DE CRISIS OP EEN KEERPUNT?
Maandag 12 September 1932
31e Jaargang No. 63
BIJENTEELT TE SOEST
Het handeldrijven door de
Alg. Vereeniging
Dr. C. J. KONING t
Hoopgevende teekenen, doch ook
nog steeds factoren van on
zekerheid
Na de langdurige periode van toenemende
depressie is in den jongstcn tijd een ontwik
keling te constatecren die, ais zij verderen
voortgang mocht maken, de aanvang kan
Mijken te zijn geweest van het lang verbeide
economische herstel.
De prijzen van verschillende artikelen
heben een sinds lang ongekend niveau be
reikt; in enkele gevallen, zooals voor ka
toen, rubber en suiker, zijn zij welhaast dub
bel zoo hoog als iu het begin van dezen zo
mer. Op de effectenbeurzen zijn een reeks
\an aandcelcn binnen een tijdsverloop van
eenige weken in waarde verdubbeld, ver-
drie- of mcervoudigd. Van wellicht nog moer
belang dan de effecten- en goederenmarkt-
ten ingetreden prijsstijging is de omstandig
heid, dat de handel, die langen tijd tot een
minimum was ingekrompen, weer een aan
zienlijken omvang heeft aangenomen. Dit
wijst op een toeneming van de onderne
mingslust, die vooral belangrijk is als sym-
ptoon van een terugkeerend vertrouwen,
waar zonder een her-stel in zaken niet mo
gelijk zou zijn.
Nu dient men de beteekenis van de plot
selinge frontverandering op effecten- en goe
derenmarkten niet te overschatten. De effec
tenbeurs vooral kan geenszins beschouwd
worden als een betrouwbare barometer van
den economischen toestand, voornamelijk
wegens de sterke speculatieve invloeden, die
zich doen gevoelen. Maar evenzeer is het een
legende, dat „de speculatie'' het in haar
hand zou hebben, de beurskoersen, resp. de
goederenprijzen naar willekeur naar bene
den te gooien of deze op te zetten. De rol, die
de speculatie vervult, bestaat hierin, dat zij
gebruik, of ook wel misbruik, maakt
van bestaande verhoudingen of van de ont
wikkeling, die zij in de toekomst meent te
kunnen verwachten. Natuurlijk vervalt zij
hierbij dikwijls in grove overdrijvingen en
de toekomst zal dan ook moeten lccren, of
het bijna grenzelooze optimisme, waaraan de
beurs zich thans overgeeft, wel door de ver
der economische ontwikkeling zal worden
gerechtvaardigd.
Wat de goederenmarkten betreft, wordt
de bevrediging over de ingetreden prijsstij
ging eeni.gszins getemperd door de overwe
ging, dat deze, op een enkele uitzondering
na, niet door een natuurlijk herstel van het
evenwicht tusschcn v raag en aanbod is ver
oorzaakt, maar door een kunstmatige - be
perking der productie door internationale
overeenkomsten (suiker, tin enz.), het tijde
lijk van de markt houden van voorraden
(katoen, koffie, stimuleering van aankoopen
door credietuitbreiding (de steunactie dor
Amerikaansche regcering) en wat dies meer
zij. De zwakke plekken van het economisch
leven zijn niet geheeld; men heeft ze slechts
bedekt, in de hoop, dat ze, wanneer het
Jieele economische gestel krachtiger moch
ten worden, wel van zelf zullen verdwijnen.
De prijsstijging op dc goederenmarkten
zal slechts dan blijken een rccele basis te
hebben, wanneer niet alleen van de zijdp
der productie, maar ook van die der con
sumptie, een verbetering intreedt. En in
laatstbedoeld opzicht is oen gematigd opti
misme wellicht gerechtvaardigd. De voort
durende daling der prijzen heeft tot gevolg
gehad, dat zoowel fabrikanten, die grond
stoffen verwerken, als de groot- en kleinhan
del, die het afgewerkte product aan het pu
bliek aanbieden, zich bij hun aankoopen
sl.eis" beperkt hebben. Zij kochten slechts
mono r'smaat, omdat dc ervaring geleerd
bad. dat wat heden werd gekocht, morgen
1e duui kon blijken te zijn of in elk geval
goedkooper betrokken kon vyorden. Nu de
prijzen weer stijgen, is dit motief vervallen.
Integendeel mag worden verwacht, dat de
uitgeputte voorraden geleidelijk weer zul
len worden aangevuld, en de hierdoor ont
staande vraag zal op haar beurt de prijsstij
ging in de hand werken.
Het begin van zulk een ontwikkeling is
thans reeds te constatecren; het snelle tem
po, waarin de prijsstijging op dc goederen
markten zich voltrekt, vormt echter een rem
voor de aankoopen, omdat gevreesd wordt,
'lat een terugslag niet zal kunnen uitblijven.
In het belang van een terugkeer van racer
stabiele verhoudingen zou dan ook een ge-
eidelijk heitol der goederenprijzen verre
e \erkiezen zijn bo\en de sprongsgewwzc
prijsstijging, die wij in den jongstcn iijd
meemaken.
Tenslotte zullen industrie en handel hun
goedeien weer hij het publiek moeten kun
nen afzetten; dit nu zal slechts mogelijk
zijn, wanneer de koopkracht, als gevolg van
een algemeen herstel, weer toeneemt. Men
-'fce hier te doen met een cirkelgang, waar
in begin en eind moeilijk tc onderscheiden
z«jn. Moch de prijsstijging echter de produ
centen van grondstoffen en dc industrie ann
exing geven tot een uitbreiding hunner
eerzaamheden, dan zal cic werkgelegen
1 automatisch toenemen en daarmede
0D_ c koopkracht weer grooter worden,
-enige teekenen, dat liet in deze richting
"al. zijn reeds te bespeuren. Zoo heeft de
- merikaansche kunstzijde-industrie na een
Sterke inkrimping der bedrijvigheid haar
P oductio weer aanmerkelijk uitgebreid en
lie\ rU'r 01 0,0 andere branches komen meer
bevredigende berichten binnen. Het zou
de ,1e hieruit af te leiden, dat
betreffende industrieën thans weer
wmst werken. Wel heeft het aanpas-
aJRsfrocos tijdens de crisis er toe geleid,
f P' Pr°ductie-kostcn in het algemeen
vv,'*v 7Jin- niaar toch zijn de tegen-
oordige, verhoogde prijzen, in verreweg de
meeste gevallen nog lang niet voldoende
voor een winstgevend bedrijf. Vaak geeft
men er niettemin de voorkeur aan, het werk
te hervatten, ten eerste omdat een stilliggend
bedrijf ook aanzienlijk kosten met zich
brengt, en anderzijds om paraat te zijn, voor
het geval de verbetering inocht doorzetten
en tot een toeneming der vraag door dc i er-
bruikers mocht leiden. Wij meencn, dit even
n het licht te moeten stellen, omdat uit de
scherpe stijging der beurskoersen zou kun
nen worden afgeleid, dat het leed reeds we
der geleden is, en de bedrijven in het alge
meen weder winst afwerpen.
In werkelijkheid zijn dc vele moeilijkhe
den, waarmede het bedrijfsleven in dc ach
er ons liggende periode te. kampen heeft,
natuurlijk nog niet overwonnen. Men denko
slechts aan de belemmering van het inter
nationale handelsverkeer door de verhoo
ging van invoerrechten, contingentccrings-
maatregelen en invoerverboden. Maar ook
in dit opzicht is een zekere kentering te be
speuren. Hot besef, dat oen belemmering
van den invoer niet mogelijk is zonder ook
den eigen export ernstig te schaden, begint
langzamerhand gemeengoed te worden en
mag verwachten, dat het streven naar een
algemccne verlaging van invoerrechten in
den komenden tijd verdere vorderingen zal
maken.
Rest de \raag, óf en in hoeverre de op de
beurs ingetreden krachtige koersstijging
rechtstreeks kan leiden tot een verhooging
van den koopkracht. De toestand in ons
land is wel niet zoo als in de Vereenigde
Staten, waar op dc beurs behaalde winsten
door het groote publiek, dat er veel meer
aan den beurshandel deelneemt dan hier,
beschouwd worden als een welkome aan
vulling van het gewone huishoudbudget, en
dan ook uitgegeven worden voor aan
koopen van artikelen van dagélijksch ge
bruik of van luxe-goederen. Maar ook hier
tc lande maakt het, dc speculanten, wier
aantal natuurlijk betrekkelijk beperkt
nog buiten beschouwing latend, voor do
kooplust. Aan breede kringen, die een meer
of minder groot deel van hun vermogen in
effecten hebben belegd, een aanmerkelijk
verschil, of zij hun effectenbezit dag aan
dag in waarde zien achteruitgaan clan wel
of zij de reeds als definitief beschouwde
verliezen geheel of ten deele kunnen in
halen.
Overigens grijpen de raderen van het eco
nomisch leven zoo nauw in elkaar, dat een
opleving niet tot een bepaald gebied beperkt
blijft, maar zieli al spoedig over de geheele
wereld doet gevoelen. Zoo is het als symp
toom van belang, dat de diamantnijverheid,
die voor onze hoofdstad nog steeds van
groove beteekenis is, in den jongstcn tijd
duidelijke teekencn van herstel tc zien
geeft, wegens een opleving van dc vraag
uit. verschillende landen in Europa en aan
de overzijde van den Oceaan. Dat een zoo
bij uitsick luxe-bedrijf, dat meer clan ecnig
ander den invloed der conjunctuurwijzi
gingen ondergaat, een aanmerkelijke ^er-
betering registreert, mag wel worden be
schouwd als een aanwijzing van een veran
dering ten goede in de ulgemecnc conjunc
tuur.
Alle factoren tegen elkander afwegende,
mag men dan ook constatecren dat, wan
neer niet alle teekencn bedriegen, liet diepte
punt van de crisis overschreden is, daarbij
dc beantwoording van de vraag, of cle beurs
de op handen zijnde verbetering niet al te
snel en in te overdreven mate disconteert,
aan de toekomst overlatende. Dat do ont
wikkeling zich in cén gestadig opgaande
lijn zal voltrekken, mag nauwelijks worden
verwacht. Ups en clowns zullen ook ditmaal
vermoedelijk niet kunnen uitblijven. Het
feit, da» reeds weder cle mogelijkheid van
een blijvende verbetering onder do oogen
kan worden gezien, stemt, na tie vele ellen
de, die de wereld de laatst" jaren heeft mee
gemaakt, reeds tot voldoening.
Engelands toekomstige koningin rijdt met haar groot
ouders, die zich op het oogenblik in Schotland bevinden
(kasteel Balmoral), naar de kerk. Men beschouwt het
kleinkind van koning George en koningin Mary van Enge
land als de toekomstige troonopvolgster, daar men in En-
geland dc hoop bijna heeft opgegeven, dat dc prins van
Wales nog eens zal gaan trouwen.
Kopenhagen, 11 Sept. (II.N.) Vol
gens een bericht uit Angmagssalik, (Groen
land), heeft hei ïadiostation aldaar Zon
dagmiddag van 3 uur 10 tot <1 uur 23 nood
seinen opgevangen van het vliegtuig van
dc familie Hutchinson, dat seinde, dat liet
a .10 mijl ten Zuid-Westen van genoemd
slation zich bevond. Het vliegtuig meldde,
dat het op zee een noodlanding had moeten
maken. Na 4 uur 25 zijn geen seinen meer
gehoord. De seinen zijn ook opgevangen
door het Engclschc visscherschip Lord Tal
bot, dat zich in de buurt bevond. liet schip
spoedde zich naar de aahgegeven plaats,
maar kon geen spoor van het vliegtuig
ontdekken. Het vliegtuig dat met S passa
giers bemand is, waaronder de lieer en
mevrouw Hutchinson en 2 kinderen, was
langs cle kust. van Julia Nehaal» naar
Angmagssalik onderweg. De autoriteiten te
Kopenhagen trachten zicli in verbinding te
stellen met Knut Rasmussen, die zich ten
Zuid-Oosten van Groenland op den kottor
Th. Stauning bevindt om hem opdracht te
geven onverwijld naar clc plaats van het
vliegtuig tc begeven.
DE WINNAAR VAN DE EUROPA
RONDVLUCHT.
Zwirko doode'ijk verongelukt.
Kattow itz, 11 Sept. (V. D.) Zondag
morgen tegen acht uur is cle winnaar van
de Europa-rondvlucht, de Poolsche vlieger
Zwirko, op een vlucht naar Praag, waar hij
aan een v liogdcmonstralie zou deelnemen
bij Horni Terlicko, in dc omgeving van
Teschen, met zijn vliegtuig doodelijk ver
ongelukt.
Het toestel werd geheel vernield. Zwirko
en zijn metgezel Wigura werden als lijken
geborgen.
Naar tot nu toe reeds is komen vast te
staan is bet vliegtuig in een wervel- of on-
weersstorm geraakt, waarbij de linkervleu
gel afbrak. Met vliegtuig kwam in de om
geving van Tsjechisch Teschcn. dicht bij dc
Poolsch-Tsjechische grens, op een berg te
recht, waarbij het na aanraking met een
boom geheel werd vernield. Dc lijken van
Zwirko en Wigura werden deerlijk ver
minkt naar het dichtstbijgclegcn spoorweg
station overgebracht, vanwaar zij naar
Warschau zullen worden vervoerd.
De Tsjechische Aero-Club te Prang, welke
direct van het ongeluk in kennis werd ge
steld, heeft het concours afgelast. Het toe
stel was hetzelfde als cle machine, waar
mede Zwirko zijn successen bij de Europa
rondvlucht heeft behaald.
f-W'jv 'ïf
De Deenscao koning heeit, bij wijze van zuinigheidsmaatregel, besloten zijn lijf
garde op te heften. De laatste parade der „bcrcnmutsen"-garde voor koning
Chrislaan (links).
De heer Van Boven verklaart zich
op aandrang der leden bereid
bestuurslid te blijven
Soest. De afdccling Soest van de Ned
Ver. tot bevordering van bijenteelt hield
Vrijdagavond een goed bezochte vergade
ring onder presidium van den heer E. J
ten Raa. Na lezing <^r notulen door den
vvaarn. secretaris, clen heer Harry Roo^.
die ongewijzigd werden goedgekeurd, werd
allereerst voorzien in de, vacature ontstaan
door het bedanken als bestuurslid van den
heer C van Boven. De voorzitter deelde
mede, dal het den leden zeker is gegaan
als cle bestuursleden, dat zij dit plotseling
bedanken hebben aangevoeld als een don
clorslag bij helderen hemel. Dan vertelt
spreker hoe clc lieer Van Boven tot dit be
sluit is gekomen.
„Zeker spreek ik", aldus de Voorzitter
„ook namens U allen, wanneer ik nog her
haal, wat ik in een bestuursvergadering
reeds heb gezegd, dat het ons ten zeerste
spijt, dat de secretaris vooral op deze wijze,
zijri functie heeft neergelegd. Wij allen
hebben zijn werk ten zeerste gewaardeerd
en daarom wil spreker nogmaals een poging
doen, om clc heer v. B. als bestuurslid voor
onze vereeniging te behouden. Dc Voorzit
ter verzocht hem een ovcntueelc herbcnoe
ming tc willen aanvaarden.
Ook andere leden sluiten zich bij d
woorden van clcn Voorzitter aan. De heer-
Van Boven bezwijkt tenslotte voor deze al
gemccne aandrang en stolt zich weder ver
kiesbaar. Bij handopsteking wordt daarop
dc heer Van Boven algemeen weer tot be
stuurslid herkozen en hij zal weer de func
tie van secretaris waarnemen.
Daarop wordt behandeld ccn schrijven
van cle afd. Amersfoort om dc algemcene
vergadering van de Nod. Ver. tot bevorde
ring van Bijenteelt te doen besluiten, cle
afd. Handel van die vereeniging te verbie
den een kleinhandel in honing te drijven.
De lieer Van Boven is hier tegen t;n her
innert aan het voorstel Borne het vorig
jaar wellicht wat tc laat, althans het
is niet-behandeld hij clc alg. vergadering
ingediend, om de afd. Handel op te heffen
en daarvan een honing- en wascentralc te
maken. Dit voorstel strijdt volgens spreker
met dat- van de afd. Amersfoort.
De Voorzitter vindt, dal beide voorstellen
niet met elkaar in strijd zijn, maar als het
voorstcl-Borne alsnog aan clc orde komt en
wordt aangenomen, zal het voorstel Amcrs
foort overbodig zijn. andaar dat de Voor
zitter voorstelt de afd. Bovne te vragen of
zij aan hun voorstel van verleden jaar ge
stand doet en zoo ja, dan dat voorstel te
.-leunen. Mocht dit voorstcl-Borne niet wor
den aangenomen, alsdan het voorstel
Amersfoort tc doen behandelen daaraan
adhaesio tc betuigen.
Na eenige discussie wordt het voorstel
van den voorzitter met meerderheid van
stemmen aangenomen.
Volgens besluit van de vorige vergade
ring zou het bestuur verdere stappen doen
voor het houden van een cursus in bijen
kasten maken, in den a.s. winter te hou
den. Daaromtrent deelde cle voorzitter mede,
dat de heer Stern, wonende in cle Birki we
der bereid is, zijn schuur af te staan voor
dezen cursus. Als onderwijzer is aange
zocht den lieer Jckel uit Amersfoort, een
meubelmaker, die alleszins bekwaam is,
wijl hij de 'kasten voor dc afd. Handel van
de Alg. Ver. tot bevordering der Bijenteelt
maakt. De kosten zullen slechts 12V« cent
per uur bedragen dus per avond 25 cent
voor icdero deelnemer. Een avond por
week denkt men te timmeren.
Na deze mededeeling gaven zich nog
weer een zestal personen voor deelname
op, zoodat er nu reeds 12 cursisten zijn.
De afdeelingen Baarn, Amersfoort en
Zeist zijn ook van dezen cursus verwittigd
en cle leden voor deelname uitgenoodigd.
De heer Roos deelde mede. dat zich te
Bilthoven een zeer bijzonder en interessant
oorval in dc bijenwereld voordeed, n.l. daar
had iemand, die juist graag een zwerm wil
de hebben in zijn tuin aan een dooden boon»
dezer dagen een groote zwerm gevonden,
die er zeker al een paar maanden had ge
hangen. Het bijenvolk had reeds vier groote
raten gemaakt. Als het. regende hingen de
bijen als een gordijn over dc raten. Een en
ander wekte zeer de belangstelling der le
den. Men maakte het plan Zondag deze
bijzonderheid te gaan zien en zoo mogelijk
tc fotografeeren cn den eigenaar tc advisee-
ren een afdakje boven den tros te maken
en het verder zoo te laten hengen, om te
zien of do zwerm den winter zonder ver
dere beschutting zou doorkomen. Voor voe
dering nu dezer dagen moet worden
zoror gedragen.
Tenslotte werd nog herinnert aan de ex
cursie, die men Zaterdag 10 dezer zou hou
den naar de bijenvolken op de heide.
Omtrent deze excursie kunnen wij nog
mededeelen, dat verscheidene leden om half
drie bij het station Soestduincn waren, om
allereerst te fietsen naar de Paltz bij boer
Voorthuvzen, waar de kasten en korven
van Harry Roos waren geplaatst. Eenige
olken werden bezichtigd, waarbij dc heer
Van Kimt, bijenteelllceraar te Soest, do
leiding had.
Daarna trok men langs het fietspad in
dc richting Den Dolder om bij Van der
Vlist de standen van de hoeren Van Breu-
kelen, Ten Raa en Westervcld te bezichti
gen, om ton slotte naar „de Eerste Aanleg"'
van Hornveld te peddelen, waar de volken
van Groencstein, Altcna Sr., en Jr. en Holst
waren geplaatst. Het beeld, dat alle volken
te zien gaven was, dat dc heidedracht vrij
wel in deze omgeving is mislukt. Men krijgt
nog wel wat heidehoning, maar lang niet
zooveel, als dc twee voorgaande jaren. En
toch is het weer vrijwel steeds zeer mooi
geweest. Zelfs hebben wc een hittegolf ge-
bad, die over het algemeen voor de bijen
hebt is. Waarom de beide dit jaar hier
slecht gchonigd heeft is niet te verklaren,
't Was een mooie excursie die tot ruim
half zes duurde.
Bus sum, 11 Sept. In den ouderdom van
69 jaar is heden te Bussum overleden dr. C.
J. Koning, bekend bacterioloog, o.m. grond
vester van het wetenschappelijk melkon-
derzoek.
De heer Koning heeft tc Amsterdam zijn
apothekersstudic volbracht. Sedert 1890 was
hij te Bussura gevestigd als apotheker, ter
wijl hij tevens zijn laboratoriumstudiën
voortzette. In 1911 werd hij door de univer
siteit van Groningen benoemd tot doctor
li. c. in de micro- cn bacteriologie.
Dc overledene heeft verschillende functies
in organisaties hekleed, o.m. was hij voor
zitter van de Gczondheidscornm'ssie in het
Gooi. Voorts heeft hij onderscheidene onder
zoekingen verricht op tabak cn paddestoe
len. Verscheiden publicaties zijn van zijn
hand verschenen.
NED. HERVORMDE KERK.
V e e n e n d a a 1. In dc vacature wijlen
M. Jongebreur is bij de Nedcrl. Hervormde
kerk alhier beroepen ds. C. J. v. d. Graaf
te N*ij kerk.
AUTO TEGEN EEN BOOM GEREDEN.
Twee kinderen ernstig gewond.
Ede, 11 September. Zondagvoormiddag
had op den betonweg naar Arnhem bij den
Langenberg een ernstig auto-ongeluk plaats.
Vooral wanneer deze weg een weinig nat
begint tc worden door den regen, is hij het
gevaarlijkst. Wordt hij goed nat, dan wordt
de gladheid weer minder.
De heer D. Pas uit. Hilversum naderde
van de richting Ede van het gedeelte dat
nog straatweg is met zijn auto, waarin met
hem zijne echtgcnootc en vier kinderen
gezeten waren, den betonweg. Een paar
honderd meter op dien betonweg gekomen,
slipte de auto plotseling van den weg te
gen een boom. Alle inzittenden werden
door clen schok en door glasscherven ge
wond, waarvan twee kinderen ernstig.
Dr. Hciman9 verleende de eerste hulp.
Mevrouw P. cn drie kinderen konden met
een gewone auto, die juist passeerde naar
het diaconessenhuis te Arnhem vervoerd
worden. Een jongetje van ongeveer tien
jaar moest evenwel per ziekenauto naar
dat ziekenhuis overgebracht worden, daar
hij buiten bewustzijn verkeerde. Zijn toe
stand was zeer ernstig.
BOND VAN JONGE LIBERALEN.
Jong.Llberaal propagonda-fonds.
Hilversum, 10 Sept. Teneinde te doen
uitkomen, dat de Jonge Liberalen de Vrij-
bondelsvaan nog steeds hooghouden organi
seert het Jong-Liberaal Propaganda-fonds
met medewerking van de plaatselijk? afdee-
ling van den Bond van Jonge Liberalen op
Zaterdag 17 September alhier een landdag,
die geneel gewijd is aan den vrijhandel.
Deze bijeenkomst heeft plaats in de uit
spanning Groot Kicvitsdal aan den Soestdijk-
schen straatweg en vangt aan des middags
te 3.15 uur. Mej. mr. E. C. van Dorp, mr. N.
J. C. M. Kappeync v. d. Coppello en mr. F.
Hollander hebben de uitooodiging om al
daar een rede tc houden reeds aangenomen,
terwijl het organisatiecomité voor hetzelfde
doel nog met dr. I. H. J. Vos, lid dor Tweede
Kamer, in bespreking is.
Mej. van Dorp 6prcekt over: „Waarom
verdient Vrijhandel de voorkeur?" Mr. Kap-
peyne behandelt de funeste uitwerking van
het protectionisme op de internationale
samenleving en mr. Hollander zal de taak
uiteenzetten, die de jonge liberalen ten aan
zien van den vrijhandel moeten volbrengen^
