PER FIETS ER OP UIT!
HOE DE A.N.W.B. ER THANS VOOR STAAT
IN MASSA'S SLIJTERIJ
COMPOTESCHALEN
Onze Postvliegers
onderweg
N.V. HANDELMIJ. „DE VELUWE"
NIEUW PARIJS
LANGESTRAAT 35
KRISTAL
BIJKANTOOR
Amersfoortsch Dagblad
SOESTERWEG 107
Aan het 49stc Jaarverslag van het bestuur
van den A.N.W.B., Toeristenbond voor Ne
derland, uitgebracht in de Jaarlijksche Alge
meen vergadering te Apeldoorn, die van
daag gehouden wordt, ontleenen wij het.vol-
gende:
Het vorig jaarverslag besloot met de op
wekking, om, ondanks malaise, mede te wer
ken aan het bereiken van een mijlpaal in
de Bondsgcschiedenis: de 100.000 leden.
Thans zijn wij een jaar verder en het is
begrijpelijk, dat gij u afvraagt: Hoe staat on
ze A.N.W.B. er nu voor? Want in het jaar,
dat heenging, verergerde de „malaisemerk
baar tot een hevige economische crisis, zoo
als de wereldgeschiedenis er slechts weinig
of geen kent.
Onder die omstandigheden zag ook de A.
N.W.B. menig lid heengaan, dat jarenlang
het Bondsinsigne met trots gedragen had;
talrijk waren degenen, die bij gebrek aan
inkomsten hun steun aan 't Bondswerk
moesten onttrekken, al deden zij dat dan
ook gewoonlijk met de sympathieke toevoe
ging: „Zoodra ik kèn, kom ik weer terug."
Velen ook, wier inkomen nog onaangetast
bleef, bedankten voor tal van lidmaatschap
pen uit gerechtvaardigde of overdreven
voorzichtigheid. Hen allen moeten wij voor-
loopig als lid missen; in plaats van te kun
nen optrekken naar den mijlpaal der 100.000
leden, hebben wij allereerst de door den cri-
sisstorm geslagen gaten moeten stoppen.
Het behoeft u dus niet te verwonderen,
noch teleur te stellen, dat de 100.000 leden
voorloopig nog een toekomstbeeld moeten
blijven. Het is ons gelukt, de opengevallen
plaatsen te doen vullen; zelfs groeide ons
ledental ook in dit crisisjaar tenslotte toch
nog van 88.583 op 1 Juni 1931 tot 92.912 op
1 Juni 1932.
Dat er toch nog groei te constateeren valt,
is hoopvol; er blijkt uit, dat ook in moeilijke
tijden als die, welke wij beleven, het Bonds
werk menigeen tot geestdrift kan brengen
en tot steunverleening kan bewegen.
De Bondswandclweg door N.-Brabant
werd herzien, een verbinding met wandel
wegen op Belgisch gebied tot stand gebracht
en een nieuwe wandelweg door Drenthe af
gebakend; van beide verschenen beschrijvin
gen en kaarten. Boekjes over Alkmaar en
omgeving, Zuid-Limburg, de Wadden-Eilan
den, Zeeland, rijwielpadkaarten van Velu-
we, Gooi en Twenthe, een lijst van kampeer
terreinen en een lijst van landgoederen,
waar gewandeld mag worden, completeer
den het zeer vele, dat de A.N.W.B. eerder al
in 't licht gaf ter bevordering van 't bin-
nenlandsch toerisme. Andere uitgaven zijn
in bewerking; er wordt naar gestreefd, dat
wij voor iederen vorm van toerisme, wat
Nederland betreft, gidsen en kaarten zullen
kunnen leveren, die het reizen vergemakke
lijken en het genot daarvan verhoogen.
Aldus bevordert de A.N.W.B. het binnen-
landsch toerisme daadwerkelijk, zonder pro
paganda tegen bezoeken aan 't buitenland,
omdat beide soorten van toerisme ideëele
voordeelen hebben, welke niet in nuchtere
cijfers zijn aan te toonen.
De A.N.WJ3.-tochten.
In het vorig jaarverslag werd melding ge
maakt van een nieuw verschijnsel op ons
arbeidsveld, n.l. de sterk toenemende be
langstelling voor onze tochten. In het af ge-
loopen jaar is deze belangstelling weer zeer
voldoende geweest; de Rondwandeling door
het Gooi had 443 deelnemen, die door N.O.-
Utrecht 795, de rijwiel rondrit door de duin
streken 311, die door Utrecht 202, die door
België 104. De 1000 K.M.-rit per auto of mo
tor door Duitsehland telde 212 deelnemers,
de Rondrit te paard 77.
In 't jaar 1932 werden de hiervoor vennel-
de rondwandelingen en rondritten uitge
schreven, voorts een rijwielrondrit door
West-Duitschland en een 1000 K.M.-rit per
auto of motor door België, Luxemburg en
Duitsehland.
De algemeene indruk is, dat dit soort toch
ten zeer in den smaak valt; ze hebben niet
de nadeelen van een gezamenlijken
tocht en toch de voordeelen van een geheel
voorbereide excursie; men wandelt of rijdt
als het ware onder onzichtbare leiding. Ook
de plaquette als belooning is voor velen een
attractie, terwijl het ontbreken van alles
wat naar een wedstrijd zweemt den rustigen
toerist aangenaam moet zijn.
Reisinlichtlngen.
Bij den reisinlichtingendients valt nog
ieder jaar en op ieder gebied een belangrijke
uitbreiding der werkzaamheden te consta
teeren. Langzamerhand blijkt de A.N.W.B.
als inlichtingsburcau een reputatie te krij
gen, die maakt, dat de informaties zich wel
eens buiten de grenzen van het toerisme,
nauw genomen, uitstrekken, maar die er
moeilijk van te scheiden zijn.
Het werk van den inlichtingendienst om
vatte in het jaar 1931 pl.m. 27.000 inlichtin
gen, tegenover in 1930 pl.m. 16.000, terwijl in
de eerste vier maanden van 1932 reeds 30
pCt. meer inlichtingen gevraagd en beant
woord werden dan in de eerste vier maan
den van 1931: de periode 1 Juni 19311 Juni
1932 leverde een totaal van 2.7.531 inlichtin
gen op, tegen 19.000 in de overeenkomstige
periode 1930—1931.
Internationaal verkeer.
De tijdsomstandigheden zijn oorzaak, dat
het internationale verkeer tal van belemme
ringen ondervindt, eensdeels voortvloeiend
uit de opgetrokken tariefmuren, de rechten
op benzine e.d., andersdeels een gevolg van
Eenige grepen uit het 49ste jaarver
slag. Nog geen 100.000 leden be;
reiktmaar gestadige groei. De
auto als meer en meer gebruikelijk
verkeersmiddel.
protectonistische maatregelen ter bescher
ming van 't eigen autoverkeer, het spoor
wegverkeer, enz. Ondanks tal van nieuwe
maatregelen en voorschriften, welke onze
aandacht vroegen, bleef het internationaal
verkeer per auto toenemen, niet alleen in de
kringen onzer leden, doch algemeen. Tegen
over de 62.339 grcnsdocumentcn, afgegeven
in 1930, staan er 74.683 in 1931 benevens
27.7S3 internationale autobewijzen (een in-
tusschen ingesteld document) of totaal
102.16G stuks. Voor de eerste maal overschre
den wij dus op dit gebied de 100.000 stuks!
In 1932 heeft zich nog een lichte stijging
gemanifesteerd; in de maanden Januari t.m.
Mei werden 36.331 grensdocumenten afgege
ven tegenover 33.495 in hetzelfde tijdvak van
1932. Over 1931 was de stijging dus 20 pCt.
vergeleken bij 1930; dc eerste maanden van
1932 geven een geringe toename van 9 pCt.
vergeleken bij 1931.
Deze cijfers, waarin stijging zit, bewijzen,
dat de auto zich handhaaft als internatio
naal vervoermiddel. Voor de groote meerder
heid der gebruikers is de auto geen luxe
meer, maar noodzakelijk vervoermiddel;
daaruit is te verklaren, dat, ondanks de cri
sis, geen verminderd gebruik is te consta
teeren.
Watertoerisme.
Uit de door het Bureau voor Watertoeris
me ontvangen talrijke aanvragen om inlich
tingen, viel weder af te leiden, dat het ma
ken van watertochten naar en in het buiten
land is toegenomen en dat deze tochten niet
aleen per motor- of zeiljacht plaats hebben,
maar ook met roeivaartuigen en kano's.
Vooral de kanotochten, die ook ondernomen
worden op riviertjes, aan welke men vroe
ger geen aandacht besteedde, vergden nieu
we studie. Ook voor dc binncnlandsche
kanotochten geldt dit; daar interesseert men
zich eveneens voor wateren, waarover tot
heden in 't geheel geen gegevens hestonden;
immers, per kano is vrijwel elk water te
bevaren.
In het verslagjaar werden pl.m. 1200 in
lichtingen op watertoeristisch gebied ver
strekt, n.l. ruim 250 schriftelijke inlchtingen
over Watertoerisme in het algemeen; 225
watertochten in Nederland; 56 watertochten
in Duitsehland; 14 watertochten in Frank
rijk; 21 watertochten in België, terwijl aan
25 vreemdelingen inlichtingen werden ver
strekt. Het aantal mondeling verstrekte in
lichtingen bedroeg ongeveer 600.
Dc uitgaven op watertoeristisch gebied
werden weder met verscheidene nieuwe
kaarten en gidsen uitgebreid, zoodat vrijwel
het geheele voor watertoeristcn bevaarbare
gebied in ons land thans in kaart- of gids-
vorin bewerkt is. De belangstelling voor 't
buitenland, vooral van de kanovaarders,
bracht ons er toe, een gids met kaart van
den Rijn tot Maipz samen tc stellen.
De samenwerking met de K. V. N. W. V.
waarop al dit werk is gebaseerd, leidde
voorts weder tot menigeen surcesvollen stap
bij dc autoriteiten in 't belang \an den wa
tertoerist; ook in dit opzicht is deze samen
werking heilzaam gebleken.
Ruitertoerisme.
Op het gebied van het Ruitertoerisme is in
het afgeloopen jaar veel gedaan. De aan
stelling van Bondspaardenartsen, Bonds-
hoefsmeden en -stallingen, in het vorig jaar
aangevangen, kon thans tot uitvoering ko
men en de cijfers wijzen uit, dat velen prijs
gesteld hebben op een benoeming.
Het aantal Ruiterconsuls bedraagt thans
121.
Ski-toerisme.
Onze onder-afdeeling, de Ned. Ski-Vereeni-
:ing, breidde in het afgeloopen jaar haar
werkzaamheden uit. Gelijk ten vorigen jare
organiseerde zij in het najaar voorberei
dingscursussen m verschillende plaatsen,
terwijl zij weder in een zestal wintersport
plaatsen skicursussen deed plaats vinden.
De jongenscursus tc Kitzbühel blijkt zoo
zeer in den smaak te vallen, dat in den ko
menden winter waarschijnlijk ook een meis
jescursus zal worden georganiseerd.
In het ledental kwam, ondanks de minder
gunstige tijden, geen wijziging; het ledental
is ongeveer gelijk gebleven en beloopt even
600.
De bebakening van den weg.
Met het plaatsen van onze weg w ij z e r s
werd ook dit jaar wederom op de gebruike
lijke wijze voortgegaan. Er werden 96 nieu
we wegwijzers geplaatst, terwijl 284 wegvvij
zers van oud model, vervangen werden door
het nieuwe model. Thans staan er 3357 weg
wijzers langs onze Nederlandsche wegen,
hetwelk ook in het buitenland de hoogste
lof waardig wordt gekeurd.
In tegenstelling met de wegwijzers, welke
uitsluitend het werk zijn van den A.N.W.B.,
zijn de andere bakens langs den weg de
vrucht van gemeenschappelijken arbeid. Zoo
werden, in samenwerking met de Konink
lijke Nederlandsche Automobiel Club 23
nieuwe waarschuwingsborden ge
plaatst, terwijl 185 borden van oud model
vervangen werden door het nieuwe drie
hoekige model, aangenomen door de Con
ventie van Genève van 1931.
Het totaal aantal dezer borden is echter,
tengevolge van de groote wegverbeteringen,
welke Rijk en Provincie doorloopend aan
brengen, teruggebracht kunnen worden van
592 op 585, hetgeen als een voordeel voor
den weggebruiker beschouwd moet w.orden.
De plaatsnaamborden, eveneens
de vruch't van gemeenschappelijken arbeid,
bereikten door bijplaatsing van 67 nieuwe,
een totaal van 5579.
26 dezer borden werden door plaatselijke
verandering overbodig cn derhalve afge
voerd.
Daar zich reeds geruiincn tijd dc behoefte
deed gevoelen aan een routeaanduiding,
speciaal voor liet snelverkeer, werd, even
eens in gemeenschappelijken arbeid, over
gegaan tot het plaatsen van richtings
borden. Deze borden geven in groot for
maat slechts écn enkelen plaatsnaam met
pijl.
Het ligt in de bedoeling, deze horden te
plaatsen op dié splitsingen of kruispunten
op hoofdverkeersvvegen, waar de automobi
list zonder deze aanduiding de neiging zou
hebben, den verkeerden weg te nemen.
In het afgeloopen jaar werden 59 dezer
borden geplaatst.
Door de Geldersche vallei; Goois en
Eemland; langs Twenthe s kasteelen
en door den Achterhoek.
Ruim drie millioen fietsen zijn er in ons
land is het dan niet verwonderlijk, dat
er nog niet meer menschen zijn, die in hun
vacantie per rijwiel ons mooie vaderland
doorkruisen? Waar vindt men een zoo uit
gebreid net van rijwielpaden waar ont
breken de bergen, die het fietsen zouden
belemmeren, zoozeer, als juist in Neder
land? „Per fiets er op uit" het is een
louze, die juist dit jaar meer belangstelling
verdient dan anders, omdat het rijwicltoe-
rismc niet alleen heerlijk vrij is, maar bo
vendien goedkoop. Wij hebben reeds eer
der een aantal denkbeelden gepubliceerd
voor rijwieltochten door on6 land, ditmaal
inaken we een rondtoer, (wederom samen
gesteld door den A. N. W. B. Toeristen
bond voor Nederland), door 0verij6sel's
lustwaranden, door den Achterhoek, de
Geldersche Vallei; we gaan fietsen over de
heidevelden bij de Vuursche, langs de we
teringen in Zuid-Holland, langs de Vecht
met zijn prachtige 18e eeuwsche buitenver
blijven.
De eerste van doze ritten, aangegeven op
bijgaand kaartje, begint in Zwolle. Langs
de fraaie Wipstrik Allee gaat het langs
Wijthmen naar het schitterende kasteel
Rechteren en vervolgens langs en over de
heuvels, die hier aan het landschap een
bijzondere bekoring vcrleenen. Langs Hel-
lcndoorn en Almelo, voorbij Tubbergen
(waar een monument voor den bekenden
staatsman Dr. Schacpman staat, die hier
geboren is), naar de aan natuurschoon zoo
rijke omgeving van Ootmarsum, Denekamp
cn de Lutte. Voor vele bewoners van verder
afgelegen provincies zal deze streek met
recht een „openbaring' zijn! Oldenzaal, Hen
gelo: het hart van de textielindustrie: vóór
Dclden rechts het kasteel Twickel door bij
zonder mooi eikenhout omzoomd. Langs
Goor, het kasteel Weldam cn Diepenheim
naar Lochem, om via Warnsveld naar De
venter en Zwolle te komen.
De tweede tocht begint in Arnhem en
voert langs den fraaien Veluwezoom (kas
teel Rozendaal, Zijpenberg, Posbank, Koe
pels van dc Kaap cn Viruly) naar de Steeg.
Wie dezen rit te vermoeiend mocht vinden,
kan den grootcn weg volgen over Velp naar
de Steeg, waar de beroemde Middachter
Allee bereikt wordt. Via Ellekom den Ach
terhoek in, over Doesburg. Hummelo en
Doetinchcm naar Montferland en dan ver
volgens door een liefelijk landschap op
Winterswijk aan. (Eén fraaie excureie langs
de Hcnxelschc teek, door prachtige bos-
schen is met een lijn aangegeven.)
Ook de verdere rit, over Groenlo en Ruurlo
naar Lochem i6 mooi, doch bijzonder inte
ressant is weer de omgeving langs het kas
teel Ampsen, huize de Ehze, Almen en kas
teel de Voorst naar Warnsveld, en vervol
gens naar Zutphen, waar nog zoo menig
Renaissancegeveltje schijnt te droomen van
lang vervlogen ecuwen. Wie een gemakke-
lijken weg naar Arnhem terug wil fietsen,
rijde via Brummen en Dieren, maar de geoe
fende wielrijder, die genieten wil van een
uniek brok natuurschoon, moet onzen tooht
over Hall, Eerbeek en den Imboscli niet
vermijden. Deze rit gaat vrijwel geheel over
rijwielpaden, aangeduid door de bekende
A. N. W. B. „paddenstoelen", welke als
trouwe gidsen overal langs de route hun
diensten aanbieden.
Van Amsterdam nit.
Ook vanuit Amsterdam uit zijn prachtige
tochten te maken; onze derde route gaat
eerst door laag polderland naar Abcoude,
terecht beroemd vanwege het schilderach
tige Gein. Over 's-Graveland naar de prach
tige omgeving van de Vuursche, daarna via
Soesterberg, steed6 langs schitterende rij
wielpaden naar Maarsbergen, de Haar en
Veenendaal, waar de terugweg aanvaard
wordt Men kan nu de hoofdroute volgen
over Amcrongen, Leorsum, Doorn, Drieber
gen en Zeist, waarlangs ongetwijfeld zeer
veel schoons tc genieten valt, maar een
typische omweg (van 6 K.M.), welke de
Langbroeksche wetering volgt, kan wellicht
een welkome afwisseling bicden voor hen,
die deze route reeds kennen. Men rijdt dan
van Lecrsum langs Sandenburg, Sterken-
burg en Odijk naar de Bilt. Ook de terugweg
naar Amsterdam wijkt van de meest ge
bruikelijke af. Van Utrecht namelijk aller
eerst naar het fraaie kasteel de Haar en
vervolgens door een ccht-Nederlandsch pol
derlandschap over Wilnis en Ouderkerk op
de hoofdstad aan. Wie de smalle grintwe
gen op deze route vermijden wil, kan van
de Haar regelrecht naar Breukclen rijden
cn zoo vervolgens via Nieuwersluis en Loc-
nersloot, Amsterdam bereiken.
Ofschoon do Vcluwe wel algemeen bekend
wordt geacht, meenen wij toch een buiten
gewoon mooien tocht van Zutphen naar
Amsterdam niet ongepubliceerd te mogen
laten. Ook deze rit gaat vrijwel uitsluitend
over rijwielpaden; zij mag tot de schoonste
tochten gerekend worden, die men in ons
land maken kan. Daar, op die eenzame
heide, dan weer door dichte bosschen, waar
geen „beschavingsuitingen" de rust verbre
ken. gevoelt de mensch zich weer één met
de natuur.
Globale touteaanduldlng.
(Afstanden in K.M.)
I.
Zwolle.
Ommen 25-1
Lemele 32.9
Luttenberg
Ilaarle
Nijverdal 57.
Almelo 71-6
Tubbergen 84.1
Denekamp 105.G
De Lutte 117.
Oldenzaal 123.3
Hengelo 133.7
Delden 139.5
Goor 148.6
Lochem 165.3
Warnsveld 173-1
Gorssel 186.5
Deventer 133.8
Zwolle 227.1
II.
Arnhem
Vclp 4.9
Rozendaal 6.4
Zijpenberg 11.
de Steeg 22.2
Doesburg 28.8
Hummelo 38.5
Doetinchem 45.4
Zeddam 52.9
Terborg 64.5
Aalten 80.9
Winterswijk 98.2
Groenlo 112.1
Ruurlo1 125.6
Lochem 134.6
Almen 147.2
Zutphen 155.9
Hall 165.
Eerbeek 167.8
Imbosoh 174.5
Arnhem 187.9
III.
Amsterdam (Leidsche Plein).
Abcoude 14.
Nigtevegt 18.5
'sGraveland 26.7
Lage Vuursche 38.7
Soesterberg 49.7
Maarsbergen 62.8
Veenendaal 76.5
Amerongen 86.6
Leersum 88.6
Sterkenburg 101.1
Odijk 106.8
Bunnik 109.9
De Bilt 115.
Utrecht 121.
Kast. de Haar132.2
Wilnis 142.6
Ouderkerk 157.3
Amsterdam 167.9
(Leidsche Plein).
IV.
Zutphen.
Hall 9.1
Loenen 16.3
Beekbergen 22.6
Apeldoorn 29.1
Assel 38.8
Barneveld 61.9
Hamers veld 76.3
Oud Leusden
Soest 89.9
Baarn 95.8
Bussum 109.3
Weesp 122.5
Amsterdam 137.3
L. PI.)
Ibis
Dull
28—7
21—7
28—7
21-7
28—7
22-7
29—7
22—7
23—7
25-7
25—7
26—7
27—7
28—7
29—7
Amsterdam
Budapest
Weenen
of
Amsterdam
Parijs
Marseille
Rome
Brindisi
Athene
Mersamtruh
Cairo
Chaza
Rutbawclls
Bagdad
Basra
Boeshir
Dj ask
Karachi
Jodpoer
Allahahad
Calcutta
Akvab
Rangoon
Bangkok
Kohlak
Penang
Medan
Palembane
Batavia
Bandoeng
Ijsvogel
29—7
29—7
28-7
27—7
26—7
25—7
24—7
23—7
22—7
22—7
Vertrek van 't eerstvolgende postvlieg
tuig van Amsterdam 4 Augustus.
IBIS.
De Ibi6 is te Cairo aangekomen.
IJSVOGEL.
De Ijsvogel i6 gisteravond te Leipzig aan
gekomen. Het vliegtuig vertrekt hedenoch
tend vroeg naar Schiphol, waar het te 9
uur 9.30 v.m. kan worden verwacht.
Tingeling„De Veluwe". liet
was tot nu toe vrijwel uitslui
tend het recht van melkboer en
bakker hun waar aan huis te le
veren. Thans is men er aan gewend
ook xle. waren van „De Veluwe" aan
de deur te ontvangen. Met onze
nieuwe Afd. Kruidenierswaren be
oogen wij U nog meer gemak te
geven, terwijl ook practische voor
dcelen als hooge korting of spaar-
bons voor luxe- en huishoudelijke
artikelen aan ons systeem vertoon*'
den zijn. Dan niet te vergeten de
hygiënische cn mooie verpakking
van alle waren.
's-Gravenhage
Scheepmakersstraat.
Tel. 771850.
zijn nog steeds verkrijgbaar
BOERENMEISJES
BOERENJONGENS
VOORBURGH
PRIMA ADVOCAAT
diverse merken „OUDE KLARE"
en het bekende S. H. M. „Schilletje"
HAVIK 41. T«L 292.
Geeft daar uw Keitje
of Advertentie op
Zonder prijsverhooging
ABONNEMENTSPRIJS
17yt CENT PER WEEK
EENIGST DAGBLAD
Meest actueel blad ter plaatse
