Joüderdag 22 September 1932 AMERSFOORTSCH DAGBLAD
31 e Jaargang No. 72
DERDE BLAD
„HET IS NOODZAKELIJK
TE ONTWAPENEN"
Frankrijk en het standpunt
der Amerikanen
HCNGAARSCHE KABINET
AFGETREDEN
DE HONGERKUUR
VAN GANDHI
CONFERENTIE TE STRESA
TEN EINDE
JAPANSCHE MILITAIREN
NAAR MANDSJOERIJE
HET OVERLIJDEN VAN
GRAAF GRAVINA
Italiaansche instemming met
den Duitschen pariteits
eisch
P a r ij s, 20 September (V.D.) Pas hedèn-
arond bespreken de Parijsche bladen het
déjeuner, dat Herriot Maandag ter eero van
den Amerikaanschcn senator Reed en den
Amerikaansche gezant heeft aangeboden.
Het Journal des Débats schrijft: De
staatslieden hebben zich hoofdzakelijk be
ziggehouden met den Duitschen stap, het
Fransche antwoord en de Britsche verkla
ring inzake de gelijkgerechtigdheid. Daar
Amerika niet behoort tot de mogendheden,
die het verdrag van Versailles hebben on
derteekend, heeft het ook geen belang bij
juridische uiteenzettingen daaromtrent.
Daarentegen heeft het „constructieve deel"
van de Londenscho nota in hooge mato de
aandacht van de regeering te Washington
j getrokken, daar dit deel zich direct bezig
j houdt met de ontwapeningsconferentie.
Amerika heeft het plan de Hoovervoor-
stellen in een ovoreenkomst volgens het
Londcnsche plan onder te brengen. In ver
band hiermede is het niet uitgesloten te
achten, dat wijzigingen worden aange-
bracht in het ontwapeningsvoorstel van
president Hoover. Reed en Edgo hebben,
volgens het blad, er op gewezen, dat hun
régeering een Duitsche herbewapening ver
werpt. In den loop van de besprekingen
zwuden de Amerikaansche diplomaten uit-
pengezct hebben op welke punten het FIoo-
vcrplan volgens Amerikaansche opvatting
zou kunnen worden gewijzigd om het aan
tt passen bij de Fransche en Engelsclie
landpunten.
Het bureau van de ontwapeningsconfe
rentie zou uitsluitend het tijdstip vast moe
ien stellen van het bijeenkomen der ple
naire commissie. Tenslotte heeft men ook
over de Mandsjoerijsche kwestio en het
vraagstuk der oorlogsschulden gesproken.
Jules Sauerwoin verklaart in Paris Soir,
dat Amerika bij het opstellen der Londen
scho nota ongetwijfeld een niet onbelang
rijke rol heeft gespeeld. Deze opvatting
werd te Geneve bevestigd, waar men er op
wees, dat Washington een storing en een
vertraging der werkzaamheden ter ontwa
peningsconferentie door de Duitsche gelijk-
I ^erechtigdheidseischcn niet kan dulden.
Rome, 20 September (V.D.) In een arti
kel in de Tribuna wordt de kwestie der
gelijkgerechtigdheid besproken. Na uitvoe
rig op de verschillende standpunten te zijn
ingegaan, wordt het volgende gezegd: De
vraag van den dag is deze: Of men komt
'ot ontwapening of Duitschland cn andere
kleine staten zullen thans of later ieder op
sjn eigen wijze mee doen aan den wedloop
der bewapeningen cn wel met het volste
I juridische en politieke recht en tot schade
I Yan het algemeen belang. Het is dus nood-
I zakelijk te ontwapenen.
Herriot en sir John Simon reizen
samen naar Gonève.
Parijs, 20 Sept. (V.D.) De Fransche
I toinister-president Herriot is Dinsdagavond
naar Genève vertrokken. De Engelsclie mi-
I nister van buitcnlandsche zaken sir John
Simon reist met denzelfden trein, zoodat de
beide staatslieden gelegenheid hebben vóór
den aanvang van de conferentie te Genève
?ezamenlijk den toestand nog eens te bc-
I fpreken.
P a r ij s, 21 Sept. (V. D.) In goed inge
lichte Fransche kringen gelooft men, dat de
Engelsclie minister van buitenlnndsche za
ken Simon te Genève alles in het werk zal
stellen om de Duitscho regeering alsnog te
beweging aan de werkzaamheden van dc
ontwapeningsconferentie deel te nemen.
De correspondent van dc Petit Parisien
te Londen meent uit goede bróèi te hebben
vernomen, dat do Engelsche regcering de
Duitsche regcering de verzekering zal geven,
dat de kwestie van de gelijkgerechtigdheid
van Duitschland in een bijzondere ontwa-
peningsoverccnkomst zal worden geregeld.
Het zou gaan om een elappegewijze ontwa
pening, zooals ook president Hoover in zijn
Dinsdag op het Witte Huis afgelegde ver
klaring heeft bedoeld.
Van Engelsche zijde, aldus meldt de cor
respondent van de Petit Parisien, wil men
de rijksregeering tot zekere hoogte dwingen
aan de werkzaamheden van de ontwape
ningsconferentie deel te nemen. Een weige-
ring zal worden beschouwd als een bewijs,
dat Duitschland minder de ontwapening van
de andere mogendheden dan de eigen be
wapening wenscht,
Genève, 21 Sept. (V.D.). Het bureau van
de ontwapeningsconferentie heeft na een
korte geheime zitting con openbare zitting
gehouden. Bij de opening van de openbare
zitting gaf de president, Henderson, een
overzicht van de werkzaamheden der con
ferentie sinds haar onderbreking. Het bu
reau moet thans onmiddellijk practischc
voorstellen uitwerken en de reeds bereikte
resultaten moeten in daden worden omge
zet. Vervolgens deed Henderson mededee-
ling van een schrijven van Litwinof, waar
in do sovjet-regeerin weigert in de toe
komst vertegenwoordigers naar de techni
sche commissie der conferentio te zenden,
zoolang geen besluiten over een werkelijke
vermindering der bewapening zijn geno
men. Het bureau heeft zonder discussie
goedgekeurd het voorstel van den presi
dent om de discussies over de wisseling
van nota's met de Duitsche regeering nit
to stellen.
G e n v e, 2 1 Sept. (V. D.) De Fransche
minister-president Herriot is Woensdag
ochtend, vergezeld door den minister van
oorlog Paul Boncour, zijn kabinetschef
Marcel Ray en den Volkenbondsvertegen
woordiger van den Quai d'Orsay, Massigli,
te Genève aangekomen. Onmiddellijk na
aankomst had Herriot reeds oen aantal be
sprekingen met hooge ambtenaren van het
secretariaat van den Volkenbond cn met den
hoofdrapporteur der ontwapeningsconfe
rentie dr. Benesj. Even na elf uur is het
bureau der ontwapeningsconferentie voor de
eerste maal na dc onderbreking der werk
zaamheden op 23 Juli weer bijeengekomen.
Do openingszitting is geheim; aan dc zit
ting, die wordt gepresideerd door Hender
son, neemt Herriot niet deel. Van Duitsch
land is in het bureau geen vertegenwoordi
ger verschenen.
Genève, 21 September (V.D.). Het Bu
reau der Ontwapeningsconferentie kwam
hedenmiddag opnieuw bijeen. Aan deze zit
ting nam Herriot wederom geen deel. Over
al bespreekt meri de vraag, waarom Her
riot naar Genève gekomen is en niet aan
de zittingen van het Bureau deelneemt.
Herriot ontving in den loop van heden
de vertegenwoordigers van dc met Frank
rijk bevriende mogendheden, terwijl ook
dc Grieksche gezant te Parijs Politis, dien
men aan Franscho zijde beschouwt als dc
president der a.s. Volkenbondsassemblee
een onderhoud had met Herriot.
Van Fransche zijde wordt verklaard, dat
Herriot niet kan deelnemen aan de be
sprekingen in het Bureau, daar ook de
Duitsche en Engelsche premier niet naar
Genève gekomen zijn en hij dc eenige mi
nister-president in het Bureau zou zijn
Deze verklaring beschouwt men hier als
een zuiver diplomatieke reden. Herriot zou
echter verwacht hebben, dat een vooraan
staand vertegenwoordiger der Vereenigd?
Staten aan do zitting zou deelnemen.
Do Amerikaansche regeering heeft echter
den gezant te Bern Wilson naar de zitting
van het Bureau gezonden. In verband hier
mede en met betrekking tot het feit, dat
geen debatten zullen worden gevoerd over
het niet deelnemen van Duitschland, heeft
Herriot besloten onmiddellijk naar Parijs
terug te keeren. Eerst Maandagmorgen
keert Herriot weer naar Genéve terug.
^•gouverneur Dr. Schnee, Duitsch ver-
,59enwoordiger bij de enquête-commissie
I v3n den Volkenbond, vertelt bij zijn aan-
I komst te Berlijn van zijn bevindingen in
Mandsioerii»
ZAL AMERIKA T FRANSCHE
STANDPUNT STEUNEN?
Londen, 21 Sept. (H.N.) Do Amerikaan
sche senator Reed is te Londen aangeko
men. Volgens één der bladen zou hij bij
zijn besprekingen te Parijs discreet, maar
toch duidelijk te kennen hebben gegeven,
dat de Verccnigde Staten bereid zijn het
Fransche standpunt ten opzichte van do
i Duitsche pariteitseischen te steunen, indien
Frankrijk van zijn kant het Amerikaansche
standpunt in de vraagstukken het Verre
Oosten, vooral betreffende Mandsjoerije wil
steunen.
FAMILIEDRAMA TE MUNCHEN.
M n c h e n, 21 September (V.D.). In den
villawijk Gauting bij München heeft de
vroegere „oberregierungsrat" dr. Wilhelm
Jucht met een schot in het hoofd een ein
de aan zijn leven gemaakt. Zijn ?c-jarige
schoonmoeder, zijn 66-jarige schoonzuster,
de fabrikante Ling en haar 42-jarige doch
ter vond men dood in do keuken, welke ge
heel met gas gevuld was. Men neemt aan,
dat financieele moeilijkheden Je oorzaak
is, dat de geheele familie zelfmoord liecft
gepleegd, -
De ontslagaanvrage
aanvaard
Boedapest, 21 September (V.D.). Het
Hongaarecho kabinet is heden afgetreden.
De Rijksbestuurder heeft het ontslag aan
vaard en minister-president Karolyi ver
zocht zich nog met de loopende werkzaam
heden te belasten.
Het besluit van het kabinet orn af te «re
den werd den Rijksbestuurder hedenmid
dag door Karolyi medegedeeld. Het onder
houd tus6chcn beide staatslieden duurde
twee uren. De minister-president gaf den
Rijksbestuurder een overzicht van den bin
nenlandschen politieken en economischen
toestand van het land. Karolyi wees er op,
dat het kabinet zijn ontslag had genomen
om de voorwaarde te scheppen het land
uit zijn ern6tigcn toestand le halen. De
Rijksbestuurder beeft tijdens dit onderhoud
verzocht om de ontslagaanvrage in te trek
ken, doch graaf Karolyi bleef bij
zijn besluit. De Rijksbestuurder aanvaara-
de daarop dc ontslagaanvraag en verzocht
Karolyi tenslotte zich met de loopende
werkzaamheden voorloopig te willen be
lasten.
GRIEZELIGE VONDST VAN EEN
PADDESTOELENZOEKER.
Twee lijken in een bosch.
Dortmund, 21 Sept. (II. (v) Iemand, die
naar paddestoelen zocht, vond in het bosch
van Gravingholz het lijk van een vrouw,
dat aan een boom hing. Hij waarschuwde
de politie, die bij haar onderzoek ook nog
het lijk van een man vond. Hot bleken dc
lijken van een 23-Jarigcn bakker en van een
38-jarige gehuwde vrouw te zijn, die beide
uit Kagen afkomstig waren. Op ieder lijk
werd een afscheidsbrief gevonden, waarin
gezegd werd, dat de betrokkene vrijwillig
afscheid van het leven nam. Van een gc-
meenHchappclijken stap werd echter niet
gesproken, terwijl ook over het motief van
dc daad niets gezegd werd. Het is geble
ken, dat. beide personen tevoren in eikaars
gezelschap hebben vertoefd.
De Amerikaan Gar Wood, dio met oen uur-
snelheid van 203,98 2LM. op het Michigazi-
meer bij Detroit een nieuw wereldrecord
voor motorbooten vestigde.
VERDUISTERING OP GROOTE
SCHAAL.
B c r 1 ij n, 2 0 Sept. (H. N.) De leider
van het filiaal te Paaren van de districts
spaarbank te. Nauen is gearresteerd. Hij
wordt verdacht van verduisteringen tol een
totaal van 140.000 Mk., welke in den loop
van de laatste jaren zijn gepleegd. De ver
duisteringen werden door dc invoering van
een nieuw controlestelsel ontdekt.
HET SPOORWEGONGELUK BIJ ALGIERS
Dc definitieve cijfers.
Parijs, 21 September (V.D.). Hei gou
vernement \an Algiers publiceert thans eon
officieele lijst van de slachtoffers betrokken
bij het spoorwegongeluk in dc nabijheid
van Tlemcen. Het totaal aantal doodcr. be
draagt 61; hiervan waren 56 personen le
den van hét Vreemdelingenlegioen, terwijl
vijf spoorwegambtenaren tot d? «lach tof
fers behooren. 52 personen werden onmid
dellijk gedood, negen anderen zijn in het
ziekenhuis aan dc bekomen ernstige ver
wondingen overleden. Het t-.taa' aantal ge
wonden bedraagt 219. Hieronder bevinden
zich twee ambtenaren, 217 personen behoo
ren tot het Vreemdelingenlegioen. Van deze
gewonden zijn 69 personen crnsiig, de an
deren licht gewond.
Onder de overblijfselen van dc wagens
bevinden zich geen lijken meer. Jüen Jrr
gekwetste officieren is ernstig gewond, de
andere officier is er beter aan toe. daar
er voor hem geen levensgevaar meer be
staat.
SUCCESSEN DER BRAZTLIAANSCHE
REGEERINGSTROEPEN.
Rio de Janeiro, 21 Sept. (V. D.) Dc
federale troepen hebben Gunha in den staat
Sao Paolo bezet. Dit wordt als een belang
rijke militaire positie bc-schouwd.
KERRL TEGEN DE REGEERING-
VON PAPEN.
Berlijn. 20 Sept. (II. N.) Het bestuur
van do nationaal-socialistische Pruisische
landdagfractie heeft vanmiddag een langdu
rige vorgadcring gehouden, -dc
voorzitter van den landdag Kcrrl een uit
voerig verslag uitbracht over het onder
houd, dat hij gisteren met rijkspresident
Von Hindenburg heeft gehad, waarbij ook
de rijkskanselier aanwezig was. Kerrl heeft
in dit onderhoud er tegen geprotesteerd,
dat de rijkscommissaris in Pruisen, die
slechts benoemd is om weder ordo en rust
te scheppen, onder terzijdestelling van den
landdag andere ingrijpende maatregelen
heeft getroffen. Verder heeft Kerrl er op ge
wezen, dat de rijkskanselier geen kans heeft
door den landdag tot Pruisisch minister
president te worden gekozen. Ook zou hot
verkeerd zijn nieuwe verkiezingen in Prui
sen te laten houden, aangezien ook hier
door geen meerderheid voor Von Papen zal
worden verkregen.
Leiders der paria's volgen
zijn voorbeeld
Bombay, 21 Sept. (V.D.) Gandhi, die
Dinsdagmiddag zijn hongerkuur is begon
nen, verklaarde des avonds, dat hij zich
nog nooit zoo goed had gevoeld. Hij zal nog
6lcchts van water leven, dat buitengewone
kracht heeft het leven te verlengen. Ilij
wil trachten een bovenmenschclijkc poging
te doen zoolang in het leven te blijven, tot
dat het geweten der Engelsche regeering
cn van dc Hindoes heeft gesproken. Tranen,
zeide Gandhi, zullen doelloos zijn, daar het
verlangen naar eten zal verdwijnen, waar
na ik zal aanvangen in gedachten te ver
zinken. Alle belangstelling voor het uiter
lijke zal verdwijnen en ik zal één worden
mot de oorzaak der dingen.
Den gcheclcn Dinsdag verzamelden zich
honderden Hindoes voor dc gevangenis van
Jeravda waar Gandhi zijn hongerstaking is
aangevangen. Zij baden \oor hun leider. In
Bombay, Poona en andere steden werden
rouwstakingen afgekondigd. De meeste za
ken en scholen, evenals dc .beurzen cn ka
toenspinnerijen waren gesloten. Te Simla
vond een massavergadering van paria's
plaats. Twee leiders der paria's deelden
mede, dat zij Woensdag eveneens in hon
gerstaking zouden gaan, totdat hun eisch
voor een afzonderlijk kiessysteem zou zijn
ingewilligd. Intusschcn heeft, naar wordt
gemeld, de conferentie tusschen Hindoes
en paria's goede vorderingen gemaakt.
Het schijnt, dat reeds overeenstemming
zou zijn verkregen. Wanneer dit het geval
is, zal Gandhi zijn hongerstaking kunnen
beëindigen.
Zal hij zijn hongerstaking
eindigen?
Bombay, 21 September (V.DDe tc
Bombay bijeengekomen conferentie dei
Hindoes en parias ter behandeling van de
kwestie der parlementaire vertegenwoor
diging der onderdrukte klassen is tot over
eenstemming gekomen. Twee leiders der
Hindoes brachten heden een bezoek aan
Gandhi in de gevangenis cn leguen hem
het plan van overeenstemming voor. Gan
dhi heeft thans den leider der parias dr.
Ambedkar verzocht met hem een onder
houd tc willen hebben.
Ambedkar stond tot nu toe op het stand
punt in tegenstelling met Gandhi dai
de parias gescheiden kiezerscorpsen ver
langden. doch thans schijnt de parialcider
tc willen toegeven, mits zekere concessies
zouden worden gedaan ten behoeve van de
onderdrukte klassen. Indien Gandhi en dr.
Ambedkar het plan zouden aanvaarden dan
zou de oorzaak van de hongerstaking van
Gandhi zijn opgeheven.
De Britsche regeering heeft zich, naar
bekend, bereid verklaard een door de hoo-
gerc klassen der Hindoes cn door de pa
nas aanvaard plan inzake dc parlcmentai
re vertegenwoordiging, in de plaats te zul
len stellen van haar eigen voorstellen.
Stresa, 2 0 Sept. (V. D.) Dinsdagmid
dag is dc conferentie van Stresa gesloten,
nadat het rapport der financieele commissie
des morgens in geheime zitting was goedge
keurd. Nadat de gedelegeerden kennis had
den genomen van den inhoud van het rap
port, hebben de vertegenwoordigers der ver
schillende landen nogmaals een uitvoerige
uiteenzetting gegeven van de standpunten
hunner onderscheidene regecringen. Presi
dent Bonnet verklaarde ten slotte dc ziping
voor gesloten, na woorden van dank tc heb
ben gericht tot dc deelnemers, in het bizon
der tot dc Italiaansche vertegenwoordigers.
DE GRAF ZEPPELIN WEER THUIS.
Een recordvlucht
F r i e d r i c h s h a f e n, 21 Sept. (V. D.)
Het luchtschip Graf Zeppelin is heden
avond half tien tcrugkeerend uit Zuid-
Arncrika alhier vlot geland. liet luchtschip
heeft deze maal een recordvlucht gemaakt
aangezien het traject Pernambuco-Fried-
richshafen in 67/4 uur is afgelegd.
DE VLIEGENDE FAMILIE
IN SCHOTLAND.
Londen, 21 Sept. (H.N.) De Lord Talbot
met de vliegende familie Hutchinson aan
boord, is gisteren in Schotland aangekomen
Prof. Mas Slevogt, do bekende Duitscho
schildor, dio cp Ci-jarlgen leeftijd te Landau
Is gestorven.
Chineesch geld niet langer
betalingsmiddel
Tokio, 21 Sept. (V.D.) Dinsdag heeft on
der voorzitterschap van Saito een buitenge
wone zitting van het Japanschc kabinet
plaats gehad, waarin de internationale po
sitie van Japan werd besproken. Het kabi
net machtigde den minister van oorlog de
8o cn 11e brigade gereed to houden, om
naar Mandsjocrijo te zenden.
Tsjangtsjoen, 20 Sept. (V.D.) De
Mandsjoerijsche regeering heeft verklaard,
dat zij binnen enkele dagen een wet zal
afkondigen, volgens welke het Chineesche
geld in Mandsjoerije wordt ingetrokken en
niet meer als betalingsmiddel zal worden
beschouwd. Dc wet zal spoedig in werking
treden.
G e n v e, 20 Sept. (V.D.) Het onverwacht
overlijden van den volkenbondscommissa-
ris voor Danzig, graaf Gravina, heeft in.
volkenbondskringen te Genève groote deel
neming gewekt. Graaf Gravina genoot in
alle internationale kringen grooten eerbied
en sympathie. Nog in de laatsto zitting
heeft de raad van den volkenbond met al-
gemcene stemmen zijn vertrouwen in hem
uitgesproken. De onpartijdige houding van
graaf Gravina in dc kwesties tusschen.
Danzig en Polen heeft overal groote erken
ning gevoriden.
liet is waarschijnlijk, dat voor den duur
van eenige maanden een voorloopige vol
kenbondscommissaris zal worden benoemd,
waarvoor een hooge beambte van het vol-
kenbondssecrclariaat of van het Engelsche
ministerie van buitcnlaadschc zaken zal
worden aangewezen. Reeds hedenmorgen
heeft hieromtrent telefonisch overleg plaats
gehad tusschen den raad van den volken
bond cn dc belanghebbende raadsmogend-
heden.
DE DOCHTER VAN MACDONALD
GEHUWD.
Londen. 20 Sept. (V. D.) Do tweede
dochter van Macdonald, dr. Joan Macdo-
nald, trad heden in het huwelijk met dr.
Alastir Mackinnon. Bruid en bruidegom
hebben hun studies aan dezelfde universi*
tcit beëindigd cn promoveerden daar.
Behalve Macdonald zelf waren talrijke
ministers, hoogwaardighcidsbekleeders en
andere autoriteiten aanwezig. Na do huwe
lijksinzegening vond een druk bezochte
receptie plaats op Chequers.
„DE RIJKSBANIER" VERBODEN.
B e r 1 ij n, 2 0 Sept. (V. D.)" De opper-
president te Maagdenburg heeft op gr^nd
van dc noodverordening van den rijks
president inzak5 de politicko excessen het
weekblad „Do rljksbanicr" voor den duur
van vier weken verboden.
VLAAMSCH DIENSTWEIGERAAR
OPNIEUW VEROORDEELD.
Antwerpen, 2 0 Sept. (H. N.) Di
krijgsraad heeft Lodewijk van Dijk, die voor
de derde maal geweigerd heeft dienst te
doen, tot 15 maanden gevangenisstraf ver
oordeeld. De vorige maal is hij voor hetzelf-.
de feit tot S maanden veroordeeld