DE ÊEMLANDEE Donderdag 22 September 1932 Uitgave: VAIKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 31e Jaargang No. 72 RIJKSREGEERING EN NAZI'S AANGEVALLEN PRU1SENS LANDDAG WEER BIJEEN SOCIALISTISCH KABINET IN ZWEDEN? 7 uur 29 min. L. J. LUYCX ZOON Piano's, Orgels, Radio VOOR DE NAJAARSSCHOONMAAK A. v. d. WEG - LANGESTRAAT 23 - AMERSFOORT BONNEMENTSPBIJS pc» 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand 0.75. per week (met gratia verzekering tegen ongelukkenl f 0.l7'/r Hanenland franco per post per 3 maanden f J.-, Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513 PRIJS DER ADVERTENTIEN vao 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer elke regel meer f0 25 Llefdadlgheids-advertentiën voord# helft -'an den prijs. Kleine Advertentlftn „KEITJES" bij vooruitbetaling I —5 regela 50 cent elke re^l meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.Bewijsnummer extra I 0.05 Duitschland en het vraagstuk der bewapening. De hou ding der Veroenigde Staten. •jt verschillende berichten in de buiten. idsche pers valt af te leiden, dat tijdens lunch, die Hcrriot een paar dagen ge en aan Walter Edge, den Amerikaan- ien ambassadeur te Parijs cn aan 6C- Reed, den voorzitter der Amcrikaan- ie senaatscommissie voor legerkwcsties, ?ft aangeboden, de beide Amerikanen iJclijk hebben laten uitkomen, dat hun juridische kant van het vraagstuk der ilsche rechtsgelijkheid niet aanging, ir de Verccnigde Staten het verdrag van rsaillos niet hebben ondertcckend; daar- [pgen legden zij wel veel belangstelling den dag voor het „constructieve" ge- ?lle der Britsche nota, dat het ondcr- mgen van do militaire bepalingen van ie Versailles gesloten verdrag, vooral ake de Duitsche bewapening, in een al- neen, omvattend verdragswerk aan de nd doet cn tegelijkertijd de bewapening ondcrc mogendheden op een zoo laag gelijk, peil wil brengen. Natuurlijk zou- i de Amerikanen het buitengewoon vinden, wanneer men de voorstel- van Hoover aanvaardde, doch tevens lijnen zij te hebben laten doorschcmc- dat zekero wijzigingen niet uitgesloten d. De Amerikanen moeten in elk geval voorbaat verzekerd hebben, dat zij ab- uut tegen de herbewapening van itèchland zijn. Bovendien schijnen zij te bben aangegeven op welke punten het Aapeningsplan van Hoover zou kunnen Men gewijzigd, opdat het in overcen- mming zou kunnen worden gebracht lerzijds met de Fransche, anderzijds de Engelsche opvatting, nmiddels heeft de Amerikaansche ai6presidcnt, Hoover, Dinsdag een ver- iring afgelegd over het Duitsche bewa- ingsvraagstuk, die door de Amerikaan se pers ofschoon geen diplomatieke ip is ondernomen aangeduid wordt .,een beroep op Duitschland". In de anten legt men er den nadruk op, dat er Duitschland heelt willen gerust- Hen, dat de geruchten, die te Parijs wor- verspreid over een Fransch-Ameri- insch eenheidsfront tegen het Duitsche inipunt inzake de bewapening, elkcri ond missen, daar Amerika niet geïnte- «erd is bij het ontwapeningsdictaat van i verdrag van Versailles. Verder wordt op gewezen, dat Hoover, die 6inds zijn nbtaaanvaarding de bevordering der \ve- Idqntwapening 6teeds als het. hoogste zijner buitenlandscbe politiek heeft tchouwd, Duitschland noodig heeft hij i verderen arbeid, daar heel Amerika van overtuigd is, dat het noch aan den wldvrede, noch aan Duitschlands bizon, re belangen ten goede kan komen, wan- 'r Duitschland zich verre houdt van de ncefsche besprekingen. Kölnische Zeitung maakt dc opraer- dat het natuurlijk ook de wensch der J tsche regeering is dat de ontwape- ^sconferentie tot een werkelijk succes di, want juist te dien einde heeft utschland dertien jaren lang in de voor radende commissie zijn medewerking •bond. Even natuurlijk is het, dat htschland den wensch koestert ook in i vervolge aan de ontwapeningsconfe- oie deel te kunnen nemen, maar dit is 'ihchland door de nict-inwilliging van 1 eisch inzake gelijke rechten, dien het in het belang van een werkelijk suc- der conferentie moest 6tellcn, onraoge- gemaakt. Wanneer de Amerikaansche Jeering het groote werk een bclangrij- dienst wil bewijzen, dan beschikt zij, dus bet Keulsche orgaan, wel over de ddelen om bij te dragen tot het vervul- 1 \an de voorwaarden, die Duitschland c« genoodzaakt zag te 6tellen. Kortom: w'schland wacht af in hoeverre de ^erikaansche president zijn bereidheid. 5 te helpen, in daden omzet. Onilertusschen toont dc stap van Hoover udelijk den nst aan van den toestand in het leven is geroepen zoowel door ontwapeningscrisis als de erkenning Mandsjoekwo door Japan. Amerika f?ft zoowel voor zijn politiek in het Verre 'sten als voor zijn ontwapeningspolitick °odig, dat te Genèvc dc arbeid zonder ige wrijving plaats vindt; juist door het E?biijvon van Duitschland zijn de werk- hrnheden in aanmerkelijke mate bemoei- ikt. '^dertusschcn 6chijnt, hetgeen men .ds van den beginne af aannam, n.l. dat Rington den Duitschen eisch princi- lf*' goedkeurt, al kan het niet wegloo pt de door Berlijn toegepaste tactiek, 'derdaad te worden bewaarheid. Volgens échten uit Duitsche bron is de alge- ;ene indruk, dien men te Washington St. dat Duitschland, door kloekmoedig Pariteit6eisch to stellen, ervoor zorg- dat het ontwapeningsvraagstuk niet öee' in het moeras wegzakte, al is daar- dan wat diplomatiek porselein stuk ge- ^en. Merkwaardig is het in elk geval, de Engelsche nota, die eer6t in Amen ds al een gunsligen indruk maakte hoe langer boe meer wordt betreurd den arroganten, schoolraeester- ^tigen toon, die er uit opklinkt en we- J* de onnoodige „Briiskierung" van XVels gaat vooral de Hitleiianen te lijf Berlijn, 20 Sept. (V.D.). Dc afdeeling Berlijn van het ijzeren front heeft heden avond in het Sportpalast haar eerste ver kiezingsbijeenkomst gehouden. De eerste voorzitter der S.P.D. Otto Wcls, verweet de rijksregcering, dat zij zich niet gestoord heeft aan den geest cn de letter der grond wet, toen zij den rijksdag heeft ontbonden. In hoofdzaak bestreed spreker de natio naal-socialistcn. Toen Wels zcide, dat Ilitlcr geld heeft ontvangen van de groot- industricelen en de bankiers cn van de Hohenzollern, yverd hij door in dc aal aan wezige politieambtenaren gewaarschuwd. Vervolgens hesprak Wels de verhouding van nationaal-socialislen tot het centrum, waarbij hij or don nadruk op legde, dat het centrum, dat door de nazi's anders de „zwarte pest" wordt genoemd, voor de ver kiezingen oit alles is vergeten cn dat natio- naal-socialistcn en het centrum elkander wederzijds hebben vergeven. Dc gebeurte nissen welke tot dc ontbinding van den rijksdag aanleiding gaven, zijn door Hitier teweeggebracht. Hitler heeft het centrum bezworen, aldus Wels, rijkspresident von Hindenburg bij rijksdagbcsluit af te zetten. Het centrum zou de sociaal-democratie heb ben moeten bewegen aan den strijd tegen Hindenburg mede te doen. De sociaal democratie heeft voor deze rol bedankt. Voor het geval von Hindenburg van zijn functie zou worden ontheven, heeft Hitler zicli weer candidaat willen stellen. Hitler zelf heeft bij besprekingen ten huize van rijksdagpresident Goering verklaard, dat hij rekende op een tcgcncandidatuur Brii- ning cn dat Brüning dan waarschijnlijk in de tweede verkiezingsronde zou worden ge kozen. Een dergelijke onwaardigheid heeft men in het politieke leven in Duitschland nog nimmer meegemaakt. Dc tweede spreker van den avond, de vroegere rijksdagpresident Lnebe. wees er op, dat de verkiezingsstrijd niet slechts om politieke rechten gaat. doch in het bizonder om het economische bestaansrecht der ar beidersklasse. Wie politieke rechten beknot, wie het parlement ontrecht, bedreigt ook de grondslagen van het volk. METHGDISTENKERK VAN GROOT-BRIT ANNIË EN IERLAND. Londen, 20 Sept. (V. D.) In Albert Hall vond heden in tegenwoordigheid van 10.000 personen de samenvoeging plaats van de drie methodistische sccten, n.l. dc West- leyaansche, de primitive en de verecnigde methodisten, tot de „methodistonkerk van Groot-Britannié en Ierland". Dc nieuwe kerk telt ruim 12 millioen leden. De hertog van York was als vertegenwoor diger van den koning aanwezig. Behalve de lord-mayor van Londen, de bisschop van Londen cn andere geestelijke autoriteiten waren mede aanwezig de mi nister van handel Walter Runciman, sir Josiah Stamp en andere wereldlijke en geestelijke hoogwaardigheidsbekleders. EISCH TOT SCHADEVERGOEDING TOEGEWEZEN. Kaapstad, 20 Sept. (V. D.) Het hoog gerechtshof te Kimberlcy heeft lieden uit spraak gedaan in de zaak van vier Amster- damsehc diamantslijpers, die een eisch tot schadevergoeding hadden ingesteld tegen dc Kir.iberley Diamond Cutting Company wegens contractbreuk. De uitspraak was len gunste van de eischcrs, waardoor dc dia mantslijpers Have en Lolir ieder 1715 krijgen toegewezen, terwijl de andere dia mantslijpers Beudeckcr en Van der Graft ieder 1200 krijgen uitbetaald. LANDBOUWER IN DUITSCHLAND DOODGEREDEN. Nederlandsclie auto veroorzaak! het ongeluk. Osnabrück, 2 0 Sept. (H. N.) Volgens een bericht uit, Orprup werd de 60-jarige landbouwer Hejnrich Muller op den weg van Orprup naar Gronau door een auto overreden en gedood. De bestuurder van den auto re?d in razende vaart verder in de richting van Gronau en is tot nu toe onbe kend gebleven. Twee getuigen hebben den auto als een Nederlandsclie Fordwagen her kend. Uit het onderzoek van dc politie is gebleken, dat de auto niet den directen weg over Glancrbrug naar Nederland ingeslagen De bestuurder heeft zijn wagen te Gronau laten reparecren en is vervolgens doorgegaan in dc richting van Epe. In de garage, waar dc auto gerepareerd is, hcMt men geen acht geslagen op het nummer van de auto. AMERIKA'S STANDPUNT I.Z. DEN DUITSCHEN EISCH. Over de Engelsche nota inzake de Duit sche eischen zegt de correspondent van de Times, dat het 6tandpunt van het Ameri kaansche staatsdepartemenl in het alge meen in zooverre met het Engelsche stand punt overeen komt, dat men weliswaar de Duitsche eischen kan begrijpen, doch dat men meent, da^ de gelijkheid eerder door vermindering van de bewapening der an derc mogendheden -dan door een hernieuw de bewapening van Duitschland bereikt moet worden. Men betreurt den Duitschen stap, omdat men gelooft, dat zij de animo siteit van Frankrijk verhoogt en daardoor de ontwapening bemoeilijkt, welke Hoover cn Stimson zoo zeer wenschen. Anderzijds geeft echter ook de Duitsche eisch meer kracht aan de voorstellen van president Hoover tot vermindering der bewapening. Frankrijk is, naar men meent, thans in staat stappen to doen, om Duitschland ge deeltelijk tevreden te 6tellen, waardoor out wapening in Europa tc verkrijgen is. In Amerika wordt eraan herinnerd, dat president Hoover bij het bekend maken van zijn voorstellen ide huidige sterkte van het Duitsche leger als maatstaf genomen heeft cn voorgesteld heeft, dat allo andere landen hun verderlipingsbehoeften dienovereenkom stig, dus 100.000 man op elke ZC6tig mil lioen inwoners, zouden vaststellen, waarbij dan nog troepen voor de verdediging van overzoesche bezittingen zouden komen. Dit voorstel komt overeen mot den Duitschen eisch, waarbij tegelijkertijd aan Frankrijk in verband met zijn koloniale bezittingen een grooter leger zou worden toegestaan. Berlijn, 21 Sept. (V.D.). De Pruisische landdag komt lieden weer bijeen cn dc zit ting wordt met spanning tegemoet gezien. Alle plaatsen voor de tribune zijn gereser veerd. Reeds hedenmorgen zijn alle frac ties bijeengekomen om haar standpunt bij dc tc verwachten discussies vast te stellen. Over het algemeen wordt ontbinding van den landdag onwaarschijnlijk geacht. Wel bestaat de mogelijkheid, dat de landdag zeer spoedig tot na de verkiezing voor den rijksdag uiteen zal gaan en niet voor mid den November bijeen zal komen. EISCHEN VAN DR. 3RACHT AAN DE STAD BERLIJN. Het stadsbestuur moet be zuinigen. B e r 1 ij n, 21 Sept. (V.D.). Dc opperburge meester van Berlijn dr. Sahm heeft Dins dagavond van den Pruisisclicn minister van Binncnlandsche Zaken dr. Bracht twee decreten ontvangen, welke hij heden ter kennis van den magistraat heeft gebracht. In het eerste decreet eischt dr. Bracht vereenvoudiging \an cn bezuiniging op het stadsbestuur. In de eerste plaats vraagt hij vermindering van het aantal bestuurs districten. Wanneer binnen afzienbaren tijd geen practisch resultaat is verkregen, zal dr. Bracht den Rijkspresident voorstellen een verordening uit te vaardigen om tot de noodige maatregelen te komen. Dc In nemen hesluiten moeten aan hut. Staats ministerie ter goedkeuring worden voorge legd. In het tweede decreet verklaarde dr. Bracht zich bereid om tot vereenvoudiging van en tot bezuiniging op het beheer van de stad Berlijn te komen de daartoe noo dige wetswijzigingen tot stand te brengen. Het Berlijnschc gemeentebestuur za. waarschijnlijk Maandag a.s. zijn standpunt vaststellen. ENGELSCHE JOURNALISTE UIT RUSLAND GEZET. Moskou, 21 Sept. (VLD.) Naar officieel gemeld wordt, heeft de sovjetregeering do vertegenwoordigster tc Moskou van de Lon- densche bladen Daily Express en Sunday Express, Rhea Clyman, uitgewezen, daar zij „systematisch bewust valsche berichten met verdraaiden injioud" heeft verspreid. Haar wordt in het bijzonder verweten, dat zij geschreven heeft over het weer opkomen van pogroms cn liet roode leger in erge mate heeft beieedigd. RUSSISCH-ROEMEENSCH GRENSINCIDENT. Boedapest, 20 Sept. (V. D.) De Donaupost meldt uit Boedapest, dat in de nabijheid van het plaatsje Orheioe in den nacht van Maandag op Dinsdag een Roe- mecnsche grenswacht door Russische sol daten van de andere zijde van de Dnjestr is doodgeschoten. De Roemeensch-Russischc gemengde commissie heeft een cn ander in onderzoek. ENGELAND BOUWT OORLOGSSCHEPEN. Londen, 21 Sept. (H.N.) De Engelsche admiraliteit maakt bekend, dat zij den bouw van S torpedojagers, 2 mijnenzoekers cn nog een oorlogsvaartuig heeft aanbe steed, waardoor het uitgestelde bouwpro gramma voor 1932 komt te vervallen, afge zien van 2 duikbooten, die niet op stapel zullen worden gezet, DE WERKLOOSHEID IN DUITSCHLAND. Berlijn, 21 September (VLD.). Per 15 September j.l. bedroeg bet aantal bij de ar beidsbeurzen ingeschreven werkloozen 5.261.000. In vergelijking met de twee voor afgaande weken, dus per 31 Augustus 1.1. is het aantal werkloozen ongeveer hetzelfde gebleven- Stockholm, 21 September (V.D.). In dc Stockholmsche bladen worden de vol gende namen genoemd voor een eventueel nieuw te vormen kabinet: Minister-president: Per Albin Hansson. Minister van Buitenlandsche Zaken: Sandler, leider van het Statistische. Ccn (raai Bureau, vroeger premier. Minister van Justitie: Schlyter. Minister van Oorlog: Nilsson. Minister voor Sociale Aangelegenheden: Möïlcr, partijsecretaris der Sociaal-Demo craten. Minister van Landbouw: Sköld. Momentcel is er evenwel nog geen beslis sing genomen, of Hanssop de opdracht van den Koning aanvaardt cn een sociaal-de mocratisch kabinet tot 6tand komt. Heden zal hoogstwaarschijnlijk nog ecu besluit vallen. Bij dc sociaal-democraten schijnen overigens stroomingen te bestaan, die tegen het nemen der regeeringsverantwoordelijk- hoid zijn. Indien er geen sociaal-democra tische regeering tot 6tand mocht komen, houdt men er rekening mee, dat dc Ko ning den leider der Boerenpartij opdracht zal geven tot vorming van een kabinet. DRIE SLACHTOFFERS VAN EEN VLIEGONGELUK. Londen, 20 Sept, (H. N.) Volgens een bericht uit Santiago de Chili is tijdens de legeroefeningen een watervliegtuig in zee gevallen. Twee vliegers en een monteur zijn daarbij om het leven gekomen. PRESIDENT HOOVER'S VERKIEZINGS VELDTOCHT. Washington, 21 Sept. (V.D.) President Hoover zal de campagne voo^ zijn herkie zing op 1 October openen met een redevoe ring tc Desmoines (Iowa), in bet hartje van het landbouwdistrict. Hij zal spreken over dc maatregelen, welke voor steun aan den landbouw moeten worden genomen. KABINETSCRISIS IN TURKIJE. 1st araboel, 21 Sept. (V.D.) De Turk- sche minister van onderwijs Essad Bey is rfgetreden. Men verwacht, dat het gcheelc kabinet zijn ontslag zal aanbieden. VERLEVENDIGING IN DE ZUID- AFRIKAANSCHE DIAMANTNIJVERHEID. Kaapstad, 21 Sept. (V.D.) Uit Wind- sortin wordt gemeld, dat in de diamant- delverijon meer activiteit heerscht. Dc koo- pers vertoonen meer animo en dientenge volge zijn de prijzen met 15% gestegen. MEENINGSVERSCHILLEN IN 'T FRANSCHE KABINET? P a r ij s21 Sept. (H.N.) Volgens het blad L'Ordre moet het in het kabinet tot ernst'ge mccningsverschillen zijn gekomen over dc kwestie der salarisverlaging der ambte naren. ACCIJNS OP BIER. Een tijdelijke helling met een bate van 26 millioen. Bij de Tweede Kamer is een wetsont werp ingediend tot tijdelijke heffing van opcenten op alle invoerrechten cn op den accijns op bier alsmede van het tarief. Ter toelichting verwijst de minister ge deeltelijk naar de millioenennoia. Voorgesteld wordt op 31 December 1933 30 opcenten te leggen op het tarief van in voerrechten. Het zuiver fiscale karakter van deze opcenten blijkt zoowei uit haar streng gehouden tijdelijkheid, welke van dien aard is, dat geen industrie zich hier op kan inrichten, als uit het uniforme per centage, waarmee alle rechten, geen uit gezonderd, worden verhoogd. Daar zonder nadere aanduiding opcen ten de hoofdsom plegen te volgen, zal de opbrengst der voorgestelde opcenten ten goede komen aan de gewone middelen, niet uitzondering van die op zuidvruchten, welke ten bate van het Lecningfondö zul len strekken. De bate voor den gewonen dienst zal zijn ongeveer 22,5 millioen; die van bet Leeningfonds 5 ton. Er is aanleiding gevonden, voor wat de accijnzen betreft, de voorgenomen éénja rige opcenten uitsluitend toe te passen op den bieraccijns. Van dc heffing van 30 op centen op dien accijns wordt de opbrengst verwacht van 3.6 millioen. De gezamenlijke bate van het ontwerp voor den gewonen dienst is derhalve te stellen op rond 26 millioen. BUITENLAND. Het Ilongaarsche kabinet afgetreden. (Derde Blad, pag. 1.) BINNENLAND. Een vraaggesprek met generaal snijders. (Tweede Blad, pag. 1.) Ilct auto-ongeval op den boulevard te Scheveningcn. (Tweede Blad, pag. 2). STADSNIEUWS. De Utrechtschjstraat heropend. (Eerste Blad, pag. 3.) Hoogste barometerstand: 767.6 to Praag. Laagste barometerstand: 739.4 te Vardö. Verwachting: Meest matige, waarschijn lijk tijdelijk toenemende Z.O. tot Z. of Z.W. wind, zwaar bewolkt tot betrokken met op klaringen, waarschijnlijk regenbuien, iets zachter. Dc Britsche' eilanden die gisteren onder invloed van een uitlooper van een gebied van hooge druk op den Oceaan, liggen nu tusschen twee snel uitdiepende depressies, een nieuw-gevormde tusschen IJsland en Schotland en een ander, die in de laatsto dagen in het Z.W. van het gebied lag en zich langzaam W.-waarts bewoog, doch nu naar het 0«- wordt teruggedrongen onder invloed van een sterke W. luchtsroom. Dc uitlooper van de hooge druk der Britsche eilanden is onder invloed van deze veran deringen afgesplitst van het hoofdgebied op den Oceaan, dat zelfs ook slecht afne mend is, en heeft zich naar O.-Duitschland en Oostenrijk verplaatst. Daar deze snelle veranderingen klaarblijkelijk het geval zijn van processen in zeer hooge luchtlagen in de stratosfeer, welke grootendccls buiten de contröle der waarnemingen blijven, is een verwachting bij dezen toestand onze kerder dan gewoonlijk, doch een terugloo- pen van den wind naar Z.O. en Zuid, of bij een verdere drukdaling in het N.W. naar Z.W. is voor onze streek wel waarschijn lijk, terwijl dc kans op regenbuien en iets zachter weer voor het volgende etmaal groot is. LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190 MANTELVOERING vanaf 70 ct. p. m. V.'ATI NE vanaf 25 ct. p. m. Varkensmarkt 5 Tel. 1309 Inruilen van instrumenten tegen zeer hooge prijzen. Slingerhoning van OUD - 5USSEM met rjjksmerk 70 ct. p. pond. EERSTE KAMER. In de heden gehouden zitting werden de nieuwe leden geïnstalleerd. Op voorstel van den Voorzitter werd be sloten de Troonredo te beantwoorden met een adres, nadat de heer Wibaut ver klaarde, dat zijn fractie meent, dat de Volksvertegenwoordiging een Troonrede voor kennisgeving moet aannemen. Na schorsing der vergadering ter verkie zing van voorzitters en onder-voorzitters, deelde de Voorzitter bij heropening mede, dat gekozen zijn tot voorzitters der afdee- lingen de heeren van Sasse van Ysselt, Wibaut, Fock, Janssen cn Blomjous. De vergadering wordt hierop gesloten. Bussen Was in alle prijzen vanaf 35 cl. Terpentijn. Geschaafde Was. Kunstterpentijn. Sponsen. Zeetrien. - Borstelwerk. Dweilen.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1932 | | pagina 1