DE EEMLANDÊB
NAZI'S TOT REGEEREN BEREID
JOH. DEHEER
Nietu ws
Lacht op
PIANO'S-VLEUGELS
Woensdag 27 April 1932 Uitgave: VALKHOFF Co. «8» Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
30 e Jaargang No. 255
REEDS CONTACT MET
HET CENTRUM
Hoe de wereld reageert
Piano's, Orgels, Radio
DE CONFERENTIE VAN
LAUSANNE
7 uur 46 min.
L. J. LUYCX ZOON
Fa. R. VAN DEN BURG
AMERSFÖÖRT5CH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pc» 3 Baanden voor Amersfoort 2.10, per maand 1 0.75, per
wec^ (mct gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513
PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels I 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f0 25 Liefdadigheids advcrfentlen voorde
helft van den prijs. - Kleine Advertentlfin „KEITJES bi) vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen i 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
ALBERT THOMAS.
De politiek vernietigt het
economische leven. Een
felle aanklacht van Albert
Thomas ann 't adres der re
geeringen.
Niemand zal kunnen loochenen, dat het
er momenteel met het economisch leven der
wereld allerbedroevendst uitziet en tevens
begint het inzicht hoe langer hoe meer door
te dringen, dat plotseling een keer ten goe
de zou kunnen intreden, wanneer de staten,
in plaats van hun nationale egoïsme uit
te leven en elkaar dwars tc zitten, ertoe
konden besluiten samen te werken.
In dit verband is
van buitengewoon
grootc beteekenis de
redo die Albert Tho
mas, de Fransch-
man, die de leiden
de rol speelt bij de
internationale ar-
beidsconfcrentie to
Genóve. dezer dagen
heeft gehouden.
Hetgeen hij te ber
de bracht, vormde
een fello aanklacht
aan het adres der
regeeringen en hun
politiek gekrakeel,
waardoor de ople
ving van het economisch leven wordt ver
hinderd.
Vooral heeft de aandacht getrokken Al-
bert Thomas' vaststelling, dat het de poli
tiek is, die een rem vormt voor een nieuwe
organisatie van het bedrijfsleven der we
reld, ja: deze gewoonweg onmogelijk maakt.
Wat er momenteel ontbreekt, dat is de
wil en van dit gebrek aan willen bespeurt
ook de internationale arbeidsconfercntie
zelf de gevolgen. Wanneer zij de missie
heeft te vervullen ervoor zorg tc dragen, dat
er een algerneene vrede ontstaat op den
grondslag van het beginsel der sociale recht
vaardigheid, dan dient er thans op te wor
den gewezen, dat als voorwaarde daarvoor
eerst eens een internationale economische
en financieele samenwerking der volkeren
en staten een feit dient te worden.
Taak der conferentie is het- naar de
meening van Albert Thomas nog een
maal een beroep op de regeeringen te doen,
"dat zij in de eerste plaats de taak tot een
goede oplossing brengen, welke hierin be
staai, dut groote openbare werken worden
uitgevoerd, waardoor het mogelijk zal zijn
duizenden menschen, die thans geen em
plooi hebben, aan arbeid te helpen.
Ondertussehen ging Albert Thomas nog
een stap verder door de ontwapening met
zeer veel klem aan te duiden als een zeer
belangrijke voorwaarde voor den economi-
schen wederopbouw.
Alleen een grootscheepsclie oplossing der
schade.vergoedings- en valutavraagstukken,
van het Donau- en het oorlogsschuldcnpro-
bieem, zou de mogelijkheid schpppen voor
eeninternationale economische overeen
stemming, die tot dusver steeds men don-
ke slechts aan den strijd om de ratificatie
van het accoord inzake den arbeidstijd in de
kolenmijnen door politieke onecnigheden
achterwege moest blijven. Voorloopig kan
een uitweg uit de ellende misschien alleen
worden gevonden, wanneer de ondernemers
zelf, eventueel met medewerking, der regeo-
ringen, het economisch leven organiseeren.
Men ziet: de directeur van het interna
tionale arbeidsbureau spreekt woorden,
welke elkeen zal kunnen onderschrijven,
die van oordeel is, dat, wil Europa en de
wereld den chaos niet tegemoet stormen,
er onmiddellijk rechtsomkeert moet worden
gemaakt. De staatslieden dienen van de
dwalingen huns weegs terug te keeren en
het gevaar te onderkennen, dat er schuilt
ih een bestendiging van den tegenwoordi-
gen toestand, die gekenmerkt wordt door
een weergalooze economische en poli
tieke verwarring en verwording. Het is de
allerhoogste tijd, dat er daden worden ge
steld, dat de staten, in stede van elkaar
naar den hals te springen, de handen in
elkaar slaan, een streep halen door het ver
leden en op de puinhoopen der teloor ge-
gane welvaart en vrede, een nieuw gebouw
van vertrouwen en samenwerking oprich
ten.
Daarom is het jaar 1932 van buitengewoon
groote beteekenis. Zal de ontwapeningscon
ferentie erin slagen werkelijk bet oorlogs
gevaar door een belangrijke reductie van
strijdkrachten en oorlogstuig te verkleinen?
Zal men te Lausanne een redelijke regeling
van het herstel vraagstuk naderbij brengen?
Zal het oorlogsschuldenvraagstuk een
hoop-gevende oplossing vinden? Deze vra
gen zijn nu nog niet met zekerheid te be
antwoorden. Maar reeds nu staat het on-
ómstootelijk vast, dat, wanneer geen duide
lijke feiten het positieve antwoord zullen
zijn op deze vragen, het er ellendig met de
wereld uit zal zien.
Onmiddellijke terugkeer tot paradij
selijke toestanden is misschien uitgeslo
ten, maar een afwenden van den baaierd is
nog steeds mogelijk. Wanneer er gehandeld
wordt, wanneer er aan het regiem der thans
oppermachtige verdwazing een oinde komt
Terstond.
DE TERUGKEER VAN DE GRAF
ZEPPELIN.
Hamburg, 26 April (H.N.) Naar do
HamburgAmerika-lijn meedeelt, bevond
het luchtschip Graf Zeppelin zich vanmor
gen kwart over zes aan de Spaansche kust.
„Zwarhroode blok beslissend
verslagen".
München, 25 April. (V. D.) Van natio
naal-socialist'sche toonaangevende zijd'
wordt verklaard:
De N.SD.A.P. is bereid, overeenkomstig
den wil van het volk, overal da Ar de regee-
ringsveruntwuordelijkheid op zich te ne
rnen, waar de vroegc-e regeeringen zijn ver
slagen en in een minderheid zijn gekomen
Zulks geidt in liet bizonder voor het land
Druisen, waar do nationaal-socialisten mei
162 mandaten ai leen reeds zoo sterk zijn
geworden als de coalitie van Weimar. D?
bewering nu dut de N.S.D.A.P. ondanks
haar stembuszege niet in staat zou zijn in
Pruisen ten ccaliticivgeering te vormen, is
een manoeuvre. De N.S.D.A.P. heeft al-
leidende partij der nationale oppositie naar
letter en geesl van de grondwet liet recln
in Pruisen te regeeren.
Naar do D.A.Z. verneemt, zou reeds Maan
dag door de Centrum-fractie van nationaal
socialistische z.ijo een verzoek tot samen
werking ontvangen zijn.
Do officicele onderhandelingen zouden in
de eerstvolgende dagen aanvangen. De voor
zitter van de centrumpartij zou te dien ein
de naar Berlijn komen.
Voor tegin Mei zou een buitengewone
partijdag van het centrum op het program
ma staan, waar over de te volgen politiek
een beslissing zal worden genomen.
B e r 1 ij n, 2 5 A p r i I. 0(V. D.) De weinig.'
Berlijnscue blaclen, die op Maandagmorgen
verschijnen, wijden reeds uitvoerige be
schouwingen aan den uitslag van do ver
kiezingen in Pruisen.
De Dsutsch. Allgemeine Zeitung consta
teert, dat het voornaamste doel van den
verkiezingsst.'ud in Priiiscn bereikt is: de
meerderheid van de coalitie van Weimar
is verdwenen. Het centrum, waarzonder de
regeeringsvorming in Pruisen niet mogelijk
is, moet tot overeenstemming komen mei
de partijen, die rechts van hem staan. De
nederlaag, die zijn coalitiegenooten tot nu
toe hebben geleden, is zóó groot en het suc
ces der natiDiiaabsocialisten zóó aanzien
lijk, dat hier ongetwijfeld de politieke con
sequentie? uit getrokken moeten worden
Het blad wijst er tenslotte op, dat het re
sultaat van dc verkiezingen in de landen
onmogelijk zijn uitwerking kan missen op
de politiek van het rijk.
De soc-dem. Vcrwarts schrijft, dat rechts
bijna dc meerderheid heeft en dat de natio
naal-soci disten thans in het protestantsche
deel van Duitschland de burgerlijke partij
zijn gewirden. De beslissing over de ver
dere ontwikkeling ligt thans in de eerste
plaats in handen van het centrum. In elk
geval staat men in Pruisen en in geheel
Duitschland voor een zwaren strijd, die
slechts onder sociaal-democratische leiding
tot do overwinning kan voeren.
De Mor.tag schrijft, dat het zwart-roode
blok bes'issend verslagen is, doch dat de
regeeringsvorming zeer moeilijk zal zijn,
aangezien ook de Duitsch-nationalen en de
nationaa'.-soci ilisten samen geen meerder
heid hebben.
Een rechtsche meerderheid, die
door hel centrum wordt geduld?
Over de Pruisische verkiezingen schrijf!
de Kölnische Zeitung, dat ten aanzien van
de regeeringsvorming de wet eischt, dat de
sterkste partij de verantwoordelijkheid
daarvoor op zich neemt. De nationaal-so
cialistische partij is thans voor de vraag
gesteld of zij de verantwoordelijkheid op
zich kan en wil nemen. Het hangt thans ge
heel van het centrum af, of in Pruisen een
rechtsch kabinet of een kabinet in het al
gemeen gevormd zal kunnen worden, dat
op de basis van een parlementaire meer
derheid kan regeeren. Aangezien door de
beslissing van het centrum'niet slechts hel
lot van Pruisen, doch dat van het Duit
sche rijk in het geding komt. zal het cen
trum loyaal uiting moeten geven aan zijn
wil tot iamenwerking met rechts. Het ge
val zou zich echter kunnen voordoen, dat
de Pruisische landdag, doordat het een
trum-en nationaal-socialisten niet tot ovei
eensteraming kunnen komen, niet zal kun
nen functionncercn. Het rijk zal dan de
taak hebben in te grijpen, om to voorko
men, dat de zaken in liet grootste Duitsche
land verkeerd zullen gaan.
De Dresdener Anzciger oppert het denk
beeld, da- de vereenigde rechtsche partijen
een minderheid zouden kunnen vormen
die door het centrum getolereerd zou kun
nen worden. In hoeverre de groei van de
rechtsche oppositie in Pruisen invloed op
het rijk zal hebben en in hoeverre de rijks
president en de rijkskanselier uit dezen
groei conclusies zullen trekken, die bij
voorbeeld tot uiting zouden komen in een
wijziging in de rijksregeering, vermag het
blad nog niet te overzien.
De Dresdener Nachriclilen ziet in het
succes van H'tler een duidelijke afkeuring
door vliet volk van dc onderdrukkingsmetho
cicn van de Pruisische en de rijksregeerinu.
zooals cli*- bijv. nog pas tot uiting kwamen
in het verbod van de S.A.'s. Zoowel Brü
ning's i!itièk-ip het rijk. als die van Brauri
in Pruisen, ls door de kiezers ten scherpst"
afgekeuru. Wanneer liet democratische
principe in Duitschland nog eenigen zin
heeft, clan zullen zoowel in Duitschland ah
in Pruisen de consequenties getrokken moe
ten worden uit de gebeurtenissen van 24
April. Ook het centrum zal, ondanks zijn
als polit.êke pjrtij bijna niet aangetaste po
sitie, de consequenties moeten trekken uit
de nederlaag van zijn bondgenootcn en to«
samenwüi king met do rechtsche partijen
moeten komen.
De Leipziger Neueste Nachrichten
schrijft, c'at w.nneer de zaken zouden gaan
zooals tiet behoorde, het kabinet Braun
Severing terstond diende af tc treden om
plaats te maken voor een kabinet van
rechts. Men kan zich echter bijna niet in
denken, dat de manoeuvre, die verleden
week is uitgdiaald met de wijziging van
het reglement van orde, door dc regeeren
de mannen der Pruisische coalitie niet za'
worden uitgebuit. Dc politieke verantwoor
delijkheid voor de in dat geval onvermij
delijke verscherping van den toestand op
't gebied der b'.nnenlandsclie politiek, waar
door niet alleen Pruisen, doch het geheel.'
rijk zal worden getroffen, zal dan door het
centrum gedragen worden.
„De grondwet van Wei ra ar ver
liest van dag tot dag aan betee
kenis."
De Figaro maakt van de overwinning der
nationaal-socialisten gebruik, om de Fran
sche kiezers aan hun plicht te herinneren,
aangezien do verkiezingsuitslag ongetwij
feld lot uiting zal komen in de Duitsche
buitcnlandscln* polilick.
De Echo dc Paris trekt uit den verkie
zingsuitslag de conclusie, dat de grondwet
vaniWeimar van dag tot dag aan beteeke
nis verlhst.
Het Journal schrfjft, dat wanneer Hitier
ook nog niet de absolute heerscher is, toch
reeds thans nog slechts een krachtige coa
litie kan voornomen, dat hij de belangrijk
stc rol in de Duitsche politiek speelt.
Het P^iit Journal schrijft, dat alle pessi
mistische voorspellingen nog zijn overtrof
fen. De nationale oppositie staat op het
punt om met een laatstcn stormloop do de
finitieve overwinning in het geheele rijk te
behalen.
Araerikaansche persstemmen
over de Pruisische verkiezin
gen.
New-York. 25 April. (V. D.) De New-
York Times publiceert den uitslag van de
verkiezingen voor de Duitsche landdagen
op de voorpagina zonder gelegenheid te
hebben er nog commentaar aan toe te voe
gen.
In een hoofdartikel in de New-York He
raid Tribune wordt verzekerd, dat men in
Duitschland in breede kringen gelooft, dat
dc nationaal-socialistische beweging haar
hoogtepunt h^eft bereikt. Het blad rekent
uit, dat de winst van 600,000 stemmen, die
de nationaal-socialisten in vergelijking met
de eerste verkiezingen voor den rijkspresi
dent hebben behaald, geheel ten koste der
Duitsch-üationalen is gegaan en dat de
nationaal-socialisten, vergeleken met de
Greta Garbo (rechts) gaat trouwen met den jongen Z\veed_schen_schrijver
- - wilhelm Sörenscn (links),
Varkensmarkt S
Tel. 1309
Billijke stcmabonnementen.
Vakkundig stemmen.
tweede ronde van do- presidentsverkiezing.
750,000 stemmen hebben verloren. Natio
naal-soc.alisten en Duitsch-nationalen zijn
ongetwijfeld hondgenooten, die nooit mei
succes kunnen samenwerken, liet blad acht
het voorbarig te constateercn, dat de pers
pectieven voor de Hitler-beweging aan hei
verdwijnen zijn, doch gelooft, dat de par
tijen van de coalitie van Weimar deze mee
ning zullen blijven propagecren vanwege
de propagandistische werking en het psy
cbologisrh effect, dat daardoor gemaakf
wordt op do aatzelcnde volgelingen van
Hitier.
Groote bolangstolling in
Engolsche kringen.
Dc Times schrijft, dat de nationaal-socia
listen roet reusachtige energie hun positie
hebben versterkt Mor kan erop rekenen,
dat dc inderhandelingcn over de vorming
van een nieuwe regeering gcruimen tijd
zullen duren en waarschijnlijk voor he'
einde van Mei niet beëindigd zullen zijn.
De Da ly Express wijst op de beteekenis
Jer verk'ezingen in Bruisen, die de geheel'
wereld iuideiijk toonen. welke werkelijke
politieke bedoelingen er in Duitschland be
staan. Wanneer de rechtsche partijen in
Bruisen de macht krijgen, dan is dat een
belangrijke stap voorwaarts op den wee
naar de volledige politieke macht in
Duitschland. Het aftreden van Braun is
slechts een politieke schaakzet om de re
geering gedurende den komenden lijd noa
aan de macht te laten en haar de moge
lijkheid te geven om de komende storm
achtige poli.ieke gebeurtenissen «onder
haar comróle te houden.
Do Daily Mail schrijft, dat het wel voor
dc eerstp inaa. in de geschiedenis van Prui
sen zal zijn, dat dc geheele wereld zooveei
belangstelling loont in de verkiezingen
voor den Pruisische» landdag. De wereld
wil nu ten spoedigste weten, of de oude
regecring Braun zal blijven, of dat Hitlei
in Pruisen zal regeeren. De beteekenis va:
dezeverkiezing ligt in het feit. dat door
een nationaal socialistisch bewind in Prui
sen het aanzien van de regeering-Brüning
ondermijnd zal worden. De Duitsche rijks
regeering, die geen meerderheid in den
rijksdag heeft, zal ondervinden, dat haar
positie sïeeds moeilijker wordt.
De News Chronicle acht do zwaro verlie
zen der sociaal-democraten en van de
staatspariij buitengewoon merkwaardig. D.
HohenzoLern beleven hun eerste revanch.
door den intocht van een koninklijken
prins in den republikeinschen landdag
Bitier za' in de Duitscho politiek een over
heerschende factor blijven. De moeilijkhe
den voor een regeeringsvorming zijn zeer
groot en de huidige regcering-Braun kan
zich slechts handhaven, wanneer zij dicta
toriale methoden toepast.
De socialistische Daily Herald schrijft
eveneens, dat de republikeinsche meerder
heid in .'en landdag verdwenen is. Het bla 1
hoopt, dat de communisten de vorming van
een rechtsche regeering zullen verhinderen
en dat het op deze wijze de regeering-Braun
nog zal gelukken voorloopig aan de macht
te blijven.
Binnenkort is de verzending der
uitnoodigingen te verwachten
G e n v e, 2 5 April. (V. D.) Van welin
gelichte Engelsche zijde wordt medegedeeld,
dat zeer binnenkort de Engelsche regeering
waarschijnlijk langs diplomatioken weg de
uitnoodigingen zal verzenden voor de confe
rentie van Lausanne. Do uitnoodiging zal
geschieden namens Engeland, Duitschland,
Frankrijk, Italië, België en Japan. Uitge-
noodigd worden de bij het herstelvraagstuk
belang hebbende mogendheden der Kleine
Entente; Tsjeeho-Slowakije en Joegoslavië,
alsmede Griekenland, Portugal on Polen. In
de uitnoodiging zal vermeld worden, dat het
doel der conferentie is een duurzame rege
ling te krijgen van de op het rapport der
deskundigen van Bazel gebaseerde kwes
ties, aismede het treffen van maatregelen
ter bestrijding van de economische en finan
cieele crisis. De openingsdatum, 16 Juni,
schijnt vast te staan. Voorts wordt mede
gedeeld, dat de zes uitnoodigende mogend
heden accoord gaan met de benoem:ng van
den voormaligen Belgischen minister-preei
dent Theunis tot voorzitter der conferentie,
doch dat Theunis zelf nog geen definitieve
beslissing heeft genomen.
Ook het Donauvraagstuk wordt ln de uit
noodiging genoemd en de vijf Donau-
mogendheden zullen worden uitgenoodigd
om den vier grooten Europeeschen mogend
heden, die hebben deelgenomen aan de Lon-
densche conferentie, uitvoerige rapporten
over den financieelen en economischen toe
stand van hun land te doen toekomen, die
kunnen dienen als basis voor verdere onder
handelingen te Lausanne. -- - --
BUITENLAND.
De nationaal-socialisten tot regeeren be.
rcid. (Eerste Blad, pag. 1).
Dc conferentie van Lausanne
(Eerste Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Een wetsontwerp houdende steunregeling
aan dc kippenfokkerij.
(Tweede Blad, pag. 1).
Vragen van het Eerste Kamerlid Van
Embden inzake de bezuiniging op defensie
(Tweede Blad, pag. 2).
STADSNIEUWS.
I)c gemeenteraad besluit tot verbooging
van den pensioenaftrek.
(Tweede Blad, pag. 3).
Vergadering der Stichting Ziekenhuisver-
pleging. (Eerste Blad, pag. 3).
Wapenschouw op do Vlasakkers.
(Eerste Blad, pag. 3).
Medegedeeld door het K. N. M. I. to Do
Bilt.
Hoogste barometerstand: 761.9 te Dyon.
Laagste barometerstand: 748.5
to Nordöyan.
Verwachting: Matige, wellicht tijdelljko
toenemende Z.W. of Z. wind, meest zwaar
bewolkt of betrokken, waarschijnlijk en
kele regenbui -n, weinig verandering in
temperatuur.
Daar do hoogo druk van IJsland N.-
waarts aftrok, terwijl over het Z.W. do nieu
we Occaandeprcssio zich ontwikkelde, is
het geheele gebied mpt uitzondering van
hot Z.O. onder invloed van tvvoe depressie-
systemen, die door een rug van hoogen
druk zijn gescheiden. Dat aan do Noorscho
kust is nog ongeveer ter plaatse blijven
liggen, terwijl het andere onder vrij ster
ke dalingen en hier en daar met krachtigo
wind nadert. In onze streken en het kanaal-
gebied tusschen deze depressies waar op
klaring zou zijn tc verwachten geven zeer
plaatselijke storingen nog regenbuitjes. In
den nacht is in ons land regen gevallen.
In den Helder 10 m.M., bij hot overtrekken
van de secundaire die gisteren over het Z.
van Engeland lag. Dc wind, dio in dit over
gangsgebied zwak werd en to Do Bilt door
N. en O. rondloopt, zal bij de verdere ont
wikkeling van do W. depressie wel weer
Z.W. tot Z. worden en toenemen bij onge
veer gelijkblijvende temperaturen.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
WOLLEN AFGHALAINE
moderne tinten 130 cM. breed
f 1,95, f 2,75, f 2,90 per meter.
Flamenga, wol'zij de
f 2,50 en f 3,25 per meter.
ARNHSTRAAT.
Importeurs van:
Bechstcin, Blüthner, Grotrian Stoinweg
DE BEZITTINGEN VAN EX-KONING
ALFONSO.
Madrid, 25 April. (V.D.). Effecten ter
waarde van twintig millioen pesetas zijn
gevonden in een safe in het voormalige
koninklijke paleis, aldus deelt de heer
Genonimo Bujido mede, de voorzitter van
de commissie voor do eigendommen van
den ex-koning.
LEENING AAN BRUSSEL.
Brussel, 25 April (V.D.). Hedenmiddag
heeft een bespreking plaats gehad tusschen
den eersten minister Renkin, den gouver
neur van de Nationale Bank, Louis Franck
en Adolphe Max, burgemeester van Brussel,
betreffende het verstrekken van een leening
van 150 millioen franken aan de gemeente
Brussel voor de uitvoering van groote open
bare werken.
De gemeenteraad van Brussel heeft de
leenings voor waarden goedgekeurd.
RUSSISCH VLIEGTUIG VERONGELUKT.
B e r 1 ij n 2 5 A p r i 1. (H. N.) Volgens een
officieel bericht uit Moskou is bij Tiflis een
Russisch bombardeervliegtuig neergestort,
aan boord waarvan zich de chef der roode
luchtstrijdkrachten in den Kaukasus,
Prochorof bevond. Deze en zijn begeleider
werden gedood.
