NOG SLECHTS ENKELE DAGEN OPRUIMING van onze restanten prima HEEREN- RITMEESTER en KINDERKLEEDING voor onze bekende lage prijzen LANGESTRAAT 77 Agenda MEETING DER O.S.P. Weinig belangstelling DE WORDING VAN DEN NIEUWEN MENSCH WAT ETEN WIJ MORGEN? Wolhandel „DE CONCURRENT" Advertentiën Tandarts WIRTJES NIET TE SPREKEN L. STOLBERG De heeren v. d. Brug en De Jager voeren in het openluchttheater het woord Gistermiddag had in het openluchttheater Birkhovon een openluchtmeeting plaats van het district Utrecht der Onafhankelijk So cialistische Partij, welke geleid werd dooi den heer Hartog uit Utrecht. De opkomst naar deze bijeenkomst was zeer matig. De heer Hartog heette allen namens het voorloopig gewestelijk bestuur welkoni, waarbij hij ook wees op de geringe opkomst, doch hij was er van overtuigd, dat de O.S.P. zal groeien. Spreker noemde de taak der O.S.P., om oude ingewortelde dogma's uit te roeien, zeer zwaar. Hij hoopte evenwel dat allen zullen meewerken oni de O.S.P.' groot te maken. De heer v. d. Brug, voorzitter der Hilver- sumsche afdeeling, was de eerste woord voerder op dezen middag. Hij stipuleerde, dat de O.S.P. thans bewezen heeft, dat zij cr is, ook al is de opkomst klein. Men kan alle hoop op de toekomst hebben. De heer v. d. Burg sprak over „wat is de O.S.P. en wat wil zij?" Hij vestigde er de aandacht op, dat, in dien de S.D.A.P. zich niet alleen tot het parlementaire werk had bepaald, de S.D.A. P. niet uit elkaar gegaan zou zijn. Hij her innerde aan den tijd van wijlen F. Domcla Nieuwenhuis en wees erop, dat men thans na een verlies in het parlement, verder niets meer doet. Betreurd werd de gang van zaken zooals zij thans bij de S.D.A.P. is gegaan en zette uiteen op welke wijze de linker groep uit de S.D.A P. is getreden. Het optreden van de S.D.A.P. is, naar mate deze partij groeide, steeds meer parlemen tair geworden. In 1914 is een daad verricht van zuiver reformistische strekking door vóór de mobilisatiecredieten te stemmen. Het algemeen kiesrecht bracht in 1917 een groote winst voor de S.D.A.P. Men wilde toen zelfs wel ministerszetels aanvaarden, doch wat bewoog hen om dat te begceren? In het buitenland waren de voorbedden toch niet zoo gunstig; in verband, hiermede herinnerde hij aan het verlies voor de partij toen wijlen Briand een ministerzetel aan vaardde. Ook de positie van minister v. d. Velde en van de Engelsche Soc. Democratische ministers werden besproken, waarbij hij er de aandacht op vestigde, dat MacDonald het geheele apparaat der partij heeft over geleverd aan de bourgeoisie. Wat Duitsch- land betreft, daar is men volgens spreker overgeleverd aan het meest ergerlijke con servatisme; de verkiezingen zullen toch niet weer brengen wat de Soc. Democratie verwacht. Als de Soc. Democraten daar winnen, staat het geweld van Hitier klaar om hen van de regeeringsbureaux af te houden. Men heeft het de laatste dagen ge probeerd met emblemen, doch Hitier schiet met snelvuurkanonnen en de Sociaal De mocratie met pijl en boog. De Duitsche re volutie is gebleken een burger-revolutie te zijn in tegenstelling met Rusland, waar de ze is geweest tot heil en zege van het Rus sische proletariaat, (applaus)). In ons land heerscht momenteel een cri sis, zooals wij die nog nooit gekend hebben. Velen kunnen ondanks de lage prijzen niet meer krijgen wat het allernoodigste is. Vriend Albarda zegt: „Geduld, want er zal ongetwijfeld een betere tijd komen. In dien de tijden beter zijn zullen wij met dubbele kracht terugnemen wat we door de crisis verloren hebben". Maar hij zegt ook: „er zal een groote massa arbeiders zijn, die de regeeringen van den arbeid zal onder gaan". Die arbeiders blijven dus een be dreiging voor hen die werken. Oplappen is niet meer mogelijk: wij moeten helpen den ondergang van het kapitalistische stelsel te bevorderen. Marx en Engels hebben niet gedroomd van een rationalisatie zooals wij thans kennen. De S.D.A.P. gaat ondanks alles door met het verrichten van klein miezerig werk, waar we niets mee vooruit komen. De S. D.A.P. zegt dat er geen offensief is. De S.D. A.P. telt in hoofdzaak goed gesitueerde ar beiders, die orn een werkloozc niets geven. Spreker noemde het een beleediging voor de arbeidende klasse, dat Küpors naast onze prinses zitting heeft genomen in een comité dat de werkloozen steun geeft uit de armenkas. De autonomie der gemeenten bestaat niet meer; Rotterdam liep zelfs vooruit op de bepalingen van de regeering, doch de arbeidersklasse was daar sterk. Spreker herinnerde aan de handelwijze van de vier Amsterdamsche Soc. Dem. raads leden, waarvoor zij afgezet werden en waarvan er thans weer een in de Eerste Kamer is gekozen! Vervolgens kwam spreker tot het rapport- Weiter, dat door de liberalen een intelli gent stuk werk wordt genoemd. Er zijn evenwel van de verschillende hoofdstukken uit de begrooting onevenredige stukken af genomen. Men kan met de bezittende klas se geen compromis sluiten' De heer v. d. Brug ging vervolgens nader op het rap- port-Welter in, waarbij hij met nadruk wees op de bezuinigingen op het onderwijs. Was er geen geld tc halen van hen, die twee, drie en meer pensioenen hebben, zoo- als met Hilversum's burgemeester het ge val is? Waarom geen salarisverlaging voor de hqqgcre ambtenaren of van deJKopm-^ gin? Hun is volgens spreker alleen gezegd toch vooral den toestand van het land in het oog te willen houden. De O.S.P. kan zich met een dergelijke gang van zaken niet vereenigen. De bezittende klasse zal zelf onder moeten gaan. Wij hebben les ge had in hetgeen de bezittende klasse durft. Er kan geen ander antwoord komen, dan dat de bezittende klasse, als de arbeidende klasse naar beneden moet, deze ook mee moet vallen. Spreker deed tenslotte een beroep op de vrouwen om de anti-militairistische ge dachte te propageeren. De heer De Jager sprak, nadat de pro sou usgroep „De Stormvogels" was opgetre den, zijn goedkeuring uit over de propa gandistische waarde van het optreden van deze groep. Hij wees op de moeilijkheden welke dc O.S.P. heeft te doorstaan omdat zij tusscben de S.D.A.P. en Communisten in staat, waarbij hij tevens dc aandacht vestigde op het historische moment waarop do Russische revolutie uitbrak. Vervolgen?» besprak de heer De Jager het werk der Russische arbeidersklasse die heeft welen vast te houden aan de rovolutie. Hij roem de dan ook de taaie kracht van het Rus sische volk. Uitvoerig behandelde spreker dc Russische politiek. De O.S.P. moet zorgen dat men goed beseft, dat het. niet alleen voldoende is een partij goed op te bouwen. Men moet ook goed voortbouwen en zonder meer aanvaarden wat do partijleiding voor schrijft. Wij moeten ons ervoor hoeden de zelfde fouten te maken welke In do S.D. A.P. gemaakt zijn. De Duitsche republiek is uitgebroken on der den drang der massa, doch meer ook niet; men heeft volgens spreker daarbij evenwel het goede voorbeeld van de Russen niet in het oog gehouden. Men is in zee ge gaan met de jonkerklasse en de bourgeoi sie De gevolgen van deze ondoordachte daad zijn in Duitschland dan ook niet uit gebleven. Alle mooie dingen, waaraan dc soc. democratie zich heeft vergaapt, zijn daar van de agenda afgevoerd. Hier in Holland klapt men ook als Al barda de reformistische politiek verde digt! Vervolgens werd de Spaanschc revolutie gememoreerd, waarna hij cr met nadruk de aandacht op vestigde, dat men ervoor moet waken, dat de O.S.P. geen instru ment moet worden in handen van enkele leiders. Spreker wekte allen op om ten strijde te trekken tegen de reactie, welke over do geheele wereld wordt aangedreven tegen het opkomende proletariaat. Dc rcchtsche internationale heeft haar taak gedaan. Nu is er een taak voor de nieuwe orienteering. Voor de meeting had een demonstratie plaats. In den kleinen optocht werden en kele leuzen meegevoerd zooals: „Wij strij den voor Sovjet Rusland", „Dc O.S.P. strijdt tegen het militairisme" en „Wij strijden voor betere werkloozenuitkeering". POSTDUIVENVEREENIGING „DE LUCHTPOST". De uitslag van de wedvlucht gehouden vanuit Vilvoorde, afstand 152,3 km., op Zon dag j.l. is als volgt: In concours waren 277 duiven. Dc duiven waren in vrijheid te 8 uur. Aangewezen duif 10 ct. F. Harteman, met no. 6. Aangewezen duif 25 ct.. F. Harteman, met no. 4. Aankomst eerste duif 10 uur 4 min. 9 sec. Aankomst laatste duif 10 uur 28 min. 47 sec. De prijzen werden behaald als volgt: W. v. d. Riet 1, 23, 31. F. VVolffenbutel 2, 19, 45, 46, 58 59. J. Noorman 3, 5, 33. F. Harteman 4, 6, 38. A. Meskes 7, 22. G. Krij- nen 8. H. Schuurman 9, 57. J. Lablans 10, 40, 55, 63, 69. Ch. Ba art man 11, 14, 20, 26 27, 42, 60. 61, A. v. Eldert 12, F. v. Win terswijk 13, 52. H. v. Eeden 15, 65, 68. W. v. d. Brink 16. J. Steenbeek 17, 36. H. J. Hol 18, 21, 24, 35, 37. N. H. Egink 25. 29, 30, 32, 50. G. v. Essen 28, 43, 44, 4S. J. v. d. Geest 34, 66. R. Lammens 39, 53, 67. M. Pouwen 41, 54. M. Jansen 47. W. v. d. Belt 49. D. Hofland 51. M. v. d. Kuilen 56. H. J. v. d. Heuvel 62. W. v. d. Linden Jr. 64. R. Rik sen 70. Stand voor het kampioenschap tot en met St. Cathrien Waver. Duif: 1. H. .T. Hol 23-32 J. 953 94 punten. 2. C. Baartman 23-32 B 76-40 93 punten 3. N. H. Egink 9123 92 punten. 4. W. v. d. Riet 9104 91 punten. 5. W. v. d. Riet 9106 90 punten. Hok: 1. N. H. Egink 1400.30 punten. 2. C. Baartman 1205.35 punten. 3. R. Lammens 1015.45 punten. 4. H. J. Hol 968.70 punten. 5. D. Hofland S50.10 punten. ERNSTIG ONGEVAL. Een kind valt in een teil water. In een woning aan den Soestenveg stond gisteren een teil water in een slaapkamer, waar een kindje in een ledikant lag. De moeder verwijderde zich een oogenblik en in dat onbewaakte moment viel het kind uit het ledikant en kwam in dc teil terecht. Met vrij ernstige brandwonden aan rug, armen en beentjes is het kind naar het St. Elisabeth Ziekenhuis overgebracht. Ook hedenochtend was dc toestand van de kleine naar ons bij informatie bleek nog ernstigv Voordracht van Ds. de Jong uit Bussum in de Internationale School voor Wijsbegeerte Zaterdag en Zondag werd door ds. A. R. de Jong, uit Bussum, een cursus aan boven genoemde school gehouden over de wording van den nieuwen mcnsch. Spreker had dit onderwerp in drie dee- len verdeeld en sprak achtereenvolgens over: de renaissance mensch, de protestant sche mcnsch cn de nieuwe mensch. De renaissance is opgekomen uit de mid deleeuwen, een tijdperk, waarin de kudde geest ovcrheerscht en het hemelschc ideaal de mcnschen voor oogen staat. Hiertegen over is dc renaissance dc strooming die het individu een groote kans geeft en de nieuwe mensch erop \vij6t, dat het gaat om het leven hier. Kenmerkend voor de renais sance is het optimisme, de vreugde van Apollo, in tegenstelling ook met de hervor ming. Dc renaissance, die al voorbereid werd in de M.E., kunnen we bezien van uit het statische standpunt en vanuit het organische. Het eerste pluist uit cn syste matiseert, het tweede ziet het wereldgebeu ren als een wordingsproces; bij de renais sance gaat het om het levensproces in den tijd wat niet toegespitst wordt op een en kele denker, maar gezien moet worden als beweging van menschheidsgcbeuren. De renaissance cn de hervorming komen volgens spreker beide voort uit één wortel, de hervorming is alleen gerechtvaardigd als uiting van dc renaissance. Het is het mo ment van opstuwing en heeft als zoodanig beteekenis. Dc consequenties laten nu nog op zich wachten; de ware ontplooiing is pas moge lijk als de wereldrcnaissancc cr is, d. i. als Oost en West zich hebben vercenigd. In de levenspraktijk is weinig geneigdheid om zich mee tc laten ontvlammen door het den ken van den Oosterling; wat de Oosterling t.o.v. dc Westerling wel doet. De renassance-idee is uit religicuso be leving gDboren. In dc M.E. vindt men zeer sterk d,e Ro mcinsche \crwachting van een komende wereldbevrijder. Er leeft een abt Joachim van Fiorc, die de wereldgeschiedenis uit beeldde met een goddelijk plan in een drie ledig schema. Deze punten werden door spr. uitvoerig behandeld, waaruit ons duidelijk werd, het groote verband tusscben de M.E., dc renaissance, de hervorming en de stroo mingen die binnen de officicele kerk om tot vrijwel gelijke conclusies komen. Merkwaardig zijn in -dit verband twee werken uit dien tijd, n.l. een over Pieter Petrus) dc Ploeger (in Engeland) cn het andere over Johannes dc Akkerman (in Bohemen). In het eerste vinden we de aktieve, in het twe ?de de bezonken mensch beschreven, beiden strijdend voor de nieuwe beginselen. Uit dit alles ontslaat het stelsel zooals wij het nu nog kennen, uit de kruistochten komen voort de burgers, steden, handel, banken, goudimport, het kapitalisme, de duistere achtergrond van al 't wonderlijke gebeuren, dat doorgeziekt moet worden, De renaissance mensch echter bestaat niet, is alleen maar te verbeelden. Giordano Bruno en Erasmus zijn twee grooten uit dezen tijd. Bruno stelt de mensch in zijn kleinheid in de grootheid van het heelal, Erasmus is de stille peinzer, die de nieuwe bezinning brengt en de levenshouding brengt van den nieuwen mensch die den vrede wil. Zoo komen we tot de protestantsche mensch, die zijn individualiseering aan de hervorming te danken heeft. Achtereenvolgens worden behandeld: Luther en Calvijn, als twee vertegenwoordi gers. De hervorming wil de godsdienstig ethi sche wedergeboorte, het is de verdieping van dc renaissance geest op godsdienstig ethisch gebied. Spr. ziet de doorbraak in 1517 als een g2- volg van een allang opgekomen strijd tegen dc aflaat. Augustinus reeds kwam hier tegen op in zijn woorden: ik wensch te weten God en de ziel, niets meer, in 't ge heel niets. De mensch moet persoonlijk losbreken èn zich veilig stellen. Zoo heeft de hervorming principieele waarde in het tijdsverband, maar is eenzijdig. Luther wenschte de nieuwe beleving van de oudo geloofswoorden. Spr. ziet Luther tc Worms als dc groote mensch op het grootsche moment. Maar Luther trok de lijn niet consequent door, vooral als hij zich later verzet tegen den boerenopstand, gebo ren uit een bevrijdingsdrang van onder op. Feitelijk is Luther tegen de vrijheid van den gsest, want dat beteekende de vrijheid in het leven de zelfaangestoken brand kan hij niet meer overzien, zegt hij. Calvijn is populairder en consequenter, hij stelt zich op het kapitalisme dat komen gaat. De souvereiniteit Gods gaat hem boven alles, daarom aanvaardt hij den op stand om des gewetenswille ook. Ook Cal vijn leeft in eenzijdigheid; in de wetgeving tc Genèvo is veel vastgelegd en verstard. De ketters en sekten, die opkomen tegen niet-protestantsch. terwijl het vrijzinnig- protestantisme van afkomst uit de renais sance is. De afbraak, is noodig om door de inzin king heen tot de vrije religiositeit te gera ken, want de protestant stond buiten de cultuur. De vrij religieuze mensch wil in de cultuur staan en openstaan voor de alge- meenc religieuz3 waarden in de geheele wereld. Dc vraag: hoe 6taat deze mensch nu t.o.v. de Christusfiguur?, beantwoordt spreker als volgt: De Christus is van alle volken, al zal elk volk zijn religieuze be leving uiten in zijn eigen ingeleefden vorm. Staan we op het standpunt van den nieuwen mensch, dan is er geen volstrekte vorm meer. Deze mensch heeft een 6terk critische inslag, want hij is wakker geworden. En hij is humoristisch, want hij heeft het in zicht van de betrekkelijkheid aller dingen.- Daartoe is de wedergeboorte noodig, de mensch most worden van Gods geslacht. De nieuwe mensch laat dc natuur op nieuwe wijze spreken; cr komt een andere verhouding van ouders cn kinderen en wat merkwaardig is, het gaat altijd samen met de vrcdesgedachte. Erasmus was daarvan een sterk voorbeeld. Luthor brengt het geweld naar voren. Erasmus is de vredesapostel van zijn tijd. De humanist is ook cosmopolitisch on danks zijn nationalisme; hij weet: aan den anderen kant van de grens wonen ook mensch en; ook godsdienstig is hij een cosmopoliet. In de 19e eeuw zijn twee richtingen: 1. die van de twijfel aan den nieuwen die geen of materialistisch idealen heeft, en 2. die van het groote geloof in den mensch, welke dc utopistische staat zou kunnen stichten. De 20c eeuw daarentegen kenmerkt zich door een sterk geloof in het menschzijn naar alle zijden, met zijn gosde cn zijn kwade kanten, men tracht dan zooveel mogelijk tc zien wat de mcnsch is cn de innerlijke dreigende gevaren. Alle mogelijkheden moe ten ten goede aangewend worden. Dc mensch is besloten in het kosmische geheel; is het brandpunt van kosmische energie, waarin deze tot zelfbewustzijn komt. De mensch staat dan niet meer tegenover het vreemde, maar heeft innerlijk contact met de kosmos cn ontdekt dat het het meer- dan-ik is, wat hem beweegt. Hij durft in dc wereld tc staan, waar hij het materiaal voor zijn plicht vindt. Hij is ook cultuur- mensch die weet wat kunst beteekent, waarin rlc natuur vergeestelijkt wordt. Naast de beeldingskunst ook de gemeen schapskunst, die tracht een goede samen leving tc stichten. Hij kent geen angst, want hij is op alles voorbereid: de mensch in geostesbezinning met de nieuwe auto cratie van binnen uit behecrscht alles. Hij is zeer critisch, want de absolute norm be staat niet meer. Als hij een norm aanlegt, dan die van het godmenschelijke. Ontvankelijk, stil cn open is die mensch, liefhebbend èn dc engel èn de daemon. Hij wordt steeds eerbiediger tegenover het le ven (Schweitzer). In de harmonie der samenleving is hij ook verantwoordelijk voor den ander: Ilij tracht wakker te maken, zonder dwang op tc leggen, voorbereid op teleurstelling en levenstragiek, want niet alleen is er een opgaande, er is een schommelende lijn. Hij weet: al zinkt mijn schip, het zinkt naar dieper zeeén. Deze strijd is 6amen te vatten in 't eene begrip: Vrcdesarbeid in groote èn in engen zin. Zoo is ook de opvoeding van het nieuwe geslacht. Opvoeden is nu: kans geven om wakker te worden tot zelfopvoeding. Dagelij ks City Theater, Westsingel 7. Vertooning van „Tot eiken Prijs" („Een liefde in Wee- nen"). Rembrandt Theater, Langestraat Vertoo ning van „Menschen achter tralies." Museum Fléhite, Westsingel. (Uitgezon derd des Zondags). Theosofische Bibliotheek. Gebouw Theos. Vereeniging, Regcntesselaan. lederen dag van 68 uur. Openbaro Leeszaal met Jeugdleeszaal en Bibliotheek, Muurhuizen 9. R.-K. Leeszaal, Nieuwsraat 24. Vredesbibliotheek, Arnhemscheweg 50. Leeszaal Handelsregister, Arnh. weg 23- Tot en rnet 4 Aug.: City Theater, Vacantie- matyiee, vertooning van „De avonturen van Tom Sawyer", 2X/Z uur. 16 Augustus, School voor Wijsbegeerte, leergang over critische philosophic. 2 Aug. Oranjevereeniging. Muzikale rond gang en filmvoorstelling (Hof), resp. 7 en 9% uur. i12 Augustus, School voor Wijsbegeerte, Prof. Dr. Frank uit Berlijn over „Die Russi sche Geistesart in Ihrer Beziehung zur Westlichen." 9 Aug. ,,'t Boompje." Vergadering Nederl. Fascistenbond. 8 uur. 13 en 14 Augustus, School voor Wijsbe geerte, Mr. J. J. Boasson over „Levenshou ding van den modernen mensch, zooals die is en zooals die behoort te zijn." 1520 Augustus, School voor Wijsbe geerte, Prof. Dr. Haberlin over „Das Aesthe- tische Bewustsein." 2227 Augustus, School voor Wijsbe geerte, Dr. Bicrens de Haan over „Dc idealis tische gedachte in haar hoofdgestalten." 9 Augustus—3 September, School voor Wijsbegeerte, Prof. Dr. Clay over „Een na- Uuurljjk^prde dep ^eteu^ch^pjpeguT Koffietafel. Schotscho reep. Middagtafel. Vlcesch: saucijsjes. Groente: Bloemkool. Aardappelen: Gewoon. Nagerecht: radiopudding. Men maakt een aantal bananen fijn en doet dc fijngemaakto vrucht in een pud dingvorm. Daarna overgieten met een laag je abrikozenjam cn vervolgens met custard- vla. Af laten koelen cn daarna opdienen. 3—4 September, School voor Wijsbegeerte, Mevrouw Dr. J. D. v. d. Bergh van Eysinga Elias over „Arbeid en Sexc." UTRECHT. 25 Juli t/m 1 Augustus, opvoering van Bouwmeester's revue „Wat doe je in de kou." 8 uur. BURGERLIJKE STAND. 30 Juli. Geboren: Reinera Johanna, d. v. 'Anto- nius Gerhardus Keizer en Gijsbcrtha Anna van den Hoven; Gerarda Johanna, d. v. Gerardus Anthonia Machiclse en Adriana Johanna van Schijndcl. Moderne DAMES HANDSCHOENEN 0.98, 0.89, 0.69, 0.49 en 39 CENT Natuurlijk weer in LANGESTRAAT 81 AMERSFOORT LAflUCd OMREKENINGSKOERSEN. Off. Not. Niet Off. 30 Juli I Aug. 12 uur Londen 8.73 8.72J4 Berlijn59.05 59.02>4 Parijs9.7314 a735a Brussel 34.50 34.50 Zurich 48.40 48.36 j Kopenhagen..™... 47.50 47.20 'j Oslo 44.50 44.20 'j Stockholm 45.50 45.20 New-York2.483/« 2.48% Milaan12.67 y2 12.71 Medegedeeld door de Rotterd. Bankvereen. 1907 1932 Den 15 Augustus ho- gj pen onze geliefde ég Ouders 0 WILLtAl VAN KUSBF H en m CAMINA CATRARINA I VERKADE H m hunne 25-jarige echt- S vereeniging te herden- ken. I Hunne danlkfoare g kinderen. H W. VAN KLiEEF en Verloofde. ffl C. VAN KLEEF en Verloofde. H M. BERGMAN— VAN KLEEF. J. M. BERGM1AN. C VAN KLEEF. Receptie Zaterdag, 13 §j Augustus 24 uur n.m. B3 Zwaanstraat 4 Amers- s foort. §J is tot nadere aankondiging De echte Friesche Kruidkoek van Taconis Heereiween 55 ct. per pak van 4 reep koek PLANTSOEN West hoek St. Jorisstraat, Tel. 941. Onze zaak is des Zondags van 1012 en 68 open. Reserve Officier zoekt KAMER MET PENSION nabijheid Kazerne van 4-27 Augustus. Zaterdag en Zon dag niet aanwezig. Br. met prijsopgave onder No. 4953 bui\ Amersf, JDagfolad.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1932 | | pagina 3