AMERSFOORTSCH DAGBLAD 31e Jaargang No. 91
HITLER GAAT VON PAPEN TE LIJF
Vrijdag 14 October 1932
„HIJ HEEFT TOT DUSVER
NIETS GEPRESTEERD"
Dezen ontbreekt het ver
trouwen der natie
OPMARSCH VAN BOEREN
NAAR WASHINGTON
DERDE BLAD
SMOKKELEN OP ENORME
SCHAAL
ERNSTIGE SCHEEPSRAMPEN
BIJKANTOOR
Amersfoortsch Dagblad
SOESTERWEG 107
JAPANS POSITIE IN
MANDSJ0ERIJE
TAANT DE MACHT DER
NAZI'S?
FRANKRIJK'S PREMIER
NAAR MADRID
ROEMENIË'S VERHOUDING
TOT RUSLAND
Ook Goebbels en Frick schie*
ten pijlen af op den rijks*
kanselier
München, 12 Oct. (V.D:) In Poeking, in
'net beneden-Inn-dal, heeft Hitier heden
het woord gevoerd. Er waren ongeveer
Jfi.000 boeren uit Neder-Bcieren en omge
ving, zoowel als van den anderen kant van
dn grens, uit Oostenrijk, naar de vergade
ring opgekomen. In zijn redevoering oefen
de Hitier scherpe critiek uit op het econo
misch program van Von Papen, dat er in
erkelijkheid slechts toe leidde den vree-
selijken en psychischcn noodtoestand van
bel Duitscho volk nog meer te verscherpen.
Alle ook nog zoo dialectische redevoerin
gen kunnen daar niets aan verhelpen. De
are beteekenis van den 13den Augustus
is niets anders geweest dan de poging de
nationaal -socialistische beweging de ver
antwoordelijkheid op te leggen, zonder
haar den dicnove>*eenkomstigen invloed te
geven. Dat weet thans het geheele Duitsehe
volk. Alleen Von Papen beweert nog steeds
hst tegendeel. „Of er wordt in onzen geest
geregeerd, dan dragen wij de verantwoor
delijkheid, óf er wordt niet in onzen geest
jeregeerd, nan dragen de anderen de ver
antwoordelijkheid. Ik geloof niet in een re-
xiera, dat niet in bet volk zelvo verankerd
ligt. Ik geloof in geen enkel economisch
regiem, dat het paard achter den wagen
spant. Niet van boven af kan men een huis
opbouwen, maar van onderen op moet men
beginnen. De fundamenten van een staat
liggen niet in de regeering, maar in het
vnlk."
Tot de burgerlijke partijen en politici,
dio sedert November 1918 geslapen hebben,
terwijl het nationaal-socialisme gewerkt
linrt, richtte Hitier de woorden:
Het is thans niet meer uw tijd, maar
onze tijd. De heer Von Papen, die pas drie
maanden geleden uit de centrumpartij is
getreden, heeft lot dusverre niets gepres
teerd. Op de bewering van Von Papen, dat-
do nat.-soc. slechts bestaan door het be
slaan van don nood, antwoordt Hitier: „Ja,
wanneer het geluk er zou zijn, behoefde ik
niet hier te zijn en zou ik niet hier zijn".
Spr. zal niet dulden, dat deze zoogenaamde
burgerlijke politici de door het nationaal-
socialisme in harden arbeid opgebouwde
volksgemeenschap weer uiteen scheuren.
Ik weet, aldus eindigde Hitier, dat ik daar
mede do voorwaarde schep voor nieuwe
grootheid van de Duitsehe natie.
Berlijn, 12 Oct (V.D.) Tijdons een nat.-
soc. ambtenaarsvergadering werd het
woord gevoerd door dr. Goebbels, die uit
voerig de politiek van de rijksregecring en
de houding der Duitsch- nationalcn bc-
•prak.
Niemand heeft Von Papen geroepen, al
dus spr., nat.-soc. politiek te voeren. De
kanselier heeft gesproken over de exclusi
viteit als van een kenteeken van de nat.-
soc. beweging. Wij zijn daar trotsch op als
«enigen in Duitschland exclusief en on
voorwaardelijk in een zaak te gelooven cn
onze beweging het karakter te geven van
een politieke geloofsbelijdenis.
Staatsminister b. d. dr. Frick gaf uiting
aan zijn teleurstelling, dat de rijkskanse
lier in München wederom het standpunt
verdedigd had, dat de nationaal-socialis-
len de geheele macht hadden opgeëischt.
Een dergelijke bewering wordt ook door
herhaling niet meer waar. Wanneer de
kanselier in München vertrouwen de nood
zakelijke voorwaarde noemt voor arbeid en
brood, spreekt hij daarmede het vonnis
over zich zelf uit. Want de stemming in
den rijksdag heeft getoond, dat hij min-
vertrouwen bezit dan een zijner voor
gangers.
„Vijand des volks".
Berlijn, 12 Oct (V.D.) De leider der
wc.-dcm. partij, Otto Wels heeft, volgens
jjr®af Cuno Klobeisberg, die tien jaar lang
«ongaarsch minister van binnenlandsche
«akon on van onderwijs was, is aan para-
Wans gestorven. Hij hzeft voel gedaan voor
«ie moderniseerinq van 't onderwijs
In Hongarijo,
non bericht in de Bocrsenzcitung tegen de
passage in de redevoering van den rijks
kanselier te München, dat ieder een vijand
des volks is, die zich niet ondubbelzinnig
achter de regeering-Von Papen plaatst, nog
heden bij den staatssecretaris van den
rijkspresident ten schcrpsto geprotesteerd
en hem tevens verzocht dit protest aan
don rijkspresident te willen doorgeven.
Staatssecretaris Meissner verklaarde hier
aan onmiddellijk te zullen voldoen. De so
ciaal-democratie ziet in deze uitlating van
Von Papen een bruskeering van raillioenen
voiksgenootcn, die voor Duitschland hun
bloed hebben gegeven en medegewerkt
bobben aan zijn wederopbouw na 1918.
Duitsehe persstemmen over
de rede van Von Papen.
B c r 1 ij n, 12 Oct. (V. D.) De Berliner
Börsenzeitung schrijft, dat de door Von Pa
pen medegedeelde beginselen beantwoor
den aan den ouden eisch der nationale be
weging: het losmaken van de leiding van
den staat uit de boeien van het parlemen
taire systeem en van de partijbureaucratie,
wier element egoïsme is.
De Deutsche Allgemeine Zeitung stelt
vast, dat het blijkt, dat de rijksregecring
7.eer groote plannen heeft, die zij niet kan
uitvoeren zonder den gesloten wil van de
natie en het is daarom verheugend, dat
Von Papen heeft verklaard, dat zijn doel
i9 de verecniging van allo waarlijk natio
nale krachten.
Onder het opschrift „Quo vadis" ver
klaart de Vossischc Zeitung, dat men, hoe
wel Von Papen zeer uitvoerig over de
grondwetsherziening heeft gesproken, nog
even weinig weet als vóór zijn rede. Haast
ied»re zin schijnt een nevenbeteekenis te
hi'bben.
Het Berliner Tageblatt spreekt van een
üolitiek, die in een cirkel rond gaat.
Pe Deutsche Zeitung zegt, dat, wanneer
Von Papen zijn ontwerp thans aan den
rijksdag zou voorleggen, dit slechts een
••itstel van een beslissing zou beteekenen,
'li" toch onvermijdelijk is.
De Kölnische Volkszeitung schrijft, dat
ie rede in sommige opzichten zoo helder
was, dat misverstanden onmogelijk zijn.
Wanneer men een rijk van Duitschers wil
besturen, dan moet men inzien, dat dit op
ion duur niet mogelijk is, wanneer men
lien Duitschers het recht onthoudt aan
bun lot mede te werken. Economisch ge
zien, ontbreekt in dc rede een sterke doel
bewustheid
„De benoeming van hot ka-
binet-Vcn Papen een schaak-
zet tegen het jonge Duitsch
land."
Dresden, 12 Oct. (V.D.) Op een nat.-
«oc. kiesvergadering te Dresden heeft he
denavond ministerpresident Roever van
Oldenburg gesproken over „Reactie of Hit-
Ier". De benoeming van het kabinet-Von
r>apen beschouwt hij als een schaakzet te
gen het jonge Duitschland. De regeering is
niet in staat gebleken, een groot program
ma in het volk te verankeren. In Olden
burg kan men het economisch program
van de N.S.D.A.P. niet doorvoeren, door
dat de regeering-Von Papen een hindernis
is Daarom is men ook genoodzaakt, de sa
larissen te verlagen. Oldenburg moet als
steunpunt behouden worden, totdat de re
geering-Von Papen verdwijnt.
Washington, 12 Oct. (V.D.) De leider
van de nationale boerenhulp, Lem Harris,
heeft bekend gemaakt, dat tot dusverre
.".000 farmers zich hebben aangemeld voor
oen „opmarsch van boeren naar Washing
ton". De meesten van deze 5000 boeren zijn
afkomstig uit de staten Iowa, Dakota, Ne
braska, Wisconsin en Utah.
De farmers willen met dezen opmarsch
tegen de dadeloosheid der regeering ten op
zichte van de hulp aan de boeren protes
teeren. De farmers zouden op 7 December
in Washington aankomen en daar vier da
gen blijven.
RELLETJES TE ALTONA.
A 11ona, 12 Oct. (V. D.) Gisteren
kwam het op verschillende plaatsen te Al-
tona tot onlusten, waarhij 37 personen wer
den gearresteerd. Toen politie-agenten
eenige aangehouden personen naar wapens
fouilleerden, werd er met stecnen naar hen
geworpen cn werd er ook geschoten. Po
liticversterking zette de straat af, waarna
de aangehoudenen, grootendeels S.A.-licdcn
in uniform, verder werden gefouilleerd,
voor een deel echter zonder resultaat.
Op verschillende plaatsen was het pla
veisel opgebroken en werden van de nabij
gelegen huizen dc ruiten ingeworpen.
SENATOR REED TEGEN DE TARIEF
POLITIEK VAN HOOVER.
N e w - Y o r k 11 Oct. (V.D.) Te Dcsmoi-
nes in den staat Iowa heeft de bekende se
nator Reed gisteren een rede gehouden,
waarin hij een feilen aanval deed op de
rede, die president Hoover hier verleden
week heeft gehouden en waarin hij vooral
de tariefpolitiek van Hoover en van de re
publikeinen in het algemeen hekelde. Dp
tariefpolitiek had een soort economischen
oorlogstoestand geschapen. De industrie
werd beschermd en kon de prijzen hoog
houden. De boeren konden voor al wat zij
noodig hadden en moesten koopen, bor-
logsprijzen betalen, terwijl zij zelf niet in
staat waren voor hun eigen producten ook
maar een eenigszins redelijken prijs te be
dingen. Dc fabrikanten vroegen en kregen
tarieven, doch reeds lang voor dien tijd
had de regeering haar maximum-garanties
voor don tarweverbouw ingesteld, die ech
ter onvoldoende waren om de markt te be
schermen. Den boeren blocf niets andera
over dan hun tarwe te verknopen naar de
bankroete Europeescbc markt.
Tienduizend strafvervolgingen
in drie maanden in het
district Keulen
Keulen, 13 Oct. (V. D.) In het algeloo-
pen kwartaal (1 Juli tot 30 Sept) hebben
de beambten van het „Lande6finanzamt" te
Keulen, belast met de bestrijding van den
smokkelhandel, volgens de thans versche
nen statistiek, veel succes behaald. Het ge
lukte in dit kwartaal 10.000 strafvervolgin
gen tegen smokkelaars in te stellen. Wan
neer men rekening houdt met het feit, dat
deze strafvervolgingen voor een groot ge
deelte tegen meer dan één persoon zijn ge
richt, dan beteekent dit een daggemiddel
de van 200 overvallen op smokkelaars.
Geduronde dit kwartaal werden als
belangrijkste in beslag genomen: onge
veer drie millioen sigaretten, 56,000 pakjes
sigarettenpapier, 9000 Kg. rooktabak, 26,000
Kg. koffie, 24,000 Kg. meel, 30.000 Kg. kolo
niale waren, 65,000 Kg. suiker, 16,000 Kg.
hrond, Verder vielen den beambten in han
den: 560 rijwielen, 17 motorfietsen cn 47
auto's, de voertuigen, waarmede dc smok
kelwaren werden vervoerd.
Opgemerkt moet nog worden, dat het
grootste gedeelte in beslag genomen werd
in de maand September, toen verscherpte
maatregelen tegen den smokkelhandel wer
den genomen. Deze statistiek toont wel
aan op welk een enorme 6chaal de smok
kelhandel langs de westelijke grens' bloeit.
Storm teistert de Finsche golf
en de Zweed'sche kust
Stockholm, 13 Oct. (V. D.) Tenge
volge van den hevigen storm van de laatste
dagen in de Finsche golf en aan dc Zwecd-
schc kust zijn twee Duitsehe schepen ver
gaan. Naar uit Helsingfors wordt gemeld,
kreeg de Duitsehe motorschocncr Kassei in
de nabijheid van Wcdcrlaks in dc Finsche
golf averij aan den motor, zoodat een hulp-
zcil moest worden opgezet. Nadat het schip
den gcheelen nacht had rondgedreven, sloeg
des morgens een reusachtige stortzee over
het dek. De machinekamer liep vol water,
waardoor het vaartuig omsloeg. De vrouw
van den kapitein, die in haar bed lag, ver
dronk. De bemanning bevond zich aan dek
en kon zich op dc lading hout drijvende
houden. Twee matrozen klommen op de
kiel van het schip, werden echter door de
overrollende zeeën weggeslagen en verdron
ken. Vier uur later moesten nog twee ma
trozen door uitputting den strijd opgeven en
zij verdronken eveneens in de golven
Slechts de kapitein en een 17-jarige scheeps
jongen werden na het doorstaan van ont
zettende moeilijkheden aan land gedreven,
waar zij onderdak vonden in een visschers-
hut.
Bij Dalarö aan de Zweedsche kust is het
Duitsehe s.s. Ostetal gestrand. Het vaartuig
was op weg naar Flensburg. Het bergings
vaartuig Helios is naar de plaats van het
ongeluk vertrokken. Dc bemanning van
den Ostertal bevindt zich nog aan boord.
De oorzaak van de stranding zou volgens
mededecling van den loods van Dalarö
zijn het gebruik van een foutieve zeekaart,
WOLVEN PLAAG IN POLEN.
Warschau, 13 Oct.. (H.N.) In het Noor
den van Polen vertoonen zich groote ben
den wolven, die de dorpen aanballen en
veel schade aanrichten. De boeren hebben
de hulp van do politie ingeroepen en er
worden overal drijfjachten georganiseerd,
om aan de plaag een einde te maken.
Geeft daar uw Keitje
of Advertentie op
Zonder priJsv*rhoog!n£
ABONNEMENTSPRIJS
17 y, CENT PER WEEK
EENIGST DAGBLAD
Meest actueel blad ter plaatse
Zooals men weet, hoeft zekero Hommel zich nitgogeven voor Oskar Daubmann,
een bewoner van het kleine Badcnscho stadje Endingen. Hij steldo hot voor, alsof
hij pas na 16-jarige krijgsgevangenschap weer in zijn dorp terugkeerde. Maanden
lang werden den z.g. martelaar ovaties gebraoht cn hij profiteerde van vele wel
daden. Dezer dagen block echter, dat Hammei (portret rechts) oen bedrieger was
en dat Daubmann in den oorlog inderdaad was gevallen. Links: de intocht van
Hammei in Endingen, waar hij zit tusschen do bejaarde ouders van den werkelijk
gesneuvelden Oskar Daubmann, die hun zoon, nu hot geraffineerde bedrog is
ontdekt, voor den tweeden keer hebben verloren.
Het wenscht, dat de bespreking
over 't rapporULytton enkele
jaren wordt uitgesteld
Londen, 11 Oct. (H.N.). De Japnnsche
regeering heeft voor de behandeling van
het Lyttonrapport voor den Volkenbond een
bijzondere delegatie benoemd. De leider de
zer delegatie, die zich nog te Tokio bevindt,
zal zijn reis naar Genève te Moskou onder-
hreken, teneinde daar met den plaatsver-
vangenden volkscommissaris voor buiten-
landscho zaken over den toestand in het
Verro Oosten to beraadslagen.
T 9 k i o 12 Oct. (V.D Volgens een be
richt van het telcgraafagentschap Sjimboen
Rengo is in een gemeenschappelijke zitting
van de ministeries van oorlog en buiten-
landschc zaken besloten in de plenaire ver
gadering van den Volkenbond een voorstel
te doen, strekkende tot verdaging van de
hesprekingen over het rapporl-Lytton en
deze drie tot vier jaar uit te stellen.
Tegelijkertijd moet verlangd worden, dat
ieder besluit in de Mandsjoerijsche kwestie
wordt nagelaten. De cisch van Japan wordt
gemotiveerd met de noodzakelijkheid den
nieuwgévormden Mandsjoerijsclicn slaat oen
proeftijd te geven, in den loop waarvan het
steek houden der in het rapport-Lytton ver
vatte beschuldigingen bewezen, resp. weer
legd moeten worden.
Japansche gasaanval bij Charbin?
Sjanghai, 11 Oct. (V. D.) Naar uit
Sjanghaikwan wordt gemeld, zouden de Ja
panschc troepen Maandag voor de eerste
maal een gasaanval hebben ondernomen
tegen do Chineesche vrijscharen, die eenige
malen hebben getracht do stad Charbin te
bestormen. Do vrijscharen, die met gas
maskérs zijn uitgerust, zouden belangrijke
stellingen hebben veroverd.
Tokio togen den Volkenbond.
Tokio, 13 Oct. (V. D.) Officieus wordt
medegedeeld, dat het Japansche antwoord
op het Lytton-rapport voorloopig niet ge
publiceerd wordt. De Japansche regeerkig
zal het antwoord behalve aan den Volken
bond ook aan Rusland cn aan Amerika doen
toekomen. De Japansche regccring heeft
den ambassadeur te Washington verzocht
dc Amerikaanschc regcering ervan in ken
nis te stellen, dat het Lytton-rapport voor
Japan in eiken vorm onaanvaardbaar is.
H a 11 e, 12 Oct. (H.N.) Bij de verkiezingen
voor den beambtenraad bij de rijksspoorwc-
gen in het district Halle is het aantal stem
men, op de nationaal-socialisten uitgebracht
belangrijk achteruit gegaan. Te Gothastem
den van eenige honderden beambten er
slechts twee op dc nationaal^socialistischc
lijst, op het hoofdstation te Leipzig werd
van de 332 stemmen er slechts 1 op de na-
tionaal-socialistische lijst uitgebracht. Ook
op andere stations werden sleohts enkele
stemmen op de nationaal-socialisten uitge
bracht. Daarentegen werden op het bureau
van de directie te Halle 299 van de 593
stemmen op de nationaal-socialisten uitge
bracht.
RIJKSMINISTER VON BRAUN OVER DE
CONTINGENTEEP.ING
Berlijn. 13 Oct. (V. D.) In dc vergade
ring van de vakafdeeling voor tuinbouw
van de Pruisische Kamer van Koophandel
voor den landbouw te Berlijn heeft dc
rijksminister voor de levensmiddelenvoor
ziening freiherr Von Braun verklaard, dat
hij besloton is don eenmaal ingeslagen weg
der contingenteering onder alle omstandig
heden verder te gaan. Hij beriep zich hier
bij op de gelijkluidende verklaringen van
den rijkskanselier te München. De contin
genteering zal geen hermetische sluiting
voor het buitenland beteekenen, wèl ech
ter het leven van het eigen volk bescher
men.
Den „tomatenoorlog" besprekende, con
stateerde de rijksminister voor do levens
middelenvoorziening, dat de tuinbouw con
belangrijke tak van het geheele Duitsehe
economische teven is en daarom recht op
bescherming heeft. Alleen reeds 315,000
menschen vinden arbeid in den tuinbouw,
hetgeen driemaal zooveel is als het aantal
arbeiders In de ertsmijnen. De jaarlijk6che
opbrengst van den tuinbouw bedraagt on
geveer een milliard Mark.
De verklaringen van den rijkskanselier
voor de lcvensmiddclenvoorziening werden
met gejuich begroet.
Parijs, 13 Oct. (V.D.) Minister-president
Herriot heeft reeds eenige weken geleden
een uitnoodiging aangenoróen van do
Spaansche regeering om naar Madrid to
komen. I)e reis van Herriot, die in verband
met de gebeurtenissen in de buitenlandscfce
politiek steeds weer moest worden uitge
steld, is thans op 31 October bcpaa.'d. Her
riot zal op 30 October te Poitiers aan een
demonstratie van de radicaal-socialistische
partij deelnemen en vandaar zal hij zich
naar Madrid begeven. Van Madrid vertrekt
dc minister-president naar Toulouse, waar
op 3 Nov. de algèmeenc vergadering van de
radicaal-socialistische partij wordt geopend.
Van andere zijde verluidt, dat deze data nog
niet vast staan.
Uiteenzettingen van Titulescu
P a r ij s, 13 Oct. (V.D.) Alvorens gister
avond Parijs te verlaten, heeft de nieuwe
Roemeensche minister van buitenlandsche
zaken Titulescu in een onderhoud met
eenige persvertegenwoordigers o.a. ver
klaard, dat hij persoonlijk onvoorwaarde-
lijk voorstander was van toenadering tus-
schcn Roemenië en Sovjet-Rusland. Wan
neer de sovjetregeering bereid zou zijn het
Kellogg-pact als het voornaamste steunpunt
in de verhouding tusschen Rusland en
Roemenië te erkennen, zou niets een over
eenstemming in den weg staan. Ook tegon-
over een Russisch-Franschc overeenkomst
verklaarde Titulescu welwillend te slaan*
Herriot heeft de verantwoordelijkheid wo-
ten te waardcercn die Titulescu bij het aan
vaarden van de portefeuille op zich heeft
genomen. Hij heeft dit gedaan met de be
doeling eenerzijds om Roemenië ook op
deze wijze te dienen, anderzijds om do ge
ruchten te dementecren, als zou Frankrijk
Roemenië in den steek bobben gelaten.
PATROUILLEEREND POLITIEAGENT
NEERGESCHOTEN.
H ambu r g, 12 Oct. (V.D.). Iledenraorgeri
werd nabij de dokken in het Eilbecktal te
Hamburg op den patrouilleerenden politie-
wachtmeester Lauekemann met een revol*
ver geschoten. De politieman werd zwaar
gewond. Twee mannen, die het schot heb
ben gelost, zonder dat van tevoren eenige
woordenwisseling met den wachtmeester
plaats vond, wisten te vluchten.
NOOTLOTTIGE VERGISSING BIJ
MILITAIRE OEFENINGEN.
Parijs. 12 Oct. (H.N.) Bij de manoetK
vres in Algiers heeft een afdeeling veldar
tillerie tijdens een oefening met scherpe
granaten op een loopgraaf geschoten, die
door cn Algerijnsch regiment bezet was.
Door het inslaan van een granaat werden
twea soldalen gedood en 20 gewond.
WEER EEN VERBODEN VERGADERING.
Dusseldorf, 13 Oct. (V. D.) Een ver<
gadering van den strijdhond voor Duitsehe
cultuur, die Vrijdag te Dusseldorf zal wor
den gehouden en waarin Alfred Rosenberg
uit München zou 9preken, ia verboden.
Westerland op S y 11, 13 Oct (V. D.)'
Woensdagmiddag zou to Westerland een
demonstratie der nat.-soc. plaat9 vinden,
waarop prins August Wilhelm von Pruisen
en de landdagafgevaardigde Engel uit Ber
lijn zouden spreken. De politie heeft dezt
demonstratie verboden.
