DE EEMLANDEH
Boiteolandselh
Overzicht
Bei tee land
Fa. R. van den BURG
Belangrijkste
Licht op
Woensdag 25 Mei 1932
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
30e Jaargang No. 277
VEERTIG D00DEN BIJ
CHARBIN
HERRIOT KABINETS
FORMATEUR?
DE MOORDENAAR VAN
D0UMER
FINANCIEELE HULP AAN
OOSTENRIJK
PRUISISCHE LANDDAG
GEOPEND
9 vm 32 min.
TENTOONSTELLING
L. J. LUYCX ZOON
TUINGEREEDSCHAPPEN
AMERSF00RTBCI1 DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS
pc. 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand 0.75, per
week (met gratl» rzekerlng tegen ongelukken) f 0.171/*
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
PRIJS OER AOVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer
- elke regel meer f0.25. Liefdadighelds-adve.tentlën voorde
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bi) vooruitbetaling 1 —5 regel»
50 cent. elke reyel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.—. Bewijsnummer extra f 0.05
De toekomstige politiek van
Herriot. Duitschland dient
zich geen illusies te makon.
Toen de jongste parlementsverkiezingen
in Frankrijk leidden tot een belangrijke
overwinning der socialisten en radicaal
socialisten, werd dit feit in sommige krin
gen beschouwd als een versterking der de
mocratie cn begon men hier en daar zich
met de hoop te vleien, dat de Fransche bui-
lenlandschc politiek, welker starre vasthou
dendheid aan bepaalde denkbeelden een
ernstig beletsel vormde voor de vlotte op
lossing der groote vraagstukken als ontwa
pening en politieke sohulden, een aanmer
kelijke wijziging zou ondergaan.
Het is op het oogenblik, nu de regeering,
waarop Herriot zijn stempel zal drukken,
baar werk nog niet is begonnen, natuurlijk
nog te vroeg om te voorspellen, dat allen
blijden verwachtingen der optimisten de
bodem zal worden ingeslagen. Inmiddels is
cr nog niet veel reden tot juichen, nu men
kennis kan maken met verschillende ver
klaringen, welke Herriot, de leider der ra
dicaal-socialisten, die de sterkste partij ln
Frankrijk zijn geworden, de laatste dagen
heeft afgelegd.
1-Iij heeft laten uitkomen, dat hij zich zal
houden, gelijk hij dat uitdrukte, aan de een
voudige en vaste beginselen, die hij voort
durend heeft verkondigd ten opzichte van
de onvervreemdbare rechten, die voor
Frankrijk voortvloeien uit de vredesverdra
gen en de vrijwillig onderteokende overeen
komsten. Als een volstrekte noodzaak be
schouwt hij het, dat de Fransche aanspra
ken op schadevergoeding erkend blijven.
Zoolang dit niet geschiedt, d.w.z. zoolang
de Fransche rechten dienaangaande worden
bestreden, kan niet gepraat worden over
nieuwe schikkingen. Volgens Herriot zijn
en blijven de formeclc rechten van Frank
rijk de basis der buitenlandsche betrekkin
gen cn pas naderhand kan daarover, wan
neer dit op zijn plaats is, van gedachten
worden gewisseld.
Als een slechte methode heeft Herriot het
voorgesteld, wanneer Duitschland Frankrijks
rechten zou willen bestrijden en, wat mis
schien zal geschieden, vooraf do discussies
daarover zal willen openen. Wanneer
Duitschland voornemens is tc beweren, dat
het meer heeft betaald dan het schuldig
is, clan is het, naar Herriot meent, noodig,
dat de cijfers, waarmee de Duitschers voor
den dag zullen komen, aan deskundigen
worden voorgelegd. In verband hierme»
stelt Herriot echter de vraag hoe Duitsch
land uit vrijen wil de verplichtingen, voort
vloeiend uit liet plan-Young, zou hebben
onderteekend, wanneer het zich niet dooi
de bewijskracht der cijfers daartoe genood
zaakt. zag.
De toekomstige Fransche premier of mi
nister van buitenlandsche zaken gaf dan
ook ais zijn opvatting te kennen, dat Frank
rijk een zeer voorzichtige en scherp om
lijnde politiek, waarbij het op millimeters
aankwam, zou moeten voeren, daar de ge
ringste overdrijving het gevaar met zich
mee zou brengen, dat het extremisme van
een Hitier daardoor wordt begunstigd. De
geringste zwakte zou hem kunnen aanmoe
digen.
Belangrijk was ook wat Herriot te berde
heeft gebracht niet betrekking tot het
vraagstuk der veiligheid, waar Frankrijk
zoo veel aan is gelegen. Men heeft Herriot
zoo voor en na voor de voeten geworpen,
dat hij voornemens is, ten koste van de
nationale verdediging, tot bezuinigingen
over te gaan. De leider der radicaal-socia
listen heeft op deze verwijten geantwoord,
dat hij inderdaad enkele kazernes, die over
bodig zijn, niet zal laten houwen en zich
eveneens zal verzetten tegen elke andere
uitgave, die als verspilling kan worden aan
geduid. Overigens zal hij echter niet. in liet
minst tornen aan datgene, wat absoluut
noodig is om zijn vaderland te verdedigen.
Integendeel: TIcrriot zou de bewapening
nog oneer willen vervolmaken en moderni-
sceren, zoolang de volkeren, die voornemens
zijn te arbeiden aan de uitbreiding van den
werkelijkcn vrede, nog niet beschikken over
solicdc, internationale waarborgen.
Meer behoeven wij van Iierriot's uitla
tingen niet mede te deelen Ilct is geen
nieuw geluid, dat uit zijn woorden opklinkt;
het is het overbekende standpunt, dat ieder
Fransch patriot inneemt, hetwelk Herriot
thans heeft vertolkt. Tardieu zou zich in
vrijwel eendere bewoordingen hebben kun
nen uiten. Bijna zou men geneigd zijn te
vragen: heeft het feitelijk wel zin, dat Tar-
dieu zijn plaats verlaat? Rooskleurig ziet j
de toekomst van Europa, die grootendcels
afhankelijk is van de Fransoh-Duitsche toe
nadering, er dus nog niet uit. Laten wij
hopen, dat Herriot's daden bemoedigender
zijn dan zijn woorden, die voorloopig nog
doen vreezen, dat de zaak in Frankrijk, j
helaas, op denzelfden voet zal worden voort
gezet. „De weduwe blijft koekbakken", zou
Frans Coenen zeggen.
Ernstige spoorwegramp
Char bin, 24 Mei (V.D.) Een ^Istig
spoorwegongeluk, waarbij veertig personen
bet leven lieten cn ecnige honderden wer
den gewond, heeft op omstreeks 200 K.M.
ten Ooste»* van Charbin plaats gehad op
den Oost-Chineeschcn spoorweg Het be
treft een trein met vluchtelingen, welke in
botsing is gekomen met. ccn anderen trein.
Parijs, 24 Mei. (V.D.) Na afloop der op
liet Elyséc gehouden besprekingen werd
Dinsdagavond het volgende officieele com
munique uitgegeven:
„Zooals afgesproken heeft de président
der Republiek den minister-president Tar
dieu, den minister van Financiën, Flandin
n partijleider Herriot ontvangen. De aftre
dende ministers hebben den president dei-
Republiek en Herriot op de hoogte gesteld
van den stand der belangrijkste internatio
nale en financiccle kwesties, welke thans
n behandeling zijn. Zij hebben Herriot me
degedeeld, dat zij hem Woensdag de actcn
zullen doen toekomen, die hierop betrek
king hebben en dat zij zich voorts ter be
schikking slellen voor alle eventuecle na
dere informaties. Do bespreking beeft yo-
dtiurd van Ij lot 18 uur. Herriot arriveerde
reeds een half uur voor de ministers bij
den president der Republiek".
Uit deze officieele mededeeling meent
men in politieke kringen de conclusie to
kunnen trekken, dat de president der Re
publiek den leider van do radicaal Socia-
liMiscJie partij Herriot begin Juni met do
kabinetsvorpiing zal belasten, .aangezien
hem anders geen officicoic documenten ter
beschikking zouden worden gesteld.
Zijn merkwaardige memoires
vertaald
Xaar cIl- Fransche bladen melden, heeft
het door de politic ingestelde onderzoek
tegen Gorguloff, den moordenaar van pre
sident Douiner, diens verklaring bevestigd,
dat hij alvorens de misdaad te plegen een
gcheele flesch cognac heeft leeggedronken.
De eigenaar en do kcllners van den bar
in de rue der Fauburg-Saint-Honoré herin
neren zich hun vreemden klant nog heel
goed. llij was rustig in een hoekje gaan
zitten, had met smaak een visch verorberd
en daarbij een flesch cognac toegedronken.
De leege flesch was later onclcr de bank,
waarop hij gezeten had, leruggcvofrelen.
Een drietal bcéodigde vertalers hebben
Dinsdag tie vertaling vjii do memoires van
Gorguloff aan den rechter van instructie
overhandigd, llel manuscript beslaat 40
pagina's. Op de eerste bladzijde heeft dc
moordenaar in het Fransch geschreven-
Memoires van Paul Gorguloff, die den pre-,
sident der Fransche republiek doodde".
Het overige deel van den tekst is geschre
ven in het Russisch.
Na een uitvoerige, phantastische auto
biografie verhaalt Gorguloff, hoe hij in Mo-
rariié een trein heeft opgeblazen en onder
welke omstandigheden hij den moordaan
slag op Masaryk cn den erfprins van Japan
voorbereidde.
De memoires besluiten met de woorden
„Weg met dc verraders van Koltsjak cn
het nationale Rusland, Dierbare vriend,
onze groote Russische patriot! Ik, leider
der Russische fascisten, sterf voor hetzelfde
ideaal als gij maar ik heb dc eer van het
zwaar beleedigdc Rusland en u gewroken."
Wat Gorguloff zegt over het program dei-
door hem gestichte partij der „groónen",
maakt den indruk van wel overwogen te
zijn en bewijst het volkomen gccstesevcn-
vviclit van den schrijver.
(Msb.).
De beireffertde Vólkenbonds
commissie samengesteld
Genèvo, 2-4 Mei. (V.D.), J%, ji secretariaat
van den Volkenbond maakt dc officieele
samenstelling bekend van dc speciale com-
rnisic, welke de vorige week in het loven is
geroepen ter behandeling van het van Oos
tenrijk ontvangen verzoek om hulp.
De Commissie bestaat uit zes leden del'
financieele Volkcnbonds-commissie, den
directeur van de Bank of England, Sir Otto
Xicmcycr, den bokenden Amerikaanschcn
financicelen expert, Herman Davis; Dr.
Paul Kempner (bankiershuis Mendelssohn)
den gouverneur van de Tsjechische Natio
nale Bank, Pospisil; den president van de
Financiccle commissie van den Volken
bond, Suvitsch cn den /directeur van het
Fransche minister van Financiën, Day-
ras.
Als regeeringsdeskundigen zijn der com-
misic toegevoegd:
Graaf Schvverin Krosigk (Duitschland),
Bichot (Frankrijk), Lcith Ross (Engeland),
Prof. Bcneduce, president van dc commis
sie van deskundigen tc Bazel (Italië), zoo
mede financieele experts van België, Zwit
serland en Nederland.
DE RAMP VAN DE GEORGES PHILIPPAR
Parijs, 24 Mei. (II.N.) De gezanten van
Duitschland en Engeland hebben gisteren
oen bezoek aan Tardieu gebracht om hem
de deelneming hunner regeeringen met dc
ramp van dc Georges Philippar te betui
gen. Volgens dc laatste.opgaaf van de Mes-
sngerics Mnritimcs worden 55 personen ver
mist, o.a. do bekende reiscörrcspondcnt Al-
bert Londrcs, die zich vooral naam heeft
maakt door zijn schilderingen van dc
toestanden in de Frapsche strafkolonies en
van den dwangarbeid der negers in Fransch
Kongo.
Gezelschap Nederlanders a.b.
van de „Marnix".
Parijs, 24 Mei. (V.D.) Dr. van Tricht cn
echtgenoote, de heer, mevrouw cn mej.
Root, de heer Wahr Wang Chang Mou, do
Ncderlandsche passagiers die gered zijn bij
Ie ramp van dc „Georges Philipparheb
ben zich aan boord van het matormailschip
Marnix van St. Aldegonde" der stoomv.-
maatschappij „Nederland" ingescheept en
\den verlaten.
DALADIER WIL MET DE SOCIALISTEN
SAMENWERKEN.
Parijs, 24 Mei (H.N.) In La République
verklaart Daladier, die als leider van den
linkervleugel der radicalen kan worden be
schouwd, zich tegen een concentratiekabi
net en voor ccn samengaan met de socialis
ten. Hij verklaart, dat een concentratieka
binet terstond ten val zal worden gebracht,
indien bet niet met steun van rechts een
kabinet der nationale eenheid wordt.
De regeeringsbank bleef onbezet
Reeds een motie van wantrouwen
Berlijn, 24 Mei. Voor de openingszit
ting van den nieuwen Pruisischen Land
dag bestond, zooals te verwachten was.
buitengewoon groote belangstelling. In ver
band hiermede werden do toegangskaarten
scherp gecontroleerd. Niettemin waren dc
publieke tribunes te ongeveer half drie
stampvol.
Generaal Karl Litzmanu, de 82-jarige natio-
naal-socialistische afgevaardigde, heeft als
oudste de eerste zitting van den Pruisischen
landdag geopend.
.Terwijl dc afgevaardigden der overige
partijen geleidelijk dc zaal betraden, kwa
men de 162 afgevaardigden der NSDAP
perst bij het luiden van de derde bel onder
lgiding van hun voorzitter Kubc „in geslo
ten gelid" binnen.
"Üc "regeeringsbank blijft onbezet.
Om kwart over drie komt de president
van het seniorenconvent, generaal Litz-
m'ann, steunende op een stok, de zaal bin
nen, luide toegejuicht door de nazi s. Hij
wordt door de communisten mét gejoel
ontvangen.
Generaal Litzinann opent de zitting en
neemt de leiding der vergadering als blijkt
dat hij het oudste lid van het Huis is. Na
dc slachtoffers van het mijnongeluk te
p,rstfé!d Ie hebben herdacht, deelde Litz
inann mede dat het ministerie is afgetre
den.
De Duitsch Xationalen 11 dc Communis
ten. dienden hierna moties van wantrou-
won in tegen de thans de zaken afwikke
lende ministers. De Sociaal Democraten
protesteerden legen den cisch der Duitsch
Xationalen dc door hen ingediende motie
van wantrouwen reeds in de zitting van
Woensdag te behandelen.
Nadat het seniorenconvent was samenge
steld, werd liet Huis. overeenkomstig het
voorstel van generaal Litzmimn verdaagd
tot Woensdagmiddag een uur, ten einde
clan in de eerste plaats over te gaan tot de
verkiezing van het presidium.
De zitting duurde alles bij elkaar onge
veer een half uur.
Arnh.strasi
PIANO'S in huur verkrijgbaar
BUITENLAND.
Herriot wordt waarschijnlijk kabinctsfor*
ma leur.
(Eerste Blad, pag. 1).
Veertig dooden bij Charbin.
(Eerste Blad, pag. 1).
Dc Do X thuis.
(Eerste Blad, pag. 2).
Dc strijd om do ontwapening te Genèvo.
(Eerste Blad, pag. 2).
Japans positie in Mandsjoerijc.
(Eerste Blad, pag. 2).
Acht slachtoffers van ccn mijnramp in
Engeland.
(Eerste Blad, pag. 2).
BINNENLAND.
De Tweede Kamer behandelt den steun
aan de Melkveehouders.
(Tweede Blad, pag. l.J
Terreur tegen clc werkwilligen in Twenthc.
(Tweede Blad, jiag. 3).
Dc steun aan de melkveehouderij.
(Tweede Blad, pag. 3).
Vergadering der groep Nederland van het
Alg. Ned Verbond
(Tweede Blad, pag. 3).
Lente aan den Veluwezoom.
(Twcedo Blad, pag. 3).
STA.DSNIEUWS.
Vergadering van den gemeenteraad.
(Derde Blad, pag. 1).
De nieuwe alurmecrinrichting voor brand,
enz. (Eerste Blad, pag. 3).
Hoogste barometerstand 771.G tc Reyk
javik (IJsland).
Laagste barometerstand 752.5 te Brcslau.
VerwachtingZwakke tot matige meest
X. wind, zwaar bewolkt tot betrokken met
tijdelijke opklaring, nog kans op enkele,
regenbuien, weinig verandering in tempe
ratuur.
In het N. van het waarnemingsgebied is
sinds gisteren de barometer ferm gestegen.
Do depressickern die gisteren over Z.-Scan-
dinavié lag, is geheel verdwenen.
Het depressie-systeem over onze omgeving
heeft zich O.-waarts verplaatst cn naar liet
Z.O. uitgebreid. In Z.-Frankrijk ontstond in
dc Golf van Lyon een nieuwe depressickern,
in bet X. van de Britschc eilanden waait het
flink uit het Noorden, overigens is het vrij
rustig. Met uitzondering van IJsland en
X.-Scandinaviö is overal dc temperatuur
gedaald. Zij is in bijna geheel W.-Europa
beneden haar normale waarde. In onze om
geving is het weer guur on bung. Het is tn
verwachten, dat deze buiigheid tot. morgen
nog zal aanhouden.
Dc lichte daling van den barometer op
I Island duidt dc nadering van een depres
sie aan. ITet is echter de vraag of dc veran
deringen voldoende snel zullen plaats vin
den om spoedig eenige verandering in den
wecrstoestaiid tc brengen.
Dingemans - Numans
Etsen en Schilderstukken
Nog slechts l dagen tot en met Zondag
aanstaande in Hotel Monopole 1012, 2o
cn 79 uur.
Donderdag 26 Mei 's avonds 8 uur
Causerie over het ontstaan van etsen.
LANCESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
SPARVA
Effen en bedrukt voor alle doel
einden V/asch en Zon-echt
75 en 85 ct. p. mater
Grasmachines, scharen, tuinslang
e. a. spraaiartskelen.
Slijpen en repareeren van gras
machines.
Georg Chrlstan Fürst Lobkowicz, die bij de
internationale Avuswcdstrijden te Berlijn
den dood vond.
Dc volkomen vernielde renwagen van den Tsjechischen deelneia^j*
Lobkowicz.
ljlkqjzszj2. qqjhxjtö*