IN MASSA'S SLIJTERIJ
CONTINGENTEERINGS-
ONTWERPEN
RADIOPROGRAMMA
IETS OVER R0UBEN
MAM0ULIAN
Voorloopige verslagen der
Tweede Kamer
t
Rijwielbanden.
Aan het Voorloopig Versiag der Tweede
Kamer betreffende het wetsontwerp rege
ling van den invoer van rijwiel buiten- en
binnenbanden, ontleenen wij, dat volgens
eenige leden in do tot nu toe genomen con
tingenteeringsmaatregelen weinig lijn viel
te ontdekken. Zij wenschten gaarne te ver
nemen, volgens welk systeen de minister
te werk gaat. Zij achtten het gewenscht,
dat de minister een globaal beeld zou geven
van den toestand in de nijverheid, gezien in
het licht der te voeren contingenteeringspo-
litiek. De te nemen maatregelen zijn thans
niet van willekeur vrij to pleiten en blij
ven bovendien te lang uit. Deze leden dron
gen er op aan, het tempo te versnellen en
tevens de contingenteering op veel meer ar
tikelen, dan tot nu toe het geval was, toe
te passen.
Verscheidene andere leden waren sterk
gekant tegen een ruime toepassing van do
crisisinvoenvet, wijl dit ernstig strijdt met
de belangen van handel en scheepvaart.
Deze leden konden zich dan ook alleen met
en tinge ntceringsmaatregelen vereenigen,
wanneer uiterste noodzaak ze eischt. Voorts
konden zij zich allerminst vcrcenigen met
hel door cenlee andere leden geopperde idee
van verhoogtng van invoerrechten.
Volgens andere ieoen Kan men van de re
ferring geen uitvoerige u/tcenzetting van
de te volgen politiek eischeu.
Vele leden drongen aan op contingontee-
ring van luxe-artikelen, die hier te lande
niet worden vervaardigd, met het oog op
een verbetering van de betalingsbalans.
Wat de onderhavige voorgestelde contin-
genteering van rijwielbuiten- en binnenban
den betreft., uitten verschillende leden hun
bevreemding, dat voor een artikel van zoo
weinig beteekenis voor het economisch le
ven in ons land, de invoer moet worden be
perkt. Ook is niet gebleken van een groote
werkloosheid in dezen tak van industrie. In
vele opzichten valt de noodzakelijkheid van
den maatregel te betwisten.
Andere leden konden zich met het bier
betoogde niet vereenigen. Zij achtten den
contingenteeringsmaatregel noodzakelijk
voor onze eigen industrie. H.i. had hij reeds
veel eerder moeten zijn genomen.
Regeling van den invoer
van porselein, enz.
Aan het Voorloopig Verslag der Tweedo
Kanier betreffende het wetsontwerp tot re
geling van den invoer van porselein, fijn en
sanitair aardewerk en muur- en wandte-
gels ontleenen wij, dat ve"schciden0 leden
betwijfelden, of deze contingenteering aan
de aardewerkindustrie wel eenigen steun
zal geven.
Verscheidene leden stelden de vraag,
waarom contingenteering van porselein fei
telijk nog noodzakelijk is. Het feit, dat por-
scleih het aardewerk verdringt, is een evo
lutie, welke niet is tegen te houden en
waartegen het nemen van wettelijke maat
regelen niet baat
Andere leden merkten hiertegen op, dat
wel degelijk de groote invoer van goedkoop
porselein het vervangen van aardewerk
door porselein heeft gestimuleerd, zoodat
een contingenteering van den invoer van
dit porselein wel degelijk kan strekken tot
steun aan de aardewerkindustrie.
Contingenteering van sanitair aardewerk
en tegels achtten verscheidene leden niet
gewenscht mot het oog op de bouwin-
dustrie. Zij waren van mcening, dat men
doeltreffender maatregelen neemt, door de
bouwindustrie tc steunen en het bouwen
te bevorderen, bijv. door middel van bouw-
credieten.
Andere leden konden zich met de voor
gestelde contingenteering van porselein, sa
nitair aardewerk en tegels geheel vereeni
gen.Naar de meening dezer leden waren de
contingenten echter te hoog genomen. De
contingenteering, zooals zij is voorgesteld,
heeft dan ook voor sanitair aardewerk
practiscb zeer weinig beteekenis en de be
teekenis wordt nog verminderd, doordat de
uitvoeringsmaatregelen de werking ^ei-
zwakken.
Verscheidene leden stelden de vraag,
.waarom glaswerk niet is gecontingenteerd.
Andere leden maakten daartegen echter
bezwaar.
Leestklaar schoenwerk.
Aan het Voorloopig Verslag der Tweede
Kamer betreffende het wetsontwerp tot re
geling van den invoer van leestklaar
schoenwerk, ontleenen wij, dat men deze
contingenteering vrij algemeen een logisch
gevolg achtte van do contingenteering van
schoeisel.
Eenige leden waarschuwden mtusschen,
dat men de differentiatie niet tc ver moest
doorvoeren. Men zou op deze wijze wel kun-
nen komen tot een contingenteering van
hakken.
Sommige leden voelden weinig voor deze
hulp aan do Nederlandsche schoenenin
dustrie. Aangezien deze industrie liuns in
ziens niet op de hoogte van haar tijd is,
wa.re het veel beter, den natuurlijken loop
van zaken te laten werken. Deze leden
meenden bovendien, dat een tc rigoureuze
contingenteering moeilijkheden mot '1
cho-Slowakije en eventueel andere landen
zal opleveren.
Hiertegenover merkten andere leden op.
dat zij zulks niet waarschijnlijk achttenen
dat deze vrees in ieder geval geen reden
mag zijn om de nationale industrie, welke
in moeilijkheden verkeert, niet tc hulp
"Terwezen werd voorts n^r de beschou-
wingen over de Nederlandsche schoen fa
brieken, opgenomen in het
Verslag ill zake de contingenteering
schoeisel.
Contlpgenteering wollen en
halfwollen stoffen.
On het desbetreffend wetsontwerp heeft
de heer Oud een amendement ing~
om in art. 2 het percentage ha te \erva
gen door 80.
zijn nog steeds verkrijgbaar
30EREN MEISJES
BOERENJONGENS
VOORBURGH
PRIMA ADVOCAAT
diverse merken „OUDE KLARE"
en het bekende S. H. M. „Schilletje"
HAVIK 41. TcL 292
Vrijdag 13 Mei.
Huizen.
N.C.R.V.
S.00—8.15 V.m. Schriftlezing.
-8.159.o0 V.m. Morgenconcert.
10.0010.30 V.m. Orgelbespeling op liet
Concertorgel der Orgelbouwers A. S. J. Dek
ker te Goes, vanaf de Tentoonstei'ing
.Klank en Beeld", tc Amsterdam. Organist
De heer L. Blaauw, tc Rotterdam.
10.3011.00 V.m. Korte Ziekendienst, te
leiden door Ds. P. F. van Noort, Ned. Herv.
Predikant te Oud-Loosdrecbt.'
11.00—12.00 Brahms programma.
12.15—2.00 N.m. Uitzending vanuit de tij
delijke studio op de tentoonstelling „Klank
en Beeld", welke van 6—16 Mei a.s. gehou
den wordt in het R.A.I. Gebouw te Amster
dam.
2.002.30 N.m. Gramofoonplatcn-half-uur
tje.
2.304.30 N.m. Uitzending vanuit de tijde
lijke studio op dc tentoonstelling „Klank en
Beeld".
2.30—2.55 N.m. Viool-Recital door Willy
Kater. Mej. Ch. Spycr, pianobegeleiding.
2.553.55 N.m. Liederen-Recital door No
ra de Wal. Aan den vleugel: Mia Tibbe.
3.554.30 N.m. Willy Kater, viool. Mej. Ch
Spyer, piano.
4.30—5.00 N.m. Vroolijk halfuurtje.
,5.00—5.30 N.m. Halfuurtje voor jcugdie*
Ama teur- Fo togra f e n
5.306.00 N.m. Concert in e.mineur Op 61.
F. Mendelssohn.
i.00—6.30 N.m. Causerie door den heer II
J. Stcinvoort, te Hilversum.
Onderwerp: „Een houten pianolamp". (Op
verzoek).
6.306.40 N.m. Concert in G.majeur voor
clavecimbel met 2 violen en cello. J. Chr
Bach. Mad. Roesgen Champion, clavecim
bol, Bronschwak en Perlemutter, viool. Vic
tor Pascal, cello.
6.407.10 N.m. Causerie door den heer A.
J. Herwig, te Bussum.
7.107.30 N.m. Cyclus voordrachten „Hel
Noderlandsch Fabrikaat"
7.458.00 N. m. Spreker: De heer Max. K
W. Gerisch, te Rotterdam. Onderwerp: „De
Rijn".
8.0010.30 N.m. Concert door het Sympho
nio-Orkest der N.C.R.V. (dc H.O.V.), o.l.v
Frits Schuurman, met medewerking van
het N.C.R.V. Dameskoor, o.l.v. Mej. Luise
Lauenroth.
8.009C>0 N.m. Uitzending vanuit de tijde
lijke studio op de tentoonstelling „Klank
en Beeld", welke van 616 Mei a.s. gehou
den wordt in het R.A.I. Gebouw, te Amster
dam.
9.00—9.30 N.m. Spreker: Prof. Mr. J. C
Kielstra, Hoogleeraar aan de Landbouwhoo-
geschool. te Wageningen.
9.30—10.30 N.m. Uitzending vanuit de tij
delijke Studio op de tentoonstelling „K'ank
en Beeld".
10 00 N.m. Persberichten van het Pers
bureau Vaz Dias to Amsterdam.
10.30—11.00 N.m. Orgelbespeling op hel
Concertorgel der Orgelbouwers A. S. J. Dek
ker te Goes, vanaf de Tentoonstelline
„Klank en Beeld" tc Amsterdam. Organist:
De heer L. Blaauw, te Rotterdam.
11.0011.30 N.m. Gramofoonmuziek.
Een halfuurtje antwoorden op veelvuldige
verzoeken.
H i 1 v e r s u m.%
V. A. R. A.
6.45—7.00 Lichaamsoefeningen door G
KI eerekoper.
7.30—7.45 Lichaamsoefeningen door G
Kleerekoper.
8.01 Gramofoonmuziek.
V. P. R. O.
10.00 Morgenwijding,
V. A. R. A.
10.15 Voordracht door Kees Bakker.
10.30 Het Septet o. 1. v. Is. Eyl.
11.00 Vrouwenkwartiertje te verzorgen door
den Bond van Sociaaldemocratische Vrou
wenclubs.
11.15 Het Septet (Vervolg).
A. V. R. O.
12.01—2.00 Het Omroeporkest o. 1. v. Nico
Troep.
2.00—2.30 Voordrachten door Mevr. Meu
nier—Nagtegaal.
2.30—4.00 Het Omrocp-kamerorkest o.l.v
Louis Schmidt.
4.00 Sluiting.
V. A. R. A.
4.01 Orgelconcert door Johan Jong.
4.30 Na schooltijd. Knutselwerkjes voor
kinderen, door Mevrouw A. de Beer—Plomp
5.00 Orkest, o.l.v. Hugo de Groot, afgewis
seld door gramofoonmuziek.
6.40 l ezing.
7.00 Radio-Orkest (Vervolg cn slot).
V. P. R. O.
8.01 Cursus, Dc Gelijkenissen uit het
Nieuwe Testament
8.30 Concert Strijkkwartet f kl. t op. 95.
L. van Beethoven.
9.00 Cursus, Dante, 3de voordracht Spro
ker: Dr. J. C. A. Fetter, Rotterdam.
9.30 Concert.
10.00 Persberichten van het Vrijz. Godsd.
Persbureau.
10.05 Persberichten van Vaz Dias.
10.15 Jacob Gerland draagt voor uit de
Overbetuwsche Novellen van J. J. Cromer
10.45 Gramofoonplatenconcert.
V. A. R. A.
11.00 Orgelspel door Joh. Jong.
11.30 Gramofoonmuziek.
12.00 Sluiting.
FILMRUBRIEK
Regisseur van „Cily.-slreets"
Een korte samenwerking met
Eastman, den Kodak-Koning
Mamoulian is een naam die wij nog vele
malen op 't projecticdock zullen te zien krij
gen. Het is de naam van oen jong Ameri
kaan, dio geboren werd te Tiflis in den Kau-
kasus. Zijn Armeensche ouders waren zeer
begaafde en kunstzinnige menschon, die zich
zeer voor het toonccl interesseerden. Rouben
bracht zijn jeugd door in zijn geboorteplaats,
totdat hij met zijn heele familie naar Mos
kou verhuisde, waar zijn moeder do leiding
van een Armeensch tooneelgezelschap op
zich nam. Rouben werd haar dc Universiteit
gezonden om rechten te studecrcn. Kort
voor zijn promotie kreeg zijn moeder dc
leiding van een theater in Moskou, cn het
was niet te verwonderen dat de jongeman,
die natuurlijk ook con levendige belang
stelling voor het tooneelleven aan den dag
legde, vaker in het theater dan in de Uni
versilcit te vinden was.
Zyn examen was nauwelijks achter den
rug of Rouben kwam tot de ovortuigmg dat
de rechten hem maar matig interesseerden,
cn hij besloot zich geheel aan het tooneel te
wijden. Hij werd als regisseur aangesteld
aan het Vachtangoff Studio theater te Mos
kou, en boekte Uier aanvankelijk niet veel
succes. Hij gaf dit werk dan ook al spoedig
op cn vertrok naar Tiflis, ->m in zijn ge
boorteplaats een eigen tooneelgezelschap te
leiden.
In 1921 ging de toen 23-jarige Rouben op
reis naar Londen, om zijn zuster te bezoe
ken, die daar getrouwd was. Men vroeg
hem de leiding op zich te nemen van een
Russisch tooneelgezelschap, cn het jaar
daarop had Mamoulian de top van don lad
der bereikt toen hij als Londen's jongste
regisseur aan het St. James theater aangc
stold werd, waar hij met veel succes het
stuk „The beating on the drum" produ
ceerde.
Hij werd naar Parijs uitgenoodigd,
werkte een tijdlang aan een theater op dc
Champs Elysées.
Op een dag ontving de jongeman een
brief die een ommekeer in zijn gcheele lc
ven teweeg zou brengen.. De afzender was
George Eastman, de onlangs overleden eige
naar van dc Eastman-Kodak fabrieken te
Rochester. Deze was bezig met het organi-
sceren van een operagezelschap, dat in zijn
privé theater tc Rochester zou optreden,
en Mamoulian werd uitgenoodigd om de
regie op zich tc nemen.. Met beide handon
greep hij deze kans aan om het land te zien
waarover hij zooveel gehoord had, en dat
hem in vele opzichten als een ideaal voor
oogen stond. Zijn samenwerking met East
man duurde niet lang, doch de jonge Rus
had eenmaal zijn entree in Amerika ge
maakt en was niet van .zins zich zoo spoe
dig weer te laten wegsturen. In plaats daar
van kreeg hij al gauw de opdracht een
nieuw stuk voor een Broadway theater in
scène te zetten. Mamoulian acceptoerde,
doch moest tot zijn schrik bemerken dat
men hem. de regie opgedragen had vaa
„Porgy", een stuk waarin uitsluitend ne
gers zouden spelen. Ura te zeggen dat hij
nog nooit een neger gezien had zou eenigs-
zins overdreven zijn, zeker is echter dat de
Amerikaansche neger hem even vertrouwd
was als de Cliineos of de Eskimo.
Mamoulian liet zich door deze moeilijk
heid niet uit hot veld slaan. Hij zag er van
af beroepsacteurs te engageeren, en koos
zijn spelers in cabarets in Harlem en in dc
straten van New York's negerwijk, allen
nienschcn met weinig of geen tooneelerva-
ring. Zijn hoofd vertolker was een oude
brievenbesteller, die in zijn vacantie repe
teerde, opdat hij niet zonder werk zou, zijn
als hot stuk een mislukking bleek. „Porgy"
liep drie jaar achtereen in hetzelfde thea
ter!
Vele stukken volgden, cn al zijn creaties
hadden een enthouslasto pers cn een ge
weldige opkomst van het publiek. Met wer
ken als „Marco's Millions", „Wings over
Europe", „Congi" cn „Solid South" maakte
hij zich ccn naam in geheel Amerika, cn
trok hij de aandacht van de filmproducers.
Paramount engageerde hem voor een film
met de cabaretzangeres Helen Morgan, wel
ke in het New Yorksche studio der Maat
schappij werd vervaardigd omdat zoowel
Mamoulian als zijn ster des avonds in het
Broadway theater van Florenz Ziegfeld
werkten.
Reeds met zijn eerste film „Applause",
waarin de mooie, maar oppervlakkige jazz
zangeres onder zijn leiding groeide tot een
tragedienne van een sterk beeldend vermo
gen, die zeer wel tot het brengen van een
groote en eerlijke ontroering in staat bleek,
trok do regisseur do aandacht van geheel
film-Amorika. De critici raakten niet uit
gepraat over zijn eigenaardige, gehec! oor
spronkelijke techniek. Een onbegrensde be
wegelijkheid van zijn camera, zijn verras
sende licht- en schaduweffecten, en een
haast totale afwezigheid van montage, die
sommige scènes minutenlang achtereen
deed voortduren waren karakteristiek voor
dit werk. Het is wel eigenaardig dat Ma
moulian, die toch op hot tooneel zijn car
rière maakte, en juist zijn successen boek
te door het invoeren van een geheel nieuwe
tooneeltechniek reeds bij zijn eerste film
alles wat hij geleerd had zonder aarzelen
overboord gooide en blijk gaf van een juist
inzicht in de zeer bizondero eischen die het
vcor hem absoluut nieuwe medium- de film
stelt. Twee jaar geleden gemaakt, toen do
sprekende film technisch nog in dc kinder
schoenen stond, maakt de film ook thans
nog een zeer modernen indruk.
Contracten met verschillende theaters en
met het beroemde New Yorksche Theatre
Guild, 'n soort tooneelliga noopten Mamou
lian voorloopig van filmregie af te zien.
Kerst in 1931 kwam hij weer in de gelegen
heid een aanbod van Paramount te accep-
toeren, met welke maatschappij hij kort ge
leden een contract voor langen termijn
sloot.
De langzamerhand ook in Nederland be
roemd geworden film „City Streets" (We
reldstad) bewees opnieuw clat Mamoulian
een meester is in het hanteoren van ca
mer,a, en microfoon. Evenals in „Applause'
werkte hij in „City Streets" met een hoofd
rolspeelster die nog nimmer voor de ca
mora gestaan had Sylvia Sidney. En
welk een prachtige ontdekking heeft hij
met deze jonge actrice gedaan! Ook in
haar, die regelrecht van het tooneel kwam,
leefde een fijn gevoel voor het wezen van
de film, dat het acteeren voor do lens tot
zoo iets geheel anders en oneindig veel sub-
tielers maakt. Met haar cn met Gary Coo
per, die reeds in „Marokko" in do handen
von een kundig regisseur zulk een uitste
kend material bleek te zijn, schiep hij een
sterke en fello verbeelding uit het ruwe
nusdadigersleven uit de Amerikaansche
grootsteden.
„Dr. Jekyll cn Mr. Hyde" is zijn nieuwe
film, en een waardig vervolg op do beide
voorgaande werken. Was „Wereldstad" een
sensationeel gegeven, in „Dr. Jekyll" heeft
Mamoulian een prestatie geleverd die de
sterkste zenuwen op de proef zal stellen.
Robert Louis Stevenson's klassieke griezel
roman, het bekende gegeven van den dok
ter, die de goede cn slechte karaktcreigen-
ROUBEN MAMOULIAN. J
schappen van den mcnsch langs genees
kundigen weg wil scheiden, en or slechts
in 6laagt om al hot goede in zichzelf te
dooden is hier verfilmd op een wijze dlo
wel nauwelijks meer iets aan de verbeol-
ding overlaat. Mamoulian verrijkt hot
idioom van d«? sprekende film met een aan
tal nieuwe vondsten die niet minder dan
opzienbarend zijn. Zijn ongehoord raffine
ment in de technlok maakt de film tot oon
leerschool voor cineasten. Zijn dikwijls
rauwo realisme, do ontroerende schoonheid
van de meer romantische episodon, do ge
weldige creatie van Fredric March, dio do
bcido rollen van Dr. Jekyll en Mr. Hyde
speelt, en de overgave, waarmede Miriam
Hopkins het straatmeisje Ivy tot een war
me, levende mcnschelijko figuur weet to
maken, zijn zonder weerga in de geschiede
nis van de film.
Mamoulian is intusschen al weer aan een
volgende film bezig, waarin hij zijn presta
ties in een voor hem nieuw genre zal kun
nen toonen. Paramount heeft hem namelijk
na het succes van zijn vorige werken de
leiding toevertrouwd van de nieuwo ope
rettefilm „Love me to-night", waarin hij
Maurice Chevalier oen Jeanette MacDonald
onder zijn commando krijgt. Een eenigszins
vreemdo combinatie, zult U misschien den
ken, maar het is wel nauwelijks aan twij
fel onderhevig of Mamoulian zal ook hier
met een knap stuk werk voor den dag ko
men.
MAMOULIAN'S OEUVRE
Helen Morgan in „Applause"
Sylvia Sidney en Gary Cooper in
„City Streets" en Fredric March
in zijn dubbelrol van
„Dr. Jekyll cn Mr. Hyde.*
EEN DIERENPARK TE RHENEN.
Men schrijft ons uit Rhencn:
Op den bekenden Grebbeberg alhior ia
een inrichting in wording, welke ">ok buiten
deize gemeente do aandacht belooft te trek
ken. Wij bedoelen het dierenpark, welks
aanleg, naar de plannen van den tuinar
chitect Willem Sluiter te Amersfoort, het
vorige jaar is begonnen en dat in den a.s.
zomer zal worden geopend.
Het dierenpark, boven op den Grebbe-
borg, met een schitterend uitzicht op de
Geldersche Vallei, is in het geheel groot
10 H.A. De aanleg is opgevat ale die van
con villapark, met breedo rechte wegen,
waaraan tusschen opgaaud hout do /erblijf-
plaatson voor de a.s. bewoners' zijn en wer
den gebouwd. Enkele dezer zijn reeds be
trokken. Zoo vindt men er reeds een aantal
apen, welk getal nog aanzienlijk wordt uit
gebreid, voorts wilde zwijnen en enkele
soorten herten en reeën. Do verschillende
vijvers in het park hebben reeds hare be
volking van eenden, ganzen, zwanen, peli
kanen, flamingo's enz., enz., terwijl zeer
spoedig nog tal van andere soorten zullen
aankomen.
Wat do grootere dieren betreft, als eerste
van deze oategorie zijn onderweg tien ka-
meelen. Maar ook leeuwen, tijgers, beren,
luipaarden, enz. enz. zullen zeer binnenkort
op den Grebbeberg gehuisvest worden. Aan
het gereedmaken hunner kooien wordt met
spoed gewerkt.
De officieele opening van dit dierenpark,
tot welks inrichting de heer C. W. Ouwe
hand alhier het initiatief heeft genomen,
kan in do maand Juni worden tegemoet
gezien.
GEMEENTERAAD.
Hoevelaken. De raad dezer ge
meente zal op Woensdag 18 Mei a.s., des
namiddags om twee uur in vergadering bij
eenkomen. De agenda vermeldt o.a. een
voorstel tot het aangaan van een deposito-
overeenkomst met de N.V. Bank voor Ne
derlandsche Gemeenten en oen voorstel tot
vaststelling van een verordening, inzake
benoeming en bezoldiging der veldwach
ters.
EEN ONGEWONE BROEDPLAATS.
i
Soest. Een Vlaamschc Gaai heeft een
nest gemaakt in een 6-hoekige lantaarn,
waarvan een ruit stuk is De lantaarn staaf
in een park, dus niet direct aan den open
baren weg. Des avonds wordt een electrlsch
lichtpunt boven het thans broedende dier
ontstoken, waardoor het blijkbaar niet
wordt verontrust. Een wei merkwaardig#
broedplaats.
