J. A. Schoterman Zn.
HET DESTRUCTIEBEDRUF IN ONS LAND
„CEKRO" OF N.T.F.?
KCN. VEREENIGING VOOR
LUCHTVAART
Mr. J. W. RAMAER t
U Hirondelle"
W. K. v. Rossum.
REGENMANTELS
DRAISp-vAN-VALKEflBURG'S-
A MLEV£RTRAM
BIJKANTOOR
Amsrsfoortsch Dagblad
SOESTERWEG 107
Wijnhandel
Cognac Vieux XXX per flesch f 3.85
DOOD DOOR SCHULD BIJ
EEN MOTORWEDSTRIJD
WIJZIGING TARIEVEN
GERECHTSKOSTEN
U
VRAAGT Z8CE4 AF
A. H. VAN NIEUWKERK N.V. TEL. 543 AMERSF00RÏ
BEZOEKT ONZE 18 MODELKAMERS
HUMORHOEKJE
Het standpunt van de N.T.F. en haar
verhouding tot den Staat
De directie van de Nederlandsche Ther-
mochemische Fabrieken te Amsterdam
heeft dezer dagen in een persconferentie
een uiteenzetting gegeven van de plannen,
welke de N.T.F. hebben tot het oprichten
van een destructor te Woerden voor hel
Westen en Midden des lands, waarvoor zij
in staat worden gesteld door een van re
geeringswege te verstrekken crediet, onder
voorwaarde, dat de Staten-Generaal het
desbetreffende voorstel zal goedkeuren.
De heer J. Vigeveno, voorzitter van don
Raad van Beheer van de N.V. Thermoche
mische Fabrieken, gaf een uitvoerig exposé
en beantwoordde de van verschillende kan
ten gestelde vragen.
Oorspronkelijk werd het destructiebedrijf
niet door de regeering geregeld.
In 1924 en volgende jaren heeft de N.T.
F. zich gewend tot de meeste gemeenten in
het Noorden van ons land en tot de ge
meenten in het Westen en Midden des
lands. Als uitvloeisel daarvan is in 1926 de
destructor te Bergum geopend, waarbij toen
werden aangesloten alle gemeenten uit de
provincie Friesland en een groot gedeelte
van Groningen en gedeelten van Drente en
Overljsel. Eenige jaren later is dit gebied
uitgebreid door de oprichting van de Cen
trale Ophaalplaats te Nijverdal, waardooi
het gebied uitgebreid werd tot de overige
gedeelten van Overijsel, het grootste ge
deelte van Gelderland en een gedeelte van
Drente.
Om een inzicht in de materie te krijgen
was een studiereis noodig; o.a. in Duitsch-
land zijn cijfers aan de daar gevoerde ad
ministratie ontleend.
Oorspronkelijk zag mon de zaak als een
commercieel instituut, dat een behoorlijk
rendement zou geven. Dit is echter anders
gegaan, wat aan de tijdsomstandigheden is
toe te schrijven en aan het feit, dat het be
drijf was ingesteld als een centrale voor ge
heel Nederland, vanwaar uit de verschillen
de bedrijven zouden worden geleid, door tei
zake deskundigen.
In den tusschentijd deed de N.T.F. ook
pogingen om te komen tot de oprichting
van een destructor in Zuid-Holland voor
deze en de omliggende provinciën. Daar
echter niet voldoende gemeenten tot dit
plan toetraden, kon dit toen geen werke
lijkheid worden. Toen de N.T.F. met haar
werk begon, was de gedachte van de nood
zakelijkheid van de destructie nog lang niet
tot alle gemeenten doorgedrongen, het is
bet werk van de N.T.F. geweest, dat de
noodzakelijkheid daarvan zoo sterk wordt
gevoeld. De oprichting van den destructor
te Woerden voor de provincies Zuid-Hol
land, Noord-Holland, Utrecht en Gelderland
is de afsluiting van het werk, waarmee de
N. T. F. in 1924 begonnen is. Wanneer deze
destructor in bedrijf is.gesteld, is gehec1
Nederland boven de groote rivieren, met
uitzondering van enkele stukken, waar ge
meentelijke destructoren zijn, aangesloten
bij den dienst van één groote organisatie,
die juist door haar centralisatie economisch
en hygiënisch kan werken.
In 1929/1930 werden deze pogingen door
gezet, doch de intusschen intredende crisis
deed de moeilijkheid ontstaan om over vol
doende kapitaal, dat voordien ter beschik
king was, de beschikking te krijgen. De ge
meenten lieten de N.T.F. in den steek.
Dit was de aanleiding, dat de N.T.F. zich
tot de Regeering wendde om steun in deze
richting. BIJ de behandeling van de Be
grooting in 1930 werd dit gesteund door
woordvoerders van alle groote partijen, die
er toen bij den Minister van Arbeid, Han
del en Nijverheid op aandrongen om tot de
zen steun over te gaan. De Minister zegde
toen toe met zijn ambtgenooten van Bin-
nenlandsche Zaken en Financiën hierom
trent overleg te zullen plegen. Er werd
daarna een uitvoerig onderzoek ingesteld
naar de organisatie en de werkwijze van de
N.T.F. Het resultaat van dat onderzoek was
dat de bedrijfsvoering zoodanig was, dat
zoowel wat de eischen van de Volksgezond
heid betreft als ook wat een economisch
beheer betreft, geenerlei critiek bleek te be
staan. De Regeering was van meening, dat
de wijze van exploitatie van den destructor
te Bergum de eenige mogelijke en de eenig
Juiste was voor het Westen des lands.
Op dien grond besloot de Regecring dan
ook in het belang der Volksgezondheid vol
doende kapitaal in den vorm van een geld-
leening ter beschikking van de N.T.F. te
stellen, om dezen destructor te stichten.
Bij de daarover gevoerde onderhandelin
gen is tot uitdrukking gekomen, dat de op
zet zoodanig moest zijn, dat de Staat bij de
ze leening geen risico zou loopen.
De commercieele vooruitzichten zijn bij
centralisatie niet slecht. Van particuliere
zijde is geen geld beschikbaar en het ia dus
zeer te begrijpen, dat de Staat tegen een
matige rente geld leent. Een crediethypo-
tirt-^k ten name van den Staat zal op do
vaste goederen der N.V. worden gesteld,
terwijl ten aanzien van het roerend goed
een pandverband met den Staat zal worden
gelegd tot de leening is afgelost.
De onderhandelingen tusschen de N.T.F.
en de Regeering waren een publiek geheim.
De Directeur-Generaal van de Volksgezond
heid. mr. L. Lietaert Peerbolte, heeft bo
vendien de N.T.F. gemachtigd te verklaren,
dat de heer de Kroes uitdrukkelijk gewaar
schuwd Is, dat deze onderhandelingen
gaande waren. Toen hij daarover bij den
Directeur-Generaal der Volksgezondheid
kwam spreken, heeft doze hem medege
deeld, dat hij natuurlijk niet gerechtigd was
omtrent den stand dezer onderhandelingen
mededeelingen te doen, doch dat hij beter
deed te wachten, tot deze waren afgeloopen.
De N.V. „Gekro" te Ovcrschie tracht, al
dus de heer Vigeveno tenslotte, de uitvoe
ring van een nationaal plan onmogelijk te
maken en datgene, wat de N.T.F. en de Re
geering willen voorkomen, namelijk ver
snippering op het gebied der destructie met
alle nadeelen van dien, juist te bevorderen.
Het stichten van een destructor te Ovcr
schie, wetende dat binnenkort waarschijn
lijk een destructor van de N.T.F. zou ko
men, was volkomen ongemotiveerd. Deze
zaak moet uiteraard bezien worden van
een standpunt van algemeen belang. Dit al
gemeen belang is de bestrijding Van vee
ziekten zoowel in het belang van den
Landbouw als ten behoeve van de Volksge
zondheid in het algemeen, maar ook een
exacte uitvoering van de Vleeschkeurings
wet ter volledige vernietiging van vee en
vlcesch, dat anders óf clandestien in con
sumptie wordt gebracht óf bodemveront
reiniging kan veroorzaken. Dit beteekenl
echter het uitoefenen van een nauwgezette
onder onmiddellijke Regeeringsinmenginp
staande destructie van alle afgekeurde vpo
en vleesch in alle Gemeenten van het vaste
land van Nederland zonder eenige uitzon
dering.
Ofschoon Staatsexploitatie misschien de
beste vorm van uitvoering van deze taak
zou zijn, is de uitvoering door een particu
liere vennootschap, waarbij een nauwkeu
rij^ geregelde samenwerking tusschen de
Regeering, de gemeenten en het particulier
initiatief plaats vindt, waarbij het algemeen
belang primair is en geen versnippering
plaats vindt, te verkiezen.
Naar aanleiding van de bovenstaande
mededeelingen van de Nederlandsche Th«r-
rno-Chemische Fabrieken, verzoekt de di
rectie van het Destructiebedrijf Overschie
van de Gekro ons het volgende mede te
deden.
Het nationale plan, dat de N. T. F. als
destructor voor het geheele land zou optre
den, is reeds 'ang prijsgegeven door de op
richting van destructors te Purmerend,
Midwoud, Barsingerhorn, Winterswijk,
Utrecht, Amsterdam en die van de N.V.
Ncda to Dordrecht en Overschio en de nog
op te richten destructors voor Zeeland,
Noord-Brabant en Limburg. Het oorspron
kelijke plan zou zijn doirgegaan, als de
N.T.F. de verplichtingen tegenover de ge
meenten in het westen des lands, waarmee
zij contracten had afgesloten, was nageko
men door tijdig een nieuwe destructor te
stichten.
Van versnippering is voorts geen sprake;
de verhouding en samenwerking tusschen
de verschillende destructors is van diu.n
aard, dat de gebieden aansluiten en dat bij
een eventueele bedrijfsstoornis of bij epide
mie de verschillende destructors elkaar bij-
taan en helpen. Do N.T.F. heeft zich tot
dusver daarbij nog niet aangesloten.
Voor wat betreft de uitlatingen van mi
nister Verschuur bij de behandeling in de
Tweede Kamer in 1930 van dit vraagstuk
blijkt, dat de minister wel overleg heeft
willen plegen, maar hij voegde hieraan on
middellijk toe, dat dit niet zooveel zeggen
wou als het gewoonlijk zeggen wil, wan
neer hij zeide een zaak te willen overwegen.
Hij bezat in het geheel niet het vertrouwen,
dat hij met zijn beide ambtgenooten de
moeilijkheden zou kunnen overwinnen.
Nogmaals legt de Gekro er den nadruk
op, dat het toezicht, zoowel administratief
als hygiënisch is vastgelegd in de wet, ter
wijl bovendien steeds verklaard is gewor
den, dat van de zijde der gemeentebesturen
het gewenschte toezicht zal worden uitge
oefend.
Op de, eveneens in ons blad vermelde,
uitlatingen van den heer mr. L. Lietaert
Peerbolte wordt niet uitvoerig ingegaan,
omdat deze de kern der zaak niet raakt,
n.l. het voorstel der regeering voor het ver
strekken van een kapitaal van 1.000.000.
Het stichten van de fabriek was dus vol
strekt niet zoo ongemotiveerd, als de N.T.F.
het wil doen voorkomen. Immers op 1 Juni
1932 waren de gemeenten wettelijk ver
plicht tot destructie over te gaan en van
uitstel was n»rgens iets bekend. De Gekro
heeft dus tijdig in een behoefte voorzien.
Wie er spraken aan den feestmaaltijd
ter gelegenheid van hei 25=jarig
bestaan
Tijdens den feestmaaltijd ter gelegenheid
van het 25-jarig bestaan der Kon. Ned. Ver.
voor Luchtvaart werden toespraken gehou
<len door minister Reymer, die mededeelde
dat de heer E. Full, een van de meest toe
•rewijde leden, was benoemd tot ridder in
de orde van Oranje Nassau, door generaal
Snijders, den Haagschen burgemeester jhr
mr. Bosch ridder van Rosenthal, den heer
N. van Zalingen namens de Indische zus
ter-vereeniging, ir. Wurfbain namens de K
L. M., E. Enthoven, namens de K.ft.H-L.M..
overste Van Santen namens de militaire
luchtvaart, C. Kolff, namens de Rotterdam
sche Aero Club, ir. Schiffnamens de K. N
A. C.; A. F. J. Romswinckel. als een der
oudste leden; dr. Wolff, namens den rljke-
<tudiedienst voor de luchtvaart en E H. da
Costa namens de Delftsche Studenten Aero
club.
Ir. de Vogel bracht in zijn slotwoord
dank aan allen, die bij het jubileum heb
ben doen blijken van hun belangstelling.
KAPPERS OP HET HAAGSCHE
STADHUIS.
Ter gelegenheid van een in
ternationaal congres.
's-G ravenhagrt, 20 Oct. Een delegatie
van het Kapperscongres, dat hier ter stede
s gehouden, is ter gelegenheid daarvan ten
Stadhuize ontvangen. Aanwezig waren o.a
Ie heeren Gaston Boudon uit Londen, eere
voorzitter van de Coiffeurs-internationale,
namens de Engelsche leden; Max Neumeis-
tor uit Keulen, namens de Duilschers; Fe
lix Boudon uit Parijs, Hollinga en Kronen
burg als voorzitter en secretaris van hei
comité, enz.
De burgemeester heette in verschillende
(alen do delegatie wolkom, waarna eenige
buitenlandsche gedelegeerden bij de beant
woording tevens een kort ovorzicht gaven
van de regeling van kappersvakonderw^-
en leerlingstelsel in hun land. In Duit6ch
land en Tsjecho Siovvakije b.v. bestaat het
stelsel van z.g. leerling- en mecsterbrieven
om het vak te mogen uitoefenen: geen pa
troon zonder meesterbrief mag personee'
aannemen. De werktijden zijn bij de wet
geregeld.
Van het concours in den Dierentuin zijn
diverse filmopnamen gemaakt.
Oudfvoorzitier van den
„Beniso"
's Gravenhage, 20 Oct. Op 76-jarigen
leeftijd is gisteren hier ter stede overleden
de heer mr. J. W. Ramaer, oud-voorzitter
van den Bond van Eigenaren van Ned.
Indische Suikerondernemingen (Beniso).
De heer Ramoer werd op 17 September
1856 te Zutphen geboren. Na zijn academi
sche studie te hebben voltooid, vestigde de
thans ontslapene zich achtereenvolgens als
advocaat in Amsterdam, Soerabaja, Amster
dam en Den Haag.
Sedert 1 Mei 190S was de heer Ramaer
vertegenwoordiger in Nederland van het
Suikersyndicaat te Soerabaja, welke verte
genwoordiging hij bleef waarnemen tot
1917, toen de Beniso werd opgericht, waar
van de heer Ramaer tot voorzitter werd
benoemd. Deze functie bleef de overledene
behouden tot October 1921, toen hij als zoo
danig ontslag nam.
Naast het voorzitterschap van de Beniso
vervulde de heer Ramaer het secretariaat
van den Bond van Vorstenlandsche Land
bouwondernemers, welken Bond hij in 1912
mede had opgericht. Ook deze functie werd
door hem in 1921 neergelegd. Als secretaris
van dezen Bond hoeft de heer Ramaer be
langrijk wer I gepresteerd.
Van 1912- tot 1921 heeft hij bij de regee
ring in Indië, 4io reorganisatie van hel
agrarisch stelsel wenschtc, de belangen van
de landbouwondernemers voorgestaan en
bij deze reorganisatie heeft hij zoo goed als
geheel de leiding gehad.
De verdiensten v,an den thans ontslapene
zijn o.m. beloond door zijn benoeming tol
ridder in de orde van den Nederlandsehen
Leeuw. Voorts was hij ridder in de Kroon
orde van Belgic; terwijl hem tevens hel
eerelidmaatschap van het Algemeen Suiker
Syndicaat was verleend.
De heer Ramaer heeft -gedurende zijn
leven tal van commissariaten van diverse
cultuiir-maatschappijcn bekleed. Thans was
hij nog commissaris van de Javasche Cul
tuur-Mij., van de Cultuur-Mij. Klampok
van de Cultuur-Mij. Poeworedjo, van de
Cultuur-Mij. Bodjong, van de suikerfabriek
Krian, van de Mij. tot Expl. van de suiker
fabriek Tjeweng Lestari, van de Cultuur
Mij. Watoetoelis Ppppok en van de Am
sterdamsche Mij. van Levensverzekering.
De crematie van het stoffelijk overschot
zal plaats hebben a.s. Zaterdag te Wester
veld na aankomst van trein 11.41 uur.
18 LANGESTHAAT
RUIME KEUZE
Geeft daar uw Keitje
of Advertentie op
Zonder prljsverhooglng
ABONNEMENTSPRIJS
17K CENT PER WEEK
EENIGST DAGBLAD
Meeat actueel blad ter plaatse
Utr.straat 17
Gevestigd 1878
Telefoon 145
„Als ik 140 K.M. kon rijden,
had ik er wel een bonnetje
voor over"
Meisje dat den weg overstak, gedood
De 24-jarige schilder C. te Alphen a. d. R.
heeft zich voor de Haagsche rechtbank te
verantwoorden gehad wegens dood door
schuld. Op 2 Augustus j.l. heeft S. des
avonds tc half tien op den Westkanaalweg
te Alphen deelgenomen aan een wedstrijd
met motorfietsen, welke, naar getuigen
verklaarden met buitengewone snelheid
>ver den weg reden, waarop op dat oogen
blik druk verkeer van andere auto's en
\ielrijders was.
Een half uur te voren was er door de po
litie proce6-verbaal wegens te snel rijden
ipgemaakt.Op den weg wak een man met
een vlag geplaatst, die waarschuwingssei
nen gaf.
Vorschillende bewoners van huizen langs
len weg. waren naar buiten gekomen om
len wedstrijd gade te slaan, o.a. ook het
rezin Hoogduin, waarvan de 17 jarige doch
ter Petronella, nadat er 2 motorrijders met
bliksemsnelle vaa-t waren gepasseerd den
weg overstak. Daarop keerde zij terug op
het oogenblik dat S., met groote snelheid
kwam aanrijden. Het meisje werd door den
■notor gegrepen en over den berm in dp
langs den weg loopende vaart geslingerd.;
vaaruit zij. met talrijke verwondingen zoo
v'oed als levenloos is opgehaald. Kort daar
op is het meisje overleden Ook S., die viel
'iep ernstige verwondingen op.
Bij de ondervraging door den president,
•noest verdachte toegeven, dat hij nog den
ivond te voren tegen een politiebeambte,
die een van de racers verbaliseerd had
gezegd had: „Als ik 140 K.M kon rijden,
had ik er wel een bonnetje voor over".
Verdachte zeide, dat hij wilde probeeren
hoeveel de motorfiets halen kon.
Hot O M. waargenomen, door jhr. mr. van
Asch van Wijck. wees in zijn requisitoir
»p het gevaar om op een openbaren weg
motorraces te houden. Spr. wilde bij de
beoordeeling van dit ongeval met allé om
dandigheden rekening houden, doch merk
'e op. dat niet elke onverwachte gebeur
tenis een verdachte disculpeert, zeker niet
in het onderhavige geval, waarbij S., die
tor plaatse bekend is. kon weten, dat er
steeds bij de races menschen lang6 den weg
^tonden en hij kon vermoeden, dat na het
•'osseeren van eeniae motoren er menschen
len weg zouden oversteken. De mogelijk
heid onder het oog ziende, dat er ook eeni
re schuld bij. het slachtoffer aanwezig is,
eischtc spr weken hechtenis.
Mr. La Gro ving zijn pleidooi aon met een
woord van deernis met het slachtoffer en
haar familie uit te spreken.
Pleiter schetste den persoon van S., die
geen woesteling is, en wien geen grove
schuld kan worden verweten. Hoe ongaar
ne ook meende pleiter te moeten opmerken,
lat het slachtoffer door plotseling den rij
weg over te 6teken, dat zij volgens de
getuigenverklaringen nog even te voren
gewaarschuwd was en zelf zeer onvoor
zichtig is geweest, terwijl zij toch volkomen
op de hoogte was van hetgeen er op den
weg gebeurde. Zoo men al eenige schuld
aanneemt door het rijden van verdachte,
dan is deze volgens 6pr. toch zoo gering,
dat z.i met het opleggen van een voorwaar,
delijke straf kan worden volstaan, des
noods met de voorwaarde, dat het S. ge
durende drie jaar verboden zal zijn een
motorrijwiel te besturen.
De rechtbank zal op 3 Nov. a.s. uitspraak
doen.
Wetsontwerp ter bezui
niging ingediend
Ingediend ie een wetsontwerp houdende
wijziging van de tarieven van gerechtskos
ten in strafzaken, waarvan de gewone rech
ter kennis neemt.
In do Memorie van Toelichting zegt de j
minister van Juetitie, dat bij de artikelen j
1 en 3 met het oog op de tijdsomstandig
heden noodzakelijke wijzigingen worden I
voorgesteld, waardoor bezuiniging bij de
toepassing van de tarieven van gerechts
kosten in strafzaken zal worden verkregen.
Wat betreft een psychiatrisch of neuro
logisch onderzoek van verdachten of an
dere personen wordt in het wetsontwerp I
bepaald, dat daarvoor een vergoeding zal I
worden uitbetaald van ten hoogste 20.- I
indien niet meer dan drie bezoeken aan dc I
to onderzoeken personen zijn afgelegd en I
van ten hoogste 40.— bij aldien het on-1
derzoek meer dan drie bezoeken aan de f
te onderzoeken personen vorderde.
Voorts zal geen belooning wordem toege-1
kend aan de geneeskundigen in bezoldigden!
overheidsdienst, indien of voorzoover de|
verrichtingen in diéhsttijd zijn gedaan.
VERDRONKEN.
V
Heerenveen, 20 Oct. Hedenmorgen is|
de ruim 30-jarige S. Jongsma, in betrekT
king bij den heer Hoefnagel, in een achter!
de Openbare Lagere School loopende» I
sloot geraakt en verdronken.
Zijn lijk is later opgehaald.
BRONZEN ZWAARD OPGEGRAVEN.
Bij een oude kapel te Blerik vverd een|
bronzen zwaard in den grond gevonden,!
dat waarschijnlijk dateert uit het bronr|
tijdperk cn ongpveer 3000 jaar oud ia.
De kostbare vondst zal worden gevnepd!
bij do collectie, die aan het binnenkoril
voltooide museum te Venlo geschonken al|
worden.
waar U het beste kunt slagen voor Meubelen.
Indien U onze toonkamers heeft gezien en onze lage prijzen
is het voor U geen vraag meer
K. BEEKSTRAAT 6 BEEKENST.LAAN
I ZOUl
Ike r<
|at is
ver di
JHitli
|al--so
êisch
i een
J ?ew
|"jksl
|do bi
pt r<
me
Jlier
Iromii
ROEKELOOS CADET VOOR DEN
KRIJGSRAAD.
Vijf maanden hechtenis geëischt.
's-H er togen bosch, 19 Oct. Voor den
Krijgsraad stond terecht een 22-jarig calct
sergeant der Kon. Militaire Academie te
Breda, die er van werd verdacht als bestuur
der van een auto, daarmede hoogst roeke
loos en onvoorzichtig te hebben gereden. !»m
gevolge waarvan hij met Josefine Tronh »ffs.
die op een rijwiel was gezeten, in aanrijding
kwam en deze zoodanig letsel heeft gekre
gen dat zij kort daarop is overleden.
Volgens de getuigenverklaringen zou be
klaagde woest gereden hebben. De president
wees hem bij het verhoor er op, dat het n:et
de eerste maal is dat hij wegens overtreding
van de Motor- cn Rijwieiwet moet terecht
staan. terwijl hem ook reeds eenmaal de be
voegdheid voor motorbesturen was ontzegd
De auditeur-militair, mr. Aghina. ving zijn
requisitoir aan met te concludeeren dat be
klaagde met ontoelaatbare snelheid heeft
gereden. Spr requireerde dat bekl. moet
worden schuldig verklaard aan het veroor
zaken van dood door schuld en deswege
veroordeeld moet worden tot 5 maanden
hechtenisstraf met ontzegging van de be
voegdheid om een motorrijtuig te bestuien
voor den tijd van 12 maanden.
De Krijgsraad zal over acht dagen uit
spraak doen. - (Telegraaf).
„Die roman is niet slecht maar ik
alleen maar werk uit van schrijvers die e
bekenden naam hebben."
„Dan ben ik uw man ik heet Janst
JVart Hei»
9evolj
ptrcin