DE INDISCHE TEN
JAARVERGADERING VAN „HET NUT"
EEN BEZOEK OVERWAARD
NIEUW ARBEIDSVELD
Zorg voor werkloozen
BIJKANTOOR
Amersfoortsch Dagblad
S OESTER WEG 107
RADIOPROGRAMMA
HAACSCI1E BRIEVEN
Men kan deze expositie bezoeken
zonder oververmoeid te worden
Wekenlang is het vergezicht over dc
breede. golvende, glooiende vlakte, die het
Wcstbroekpark heet, aan ons oog onttrok
ken geweest. Achter de omheining, die er
was gezet, werd onafgebroken gewerkt aan
de voorbereidselen voor de Indische ten
toonstelling, die dezen zomer een attractie
voor Den Haag en Sahcveningen moet
worden, die er landgenooten en vreemde
lingen moet brengen en die in haar kader
en binnen liaar grenzen oven belangwek
kend moet wezen als de Parijsche tentoon
stelling verleden jaar in het Bois dc Vin-
cennes.
Natuurlijk, er is een verschil, een groot
verschil. Dc Parijsche tentoonstelling was
internationaal, was reusachtig van afme
tingen, deze geeft slechts een beeld en
wil ook niets meer geven dan dat, van
wat onze eigen koloniën produceeron aan
schoons en aan nuttigs. Dit lijkt me eer
een voor- dan een nadeel. Men kan deze
expositie bezoeken en het tentoongestelde
in zich opnemen zonder oververmoeid te
worden, al is er ook genoeg bijeengebracht
om een heclen middag van onafgebroken
belangstelling te vragen.
Met ongeduld is er gewacht op de ope
ning, welke plechtigheid door prinses Ju
liana werd verricht. Men was vol belang
stelling voor het hoofdgebouw, dat uit Pa
rijs is overgebracht en dat ook hier nog
den naam draagt van het Tweede Pavil
joen. in herinnering aan het eerste, prach
tige, door den brand vernielde bouwwerk,
waarvan een nuei mooie maquette in het
hoofdgebouw te zien is. Maar zoo ver zijn
we nog niet. Wo staan nog voor de brug,
die toegang geeft tot het voorplein, dat
een Balineesche tempelhof voorstelt.
Dc brug over de kalme gladde vijver,
welk-» het Wcstbroekpark omringt, is een
monumentaal bouwwerk en het is haast
onbegrijpelijk, dat die in zoo luttel tijd
kon worden gemaakt. De vloer is van hout
en oh balustrades maken den indruk van
oude steen. Ovei do hcele lengte zijn zij
versierd met draken en fantastische figu
ren uit tufsteen, evenals de achtermuur
van den tempelhof, dio we betreden, ais
we ue brug zijn overgegaan en door de
Gespieten Poort zijn gewandeld. Deze Go-
spleten Poort bestaat, evenals bij de tem
pels op Bali, uit twee hooge pilaren, die
den indruk maken sariten één geheel te
hebben gevormd.
De sage wil, dat dit vroeger, in oude lij
den, ook het geval was, doch dat de god
heid met een zwaard do Poort vaneen
heofv gehouwen, om het volk toegang tot
de heilige ruimte te verschaffen. Daarom
zijn ook in de meeste gevallen en even
als bij deze nabootsing dc splijWakken
onversierd.
Do tempelhof is verder versierd met figu
ren uit tufsteen en links in den hoek vindt
men een Bataksch huis. Als men door de
kieren gluurt om een indruk te krijgen van
het inwendige van dit huisje, ziet men een
ruimte, die veel lijkt op de zolders ln de
heel gewone Europcesclie huizen, waar wij
als kinderen op hanebalken speelden. Maar
het gansche huis is typisch Indisch, zelfs
het luchtje, dat er door dc kieren naar
buiten dringt.
Aan het eind van den tempelhof is de
Gesloten Poort, een nauwe deur, die men
langs een trapjo bereikt en die toegang
moet geven tot den tweeden tempelhof, als
men het denkbeeld van den Ballneeschen
tpmpel wil voortzetten. Het mooi bewerkte
smalle houten deurtje in cleze poort is
echter deugdelijk gesloten, als men dc ten
toonstelling wil bezoeken, dient men in den
eersten tempelhof rechtsaf te gaan, dan
komt men zonder soesah en zonder poespas
op het terrein. Deze tweede poort, die te
recht haar naam draagt, heeft geen ander
doel dan den eersten tcmpelhor passend
af te sluiten. En daarmee .gaat tegelijk een
klein 6tukje illusie verloren, een illusie,
die men niet terug kan vinden, zooals het
trouwens met alle illusies gaat.
En daarmee komen we meteen aan dc
vraag of het gebouwencomplex, zooals het
daar voor ons ligt met de verschillende ge
bouwen, den tempelhof cn de brug vermag
de sfeer te 6cheppen, die als „echt Indisch"
wordt gekenmerkt. Tot op zekere hoogte
ja, zoo ongeveer op de wijze, waarop in
Markensch en Volcndamsch costuum ge
doste jonge dames in het buitenland op
expositie loffelijk trachten een „echt Hol-
landscho sfeer" te scheppen. Daarbij gehol
pen door Hollandsche kaas cn Hollanrlsche
likeuren. Het is alles zoo echt mogelijk en
de Indische jongens, die in het restaurant
en het Sumalrahuis bedienen zijn inder
daad wasch- en kleurecht, maar het geheel
vermag toch niet ons weg te brengen uit
het Westbrookpark en op den tooverman-
tel der illusie en verbeelding ons te dragen
naar die verre, verre landen, waaraan we
zoo nauw verbonden zijn en waarvan we
immer te weinig weten. Ook al is dc Ha
genaar wat dit aangaat weer in een bevoor
rechte positie en kan hij er, door de vele
verwanten en vrienden uit „den Oost", al
tijd nog iets beter van op de hoogte zijn
dan de minder bevoorrechten in andere
6teden. Het kan ook niet anders, al zou
het alleen maar zijn om het gemis van den
kobaldblauwen hemel en de tropische plan
tengroei.
Ik wil ook volstrekt niet beweren of zelfs
maar insinueeren, dat Ue tentoonstelling
uiet zeer belangrijk zou zijn. Integendeel, ze
is een en zelfs verscheidene bezoeken ten
volle waard. Wat daar is samengebracht
met een onvergelijkelijke toewijding en
zorg, kan men een enkel uiteraard opper
vlakkig bezoek, niet naar waarde worden
bewonderd. In het hoofdgebouw alleen, is
reeds zooveel schoons cn belangwekkends
te zien, dat het een afzonderlijke rondgang
waard is.
Een volgend maal hoop ik op de hier bij
eengebrachte inzendingen terug te komen.
Alleen wil ik thans reeds even er op wij
zen, dat o. a. statistische gegevens, welke
hier op verschillend gebied te vinden zijn,
in een dergelijkcn vorm zijn gegoten, dat
niemand angst hoeft te hebben er nader
kennis mee te maken. Ik ben er zelfs van
overtuigd, dat kinderen van een jaar of
tien, en ouder natuurlijk, reeds in staat
zullen zijn met onverflauwde belangstelling
ook dit zoogenaamd droge en saaie onder
deel. te bezichtigen. De wij zo bijvoorbeeld,
waarop een overzicht wordt gegeven van
hot belang der verschillende cultures en
hun percentage in de wereldproductie, is
zoo ingenieus niet alleen, maar ook zoo aar
dig om te zien, dat de cijfers er ongemerkt
als koek in gaan. Op een breede lange trap
staan rijen kleine auto's beladen met dc
verschillende producten en met een enkelen
oogopslag is reeds te zien, dat suiker en pe
troleum op de eerste rijen een zeer
groote plaats innemen met achttien of
twintig auto's, terwijl steenkool, mais en
nog een paar producten heelcmaal achter-
an staan met een enkel wagentje. Zoo
zijn er allergezelligste voorstellingen van de
fauna, de plantengroei, een aquarium met
verschillende visschen, vitrines met wasaf-
beeldingen der verschillende vruchten, met
schelpen, waaruit het parelmoer gewonnen
wordt, terwijl de verkregen producten er
naast liggen; er zijn maquettes en diora
ma's en het is alles even mooi en even inte
ressant om nog njet eens te spreken van de
verzameling wajangpoppen, do inzendingen
koperwerk, borduursels, batik- en weefwerk
en al de verdere mooie dingen, die daar in
het hoofdgebouw verzameld zijn. Die komen
alle een volgend maal aan de beurt. We
willen ons nu tot een algemeene rondgang
bepalen cn daarom het zoogenaamde Suma-
tra-huis, waarin eveneens een keur van
Oosterschc producten is uitgestald, ditmaal
alleen aan den buitenkant bekijken. Alleen
zij nog vermeld, dat alleen in dit huis iets
gekocht kan worden, in het hoofdgebouw
niet. Wie dus een Indisch souvenir van de
tentoonstelling wil meenemen, moet hier
belanden en hij zal er stellig een keuze kun
nen doen, want er is van alles cn, ook dit
is vermeldenswaard, de prijzen zijn bere
kend voor allerlei beurzen. Dit Sumatra-
huis, dat in zijn geheele uit de Padangsche
Bovenlanden werd overgebracht is wel heel
mooi en merkwaardig. Het dak heeft eon
sierlijk gebogen lijn met aan de einden
rechtopstaande metalen punten, het sym
bool van den buffelhoorn. Hot is versierd
met houlsnij- en schilderwerk en het is met
idjoek gedekt.
Dicht er bij staat een rijsthuisje, zooals
men ook in de Bovenlanden vindt voor het
bewaren der rijst. Dit met het hoofdgebouw
en het Indische restaurant benevens de
theaterzaal, die gebouwd is als de. Javaan-
sche pendopo zijn speciaal Indische gebou
wen op dc tentoonstelling. De andere, zoo
als het Hollandsche restaurant en het ge
bouw voor de zoogenaamde commercicele
inzendingen zijn eon compromis, een soort
trait d'union tusschen het Nedcrlandsche
en het Indische karakter en in hun symbo
liek als zoodanig zeer zeker op hun plaats.
Als het nog wat verder in het seizoen is,
komen er ook verschillende attracties, nu
reeds is er een bioscoop on ccn band van
Surinaamsche negers, terwijl de schitteren
de verlichting van het terrein met gloei
lampjes van de gebouwen met het effect
volle floodlight op het oogenblik reeds een
attractie op zich zelf is.
Met deze tentoonstelling is Schcveningen
dezen zomer een belangrijk motief voor een
bezoek, zoowel door landgenooten als
vreemdeling rijker.
W. P.
De vredesbeweging en de crisis
vragen thans de aandacht
Amsterdam, IS Mei. De Maatschappij
'ot Nut van 't Algemeen J^peft vandaag on
der leiding van mr. J. J. Salm haar jaar
tij kschc vergadering gehouden.
De voorzitter heeft een openingsrede uit
gesproken, waarin hij eerst herinnerde aan
het doel der Maatschappij, dc bevordering
van algemeen volksgeluk. Zoo staat het ge
formuleerd in art. 1 harer wet; de omschrij
ving is kort en krachtig, warm cn ruim. De
oprichters der Maatschappij hebben in 1784
beoogd „den gcmcenen burger" de zegenin
gen der verstandelijke ontwikkeling te
brengen, waarin zij in dien tijd van het
zich baanbrekende rationalisme, vooral het
geluk zagen. Reeds betrekkelijk spoedig
daarna echter,' in 171)5, wordt de omschrij
ving herzien; haar doeleinde wordt dan:
„godsvrucht, goede zeden en nuttige kunsten
en wetenschappen, voornamelijk bij den
rninvermogend?n Burger, voort te planten,
cn dus verstand en hart te beschaaven, en
ten algemeene nutte te verbeeteren". Het
hart krijgt dus naast het verstand een
plaats. Eerst in 1844 komt duidelijk op den
voorgrond het bevprderen van algemeen
volksgeluk, het uitsluitend doelwit der
Maatschappij; het besef, dat met vermel
ding daarvan was te volstaan, is in 1885
gerijpt.
In onzo dagen zijn begrip en wijsheid op
een hooger voetstuk dan kennis komen te
staan. Aan de verwerving van begrip en
wijsheid willen wij het vergaren van ken
nis dienstbaar maken; dat streeft de Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen van onzen
tijd na, met haar vele goede volksbibliothe
ken; zij tracht het onderwijs meer vrucht
dragend te maken, door haar belangstelling
in alle onderwijsproblemen; zij beoogt de
daadwerkelijke bevruchting van het onder
wijs rnet nieuwe inzichten door haar Nuts-
serninarium voor de Paedagogiek aan dc
Universiteit van Amsterdam.
Onze Maatschappij tracht zich te gedra
gen naar de teckenen der tijden. Twee ver
schijnselen vragen daarom thans ook in
het bijzonder haar aandacht: do vredesbe
weging en de crisis. Zij heeft haar leden in
de gelegenheid willen stellen te getuigen
van hun vurige hoop op welslagen van de
ontwapeningsconferentie. En wat de (tfisis
betreft, vooral waar haar gevolgen geeste
lijke goederen bedreigen zal het Het Nut
een arbeidsveld hebben te zoeken. Bijzon
der vraagt de aandacht het vraagstuk van
de ontwikkeling en de ontspanning van de
•verkloozen, waarvoor het hoofdbestuur
voorstelt een bedrag van 2000 beschikbaar
te stellen.
Spr. besloot mot den wensen, dat alle de
partementen in toenemende mate in staat
mogen worden gesteld tot het verrichten
van hun heilzamen arbeid.
Jaarverslag.
Het verslag van het hoofdbestuur zegt
o.m. dat de algemeene economische depres
sit zooals begrijpelijk is, niet nagelaten
heeft, zij het geringen, invloed uit te oefe
non op een aantal departementen der Maat
schappij. De departementen Smilde
W'ormcr, die reeds een kwijnend bestaan
leden, werden opgeheven. Als nieuw de
partement trad toe Gennep.
Op het oogenblik telt de Maatschappij 12
districten, t.w. Drenthe met 14 departemen
ten en 1316 leden; Gooi- en Eemland met
4 departementen en 310 leden; 's-Graven-
hage met 13 departementen en 2218 leden;
Leeuwarden met 39 departementen en 2829
Ifden; Noord-Brabant met 10 departemen
ten en llz2 leden; Noordelijk Groningen
met 19 departementen en 1406 leden; Noord-
H'dland niet 33 departementen en 2662 le
den* Oostelijk Gelderland met 21 departe
menten en 2422 leden;' Oostelijk Groningen
met 11 departementen én 1601 leden; Rot
terdam met 24 departementen cn 2377 le
den; Utrecht met 18 départementen en 1730
leden; Zeeland met 15 departementen cn
1280 leden. In het geheel staan dus 224 de
partementen in districtsverband, tellende te
zamen 21.298 leden.
Thans is ruim 71 van het aantal depar
tementen in districtsverband vereenigd, tel
lende te zamen ruim 74 van het aantal
leden.
In opwekkende tegenstelling met wat de
wereld alom te zien geeft, kan gezegd wor
den, dat dc financieclo toestand van dc
Maatschappij alleszins gezond is.
Hot spreekt vanzelf, dat conversies, koers
dalingen en waardevermindering van vaste
goederen ook voor de Maatschappij hun in
vloed hebben doen gevoelen. Toch staat zij
tengevolge van dc sinds 1923 gevoerde poli
lick van bezuiniging cn tengevolge van
sinds dat jaar ontvangen schenkingen cn
legaten aanzienlijk sterker dan in 1922.
Terwijl toen het kapitaal der Maatschappij
was gedaald tot 134.775.24, waarbij was te
voegen het Nicuwenhuyzcnfonds ad
f 233.415.84, tc zamen 368.191.08 beloopen
deze bedragen per 30 Juni 1931 277.231.07
cn 302.550.80 te zamen 579.7S1.87; in 9
jaren tijds een vermeerdering dus van
211.590.79.
Hieraan is nog toe tc voegen de erflating
van mr. Gerbert Rebel, overleden te Nij
megen, die het totale bezit, van dc Maat
schappij dicht bij de 600.000 heeft ge
bracht.
Het verslag werd na enkele opmerkingen
goedgekeurd. Verschillende voorstellen kwa
men vervolgens in behandeling. Goedgekeurd
werd o.m. een voorstel van het hoofdbe
stuur om 2000 uit de algemeene kas ter
beschikking te stellen voor dc ontwikkeling
cr. ontspanning der werkloozen.
Dc begrooting sluitende met een bedrag
van 6S.S30 aan inkomsten en uitgaven
werd goedgekeurd.
Ontspanning voor werkloozen.
Aan het slot van de vergadering werd een
inleiding gehouden door den heer Hovens
Greve, algemeen secretaris, over het werk
voor ontwikkeling en ontspanning van
werkloozen. Hij kwam daarbij tot de vol
gende samenvatting.
Het werk voor de ontwikkeling en ont
spanning van werkloozen is prartisch uit
voerbaar, zoowel in groote als in kleine ste
den als op het platteland.
In alle drie gebieden zal men het voor-
loopig nog geheel als crisiswerk moeten be-
echouwen.
Deze beschouwing heeft drie voordeelen:
a. Men behoeft zich niet te pijnigen met
de vraag, hoe zal dit werk moeten worden
opgezet, zal het van blijvenden aard zijn.
b. Men zal ontdekken dat voor crisiswer-
ken de beurzen, zoowel officieele als parti
caliere, gemakkelijker opengaan.
c. Men zal op de basis crisiswerk gemak
keiijker samenwerking kunnen bereiken
tusschen alle richtingen.
Bij de organisatie van dit werk dient men
Geeft daar uw Keitje
of Advertentie op
Zonder p r ij s v e r boo g i n j?
ABONNEMENTSPRIJS
17y2 CENT PER WEEK
EENIGST DAGBLAD
Meest actueel blad ter plaatse
van meet af de verschillende instanties der
arbeidersorganisaties to erkennen en te in-
teresseeren.
Men zal daarbij in veel plaatsen op een
gebrek aan belangstelling stuiten, waaraan
men zich niet heeft te ergeren, maar dat
rnen heeft te verklaren uit de begrijpelijke
bewustzijnsverenging die een gevolg is van
de energie, die moet worden aangewend ten
bate van de materiecle belangen der vak-
verecnigingsleden
Naast de vakorganisaties geve men aan
het dagelijksch bestuur der gemeente een
belangrijke rol, liefst zelfs in dien zin, dat
dit bestuur de eerste oproep van zich laat
uitgaan.
In grootore plaatsen legge men de dage-
lijksche leiding van dit werk in handen
van^een daarvoor vrijgemaakte cn zoo noo-
dig gehonoreerde kracht.
Aan practijkcursusscn worde do voorkeur
gegeven, wat niet bctcekent dat theoreti
sche cursussen niet zouden kunnen slagen.
Men geve geen cursussen als men geen
voortreffelijken leider heeft; zij verloopcn
anders toch.
Het sterkp verloop der cursussen dat door
het weer te werk stellen vaak juist van de
besten ontstaat, mag niet ontmoedigen.
Proeven dienen te worden genomen met
korte cursus Sfl, die toch een zekere samen
hang vortooncn.
Men vermijde het samenvallen van excur
sies en ontspanningswerk met cursussen,
omdat men dan gevaar loopt aan de cur
sussen bezoek te onttrekken.
Het werk worde zooveel mogelijk overdag
gegeven. Centralisatie in een gebouw ver
dient aanbeveling.
Na rondgang werd do vergadering ge
sloten.
VAN ONZE VEEMARKTEN.
Zijn we voorheen zoo in half Mei gewend,
dat de voorjaarshandel ongeveer afgeloopen
is, het schijnt dat jujst nu, nu de handel
nog maar steeds mindere prijzen kan be
steden, men van geen stilstand weten wil.
Op dc laatstgehouden markten is cr weer
sprako van een meerdere drang tot verkoo-
pen. De inzinking in de zuivelprijzen zullen
hiervan voornamelijk de oorzaak zijn. De
aanvoeren waren dan ook nog geenszins
minder dan de vorige week.
We kunnen ons goed indenken dat dez3
meerdere drang tot verkoop er komt. Over
't geheel is de toestand bij den boer weer
slechter geworden. Dat dit voorjaar en met
name voor enkele weken do handel een
schijn van verbetering kreeg, zat ons in
ziens alleen in het uitzicht op steun van de
regeering.
Bittere teleurstelling hcerschtc er nu bij
dc boeren, nu er in stede van steun juist een
sterke prijsverlaging in de zuivelartik^len
is gekomen. De verschc melkkoeien kregen
hierdoor weer ccn gevoelige klap; wij voor
zien nog ccn verdere daling zoo er geen
spoedige en voldoende steun gegeven wordt.
Wel zal hei inmiddels ingetreden mooie
weer eenige moad geven, maar dc vooruit
zichten zijn zoo dat men dc toekomst niet
hoopvol kan tegengaan. De gebruiksveehan-
del was dan ook bepaald slecht en de prij
zen zakten vooral in de verschc melkkoeien
weer danig af. Te Utrecht was 1.1. Zaterdag
de aanvoer nog bijzonder groot. Alles was
zeer slecht te plaatsen, veel bleef onver
kocht. Goede versche melkkoeien golden
van 150 tot 200, een enkele beste nog
tot 225.
Te Rotterdam was ook nog een ruime
aanvojr, met evenzoo zeer trage handel cn
zakkende prijzen.
De slachtveemarkten hebben ook weel
een kalmer verloop gehad. Voor de Pinkste
ren was er eenige meerdere vraag naar ccn
goed slachtbeest, nu is over het geheel min
der belangstelling; de prijzen liepen weer
iets terug, 1ste kw. gold tot ruim 0.70,
2de kw. 0.600.68, 3de kw. 0.500.60,
alles per K.G. geslacht.
Do varkensmarkt is ook weer teruggeloo-
pen, vooral dc zouters zakten in prijs, dc
magsre markten hadden juist ruimere aan
voeren, waardoor niet aan verliezen te ont
komen was. Voor zouters werd nu zoo om
dc 10 cent per pond levend besteed.
II.
Hilversum.
Vrijdag 20 MeL
6.457.00 en 7.307.45 V.A.R.A. Gymnas
tiekles.
8.00 Gramofoonpl.
10.00 V.P.R O. Morgenwijding.
10.15 V.A.R.A. Voordracht door K. Bak
ker.
10.30 V.A.R.A.-septet o. I. van Is. Eyl. 1
11.00 Voordracht (vervolg).
11.15 Vervolg septotconcert.
12.01—2.00 Het Omroep-Orkest o. 1. van
Nico Trcep.
2.00—2.30 Uitzending voor Scholen. J.
Prinsen: „Van zonnewijzer tot horlogo".
2.30—4.00 Kovacs Lajos en zijn Orkest
iRofreinzang: Bob Scholto).
4.00 V.A.R.A. Piano-recital door Joh. Jong.
4.30 Voor do kinderen.
5.00 V.A.R.A.-orkest o. 1. van II. do Groot.
6.00 Gramofoonpl.
G.20 Vervolg V.A.R.A.-orkest.
6.45 Gramofoonpl.
7.15 V.A.R.A.-orkest o. 1. v. II. do Groot
m. m. van Herbert Weissbach (zang) cn Joh.
Jong (orgel).
8.00 V.P.R.O. M. J. Brusse: Verwaarloosde
en misdadige jeugd.
8.30 Concert. L. Vorenkamp—Langerveld
(viool), Henriette Bosmans (piano). O. a. So
nate, Franck.
9.00 Dr. B. Haga: Geestelijk leven in In-
dië.
9.30 Vervolg concert Concert g-moll M.
Bruch.
10.00 Vrijz. Gods. Persbureau.
10.05 Vaz Dias.
10.15 Declamatie door Albert van Dalsum.
10.45 Gramofoonpl.
11.00 V.A.R.A. Orgelconcert Joh. Jong.
11.30—12.00 Gramofoonpl.
Huizen.
8.00—9.15 K.R.O. Gramofoonpl.
10.00 Orkestconcert.
11.30 Voor zieken on ouden van dagen.
12.15 Kwintetconcert.
I.452.30 Gramofoonpl.
3.00 Orgelconcert.
5.00 Orkestconcert.
6.40 Landbouwpraatje.
7.00 Gramofoonpl.
7.10 Esperantopraatjc.
7.45 Gramofoonpl.
8.00 Orkestconcert m. m. van alt.
II.0012.00 Gramofoonpl. Ca. 9.00 Vaz
Dias.
Vrijdag.
Het concert, waarmede de A.V.R.O. op het
middaguur haar uitzending opent, brengt
een populair programma, afgewisseld met
gramofoonplaten, waarop het spel van eeni
ge der grootste hedendaagsche instrumen
talisten is vastgelegd. Langcnberg wijdt zijn
middagconcert aan operettemuziek met
fragmenten o.a. uit Die Blume von Hawaii
en Das Land dor Lachelns. Het Vespercon
cert van dit station brengt een gevarieerd
programma, met o.in. de Strauss-wals Ac-
cellerationen, de balletmuziek uit de opera
La Gioconda van Ponchielli en liederen voor
sopraan. De V.A.R.A. geeft een pianorecital
en eenigen tijd later dc uitvoering van eeni
ge serenades, Mozart's Kleine Nachtmusik
(strijkorkest) en serenades van Dvorak
(blaasinstrumenten, cello en contrabas) en
Elgar (strijkorkest). Het Vlaamsche Brussel
heeft een mooi orkestprogramraa met de
eerste symphonic van Beethoven, het piano
concert van Grieg (a-moll) en Mozart's Don
Juan-ouvcrture. Het. middag-concert van
Leipzig brengt een afwisselend programma,
dat begint met de gracieuse Preciosa-ouver-
ture van Weber en vervolgt met o.a. een
suite van Dvorak, fragmenten uit Offen
bach's Hoffmann's Erzahlungen (de beroem
de Barcarolle) en een Strauss-wals Gruss aus
VVien; het grootste deel van dit concert
wordt ook door Kóningsw-usterhausen uit
gezonden. In het begin van den avond geven
Leipzig en Ivönigswusterhausen een Wag-
ncr-concert met gedeelten uit verschillendo
opera's van dezen componist. Over Motala
komt ccn concert met oen interessant pro
gramma: na Beethoven (ouverture Egmont),
Bach (concert voor twee piano's en strijk
orkest C-dur) en diens zoon Johann Chris
tian (Sinfonie in Bcs-dur) komen twee mo
dernen aan het woord, n.l. Tlonegger (Pas
torale d'été) en Casella (Serenata) Het
mooie orkestprogramma van Warschau vor-
meldt werken van de hedendaagsche Pool-
scho componisten Kondracki en Perkowski,
het eerste pianoconcert van Chopin (e-moll)
met het prachtige cantilene in het tweede
deel en de suite uit Strawinsky's muziek
voor het ballet Pctrouchka. Het concert van
het Vlaamsche Brussel brengt een uitge
breid afwisselend programma met o.a. do
bekende suite uit het ballet Les millions
d'Arlequin van Drigo, de Strauss-wals
Frühlingsstimmen en in de voortzetting de
beroemde Polovetzcr Tanzo uit Borodin's
opera Prince Igor, deelen uit de twee beken
de Peer Gynt-suites van Grieg, het sympho-
nisch gedicht Die Moldau van Smetana en
dc romantische Euryanthe-ouverture van
Weber. Heilsberg geeft o.m. Brahm's sere
nade voor altviolen, do frissche tweede sym-
phonie van Schumann (C-dur) en het viool
concert van Reger (A-dur), op. 101). Des
avonds komt over Berlijn het kamerconrert
voor piano, viool en 13 blaasinstrumenten
van Alban Berg, den ultra-modernen kwart-
toonprofeet. Het concert van Mühlacker
heeft een klassiek karakter met o.m. het be
kende D-dur celloconcert van ITaydn en een
Divertimento voor strijkorkest, vier hoorn9
en fagot van Mozart; dit concert gaat ook
over Langcnberg. Rome geeft kamermuziek,
een pianotrio van Beethoven (op. 1 nr 3) en
liedeien van Bassani, Schubert en Moznrt,
Over Oslo komt een cello-recital. Motala
brengen werken voor strijkorkest, o.m. een
fantasie van Bach, werken van Purcell en
een vioolconcert van Nardini.
Opera's en operettes.
Weenen brengt Rienzi, Der Letzte der Tri
bunen, de eerste groote opera van Wagner,
waarvan de tekst door den componist-tekst
dichter is ontleend aan den gelljknamicren
roman van Buliver. Over Radio Paris komt
de opera Le Chemineau van den Fransch-
man Navier Leroux. Hamburg brengt Mil-
locker's operette Der arme Jonathan, in ver
korten vorm. Een operette van Messager,
Les p'tites Michu, gaat over Straatsburg.
