DE EEMLANDEU
Belangrijks te
Maandag 18 Juli 1932
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
31e Jaargang No. 15
DE KLEINE BURGEROORLOG
Ook onrust in Berlijn
LORD PLUMER OVERLEDEN
„WETTERSCH1ESSEN"
HET TRANSFERMORATORIUM IN
OOSTENRIJK
NIEUWE VERORDENING DER
RIJKSREGEERING
GEVECHTEN MET REBELLEN
IN BRAZILIË
9 uur 47 min.
L. J. LUYCX ZOON
BECHSTEIN PIANO'S
Fa. R. v. d. BURG
ABONNEMENTSPRIJS pc. 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand 1 0.75, per
1 - week (met gratie verzekering tegen ongelukken) f 0.171/*
Binnenland franco per post per 3 maanden f J.-, Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 515
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels t 1.05 me: inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f0.25. Llefdadlghclds-ndvertentl'tn voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentie „KEITJES" bi) vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen i 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Verruwing der zeden in
Duitschland. Be kleine
burgeroorlog duurt voort.
«Er gaat geen dag voorbij, of er vallen in
Duitschland slachtoffers tengevolge van
botsingen tusschen politieke tegenstan
ders. Naarmate de dag dichterbij komt
waarop de verkiezingen voor den rijksdag
zullen worden gehouden 31 Juli be
ginnen de kloppartijen een steeds bloedi
ger karakter te dragen; het jongste treffen
te Altona is hiervan opnieuw een droevig
bewijs, zoodat het niet behoeft te verbazen,
•dat één der Duitschc bladen dezer dagen
repte van de „volkomen barbariseering
.van het openbare leven."
Zooals men zich herinnert, heeft Von
Hindenburg beloofd, dat hij onmiddellijk
maatregelen zou nemen, zoodra de uni
form- cn demonstratievrijheid, die hij bij
ihet aan het bewind komen der regeering-
,Von Papen heeft toegestaan, zou worden
misbruikt. De sociaal-democraten meenen,
dat voor den rijkspresident het oogenblik
needs is aangebroken, om zijn woord ge
stand te doen; vandaar dat de leiders der
«Duitsche socialisten zich tot Hindenburg
•hebben gewend, opdat deze gebruik za!
maken van zijn gezag, teneinde aan het
bloedvergieten een einde te maken. Voor-
ioopig hebben zij echter nul op het rekest
gekregen. Ook het centrum heeft in ver
band met de ontaarding van den politie-
ken strijd een brief gezonden naar Neu-
deek, waar de rijkspresidant zijn vacantie
doorbrengt. Aanleiding tot den stap was
onder meer het feit, dat in het nationaal
socialistische blad Der Angriff een sluk
werd gepubliceerd, waarin het volgende
stond te lezen: „De centrumspartij kan op
waardige wijze haar jilaats innemen naast
de bolsjewistische beulsknechten en mas
samoordenaars". Der Augriff heeft zich tot
deze krasse beschuldigingen laten verlei
den, omdat een katholieke kapelaan te
Bellijn o\ereenkomstig een bisschoppelijke
instructie geweigerd heeft een katholieken
S.A.-man een kerkelijke begrafenis deel
achtig te doen worden. Deze weigering
wordt voorgesteld als een schurkenstreek
en vooral komt de verontwaardiging tot
uiting in een kopje, dat boven het artikel
in Der Aiigril'f is geplaatst en dat luidt:
REen verruwde ccnlrumsgeestelijke wil een
dooden S.A.-man nog in de kist het bruine
hemd uittrekken."
Het centrum heeft op deze beschuldi
ging, die als een lage cn ruwe laster wordt
voorgesteld, geantwoord, dat het decennia
lang slaat en volk trouw en opofferend
heeft gediend en dat de beleediging der
centrumspartij tevens neerkomt op een be
lediging van Hindenburg's persoon, daar
de/e met de stemmen van het centrum ia
gekozen. Vandaar, dat er met den meesten
nadruk bij den rijkspresident op wordt
aangedrongen om aan de „eerlooze en ver
ruwende uitwassen en methodes van den
verkiezingsstrijd" een einde te maken.
ROndcrtusschcn tappen dc Nazi's, die bij
Joortduring de botsingen het gevolg noe
men \an uitdagingen hunner tegenstan
ders, uit een geheel ander vaatje: De vroe
gere kapitein Goering, een der vooraan
staande volgelingen van Hitller, heeft Vrij
dag te Berlijn in het Sportpalast de drei
ging herhaald, die hij den dag te voren
openlijk te Weimar heeft uitgesproken.
Het moorclgespuis, aldus liet Goering zich
"Uit, houdt rekening rnet dc discipline dei-
na tionaal-socialistcn; het weet ook, aldus
vervolgde lnj, dat er ccn bevel bestaal,
volgens hetwelk een S.A.-man geen wapens
mag dragen. Maar, gaf hij te verstaan,
daar zal ccn einde aan komen; wanneer
de leider (Hitler) uit Oost-Pruisen terug
keert, dan zal dezen worden verzocht het
hevel in te trekken. Binnen drie etmaal
zou volgens Goering dc straat voor de brui
ne hemden weer volkomen vrij zijn. En ook
een ander leider, Frank II, heeft laten uit-
koen, dat, mocht de rijksregecring niet in
staat zijn binnen 24 uren waarborgen le
bieden, dat don ordelievcnden burgers geen
haar wordt gekrenkt, de nationaal-socia-
listen zich zelf zullen helpen tegenover liet
^pioordgespuis".
De Vossischc Zcitung beschouwt deze uit
latingen als een ultimatum van de
N.S.D.A.P., gericht tol de rijksregeering cn
als een dreigement, dat dc S.A.-troepen zul
len worden bewapend, wanneer niet bin
nen een uiterst korten termijn de eisch in
zake een uitzonderingstoestand wordt inge-
-Avilligd.
Wanneer deze bewapening inderdaad
een algemeen karakter gaat dragen en de
tegenpartij het voorbeeld volgt, zullen de
bloedige botsingen zich ongetwijfeld in nog
veel ernstiger mate herhalen en kan de
„kleine burgeroorlog" gemakkelijk ontaar
den in ccn revolutie. Men mag benieuwd
zijn, of rijkspresident Hindenburg, nu dc
golven van den politieken hartstocht in
Duitschland hoe langer hoe hooger slaan,
al dan niet zal afzien van dc hoog-noodigc
interventie; de radicalen van links en
rechts spelen thans een spel, dat Duitsch
land noodlottig kan worden.
Bij de botsingen in Altona Hen
dooden en vele f gewonden
Altona, 1 Juli. (II. N.) Volgens het
politiebericht zijn bij de straatgevechten, die
vandaag bij ecu propaganda-niarsch van dc
S. A. op liet grensgebied van Altona cn
Hamburg plaats vonden, 10 personep ge
dood. Twee dooden zijn door de politie ge
vonden. terwijl er drie in de ziekenhuizen
gebracht werden. Van de 55 gewonden, die
eveneens naar dc ziekenhuizen gebracht
zijn, zijn er 5 overleden.
De onlusten, die reeds vroeg begonnen,
namen in den loop van den namiddag cn
van den avond steeds grooteren omvang
aan. De deelnemers aan den propaganda-
optocht en de begeleidende politic werden
van de balkons en dc daken en ook van uit
dc huizen door de aanhangers van de anti
fascistische actie beschoten. In het geheel
werden ongeveer 150 schoten gelost, liet ge
rucht dat bij deze vechtpartijen 11 nat.-soc.
gedood zijn, wordt door de politie tegenge-
spioken. Een van dc S. A.-menschcn uit
Altona werd door een schot in de borst ge
dood, terwijl een vrouw, die vermoedelijk
uit Hamburg afkomstig is, door een schot
in het been werd getroffen en doodgebloed
is. Twee agenten uit Hamburg werden ook
door kogels getroffen, terwijl twee burgers
door schoten in den hals en rug werden ge
wond.
Dc politie, die door manschappen uit
Hamburg en twee gepantserde auto's ver
sterkt werd, heeft in den namiddag en
avond de straten herhaaldelijk schoonge
veegd.
Bij „Kleine Vrijheid" werd ccn barricade
gevormd, bestaande uit drie kolenwagens
en een aantal biervaten, welke barricade
door dc politic bestormd werd. In dc Elb-
strasse werd een tramwagen door commu
nisten aangehouden, die men, nadat men
den bestuurder cn dc inzittenden tot uit
stappen gedwongen had, zonder eenig gelei
ding heeft laten voortloopcn. Een andere
tramwagen is omver geworpen. De politie
heeft verscheidene straten afgezet on de
huizenblokken doorzocht, waarbij in het
totaal 93 personen gearresteerd zijn.
Ook in Berlijn botsingen.
Berlijn, 17 Juli. (H. N.) Zaterdag cn
Zondag is het te Berlijn op verschillende
plaatsen tot hotsingen gekomen, waarbij
weer dooden le betreuren zijn. Zaterdag
nacht werden naar huis gaande nat.-socia
listen van uit een hinderlaag beschoten.
Hierbij is een 23-jarig nat.-soc. zoo ernstig
gewond, dat hij spoedig na zijn opnemingen
het ziekenhuis overleed.
In Lichtenberg werd een 19-jarig com
munist door de nazi's met messteken ern
stig gewond.
In het Noorden van dc stad is ccn 51-
jarig nat.-soc. arbeider door communisten
overvallen cn met messteken gewrond. Ook
in Memclsburg kwam het tot een vechtpar
tij, evenals te Kreuzberg.
Te Londen is Zaterdagochtend overleden
maarschalk Plunier; het Handelsblad toe
kent bij zijn dood aan:
Plumcr werd 13 Maart 1S47 te Torquay
geboren en trad in 1S76 hij dc infanterie in
dienst. Hij onderscheidde zich in den Soe
dan cn den Zuid-Afrikaanschen oorlog. Ge
durende den wereldoorlog voerde hij in 1915
het vijfde legercorps aan, w-as tot 1917 adju
dant-generaal van den koning en voerde \an
November 1917 tot Maart 1918 bevel over het
Engclsche expeditiecorps in Italië. Hij was
daarna opperbevelhebber van het tweede
Britsclre legercorps tot liet eind van den oor
log cn tot April 1919 opperbevelhebber van
het Rijnleger te Keulen. Daarna ging hij als
gouverneur naar Malta, welke functie hij tot
1924 bekleedde. Na het aftreden van sir Her
hert Samuel trad hij op als hoogc-eommis-
sans van Palestina. De politiek van Plumcr,
die toegaf aan dc eischen der Arabieren, kon
de Zionisten niet bevredigen, evenmin als
de Arabieren zelf, voor wie Plumcr niet ver
genoeg ging en die hem dc schuld gaven van
de economische crisis. In April 192S werd
Plumer ook benoemd tot hooge-cominissaris
van Trans-Jordanië, doch trad in Juli van
datzelfde jaar wegens een ernstige keelaan
doening af.
In 1929 werd lord Plumer tot burggraaf
verheven.
SAMENWERKING OP WETENSCHAP-
PELIJK GEBIED MET NEDERLAND.
Kaapstad, 16 Juli. (V.D.) De Zuid-
Afrikaansche Medische Raad heeft besloten
de registratie in de Unie van verpleegsters
met diploma of certificaat, c-rkend dnor de
Nederlandsche regeering, toe te laten. De
regeling is wederkeerip-
ItaliëDuitschland om den Dnvis-cup. Links de Italiaan Stefani, daarnaast zijn
landgenoot Del Bono. Geheel rechts de Duiische reserve Frcnz, en in den cilkel
Janecke, eveneens reserve.
Een mededinger van Veraart?
Münclien, 15 Juli. (II.N.) Dc heer Ver
aart dreigt ccn concurrent te zullen krijgen
in den Oostenrijkschen ingcn'"iir Zwering,
die dc oude methode van het „Wettcr-
schicssen" weer in toepassing w il brengen,
doch thans met behulp van vuurpijlen, in
het bovenste gedeelte waarvan zich ver
scheidene kilogram ontplofbare öloffcn be
vinden, welke lading op het culminatie
punt van de door de vuurpijl af te leggen
haan ontploft. Deze uitvinding steunt op
de waarneming, dat onder tic zware on
weerswolken regelmatig een sterke horizon
tale wind waait, die echter niet van invloed
is op de wolkenmassa, aangezien deze een
compacte massa vormt. Ontploft echter dc
lading van een voorpiji, dan ontstaat in dc
wolk een gat, waarin de horizontale wind
terstond binnendringt, die dan dc wolk ver
der uiteen drijft. Hagel wordt dan niet
ineer. gevormd, daar de warme lucht, die
in dc koude wolken dringt,, den hagel doet
smelten. In de Chiemgau, die jaarlijks door
lievige omvcdcrs en hagelslag geteisterd
wordt, heeft men thans proeven met deze
vuurpijlen genomen, die een uitstekend re
sultaat opgeleverd moeten hebben. Volgens
de thans opgedane ervaringen is het vol
doende, indien van drie ongeveer 1000 M.
van elkaar verwijderde punten vuurpijlen
afgeschoten worden om een hagelbui te
voorkomen. Indien van elk punt zes vuur
pijlen woi'den afgeschoten, wordt ook de
zwaarste hagelwolk uiteengedreven. Een
Oostcnnjkschc firma is voornemens, de ver
vaardiging van deze vuurpijlen ter hand
te némen, die in verschillende soorten, al
naar de hoogte, tot waar men schieten wil,
geleverd zullen .worden.
We enen, 15 Juli. (V.D.) Gelijk bekend,
heeft de Oostenrijksche Nationale Bank on
der verwijzing naar de onderhandelingen
van Lausanne sedert 23 Juni voorloopig de
toewijzing van buitcnlandsche betalings
middelen voor reniedienst en delging van
financicele 6chuldcn, die in buitcnlandsche
valuta waren aangegaan tegenover buitcn
landsche crediteuren, stopgezet. Het hoofd
bestuur van de Nationale Bank heeft nu
vandaag, op grond van de tweede machti
gingswet op valuta-politiek gebied, toege
stemd in een regeeringsverordening, die dc
overgangsbepalingen inhoudt voor den tijd
van deze deviezcn-Sperre voor buitcnland
sche schulden. Bepaald wordt, dat de te
genwaarde van de le eeniger tijd ver\al-
lende bedragen tegen den omrekenings
koers van de Nationale Bank in schillingen
in een fonds gestort moet worden, dat bij
de Nationale Bank gevormd wordt en dat
beheerd wordt onder medewerking van
haar adviseur. Deze bepaling maakt den
debiteur echter slechts dan vrij van zijn
verplichting lot betaling,' wanneer de cre
diteur zelf toestemming geeft. Deze laatste
kan zijn op deze wijze ontstaan schillingen-
tegoed in hot Oostenrijksche binnenland ge
bruiken voor betalingen, die hij in Oosten
rijk heeft te doen. naar den maatstaf der
bepalingen der Oostenrijksche Nationale
Bank, b.v. voor de betaling \an in Oosten
rijk gekochte goederen, in het vreemdelin
genverkeer etc.
De lecningdienst van dc Oostenrijksche
Volkenbondsleening van 1923 wordt door
deze verordening niet getroffen. Voor de
vervallende bedragen van de internationale
bondsleening van 1930, van 1 Juli 1932 en
van 1 Januhri 1933 is reeds in overeenstem
ming met het prospectus gezorgd. De Oos
tenrijksche betalingen aan de calsse com
mune in Parijs, voor den op Oostenrijk
neerkomenden dienst der oude Oostenrijk
sche staatsschuld worden echter tot nader
order in den geest van deze verordening
in schillingen gedeponeerd-
Regeling van den vrijwilligen
arbeidsdienst
Berlijn, 16 Juli (V.D.) In een verorde
ning van heden heeft de rijksregeering den
vrijwilligcn arbeidsdienst opnieuw gere
geld. Met onderwerp dezer verordening
wordt als volgt omschreven: „De vrijwilli
ge arbeidsdienst geeft den jongen men-
schen dc gelegenheid ten hate van dr ge
meenschap in gemeenschappelijkcn dieii'.d
vrijwillig ernstigen arbeid te verrichten en
zich tevens lichamelijk en geestelijk-zede
lijk le di'sciplincercn'
De inhoud der verordening geeft, aan, dat
do werkzaamheden, nagevoerd in vrijwiili
gen arbeidsdienst, van algemeen nut cn ad
ditional 1 zijn. Zij mogen niet leiden loi ten
vermindering der werkgelegenheid op de
vi'jjc arbeidsmarkt.
Uil voerders dezer werkzaamheden zijn
openbare lichamen of andere vereonigingen
die doeleinden van algemeen nut nastre
ven. Dezen zal het ook tot taak gesteld
zijn zorg te dragen voor het voorhanden
zijn van geschikt werk Tevens komen in
aanmerking die vereonigingen, welke in
het bijzonder geschikt zijn voor het te
werkstellen van arbcidsdicnslwillig&i De
ze laatslen genieten dc voordeeion der so
ciale verzekering cn van de arbeidsbescher
ming.
In de eerste plaats moeten te werk wor
den gesteld jongelieden onder dc 25 jaar en
van dezen weer in de eerste plaats werk-
loozen, die ondersteund worden uit open
bare middelen. Daarnaast komen echter
ook niët-werknemers in aanmerking.
Teneinde een zoo eenvoudig cn zuinig
mogelijke uitvoering van den vrijwilligcn
arbeidsdienst te waarborgen, worden dc
voor dit doel beschikbare rijksmiddelen,
ondersteuningsgelden e.d. in één kas ge
stort en door één instantie beheerd. Ten
einde dit uniforme beheer te waarborgen,
zal de rijksregeering een rijkscommissaris
benoemen, die onder den rijksminister van
arbeid zal staan. De rijkscommissaris zal
worden bijgestaan door districtscommissa
rissen.
Als rijkscommissaris wordt voorgesteld
de president van dc rijksorganisatie voor
arbeidsbemiddeling en werkloozcnverzeke-
ring. Dr. Syrup. Een nieuw bestuursappa
raat wordt niet geschapen. Veeleer siaan
dc organisaties van bovengenoemde rijks
organisatie ter beschikking. Verdere bijzon
derheden worden geregeld door een uil-
voeringsverordening van den rijksminister
van arbeid, welke binnenkort verschijnen
zal.
Dc rijksregeering geeft over deze veror
dening de volgende verklaringen:
De rijksregeering heeft in de verordening
van 16 Juli den vrij willigen arbeidsdienst
opnieuw geregeld. Zij behoudt zich voor
deze instelling, die tot ontwikkeling kan
worden gebracht cn waard is bevorderd tc
worden, in verband met de te verkrijgen
ervaring verder uit te breiden. De rijkscom
missaris krijgt opdracht verslag uit te
brengen over zijn bevindingen. Het rapport
zal worden gepubliceerd.
Rio de Janeiro, 16 Juli. (V. D.) De
regeering meldt, dat de opstandelingen in
den staat Sao Paulo door 40.000 man regee-
ringstroepen zijn aangevallen en zich over
de gehcele linie terugtrekken. Op verschei
dene plaatsen is het tot gevechten gekomen.
De regeeringstroepen die ondersteund wer
den door bombardementsvliegtuigen, heb
ben de sta<l Bananal ingenomen.
Een verordening van president Vargas
voorziet in ccn militaire contróle over
kolen, benzine en petroleum, als ook over
Aspoprweg- en antohusyervoer.
BUITENLAND.
:'T'
De kleine burgeroorlog in Duitschland.
(Eerste Blad pag. 1).
Dc ramp met de dakloozen.
(Derde Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
De begrafenis van Ciska Kreme*-.
(Tweede Blad, pag. 1).
De scheepsbrand te Amsterdam bedwon
gen. (Tweede Blad, pag. 2).
Onthulling van een gedenksteen voor
wijlen Prof. \V. L. P. A. Molengraaff.
(Tweede Blad, pag. 2).
Dc regeering en het Rapport-Welter.
(Tweede Blad, pag. 2).
UIT DEN OMTREK.
Een auto over den kop in de Bilt.
(Tweede Blad, pag. 3).
Motor rijdt op twee meisjes in te Loenen,
(Tweede Blad, pag. 3).
De vergiftigings-poging te Bussum.
(Tweede Blad, pag. 3).
STADSNIEUWS.
Receptie ter gelegenheid van hel 15-jarig
bestaan van Excelsior.
(Eerste Blad, pag. 3).
Crematie van C. YVilhelmy.
(Eerste Blad, pag. 3),
Cursus van Dr. Oldewelt in de Int.
School voor Wijsbegeerte.
(Eerste Blad, pag.
Waterpolo A. Z. P. C. I—De Star I.
(Derde Blad, pag. 1).
Athletiek om den Prins Hendrik beker.
(Derde Blad, pag. 1).
Motorsport Grasbaanraces op Birkhovem
(Derde Blad, pag. 1).
II. B. 769.8 te Valencia.
L. B. 748.4 tc Skagcn.
Verwachting: Meest matige, N.W. tot
W. wind, gedeeltelijk bewolkt, weinig of
geen regen, iets warmer.
De d .'pressie die in Duitschland en Zwe
den nog zware onweersregen bracht trekt
nu in N.O. richting weg en ofschoon hij IJs
land een nieuwe daling verscheen is die
reeds weer ten eind.* en schijnt de hooge
drukking in het W. zich over onze omge
ving te zullen uitbreiden zoodat voor de eer
ste dagen weersverbetering tc wachten is.
Aan de Noorschc cn Schotsche ku6t waaien
nog stormachtige N. winden. Op de Britsche
eilanden matige tot krachtige N. winden,
die het weer daar kool zullen houden met
weinig regen. In Duitschland cn Zweden is
de temperatuur nog vrij hoog, ten O. v» i
de Oostzee nog zeer hoog. Orn de Oostzee
zullen nog onweersregens vallen. Gisteren
viel in Hernosand en Karlstadt meer dan
20 m.M. In onze omgeving cn Frankrijk zijn
nog lichte N.W. buitjes tc wachten di3 bij
verdere ontwikkeling van den hoogen druk
verdwijnen.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
CORSET-AFDEELING
Speciale Koopjes
CORSETTEN en CORSELETTES.
liet ideaal van den waren muziek
liefhebber. De ertegenwoordiger
ARNH. STRAAT
NEGEN MIJNWERKERS BIJ EEN ONT.
PLOFFING OMGEKOMEN.
Rio de Janeiro, 16 Juli (V.D.) In den
Braziliaanschen goudmijn bij Bello Hori.
zonte in den staat Mina Geraes zijn door,
een te vroeg explodeeren van een dyna«
mietlading negen mijnwerkers gedood ert
vele anderen gewond. Do ontploffing Jiad
plaate op oen diepte lyaiMKHJO
