AMERSFOORTSCH DAGBLAD
Binnen Jairad
Feuilleton
30 CENT per
1/2 PONDS
PAKJE
Dinsdag 4 October 1932
31e Jaargang No. 82
TWEEDE BLAD
VIERING VAN LEIDENS
ONTZET
Elf-dorpen-tocht om Leiden
DR. N. J. BEVERSEN
meen
De Bruid van het Glomdal
Uitdeeling van har,ng en wittebrood
aan 2450 personen
Leiden, 3 October. Evenals vorige jaren
ie ook heden de herdenking van Leiden'!
Ontzet op feestelijke wijze gevierd.
Zij begon hedenochtend 7 uur met een
reveille vanaf het balcon der Stads-Gehoor-
zaal door het Lcidsch Politic Muziekgezel
schap.
Om 8 uur ving de uitdeeling aan van ha
ring en witebrood in net Waag Gebouw
aan 2450 personen. Do firma Van Nelle te
Rotterdam had voor een extra tractatie ge
zorgd, door voor de vrouwen een pakje kof
fie cn voor de mannen een pakje rooktabak
beschikbaar te stellen. Een muziekcorps
luisterde de uitdeeling op.
Om 8 uur hedenmorgen werd in het Van
der Werff-park een uitvoering gegeven van
koraalmuziek onder leiding van den He?r
Leo Mens en met begeleiding van het Stede
lijk Muziekcorps. Hierbij werden verschil
lende oud-vaderlandsche liederen ten ge
hoore gebracht. Eenige honderden zangers
en zangeressen namen aan do uitvoering
deel.
Om half negen werd een begin gemaakt
met de zoogenaamde elf-dorpen tocht om
Leiden over een afstand van 45 K.M. Onge
veer 8000 pereonen namon er aan deel. Voor
afgegaan door het Klaroen- en Tambour-
corps van den Vrijwilligen Landstorm be
gaven de deelnemers zich van den Witten
Singelnaar de Oegstgeesterlaan, tot het
Stationsplein begeleid door het Muziekcorps
der Koloniale Reserve te Nijmegen en door
tal van Vereenigingen met hunne vaandels
en banieren. Voor dezen tocht waren ver
schillende medailles beschikbaar gesteld.
Omstreeks dien tijd werd het merkbaar
druk in de straten. De treinen, trams en an
dere middelen van vervoer brachten onop
houdelijk drommen menschcn aan. Van vrij
wel alle woningen wapperde de vlag. Ge
armd en zingend liepen vielen door do stra
ten. De vroolijkheid werd nog verhoogd door
do verschillende straatmuzikanten, kunste
naars, hardloopers en alle mogelijke andere
straatartiesten, welke op 3 October Leiden
plegen te bezoeken, Op het Schuttersveld
was het volop kermis en op de terreinen die
anders als veemarkt dienen, stonden nu
honderden kramen opgesteld waarvan die
mot haring en gerookte paling het talrijkst
vertegenwoordigd waren.
Om half tien had een groote postduiven
demonstratie plaats. Op het YVaag-Hoofd
werden toen niet minder dan 1500 Leidsche
postduiven opgelaten, alle van leden van
Leidsche Vereenigingen.
Om 10 uur werd de fontein op de Visch-
markt in werking gesteld en spoot haar zil
verwitte stralen omhoog, zeer tot vermaak
van de jeugd.
Inmiddels werd het in de stad al drukker
en drukker en de drukte bereikte haar hoog
tepunt tegen één uur toen de groote optocht,
welke dit jaar stond in het teeken der elec-
triciteit en daarom en heatte, een aan
vang nam. Aan weerszijden van den weg
welke de optocht volgde, hadden zich dui
zenden menschen geschaard.
Evenwel viel, ofschoon het weer den ge-
heelcn morgen vrij droog was gweest een
dichte regen, kort voordat de optocht zich in
beweging had gezet Zooals te begrijpen,
deed dit veel afbreuk niet alleen aan den op
tocht, maar ook aan de feestelijke stemming.
De eerste groep öteldc voor de historie
van het licht. Zonnebloemen, glimwormen,
een wagon met den Zonnegod Helios enz.
Verder een met 4 paarden bespannen praal
wagen waarop Elektra zich bevond. Aan het
slot van deze groep werden verschillende
verlichtingsmiddelen uit vervlogen tijden
vertoond, ieder bevestigd op een klein wa
gentje, voortgeduwd door een persoon ge
kleed in een bijbehoorend costuum.
De twe3de groep bracht in beeld de kennis
der electriciteit, waarin ook de filmkomie
ken Watt en Halfwatt niet ontbraken.
De derde groep was geheel gewijd aan het
25-jarig bestaan der Leidsche Electriciteits-
Fabriek.
De vierde groep gaf te zien toegepaste
olectriciteit in huis en hof. Tal van praal
wagens cn verschillende muziekcorpsen
maakten van den optocht deel uit Onder
weg werd hier en daar ververschingen aan
geboden aan de deelnemers. Ook de electri
citcitsmensch ontbrak in dezen optocht niet.
De optocht werd voorafgegaan door de mu
ziek van de Koloniale Reserve te Nijmegen
en besloten door die van het 6e regiment
Veld-Artillerie te paard.
Langzamernand werd het ook in de reslau
rants bijzonder druk. De talrijke vreemde
lingen zochten daar een toevluchtsoord om
zich aan de bekende huispot met klapstuk te
goed te doen. De Leidenaars deden dit na
tuurlijk bij zich thuis.
Om half acht vanavond wordt de feestvie
ring voortgezet In de Stads-Gelioorzaal is
een avond van vroolijke kunst georgani6eord
met een cabaret-voorstelling onder leiding
van Max van Gelder.
Ter zclfder tijd vangt op het Schutters
veld een groot avondfeest aan, waarop een
hosvlonder, rondom een muziektent volop ge
legenheid zal zijn om zich aan het hossen te
goed te doen onder de tonen van een mu
ziekcorps.
Tot besluit van de feestviering zal er om
11 uur een groot vuurwerk op het Schutters
veld worden afgestoken.
Getemperde feestvreugde.
Men meldt ons nog uit Leiden:
Do herdenking van Leidens Ontzet is
anders uitgevallen dan de moeste Leide
naars zullen hebben gehoopt. De regen
achtige en kille Zondag voorspelde reeds
niet veel goeds, maar nochtans bestond bij
velen de verwachting, dat het weer van
Maandag nog wel zou meevallen. Inder
daad viel dit ook mee, doch alleen voor
wat den voormiddag betreft. Weliswaar
teekenden zich donkergrijze wolken in het
luchtruim af cn vielen er zoo nu en dan
enkele regendroppels, maar juist tegen
den tijd, dat de optocht, het hoofdnummer
an de feestviering, zich in beweging stel
de om met zijn bonte veelkleurigheid door
Leidens straten te trekken, openden do he
melsluizen zich cn viel de regen in dikke
roppels neder. Wie zich de vroegere
feestvieringen op 3 October herinnert, weet
dat het meestal dan geen mooi weer was.
Vooral de bezoekers van het Schutters
veld, waar men als regel met zijn schoe
nen diep in den modder zakte, wisten
daarvan medo te praten. De optocht ech
ter had doorgaans van het minder gunsti-
geweer niet al te veel te lijden cn het be
zoek uit de omliggende gemeenten leed er
ook niet zoo heel veel onder. Vandaag was
het echter geheel anders, al mag dan ook
het minder drukke bezoek van buiten
niét uitsluitend aan het slechte weer wor
den geweten Dat bet echter voor het al
lergrootste deel daaraan wel te wijten is,
staat buiten kijf. Het regenachtige weder
heeft dan ook talrijken ervan teruggehou
den een tocht naar de Sleutelstad te ma
ken, met het gevolg, dat voor de talrijke
neringdoenden, die op een goeden dag had
den gerekend, de teleurstelling groot is ge-
eest. Maar minstens even groot was de
teleurstelling, toen de regen bleef aanhou-
len en langzamerhand in dikke druppels
zonder ophouden neerplaste, met het ge
volg, dat de deelnemers aan den optocht
eldra doorweekt waren. Nadat dan ook
de helft van den weg was afgelegd, oor
deelde het bestuur van de 3-Octoberverec-
niging het raadzaam den optocht te ont
binden.
De Leidenaars laten zich op 3 October
niet makkelijk uit hun feestelijke stem
ming brengen. Deze bleef er dan ook, al
leen erg getemperd En de vreemdelingen,
die er waren, gingen eerder huistoo dan
zij anders zouden hebben gedaan In den
avond was dit duidelijk merkbaar.
Wat den optocht zeiven betreft, deze
stond dit jaar, mede met het oog op het
25-jarig bestaan der stedelijke electrici
toitsfabriek, in het teeken der electriciteit.
Na wkt wij er reeds over geschreven heb
ben kunnen wij volstaan met als onzen
totaalindruk te kennen te geven, dat er op
den dag van Leidens Ontzet wel eens
mooiere optochten zijn gehouden. Dit is
echter een persoonlijke opvatting.
Oud'rector van het gymnasium
te Leiden
Bijzondere figuur van buitengewone
gaven
In don ouderdom van 71 jaar is (e Voor-
burg overleden dr. N. J. Beversen, oud-
rector van het Gymnasium te Leiden, offi
cier in de Orde van Oranje-Nassau.
Met hem is een zeer bijzondere figuur,
een man met buitengewone gaven heenge
gaan.
Geboren in 15G0 te Kampen, waar zijn
vader Luthersch predikant was, verhuisde
hij spoedig naar Dordrecht. Aan het Dordt
sche gymnasium verwierf hij het cind-
dipioma. Na zijn eindexamen studeerde hij
klassieke letteren te Leiden, volgde o.a. de
colleges van Cobet en Cornelisscn, werd na
zjjn doctoraal examen met succes te heb
ben afgelegd, benoemd tot lccraar aan het
gymnasium te Gorcum. Lang bleef hij daar
niet. Na voltooiing V3n zijn commentatio
de L. Lucilli vita et moribus, waarop hij in
188S aan de Leidsche universiteit promo
veerde tot doctor in de klassieke letteren,
volgde spoedig zijn benoeming tot leeraar
aan het Sted. Gymnasium te Arnhem. In
1898 volgde zijn aanstelling tot conrector
van het gymnasium te Zwolle.
Dc academiestad, het wetenschappelijke
loven, het grootere rectoraat lokten hem in
1910 naar Leiden, welks gemeenteraad dr.
Beversen tot opvolger van dr. Punt be
noemde. 18 jaar lang heeft Dr. Beversen
het rectoraat gevoeerd.
Op het gymnasiale onderwijs heeft hij
door zijn alom bekende grammatica grooten
invloed gehad. Jarenlang was Stegman-Be-
versen dc grammatica, die overal werd ge
bruikt voor dc studie van het Latijn.
Door de groote veelzijdigheid van zijn
kennis en van zijn belangstelling, hadden
zijn lessen buitengewone bekoring.
Dr. Beversen was een zeer kunstzinnig
mcnsch, met een breede belangstelling voor
alle mogelijke kunstuitingen. Hij had met
goeden smaalt en groote liefde een keurige
verzameling grafisch werk, binnen- en bui-
tcnlandsche bibliophiele uitgaven, ex-libris,
o.a. van Gordon Craig, en schilderijen aan- j
gelegd, o.a. van M. W. v. d. Valk, wijlen
P. Pupont en Steinlen. Zijn interview ken
merkte den kunstzinnigen verzamelaar.
Hij was ook voorzitter der Openbare
Leeszaal en Bibliotheek te Voorburg.
Zijn groote kennis vooral der Fransche
letteren maakte hem tot een gewaardeerd
medewerker van verschillende bladen en
tijdschriften, die het Fransche bock in hun
belangstelling betrekken.
De begrafenis zal plaats hebben Woens
dag te 2 uur op dc Algemeene Begraaf
plaats te Voorburg.
DOODELIJK ONGELUK OP DEN
WASSENAARSCHEWEG.
's Graven h ag c, 2 Oct. Gisteravond ora-
streaks kwart voor 8 uur is op den Wasse-
naarschen weg, even voorbij dc R. K. Kerk,
een droevig ongeluk gebeurd.
Een 15-jarige jongen, B. W., wonende
Christiaan de Wetstraat, hielp een melk
bezorger van de Sierkan even bij het voort
duwen van diens wagen. Zij schijnen daar
bij rechts van den weg gestaan te hebben
cn plotseling door oen vrachtauto achterop
gereden te zijn.
Beide personen werden door dc vracht
auto aangereden. De jongen werd daarbij
zoo ernstig gewond, dat hij eenige oogen-
blikken later overleed. De melkbezorger, do
29-jarige F. van Z., uit do Schalkburger
straat, werd gewond, maar kwam er betrek
kelijk goed af. De Geneeskundige Dienst
heeft hem naar het Ziekenhuis aan den
Zuidwal gebracht, vanwaar hij na verbon
den te zijn, naar huis is kunnen gaan.
Het lijk van den ongelukkigen jongen is
naar het Ziekenhuis vervoerd.
De melkwagen werd zwaar beschadigd. De
politie stelt een onderzoek in naar de oor
zaak van dit droevig ongeval cn naar de
vraag in hoeverre dc chauffeur van de auto
schuld heeft.
JHR. P. QUARLES VAN UFFORD. f
In den ouderdom van 72 jaar is te Heem
stede overleden jhr. P. Quarlcs van Ufford,
vroeger directeur van de Zoutkeet aan het
Noorderspaarnc te Haarlem. Ruim 25 jaar
geleden, toen de Linschotcrstraat werd door
getrokken, werd de Zoutkeet afgebroken.
Amersfoort. Woensdag 5 October.
Vcrkooplokaal Muurhuizen 47. Verkoop van
een inboedel. 9% uur v.m.
Donderdag 27 October, Teut 44, Verkoop
van een inboedel. 11 uur v.m.
Hoogland. Dinsdag 11 October „Het
Heiveld". Verkoop van have, veo cn inboe
del. 10 uur v.m.
Dinsdag 18 October. „Onstede". Verkoop
van have, vee en inboedel. 10 uur v.m.
Stoutcnburg. Woensdag 19 Octo
ber, hofstede „Paaschmaandag", verkoop
van have, vee cn inboedel. 10 uur v.m.
HONDERD KISTEN TONG.
Eon meevaller.
De stoomtreiler „Condor", welke langen
tijd te IJmuidcn heeft opgelegen en do
vorige weak weer in do vaart gebracht werd,
had het geluk midden tusschcn groote
scholen' tong te komen.
Met niet minder dan honderd kisten van
deze vischsoort, een tot heden voor een trei-
ler nog ongekende hoeveelheid, keerde het
schip in de haven terug.
Voor de reederij was deze buit van vijf
duizend gulden een ware meevaller.
(Hbld.).
75 °/o Blue Band uit de alleroeste grond
stoffen - met
25 °/o allerfijnste Roomboter onder Rijks
controle - bereid volgens een karnproces,
waarvan de Blue Band fabrieken het
geheim bezitten.
Gebruik daarom uitsluitend Holland's beste
standaardmerk
versch gekariul met 25% allerfijnste Roomboter* onder Rijkscontrófe
i
Ernstige arbeid verzoent altijd met hot
leven.
uit het Noorsch van Jacob B. Buil.
19
Ola Glomgaarden stond verlegen te kij
ken.
Ze is in het Elvedal, gaf hij ten ant
woord.
Zoo? O, zoo! De dominee zette groote
oogen op.
Maar Berit dan?
Hij vroeg het zonder maar even te knip
peren.
Ola Glomgaarden kleurde.
- Ach, hot is de moeite niet waard, om
naar haar te vragen, antwoordde hij ein
delijk.
Toch wel, zei de dominee. Juist om
harentwille ben ik gekomen.
Ola Glomgaarden stond, tegen dc gla
zenkast geleund, naar den grond te kijken.
Ach, kom, zei hij.
De dominee zette zijn bril steviger.
Je bent een eigendunkelijk mensch,
Ola Glomgaarden, klonk het opeens. Zijn
oogen keken scherp van achter zijn bril.
Ola stond nog steeds naar den grond te
kijken.
Vindt dominee dat? vroeg hij zacht.
Ja, dat vind ik. En het heele dorp
vindt dat! Hij sprak met nadruk.
Ola keek op.
Ik doe wat ik wil... ik, zoowel als al
de anderen, zei hij.
Dc dominee keek Ola in de cogen.
Het blijkt niet, dat anderen mogen
doen wat ze willen, zei hij scherp.
Ola sloeg do oogen neer.
Dat ia een andere zaak, antwoordde
hij.
Neen. Dat is juist dezelfde zaak! De
oogen van den dominee fonkelden.
Het is schandelijk! Het is onchriste
lijk, zooals jij je gedragen hebt. En dat
mecnen allen'
Zoo? Ola keek snel op. Ze mogen mee
nen wat ze willen, gaf hij ten antwoord.
De anderen ja... maar ik niet! De
dominee sprak kortaf en beslist.
Ola Glomgaarden zag den dominee aan.
Hij begreep het niet.
Dat kan U toch volkomen onverschil
lig zijn, zeide hij.
Neen, antwoordde de dominee. Dat is mij
niet onverschillig. Jc hebt mij bedrogen. Je
hebt mij in een verkeerden waan ge
bracht... ik moest toch wel gelooven dat
de huwelijksafkondiging geschiedde met je
dochters medeweten. Je hebt me verleid tot
het vervullen van een ambtsplicht, dien ik
niet kan verantwoorden Daarvoor zal IK
jou lot verantwoording roepen.
Het gelaat van Ola Glomgaarden onder
ging een verandering. F.r steeg een vale
bleekheid in op.
Haar woord is toch niet noodlg voor
zooiets, wel? zei hij.
Toen stond do dominee op.
Jawel, antwoordde hij. Het is absoluut
noodig. Maar jij bent een tiran, Ola, en dat
kan ik je niet vergeven.
Ola Glomgaarden haalde diep adem.
U moet maar doen, wat u wilt, ant
woordde hij.
Ja, dat ben ik ook van plan.
De dominee ging vlak voor Ola staan.
Ik breng nu de zaak voor het depar
tement en verzoek om een gerechtelijke
beslissing .Had ik haar ingezegend en ge
weten .van de zaak, dan zou ik uit mijn
ambt ontzet zijn geworden.
De dominee nam zijn bril af en knipper-
do met do oogen.
Het is bedroevend Maar eerst nu ben
ik dc ware toedracht d.er zaak te weten
gekomen. Anders had je reeds eerder van
mij gehoord.
Het bleef stil. Ola staarde naar den grond.
De dominee bleef hem voordurend aankij
ken.
Daarin moet u precies doen wat u
wilt, antwoordde hij eindelijk.
Ja de dominee knikte dat zal
ik doen. Hij Uee zich halverwege om.
Maar er is nog ng, dat ik zal doen.
omdat het mijn is. Je dochter Berit
zal ik trouwen.
Ola kreog een schok, maar antwoordde
niet.
Ik trouw nu haar en Tore. Men is het
mij komen verzoeken. Ik zou ook wel ge
noodzaakt wezen haar te begraven, indien
jij haar tot vertwijfeling brengt. En dan
komt jouw tijd, mijn waarde Ola, cn jouw
afrekening met Hem daarboven.
De dominee keerde zich geheel om. Ola
Glomgaarden stond daar bleek te kijken
Nu, vaarwel!
De dominee ging heen.
Vaarwrel!
Het antwoord was nauwelijks hoorbaar.
Maar toen de dominee reeds de kamer
uit was, liep Ola Glomgaarden hem lang
zaam achterna.
Hij stond in het portaal, toen de knecht
het paard naar voren leidde.
U moet het paard toch wat laten uit
rusten, zei hij met gebroken stem.
De dominee, die juist zijn voet in den
stijgbeugel zette, keerdo zich om.
Dank je, heden niet, zei hij. Ik moet
nog naar Braatcn. Ik heb die lieden daar
ginds nog het een cn ander te zeggen. Maar
misschien op den terugtocht.
Hij zette zijn voet in den stijgbeugel cn
mot een vluggen zwaai zat hij te paard.
Ja, dominee zal welkom wezen, ant
woordde Ola Glomgaarden.
Dank jc, dank je.
De dominee reed weg.
Peinzend staarde Ola Glomgaarden hem
na.
Het was ledig geworden, toen zijn zus
ter hem verliet. En meer dan één nacht had
hij wakker gelegen en aan zijn dochter ge
dacht. Nu dat alles met den dominee er
nog bij was eekomen, wist hij in het ge
heel geen raad meer.
Gerechtelijke beslissing! Wellicht nog
straf bovendien! En de zaak bekend in al
le dorpen!
Hij was geweldig hoos toen hij naar bin
nen ging, recht door de kamer naar de op
kamer, waar hij zich op zijn ben neerlegde.
De dominee was bij liet veer gekomen,
slapte in de boot cn liet het paard voor
zich uit zwemmen. Hij was aan allerlei
soort bergreizen gewoon en kon zich in alle
voorkomende ongcriefelijkheden schikken
De knecht greep naar den boom.
Neen. zei dp dominee, dat doe ik lie
ver zelf. Hij pakte den boom en ging naar
den steven. Dan weet ik hoe dc stroom
loopt, voegde hij er glimlachend aan toe.
En met breede, vaste stooten boomde de
kleine dominee, met den bril op, dc rivier
over.
Het paard, dat aan den oever stond te
wachten, werd weer gezadeld Daarna reed
ae dominee op zijn dooie gemak langs den
smallen bergweg, noordwaarts, naar Braa-
ten.
In het oude huis te Braaten zaten ze
juist aan het middagmaal toen het paard
van den dominee voor de deur stil hield.
Ilemelsche goedheid, zei Kari en zag
Berit aan. Ik geloof waarlijk, dat het do
deminee is. En allen stonden op om van
tafel te gaan.
Neen, blijf zitten, zei de dominee. Hij
stond al in de deur. Dan gaf hij ieder de
hand. Berit het laatst.
Ja, het is eigenlijk met jou, dat ik
.vil praten, zei hij, terwijl hij plaats nam.
Berit kleurde.
Toen stond ze op en trad nader.
Dat is te doen, antwoordde ze met
groote waardigheid.
Toen stond Tore ook op.
Ga mee, om ginds mijn hoeve eens te
bekijken, zei hij
De dominee knikte
Heel gaarne, antwoordde hij. Daarna
volgde hij Tore en Berit, die langzaam het
huis uitgingen, om naar dc nieuw gebouw
de woning (o gaan.
Halfweg gekomen keerde de dominee zich
>m. Iemand had hem geroepen
Met was de oude Kari Braaten, die nu
•p de stoep stond.
Och. zou ik eerst even met U mogen
->raten? zei ze.
Wordt vervolgd.
