G. VAN DUIN
WOENSDAG ONTSTAAT HET IJSELMEER
ii4.v
IN MASSA'S SLIJTERIJ
A. H. van NiEUMERK N.V. li3
VOLTOOIING VAN DEN
AFSLUITDIJK
VERTROUWEN wordt alleen
verworven door
M. H. vanRaalte
AMERSFOORT
M.H. vanRaalte
DE ANONIEME BRIEF
SCHRIJVER»
DE HEER DROP HEEFT
GEEN SUCCES
Onze Po6tvliegers
onderweg
KARPET, LOOPER, LINOLEUM of ZEILEN
In HAARVELOURS- en BOUCLè KARPETTEN
HUMORHOEKJE
I't9V\\VX •"-
v
X'AV'T' N O
De ireg over den dijk zal in
October gereed zijn
Het zoutgehalte daalt reeds
Het brengen van een laatste groet aan
de werken tot afsluiting van de Zuiderzee
aldus noemde hoofdingenieur W. Kamp
Vrijdag het doel van de excursie van een
aantal journalisten naar den afsluitdijk.
In den loop der jaren bobben wij vele ma
len een bezoek aan de Zuiderzeewerken ge
bracht en steeds zijn wij ter plaatse on
der den indruk gekomen van het machtige
werk, dat hier door Ncdcrlandsche inge
nieurs wordt tot stand gebracht. Wij heb
ben gewandeld in de eerste werkputten, in
welke de gemalen, sluizen en bruggen wer
den gebouwd, wij hebben den proefpolder
bij Andijk zien droogvallen, den Wieringer-
meerpolder op de zee veroveren en den af
sluitdijk voortdurend in lengte zien toe
nemen.
Nu Vrijdagmiddag 20 Mei 1932 heb
ben wij kunnen constateeren, dat het laat
ste sluitvlak van den afsluitdijk de Vlie-
ter dat toen kort na Paschen de werk
zaamheden werden hervat nog 2S00 M. lang
was, verkleind was tot een scheiding tus
schen beide uiteinden van den afsluitdijk
van niet meer dan ongeveer 450 M. Don
derdag was het gat 97 M. kleiner geworden
en wanneer men eenige uren bij het laatste
gat vertoeft, dan ziet men het werk vorde
ren.
Tenzij zich onvoorziene omstandigheden
voordoen, hetgeen niet waarschijnlijk is, zal
do afsluitdijk Woensdag a.s. - wanneer
II. K. II. Prinses Juliana na de onthulling
van een gedenksteen in de eerste Hervorm
de Kerk in Slootdorp in den Wieringermcer
polder de werkzaamheden voor de afslui
ting in oogenschouw zal nemen een feit
eijn. Het is mogelijk, dat het Donderdag
wordt, doch voor het einde van de vol
gende week zal de Zuiderzee opgehouden
hebben te bestaan en zal het IJsselmeer
ziyn geboren.
Op het oogenblik, dat ir. J. C. N. Ringe
ling, die de leiding der werkzaamheden
heeft, zal verklaren, dat de dijk „dicht" is,
zullen de stoomfluiten van de ongeveer
80 sleepbooten, welke hier bij de laatste
werkzaamheden gebruikt worden, gaan
gillen en op deze wijze van het heugelijke
feit, dat het groote werk der afsluiting is
DEGELIJKHEID
BETROUWBAARHEID
BILLIJKE PRIJZEN
PRIMA KWALITEIT
Indien U dus een Bril noodig hebt, wendt
U dan tot ons. Van de eenvoudigste tot de
nieuwste modellen voorradig.
Bescherm Uw oogen door prima kwaliteit
glazen.
Juwelier OpHciön.
UTRECHTSCHESTBAAT 23. Tel, 898.
zijn nog steeds verkrijgbaar
BOERENMEISJES
BOERENJONGENS
VOORBURGH
PRIMA ADVOCAAT
diverse merken „OUDE KLARE"
en het bekende S. H. M. „Schilletje"
HAVIK <1. TcL 292
tot stand gebracht, de wereld kond doen
Dc uitwateringssluizen, die een gezamen
lijke lengte van 300 M. beslaan en per mi
nuut 2400 tot 3000 M.3 water spuien, zijn
reeds sinds de vorige week in werking;
•eeds is het zoutgehalte van de Zuiderzee
gedaald van 1.023 tot 1.015 en het weinige
zoute water, dat thans nog bij vloed door
het open vak in de Zuiderzee stroomt, zal
de volgende week den weg versperd vinden
Bij het open vak van den dijk kan men
duidelijk waarnemen aan den golfslag, dat
de dijk onder water reeds tot eenige me
ters onder den waterspiegel Is omhoog ge
bracht Alleen bij stil tij kan nog gebruik
gemaakt worden van onderlossers; overi
gens moeten de machtige hefkranen het
zware keileem waarvan per week onge-
eer 360.000 M3. werd verwerkt op de
juiste plaats storten. Zeer groote en een
tiental kleinere kranen werken gestadig
aan dc sluiting van het laatste vak.
Waar de dijk reeds boven water gebracht
is, wordt gewerkt aan het afwerken van
het dijklichaam, de beschoeiing en ten slot
te aan het maken van den weg voor gewoon
erkecr over den dijk.
Einde September of begin October zal de
30 K.M. lange weg over den afsluitdijk ge
reed zijn. Het ligt in de bedoeling den weg
officieel te openen en men hoopt, dat H.M.
de Koningin gevolg zal kunnen geven aan
de tot haar te richten uitnoodiging deze
officieele plechtigheid te verrichten.
Nu de werkzaamheden aan den afsluit
dijk ten einde loopen, neemt de belangstel
ling dagelijks toe. Niet alleen de officieele
bezoeken, die dagelijks bijna plaats hebben
de leden van de Eerste en Tweede Ka
mer waren in de afgeloopen week ter plaat
se en nog voor de sluiting zullen de leden
an den ministerraad en eenige andere of
ficieele lichamen komen kijken doch ook
elc particulieren komen, de mcesten per
auto, naar het sluitvak. Voor het Crisis
comité is door de voor het bezoeken der
werken vastgesteld heffing reeds een be
drag van ruim 2500.— op deze wijze bij
eengebracht. Verwacht wordt, dat geduren
de de laatste week het bezoek nog zal toe
nemen.
Voordat wij Vrijdag „een laatste groet
aan de werken aan den afsluitdijk brach
ten", hebben wij per autobus onder leiding
an ir. J. F. L. van Gils en ir. Kamp een
tocht door den Wieringermecrpolder ge
maakt. Waar twee jaar geleden nog het
Zuiderzeewater stond, ligt thans een land
van ongeveer 22.000 II.A., dat geleidelijk
in cultuur wordt gebracht. Niet minder dan
18,000 H.A. is reeds bcgreppeld, 25 K.M.
klinkerwegen zijn reeds aangelegd en in
het eerste dorp van de nieuwe provincie
slootdorp wonen reeds dertig gezin
nen, zijn drie kerken een Hervormde,
een Gereformeerde en een Roomscb Katho
lieke in aanbouw en zijn ingenieurs en
werklieden van het Provinciaal Electrisch
Bedrijf bezig de noodige aansluitingen tot
stand te brengen. Uitgestrekte velden zijn
begroeid gras. klaver en koolzaad bet
eerste vee graast er alsof het er geboren
is en ongeveer 3000 arbeiders zijn er thans
nog werkzaam voor de verdere afwerking
an den polder, het maken van ongeveer
honderd landbouwscliuren, zeventien brug
gen, het aanleggen van wegen, enz.
Sinds wij er eenige maanden geleden ge
weest zijn. zijn er groote vorderingen ge
maakt. en het zal niet lang meer duren of
men zal niet meer kunnen zien, dat dit
alles eenige jaren geleden alles nog zee
was.
Bij rle vaststelling van de namen voor
dorpen, wegen, vaarten en andere kunst-
uerkeq, welke vaststelling thans officieel
is geschied, heeft men getracht oude na
men te bewaren. Waar vroeger in de Zui
derzee de geul de Sloot liep, vindt men het
Slootdorp, de Slootvaart, de slootsluis, enz.
Het dorp in den midden van den polder
op de terp zal W i erin ge r werf heeten. Het
hoogste deel van den polder heet „Het Hoo-
ge Land", het laagste deel „Het Lage Land"
terwijl men de beide andere gedeelten het
oude en het nieuwe land gedoopt heeft. Toe
komstigc dorpen zijn Nieuw-Gawijzcnd,
Oostgroet. Oostwaard, Robbenoord, Oude
Zeug, Wagendorp, Nieuw Almcrsdorp, La-
gerdoes en Middenmeer.
Wanneer wij binnenkort op uitnoodiging
van de Wieringermeerdirectie een langdu
riger bezoek aan den nieuwen polder bren
gen, hopen wij in de gelegenheid te zijn
over dit nieuwe land en zijn ontwikkeling
iets meer te vertellen.
AFD. STOFFEN
Chineesche Naturel Zijde 95 ct. p. el
Japshan en Shantung
kleur-echl en in mooie dessins
Badstoffen en Cretonnes
Voiles, Peter Pan, Vlisco, Tobralco.
AFD. BONNET ERIE
Nieuwe Zendingen Pull-overs
in lichte kleuren
zonder en met mouwtjes
2.95, 3.25, 3.75, 4.90.
Ceintuurs, Shawls, Alpines.
Een getuige, die naast D. zat, veklaarde
Sat deze met eon vaart van 70 80 K.M.
iced toen hij achter de autobus kwam. Ge-
uiige had D. gewaarschuwd om vaart te
enninderen, doch deze antwoordde, niks
erg hoor, en begon een deuntje te zingen.
Plotseling maakte verdachte een zwenking
naar links; getuige voelde een schok en
roep om te stoppen. „Niks zeggen, doorrij
den". antwoordde D.
Op een vraag van den president aan dezen
getuige of verdachte onder drankinvloed
verkeerde, antwoordde getuige dat hij dit
wel vermoedde.
Verdachte ontkende dronken te zijn ge
weest.
Het O. M., waargenomen door Jhr. dr. mr.
an Aseh van Wijck vroeg de maximum
straf van negen maanden gevangenisstraf
met intrekking van het rijbewijs voor den
tijd van een jaar.
De verdediger, mr. Bevers, achtte de
schuld van D. niet vaststaand en conclu
deerde tot vrijspraak, subs, clementie.
Vonnis 2 Juni a.s.
TWEEDE KAMER
DOODELIJK ONGELUK TE DELFT.
Maximum straf tegen een
chauffeur getiischt.
In den avond van den tweeden Paaschdag
was een clubje jongelui uit Rotterdam, dal
per rijwiel een uitstapje had gemeakt. op
weg naar huis. Uit de richting Den Haag
komende, reden de wielrijders twee aan
twee rechts van den Oostsingel te Delft,
toen plotseling van achter een links langs
den weg stilstaanden autobus een personen
auto, bestuurd door den 20-jarigen chauffeur
A. D. uit Delft, te voorschijn kwam en een
wending naar links maakte. De auto greep
eenige van de fietsers die kwamen to val
len, o.a, den 17-jarigen P. Vermaat uit Rot
terdam die met een bloedende hoofdwonde
werd opgenomen en dcnzelfden avond in het
ziekenhuis aan de bekomen wonden is be
zweken.
Wegens bet aan zijn schuld den dood van
een ander te wijten hebben, stond de chauf
feur D. voor de Haagsche rechtbank terecht
Een aantal getuigen, die deel uitgemaakt
had van de fietsclub, verklaarde, dat alle
wielrijders geheel rechts van den weg reden.
Toen men plotseling den auto zag naderen,
trachtte men achter de langs den weg staan
de boomen te komen, hetgeen aan eenigen
gelukte. Het slachtoffer behoorde evenwel
tot degenen die gegrepen werden met het
noodlottig gevolg. Volgens deze getuigen zon
D. na de aanrijding veroorzaakt te hebben
met onverminderde vaart doorgereden
hebben.
Nader onderzoek zal worden
ingesteld
(Vervolg van ons vorige nummer).
Het woord is nu aan den verdediger Mr.
Voorrink, die allereerst bestrijdt, dat
de moderne grafologie absolute zekerheid
kau geven betreffende de identiteit van het
schrift der briefkaarten met dat van ver
dachte. Wat de intemeering betreft merkt
pleiter op, dat Ds. R. natuurlijk nooit kan
bewijzen dat hij vele brieven niet heeft ge-
cbreven. Hij kan slechts aantoonen, dat bij
in een bepaald tijdperk niet beeft kun
nen schrijven. Tijdens den tijd dat ver
dachte te Meppel was, werden te Amers
foort, briefkaarten gepost met. raededeelin-
gen, die verdachte onmogelijk kon weten,
en kort voor het posten waren gebeurd.
Met klem betoogt pl. dat de afzondering ef
fectief was. De anonymus kon uit de kran
tenberichten volkomen van alle gebeurte
nissen op de hoogte zijn, zoodat eenig ver
band tusschen verdachte en anonymus ab-
oluut niet behoeft te bestaan. Ten aanzien
van dc drie brieven uit do rennerskwes
tie, door getuige Mevr. Mr. Bclinfante in
het geding gebracht, merkt pl. op, dat ver
dachte deze brieven heeft geschreven om
iemand, dien hij niet wenscht te noemen,
te helpen. Het was een domme daad, doch
zij bevijst verder niets. Er is bij Ds. R. geen
enkel motief om Jhr. Ortt te belcedigen.
Wanneer het Hof liet alibi aanneemt, kan
slechts zijD vrijspraak volgen, daar de brie
ven volgens de deskundigen door een per
soon zijn geschreven. Pleiter concludeerde
tot vrijspraak, subs, tot het instellen van
een nader onderzoek naar de brieven tij
dens de intemeering verzonden.
Dc Proc.-GcncraaT zag van repliek af.
Slotwoord van verdachte.
Verdachte kreeg gelegenheid tot het laat
ste woord. Hij wees erop, dat hij door deze
geschiedenis bitter is geworden en zich
daardoor ter zitting misschien wel eens
harder heeft uitgelaten dan hij wilde. Nog
maals betuigt verdachte zijn onschuld. De
intemeering was voor hem een ernstige
zaak en van een comedie was geen sprake.
Dank brengt hij den Burgemeester van
Winterswijk, die hem gejiolpcn heeft zijn
onschuld te bewijzen. Verdachte bezweert
dat hij van de briefkaarten er geen enkele
heeft geschrevpn. Noch kan hij zeggen wie
de geheimzinnige schrijver is.
De zaak terug verwezen.
Het Hof gaat hierop iu Raadkamer om
te beslissen over het eventueel instellen
van een nader onderzoek van de brieven
tijdens de intemeering ontvangen, zooals
de verdediger subsidiair heeft verzocht.
Na heropening der zitting deelde de pre
sident mede, dat het het Hof wenschelijk
voorkomt een nader onderzoek in Ie stel
len naar de briefkaarten, ontvangen tijdens
de intemeering en de feiten die hierin wer
den vermeld.
Hiertoe worden de stukken opnieuw in
handen van den rechter-commissaris ge
steld. De deskundigen in deze zaak zullen
opdracht krijgen een nader onderzoek in te
stellen naar de jongste schrifturen.
VERKOOPINGEN BIJ EXECUTIE
VAN LANDBOUWBEDRIJVEN.
De heer Braat heeft aan de Ministers van
Economische Zaken en Arbeid en van
Justitie do volgende vragen gesteld:
Zijn de Ministers bereid mede te dcelen
of door hen reeds wetgevende maatregelen
zijn voorbereid cn in uitzicht kunnen wor
den gesteld om verkoopingen bij executie
van land- of tuinbouwbedrijven of van daar
bij behoorende inventarissen tegen te gaan,
wanneer blijkt, dat de betrokken land- of
tuinbouwer of eigenaar van die bedrijven
niet aan zijn financiccle verplichtingen vol
doen kan door de crisis in die bedrijven?
Zoo niet, zijn dc Ministers dan bereid
zoo spoedig mogelijk bedoelde maatregelen
voor te bereiden?
DOODELIJK ONGEVAL OP ONBE-
WAAKTEN OVERWEG.
Assen, 20 Mei. Hedenmiddag is de 15
jarige F. Hofsteenge tc Loon op den onbe
waakten overweg aldaar door den snel
trein, die om 13-27 uur uit Groningen te
Assen aankomt, overreden en op slag ge
dood. De jongen, die met zijn vader en
broer op de fiets huiswaarts keerde om te
schuilen voor een naderende onweersbui,
reed vooraan. Hij zag den trein niel, omdat
hij voorover op het stuur lag en omdat het
zand door den krachtigen wind werd op
gejaagd. De jongen werd door den loco
motief gegrepen met het gevolg, dat zijn
hoofd verbrijzeld werd en de dood onmid.
dellijk intrad.
Voor zijn motie stemmen alleen
de 10 aanwezige sociaal:
democraten
Voortgezet wordt de behandeling van de
motie-Drop in zake nadere regelingen ten
aanzien van de subsidieering van kerkge
nootschappen, godsdienstige verecnigingen
en cultureele organisaties.
De heer Slotemaker de Bruine
acht dergelijke regelingen overbodig. Bo-
endien is de motie niet duidelijk. Wat zijn
cultureele organisaties? De heer Drop heeft
erzuimd te zeggen welke kerkgenootschap
pen bevoordeeld zouden worden.
De heer Zandt betoogt, dat de Staat
alleen den waren godsdienst mag subsidiee
ren en is dus togen de motie van den
beer Drop. Bovendien wil hij deze subsidie
bezorgen aan allerlei vereenigingen, doch
de kerk zelve in dc kou laten staan.
Spreker betoogt, dat de subsidie-regeling
niet deugt, nu Rome het geld van rijk, pro
vinciö en gemeente naar zich toe weet te
trekken. De Staatskundig Gereformeerden
hebben alle rechten op grond van het refor
matorisch beginsel Rome tc bestrijden. Wij
mogen, aldus spreker, niet mee doen aan
het verkoopen van ons land aan Rome.
De heer v. d. Heide zegt-, dat de heer
Drop het vraagstuk der scheiding van kerk
en staat buiten de motie gehouden heeft.
De heer v. d. Heide bestrijdt in het bizon
der den beer Eerdmaus; men moet onder
scheid maken tusschen den Staat als over
heid en den Staat als werkgever.
De minister van waterstaat, de heer
Reymer, merkt op. dat de quaestie der
scheiding van Kerk cn Staat hier niet aan
de orde is. Zich beroepende op prof. Buys,
betoogt spr., dat subsidieering van kerk
genootschappen door den Staat, volkomen
toelaatbaar is. Wat dienaangaande is ge
ëgd door verschillende sprekers, is slechts
een storm in een glas water.
Het gaat er om dat zoowel de Staats- als
particuliere mijnon in Limburg het den ar
beiders zoo aantrekkelijk mogelijk maken
ook op geestelijk gebied. Tusschen kerke
lijke cn cultureele vereenigingen bestaat
groot verschil. Bovendien: wat is er onder
cultuur te begrijpen?
Dc ontwikkelingsgang in Limburg maakt
de subsidieering onvermijdelijk; van exces
sen is daarbij geen sprake. Spr. moet dus
aanneming der motie ontraden.
Er volgen replieken. De heer Drop (s.d.)
bepleit nogmaals gelijkgerechtigheid voor
olie godsdienstige en cultureele vereenigin
gen, welke gelijksoortig werk verrichten.
De hoer Eerdmans (lib.) repliceert; even
zoo de heer Maenen (r.k.).
De heer Marchant. (v.d.), adviseert don
beer, Drop, zijn motie in te trekken. Wat ze
eigenlijk bedoelt, staat er niet in. Juister
ware oen motie dat in de subsidieering van
kerkelijko en cultureele vereenigingen die
in söciaal-democratischcn geest zullen dce
len.
Dc heer Zandt (St. Ger.) repliceert.
De motie-Drop wordt verworpen met 46
tegen 10 stemmen, die van do s.d.a.p.
Dc inloi*pcllatie-de Visser over Nederlan-
l> A
vögfc I Ekster
19-5
19-4
20—5
12—5
125
13-5
14-5
15-5
16-5
17-5
18-5
19 5
20-5
Amsterdam
Budapest
Weenen
cf
Amsterdam
Parijs
MarseJHe
Bome
Brindis!
Atliene
Mersamtruh
Cairo
Chaza
Rutbawells
Bagdad
Basra
Booshir
Dj ask
Kaïachi
Jodpoer
Allahabad
Calcutta
Akvab
Rangoon
Bangkok
Kohlak
Penang
Medan
Palernbang
Batavia
Bandoeng
Duif Havik
20—5
20—5
20—5
19—5
18-5
17-5
16-5
15-5
14-5
13-5
13-5
In F.uropa kan thans uit twee routes
gekozen worden. Beide zijn achtereen
volgens In bovenstaand staatje opgeno
men.
Vertrek van 't eerstvolgende postvlieg
tuig van Amsterdam 26 Mei 1932.
DE IJSVOGEL.
De „IJsvogel" is om 5.55 uit Boedapest
vertrokken cn om 13.30 tc Athene aange
komen.
De Havik vertrok om 16.40 uit Cairo en
arriveerde om 17.45 in Athene.
De Ekster (heenreis) is om 5.30 uur uit
Calcutta vertrokken cn na een tusschen-
landing te Bangkok om 16.15 te Alorstar
aangekomen.
ders in Russischen dienst wordt wegens ver
hindering van don interpcllant voorloopig
van de agenda afgevoerd.
Do vergadering wordt verdaagd tot a.s.
Dinsdag één uur.
VALSCH ORDERBRIEFJE.
Amsterdam, 20 Mei. Op 10 Juli van
het vorige jaar bezocht een 37-jarige han
delsreiziger in djenst bij een firma in re-
clamc-artikelén een steenfabrikant te
Brum men. Hij zou hem volgens opgave 5000
potlooden bedrukt met den firmanaam van
den steenfabrikant hebben verkocht. De
steenfabrikant zcide echter slechts 50 pot
looden te hebben gekocht. Het orderbriefje
waarvan de steenfabnkant geen copie had,
vermeldde 5000 potlooden. Conform den
eisch van het O. M. veroordeelde de recht
bank tot 6 maanden gevangenisstraf.
ALVORENS U TOT AANSCHAFFING VAN EEN
overgaat, bezichtigd dan vooral onze Enorme Sorteering.
Zeer zeker slaagt U geheel naar genoegen
bieden wij U een pracht collectie. frïeor dan 10© Dessins voorradig.
COMPLETE MEUBILEERING.
i i W
y vNs i» »-
v V,.
V V\\\ - \K. "-v
V; V v -N, - \v
iO.: v - v v. \Xj
Automobilist„Zeg ceris jullie schijnt dol te zijn op
trut oefenine Misschien wil je me we) een duwtje geven,
deie helling on (T«ondon Opinion).