DÊ EEMLANDEü Vrijrïa g 10 Juni 1932 Uitgave: VALKHOFF Co. «s» Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 30e Jaargang No. 291 ONDERSTEUNINGSFONDS VOOR OOSTENRIJK? „AFREKENING MET HET OUDE SYSTEEM" PARLEMENTSONTBINDING IN IERLAND? HGE BRÜNING WERD WEGGEWERKT Zeven weken na uw herkiezing" Nieuwe Weerbericht Licht op 9 uur 49 min. L. J. LUYCX ZOON PIANO'S VLEUGELS Fa. R. VAN DIN SURG OPSTANDIGE ACTIE IN HONDURAS AMERSFOORT ABONNEMENTSPRIJS 3 toaandtn vo°' Amersfoort 2.10. per maand I 0.75, per werk (met gratis verzekering tegen ongelukken! f 0.17'lr Binnenland franco per post per 3 maanden f J.-. Afzonderll|ke nummers I 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 511 PRIJS DER ADVERTENTIEN vao 1—4 regels f 1.05 tnet inbegrip van een bewijsnummer elke regel meer f0 25 Ltefdadlghelds-adverieotlën voorde helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES bl) vooruitbetaling 1—5 regels 50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.—BewIJsnummei entra I 0.05 i De motie van vertrouwen voor Herriot. Zal bij steeds op een groote meerderheid staat kunnen maken? Toen Dinsdag in de Fransche Kamer werd gestemd over de motie van vertrouwen in het kabinet-Herriot, werden in het geheel 499 stemmen uitgebracht: 384 voor de re geering en 115 tegen haar; 110 afgevaardig den onthielden zich van stemming, terwijl er vijf afwezig waren. Men ziet dus, dat Herriot's debuut zeer gelukkig is, daar hij, dank zij den steun van links, een meerderheid, die de absolute met 77 stemmen overschreed, wist te verwerven. Met uitzondering van de communisten, heb ben alle linker groepen (de socialisten, de republikeinsche socialisten, de Fransche so cialisten, de radicale linksche cn de onaf hankelijke linksche) voor de regeering ge stemd. De democraten en de onafhankelijke communisten lieten na hun stem uit te brengen. Bij de vroegere meerderheid van Tardieu (d.w.z. de vechter vleugel der middengroe pen en de rechtsche groep van Marin) heeft zich, wat het uitbrengen der stemmen be treft, een splitsing voltrokken. Een geringe meerderheid, die eerst 140 stemmen bedroeg, maar naderhand bleek slechts 103 te be dragen, stemde na de hartstochtelijke inter ventie van Tardieu en het antwoord van Herriot tegen het kabinet; dc rest onthield zich van stemming. Onder dc leden der vroegere meerderheid, die geen stem uit brachten, behoorde ook de minister van fi nanciën uit het kabinet-Tardieu, Flandin. Dc oppositie bestond in het geheel uit 115 Kamerleden (103 der midden- en rcchtsche groepen en de 12 communisten). Dc socia listen bij monde van Léon Blum en na hen de tegenwoordige oppositie van rechts bij monde van Tardieu trachtten tevergeefs Herriot naar hun kamp te doen overloopen. In een interruptie tijdens Tardieu's rede verklaarde Herriot trotsch, dat hij noch rechts noch links om stemmen bedelde. Dc beslissende slag werd geleverd met betrek king tot het vraagstuk der ontwapening. Tardieu verlangde van Herriot bindende verklaringen over de toekomstige houding der regeering te Genève. Hij herinnerde er aan, dat de Fransche delegatie ter ontwa peningsconferentie zich verplicht had tien jaren lang de militaire credieten op het peil van 1932 te laten en ze slechts te verlagen, wanneer Frankrijk nieuwe-veiligheidswaar borgen werden geboden. De ministerpresi dent antwoordde hierop, dat hij ten aanzien van dit punt zich aan de regeerinngsverkla- ring Zou houden en zich ten aanzien van details volledige vrijheid van handelen voor behield. Deze verklaringen bevredigden de vroegere meerderheid niet. Het standpunt der radicalen wordt door de Ere Nouvelle op de volgende wijze omschreven: „Wan neer het onder de tegenwoordige omstandig heden mogelijk is de uitgaven van Frank rijk voor zijn landsverdediging te vermin deren, zal de regecring-Herriot niet aarze len dit te doen. Nooit echter zal zij ervoor te vinden zijn de nationale veiligheid op liet spel te zetten, hoe ook de financieele gevol gen zullen zijn". De Ncue Zürchcr Zeitung wijst erop, dat in elk geval de rcgeering-Herriot sterk ge noeg is om op de internationale conferenties met het noodige gezag op te treden. Of haar houding te Lausanne en Genève door de zelfde meerderheid zal worden goedgekeurd, die haar Dinsdagavond haar vertrouwen schonk, is echter twijfelachtig. Men mag ondanks den uitslag (Jpr stemming niet ver geten, dat de verklaringen van Herriot over do buitenlandsche politiek werden toege juicht door de midden- en rechtsche groe pen, terwijl de socialisten zwegen. De on dersteuning van het kabinet door Léon Blum cn zijn troepen is slechts voorwaarde lijk en volgens de verklaringen van den so- cialistisc.hen leider zelf van de verdere da den der regeering afhankelijk. De beide zegevierende linksche partijen hebben zich hun volkomen autonomie voor behouden. IToe zeer voor een deel hun pro gramma's uiteenloopcn, bleek duidelijk bij do onderhandelingen over de deelneming der socialisten aan de regeering. Het is daarom zeer goed mogelijk, dat ook liet mi- nisterie-Hcrriot ertoe genoodzaakt zal wor den, evenals verschillende voorafgaande ka binetten, met verschillende meerderheden te regeeren: bij financieele en sociale aangele genheden zal links moeten bijspringen, op liet gebied der buitenlandsche politiek zal de bijstand van rechts cn het midden ver- eischt zijn. De groote vraag is hoe lang deze toestand kan voortduren. VORSTELIJKE VERLOVING. Stockholm, 9 Juni (V.D.) Bevestigd wordt dat de Zweedscho prins Gustaaf Adolf, de oudste zoon van den kroonprins, in d* eerstvolgende dagen 2ich verloven zal mot Prinses Sibylle van Saksen Coburg. Hij zal 15 Juni in Coburg aankomen, waar de verloving 13 Juni zal plaats vinden. DE MOORD OP BABY LINDBERGH. Harry Fleischer meldt zich aan. N e w Y o r k, 9 J u n i. (H. N.) De gangster Harry Fleischer, die in verband met de ont voering van den baby van Lindbergh ge zocht werd, beeft zich vandaag bij de poli tie aangemelcL Parijs, 8 Juni. (V.D.) De Fransche minister-president heeft kennis genomen van het rapport der Fransche deskundigen over de onderhandelingen betreffende den financieelen steun aan Oostenrijk. In het rapport wordt de vorming voorgesteld van een gemeenschappelijk fonds voor Oosten rijk. Indien Oostenrijk niet in staat zou zijn zelf te voorzien in den dienst der aflossing van de gegarandeerde lecning van 1923, zou Frankrijk tot 1943 voor het gegarandeerde deel dezer leening, dus voor 24.5 procent of 85 millioen francs .betalen, evenals Engeland en Tsiecbo-Slownkije, die dc garantie vonr een zelfde gedeelte op zich hebben genomen, terwijl de leening door Italië was gegaran deerd voor 20.5 procent en door België. Nederland. Zweden cn Denemarken voor 2 procent ieder. M n c h e n, 8 Juni. (H. N.) Vandaag is te München een vergadering der gouw leiders der nationaal socialistische partij gehouden, waarin Adolf Hitler op de be- leekenis van de aanstaande rijksdagver kiezingen wees, welke een algchoele afre kening met het oude systeem zal brengen Alle pogingen van de leiders van dii systeem, om zich aan de verantwoordelijk l\cid te onttrekken, zullen mislukken. In dit verband bracht Hitier de verklaring der leden van bet afgetreden kabinet ter sprake. De passage, waarin gez.egd wordt, dat de den staat ondermijnende krachten niet met politiemiddelen bestreden kunnen worden, noemde Hitier een zeer drieste be wering, daar het kabinet-Brüning twee jaar lang de nationaal-sjcialistische beweging op de brutaalste wijze heeft onderdrukt. Al Ie separatistische geruchten, welke door re devoeringen van onverantwoordelijke Bei ersche politici zijn ontstaan, zijn volgens de opvatting van de nationanl-socialisten en het geheele Duitsche volk van geen betee kenis. Iedere poging, om een aanslag op de eenheid van liet rijk te plegen, zal af stuiten op den vastberaden tegenstand der nationaal-socialistische beweging. BELANGRIJKE VONDST OP RHODOS. Rome, 8 Juni. (V. D.) Bij dc opgravin gen op de plaats van 't oude Camiro, waar men aan den voet van de Akropolis reeds de grondvesten van een tempel heeft bloot gelegd, heeft men een zeer ouden, fraaicn marmeren kop gevonden, een „kouros' voorstellende, d. w. z. een jongeling met den karakteristieken haartooi, bestaande uit een met kralen versierde pruik cn met uitpuilende en lichtelijk schuine oogen. Dit soort beeld, dat in Tera, op Delos, Naxos, in Tenca in Bocötië, op Samos, in Milete en ook elders gevonden is, werd oorspron kclijk voor Apollo aangezien, terwijl het waarschijnlijk een offerenden man voor stelt, een soort pendant van de meer ver spreide en bekende vrouwelijke offerende figuren, de z.g. „korai". De kop is een typisch voorbeeld van Hcl- lcensche beeldhouwkunst, vasthoudend aan de starre conventioneele vormen, maar uitbundig van kracht en jeugd. In verband me! het bestuit van den Senaat Dublin, 9 Juni (V.D.). Nu dc Icrsche senaat gisteren heeft besloten de wet tot afschaffing van den eed van trouw aan Je Engelsche kroon niet in werking te doen treden, staat De Valera voor de keus Je wet 18 maanden aan te houden, waarna zij automatisch in werking treedt, of het par lement te ontbinden en nieuwe verkiezin gen uit te schrijven. Aangezien De Valera verwacht, dat nieuwe verkiezingen hem een groote meerderheid zullen brengen, wordt algemeen aangenomen, dat hij tot ontbinding van 'net parlement zal beslui ten, hoewel men verwacht, dat hij daar mee zal wachten tot na zijn bespreking?n te Londen. De Engelsche regeering con tra De Valera. Londen, 9 Juni (V.D.). In de kabinets zitting van gisteren hebben de minister voor de dominions Thomas en de minister van oorlog Hailsham verslag uitgebraent van hun besprekingen te Dublin, die naar zij verklaarden, een zeer hartelijk en vriend schappelijk karakter droegen. De confer» n- tie had hun erhtcr de overtuiging bijge bracht, dat De Valera niet voornemens was eenige concessies le doen om een compro mis te aanvaarden ten aanzien van dc eeds- kwestie. In de kabinetszitting van gisteren gaf men daarentegen te kennen, dal hel Iersche standpunt inzake de afschaffing van den eed van trouw niet kon worden aanvaard, aangezien het een schending van het ïersche verdrag zou zijn. Op den eisch nopens inlijving van Ulster bij den lerschcn Vrijsta.it zou de Engelsche regeering in het geheel niet kunnen ingaan, aangezien dit op een krachtig verzet van Ulster zou slui ten. BRÜNING EEREBURGER VAN MUNSTER. Munster, 8 Juni (V. D.) In de heden gehouden geheime raadszitting is besloten den afgetreden rijkskanselier dr. Brüning bet eereburgerschap der stad Munster te verlecnen. ELF AUGUSTUS GEEN FEESTDAG. Karlsruhe, 8 Juni. (V. D.) Het staats- ministeric heeft gedecreteerd, dat zijn ver ordening d.d. 21 Juli 1923, waarbij elf Augustus tot officieelcn feestdag werd ver klaard, is ingetrokken. De beurs, dat is het kloppend hart van de wereld. Als het op de beurzen slecht gaat, dan is het met de geheele wereld slecht ge steld. We willen echter niet beweren, dat een wereld zonder beurzen niet zou kunnen be staan, ook niet dat de huidige wereldtoestand veroorzaakt werd door de beurzen of beurs transacties. Toen het met de wereldinduslrie goed ging, althans schijnbaar goed ging, flo reerden ook de beurzen, ze waren de getrou we afspiegeling van de goede stemming aller wegen. Maar toen het productieapparaat stroever ging werken, hier en daar zelfs sto ringen vertoonde, toen werd dit dadelijk door de beurs geregistreerd. We weten het nog wel, dat de eerste gevoelige beurskrach in Wall- street plaats vond en dat het eerst langzaam, maar steeds bergafwaarts is gegaan. Reeds in het begin van het vorige jaar werd er door optimisten geschreven en betoogd, dat we over het slechtste punt heen waren. We kun nen hst ons op het oogenblik niet voorstellen, dat cr het vorige jaar van die optimisten be stonden. We staan er thans nog veel slech ter voor dan toen. Het eenige verschil is, dat wel er zoo zachtjes aan gewend aan zijn ge raakt, dat we ons over niets meer plegen te verwonderen en dat we op nog slechtere tij den zijn voorbereid. Er is met den besten wiLter wereld ner gens eenig teeken te besoeuren, dat on eenige verbetering wijst. Integendeel de regeerings- criscs in de verschillende landen zijn niet be vorderlijk voor een beteren gang van zaken al gelooven de nieuwe heeren dit natuurlijk zelf wel. Dc heer Von Papen in Duitschland is er bijv. heilig van overtuigd, dat hij het Duitsch schip van Staat beter zal besturen dan Brüning c.s., al heeft hij nog geen plan ontvouwd wat met de bijna 6 millioen werk- loozen aan te vangen en hoe de vastgeloopen Duitsche industrie weer aan den gang te hel pen. We zouden zoo zeggen daar moet Duitschland het toch van hebben en het zal toch moeilijk een kluizenaarsbestaan temid den van de andere Europeesche staten kun nen gaan leiden, waarheen het intusschen hard op weg is. Von Papen heeft zi-n pre mierschap te danken aan den landadel, dien hij dus naar de oogen heeft tc zien. De Rijks dag zal ontbonden worden en tegen het ein de van Juli hebben de nieuwe Rijksdagver kiezingen plaats. Nieuwe Rijksdagverkiczin- gen zullen nieuwe winst aan de nationaal- socialisten brengen, hetgeen wil zeggen dc eerste en waarschijnlijk ook zeer beslissende stap in dc richting van inflatie. Ofschoon in Amerika nog steeds Hoover den scepter zwaait, zal het ook daar wel op inflatie uit draaien.De verwarring wordt daar met den dag grootcr, de eene maatregel doet de andere te niet en er gaat geen schip den Oceaan over naar Europa of het neemt goud mee en brengt het aan deze zijde van den grooten vijver in veiligheid. Tot het ook hier niet meer veilig is en de groote vraag zal rijzen: Wat dan? Gaan we werkelijk, zooals duiste re pessimisten het voorspellen, een alge- meenen financieelen ondergang tegemoet, loopt het huidige stelsel werkelijk op zijn laatste bccnen? Het groote publick heeft er over het alge meen weinig notie van, wat er zich in de eco nomische wereld ars?eelt en beseft den ernst van den toestand niet. Het voelt de narigheid in werkloosheid en hooge belastingen, doch denkt er niet over na. Doch als straks mis schien ook eens het geld rangetast wordt op dezelfde wijze als de aandeelen van diverse pluimage, dan zal men wat anders zien ge beuren. Dit is wat de regeeringen van alle staten tot eiken prijs trachten te voorkomen Of zij erin zullen slagen? De toekomst, dc dichtbije toekomst, zal het ons waarschijnlijk leeren. Op de internationale beurzen, zoo ook op ons Damrak, is het ondanks het kraken aller- wege tamelijk rustig toegegaan. Men neemt een afwachtende houding aan, is op het erg ste voorbereid en is al blij als de koersen niet al te veel terugloopen en zich staande houden op het koersneil van de vorige week, hetgeen met de meeste industriëele fondsen dezen keer het geval was. Een relaas van het beslissend onderhoud tusschen rijks kanselier en rijkspresident B e r 1 ij n, 8 Juni. (H. N.) Het Berlijn sche redactiebureau van verschillende pro vinciale couranten publiceert edn uitvoe rig overzicht van de wijze, waarop dr. Brü ning zijn ontslag heeft genomen, dit op grond van medcdcelingen van een betrouw baren zegsman. Hieraan is het volgende ontleend: Zooals bekend, bracht dr. Brüning des Zondags na den terugkeer van den rijks president uit Neudeck von Hindenburg een bezoek, waarbij hij tegenover hem een voordracht hield, om do gedachten van de voorgenomen noodverordening uiteen te zetten. In het midden van de voordrachi stelde Hindenburg plotseling de vraag. „Men heeft mij gezegd, dat m de verorde ning een bolsjewistisch koloni$hticplan is opgenomen. Iloe staat het daarmee?" Brü ning ging op deze vraag niet nader in. Joch vervolgde zijn voordracht, klaarblijkelijk in de verwachting, dat hij door zijn verdere uiteenzettingen den invloed, waaraan von Hindenburg klaarblijkelijk had bloolgo staan, zou kunnen tegengaan. Toen hij het financieele gedeelte van de noodverordening Ier sprake bracht, onder brak von Hindenburg hem opnieuw en zeidc: „Financieele vraagstukken worden ook behandeld? Ik dacht, dat er nog slechte bolsjewisme gemaakt werd." Ook op deze den rijkspresident van onverantwoordelijke zijde gesuggereerde opmerking, ging Brü ning niet nader in. Hindenburg heeft toen geheel onverwachts den rijkskanselier de volgende woorden toegevoegd: „Waard» heer rijkskanselier, zoo gaat het onder geen omstandigheden verder. Bolsjewistische loonwetten en bolsjewistische kolonisatie kunnen wij niet maken.. Do beide vak ver eenigingslieden moeten uit de regeering." Toen Brüning daarop geheel verrast op keek, zeide von Hindenburg: „Daarmee be doel ik u cn Stegerwald. Natuurlijk kuni gij echter in een ander kabinet ministci van buitenlandsche zaken blijven.' Thans antwoordde Brüning kort: „Ik dank u, mijnheer de gencraal-veldmaarschalk. Met een gebroken ruggegraat blijf ik niet mi nistor". Op deze besliste afwijzing was von Hindenburg klaarblijkelijk niet voorbereid. Eenigszins betrokken zeide hij: „En hoe is het, als ik thans tot u als officier tot of f j cicr spreek?" Brüning zeide daarop: „Het gaat hier niet orn een kwestie van gevoel. Daarvoor zijn de dingen reeds in een te ver stadium en van te groote beteekenis Het schijnt mij ook toe, dat u het niet meer als mijn taak beschouwt, u op de gevaren te wijzen, die voortvloeien uit het geen thans zal geschieden. Klaarblijkelijk is u van andere zijde zeer uitvoerig op de hoogte, gebracht." Op deze ernstige wijze eindigde het on derhoud, waarbij von Hindenburg met geen enkel woord gesproken heeft over de sa menwerking vol vertrouwen, die tusschen hem cn Brüning ruim twee jaar heeft be staan. Des namiddags had Brüning een on derhoud met Groner, Dietrich, Stegerwald en Treviranus, die hij op de hoogte brachi van het verloop van zijn onderhoud met von Hindenburg. Treviranus trachtte nog Brüning te bewegen om te trachten den rijkspresident tot andere gedachten tc bren gen. Brüning verklaarde echter verontwaar digd, dat hij na deze behandeling van een dergelijke poging moest afzien. Het heefi geen doel, aldus zeide Brüning tot Trevira nus, de afgebroken draden weder aan cl kaar te willen knoopen. Den volgenden Maandag overhandigde Brüning daarop den rijkspresident het formeelc verzoek tol ontslag met de woorden: „Wij overhandi gen u, mijnheer dc rijkspresident, hierbij ons verzoek tot ontslag, precies zeven we ken na uw herkiezing." Von Hindenburg sprak geen woord en onderteekendc ter stond het verzoek. In drie minuten was al les afgedaan. Brüning was zeer opgewon den cn begaf zich in dezen toestand naar staatssecretaris Meissner, bij wicn hij cr zeer krachtig op aandrong, dat hem geen officieel schrijven met dankbetuiging zou worden toegezonden. OVERSTROOMINGEN IN DEN KAUKASUS. Moskou, 8 Jun i. (V. D.) Officieel wordt medegedeeld, dat tengevolge van den hoogen waterstand van eenige zijrivieren vijf districten in Jen Russischcn Trans Kaukasus zijn overstroomd. Een groot aan tal katoenvelden staat onder water cn tien duizend boeren uit de collectieve land bouwbedrijven in dit gebied zijn dakloos De Trans.Kaukasischo sovjet heeft 200,00U roebel beschikbaar gesteld als eerste hulp voor de noodlijdende boeren, terwijl ter stond een hulporganisatie is ingesteld om de bevolking van levensmiddelen te vnor- ziep- BUITENLAND. Hoe dr. Brüning aan den dijk werd gezet (Eerste Blad, pag. 2). Herriot's regeeringsvcrklaring beoordeeld. (Eerste Blad, pag. 2). Parlementsontbinding in Ierland? (Eerste jjjad, pag. 1). J BINNENLAND. Groote brand te Rosmalen. (Tweede Blad, pag. 2). De malversaties bij do militaire admini*» stratie te Breda. (Tweede Blad, pag. 2.) De Eerste Kamer neemt het wetsontwerp tot steun aan de melkveehouderij met 29 tegdn 8 stemmen aan (Tweede Blad, pag. 1). Een nieuwe industrie. (Tweede Blad, pag. 2.) STADSNIEUWS. Op den rand van meineed (Kantonge recht). (Eerste Blad, pag. 3). Medegedeeld door het Kon. Ncdcrl.. Met Instituut te de Bilt. Hoogste barometerstand 7G9.0 tc Wecnen. Laagse barometerstand 743.2 te Seydi. Verwachting: Zwakke tot maligo Z. tot O. wind, helder tot licht of half bewolkt, droog weer behoudens geringe kans op on weer, waarschijnlijk iets warmer. Het gebied van hoogen luchtdruk in het Zuiden heeft zich weer verder Oostwaarts verplaatst. De depressie over IJsland nam in omvang en diepte toe. Een uillooper van dit lage drukgebied ligt over de golf van Biscaye. Dc depressie over Scandinavië trok naar Finland. Het laat zich aanzien, dat bij ons dc wind nog verder zal krimpen, waarbij dan mor gen warme en droge lucht uit Zuid Ooste lijke cn Oostelijke richtingen zal worden aangevoerd. Het is daarom waarschijnlijk, dat over het algemeen de bewolking licht zal zijn, tengevolge van de reeds genoemde secundaire depressie. Over de Golf van Biscaye bestaat echter een geringe onweerskans; over het alge meen is de temperatuur in West-Europa gestegen. Slechts op IJsland waar plaatse lijk zelfs een sneeuwstorm heerscht, is zij aanmerkelijk gedaald. Om de Bothanische Golf, waaien nog krachtige winden. Dc re genval was gering; slechts Valnncia en Stockholm tapten meer dan 5 m.M. af. LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190 Deze week COUPONS Zomsr stofjes, Georgettes, Zijden Stoffen. Arnh.straat. Gevestigd sedert 1887. Importeurs van: Beshstein Blüthncr - Grotian Steinwsg. New York, 9 Juni (V.D.). Tn Honduras zijn in verband met de a.s. presidentverkie zingen ernstige onlusten uitgebroken, zoo dat de regeering zich genoodzaakt heeft ge zien in een drietal provincies den staat via beleg af te kondigen. Uit Tegucigalpa wordt gemeld, dat de regeering gisteren verster kingen naar h°t N. heeft gezonden om de opstandige beweging te onderdrukken. In de nabijheid van La Braranza is het tot een. gevecht tusschen 500 man regeeringstroepen en 600 opstandelingen gekomen. De opstan delingen zagen zich tenslotte gedwongen om zich in het gebergte nabij de grens van Guatemala terug te trekken. Volgens een mededecling van de regee ring van Honduras, zouden 50 opstandelin gen zijn gedood, terwijl de reeeerinustmA., oen 11 man verloren.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1932 | | pagina 1