AHEOSFOORTSCH DAGBLAD
Donderdag 19 Mei 1932
-DE EEMIANDEft"
30e Jaargang No. 272
DERDE BLAD
NIEUWE ENCYCLIEK
VAN DEN PAUS
NIEUW PROCES TEGEN
'T KREUGERCONCERN
EEN VEEBOER DIE GRAAF
WERD
DE BLOEDIGE BOTSINGEN
TE BOMBAY
NADENMOORDOPINOEKAI
DE ONDERGANG VAN HET
FRANSCHE SCHIP
Droefheid komt tot uiting over de
bestrijding van den godsdienst
Y a t i c a a n s l a d. IS Mei (V.D.) lieden
wordt een nieuwe encycliek gepubliceerd
van paus Pius XI, die begint, met de woor
den:, „De liefde van Chrstus dringt ons".
In deze encycliek wijst de paus met vader
lijke voldoening op den grootcn kring van
hen, die van alle zijden gevolg liebbcn ge
geven aan zijn oproep van 2 October van
het vorige jaar voor den heiligen kruis
tocht der helpende liefde; daarna merkt de
heilige vader met diepe smart op, dat hot
kwaad, waardoor de menschheid gedrukt
wordt, nog bijna overal voortdurend toe
neemt. Hij vraagt naar de oorzaak van de
verwarring en ziet haar in do zucht naar
aardsche goederen, die door da heidensche
dichters met de woorden „Vervloekte hon
ger naar geld" wordt aangeduid.
Intusschen maken de partijen, die streven
naar omverwerping van het bestaande, ge
bruik van do algcmcene ellende en ontvou
wen steeds sohaamteloozer fle banieren der
goddeloosheid en van den haat tegen eiken
godsdienst. Zij trachtjn daarbij niet zonder
succes den strijd tegen God te verbinden
met den strijd om het dagelijksch brood.
Zij werken met alle middelen om hun dui-
vclsch doel te verwezenlijken. Vroeger wa
ren de goddelooze enkelingen jn de grootc
menigte; thans daarentegen vormen zij ui
verscheidene landen een vast aaneengeslo
ten en goed geordend leger, dat met de
hulp van geheime organisaties van dag tot
dag groeit en steeds overmoediger wordt,
als kon het met zijn godslasteringen de
wonderbare harmonie tot zwijgen brengen,
in welke de schepping den roem van den
schepper bezingt. Dij het aanschouwen van
dit droeve, doch steeds niet te zwart ge
schilderde beeld vindt de heilige vader
kracht in dc gedachte aan dc onfeilbare
goddelijke belofte van de eindelijkc triomf
van God en dc kerk cn in de gedachte aan
den trooostvollon tijd van het werken van
de kracht van den heiligen geest, welke
Hians een wonderlijke diepte van het Chris
telijke leven en van dc katholieke actie be
leeft. Desondanks dringt, de paus erop aan
krachtig Op 4e komen voor de met \octcn
vertreden rcclitcn van God cn de, heiligste
gevoelens van het raenschölljk hart, dat
God zoo bitter noodig heeft.
Ook thans gei lt het do menschheid voor
het schrikkelijk strafgericht fe bewaren.
Zoo bezweert dan ook de heilige vader alle
volken toch of te laten van de vernederen
de zelfzucht en alle krachten in één front
ie voreonigen tegen de vijanden van God
en van de menschheid en in zulk een hond-
genootschap alle harten cn krachten samen
te brengen van allen, die zich er op beroe
men Christen te zijn.
Hieraan mogen ook allen medewerken,
die nog aan God gelobven en hem aanbid
den, want het gevaar bedreigt alles, den
grondslag van elke orde en van elke auto
riteit, n.l. het geloof in God.
In het bewustzijn, dat tegenover zulke in
grijpende wantoestanden menschenkracht
niet voldoende is, wijst de paus op de beide
bovennatuurlijke middelen, welke dc God
delijke Meester heeft aangewezen, toen hij
sprak: „Dit kwaad wordt slechts door ge
bed en asten verdreven".
De Heilige Vader geeft vervolgens ecnigc
vermaningeen en aanwijzingen' voor gebe
den cn andere vrome gedragingen geduren
de het octaaf. Zoo zal dit octaaf voor de
gehele christelijke wereld een octaaf der
verzoening zijn. Dc wclgcgocden mogen
zich in den geest der christelijke ontzeg
ging in hun gewoonten, ook wanneer zij be
scheiden leven, een weinig beperken cn
liever den armen de vrucht van dit offer ten
goede laten komen, want ook de aalmoes
is een uitstekend middel om voldoening te
geven aan de Goddelijke gerechtigheid.
HET DUITSCHE UITVOEROVERSCHOT.
Een yroote daling.
Berlijn, IS Mei. (V. D.) liet uitvoer-
overschot van den Duitschcn buitenland
sellén handel is van 152 millioen mark in
Maart tot -55 millioen mark in April gedaald
zoowel tengevolge van dc'stijging van den
invoer eénerzijds, als door den achteruit
gang van den uitvoer anderzijds.
Do invoer steeg van 363,tl millioen mark
tot 127.3 millioen mark. Dc verhooging van
den invoer wordt voornamelijk veroorzaakt
door grootcu invoer van levensmiddelen en
van grondstoffen, die resp. met 30 en 32
millioen mark hoogcr waren dan de vorige
maand. De invoer van fabrikaten is nauwe
lijks veranderd.
De uitvoer daalde van 516 millioen mark
tot -472,2 millioen.
Stock hol m, 18 Mei. (V.L>.) Reeds bin
nen enkele dagen zal de Dinsdag aan den
Zwcedsclien rijksdag voorgelegde bijzondero
wet in verband met do ineenstorting van
liet Kreugèr-concern in werking treden.
Hiermede eindigt het-moratorium cn on
der toezicht van de Zwecdschc regeering zal
een bestuur van het concern worden inge
steld. Met de instelling van dit curatcclc
bestuur wórdt ook de straf- cn civielrechte
lijke arbeid van de politie gewijzigd. liet
voornaamste punt van onderzoek is, of de
medewerkers van Ivar Krcugcr met betrek
king tot de vervalschte Italiaansche staats
papieren in goed vertrouwen waren. Het
betreft hier de vervalschte Italiaansche
stukken lot een bedrag van meer dan -400
millioen Kronen, dio Ivar Krcuger aan vei
scheidcne leden van liet directorium en
aan de accountants heeft getoond, toen over
de moeilijke positie van het concern gespro
ken werd. Voor hot goede vertrouwen van
zijn medewerkers schijnt liet feit fe spre
ken, dat aan Kreuger gedurende zijn laatste
verblijf tc New-York in een telefoongesprek,
dat van Stockholm was uitgegaan, werd
voorgesteld de Italiaansche staatspapieren
tc bclècncn. Dit werd echter door Krcuger
afgewezen onder het voorwendsel; dat hier
door de overeenkomst met Italië ongedaan
zou worden gemaakt
De Letlaridschc lucifersmagiiaat Ncmi
rowsky lieeft Dinsdag bij de rechtbank te
Stockholm een proces tegen het Zwecdschc
luciferscohcerii aanhangig gemaakt en een
schadevergoeding van 2.4 millioen kronen
gcèischt. Dc Letlandsche directeur luid zijn
lucifersfabriek Vulcan dc grootste luci
fersfabriek van Letland voor 120.000 pond
sterling aan Krcuger verkocht cn thans zou
zijn gebleken, dat bij hiervoor waardelooze
aandeden heeft ontvangen
HET SKLAREK-PROCES VERDAAGD.
Eén der beklaagden ingestort.
B c r 1 ij n. .18 Mei. (V.D.} Toen Woensdag
ochtend dc advocaat (Ir. Wcisscnborg in het
Sklarck-proces zijn Vrijdag begonnen plei
dooi wilde voortzetten, werd geconstateerd,
dat de beklaagde, burgemeester Kolil. niet
aanwezig was. Het bleek, dat burgemeester
Kohl in den afgéloopen nacht een zenuw
aanval had gekregen. Do zitting'werd daar
op verdaagd on aan prof. dr. Slormcr werd
opgedragen burgemeester Kolil te onder
zoeken.
ONTBINDING VAN EEN
COMMUNISTISCHE BETOOGING.
Harb urg-Wi lh elmsburg. 17 Mei.
(V. D.) De communistische jeugdgroep te
Harburg-Willielmsburg had van de politie
toestemming gekregen op tweeden Pink-
sterrdag met vrachtwagens door de stad te
rijden. Het was evenwel verboden vluggen
of vaandels mee te nemen, of aan den tocht
een politiek karakter te geven. In strijd met
dit verbod werden toch vlaggen cn vaan
dele meegevoerd. Dc politic heeft negen
vrachtauto's aangehouden en dc inzittenden
ongeveer 80 personen, in arrest gesteld.
Acht cn twintig vlaggen worden in beslag
genomen.
Het tegenwoordige Japansohe kabinet, d^tt. thans van zijn leider Inoekai (de eerste
Van links) beroofd is. In den inzet de .Taipausehe keizer Hirohito, die voor de
«uoeilijkc taak staat, e.cn aecoorcl tussdlien de strijdende partijen tot stand
tc brengen.
Hij en zijn zoon leefden in 'de
keuken van hun kasteel
Liever houthakker dan ,,heer
Maandag zijn in Engeland twee pairs
overleden aldus lezen wij in dc N.R.Ct.
wier loopbaan zeer verschillend, doch
van beide zeer avontuurlijk is geweest. De
Graaf van Egmont is overleden ten gevol
ge van inwendige verwondingen, bij ecu
auto-ongeluk opgedaan. Hij stond bekend
als dc Rancho-pair, omdat hij dertig jaar
lang veeboer is geweest in het Canaclecsche
Verre Westen. Drie jaar geleden erfde hij
den titel van een verren neef, die kinder
loos was overleden. Op zijn achtste jaar
was do tegenwoordige graaf reeds naar Ca
nada gegaan, waar hij acht en veertig jaar
gewoond heeft. Toen hij het bericht had
gekregen van zijn erfenis, kwam hij naar
Engeland. Zijn bedoeling was, dc grafelijke
bezittingen en met name liet beroemde
Avon Castlo met 1500 acres land in het
schilderachtige New Forest, te verkoopen
cn daarna naar zijn boerderij terug tc kec-
ren. Dit verkoopen ging echter niet zoo ge
makkelijk. Vandaar dat dc graaf nog altijd
in Engeland vertoefde, waar luj thans zijn
einde gevonden heeft. Zijn \rouw was reeds
jaren dood en sinds dieii tijd hadden dc
huidige graaf cn zijn thans zeventien-ja
rige zoon steeds voor hun huishouden ge
zorgd. Op Avon Castle woonden zij in dc
keuken en bleven zij voor hun eigen on
derhoud zorgen. Toen in der lijd liet be
richt. dat dc vorige graaf van Egmont
was overleden en dat ITcrl Pcrscval zijn
titel geërfd had, zijn woonplaats Preddis in
Alberta bereikte, stond het plaatsje, dat
veertig inwoners telt, op zijn kop. Maai
de nieuwe graaf was zoek cn dook pas
twee dagen later op. Hij was uit geweest
met een troep vee. Een van zijn eerste da
den bij aankomst in Engeland was het ver
koopen van familieportretten en anrlcrc fa
miliebezit tingen om de hooge successierech
ten te kunnen betalen. Zijn voorganger
had levendig deelgenomen aan liet dorps
leven en daar men graag had. dat zijn op
volger zulks ook deed, had men grootc
plannen gesmeed om den nieuwen graaf
feestelijk in te halen. Deze kwam echter
vrijwel ongemerkt aan en nam zijn intrek
in hot dorpslogement. Toen, do dorpelingen
hier samenstroomden om hun nieuwen lieer
tc zien, weigerde hij elk welkom. Het eer
ste, wat dc dorpelingen van dc nieuwe gra
felijke familie merkte, was liet zoontje, dat
met de pet op één oor dc dorpsjongens in
strueerde, hoe zij met den lasso een wil
den stier moesten vangen. Ecnigc onder
nemende lieden hebben getracht den graaf
van Egmont het recht op den titel te be
twisten. doch dit bleek behoorlijk vast tc
siaan. Het gezanik met die rechtskwestie
en met de successierechten ergerden Eg
mont zoo, dat hij zeide: Ik wou, dat ik
maar weer aan liet houthakken was op
m'n boerderij.
De andere overleden pair is Lord Ebury,
die overleden is tengevolge van een onge
luk op de jacht ir. Maart. Lord Ebury bad
zijn o, leiding tc Harrow genoten en ver
der voor mijningenieur gestudeerd. Om
practischc kennis op te doen is 'hij arbei
der en mijnwerker geweest in mijnen op
hot eiland Man. Ook is hij geruimen tijd
chemicus en mijningenieur in Canada ge
weest, waar hij later aannemer werd. In
den oorlog heeft hij zich als vrijwilliger in
het Canadceschc leger bijzonder onderschei
den. Na den oorlog werd hij directeur van
dc coöperatieve vcreeniging van leger en
vloot. Zijn achttien-jarige zoon is zijn op
volger in den baronnetitel.
Londen, 17 Mei. (H. X.) Lit Bombay
wordt gemold, dat liet in vele stadsgedeel
ten eruit ziek alsof een oorlog heeft ge
woed. Drie Hindoetempels zijn in de vlam
men opgegaan. Vanmiddag breidden de on
lusten zich uit tot de wijk van de katoen--
spinnerijen. Dertig katoenspinnerijen
moesten gesloten worden, zoodat voorloo-
pig *40,000 arbeiders tot werkloosheid ge
doemd zijn. Ook te Calcutta is het tot on
lusten gekomen. Hier werden door Hin
does uit een huis stccnen naar een Moham-
mcdaansche nieuwjaarsprocessie geworpen.
De Mohammedanen vielen het huis ter
stond aan cn er ontstond een bloedig hand
gemeen.
Dc politic greep in cn gaf vuur, doch
werd daarop zelf aangevallen. In het geheel
zijn 30 personen gewond, o.a. liet plaats
vervangende hoofd der politie cn verschil
lende hooge politieambtenaren. Eerst nadat
een versterkte politiemacht met dc bajonet
op het geweer voor het huis verschenen
was, trokken dc Mohammedanen zich te
rug.
B o m b a y, 18 Mei. (V. D.) Na vier dagen
bloedige gevechten tusschen Hindoes en
Mohammedanen is de toestand Dinsdag
avond aanmerkelijk beter gewoyden, het
geen niet in de laatste plaats te danken is
aan het feit, dat Britsche troepen zijn ge
arriveerd cn dat er een verbod van samen
scholing van meer dan vijf personen is uit
gevaardigd.
De laatste cijfers geven aan, dat in totaal
88 personen zijn gédood cn 000 gewond.
Geschat wordt, dat Dinsdag nog 2-4 perso
nen zijn gedood en 210 gewond; 85 huizen
werden in dc ascli gelegd, 435 winkels wer
den geplunderd en totaal leeggehaald.
De omvecrkatas'tro'p'hc in het Moczcldal. Een typisch landschapsbeeld
aan den Moezel.
Bezorgdheid in Russische
kringen
Berlijn, 17 Mei. (U. X.) Uit Moskou
wordt gemeld, dat do gebeurtenissen in
Japan daar ernstige bezorgdheid hebben
gewekt. In Russische politieke kringen is
men van opvatting, dat een principieclc
wijziging van dc politieke toestanden in
het Verre Oosten to wachten is, indien in
Japan de militaire partij zich meester zal
maken van liet gezag. Te verwachten is
dan .dat dezeLpartij zal trachten door een
nieuwen oorlog dc thans niet verkregen
succcssrn in Manclsjoerijc te behalen en
ook het terugtrekken .der Japanschc troe
pen uit Sjanghai te beletten. In Russische
kringen wordt beweerd, dat de militaire
partij in Japan beslist anti-Russisch is, zoo-
dat men een verdere verscherping van den
toestand móet verwachten. Ook in China
maakt men zich over de gebeurtenissen in
Japan ongerust en verwacht daarvan nieu
we moeilijkheden.
Nieuwe arrestaties.
Tokio, 17 Mei. (V. D.) De Japansche
politieke politie deelt mede, dat zij eenige
nieuwe arrestaties van leden van den
„Zwarten Draak" heeft verricht. Acht per
sonen werden in arrest gestold, aangezien
zij in verhand staan met den aanslag op
den Japanschen minister president.
Staatsbcgrafeis voor Inoekai.
Tokio, '17 Mei. (V D.) liet Japanschc
kabinet heeft besloten den overleden mi
nister-president Inoekai op staatskosten te
doen begraven. De keizer heeft een week
hofrouw bevolen.
HET VALSCHERM WEIGERDE.
Oslo, 17 Mei. (II. Ni Bij Oslo is de be
stuurder van een vliegtuig verongelukt, die
op een hoogte van.500 meier met een val
scherm uit het vliegtuig sprong. Met val
scherm ging niet open.
AL SMITH WIL DE SCHULDENKWESTIE
REGELEN.
New-York, 17 Mei. (II. N) Al Smith,
dc leider der democraten, heeft in een toe
spraak voor do radio verklaard, dat het
congres, nog vóórdat het uiteen gaat, het
in December 1931 ingediende voorstel moet
intrekken, dat zich tegen verdere conces
sies van de Ver. Staten aan de sciiulde-
naarsstaten verklaart en machtiging moet
geven tot nieuwe onderhandelingen met de
builenlundschc regeeringen, aangezien an
ders de gehcelo wereld verder in onzeker
heid zal leven. Het is opmerkelijk, dat noch
de rede van Smith, noch do bijna gelijklui
dende motie der vakverenigingen van
spoorwegpersoneel in de pers of in het con
gres aanleiding hebben gegeven tot een
storm van protesten, zooals bij liet Iloover-
moratorium, dat slechts uitstel voor een
jaar verleende, het geval was.
WANORDELIJKHEDEN TE BELGRADO?
Roue, IS Mei. (V. D.) Dinsdagavond
werd uit Zara gemeld, dat dc Joego-Slavi-
schc grens was gesloten in verband met
wanordelijkheden te Belgrado. liet bericht
maakt0méldiiig van eenige aanstaande aan
slagen, o.a. op het leven van Marinkowitsj,
die dc vorige maand aan liet bewind is ge
komen.
(Dit bericht is nog van geen enkele an
dere zijde bevestigd. Red. Vaz Dias).
VOLKENBONDSRAAD WEER BIJEEN.
Inoekai herdacht,
aangelegenheden.
Militaire
G e n v e, 18 Mei (V.D.) De raad van den
Volkenbond, die de vorige week zijn zitting
in verband met de begrafenisplechtigheid
te Parijs had verdaagd, is hedenmorgen
voor een korte openbare zitting bijeengeko
men, waarin de president van den raad
eerst de Japunschc regeering de deelneming
van den raad van den Volkenbond betuig
de in verhand met den moord op den Ja
panschen ministcr-presidenl.
De door de advisee :andc militaire com
missie van den Volkenbond uitgewerkte
bepalingen tot uitvoer;ng van het verdrag
tot verhindering van den oorlog, werden
vervolgens verwezen naar de aan de ont
wapeningsconferentie deelnemendo regee
ringen. Dit verdrag bepaalt, dat in geval
van oorlog onmiddellijk een centrale com
missie van deskundigen door den laad van
den Volkenbond naar het terrein van den
strijd moet worden gjzonden.
De Duitsche "gedelegeerde in den raad,
graaf Wolczck, legde een verklaring af,
waarin hij or op wees, dat dc in de uitvoe
ringsbepalingen vastgestelde maatregel in
zake het staken van luchtaanvallen in ge
val van oorlog van dc aan den gang zijndo
besprekingen is de ontwapeningsconferen
tie over de van Uuitschland gcéisclite vol
ledige afschaffing van alle luchtstrijdkrach
ten afhankelijk is.
Parijs, 18 Mei. (V. D.) Uil. Marseille
wordt gemeld, dat de lijst van geredden van
dc Georges Philippar hedenmorgen 676 na
men bevatte. Dc nationaliteit van alle g>
redden staat nog niet vast.
MACDONALD NAAR LOSSIEMOUTH.
L o n d e n, IS M e i. (V.D.) Dc premier
heeft heden de kliniek verlaten, waar hij
den 5 Mei een operatie heeft ondergaan aan
zijn rechter oog. Vergezeld van zijn dochter
heeft hij zich naar zijn officieel verblijf,
Downingstrect 10, begeven.
Hier heeft hij bezoek ontvangen van Bald
in en de minister voor dc Dominions,
Thomas, zoomede van Sir Robert VansiUart
van het ministerie van Buitenlanclscbo Za
ken.
Hedenavond is de premier in gezelschap
van zijn dochter cn zijn oogarts naar Los
siemouth vertrokken, waar hij drie weken
hoopt tc vertoeven.
IIet feit dat twee particuliere secretaris
sen den premier op zijn reis naar Schol-
land vergezellen wordt beschouwd als een
aanwijzing voor clc onmiddellijk t ophand-
neming door den premier van problemen
welke te Lausanne aan dc orde komen cn
eenige andero kwesties.
Londen, IS Mei. (V. D.j De Bngelsche
premier Macdo.nald zal tijdens zijn verblijf
tc Lossiemouth voortdurend in verbinding
niet de officieele kringen tc London blijven
om (c kunnen deelnemen aan dc voorberei
dende maatregelen voor de. conferentie fo
Lausanne. Macdonakl zal zelf aan de confe
rentie dc.-l nemen,
DROOG AMERIKA.
Bier van 2Vi pet. blijft vorbcdcn.
Washington, IS Mei (V.D.) Dc se
naat heeft met 60 tegen 74 stemmen een
precisie-voorstel verworpen waarbij gc
èischt werd verlof te geven voor den ver-'
koop en het schonken van bier van 2K pet.
De Japanschc minister van justitie,
Soczoekijidie de leiding \an het
nieuwe kabinet, op zich, J
zal nemen.