DE EEMLANDER Fa. R. van den BURG Vrijdag 13 Mei 1932 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 30e Jaargang No. 268 HET LAATSTE EERBETOON VOOR PAUL D0UMER Lunch a f 2.50 Diner a f 4.— Beursomriicht LINDBERGH'S BABY DOOD GEVONDEN ONTSLAGAANVRAGE VAN GROENER Licht op 8 uur 13 min. L. J. LUYCX ZOON Arnh.straat PIANO'S in huur verkrijgbaar DE KABINETSFORMATIE IN FRANKRIJK AMERSFOORTSCïi DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS 3 "a.ndca vo<=' Amersfoort 2.10, per maand 0.75. per - "«k (mei gratis vtriekerlng tegen ongelukken! f 0.17'/- P°" 3 ma"da 3- Aftonderlljke nummer, f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 51Ï PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer elke regel meer f0.25 Llefdadlghelds-ndvertentlën voorde helft van den prijs. - Kleine Advertentifcn „KEITJES' bij vooruitbetaling 1—5 regels 50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.—Bewijsnummer extra f 0.05 Groener treedt al als mi nister van de rijksweer. Wat is de oorzaak van zijn heengaan? Minister Groener, die in het Duitschc rijkskabinet twee functies vervult hij is minister van de rijksweer en levens van hmnenlandschc zaken schijnt verzocht te hebben van de eerstgenoemde functie te worden ontslagen. Naar men van officeele zijde tracht te suggereeren, is Gróener's be sluit ingegeven door diens overweging, dat de leiding van twee belangrijke ministe ries voor één persoon een te zware taak is, terwijl tevens als motief voor zijn heengaun wordt opgegeven, dat er bezwaren aan zijn verbonden het beheer van een ministerie, dat een duidelijk politiek karakter draagt zooals het ministerie van binnenlandsche zakeq, te combineeren met dat van het ministerie van defensie, aangezien do rijks weer een instelling is, die geacht wordt onpolitiek tc zijn en boven de partijen te staan. Om zelfs den schijn te vermijden, dat een politieke invloed op de rijksweer werd geoefend, heeft Groener tenslotte be sloten alleen de portefeuille van binnen landsche zaken te behouden en hieraan heel zijn kracht te geven. Uitdrukkelijk wordt tc kennen gegeven, dat zijn aftreden niet moet worden uitgelegd als eèn desa- voueeren van hét verbod, dat tegen Hit ler's particuliere leger was gericht. Van andere zijde wordt echter ronduit verklaard, dat Groener door een militaire camarilla is weggewerkt. Zoo zouden de generaals Hammcrstein en Schleiger en evenzeer de leider der marine, admiraal Raeder, dien men doodverft als Gróener's opvolger, tc hoogster plaatse hebben laten uitkomen, dat de minister van defensie niet langer het vertrouwen der rijksweer genoot en dat het uit dezen hoofde wenschelijk was, dat Groener ontslag nam als leider van het militaire departement. Een en an der zou dus beteekenen, dat politiseerende militairen van hoogen rang zooveel invloed hebben qitgeoefend en zoo ijverig achter de schermen bebben gewerkt, dat rijkskanse lier Brüning zich zelfs genoodzaakt zag Groener te laten schieten. Een merkwaar dige samenloop van omstandigheden wordt het geacht, dat op denzelfden dag, dat al de moties, van wantrouwen, die tegen de regeering-Brüning, of afzonderlijke leden daarvan, waren gericht, werden verwor pen, twee vooraanstaande generaals en een admiraal erin slaagden een hun on welgevallig minister weg te intrigueeren. Het optreden der militairen, van wie men in de naaste totkomst een nog verdere be ïnvloeding verwacht van de politiek der rijksregeering, draagt in veler oogen dan ook het karakter van een vermomden coup d' état, een staatsgreep, die wellicht in etappen zal worden uitgevoerd, daar men verwacht, dat zij het niet voor de confe renties van Lausanne en Genève de hoo- ge mlilitairen nog verdere kabinetswijzi gingen zullen probeeren af to dwingen. Uiterlijk wordt zoodoende door de militai ren dc legale weg bewandeld, maar het ge volg aldus vreezen vele republikeinen zal zijn, dat de regeering-Brüning lang zaam maar zeker om hals wordt gebracht. Inderdaad is het niet uitgesloten, dat men hier heeft te doen met een wraakne ming der hooge militairen, die het Groener niet hebben kunnen vergeven, dat hij de man is geweest, die dc fascistische militaire organisaties heeft opgeheven. Vooral in sociaal-democratische kringen heeft de gang van zaken groote onrust in het leven geroepen, daar men beducht is, dat de mi litairen in Duitschland weer een rol van beteekenis zullen trachten te spelen, de rijksweer tot een werktuig zullen maken, dat hun doeleinden moet dienen en gelei delijk zullen aansturen op de, vestiging eener dictatuur. Uitgesloten wordt het geenszins geacht, 'dat. nu het is gelukt Groener als minister van defensie aan den dijk te zetten, even eens alles in het werk zal worden gesteld om den minister eerlang ook zijn portefeuille van binnenlandsche zaken tc ontfutselen. Dccli niet alleen in sociaal-democratische, maar evenzeer in vooruitstrevende burger lijke kringen, acht men den toestand ern stig en houdt men rekening met de even tualiteit, dat een generaalsregeering bin nen afzienbaren tijd het kabinet-Brüning van het tooneel zal doen verdwijnen. Het schijnt, dat de rechts-radicalen binnen zeer korten tijd de leiding van 's lands zaken in handen zullen nemen en de fascisten Duitschlands politiek in den vervolge zul len bepalen. Jammer, dat rijkskanselier Brüning, dien men in menig ander opzicht kan bewonderen, blijkbaar de kracht mist om zich tegen de intrigues der generaals met kracht te verzetten. f TWAALF OLIETANKS IN VLAMMEN. Tam p i c o, 12 Mei. (V.D.) Door tot nu toe onbekende oorzaak is te Huesca een gewel dige brand uitgebroken, welke zich tot nu toe reeds aan twaalf olietanks heeft mede gedeeld. De stad is geheel in rookwolken gehuld. Groote belangstelling voor de begrafenis Parijs, 12 Mei. (V.D.) De Parijschc be volking heeft hedenmorgen met groote plechtigheid den vermoorden president der Eransche republiek naar zijn laatste rust plaats begeleid. Reed6 vanmorgen tegen 6 uur waren de straten, waarlangs de rouw stoet zich zou bewegen, drukker dan ge woonlijk. Langs den geheelen weg van het Elysée naar de Notre Dame en vandaar naar het Panthéon en ten slotte naar het kerkhof Vaugirard hingen de vlaggen half stok. Op tal van plaatsen stonden delega ties van burgerlijko en militaire vereeni- gingen opgesteld, evenals vele scholen met schoolkinderen. De toegangspoort van het Elysée was geheel zwart omfloerst en bo ven de toegangsdeuren prijkten in groote letters de initialen van den president P. D. Schier ononderbroken werden de bloem stukken naar "buiten gedragen, zoodat ten slotte drio groote auto's onder de bloemen bijna onzichtbaar waren geworden. Tegen half 8 verscheen als één der eersten dc pre sident van de Kamer Bouisson, begeleid door een escorte van bereden troepen. Na elkaar verschenen de vertegenwoordigers der buitenland6ohe mogendheden. België was door niemand mindei dan koning Al- bert zelf vertegenwoordigd; Engeland door den zoon des konings, den prins van Wales; Italië door den hertog van Aosta, de koning van Joego-Slavië door prins Paul van Ser vië, zijn neef, en H. M. koningin Wilhel- mina door haar adjudant, vice-admiraal jhr. Schorer, terwijl Nederland bovendien bij het corps diplomatique 1 was vertegenwoor digd door den Nederlandschen gezant tc Parijs, jhr. Loudon. Precies om 8 uur werd do kist met het stoffelijk overschot uit do hal naar buiten gedragen, waar de op de binnenplaats opge stelde eerewacht het geweer presenteerde en den vaandelgroet bracht. De geheele in de Fransche tricolore gewikkelde kist werd in den lijkwagen gedragen, waarna de stoet zich in beweging zette. Achter zes hooge dignitarissen, die dc orde-teekenen van den overledene droegen, liepen de vier verpleegsters, die Doumer in zijn laatste uren in liét ziekenhuis Beaujon hadden bij gestaan. Hierop volgden de familie, leden en persoonlijke vrienden van Doumer, de leden van het civiele en militaire kabinet van den president, de nieuwe president der republiek Lebrun, dc vertegenwoordigers der buitenlandschc mogendheden, de vice- president van den Senaat en de president van de Kamer, de leden der regeering, net diplomatieke corps, de vereeniging van oud strijders en tenslotte de vertegenwoordigers van dc Parijsche autoriteiten en van de universiteit. Bij aankomst in de Notre Dame werd de kist op een verhooging in het schip van de kathedraal geplaatst en vond de kerkelijke rouwdienst plaat6. Berlijn, 12 Mei. (V. D.) Op het tijdstip, dat te Parijs de bijzetting plaats had van het stoffelijk overschot van den president der republiek, Doumer, werd heden in de dominicane kerk St. Paulus te Berlijn een rouwdienst gehouden, waaraan de Fransche ambassadeur cn vele Duitsche autoriteiten de leden van het corps diplomatique deelnamen. P a r ij s, 12 Mei (V.D.) Nadat in de Notre Dame de H. Mis was gecelebreerd door Mgr Verdier, omgeven door de hooge geestelijk heid, begaf de lijkstoet zioh tegen elf uur naar het Panthéon, waar do kist onder de zuilengalerij op een met de Fransche drie kleur gedekte katafalk werd geplaatst. Ach- waar de vorstelijke personen, de officieele vertegenwoordigers der staatshoofden, het corps diplomatique, president Lebrun en tal van Fransche autoriteiten plaatsnamen Aan de andere zijde was een zwart om floerste tribune opgesteld voor de hooge ambtenaren, de militaire autoriteiten, de le den van de beide Kamers, de rechterlijke macht en de leden van de Academie Fran- <*aise. Het was over elven toen ministerpresi dent Tardieü het spreekgestoelte betrad. In zijn rede zeide hij, dal de deelneming der gohcele wereld aan den rouw van Frankrijk uitdrukking gaf aan wat het geweten der geheele wereld voelde. Hij schilderde den politieken loopbaan van Doumer en her dacht de voorbeeldige menschclijke persoon lijkheid van den doode. Een microfoon installatie en loudspeakers, die waren aan gebracht tot aan het begin van de Boule vard St. Michel, maakten de rede voor de zeer groote menigte, die bij de pleohtigheid aanwezig was, verstaanbaar. Na Tardieu's rede begon het défilé van de troepen onder leiding van den met het opperbevel belasten generaal Weygand. Het geheele Parijsche garnizoen en de garde, versterkt door de compagnieën van alle wapenen en van de officierscholen, trokken met omfloerste vaandels voorbij. Na afloop van het défilé verhieven de pre sident der republiek en de vorstelijke per sonen zich van hun zetels en verlieten, ge volgd door de ambassadeurs en gezanten, door den zij-uitgang de zuilenhal van het Panthéon. Hun plaateen werden ingenomen door de leden der regeering en daarna be gon het schier eindelooze défilé der orga- Restaurant Huize „De Stichtsche Heuvel Theetuin Amersfoorlsche Berg Ter gelegenheid van de Pinksteren Speciale eti Reserveertuw tafelper Tel.1290 nisaties van allerlei aard, in de eerste plaats van de vereenigingen van oud-strijders met hun eveneens omfloerste vaandels. Een reusachtige menschenmenigle stond gedurende het défilé in dé aangrenzende straten. Daken en balcom van de huizen waren dichtbezet en een groote politiemacht vormde een stevige afzetting DE STAAT EISCHT ZIJN DEEL VAN DE SWEEPSTAKE. Dublin. 11 Mei. (V. D.) De Ierschc re geering beeft besloten een belasting te hef fen op de sweepstakes, groot een zestiende gedeelte van de opbrengst. o£^ff] Het is tegenwoordig geen opwekkende taak een overzicht samen te stellen over het financieele gebeuren of, zooals iemand met zin voor humor ons laatst zeidc, over het financieele niet-gebeuren op onze beurs. In derdaad, zoo is hel eigenlijk. Wat 13 er op het oogenblik van den eens zoo bloeienden handel op de beurs over gebleven? Zeker, de makelaars beklimmen nog steeds de trap pen van de schepping van Berlage als hel beursklokje klept; er worden nog steeds koersen geformeerd en genoteerd, die per telefoon en telegraaf naar de belangrijkste bankierskantoren in den lande wordei ovej - gebracht. Maar van een werkelijken handel ter beurze is geen sprake meer. De koersen worden bepaald door geruchten en stemmin gen, die vooral in dezen tijd, nu dc jaarver slagen loskomen, allerlei fantastische afme tingen aannemen. Geruchten, die dikwijls kant noch wal raken, veroorzaken belang rijke koersschommelingen, naar beneden na tuurlijk. Goed gefundeerde fondsen van be drijven, waar, bij wijze van spreken geen vuiltje aan de lucht is, worden voor afbraak- koersen genoteerd en verhandeld, andere aandeelen weer, van bedrijven, die er niet zoo rooskleurig voor staan, kunnen, dank zij rondgestrooide berichten over dividend uit- keeringen, wat monteeren. De koersen wor den sinds lang al niet meer bepaald door den aard van het bedrijf, doch door aller lei, dikwijls politieke versch'.jnselca op het wereldtooneel, die er weinig of niets mee uitstaande hebben. Bij gebrek aan werkelij ke bezigheid houdt men zich ter beurze graag bezig met het berekenen van de poli tieke mogelijkheden in de verschillende landen. Het spreekt dus vanzelf, dat men ook den uitslag der Fransche verkiezingen onder de loupe nam. Men beschouwde de zen uitslag als een nederlaag voor de hui dige regeering en haar gevoerde politiek. Het standpunt, hetwelk de nieuwe regeering zal aannemen i.z. de ontwapeningskwestie en dc oorlogsschuldenkwestie is zeer belangrijk voor den gang van economische zaken. Toch heeft de gunstige uitslag der Fran sche verkiezingen, gunstig voor den gang van zaken in Europa, weinig invloed op de beurs gehad. De handel was niet uitgebreid. Toch heerscht er op de beurs de laatste da gen een vrij vaste stemming, waarvoor citfei»- lijk weinig reden is. Aandeelen Koninklijke hebben de belangstelling getrokken, waar schijnlijk omdat men nog goede resultaten verwacht van de olie-conferentie in New- York, waar ook de Russen zullen verschij nen. Dit wil echter nog geenszins zegden, dat men tot een overeenkomst met Rus land komt. Rusland schijnt daar weinig voor te voelen en schijnt zich ondanks de tegen werking van Sir Hcnrv Deterding best tc kunnen roeren. In Turkije is nu weer het oliemonopolie in handen van de Sovjets ge geven. Ofschoon van de Russische olie-in dustrie geen bedrijfsciifers bekend zijn, schijnt deze in alle geval betere resultaten af te werpen dan de andere groote oetro- leumonderneminrfen, die siuk voor stuk groo te verliezen hehben geleden. Het is in de Defroleumwereld weinig bemoedigend ge steld. Er valt deze weck overigens noch in 00- sitieven, noch in negatieven zin iets he- langrüks van ons Damrak te hencWen. De markt is op oeil gebleven en dat wil tegen woordig heel wat zeggen. Vorrassingen ziin ons bespaard gebleven, gelukkig maar. want ze ziin meestal van onaangenamen aard. Te Hopewell in den staat New Jersey Onder hoop bladeren ontdekt N e w-Y ork, 12 Mel (V.D.) De baby van Charles Lindbergh is dood gevonden in Hopewell in New-Jersey. Nader wordt gemeld, dat het lijkje van de baby gevonden is in Hopewell, in dc na bijheid van de villa van Lindbergh. Het werd ontdekt door een neger, toen deze met zijn vrachtauto langs den straatweg aldaar reed. Ilij bemerkte op ongeveer drie kilo meter van het huis van Lindbergh aan den kant van den weg een kindervoetje, dat uit een hoop bladeren stak. Hij stelde onmid delijk de politie hiervan in kennis, die het reeds in sterke mate tot ontbinding over gegane lijkje door do klecren als het kind van Lindbergh kon identificeeron. Het is ten behoeve van het onderzoek naar Trenton overgebracht. Men seint ons nog: De gerechtelijke schouwing van het lijkje van den baby van Lindbergh heeft uitge wezen, dat de dood moet zijn ingetreden tengevolge van een schedelbreuk, die ont staan kan zijn door een slag of doordat het kind uit een auto is geworpen. In den sche del bevindt zich een gat, iets kleiner dan een gulden. New-York, 12 Mei (V.D.J De overste van de politie Schwarzkopf heeft medegedeeld, dat thans alles in het werk zal worden ge steld om de moordenaars van het kind van Lindbergh tc vinden Tot dusver had men rekening gehouden met de verlangens van Lindbergh, die met de ontvoerders direct in onderhandeling wilde treden. Zij zal waarschijnlijk worden ingewilligd Berlijn, 12 Mei. (V.D.) Van welingelich te zijde wordt vernomen, dat de Rijksweer min. rijksmin. van Binnenl. Zaken Groener den Rijkspresident ontslag uit zijn functie als Rijkswcerminister heeft gevraagd. De Rijkspresident zal zeer waarschijnlijk het verzoek van Groener inwilligen. De leiding van het Rijksweerministerie zal voor wat de weermacht betreft, voorloopig worden opgedragen aan den chef van de legerlei ding generaal Von Ilammerstein, voor wat de marine betreft aan den chef van de ma rine-leiding, admiraal Dr. Raeder. Van welingelichte zijde wordt bevestigd, dat de minister Voor Rijksweerbaarheid Groener den Rijkskanselier en den Rijks- president heeft verzocht hem te ontheffen van zijn functie van Rijkswcerminister cn hem uitsluitend te belasten met het Rijks ministerie van Binnenlandsche Zaken. Omtrent de motieven welke minister Groener tot dit besluit hebben aanleiding gegeven, wordt medegedeeld: Hij beschouwt de in October 1931 ver strekte opdracht de autoriteit van het Rijk door de concentratie van alle machtsmidde len van het Rijk in den bizonder zwaren wintertijd te verzekeren als vervuld. De verdere leiding der beide ministeries zou te veel van zijn krachten vergen. Bovendien is het gelijktijdige beheer over een uitge sproken politiek ministerie, zooals het Rijksministerie van Binnenlandsche Zaken door den minister van Rijksweerbaarheid met het onpolitieke en boven de partijen staande ministerie van Rijksweerbaarheid op den duur onvcreenigbaar. Aangezien hij als Rijksminister van Binnenlandsche Za ken eenige belangrijke kwesties heeft ge ëntameerd waarvan de ten uitvoerlegging van bizonder belang is, wil minister Groe ner in de gelegenheid zijn in do toekomst zijn geheele werkkracht aan dit ministerie te wijden. POLITIEKE AANSLAG TE BERLIJN. Eén doode en vier gewonden. B e r 1 ij n, 12 Mei (V.D.) Hedenavond te gen half elf werden door de geopende deur van een café in de Gürtelstrasse plotseling verscheidene schoten gelost Van dc in het café aanwezige gasten werd de 53-jarige werktuigmaker Karl Bayer doodcbj'k in de borst getroffen. De 46-jarige waard kreeg een schotwond aan het hoofd. Eén man en twee vrouwen werden voorts ernstig ge wond. De politie stelt een onderzoek in. Nader blijkt, dat het hier een politieken aanslag betreft, daar het café een plaats van samenkomst der nazi's is. BUITENLAND. De begrafenis van Paul Doumer. (Eerste piad pag. 1)'* Lindberghs baby dood gevonden. (Eerste Blad, pag. 1)< BINNENLAND. V Zitting der Tweede Kamer. (Tweede blad, pag. 1). Uitspraak der Haagsche rechtbank inzake het auto-ongeluk van den spooroverweg bij de Vink. (Tweede Blad, pag. 2). Hoogste barometerstand 766.4 tc Weenen. Laagste barometerstand 748.8 te Blacks sod. Verwachting: Meest matige Z.O. tot Z.W. wind, half tot zwaar bewolkt of betrokken, waarschijnlijk regenbuien met kans op on weer, weinig verandering in temperatuur. Dc depressie in het Westen schijnt sla- tionnair to zullen worden en wordt daarbij niet dieper. Een nieuwe kern vormt zich verder op den oceaan. Sccundaircn liggen voor het Kattegat eu in dc golf van Bis- caye, welke laatste wellicht onweer na do groote verwarming der laatste dagen ver oorzaken kan. In N. Scandinavië en in do randstaten is de luchtdruk nog steeds stij gende. De Z.W. luchtstroom bracht in het Z. cn O. groote verwarming. In Duitschland hier en daar 6 tot 7 gr. C. Daarentegen wij zen de scheopswaarnemingen op nadering van koelen luchlrnasa's uit het W. die het weer van do groote verwarming onweers- achtig kunnen maken. Voorloopig is dus nog warm weer te verwachten echter met neiging tot onweer. LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190 VOSSEN Goedkoope vaaaf f 16,50. Eenige zeer mooie exemplaren ZILVERVOSSEN vanaf f 90 P a r ij s, 11 Mei. (II. N.) In dc Populaire verklaart Léon Blum, dat de houding der links-republikeinsche senatoren bij de pre sidentsverkiezing wijst op het streven tot vorming van een concentraliekabinet. Do socialisten hebben de candidatuur van Lebrun afgewezen, omdat zij niet willen, dat de volkswil, zooals deze bij de verkiezingen tot uiting is gekomen, niet geëerbiedigd wordt. De socialisten willen geen verbin ding met Flandin, Laval of de oude recht- sche meerderheid toelaten, welke bij de laatste verkiezingen verdrongen is. De Journée industrielle verklaart met betrek king tot de vorming van het nieuwe kabi net, dat men in parlementaire kringen alge meen van opvatting is, dat een aanbod van Ilerriot aan de socialisten tot vorming van een coalitiekabinet zonder gevolgen zal blij ven. Of het dan zonder meer mogelijk "al blijken een concentratiekabinet te vormen, is na do wijze, waarop de verkiezingscam pagne is gevoerd, twijfelachtig. Daarom be staat er een sterke strooming ten gunsto van een overgangsoplossing. Een kabinet, dat zekeren steun van de socialisten heeft, zou een bevredigende oplossing zijn. Een dergelijk ministerie zou over een zekero meerderheid beschikken en het mogelijk maken den verderen loop der dingen voor-« loopig af te wachten. P a r ij s, 11 Mei. (H. N.) In goed inge lichte kringen verluidt, dat president Le brun de onderhandelingen over dc vorming van het kabinet niet voor 5 of 6 Juni zal beginnen. De nieuwe kamer en de Senaat zullen 1 Juni bijeenkomen, doch de voorloo- pige werkzaamheden van de agenda zullen 3 4 dagen in beslag nemen. Mocht zich voor 1 Juni nog iets voordoen, waardoor terstond een belangrijke beslissing zou moeten worden genomen, dan zou de oude Kamer, die tot 1 Juni haar bevoegdheden behoudt, terstond bijeengeroepen moiiea worden.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1932 | | pagina 1