IN MEMORIAM RENE DE CLERCQ
EEN OPROEP UIT NEDERLANDSCH-INDIE
'T SPOOKBEELD VAN DE
WERKLOOSHEID
Gift van H.M. de Koningin
BIJKANTOOR
Amersfoortsch Dagblad
SOESTERWEG 107
VEERDIENST BIJ MOERDIJK
STEUN AAN ORCHESTEN
Beroep op het volk
Onze Postvliegers
onderweg
VOEDSELVOORZIENING
IN 1NDIE
Er moet in den nood \-an honderden
landgenooten in Ned.dndië
worden voorzien
Aneta-Holland zendt ons den volgenden
oproep uit Ned.-Indie:
Nederlandsch-Indië ontkwam evenmin als
andere landen aan dc ontwrichting tenge
volge van dc huidige economische inzin
king. Naar mate herstel uitblijft heeft dc
crisis ernstiger gevolgen. Geen bevolkings
groep is er in Indie, die in deze tijden ge
spaard bleef. Elke groep behoeft echter
haar eigen steunregelingen. Hier wordt Uw
aandacht gevraagd in het bijzonder voor de
Europeanen, die door de tijdsomstandighe
den zijn gekomen. Do allerwege noodzake
lijke bezuiniging en versobering brachten
ook het ontslag op groote schaal van o. a.
honderden Europeanen, die tevoren door
hun arbeid de in deze landen belegde kapi
talen vruchtdragend maakten ten bate zoo
wel van de bezitters dier kapitalen, als van
land en volk.
De praktijk heeft bewezen dat het voor
ontslagen Europeanen in dit land uiterst
moeilijk, zoo niet onmogelijk is buiten de
grenzen van hun verlaten arbeidsterrein een
bestaan te vinden, wegens hun speciale be
kwaamheden en wegens voldoende aanbod
van andere werkkrachten voor alle andere
werkkringen. Zij vallen dus ten prooi nan
het meest funeste gevolg dezer tijden, n.l.
de werkloosheid.
In Nederl&ndsch-Indië kende men tot
\oor korten tijd het verschijnsel der werk
loosheid onder Europeanen niet, zoodat de
samenleving ongewapend was tegen de ge
volgen daarvan.
De situatie van den werkloozcn Euro
peaan wordt in Ned.-Indie reeds in tegen
stelling met die van zijn lotgenoot in Europa
verscherpt door het spookbeeld van to ge
raken in een omgeving, die aan de Euro-
peesche levenswijze geheel vreemd is en
voor hem de ondergang beteckent. Vele
werkloozcn zijn gehuwd en het opgroeien
der kinderen in een dergelijke omgeving
staat vrijwel zeker gelijk met verwildering.
De ijlings opgerichte steuncomités hebben
den werkloozcn Europeanen hier. voor zoo
ver hun trots hen niet weerhouden heeft
zich aan to melden, in staat gesteld uitkee-
ringci» te verkrijgen, waarmede zij in hun
allernoodzakelijkste levensbehoeften kunnen
voorzien, al moeten zij daardoor in of aan
den rand van de kampong leven. Ook werd
getracht tc voorzien in den noodlottigcn toe
stand van de Europeeschc verkloozen door
terugzending of vrijwilligen terugkeer naar
Europa. Hiermede werd echter slechts be
reikt dat zij komen in landen waar de werk
loosheid in nog heviger mate hcorscht en
waar de kosten van levensonderhoud hoo-
ger zijn dan in Xed.-Indic.
Bovendien verwijderen zij zich daardoor
zoover van het terrein hunner werkzaam
heid, dat zij niet terstond kunnen profitee-
ren van een gunstige wending in de con
junctuur. Zij die ter plaatse blijven, gaan in
dat geval uiteraard voor.
Een oplossing voor den werkloozcn Euro
peaan lijkt daarom noodig, waardoor hij in
staat zal zijn met behoud van lichamelijke
en geestelijke kracht beschikbaar te blijven
om zijn noodzakelijk werk weer aan te van
gen, zoodra de maatschappij hem opnieuw
noodig heeft.
Do A. M. V. J. in Ned.-Indie bereidde
daartoe de oprichting voor van twee tuin
dorpen voor Europecsche werkloozcn, te
Bandoeng en Malang, waar het mogelijk zal
zijn zeer goedkoop te leven. Ook maatrege
len van werkverschaffing en andere om het
geestelijk peil te handhaven zullen bij der
gelijke concentratie, mogelijk zijn. omdat het
verspreid wonen der Europeanen in Xed.-
Jndic hiertoe voortdurend een beletsel was.
Bovendien zal het op deze wijze mogelijk
zijn vele Europecsche werkloozcn verre te
houden van sleunvcrleening, doordat zij ge
legenheid krijgen terstond zich op het een
voudigst niveau in te stellen cn met even
tueel eigen middelen zullen zij zoodoende
veel langer tijd zich zelfstandig kunnen
handhaven dan bij dc gebruikelijke zeer
kostbare Europeeschc levenswijze mogelijk
ral zijn.
Het ligt. in de bedoeling deze tuindorpen
op to richten met huizen van hoogst een
voudig type.
Het Xed.-Indische Gouvernement en de
betrokken gemeenteraden zijn bereid de uit-
N'voving van deze plannen op velerlei wijze
te meunen.
Niettemin zal met de oprichting der ge
dachte tuindorpen een belangrijk bedrag ge
moeid zijn en zal de bouw daarvan alleen
kunnen geschieden, indien het daartoe bc
noodigde geld binnenkomt.
Bi dit opzicht beeft ook bet moederland
eeu onmiskenbare verplichting. Het goal
niet aan hen, wier arbeid in normale tijden
onontbeerlijk was, in abnormale tijden aan
hun lot over tc laten en bet zou bovendien
uitermate te betreuren zijn, indien dc schat
van met mocito verworven technische erva
ring, welke in talloozc Europeanen is ver
tegenwoordigd, verloren zou gaan.
De verwachting is dan ook levendig, dat
men in Nederland bereid zal worden gevon
den zijn bijdrage te leveren tot verwezen
lijking van bovengenoemde maatregelen,
waardoor op bevredigende wijze zal kunnen
worden voorzien in den nood van bonderden
landgenooten in Ned.-Indie.
Ondergeteekcnden betuigen hun volle in
stemming met bovenstaanden oproep:
I. C. van Aalderen, voorzitter van dc
Kamer van Koophandel te Batavia;
C. W. Bodenhausen, vice-president van
den Raad van Ned.-Indie;
Mr. Dr. G. G. van Buttingba Wichers, Pre
sident-Directeur van de Javasche Bank;
W. F. M. de Buy Wenniger, voorzitter van
de Soekaboemische en Rubberplantersver-
eeniging;
P. .1. Gerke, Algemeen secretaris;
R. F. Hagcnzieker, President van de Fac
tory der Xed. Handel-Mij.;
Mr. G. II. C. Hart, Voorzitter van het Al-
gemeon Landbouw Syndicaat;
Mr. J. Luyten, Voorzitter van het Alg.
Syndicaat van Suikerfabrikanten in N.-I.;
T. M. Meijer Ranneft, Voorzitter van den
Volksraad;
A. Muehlcnfcldt, Directeur van het Depar
tement van Binnenlandsch Bestuur;
A. J. Pronk, Directeur van de Koninklijke
Paketvani-t Mij.;
L. H. W. van Sandick, lid in den Raad
van Ncd.-Indië;
Th. C. Sandrock, President-directeur van
de Xed.-Indische Escompto-Mij.;
C. A. Schnitzler, gouxerneur van West-
Java;
Ir. W. F. Staargaard, voorzitter van den
Ondernemersbond voor Ned.-Indie;
Mr. A. C. Vreede. Hoofd van het Kantoor
van Arbeid;
G. J. Zuyderhoff, Wnd.-burgemeester van
Malang.
Z.E. de Gouverneur-Generaal van Xed.-In-
dié, Jhr. Mr. B. C. de Jonge, schreef aan dc
A. M. V. J. van Ncd.-Indië:
„Gaarne wil ik Uw maatschappij bij dezen
mijn instemming betuigen met haar streven
om aan de Europeeschc wcrkloozen een om
geving tc bezorgen, welke de onmisbare ele
menten bevat om bun geestelijk peil te
handhaven en waar zij, eenvoudig levend,
loch zonder vrees voor ondergang, ter plaat
se kunnen wachten op den terugkeer van
betere tijden.
Naast Uw andere werk heeft de thans
door U begonnen oprichting van eenvoudige
tuindorpen voor Europeesche werkloozcn
mijn volle sympathie.
Van harte wensch ik U met Uw verdere
werk succes toe en hoop ik dat velen, ook in
Nederland, bereid zullen worden gevonden
de daarvoor onmisbare geldelijke steun te
verleencn".
Wij kunnen hieraan toevoegen dat H. M.
de Koningin aan bovenstaanden oproep ge
hoor beeft gegeven door voor dit werk 5000
beschikbaar te stellen.
RELLETJES.
Gouda, 13 Juni. Hedenmorgen heeft op
de algemeene begraafplaats tc Gouda de
teraardebestelling plaats gehad van het
slachtoffer van de ongeregeldheden te Bos
koop P. F. do Jong. Uit tal van plaatsen
waren communistische afgevaardigden go-
komen. Ook de roodc frontstrijders waren
in khaki met onderscbeidingsteekon ver
tegenwoordigd.
Dc lijkbaar was bedekt met verschillende
kruisen. Na een 5-tal volgrijtuigen volgde
een stoet van pl.m, 700 mannen en vrou
wen. Banieren werden medegedragen, doch
niet ontplooid. De commissaris van politie
had voorzorgsmaatregelen getroffen.
MOTORONGELUK.
Roermond, 13 Juni. Üe ongehuwde
J. D„ oud 23 jaar en afkomstig uit Echt (L)
is Zondagmorgen met zijn motor veronge
lukt op den Waldfeuchterweg naar Duitsch
land. De man was op slag dood.
Geeft daar uw Keitje
of Advertentie op
Zonder prijsverhoogin?
ABONNEMENTSPRIJS
17% CENT PER WEEK
EENIGSTDAGBLAO
Meest actueel blad ter plaatse
Zal een derde veerboot ven
betering brengen?
Aangezien bij dén A.N.W.B. en de K.N.
A.C. herhaalde en dringende klachten wer
den voorgebracht over het oponthoud, dat
het verkeer vooral op verkeersdrukke da
gen ondervindt bij den veerdienst Moer
dijk—WilJémsdoip en algemeen de ver
wachting werd uilgesproken, dat de voor
genomen bouw van een derde groote veer
boot op die dagen verbetering zou kunnen
brengen, verzochten genoemde vereenigin
gen om inlichtingen ter zake aan den be
trokken Rijkswaterstaatsdienst. In ant
woord hierop- ontvingen zij welwillend be
richt, dat zeer waarschijnlijk nog dit jaar
tot den bouw van een derde veerboot vooi
het Mo er,dij kschg veer zal worden overge
gaan; deze is noodig, omdat bij den tegen-
woordigen zeer intensicven dienst geen
goede gelegenheid beslaat voor. een behoor
lijk onderhoud dor machines, welke zeer
zwaar worden belast.
Een vorgrooting van do vervoerscapaci
teit zal bet hebben van een derde veerboot
echter zee; waarschijnlijk niet medebren
gen.
Zou met 3 booten worden gevaren, dan
zou dit moeten geschieden om de 10 minu
ten in plaats van om het kwartier, zooals
thans plaats heeft. Intusschen wordt het
cn vooral juist op drukke dagen zeer on
waarschijnlijk geacht, dat het mogelijk za!
zijn om in 10 minuten een veerhaven bin
nen te varen, aan te leggen, tc lossen, weer
te laden en do haven weer uit te varen.
Kan dit niet dan heeft het inleggen van
een derde veerboot geen zin, daar dc boo
ten clan toch op het Ilollandsch Diep op el
knar zouden moeten wachten.
ANNEXATIE VAN TELEFOONNETTEN
DOOR HET RIJK DER DRIE GROOT
STE STEDEN.
Naar wij vernemen, heeft do sterke slroo-
ming bij het bedrijf der P.T.T. 0111 dc ge
meentelijke telefoonnetten van Amsterdam,
Rotterdam en Den Haag door het Rijk tc
doen overnemen, thans steun bij de regee
ring gekregen. Overwogen wordt dc netten
over 5 jaren te annexceren. teneinde den
gemeenten gelegenheid te geven zich gelei
delijk aan den toestand aan tc passen, en
aan dc gemeenten een vergoeding van 60
milliocn te betalen overeenkomstig de con
cessie-voorwaarden. De zaak was ook aan
hangig gemaakt bij dc Bczuinigingscom-
missie-Wel ter.
Een resolutie van den Ned.
T oonkunstenaarsbond
Het tc 'sGiavenhage gehouden congres
van den Xed. Toonkunstenaarsbond heeft
inzake bovengenoemd onderwerp, de vol
gende resolutie aangenomen;
I-Iet congres, enz.,
overwegende, dat de fmanciaele nood van
nagenoeg alle Xederlandsche symphonie-
orkesten een voortdurende bedreiging
vormt voor het bestaan dezer voor de cul
tuur van ons volk zoo belangrijke instel
lingen;
dat deze financieele nood reeds heeft
geleid tot bet vaststellen en houden van de
salarissen der in die orkesten werkzame
musici op een peil. dat ver beneden een
redelijk inkomen ligt;
dat de orkesten thans allerwegen worden
getroffen door de gevolgen der heerschende
malaise, terwijl bovendien verschillende
openbare lichamen subsidie-verlaging in
uitzicht, hebben gesteld of daartoe reeds
zijn overgegaan;
van. oordeel
dat instandhouding en bevordering van
deze kunst-instellingen, als noodzakelijk
element in dc harmonische opvoeding des
volks, behoort tot de taak der gemeen
schap;
dat do bijdragen, door overheidslichamen
voor dit doel tot dusver beschikbaar ge
steld, niet beantwoorden aan het cultureel
belang van dit gedeelte der overheidstaak
cn evenmin den toets der vergelijking kun
nen doorstaan met de bedragen, die in an
dere beschaafde landen daarvoor worden
besteed,
doet een beroep op het hcdendaagschc
volk en op alle betrokken overheidsinslan
ties van Rijk, Provinciën en Gemeenten om
door bet verleencn van ruimer steun aan
de Xederlandsche orkesten deze voor den
ondergang te bewaren cn het kunstleven
in ons land voor zware schade te behoeden.
DE ROOFOVERVAL TE VRIEZEN-
VEEN.
De politie stelt een onderzoek in,
Vriezen veen, 11 Juni. Omtrent den
roofoverval ten huize van bet echtpaar G.
vernemen wij nog, dat de drie bandieten
omstreeks 1 uur in den nacht in het huis
zijn binnengedrongen. Zij hebben daarvoor
de deur ingeslagen. De oudjes w erden ernstig
gewond. Toen dc onverlaten met. medeno-
rning van liet geldkistje vertrokken waren,
beeft de vrouw met moeite de politio ge
waarschuwd. Deze was tegen vier uur in
den nacht tor plaatse. Dr. BorggreVc ver
leende de eerste hulp. De politie stelde on
middellijk de Justitie van de zaak in ken
nis cn hedenmorgen werd een uitgebreid
onderzoek ingesteld. Ook dc politic-deskun
dige Koot uit Almelo was ter plaatse. Waar
schijnlijk zijn de bandieten por rijwiel bij de
woning gekomen, daar de gevonden sporen
bij den weg ophielden. Het huisje van het
echtpaar G. ligt op korten afstand van liet
dorp, dicht aan den weg. Tot nu toe ont
breekt elk spoor van de daders.
Een nobel mensch en een nimmer
transigeerend strijderdie blijk gaf
van een onkreukbaar karakteris ons
volk ontvallen
Wij hebben zijn overlijdensbericht cenigc
malen moeten herlezen voor liet in vollen
onv\ang tot ons doordrong. Renc de Clerq
overleden, dat wil zeggen, dat een nobel
mcnsch uit dit leven is heengegaan.
De Clercq was een markante persoonlijk
heid in den strijd voor de ontvoogding van
Vlaanderen. Langen tijd beeft bij zooals
in den tachtigjarigen krijg Willem van
Oranje den opstand meende te leiden voor
den koning tegen don koning geloofd in
een zijn recht -\erknjgend Vlaanderen bin
nen don Belgischen Staat. Hij geloofde ook
in Koning Albert, dien hij in zijn Belgisch
Volkslied aldus begroette;
Gegroet, 0 Vorst, de Vader onzer weezen.
De Held der Eer, dc Koning van het Recht
„De Koning van het RechtZoo ver
ging zijn geloof in België, dat bij een Xeder
landsche Brabawjonnc dichtte. Bitter zou
deze mensch teleurgesteld worden.
In 1015 had in het Brediusbosch tc Bus-
sum op het Gulden Sporcnslagfeest, bij
geestdriftig gezang het rechlcischcnd
Vlaamsch woord dapper geklonken. Men
stuurde aan Koning Albert een telegram
van hulde, waarin het vertrouwen werd uit-
gespoken in zijn „wijs beleid om het zelf
standige Vlaanderen in liet onafhankelijke
België te vrijwaren".
En wat deed de Belgische Koning? Hij.
die de Vlamingen met een herinnering aan
den Guldensporenslag in den strijd had ge
roepen en die hen gelijkheid in rechte en
feite had beloofd, antwoordde met een tele
gram, dat in enkele woorden cn ontdaan
van den beleefden vorm zooveel beteekende
als: vecht en zwijgt, cn dat door de Clercq
1 dan ook het vecht- en zwijg-telegram werd
gedoopt. Op dat. oogenblik zag dc Clercq, dat
Vlaanderen in België verloren ging en van
toen af aan heeft hij voor Vlaanderen cn
tegen Belcia gestreden.
Met dr. Anton Jacob was de Clercq een
der eersten, die zich verzette tegen dc ver-
drukkende regccringskastc. Wat men in Bel
gië sinds lang ontwend was, gebeurde thans,
dc bevelen van de regeering werden niet uit
gevoerd, wat meer zegt, men kwam daarte
gen zelfs in verzet. Dit weerstreven bezorgde
als zoovclcn anderen een nimmer ten uit
voer gebracht doodvonnis.
liet vecht cn zwijg-telegrani was de aan
leiding tot zijn overgang naar het activisme
en sindsdien werd in zijn geest steeds klaar
der het ideaal, dat hij in latere jaren zou
voorstaan: de hcreeniging van dc heide Xe-
dcrlanden tot een Groot-Xederland.
Dat ideaal heeft Renc de Clercq met een
niets cn niemand ontziende eerlijkheid
een eerlijkheid, die velen, ook in de Groot-
Nederlandsche beweging, ten voorbeeld zij
beleden cn verdedigd. Waar Vlaanderen
verdedigd moest worden, stond de figuur van
dc Clercq recht, waar gevraagd werd om
een Groot-Xcderlandsch woord, klonk zijn
bronzen en ontroerende stem.
De Clercq hield „van trukken noch tirc-
lantijnen" en hij bezweek niet voor mooie
voorstellen, ook niet toen die hem gedaan
werden van socialistische zijde, en toen hem
gevraagd werd dien kant te willen uitgaan.
De Clercq was anti-federalist, maar hij ver
wierp hen niet cn hij stond boven de ver
scheuring, die bezig is dc Vlaamsche gele
deren 111 te vreten cn haar ontwrichtend en
onheilspellend werk tc verrichten. Hoewel
positiever dan Broms, de grootste cn beste
Vlaming in zijn oogen, stond bij, wat verzoe
ningsgezindheid betreft met hem op één lijn.
E11 thans de Clercq als letterkundig fi
guur. Het is hier niet de plaats en evenmin
het oogenblik 0111 zijn letterkundige betcekc-
uis le bepalen, maar wij kunnen cn willen
niet nalaten als onze meening uit te spre
ken, dat de officieele letterkunde hem op
een pijnlijke en onrechtvaardige wijze heeft
verwaarloosd en verzwegen. Zijn verzen wa
ren zwaar van aardegeur cn dc wind speel
de er met al zijn frischheid doorheon. Zijn
latere strijdliederen vol verstild leed dik
wijls hadden een krachtige toon, die op
wekte om dc tyrannic tc verdrijven, die ook
hem het hart doorwondde. Zij wekten her
inneringen aan dc Geuzenliederen cn kwa
men ValeriusGedenckklanck vaak zeer
nabij.
Thans is dc Clercq niet nicer. Wij zullen
zijn woorden vol overweldigende geestdrift
nimmer meer hooien. Maar zijn ideaal leeft
voort, vooral onder de Vlaamsche jeugd, in
wier midden hij zoo gaarne verkeerde cn
waar hij zoo luide cn spontaan werd toege
juicht. Dc Clercq was trouwens iemand, die
in alle activitischc kringen zeer gezien cn
geëerd was.
Thans is dc Vlaamsche bad heengegaan,
Dat beteekent dat onze Xedorlandsche volks
gemeenschap één harer nobelste leden, een
prachtig mensch, heeft verloren. Het. Groot
Xederlandachc kamp verliest in hem een
nimmer versagend geestdriftig en nooit
transigeerend strijder. "Wij kunnen zijn na
gedachtenis niet beter ecren dan door zijn
ideaal voort te dragen. De jeugd neme den
gelen vlag met den zwarten leeuw cn de Ne-
doriandsche diieklcur die thans om meer
dere zonen met rouwfloers zijn omhangen
uit zijn banden o\er, om zc te dragen naar
de overwinnig. Zij stckc waar het noodig
is den noodhoorn, in haar hart het ideaal
gegrift, waaraan de Clercq zijn leven wijdde
Hollandsch, Vlaamsch, Zuid-Afrikaansch.
Slechts de naam is anders,
Boven 't vlak des oceaans,
Boven ruimte, boven tijd.
Staan wij in der feesten strijd,
In weelde in nood,
Trots krijg cn dood
Drieëenig groot,
Groot-Nederlanders.
Zijn stoffelijk omhulsel zal worden toe
vertrouwd aan den door hem zoo beminden
bodem van Noord-Nederland, die eens als
zijn ideaal in vervulling gaat zal zijn
Groot-Xederlandsche Grond.
A
Dui
9—6
9—6
10-6
11-6
12-6
13—6
Y
Amsterdam
Budapest
Weenen
of
Amsterdam
Parijs
Marseille
Rome
Brindisi
Athene
Mersamtruh
Cairo
Chaza
Rutba wells
Bagdad
Basra
Boeshir
Djask
Karachi
Jodpoer
Allahahad
Calcutta
Akvab
Rangoon
Bangkok
Kohlak
Penang
Medan
Palembang
Batavia
Bandoeng
Ijsvogel
13
12—6
11—6
10—6
10—6
In Europa kan thans uit twee routes
gekozen worden. Beide zijn achtereen
volgens in bovenstaand staatje opgeno
men.
Vertrek van 't eerstvolgende postvlieg
tuig van Amsterdam 16 Juni 1932.
Uitgebreide regeeringshulp nog
niet noodzakelijk
De derde kruiser
Naar aanleiding van dé blijkens het V. V.
gerezen vragen in verband met de wetsont
werpen tot goedkeuring van de besluiten
\an den gouverneur-generaal tot wijziging
cn aanvulling van de Indische bcgrooting
voor 1932, deelt de minister het volgende
mede: Blijkens de aan de Kamer toege
zonden verslagen over den voedseltoestand
in Ned.-Indié in Januari cn Februari j.l.
kwam hier en daar voedselsehaarschte
voor, doch niet in zoodanige mate, dat uit
gebreide regeeringshulp noodzakelijk was,
zcodat met het verleencn van ecnvoudigen
bijstand kon worden volstaan. Dc regeering
moet cr echter op bedacht zijn, dat te ceni-
ger tijd voedselvoorziening of andere liulp
op groote schaal noodig zou kunnen blijken.
Een aanvulling der begrooting in verband
met dc werkloosheid is overbodig, omdat
thans de memoriepost „uitgaven ter bestrij
ding van ernstige gevolgen van de economi
sche crisis" is opgenomen, welke post te
vens ten doel heeft de mogelijkheid open te
stellen om, waar noodig, aan werkloozcn
steun te verleencn. Dc uit dien post mede
te kwijten uitgaven voor het treffen van
maatregelen lot instandhouding \an „de
voornaamste welvaartsbronnen in Indië
zullen in liet bijzonder worden besteed voor
het verleenen van steun op het gebied van
landbouw, nijverheid, handel, boschwezen
cn visscherij. De Indische regiering over
weegt de mogelijkheid om volgens een be
paald plan over te gaan tot het nemen van
maatregelen tot steun en aanmoediging van
bel door de crisis zwaar getroffen inheem-
öche bedrijfsleven. De financieele conse
quenties van de te nemen maatregelen kun
nen inderdaad nog niet worden overzien. De
onzekerheid over het verder verloop van
de crisis maakt het nl. ondoenlijk een
eenigszins bruikbare raming op tc maken.
Den leden, die de omschrijving van den
memoriepost niet zonder bedenking achten,
omdat dc regeering daardoor een onbeperk
te machtiging zou verkrijgen tot het nemen
van zeer ver-strekkondc maatregelen tot
steun van bepaalde takken van bedrijf, ver
zoekt dc minister rekening te willen hou
den met de ongewone omstandigheden, die
tot het opbrengen van dien post hebben ge
noopt.
Het gaat bezwaarlijk aan tc zeggen, dat
de regeering door dezen post een „blanco -
volmacht krijgt. Niet alleen toch zullen
deze uitgaven uit haar aard binnen beperk
te grenzen moeten blijven, maar daarenbo
ven zal bij de eerstvolgende Indische be
grooting reeds voor dc Statcn-Generaal ge-
bgenheid beslaan, zich nader over deze aan
gelegenheid uit tc spreken.
Dc minister kan verder'geenszins toege
ven, dat de in Indië gevoerde bezuinigings-
politiek den crisistoestand heeft verscherpt;
intcgendc?l \oorkomt die politiek, naar zijn.
overtuiging, financieele cn dus ook econo
mische ineenstorting.
De van enkele plaatsen gerapporteerde
voedselsehaarschte, zoo wordt nog gezegd,
waarvan hierboven gewag werd gemaakt,
heeft nochtans nergens tot een noodtoestand
geleid.
Naar de meening van den minister kan
aan de Indische regeering ter beoordeeling
worden overgelaten, of cr termen bestaan
om uit den memoriepost ook dc uilgaven
te bestrijden van kolonisatie, transmigratie
cn emigratie in verband met dc werkloos
heid.
De regeering kan geen vrijheid vinden,
gevolg te geven aan den aandrang van ver
scheidene leden tot opschorting van den
bouw van den derden kruiser.