AMERSFOORTSCH DAGBLAD
Dinsdag 13 September 1932
31e Jaargang No. 64
TWEEDE BLAD
DE REGEERING HELPT
ROTTERDAM
Leeningen van 10 en 24
millioen
INBRAKEN TE ALMELO
,en
Je Bruid van het Glomdal
Mits de gemeente zorgt voor een
op reëelen grond opgemaakte
sluitende begrooting
Rotterdam, 10 September. Dc vlot-
ende schuld der gemeente Rotterdam be-
roee op 1 October 1931 171/* millioen. Dit
bedrag was op 1 Januari 1932, voornamelijk
ongevolge van de betalingen wegens rente
n aflossingen van vroeger aangegane geld
leningen tot 33.3 millioen opgeloopen. Op
et oogenblik bedraagt de kasschuld
39.170.000.
Op 1 Januari 1932 was het bedrag, dat
oor het uitvoeren van buitengewone wer-
in het afgeloopen jaar was uitgegeven
in dat nog niet in een vaste leening was
genomen te stellen op 27Vt millioen.
eze uitgaven hadden betrekking o.a. op
bouw van de electriciteitsfabriek, het
aven van havens, de uitbreiding van het
Telefoonnet, den aankoop van materiaal voor
de tram, de stichting van een nieuwe Rijks-
ruminrichting, scholenbouw, enz. Aange-
ien het college zich genoodzaakt zag de
kapitaalsuitgaven tot de strikt noodzakelij
ke te beperken, hebben deze in het verstre
ken deel van 1932 geen groote bedragen ge-
I vorderd. Daarnaast is de vlottende schuld
Sèrmeerdcrd met de bedragen, die wegens
de bijzondere uitgaven van Maatschappelijk
Hulpbetoon ten laste van de gemeente zijn
gebleven. Rekening houdend met hetgeen
I ook in 1930 en in 1931 te dier zake werd
betaald, kan de som, die voor overboeking
i naar den kapitaalsdienst (crisisdienst) in
aanmerking komt op ruim 10 millioen
Horden gesteld.
■Daar het zich nog niet laat aanzien, dat
op aannemelijke voorwaarden tot consoli
dntic van een deel van de vlottende schuld
kan worden overgegaan, heeft het college
van B. en W. op het departement van fi-
nciën besprekingen gevoerd, over de
jaag of de regeering bereid zou zijn om-
nt de financiering van een deel der vlot-
BSide schuld een bijzondere regeling te
lleffen. Daarbij is van de zijde van het col
lege meegedeeld, dat in normale omstan-
heden reeds zou zijn overgegaan tot con-
idatie tot een bedrag van ongeveer 25
llioen voor de kapitaalsuitgaven, welke
in liet vorig jaar waren gedaan. Op een der-
?{Hjke leening zou gedurende den eersten
^d 880.000 per jaar moeten worden afge-
zoodat dit bedrag op den gewonen
nst van 1933 zou moeten worden uitge-
kken. Ten aanzien van de crisisuitgaven
rd voorloopig uitgegaan van het boven
gegeven bedrag van 10 millioen. Daar-
ÉfflTzou in 1933 2 millioen zijn af te lossen,
■fet resultaat van de gevoerde besprekin
gen is geweest, dat voor de verlenging van
d| loopende kasgeldleeningen en verstrek-
k|pg van gelden ter aflossing van de thans
onder Rijksgarantie opgonomen leeningen,
&18 algemeene voorwaarde wordt gesteld,
dat het college zal bevorderen, dat een op
reëelen grondslag opgemaakte begrooting
voor het dienstjaar 1933 welke in den ge
inen dienst sluit, bij den raad wordt in-
ggfliond. Alsdan is de regeej;ing bereid de
October 1932 vervallende kasgeldlee
ningen uit 's Rijks schatkist, welke succes
sievelijk tot een bedrag van 34.100.000 zijn
aangegaan, te verlengen tot 31 December
1933, zulks tegen betaling van een rente van
5 pet. en onder voorwaarde, dat een tweetal
leeningsovereenkomsten, resp. ten bedrage
van 10 millioen en van in Maximum 24
millioen zullen worden gesloten, waarbij is
bepaald dat op den gewonen dienst voor
1933 de hierboven genoemde bedragen van
resp. 2 millioen en 880.000 zullen wor
den uitgetrokken.
Indien tot het aangaan dezer overeenkom
sten wordt besloten, zal de vlottende schuld
nog ruim 5 millioen bedragen. Aangezien
nog verschillende kapitaalsuitgaven moeten
worden gedaan en de ongedekte crisis
schuld toenemende is, terwijl voorts in de
maanden November en December op de
betaling van aflossingen van geldleeningen
rnoet worden gerekend, zal er van moeten
worden uitgegaan, dat de vlottende schuld
ultimo December a.s. tot circa 24 millioen
zal zijn toegenomen.
B. en W. stellen nu aan den raad voor,
goed te keuren, dat er met het Rijk twee
leeningsovereenkomsten worden aangegaan
van resp. 10 millioen en 24 millioen en
te bepalen, dat het bedrag, waarvoor kas
geldleeningen zullen worden aangegaan
voor het tijdvak van 1 October tot en met
31 December 1932 op 25 millioen zal wor
den vastgesteld.
ZET ZUIDERZEEWERK DOOR!
Maar lenig den vlsschersnood.
Amsterdam. De algemeene vergade
ring der vereeniging van Zuiderzeegemccn-
ten besloot met kracht aan te dringen op
\erdere voortzetting der inpoldering van de
afgesloten Zuiderzee.
Uit dc ter vergadering verstrekte mede-
deelingen bleek, dat de nood der visschers-
bevolking in vele gemeenten langs de Zui
derzee niet langer is te dragen, waarom een
deputatie, bestaande uit de burgemeesters
van Lemmer, Wieringen, Bunschoten en
linkhuizen werd benoemd, met de opdracht
bij de regeering op onmiddellijke en doel
treffende voorziening aan te dringen.
De vergadering kon zich niet vereenigen
met dc gestie van den burgemeester van
Enkhuizen, die afzonderlijk buiten de ver
ecniging actie voert.
JHR. MR. J. W. G. BOREEL VAN
HOGELANDEN 80 JAAR.
Een huldiging op het Haarlem-
sche stadhuis.
Zaterdag vierde de heer jhr. mr. J. W. G.
Boreel van Hogelanden, oud-burgemeester
van Haarlem, oud-lid van Gedep. Staten
van Noord-Holland, oud-lid van de tweede
Kamer der Staten-Generaal, kamerheer i.
b. d. van H. M. de Koningin, zijn tachtig
sten verjaardag. Een stroom van geluk
wenschen in allerlei vorm, waaronder een
hartelijk telegram van H. M. de Koningin,
kwam in den loop van den dag binnen. Des
middags werd ten 6tadhuize van Haar
lem, van drie uur tot half vijf, een zeer
druk bezochte receptie gehouden. Hij werd
met zijn twee dochters ontvangen door den
burgemeester van Haarlem, die met zijn
echtgcnoote ter begroeting aanwezig was.
Den dames werd een bouquet rozen aan
geboden, waaromheen een lint in de Haar-
lem6che kleuren. In de oude raadszaal,
waar ook een schat van bloemen was ten
toongespreid, werd de heer Boreel aller
eerst toegesproken door jhr. mr. dr. Röell,
commissaris der Koningin in de provincie
Noord-Holland, die hem dankte voor zijn
werk in het belang der provincie verricht
en hem namens het provinciaal bestuur
een gouden plaquette overhandigde. Ver
volgens voerde de heer Maarschalk als bur
gemeester van Haarlem het woord en her
innerde aan zijn vele verdiensten voor do
stad Haarlem.
De heer Boreel dankte hartelijk. Van de
gelegenheid om den jarige te felicitecren
werd door velen gebruik gemaakt.
Geldswaardige bedragen gestolen
Almelo, 12 Sept. In de winkels van do
N.V. Gruytcr en do firma I. C. ITeemann
welke winkels beiden op ecnigen afstand
van elkaar gelegen zijn in het centrum van
Almelo aan de voornaamste winkelstraat
de Grootestraat, is hedennacht of den voor-
afgaanden nacht ingebroken.
De dieven zijn de beide perccelcn binnen
gekomen aan de achterzijde door ruiten
uit dc snijden en deuren te forceercn. Bij
dc firma de Gruyter werd in het kantoo*-
de brandkast een eindweegs weggeslecpr
en daarna werden in den achterwand zoo
veel gaten geboord, dat men een stuk er
van kon ombuigen waardoor men met de
hand in de brandkast kon komen waaruit
een bedrag van 800.— ontvreemd werd.
De dieven lieten het kantoor in de grootste
wanorde achter.
Bij de firma Heemann werd een kistje
met een bedrag van 2S0 dat in een kan
toor stond, buit gemaakt. Verschillende
omstandigheden waaronder de inbraak
heeft plaats gehad geven het vermoeden,
dat men hier met vaklieden te doen heefi
gehad. De brandkast was met kalk be
smeerd om vingerafdrukken te voorkomen,
terwijl rondom de brandkast een menigte-
zemelen en zonnepitten gestrooid lagen,
vermoedelijk om dc politie te misleiden.
Van de daders is niets bekend. De politie
heeft de zaak in onderzoek.
CIRCA 600 RATTEN OP DE
„WATERLAND" GEDOOD.
Dit is een record sinds het in
werking treden van de Sani
taire Conventie.
De G.G.D. te Amsterdam heeft, naar de
Tel. meldt, het s.s. „Waterland" van den
Kon. Iioll. Lloyd volgens de gebruikelijke
methode met blauwzuurgas behandeld en
hiermede een einde gemaakt aan de ratten-
bevolking. In totaal werden ongeveer zes
honderd exemplaren van ratten dood aan
getroffen. Dit is althans na het in wer
king treden der Sanitaire conventie voor
de Aratcrdamschc haven een record. Het
hoogsff cijfer was tot dusverre 220. Voor de
Sanitaire conventie tot stand kwam, wer
den wel schepen met 1000 en meer ratten
aangetroffen.
Ofschoon het laboratoriumonderzoek van
de Waterlandsche ratten nog niet geheel
is afgeloopen, meent men dat de vele sterf
gevallen toch niet het gevolg waren van
pestinfectie.
HOND AANGETAST DOOR ZIEKTE
VAN WEIL.
Badinrichting te Arnhem ge
sloten.
Arnhem. J.l. Woensdag liet M. zijn
hond in de Linge zwemmen. Eenigen tijd
daarna vertoonde het dier ziekteverschijn
selen en een veearts werd ontboden.
Deze vertrouwde de zaak niet en raadde
aan den hond naar Utrecht op te zenden,
waar geconstateerd werd, dat het dier leed
aan de ziekte van Weil. Onmiddellijk na
het bekend worden van den uitslag besloot
het bestuur van het Volksbad tot sluiting
van de inrichting over te gaan. In dc om
geving komen ratten in overvloed voor.
COLLECTIEF ONTSLAG BIJ HET
RIJKSOPVOEDINGSWEZEN.
Het Hoofdbestuur van den Ccntralcn Ne-
dcrlandschen Ambtenaarsbond zónd "t vol
gende telegram aan den Minister van
Justitie:
„Hoofdbestuur C.N.A.B., vernomen heb
bende, dat aan ambtenaren Rijksopvoe
dingsgestichten inzake beslissing aanvaar
ding lagere rang één week uitstel is ver
leend, dringt aan op langer uitstel, totdat
Bijzondere Commissie en Centrale Com
missie advies kunnen uitbrengen."
SALARISVERLAGING BIJ DE
ARBEIDERSPERS.
Onder opmerkenswaardige
motieven.
De Residentiebode meldt:
Naar wij vernemen, is bij de N.V. de Ar
beiderspers, welke, zooals men weet, de ver
schillende Nederlandsche socialistische dag
bladen uitgeeft, als Het Volk, Voorwaarts,
Vooruit, enz., een salarisverlaging toegepast
over de gcheele linie.
Merkwaardig is nog, dat deze salarisver
laging is gemotiveerd niet alleen met een
beroep op de ongunstige bedrijfsresultaten,
maar ook met een beroep op do daling van
den levensstandaard. Maar ook zonder die
motivcering is deze salarisverlaging, welke
bovendien nog gepaard gaat met verschil
lende ontslagen, merkwaardig. Overal pro
testeert men en organiseert men protest
demonstraties tegen voorgestelde salaris
verlagingen, maar in eigen bedrijf wordt
met, stille trom en zelfs met een methode
van georganiseerd overleg, welke volgens
het personeel zelf een aanfluiting is van het
georganiseerd overleg, salarisverlaging in
gevoerd, gepaard met ontslag.
GEMEENTERAAD VAN DEN HAAG.
Kostelooze rijwielplaatjes.
's-G r a v e n h a g e, 12 September. In de
heden gehouden raadsvergalering is met
24 tegen 12 stemmen aangenomen een mo
tie-van Langen, waarin B en W. wordt ver
zocht, bij de H.T.M. pogingen aan te wen
den waardoor de voorgestelde inkorting van
lijn 3 (verplaatsing van het eindpunt van
Kwartellaan naar Lijsterbcsplein) niet tot
6tand komt.
Na uitvoerige discussie over dc verstrek
king van kostelooze rijwielbe'.astingplaatjes
aan werkloozen, waartegen de regeering
onder bedreiging van intrekking van de
subsidie voor werkloozcnsteun zich heeft
verzet, wordt door B. en W. overgenomen
een motie-van Langen, waarbij B. en W.
wordt verzocht in overleg met de andere
groote gemeenten pogingen te doen de re-
gccring ten deze van gedachten te doen ver
anderen.
Ten slotte wordt verworpen een motie-de
Visser(C.P-), waarin de raad den burgemees
ter verzoekt, alsnog verlof te vcrloenen voor
een demonstratie van de Communistische
partij op den dag van de opening van de
Staten-Generaal.
NA DE TEXTIELSTAKING.
Cassatieberoepen voor den Hoo-
gen Raad.
's-G raven li age, 12 Sept. Dc procureur-
generaal bij den Hoogen Raad concludeerde
lieden tot verwerping van liet cassatiebe
roep .van C. J. P., propagandist te Almelo,
die door de rechtbank aldaar en in hooger
beroep door liet gerechtshof te Arnhem was
veroordeeld tot één maand gevangenisstraf
wegens opruiing. Verdachte had tijdens de
textielstaking in Twenthe in een bijeen
komst op het H. J. van Hcekplein, nadat
den vorigen avond op het Pathmos de po
litie door personen uit het publiek gekwetst
was, gezegd, dat hij daar tot zijn spijt niet
bij tegenwoordig was gevveest, doch dat de
Federatie de verantwoordelijkheid op zich
wilde nemen voor dergelijke gevallen.
Arrest 10 October a.s.
Voorts concludeerde de proc.-gen. even
eens tot verwerping van het cassatieberoep
van den vakvereeniging, bestuurder D.
S., die tijdens die staking in een door on
geveer 300 personen bezochte openbare bij
eenkomst had gezegd, dat de stad moest
dreunen van oplaaiend verzet en dat, wan
neer één onderkruiper bij de firma Jannink
zou blijven werken, de stakers hem wel zou
den leeren wat solidariteit was.
De rechtbank te Almelo had hem deswege
vrijgesproken, doch het O.M had beroep
aangeteekend, waarna het Hof te Arnhem
D. S. had veroordeeld tot een maand ge
vangenisstraf terzake opruiing.
Arrest van den Hoogen Raad 19 Septem
ber a.s.
Amersfoort. Woensdag 14 Sep
tember, Hotel „de Zwaan", Verkoop van een
woonhuis met pakhuis aan den Zuidsingel
70 en 71. 8 uur.
Donderdag 22 Sept. Hótel „de Zwaan",
verkoop hoerenhuis Kapelweg 16 en het
huis Krommestraat 77. 8 uur.
Baarn. Woensdag 14 Sept. Moes
tuin de Erven Manus, Molenweg, v.m. 10
uur, verkoop van een partij warme en koude
kas- en buitenplanten.
Donderdag 15 Sept., Eemnesserweg 26,
verkoop van een inboedel. 10 uur.
Donderdag 15 Sept., Hotel „Central", ver
koop van villa Eemnesserweg 26. 8 uur.
Donderdag 15 Sept. Hotel „Central." Ver
koop van bouwterrein met garage aan de
Tcding v. Berkhoutstraat en van woonhuis
Oranjestraat 2a. 8 uur.
Hoogland. Dinsdag 20 September,
„Concordia", verkoop boerenhofstede „Het
Heiveld" aan de Heisteeg. 11 uur.
Soest. Dinsdag 20 September „Staal-
wijk" (Utrechtscheweg), verkoop van een
boerderij-inventaris. IV* uur.
Stoutenburg. Woensdag 21 Sep
tember. koffiehuis „Dc Drie Linden", ver
koop van een landbouwerswoning, nabij
Emclaarschenweg B 27. 11 uur.
HET SCHEEPSCONFUCT.
Een dienstweigering in 1909.
Een oud-medewerker schrijft aan do
N. B. Ct., dat zich ruim 20 jaar geleden ook
aan boord van de Rotterdam der Holland
Amerika Lijn een geval van dienstweige
ring heeft voorgedaan.
De aanleiding daartoe was geheel anders
dan bij het pas gebeurde.
Het schip (dat in 1908 gebouwd is) zou
den 6den November 1909 van hier vertrek
ken naar New-York, hetgeen wegens dik
ken mist echter niet mogelijk was. De ge
zagvoerder, kapitein II. Koenen van der
Zee, gaf toen bevel, dat niemand het schip
mocht verlaten. Den volgenden dag 's mid
dags hoorde hij van den lsten machinist,
den heer J. L. Edixhoven, dat over dit be
vel onder de stokers en tremmers ontevre
denheid heerschte. Het bleek, dat zij zelfs
wilden afmonsteren en zij dreigden, indien
dit niet werd toegestaan, niet aan het werk
te zullen gaan.
Op verzekering van den lsten machinist,
dat men, al werd er gestaakt, Boulogne
toch wel halen kon, vertrok de kapitein.
Er werd halve kracht gestoomd. Bij het
lichtschip Maas bemerkte de kapitein op
nieuw, dat stokers en tremmers hun dien
sten weigerden. Zij vergaderden toen, en
wilden na afloop daarvan wel gaan wer
ken, indien er van de staking geen recht
zaak werd gemaakt. De kapitein beloofde
dit en teekende met den lsten machinist
onder dwang een desbetreffendo verkla
ring.
Den 2Ssten October 1910 hield de arron
dissementsrechtbank alhier een buitenge
wone zitting, waarin 63 stokers en trem
mers ter zake van het gebeurde gedagvaard
waren. Van hen verschenen er 17. Het open
baar ministerie cischte tegen de beide bel
hamels ieder 9 maanden gevangenisstraf,
tegen zeven beklaagden ieder 4 maanden en
legen alle anderen ieder 2 maanden; voor
één beklaagde werd vrijspraak gevraagd.
Ter terechtzitting was o. ra. gebleken, dat
de werkwilligen niet door de anderen ge
hinderd waren.
De rechtbank sprak vijf der betrokkenen
vrij en veroordeelde de twee belhamels
ieder tot 3 maanden, zes beklaagden tot
ieder 2 maanden en alle anderen tot ieder
14 dagen gevangenisstraf.
SECRETARIS-GENERAAL AAN
DEFENSIE.
Naar wij vernemen, heeft de secretaris
generaal bij het departement van Defensie
mr. J. Woltman, tegen 1 Januari a.s. ont
slag uit zijn betrekking aangevraagd.
__r zÖn oogenblikken in het leven, die
rek! Scll00nheid "verliezen, als men ze
uit het Noorsch van Jacob B. Buil.
f De hoeve lag aan de Glom. Het was de
ge hocve mijlen ver in den omtrek.
Pi» ™]tcrpad zuidwaarts naar het Groot
een ruiterpad noordwaarts naar
|B lein Elvedal, een ruiterpad van een
aujl lang over wild gebergte naar het Ren-
uat, onder welks kerspel de hoeve behoor-
I' aar u'ildc men naar de bergweide, dan
n„ S 5ncn tn een boot over de breede
oomen, terwijl de paarden den on-
kergstroora overzwommen en ver
Heden aan dc overzijde aan wal kwamen.
«ULt fnzc drln uit oudergewoonte staan
opzadelden bootslui kwamen en hen
^Be hoeve lag tegen dc woudhelling aan
zichi v °eVel" der Glom- Het uit"
ijMLi. 1a.B kosch en nog eens boseh. de grijzo
dié vaü don Hanckam in liet oosten,
temina. r0'bratt in het westen. Maar
da. pi jé"» ler wÜde eenzaamheid de bree-
iaMg s.'eronde zilverstroom der Glom in
Het e i u 8''id'nS naar het zuiden,
dent nn h hlld seder' onheugelijke tij-
haddrn hé h,°e,VC gewoond. Vader en zoon
»U en dan Nb °'a en Erik Behecten,
H n "l's- wanneer er meer kwamen
dan twee in één generatie. De zusters Bcrte
en Oline, een enkele ook wel Karen. Maar
er waren zelden meer dan twee of drie
kinderen in één geslacht en meestal waren
het zoons.
Hij, die nu eigenaar der hoeve was, heette
Ola Erikscn en had zich een vrouw ge
haald uit het Groot Elvedal. De vrouw
heette Kari. Ze kwam van de grootste
hoeve, die op Tryanaesc) lag, daar, waai
de Trya in dc Glom valt.
Vroegere geslachten hadden liefst hun
vrouwen gehaald uit de naburige hoeven
aan de monding der Atna. Maar na verloop
van tijd was het verkeer met het Elvedal
levendiger geworden, voornamelijk gedu
rende den Kersttijd en zoo was dan ook dit
huwelijk tot stand gekomen.
Er waren ook koeien uit het Elvedal
meegebracht naar de hoeve, een grooter
soort. Ze waren genoemd naar hoeven en
naar dingen, die de jonge vrouw lief waren
in haar ouderlijk huis.
Deze Ola Eriksen en zijn vrouw Kari kre
gen dit druischtc in tegen de gewoonte
van het geslacht geen zoons. De men-
schen verbaasden zich en bleven in afwach
ting. En zij zelve niet het minst. Eindelijk,
in het derde huwelijksjaar, werd er een
kind verwacht. Maar toen het kwam, was
het een meisje.
Het moeten zwakkelingen zijn in jouw
familie, zei Ola Eriksen toen tot Kari.
Zij, die teerder en blonder was dan de
lui op Glomgaard, lachte en zei. terwijl ze
daar neerlag:
Je moet geduld hebben.
Ze glimlachte zoo dapper bij de woorden.
En Ola Eriksen, die er aan dacht, dat hij
bij zijn huwelijk met Kari acht prachtige
Naes is landtong.
koeien had gekregen en paard met slede op
den koop toe en bovendien nog die groote
woudstreek bij het Nekkjölsmoeras, stelde
zich tevreden.
Ja, dat kan wel zoo wezen, had hij toen
geantwoord. Daarna had hij een versclie
pruim uit de koperen tabaksdoos genomen
en was heengegaan. Hij had bij de schuur
nog cenige staken op te stellen voor het
drogen van het koren in den herfst.
Den vierden dag was Kari Glomgaarden
weer op de been en aan het werk. En toen
het kind een maand oud was, reden ze op
een dag in October over het gebergte naai
de kerk in het boven-Rendal om het te laten
doopen. Men moest de gelegenheid waarne
men, terwijl de weg nog begaanbaar was.
In den wintertijd werd het te koud om met
een kind over het gebergte te rijden. De
familie was groot en de Peters behoorden
tot de rijkste lieden van het dorp.
Er werd heel wat beraadslaagd over den
naam en dc ouders zaten wel een beetje
in verlegenheid.
Een meisje als eerstgeborene zooiets
was in de familie nog nooit voorgekomen.
Eindelijk kwamen ze overeen, dat ze Berit
zou heelen, naar haar grootmoeder van
vader's zijde. Het was toch het best om
haar maar dadelijk naar deze te noemen!
Men kon niet weten of er nog meer zouden
komen. De jonge moeder zag er slecht uit.
Maar Kari glimlachte slechts.
O er komen er stellig meer. weet je,
zei ze.
Er kwamen er geen meer.
Op den terugweg over het gebergte werd
Kari Glomgaarden ongesteld en thuis ge
komen moest ze gaan liggen.
Zo reden vijf mijlen over het gebergte 1
heen om voor haar een dokter te halen.
Maar toen deze kwam, lag ze reeds te kam
pen met den dood.
Ze had kraamkoorts gekregen. Toen de
oude dokter kwam, was het reeds naar
haar hoofd gestegen en toen hij heenging
was ze dood.
Maar het kleine meisje, dat ze achterliet,
moest wel een sterker gestel hebben dan de
moeder, want liet smeulend levensvonkje
in haar kwapi den winter door. al was er
geen borst, waaraan men haar leggen kon,
en de wintermeik was schraal bij al het
vee.
Temidden der groote stilte van het Glom
dal groeide Berit Glomgaarden op.
Ola Eriksen, de vader, hertrouwde niet.
Wel had hij het kunnen doen; dat was het
niet. Een vrouw was er noodig op de hoeve.
Maar Karen, zijn zuster, was teruggekomen
uit het Elvedal, toen de vrouw stierf en de
hoeve werd onder Karen's flink beheer ge
laten.
Zoo kwam het, dat Ola Erikscn niet her
trouwde, maar eenzaam zijn levenspad ver
der ging. Hij at veel en werd zwaarder dan
de mannen, die voor hem op de hoeve had
den gezeten. Zoo sterk werd hij van al die
goede zuivelkost, zei men, dat hij een paard
kon optillen. Ilij pakte zelden aan, maar
gebeurde liet eenmaal, dan deed hij het ook
grondig, zoodat er in het dorp over gespro
ken werd. Meestal was hij bereidwillig,
maar, had hij zich iels in het hoofd gezet,
dan moest het er door.
Berit Glomgaarden werd vijftien jaar. Ze
zag zelden andere menschen dan die der
l\oeve. Een enkele maal ging ze 's winters
wel eens mee naar de kerk. Verder zat ze
meestal thuis.
Ze werd groot en blond, mooier dan de
spruiten uit het geslacht Glomgaard in den-
regel geweest waren, ranker van gestalte
en zachter van stem.
De menschen zeiden, dat ze dit van haar
moeder had en van de lieden bij het Trya
naes.
Wanneer er iemand op bezoek kwam, of
wanneer zij zichzelf onder vreemderf be
vond, was ze bescheiden en stil, zacht en
schuchter in al haar doen, zoodat men zich
afvroeg of zij wel de geschiktheid zou be
zitten om eenmaal huisvrouw te worden op
de een of andere groote hoeve, maar alleen
haar tante Karen wist, dat achter haar
schuchterheid vader's weerspannige aard
verborgen lag.
Toen ze zestien jaar was. moest ze naar
het dorp om bij den dominee voor haar
belijdenis te gaan leeren. Rijdend op een
vrouwcnzadel en door haar vader verge
zeld, kwam ze het gebergte over en bleef
gedurende de weken, waarin het onderwijs
plaats had, bij een familielid inwonen.
Er waren er velen van haar leeftijd, zoo
wel jongens als meisjes. Maar zij bemoeide
zich met weinigen, bijna met niemand.
De ecnige, met wie men haar nu en dan
zag praten, wanneer het toevallig voor
kwam, was een arme jongen uit het Glom
dal, die op een kleine pachthoeve woonde,
een halve mijl ten Noorden van de Glom
gaard in de woudeenzaamheid aan den
Westelijken oever der Glom. Hij heette Tore
en de hoeve, waarop hij woonde, werd
Braaten genoemd. Ze lag vlak aan de Glom
en onder den Grötbratt. Het geslacht, waar
uit deze Tore stamde, kwam uit het Noor
den. Van heel ver, uit Tolgen, meenden
sommigen.
'Wordt vervolgd).
