er mee eens is, dat er in Duitsch-
land nog voldoende werkgelegenheid be
staat. De vraag is slechts, hoe de middelen
ervoor opgebracht kunnen worden. In geen
geval mag het scheppen van werkgelegen
heid betaald worden met den prijs der in
flatie. Wanneer de achteruitgang van het
Duitsche bedrijfsleven in den aerstkomen
den tijd tot stilstnnd zou worden gebracht,
dan zou reeds meer werk geschapen kunnen
worden.
Wat de rijksregcering in de eerste plaats
op dit gebied wil doen, is do bevordering
van de kolonisatie op het platteland en de
voortzetting van do stichting der kolonies
buiten de stad voor de groote steden. De
regeering gaat daarbij uit van de ovcrwe
ging, dat in de komende tientallen jaren de
ouderdomsverzekcring niet zoodanig zal
kunnen worden uitgebreid, dat de bevolking
er een onbezorgden en werkloozen levens
avond 4door kan hebben. Het aantal derge
nen, die invaliditeitsrente, sociale verzeko
ringsrente en kleine pensioenen hebben,
neemt steeds to3. Doze bevolkingsgroep moet
zooveel mogelijk naar het land worden
overgebracht of naar de voorsteden, waar zij
beter kunnen leven.
Als men de economische en financieel?
taak voor het jaar 1932 naar volgorde van
belangrijkheid wil rangschikken, dan is hot
volgende te doen:
1. Dc bedrijven, die orders krijgen, moeten
onder alle omstandigheden voorzien worden
van credieten op een redelijken rentevoet.
Do bcgrootingen van alle openbare in
stanties moeton onvoorwaardelijk in even
wicht worden gebracht.
3. Het bovenstaande is voorwaarde voor
de handhaving van de valuta, die in 193?
evenmin als in 1931 in gevaar mag worden
gebracht.
4. Wat dan nog, zonder de valuta in ge
vaar te brengen, ter bestrijding van de eco
nomische crisis kan worden gedaan, moet
cn zal geschieden. Daarbij moet men niet
uit het oog verliezen, dat 1932 nog een
moeilijk jaar zal zijn.
Invoering bepleit van de 4Q<
urenweek
De regeering zal haar tot nu toe afwach
tende houding tegenover het vraagstuk der
werkverschaffing in 1932 niet kunnen hand
haven. Reeds binnenkort zal de regeering
deze zaak bespreken met de centrale orga
nisaties van werkgevers en werknemers
Wanneer men daarbij niet tut overeenstem
ming komt, zal er niets anders overblijven
dan een verkorting van den werktijd door
middel van een noodverordening. Van een
algemeens loonsverlaging, zooals men in
breede arbeiderskringen vreest, kan geen
sprake zijn, al zijn ook in enkele districten
cn bedrijven nog regelingen van deze ma
terie noodig.
Na dc rede van minister Stegerwald be
sloot het congres een telegram te zenden
aan de Internationale Arbeidsconferentie,
waarin werd aangedron^n op het spoedig
tot stand brengen van een internationale
conventie tot bestrijding van den nood der
werkloozen en tot invoering van de 40-uren
week
Braun verklaart: „Het herstel*
vraagstuk is reeds opgelost:
Dnitschland kèn niet betalen."
R e r 1 ij n, 13 April. (V. D.) Tijdens de
debatti n nam de Pruisische premier Braun
het woord om te verklaren, dat de Pruisi
sche regeering met zorg de ontwikkeling
van den economischen to?stand gadeslaat
Zij heeft naar de mate der beschikbare mid
delen getracht do werkloosheid tegen te
gaan. De z.g. economische lcidcfs hebben
ons in het nauw gedreven. De iuciferskoning
is ook niet meer dan een falsaris en bedrie
ger geweest. Indien vandaag een eerlijke
balans werd gemaakt, zou menig economi
sche leider zich ontpoppen als een falsaris
Bij de hevigheid van den nood moet thans
met publieke middelen worden ingegrepen
Het mag niet langer voortduren, dat do
jeugd slechts tot de stempellokalen komt.
Door dit wanbeleid is zij ontvankelijk ge
worden voor het gevaarlijke politieke radi
calisme. Alle nog aanwezige middelen moe
ten derhalve worden aangewend voor het
in beweging zetten van het openbare be
drijfsleven. Bovendien is echter een lcc-
ningsovercenkomst met het buitenland noo
dig. Men behoeft daarbij niet te wachten op
een oplossing van het herstelvraagstuk. Het
herstelvraagstuk is reeds opgelost en wel
eenvoudig hierdoor, dat Duitschland niet ba-
talen kan. Het is onmogelijk, indien op den
duur oen gedeelte der bevolking acht tot
negen uur werkt, het andere deel heelemna!
niets doet en toch gevoed wordt. Derhalvo
moet, zoodra dc binnenlandsch-politieke be
slissingen zijn gevallen, zonder aanzien van
do buitenlandsche politiek eerst worden in
gegrepen in de kwestie der werkloosheid
door een verkorting van den arbeidstijd.
Premier Braun legde er den nadruk op, dat
hij bij dezen eisch nog verder gaat dan de
vakvcreenigingen en een nog meer radicale
oplossing cisch't dan de 40-urenweek. Hierin
ziet spr. de eenigi mogelijkheid om een
einde te maken ook aan de onzalige opge
wondenheid cn politieken crisistijd.
Een resolutie aangenomen.
B e r 1 ij n, 13 April. (V. D.) Na de alge-
meene beschouwingen nam het congres met
algeme^ne stemmen een resolutie aan in
zake werkverschaffing, waarbij de eischen,
welke Eggert in zijn redevoering had gemo
tiveerd, nog eens werden gercsume>rd. De
resolutie vervolgt dan:
„Met voorbehoud van alle urgentio der
werkverschaffing verklaart het congres het
als een eveneens onvermijdelijke taak der
rijksregeering uit de catastrophalc ver
schijnselen en gebeurtenissen op het gebied
van het bedrijfsleven de conclusies te trek
ken, waardoor volk en staat in de toekomst
voor dergelijke onheilen worden gevrij
waard. De leiding der bedrijven in het parti
culier kapitalistische systeem heeft volgens
de* ervaringen van den laatsten tijd het ver
trouwen van zeer breide volkskringen ver
loren. De invloed van den staat, zijn toezicht
en zijn medewerking in het bedrijfsleven
moeten worden bespoedigd, uitgebreid en
versterkt. Het congres draagt het bondsbe-
stuur op do eischen der vakvereenigingen
opnieuw aan de regeering voor te leggen
cn met zeer grooten nadruk te verdedigen."
Berlijn, 14 April. (V.D.) Het Rijkskabi
net heeft Donderdag in een langdurige bij
eenkomst financieele en economische kwes
ties behandeld. De beraadslagingen golden
de Rijksbegrooting en in verband daarmede
het program der werkverschaffing, waar
van de verwezenlijking alleen afhankelijk
is van de kwestie der financiering.
Donderdagavond heeft Rijkskanselier Dr.
Brüning zich, vergezeld van de heeren
Zechlin en Planck, naar Gonève begeven.
Tijdens de afwezigheid van den Rijkskanse
lier zal de kwestie der werkverschaffing
verder worden behandeld.
Mflnchen, 14 April. (V.D.) De politie-
bezetung van hot in de Briennerstrasse ge
legen Bruine Huis heeft tot Donderdagmid
dag geduurd. Toen is do landspolitie op
vrachtauto's met in het Bruine Huis aange
troffen materiaal vertrokken en werden dc
afzettingen waarachter zich in den loop
van de ochtenduren duizenden hadden ver
zameld opgeheven.
In den loop van den middag vormde»
zich in de omgeving van het Bruine Huto
opnieuw groote volksoploopen, zoodat an
dermaal de omtrek door do noUtio werd af
gezet.
