AM EDS F OOMS C1H OAöBlAD
Bel tem land
Dinsdag 19 April 1932
-DE EEMIATSDER-
30 e Jaargang No. 248
ROND HET KREUGER-
SCHANDAAL
DERDE BLAD
DE MAATREGELEN TEGEN
DE NAZI'S
Sportorganisaties voor het
heele volk?
AARDBEVING IN CHINA
VISCHK0TTER VERGAAN
STIMSON'S VERBLIJF IN
EUROPA
ONTWAPENING IN ZICHT
Nog opzienbarende onihullin*
gen te verwachten
Geen relaties met Italië
Stockholm, IS April (V.D.) De groote
bijzondere commissie, die de justitie te
Stockholm heeft ingesteld voor het onder
zoek naar de Kreuger affaire, begint lieden
met haar werkzaamheden. Waarschijnlijk
is in het hoofdbureau van politie niet vol
doende plaatsruimtevoor de commissie,
zoodat eenige lokalen zijn bijgehuurd.
Reeds thans staat vast, dat Kreuger in alle
financieile 'centra der wereld handlangers
beeft gehad. Een aantal van deze personen
is reeds bekend en is door de politic-auto
riteiten in de betrokken landen gehoord.
De mededeeling, dat de positie van de lu-
uiferstrust belangrijk is verbeterd en dat
zij niet gedwongen is .een dezer-dagen ver
vallende verplichting ten bedrage van 100
milliocn Kroon te dekkcYi, schijnt niet juist
te zijn. Van de monopolieleening aan Litauen,
icn bedrage van 30 milliocn kroon, vervalt
per 1 Mei a.s. een bedrag van 10 milliocn
kroon, aangezien de monopolie-overeen
komst in I.itauch op sterk verzet is gestuit
en to Stockholm onderhandelingen plaats
vonden over liet vervallen van deze 10 mil
liocn kroon. Voorts verwacht men dezer
dagen de aankomst van een vertegenwoor
diger der Amerikaansche lucifersbelangcn
te Stockholm. Eenige Zweedsche bladen
zijn van meening. dat de positie van de
Svenska Taendsticks zeer veel is Verbe
terd, aangezien de buitenlandsche credi
teuren zich zeer tegemoetkomend hebben
getoond. Niettemin achtten deze bladen bet
het beste de komende ontwikkeling zonder
al te groot optimisme af te wachten.
Stockhol m, 18 April, (V.D.) De avond
bladen brengen een bericht volgens hetwelk
de vroegere koning van Spanje categorisch
verklaarde nimmer financieelc betrekkingen
met Ivar Kreuger te hebben gehad. Het be
richt van Sociaal democraten dat in Krcu-
gers brandkast een door koning Alfonso
cndertcckende kwitantie voor 5 millioen
peseta's is gevonden, is niet van officieele
zijde bevestigd, evenmin als het bericht dat
een kwitantie van ITitler betreffende 100.00G
kronen is aangetroffen.
De avondbladen berichten voorts op in
hét oog loopende wijze uit Londen, dat de
Morgan-grocp reeds ecnigen tijd geleden de
zwakke positie van het Krcuger-conccrn
kende en in verband met koersverliezen een
schadevergoeding eischte ten bedrage van
10 millioen dollar aangezien Kreuger niet
in staat was de bij overeenkomst vastge
legde aandcelcn transactie van üOO.OOO L.M.
Dricsson-aandcclen met 400.000 Internatio
nal Telephone aandeden na te komen. Vol
gons hetzelfde bericht uit Londen zou Mor
gan het vertrok van Kreuger uit New York
hebben trachten te verhinderen en zelfs de
politie-auloritciten van de bcdriegclijko
actie van Kreuger hebben op do hoogte ge
steld. Tenslotte zou het Kreuger gelukt zijn,
de noodigo geldmiddelen te verkrijgen. Het
bankhuis Lee, lligginson cn Co. zou even
wel intusschcn zoo wantrouwend zijn ge
worden dat do lieer Durant met Kreuger
naar Europa werd gezonden ten einde deel
te nemen aan do conferentie te Parijs. Zoo
als bekend heeft Kreuger voor deze confe-
icntie de hand aan zich zelf geslagen.
Verdere uitbreiding van het
Kreugerschandaal?
Evening Standard meldt uit goede bron
te hebben vernomen, dat het onderzoek in
de zaak Kreuger waarschijnlijk nog opzien
barende onthullingen betreffende het slui
ten van lucifcrsmonopolies voor Kreuger
met versiheideno staten zal brengen Het
gaat daarbij om premiebetalingen van Kreu
ger aan invloedrijke particulieren die het
sluiten van monopolicvordragcn in de be
treffende staten zouden hebben begunstigd.
De Fransche Kreugerverliezen.
De-Intransigeant behandelde Maandag de
kwestio van den terugslag van de Krcugcr-
ciéconfiture op Frankrijk. De in het bizon
der in de buitenlandsche pers verspreide
geruchten betreffende de verplichtingen
van het Kreugcrconccrn tegenover de Fran
sche banken zijn buitengewoon overdreven.
Het gchecle bedrag der verplichtingen zou
volgens hel blad op ongeveer 300 millioen
franken kunnen worden geschat. Ongeveer
de helft van dit bedrag moet als verloren
worden beschouwd. 250 millioenfranken
zijn op volkomen normale wijze in in dol
larwaarden uitgedrukte; staatsobligaties
omgezet. Bij de andere helft betreft het
bankcrcdictcn, waarbij zeer zeker verliezen
onvermijdelijk schenen.
.Italië en de Kreuger-vcrvalschiogen.
Betreffende de vcrvalschingen wordt of
ficieel medegedeeld, dat Kreuger in 1930
de Italiaanschc rcgecring indirecte voor
stellen heeft gedaan tot het verstrekken
van een lecning tegen een lucifcrsmonopo-
lie. De Italiaanschc regeering heeft dit aan
bod evenwel schriftelijk van de hand ge
wezen. Tusschcn de Italiaanschc regcering
en Kreuger hebben geen zakelijke betrek
kingen bestaan.
DE AARDBEVINGSCATASTROPHE
BIJ BAKOE.
12 personen gedood.
Moskou, via Ivofno, 18 April. (V.D.) De
aardbevingscutaslrophe bij het eiland Swi-
noi in de Kaspische Zee heeft volgens het
rapport van een enquêtecommissie groote
schade aangericht. Huizen en vuurtorens
werden geheel vernield. Acht mannen, een
vrouw en drie kinderen zijn om het leven
gekomen.
Tiet beroemde Roemcensche koninklijk slot te Sinaja dat door brand
.verwoest is.
DRIE BEKENDE IERSCHE FIGUREN
OVERLEDEN.
DE SPAANSCHE REPUBLIEK VIERT HAAR EERSTEN VERJAARDAG.
De Spaansche minister-president Azana inspecteert het front der eere-compagnie.
Ook Hoagarlje heoft veel van hoog water en overstroomingen ta lijden. Wij geven
hierboven een loto van de onder water staande Puszta in de buurt van Szeged. In
vele gevallen hebben de arme boeren door bet wassende water al hnn have en goed
verloren.
Dublin, IS April. (V.D.) Gisteren zijn
twee welbekende figuren in de Ierscho po
litiek overleden. Captain William Red
mond, een zoon van John Redmond, den
beroemden leider van do Iersche parlemen
taire partij cn zelf lid van het Lagerhuis
tot aan do vestiging van den Ierschen vrij
staat, is bij een ongeluk te Graveside om
het leven gekomen.
Voorts is in een ziekenhuis te Dublin
overleden Jeremiah MacVeagh, die twin
tig jaar geleden de Iersche nationalisten in
het Lagerhuis vertegenwoordigde. Ook op
wetenschappelijk gebied heeft Ierland een
verlies geleden door het overlijden te
Montpellier in Frankrijk van den bekenden
Ierschen socioloog Sir Patrick Goddes, op
77-jarigcn leeftijd.
Geen sprake van pressie, uitgeoefend
door Tardieu?
B e r 1 ij n, 16 A p r i 1. (V. D.) Rijksminis-
tter Groener publiceert een artikel onder liet
opschrift „Mijn standpunt". Hij verklaart
hierin o. a.:
Er beslaan zekere principes van liet
staatsleven, die volkomen onafhankelijk
zijn van de wisseling der regeeringen. Tot
deze principes behoort de plicht allen onder
danen volstrekte veiligheid te garandeeren
en rust en orde te handhaven. Wie het gezag
van den staat wil ondermijnen, komt in
conflict met de principes van den staat cn
moet verwachten, dat de staat hem binnen
de grenzen van de staatsorde houdt.
Juist als rijksweerminister heb ik mij tot
speciale taak gesteld den geest van weer
baarheid en echten staatsgeest onafhankelijk
van partijpolitieke invloeden te verzorgen.
Sedert ik het rijksministerie van binnen-
landsche zaken op mij heb genomen, heb ik
op verschillende manieren geprobeerd een
verzachting van de politieke tegenstellingen
té bereiken en de staatspolitieke krachten
van het Duitsche volk te wekken cn te ver
sterken. Ik moet derhalve de veronderstel
ling, dat ik reeds lang gewenscht zou heb
ben de S. A. te ontbinden, zeer beslist afwij
zen.
In herinner er echter ook aan, dat de
rijksregeering met haar politiek geheel ver
schillend georiënteerde ministers den rijks-
))rcsident met eenparigheid van stemmen
de noodverordening heeft aanbevolen.
De verscherping van de partijpolitieke te
genstellingen en dc algemeene noodtoestand
liebben cr toe bijgedragen, dat de militaire
organisaties der nationaal-socialistcn reeds
door het' feit van haar bestaan langzamer
hand een steeds grooter gevaar voor do
staatsautoriteit werden. Mijn besluit, dit ge-
vifar uit den weg-te ruimen, stond reeds
man.ridcrf> vast.. Reeds tóen ik hét-rijksrrii-
nisieriovari brrihon'Iaridschè zaken op mij
nam, heb ik ér over nagedacht, hoe dit doel
bot beste te bereiken zou zijn. Daarbij heb ik
langen tijd gedacht ook de leden van de
S. A., evenals de leden van andere bonden
in een nieuwe groote nationale sportorgani
satie samen te vatten tot een vrijwillig
staatspolitiek samenwerken. De ontwikke
ling van dc politieke gebeurtenissen sedert
den aanvang van dit jaar deed deze plan
nen echter niet tot uitvoering komen. Ten
slottte begreep men, dat alleen ontbinding
met een noodverordening mogelijk was. Dit
besluit heb ik volkomen zelfstandig geno-
men, ter wille van niemand, tegen niemand.
Wat de bewering betreft, dat de ontbin
ding een maatregel is van verkiezingsstrijd,
wijs ik er op, dat dc activiteit van de partij
zelf op geen enkele wijze wordt belemmerd.
Hitier heeft gesproken over een druk van
den Fransclicn premier Tardieu. Deze be
wering had nooit mogen komen uit den
rnond van Hitler. Hitler zou zelf kunnen
weten hoe men dergelijke lichtvaardige en
klaarblijkelijk lasterlijk bedoelde praatjes
moet opvatten. Wanneer Hitler werkt met
bedreigingen: in het buitenland te klagen
over de Duitsche regcering, behoeft men
over deze soort politiek, die een teekenend
licht werpt op zijn karakter en zijn natio
nale oriëntatie, geen woord te verliezen.
De vrees, dat vele tot dusverre bij de S. A.
aangesloten jonge lieden dakloos zouden
worden, is volkomen ongegrond, daar reeds
bij de uitvoeringsbepaling der noodverorde
ning aan de landen der regeeringen is op
gedragen om voor dezen noodtoestand zorg
to dragen.
Het wel en wee van de Duitsche jeugd
ligt mij bijzonder aan het hart. Mijn pogin
gen in de eerstvolgende tijden zullen er op
gericht zijn de geheele Duitsche jeugd, zon
der aanzien der partij in sportorganisaties
bijeen te brengen ter disciplineering van
lichaam en geest cn ter verzorging van
staatspolitiek denken cn willen. Ik vlei mij
met de hoop, dat deze maatregel er toe zal
bijdragen de verschillende, vaak om ideale
redenen vijandige kringen van onze genera
tie weer tot elkander te brengen.
Ik weet, dat ik in dit streven gesteund
wordt door den oppersten leider van het
Duitsche volk, veldmaarschalk von Hinden
burg, die in zijn proclamatie aan het Duit
sche volk dc vermaning richtte: Slechts
wanneer wij ons aaneensluiten, zijn wij
sterk genoeg om ons lot meester te worden.
Honderden personen moeien om
het leven zijn gekomen
Londen, 18 April. (H.N.) Naar eerst
thans bekend wordt, is 12 dagen geleden
bet N.O. deel van de Chineesche provincie
lloepch door een aardbeving geteisterd, die
groote schade heeft aangericht. In een
stad is het grootste deel der huizen ver
woest. Eenige honderden personen moeten
om het leven zijn gekomen.
De Chineesche overheid in dit gebied
heeft de regeering te Nanking telegrafisch
om hulp verzocht, aangezien eenige dui
zenden personen dakloos zijn geworden,
en bovendien hongersnood dreigt.
Dc berichten omtrent de aardbeving in
Hocpeb wor.don bevestigd. liet Chineesche
ministerie van binnenlandsche zaken te
Nanking ontving bericht, dat dc stad
Matsjing grootendccls verwoest is. Het
aantal dooden moet in de honderden loo-
pcn.
Kopenhagen, IS April (V.D.). Volgens
een bericht uit Thorsliavn wordt een viscli
kotter uit Faroer met 21 man equipage ver
mist. Men vreest, dat het schip tijdens dei\
laatsten storm op de Noordzee is vergaan.
Aile visschersvaartuigen uit Faroer zijn tot
nu toe binnengekomen met uilzondering
van dit eene vermiste.
DE VOORTVLUCHTIGE KASSIER VAN
DE BREMENSCHE SPAARBANK
GEARRESTEERD.
Bremen, 18 April. (V.D.) Dc voort
vluchtige kassier van de spaarbank te
Bremen, die een tekort van 100.000 Mark
heeft achtergelaten, is hedenmiddag door
de politie gearresteerd.
MUSSOLINI OVER DE DONAU-
KV/ESTIE.
Tweo dooden.
Rome, 18 April. (V.D.) Bij Orbetello is
tijdens een oefcnvlucht het watervliegtuig
van den len luitenant Guasconi, van het
instituut van zeeoorlog, tengevolge van een
stuurfout in zee gestort. De le luitenant,
een ingenieur van de Fiatfabrieken, bene
vens een soldaat van den vliegdienst kwa
men om.
Drie officieren en een soldaat werden ge
wond.
Wordt hel schuldenvraagstuk
niet „aangesneden"?
Londen, 18 April (V.D.). Dc Daily Te
legraph verneemt, dat de nieuwe Ameri
kaansche ambassadeur tc Londen, Mellon,
geen twijfel erover heeft gelaten, dat het
voor de Europeesche schuldenaars van
Amerika doelloos zou zijn de kwestie van
herziening der schuldenregelingen aan de
orde te stellen. De publieke opinie in do
Vereenigde Staten is nog te zeer bezig met
den cconomischen ondergang cn de ver
hooging der belastingen, dan dat zij bij
de behandeling van—deze aangelegenheid
onverschillig zou toezien. Zij zal zoo lang
afwijzend er tegenover blijven staan, tot
Europa zelf het herstelvraagstuk op een
gezonde basis geregeld beeft cn zijn bereid
willigheid heeft getoond om ten aanzien
van de vermindering der bewapening prac-
tische maatregelen te nemen. Men behoeft
cr dan ook met op te rekenen, dat Stim-
son gedurende zijn verblijf in Europa do
herziening van de schuldcnrcgcling aan
dc orde zal stellen.
DE PREMIERE VAN MUSSOLINI'S
STUK IN WARSCHAU VERSTOORD.
Antilascistischc betocgingcn.
Berlijn, 17 April. (V.D.) Dc Poolscho
première van Mussolini's Napoleonstuk
„Honderd Dagen" in liet Warschausche Na
tionale Theater is volgens een bericht in dc
Berlijnscho bladen uit Warschau door anti
fascistische demonstraties verstoord. De
politie moest ingrijpen cn dc galerijen ont
ruimen. Vier studenten, die vlugschriften
tegen Mussolini naar de parterre hadden
geworpen, werden gearresteerd. Een bezoe
ker kreeg van opwinding een beroerte cn
overleed.
G e n v e, 18 April. (V.D.) De door de
hoofdcommissie van dc ontwapeningscon
ferentie Maandagmorgen samengestelde
commissie voor de uitwerking van een de
finitieve ontwerp-rcsolulie betreffende de
étappe-gewijzc vei-mindering der bewape
ning, heeft des avonds na vrij langdurige
moeilijke geheime onderhandelingen met
algemeene stemmen de volgende ontwerp
resolutie aangenomen:
„De hoofdcommissie der ontwapenings
conferentie staat op het standpunt, dat de
verlaging der bewapeningen, zooals voor
zien bij art. 8 van het volkenbondsstatuut
door op elkander volgende fasen na ge
zette tusschenruimten door te voeren is,
nadat de huidige conferentie dc eerste be
slissende stap eener algemeene verlaging
der bewapeningen tot het minimum zal
hebben verwezenlijkt.
P a r ij s, IS A p r i 1. (V.D.) De Agencc Eco-
nomique ct Financièro publiceert een arti
kei van Mussolini, waarin deze een nadere
beschouwing geeft van het vraagstuk der
economische vereeniging der Donaustatcn.
Italië is de beste klant van Joego-Slnvië cn
voert bijna 50'pet. meer aan goederen in
dan Jocgo-Slavië uit Italië betrekt. Elke
wijziging in deze verhouding zou slechts
ton nadcelc van Jocgo-Slavie kunnen zijn.
Ook de andere Donaustaten exporteeren
meer naar Italië dan zij van daar invoe
ren. Ondanks deze voor Italië ongunstige
handelsbalans, die jaarlijks wordt uitge
drukt door een 'tekort van 300 milliocn, is
Italië bereid deel te nemen aan hulpmaat
regelen voor de Donaulanden.
VLIEGTUIGONGELUK BIJ ORBETELLO.
DE SCHOONSTE VROUW VAN HET
VERRE OOSTEN.
Anna May Wong, ccn beroemd filmspeclstcr
heeft zelfs de eèrwaardige geleerden van de
universiteit te Peking door hare bekoorlijk
heid zóó het hoofd op hol gebracht, dat
cenigen hunner het voorstel liebhen gedaan
haar wegens haar wcreld-propaganda voor
de aanminnigheid de Chineesche vróuw tot
doctor honoris causa te benoemen.
