J. A. SCHOTERMAN
ST. EMILI
m
1928
HET PONDENVERLIES DER NED. BANK
G. VAN DUIN
L H. van NIEUWKERK M.V. If
BeidanopNo.42
VOORLOOP1G VERSLAG
D. SNAPPER
Inrichten van administraties
Bijhouden van administratie
nu plaatselijk bedrijf
Laai Stoomen, Verven eet.
Melbt @©n
Taxi of Atsto noodig?
JUWELIER OPTICIEN
Utr.straat 23 - Tel. 898
WIJNHANDEL
UIT DE STAATSCOURANT
DE NACHTDIENST VAN HET
P.T.T.-PERSONEEL
ALLERT DE LANGE f
Onze Postvliegers
onderweg
KARPET, LOOPED, LINOLEUM of ZEILEN
HUiVJORHOEKJE
Moet het beleid der directie
worden afgekeurd?
De fatale week in September
Aan het Voorloopig Verslag over het
wetsontwerp tot dekking van het verlies
\an de Nederlandsche Bank geleden in
het boekjaar 1 April 193131 Maart 1932
wordt het volgende ontleend:
Verscheidene leden oefenden critiek uit
op de in de laatsto jaren gevolgde politiek
der bankdirectie in de eerste plaats wat
betreft het aanhouden cener portefeuille
van buitenlandsche wissels en in de twee
de plaats ten aanzien van de creditcur-
lecning.
Reeds sinds het uitbreken van den we
reldoorlog is, zoo betoogden eenige leden,
gebleken, hoe gevaarlijk het voor een cen
trale bankinstelling kan zijn, om buiten
landsche wissels in portefeuille te houden
tot reguleering van den wisselkoers. Naar
hun meening had de Bank haar gelden
en reserves voor het grootste deel in goud
behooren te houden.
Sommige leden achtten het niet billijk,
de bankdirectic een verwijt te maken van
de door haar gevolgde goudwisselpolitick
De vorige president der bank heeft, zoo
merkten zij op, die politiek steeds in woord
en geschrift met klem van argumenten ver
dedigd. Aan openhaarheid wat betreft de
hierbij betrokken bedragen heeft liet bo
vendicn nimmer ontbroken, zoomin iu de
jaarverslagen als in de wekelijkschc sta
ten, terwijl de balansen telkenmale dui
dciijk aantoonden, hoe groote winsten er
jaarlijks werden gemaakt, en in hoe sterke
mate de Staat daarvan, door zijn aandeel
in de overwinst, profijt trok.
Eenige leden, die zich. met dit ontwerp
niet konden vereenigen, verklaarden daar
hij niet te zijn geleid door gebrek aan in
stemming met de bankdirectie ten aanzien
der goudwissclpolitiek. Nadat, jarenlang
daarop ten gevolge van die politiek aan
zienlijke winsten zijn gemaakt, achtten zy
het misplaatst, daarop critiek uit tc ocfe
ncn, nu er verliezen zijn geleden. Ilun be
zwaar tegen het beleid der bankdirectie
gold met name de door baar in de laatste
jaren aangenomen houding ten opzichte der
crcdietverleening in haar ganschen om
vang. Deze leden hadden daarbij liet oog
zoowel op de verschaffing van krediet aan
kleine zaken, als op het landbouwkrediet
en de voorziening iu de behoeften der ge
meenten ter zake van de door de hoogere
instanties goedgekeurde kapitaalsuitgaven.
Terwijl, zoo merkten zij op, milliocncn gul
dons verloren zijn gegaan bij het verstrek
ken van steun aan grooie zaken, placht
do Xcd. Bank zich, indien de eigenaren
van kleine zaken zich tot haar om steun
wendden, afzijdig te houden en de hulpver
ACCOUNTANTSKANTOOR
Erkend \ccountanl.
(Lid van den Ned. Bond v Accountants)
SNOUGKfiERTLAüN 8 TEL. 873
Billijke tarieven. Vraagt Inlichtinaen
CTFUUT UCT NEO- FABRIKAAT
bij
QUBCK
STATIONSSTRAAT 16 - TELEFOON 344
Eenigste zaak met eigen bedrijf
hier ter stede.
Een goed HORLOGE, betaalt i.'ch zejf.
Een paar mniuten te bat.
kan duizenden kosten 1
Zorg voor een prima HORLOGE, koop
tftieé
10 GRAND5 PRIX
leening over tc laten aan particuliere bank
instellingen, zeer ten nadeele vooral der
kleinere industrieën. Mitsdien bepleitten
deze leden Staatsbemoeiing op dit stuk, het
geen h.i. zou kunnen worden bereikt door
de oprichting cener rijksinstelling, die de
regeling der behoeften aan krediet ten doel
zou hebben. Zij achtten daarvoor thans het
oogenblik gunstig.
Andere leden achtten dit oogenblik nog
niet gekomen. Gelet ook op hetgeen in an
dere landen, met name in Duitschland en
Pólcn geschiedt, beschouwden zij een der
gelijk initiatief vooralsnog zelfs als gevaar
lijk. De houding der Ned. Bank met betrek
king tot de verleening van krediet aan de
gemeenten konden zij evenmin afkeuren.
Ware op dit stuk meerdere tegemoetkoming
betoond, dan verkeerden de gemeenten mo
gelijkerwijze in nog grootere financicele
moeilijkheden dan tot nog too het geval is.
Dat in dit opzicht met behoedzaamheid
wordt opgetreden, is zeer zeker toe te jui
chen in een tijd van crisis, welke mede
haar ontstaan dankt aan tc vlotte krediet-
verleening.
Vele leden achtten het een pijnlijk feit,
dat het beleid van financiers die gerekend
mochten worden aan de spits te staan van
dit nationale bankbedrijf, in een belangrijk
onderdeel ernstig heeft gefaald. Zij erken
den weliswaar, dat het prijsgeven van den
gouden standaard door Groot-Britannie niet
lang te voren kon worden voorzien, doch
waren van meening, dat te dezen opzichte
met meer beleid had kunnen zijn opgetre
den. Toen eenmaal de vrees voor het prijs
geven van dien standaard aanwezig was
en do ongerustheid zoo groot was gewor
den, dat de president der N'ed. Bank en een
andere directeur zelfs een bespreking daar
over mot de directie der Bank of England
gingen houden, had men het besluit om
een bezit aan pondensterling met een oor
spronkelijke goud waarde van 130 millioen
gulden te behouden, toch zeker afhankelijk
moejen stellen van een schriftelijke beves
tiging der klaarblijkelijk mondeling ge
geven geruststellende verzekeringen en
toezeggingen, welke men te Londen had
verkregen. Zulks is evenwel verzuimd
en bij de gepleegde fout voegde men nog
een nieuwe, nog bedenkelijker: het uitge
ven van het van optimisme getuigende corn
muniquë van 27 September 1931, waarvoor
geen gronden aanwezig waren cn welke
publicatie ten minste twijfel doet rijzen
aan den ernst, waarmede deze aangelegen
beid is behandeld
Eenige leden spraken als hun oordeel
uit. dat de houding, door de Bank of Eng
land jegens de Ned. Bank aangenomen
niet te roemen volt, ook al zou men aan
nemen. dat Grool-Britannië noodgedwon
gen den gouden standaard moest verlaten
hetgeen deze leden meenden te moeten he
t\v ijfclcn.
Door de internationale samenwerking,
welke er in de laatste jaren tusschen de
verschillende circulatiebanken, ook met de
Bank voor Internationale Betalingen is
ontstaan, mochten die banken rekenen op
wedcrkcerigc steun. Deze leden konden ook
wel begrijpen, dat nog na liet bezoek van
de directie der N'cd. aBuk aan die der
Bank of England de eerstgenoemde ver
wachtte, dat de Britsche circulatiebank de
Nederlandsche zou verzwaren, tegen ver
liezen welke deze door het prijsgeven van
den gouden standaard door Engeland zou
kunnen leiden.
Verscheidene leden noemden het een mis
stand, dat de belooning der directeuren is
vastgesteld op een minimum van 60.000,
de tantièmes daarin begrepen. Zij waren
voor oordeel, dat daardoor twee ongelijk
soortige grootheden n.l. salaris en tantiè
mes, verkeerdelijk worden dooreengemengd
Voorts wezen zij er op. dat in sommige
jaren een directeur een inkomen uit do
bank trok van meer dan 100.000. Een zoo
danige renunieratie, goeddeels genoten ten
koste van het winstdeel van den Staat, is
h.i. niet evenredig met de maatschappelijke
betcckenis van bankdirecteur en vormt een
pijnlijke tegenstelling met de karige be
looning, welke tal van anderen voor den
door hen verrichten arbeid ontvangen,
voornamelijk zij, die gcwichtigen intellcc-
tueclen arbeid preslecren.
Vrij algemeen werd het ongewenscht ge
acht, dal gelijk het geval is de direc
teuren der Ncd. Bank commissariaten bc-
klecden van financicele instellingen, die
min of meer afhankelijk zijn van de circu
latiebank.
L'it liet gebeurde in September j.l. had
den verschillende leden de conclusie ge
trokken. dat octrooivernieuwing niet meer
in aanmerking behoort tc komen, wijl h.i
afdoende bewezen mocht heeten, dat een
sociale taak, als die eener circulatiebank
geen geschikt object meer is voor winstbe
jag.
Andere leden, die de/e slotsom verwier
pen, waren wèl van meening, dat bij ver
nicuwing van het octrooi èn het toezicht
der regeering verbeterd èn een zekere mate
van medezeggenschap aan haar moet wor
den ingeruimd. Doch bij hen rees mede d#
vraag, of aan de thans op dit stuk be
staande bepalingen wel voldoende recht
is wedervaren.
Wat betreft het wetsontwerp cn de daar
in getroffen regeling, verklaarden verschei
dene leden vooralsnog niet te kunnen in
zien dat het algemeen belang de aanneming
daarvan vorderde. De regeering zou het
algemeen belang en dat der schatkist in
hei bijzonder beter hebben gediend, indien
zij het daarheen had geleid, dat het gan-
sche geleden verlies door den bank thans
ware afgeschreven door middel van kapi
taalreductie en tijdelijke inkrimping dei-
reserve, zoo noodig met afwijking van het
bepaalde in het octrooi. In het feit, dat een
vernieuwing van dit octrooi aanstaande is
zou de regeering zoo noodig een middel tot
pressie hebben bezeten, om de bank in de
zen alleszins billijke eisch te doen toestem
men.
Nu dc regeering dezen weg niet heeft in
geslagen, achtten deze leden het gewenscht
dat het ontwerp zou worden verworpen in
mm
GEVESTIGD 1878 UTR.STRAAT 17
TEL. 145
per flesch f 1.45, per anker f 58.50
welk geval niets anders gebeurt, dan dat
het geleden verlies geleidelijk uit de jaar-
lijksche bedrjjfsoverschotten zal worden
gedelgd en sneller gedelgd dan indien bij
dc totstandkoming der voorgestelde rege
ling do afschrijving wordt vertraagd, door
niet reëel \erdiendc, doch kunstmatig ge
creëerde uitkeeringen aan dc aandeelhou
ders.
Sommige leden konden zich met dc steun
vcrleening door den Staat vereenigen en
juichten het spoedig optreden der regee
ring le dezer zake ten zeerste toe.
Benoemd tot assistent voor klinisch-tlie-
rapeutisch onderzoek bij het Rijksinstituut
voor pharmato-terapeutich onderzoek Dr.
F. E. Revers te Utrecht, thans als zoodanig
tijdelijk werkzaam.
Onderscheidingen.
Bij Kon. besluit is benoemd tot ridder in
do Orde van Oranje Nassau mevrouw A.
van Emmerikgeboren Clcverley, dircctri
cc van de Witte Kruis Kolonie tc Warek
(Midden-Java);
is benoemd tot ridder in dc Orde van
Oranje Nassau E. P. Ross tc Wassenaar,
kapitein bij den Rottcrdamschcn Lloyd;
is verleend dc eeremedaille, verbonden
aan de Orde van Oranje Nassau, in brons
aan .1. Starrcnburg te 's-Gravenhage, be-
tuurder bij dc N.V. Gemengd Bedrijf Maag
sche Tramweg Maatschappij; aan J. F. dc
Kinderen, ovcrledcrsnijder bij dc firma J.
van den Becselaer te Valkenswaard en aan
E. F. Meijer, kcllner bij de Naamlooze Ven
nootschap Grand Hotel Coomans te Rotter
duin; in zilver aan: C. Ooijen te Amster
dam. chef-monteur bij de Naaml. Venn.
Lips' Brandkasten- en Slotcnfabriekon, ge
vestigd te Dordrecht.
Reserve-veldprediker.
Bij Kon. besluit is op zijn verzoek eer
vol ontslagen H. Boswijk, predikant te Uit
hoorn, als reserve-veldprediker voor tijd
van oorlog bij leger te velde.
Landmacht.
Bij Kon. besluit is eervol uit den mili
tairen dienst ontslagen de reserve eerste
luitenant F. A. van Daatselaar van het 2e
regiment infanterie.
Stoomwezen.
Dc technische ambtenaren van het Stoom
wezen A J Weiman tc Groningen cn J.
T Schreer te Amsterdam zijn met ingang
van 1 Juli 1932 werkzaam gesteld respec
tievelijk in het 4e district van het Stoom
wezen ter standplaats Amsterdam en het
2e district van het Stoomwezen ter stand
plaats Dordrecht.
Georganiseerd Overleg Rijks
waterstaatsdienst.
De minister van Waterstaat heeft inge
steld een bijzondere commissie voor geor-
aniseerd overleg voor het personeel van
den Rijkswaterstaatsdienst cn van den
dienst der Zuiderzeewerken en in die com
missie benoemd, tot: voorzitter: rnr. J.
Draayer, referendaris bij het departement
van Waterstaat, te 's-Gravenhage;
onder-voorzitter: ir. D. A. van lleijst,
hoofdingenieur-directeur van den Hijkswa-
terstaatsdienst tc 's-Gravenhage;
leden: Jhr. ir. C. E. W. van Panhuys, di
recteur van het Rijksbureau voor dc Ont
watering, tc 's-Gravenhage; Prof. Ir. J. W.
Thierry, hooglecraar aan «le Technische
Hoogeschool tc Delft, te 's-Gravenhage; P
G. van Soest, hoofdcommissies bij het De
partement van Waterstaat, le 's-Graven
hage, D. dc Jong, technisch hoofdambte
naar van den Rijkswaterstaat, le 's-Gra
venhage;
leden-plaatsvervangers: Ir. J. F. Schön
feld .hoofdingenieur van don Rijkswater
staat te Rotterdam, Ir. P. Hoogenboom.
hoofdingenieur van liet Hoogheemraad
schap Rijnland le Leiden; Ir. W. H. Brink
borst, hoofdingenieur van den Rijkswater
staat te Utrecht, ir. L. T. van der Wal,
hoofdingenieur van den Provincialen Wa
torstaat van Zuid-Holland te 's-Graven
hage;
secretaris: Ed. C. Witschey, secretaris
van de directie der Zuiderzeewerken.
Dc betrokken organisaties hebben in die
commissie aangewezen als leden: J. Wiar
da te 's-Gravenhagc, L. Versluis tc Nijrne
gen. W. Grocneveld tc Velsen, G. P. Raats
to 's-Gravenhage, Ir. P. van Tiel te Utrecht;
H. L. Engberts te 's-Gravenhage, P. Vis
ser te Delft;
als leden-plaatsvervangers: A. H. Amc-
link te Dc Bilt (bij Utrecht); G. Manoth te
IJrnuiden, II. W". Beekman te Apeldoorn,
H. Vriend te Goes, ir. J. F. Ligtenbcrg te
's-Gravenhage, M. W. A. Straator te Nij
megen, J. A. Sorel te s-Gravenhage, G. Star
renburg te 's-Gravenhage.
OPRUIING.
De politie te Vlissingen heeft een 50-jari-
gen man aangehouden, die voorgaf werk
loos te zijn, doch die er zijn werk van
maakte om aan de jonge matrozen der ma-
rineoplciding enveloppes uit tc deelen,
waarin communistische en opruiende druk
werken zitten. Een cn ander is door de
politie i* beslag genomen.
Hel antwoord van den Minister
van Waterstaat op de vragen
van den heer Van Braambeek
Dc lieer van Braambeek stelde den mi
nister van waterstaat, de volgende vragen:
1. Is het. juist, dat de directeur-generaal
der Posterijen, Telegrafie en Telefonie aan
de hoofden van dienst opdracht lieeft ge
geven tot het ontworpen van dienstrege
lingen met uitschakeling van het bepaalde
in art. 13 D.A.P.T.T. omtrent de vermenig
vuldiging van elk tusschen 22 en 6 uur val
lend dienstuur met l*/s?
2. Zoo ja, heeft, deze opdracht de instem
ming van den minister, en is hierbij wel
voldoende overwogen, wel* een ernstige
verslechtering deze inhoudt, voor het per
soneel van het P.T.T.-bedrijf met zijn
steeds ongeregelde, versnipperde diensttij
den, en dat een dergelijke maatregel tot
ontslag van personeel en uitbreiding van
het aantal werkloozcn moet leiden?
3. Is de minister bereid op grond van de
bezwaren in vraag 2 genoemd, alsnog
handhaving van het bepaalde in art. 13
D.A.P.T.T. to overwegen?
ITet antwoord van den heer Reymer, mi
nister van Waterstaat luidt:
1. Vraag 1 wordt bevestigend beantwoord,
waaraan echter zij toegevoegd, dat de op
dracht geen verdere strekking had dan re
gelingen voor f® bereiden in afwachting
van do bij Koninklijk besluit tot. stand tc
brengen wijziging van het D.A.P.T.T,
2. Deze opdracht was don ondergeteeken-
de bekend: hij acht het juist, dat in do te
genwoordige omstandigheden met voortva
rendheid te werk wordt gegaan en maatre
gelen worden getroffen, die tijdig de nood
zakelijke gegevens ter beoordeeling van het
resultaat van een bezuinigingsmaatregel
verschaffen, en voorts den toestand zooda
nig voorbereiden, dat na beslissing van
hooge.rhand geen Lijd verloren gaat rnet het
invoeren der noodzakelijke regelingen.
Bij die beslissirg zullen uiteraard de in
de vraag bedoelde punten nauwgezet wor
den overwogen.
In verband mot het voorgaande behoeft
deze vraag geen beantwoording.
ADJUDANT VAN H.M. DE KONINGIN.
Naar wij vernemen, ligt het in de bedoe
ling den gcncraal-mujoort-titulair van het
leger in Ned.-Indiö D. Q. C. F. de Jonge van
der Halen met ingang van 1 Jan. u.s. le
benoemen tot adjudant in gewonen dienst
van II.M de Koningin, een functie welke
ook vroeger door hem werd bekleed.
Kapitein van Kestercn, de tegenwoordige
adjudant, zal dan weder naar Ind«c ver
trekken.
ERGERLIJK GEDRAG VAN
WERKLOOZEN.
In het Westland hebben enkele werkloo
zcn hun ontstemming over de verminde
ring der stcunuitkeeringen op hun wijze
kenbaar gemaakt door ruiten in te werpen.
In de Lier heeft een groep werkloozen in
een onbewoond huis op ergerlijke manier
huis gehouden. Men had van de steungel
den wijn etc. gekocht en vierde er vroohjk
feest, waarbij het ruw is toegegaan. Burge
meester Crezce heeft in de jongste raadsver
gadering deze handelwijze sterk afgekeurd
en medegedeeld, dat de gemeente zeer
strenge maatregelen zal toepassen.
Maandag is plotseling te Bussum, waar
hij gedurende de Pinksterdagen vertoefde,
in den ouderdom van 77 jaar overleden de
bekende Amsterdamschp boekverkooper,
de heer Allert de Lange. Sinds 1880, dus 52
jaar, had hij aan het Damrak zijn boekhan
del. Hij was de nestor der vakgenooten,
eerelid van de Vereeniging tot bevordering
van de belangen der Boekhandels, waarin
hij gedurende 30 jaar allerlei functies be
kleedde, o.a. die van voorzitter. Het laatste
half jaar was de krasse oude heer sukke
lend.
Dc teraardebestelling van het stoffelijk
overschot zal plaats vinden op Zorgvlied,
Donderdag te 12 uur.
(N. R. Ct.)
HET BEZUINIGINGSRAPPORT-WELTER
Geen publicatie?
Op de vraag van den heer var Rappard
betreffende het tijdstip van publicatie van
het eerste gedeelte van het rapport der be-
zuinigingscommissie-Welter, luidt het ant
woord van minister Ruys de Beerenbrouck:-
Of het rapport van de commissie-Weiter,
dat ter voorlichting van de regeering be
stemd is. gepubliceerd zal worden, cn, zoo
ja, wanneer, zal le zijner tijd worden be
slist.
ARSENICUMVERGIFTIGING.
Venhuizen, 17 Mei. Dezer dagen is
alhier overleden de landbouwer K. Uit
oen onderzoek is gebleken dat do man aan
arsenicum-vergiftiging is overleden. De
politic stelt een onderzoek in. De vrouw
van de overledene is door dc politie ver
hoord.
13—5
14—5
15—5
16—5
17—5
Amsterdam
Budapest
Weenen
of
Amsterdam
Po rijs
Marseille
Rome
Brindisi
Athene
Mersamtruh
Co ro
Chaza
Rutba wells
Bagdad
Basra
Boeshir
Dj ask
Karachi
Jodpoer
Allahahad
Calcutta
Akvab
Rangoon
Bangkok
Kohlak
Penang
Medan
Palcmbang
Batavia
Bandoeng
Specht HaTih
17—5
16—5
15—5
14—5
12—5
11—5
10—5
9—5
8—5
7—5
6—5
G—5
17—5
16—5
155
14—5
13—5
13—5
In Europa kan thans uit twee routes
gekozen worden. Beide zijn achtereen
volgens in bovenstaand staatje opgeno
men.
Vertrek van 't eerstvolgende postvlieg
tuig van Amsterdam 19 Mei. 1032.
DE POSTVLUCHTEN.
Dc „Havik" (terugreis) vertrok te 5.08 uit
Jodhpur, maakte een tusschcnlanding van
9.08 tot 9.41 te Karachi cn arriveerde om
13.40 te Djask.
De „Ekster" (heenreis) is te 5.35 uit
Djask vertrokken en na een tusschenlan-
ding van 12.55 tot. 14.IS om 18 uur te
Jodhpur aangekomen.
ALVORENS U TOT AAN5CHAFFSN G VAN EEN
overgaat, bezichtigd dan vooral onze Enorme Sorteering.
Zeer zeker slaagt U geheel naar genoegen
In HAARVELOURS- en BOUCLè KARPETTEN
bieden wij U een pracht collectie. Keer dan 2.00 Dessins voorradig.
COMPLETE MEUSflLEERING.
DOOD LANGS DEN WEG GEVONDEN
Donderdagavond reed G. II. uit Eysden
per rijwiel naar zijn verloofde te Heer.
Dienzelfden avond omstreeks half negen
heeft men den jongeman dood langs den
weg gevonden. Hij bloedde uit den mond
en had een blauwe plek op de. heup. Het
rijwiel was verdwenen.
DOOR EEN MARECHAUSSEE
DOODGESCHOTEN.
S i 11 a r d, 17 Mei. Gisteravond is zekere
J. v. d. W, terwijl hij zonder licht op de
fiets reed, door een marechaussee aange
roepen. Toen de man niet onmiddellijk stil
stond, heeft de marechaussee twee schoten
gelost die v. d. W. door het hoofd gingen.
De man was op slag dood. Hij was weduw
naar en laat 10 kinderen onverzorgd achter.
De dorpsbewoners zijn zeer onder den in
druk van het gebeurde.
'o
i m y -j
M ,0 SW-
11 ...r# «m
Vrouw: „O, Hendrik, jc schoenen moeten
noodig verzoold worden."
(London Opinioq).