KEIEN ETALAGE ENGEL'S AMERSFOORTSCH DAGBLAD DE WITTE BRAND' Het Porceleinhuis VOORTZETTING UITVERKOOP MAGAZIJN „DE KEI" Feuilleton Ie Gevolgen van een Operatie Fa. G. A. BEENHAKKER F. A. TULP Woensdag 26 October 1932 31e Jaargang No. 101 TWEEDE BLAD Binoeolaod DE BEDRIJFSRADEN UIT DE STAATSCOURANT LICHTDRUKINRICHTING tenrijksche Roode Kruis. uit voorraad leverbaar Snel- Nat- Schuim- blusschers KANTOORBOEKHANDEL KANTOORBOEKEN NOTITIEBOEKJES Langestraat 2 Wellner Tafelzilver Silvello vlekvrij thans halve prijzen EEN TACHTIGJARIGE VERMOORD Ruzie de oorzaak TWEEDE KAMER Hel wetsontwerp aangenomen met 67 tegen 19 stemmen Geen enquête recht Bij de voortzetting der behandeling van het bedrijfsraden-ontwerp worden z. h. I aangenomen twee amendementen van den heer Kuiper, om bij het beroep tegen een beslissing der arbeids-inspectic den minis ter te verplichten, advies van de bedrijfs- I raden in te winnen, en tot verruiming van I de uitvoeringstaak der bcdrijfsraden. De heer Kupcrs licht een amendement I toe om de bcdrijfsraden onder beperkende voorwaarden het recht van enquête te ge- ven. De heer Korten horst gelooft, dat het I enquêterecht niet past in het nu aanvaarde systeem. De heer A m e 11 n k acht het onverstan- I dig thans reeds het enquêterecht vast te I leggen en deze belangrijke zaak op zoo sim- I pele wijze te regelen. De heer Wij nkoop is tegen het arnen- dement, omdat hij tegen het ontwerp is. Minister Verschuur meent, dat het Iamendement de ontwikkelingsmogelijkheid 1 in dc bedrijfsraden belemmeren zou. Men Imoet daarin geen instrument brengen, dat Idoor de eene groep kan worden gebruikt I legen de andere. Nadat het amendement-Kupcrs verwor- Ipen i6 met 56 tegen 23 stemmen, wordt Ihet wetsontwerp aangenomen met 67 tegen |l9 stemmen. Tegen stemden de liberalen, de commu- Inistcn, de heeren Pecreboom (Herv. gercf.), lKortenhorst (R.-K.), Braat (PI.lander), dc Istaatk. gcref. en de chr.-hist. Weitkamp en |Langman. Z.h.st. wordt aangenomen het ontwerp tot ■verdere ontwikkeling van de oprichting Ivan burgerlijke en handelszaken door een (enkelvoudige kamer der rechtbank. Aan de orde is het ontwerp tot vaststel ling der leeftijdsgrens bij het bereiken ■waarvan aan verschillende bij de rechtbank ■betrokken ambtenaren ontslag wordt ver leend. De heer Til anus wijst erop, dat de mi nister een leeftijdsgrens voorstelt van 70 (jaar. De grens is hier natuurlijk altijd wil lekeurig. Hij zou liever een grens van 65 laar zien. Dan kan er bezuinigd worden londer dat zoovele rechtscolleges worden fpgcheven. 1 Spr. wijst erop, dat zijn voorstel de pro motiekansen verhoogt, terwijl de regeering ■ovens in 't oog houde, dat het vraag- ('ok der jonge intelloctuee.e werkloozen ïiermee verband houdt. 1 De heer D u y s zou den toestand willen ■Ren zoo die is. Het is geen uitzondering, lat een rechterlijk ambtenaar boven de 70 laar nog zeer geschikt is [Minister Don n er waarschuwt, tegen het Jonkbeeld-Tilanus, dat de rechterlijke pacht in een mindere positie zou brengen fan de andere ambtenaren. De lieer Til an us neemt zijn amende- Qont met betrekking tot den Hoogen Raad Irug. 1 Hee eerste amendement-Tilanus van de psks wordt verworpen met 62 tegen 22 lemmcn. De overige worden ingetrokken. Het ontwerp wordt z.h.6t. aangenomen. 1 Aan de orde is het wetsontwerp tot vvij- Ising van de voorschriften betreffende het jpenbaar Ministerie in burgerlijke zaken, wordt z.h.st. aangenomen. Aan de orde is het wetsontwerp tot tij delijke heffing van opcenten op invoerrech ten en van bieraccijns. De heer Bierema merkt op, dat men een tarief van 13 pet. moeilijk meer fiscaal kan noemen. Spr. vindt het ontwerp in strijd met het tractaat van Oucby en zegt, dat niemand de tijdelijkheid kan waarbor gen. De liberale fractie kan den minister hier niet volgen. De heer B 1 e s k e n s ach< het ontwerp noodig. anders zou hij er geen voorstander van zijn omdat het de fouten in ons tarief accentueert. Spr. ontwikkelt voorts ecnige bezwaren tegen verhooging der tabaksbe lasting en een accijnsbelasting, welke men in de plaats van dit voorstel heeft aanbe volen. Wel wcnscht 6pr. een radiobelasting van 5, welke 3 millioen zou opbrengen. Dc heer Kersten vreest van het ont werp verscherping van dc gevolgen der cri sis, doordat het dc bedrijven meer belast en het dc levensbehoeften duurder maakt. Dc vergadering wordt verdaagd. Kamperbinnenpoort 1 Tel. 1237 AFDEELING WIJNHANDEL TELEFOON 22 Constantino Port Vino Seco Sherry f 1.85 f 1.85 KWALITEIT ONGEËVENAARD. Buitcnlandsche onderscheiding. Bij Kon. Besluit is aan den reserve eerste- luitenant voor speciale diensten R. Borde- Q j HIOf^UftOBiSliöJITrEM wijk vergunning verleend tot het dragen l All A 1 t!1 van het eereteeken lie klasse van het Oos- Departement van Defensie. Bij Kon. Besluit is met ingang van 1 Jan. 1933 aan den lieer J. F. Obbes eervol ont slag verleend uit zijn betrekking van carto graaf bij dc afdceling hydrografie van het Departement van Defensie, zulks wegens verandering in de inrichting van liet dienst vak waarbij hij werkzaam is. Bij Kon. Besluit is den eervol ontslagen reserve-majoor der militaire administratie P. Scheffers op zijn verzoek een eervol ont slag verleend uit zijn betrekking van sta tionscommandant zijn benoemd bij het wapen der artillerie tot reserve eerste luitenant, waarnemer bij de luchtvaartafdecling de reserve tweede luitenants W. C. G. van Wclderen baron Rengers en F. Smit, beiden van die afdee ling en tot reserve eerste luitenant voor spo- iale diensten, bij zijn tegenwoordig korps, de reserve tweede luitenant voor speciale diensten, A. Daanje, van het 2c regiment veld-artillerie; zijn benoemd bij liet wapen der infanterie tot rcserve-luitenant-kolonel, onderschei dcnlijk bij den staf der Vile, der Ve, der VlIIe, der VlIIe en der Vile infanteriebri gade de reserve-majoors J. W. Klein van het regiment grenadiers, F. Treffers van het 2e' regiment infanterie, jhr. J. H. Strick van Kinschoten van het regiment jagers, L. A. Vogel van het 4e regiment en G. W. E. de Quaij van het 6e regiment infanterie; zijn benoemd tot reserve-officier van ge zondheid der 2e klasse bij de landmacht do artsen L. J. Frijda, J. J. van Gelderen en S. Israels, en tot reserve paardenarts der le klasse die der 2e klasse T. G. J. M. van der Weerd. Raad van Arbeid te Leeuwar den. Bij Kon. besluit is met ingang van den datum waarop hij zijn betrekking zal aan vaarden, voor den tijd van zes jaren be noemd tot voorzitter van den Raad van Ar beid te Leeuwarden Y. Buis, thans referen daris bij den Raad van Arbeid te 's-Graven- hage. DS. A. KLAVER. Ds. A. Klaver, Remonstrantsch predikant te Hoorn, is reeds sedert geruimen tijd ernstig ongesteld. Ds. Klaver is gisteren naar een sanato rium te Doorn vertrokken, om aldaar vol ledige genezing te zoeken. ST. JORISSTRAAT 4 TELEFOON 1667 Langestraat 65 Tel 326 t.cL de Krommestraat Losbladige Losbladige ARNHEMSCHESTRAAT 31. Galanterieën Huishoudelijke artikelen en en Speelgoederen. KORTING 25 tot 35 Artikelen niet in de opruiming 15 korting CADET TOT 3 MAANDEN HECHTENIS VEROORDEELD. Dood door schuld Den Bosch, 25 Oct. De krijgsraad te Den Bosch deed heden uitspraak in de zaak tegen den cadet-sergeant bij de Kon. Mil Academie te Breda P. F D. M., die op li Juli oj) den Leidschcn Vaartweg te Haar lem een Duitsche dienstbode heeft aange reden, tengevolge waarvan zij is overleden, en veroordeelde den cadet-sergeant tot maanden hechtenis met ontzegging gedu rende 1 jaar een motorrijwiel te besturen De cisch was 5 maanden AUTO DOOR TREIN GEGREPEN. Goed afgeloopen Dinsdagmiddag heeft op den onbewaak ten overweg op het baanvak Borgen op ZoomRoosendaal, nabij wachtpost V, on der dc gemeente Wouw, een ernstig ongc val plaats geluid, dat nog goed afgeloopen is. De personentrein, welke te U.24 uur ui Bergen op Zoom was vertrokken en te U.38 uur te Roosendaal moest aankomen, heeft h.l. bij wachtpost V op den onbewaakte!) overweg nabij Wouw een uit den zand weg aldaar aankomende personenauto aan gereden, welke werd bestuurd door den neer P. de NijsSiebelink, zandhandelaar te Roosendaal. De auto was de spoorlijn bijna gepasseerd, doch werd op het laatste moment door de locomotief van achter aangegrepen en enkele meters terzijde ge makt, waardoor het achterste gedeelte van den wagen vrijwel geheel vernield werd. De heer Do Nijs bleek ongedeerd. DE GEVONDEN VLIEGTUIGDEELEN. Vermoedelijk geen sprake van een ongoval. 's-G raven h age, 25 Get. Hoewel het onderzoek, dat de Luchtvaartdienst te 's-Gra venhagc heeft ingesteld naar het vlicgtuiar wrak, waarvan stukkeu op het strand bij Zandvoort en Blocmendaal zijn gevonden, nog niet geëindigd is, mag men voorloopig concludeeren, dat het hier een Engelsch vliegtuig betreft. De gevonden onderdeden vertoonon dc typisch Engclschc constructie en het A.T.D.-mcrk van liet Engclschc Lucht vaartdepartcment. Intusschen behoeft dit niet te heteekenen, dat er kort geleden een ongeval op onze kust heeft plaats gehad. Het is zeer wel mogelijk, dat men hier te doen heeft met een oud geval. Temeer daar enkele van dc ondcrdeelcn duidelijk gede monteerd bloken. Het komt wel meer voor, dat men vliegtuigen .waarvan het herstel niet meer de moeite waard is, laat zinken. Ook in Nederland doet men dat wel. Men heeft wel eens onherstelbare vliegtuigen van De Kooy aan liet zeezand prijs gegeven. Wellicht heeft men hier een dergelijk geval, waarbij cic dcelen van het wrak zijn losge- spoeld. (Telegraaf'. Van een Fransch toestel? In aansluiting op hetgeen reeds gemeld is over de te Zandvoort en Egmond aan Zee aangespoelde doelen van een vlieg tuig, wijst de Tel. erop, dot op 14 dezer, des namiddags, door een Fransch radio- slation aan allo schepen draadloos een verzoek geseind is, uit te kijken naar een Fransch vliegtuig, dat dien dag om 12.45 .naar Engeland was vertrokken en vermist werd. De veronderstelling is derhalve gewet tigd, dat de gevonden wrakstukken van dit Fransche toestel afkomstig zijn. PAARDENDIEVEN VEROORDEELD. Arnhem. 25 Oct. De Arnhemsche recht bank heeft heden ochtend een drietal per sonen uit den Gelderschcn achterhoek ver oordeeld wegens het stelen van paarden uit een weiland. Het waren de 39-jarige land bouwer G. W. T. uit Dinxpprloo, de 25-jarige hakker IT. S., eveneens uit Dinxperloo, en de 22-jarige landbouwer II. L. uit Gende- ringen, die in den nacht van op 5 Septem ber twee paarden uit een weiland to Gen- deringen hadden gestolen. Dc eerste twee verdachten werden veroordeeld ieder tot 1 jaar en 6 maanden gevangenisstraf en de derde tot 1 jaar gevangenisstraf. De cisch was tegen de eerste twee 3 jaar en tegen den derde 1 jaar en 3 maanden. Met een mes in het hart gestoken Dinsdagmiddag heeft tc Putten een gru welijke moord plaats gehad op den S0-jari- gen gepensioneerden Oud-Indischen mili tair J. Sneeman. De man zat. in zijn kost huis te eten, toen hij werd aangevallen door zijn ongeveer 40-jarigen medekostgangcr J. van Roon, met wien hij des morgens ruzie had gehad. Dc aanvaller trof den ouden man niet een mes in het hart. Het slachtoffer was onmid dellijk dood. De kostbaas dio kwam toesnel len, heeft den aanvaller vastgegrepen en een zoo hevigen slag toegebracht, dat deze bewusteloos inccnzonk. Toen de man weer bijkwam, is hij door dc inmiddels gearri veerde politic naar liet gemeentehuis over gebracht. Het lijk van den vermoorde is naar het lijkenhuisje vervoerd. VERKORTING ARBEIDSDUUR. Een voorsiel aan den Hoo gen Raad van Arbeid. Naar dc „Volkskrant" verneemt is door dc leden van don Hoogen Road van Al- beid. dc heeren De Bruyn. Locrakker, Van der Mcys en Schutte tot den voortittcr van dit college schriftelijk dc vraag ge richt op dc agenda van een binnen niet te langen tijd tc houden vergadering van den Raad het volgende voorstel to willen plaatsen: ,Dc raad besluite het vraagstuk van den arbeidsduur in studie tc nemen en ver zoeke den voorzitter een commissie te be noemen, welke o. den Raad binnen den kortst mogclij- ken tijd zal advisccren omtrent do vraag of het al dan niet noodig of gewcnscht is, ter beperking van do crisiswerkloosheid, tijdelijke wettelijke maatregelen te nemen, welke kunnen leiden tot verkorting van den arbeidsduur, geregeld bij de Arbeids wet 1919 en de daarop gebaseerde beslui ten en eventueel daartoe strekkende voor tellen zal doen; b. onder het oog zal hebben te zien de vraag of de tijd reeds gekomen is voor het nemen van wettelijke maatregelen tot de finitieve verkorting van den arbeidstijd, in welken vorm dan ook cn eventueel voor stellen, welke daartoe kunnen leiden, aau den raad zal voorleggen." EEN GUL PENNINGMEESTER. Kastekort van 14,000. Dezer dagen is gebleken, dat dc penning meester van den R.-K. Bouwvakarbeiders bond St. Jozef, den R.-K. Volksbond, het Fond6 voor R.-K. t.b.c.-bestrijding en het Fonds voor diverse R.-K. liefdadige doel einden, alle gevestigd in het gebouw Reruin Novarum aan den Westersingel tc Rotter dam, belangrijke tekorten in al deze kas sen bad. In totaal zou er een bedrag van ongeveer ƒ11,000 zoek zijn geraakt. Hierbij is ook een bedrag van ƒ4000, dat van den gemeentelijken dien6t voor Maatschappelijk Hulpbetoon was ontvangen voor de werk- loozenkas van de bouwvakarbeiders. Uit het onderzoek is gebleken, dat de-penning meester A. W. M. T. L. de gelden niet ten eigen bate heeft aangewend, maar regel matig aan wcrklooze leden extra uitkoc- ingen heeft gedaan, waarbij hij steeds trachtte het eene gaat met het andere te stoppen. Iie 't waagt den tijd dood te slaan, heeft ft recht' niet over den korten jluur van het iv®n te klagen. - be zotf ■htsctl 1 i-r np 'I ,veri'1 ren 1 l^rspronkelijke roman door Jan Walch. 14 pr waren brieven; van de kinderen, van J grootouders en van Kees. Alles goede P'chlen. Dat was het eenigc wat nog aan galuk had ontbroken. En ze besloten eenige dagen te Lüzern te blijven, waar ■l zoo heerlijk was. Ze genoten van het J*r< en maakten 's middags mooie boot- Pten, en gingen met ccn tandradbaantje f'een hooggelegen restaurant; en 'smor- schreven ze brieven cn ansichten aan kinderen, en zaten ze te lezen en koffie (drinken in den tuin van hun hótelletje f het meer. En Clara schreef heimelijk Meel langen brief met al haar bevindin- aan den dokter; maar hoe ze onder 't pijvcn haar herinneringen afzocht naar symptoom van beterschap, z> vond niet het minst of geringste spoor van Prachtigheid bij haar man. En dat was Tjammer; maar ccn gemis, waar, als 't niaar tijdelijk was, veel goeds tegen- ,r stond. NEGENDE HOOFDSTUK. •iDe theorie van 't geval". 5 Holland was het intusschen <?en moei- l'tijd. Eigenlijk was _dat op de heele we^ rcld het geval; er was een geweldige crisis van overproductie uitgebroken, met al de bedenkelijks gevolgen van werkloosheid, catastrofale daling der koersen, verminde ring der koopkracht, plotselinge verarming der rijksten, faillissement van banken, moeilijkheden van de Staatsfinanciën. „Ma laise" was het woord waarin men al die economische jammeren samenvatte; het zou met „ongemak" te vertalen zijn, maar „on gemak" was wol een zwakke term voor een daling van inkomsten, die, in alle standen sterk, voor degenen wier productie tot do luxe gerekend werd, vrijwel op het nulpunt kwam. Daar kon Kees Bender van meespreken. Het eerste artikel, dat door niemand meer gekocht werd, was: schilderijen. En minder dan niemand kocht schilderijen van schil ders van groote reputatie; wier werken immers, als zoodanig, düür waren Kees Bender had het ongeluk, tot de aldus gereputeerde» te behooren; die plotseling uit hun arbeid gééncrlei inkomen haddon. Ove rigens hechtte hij aan deze omstandigheid niet overdreven veel gewicht; hij was ge woon zeer sober te leven, ën hij had een zeer solied banksaldo; hóé groot, daar had hij zich nooit om bekommerd, maar nu, in deze tijden was het zaak, daar toch eens even notitie van te nemen; wat hij deed om tot de conclusie te komen, dat hij in den loop der jaren, ondanks afkeurenswaar dig zorgeloozc royaliteit tegenover confra ters, wien 't minder goed ging. 'n go?de veertigduizend gulden had gaspaard. ITij had er nooit „stukken" voor gekocht; wat inderdaad alweer louter uit zorgeloosheid was voortgekomen; maar in dezen tijd, nu alle „stukken" waarde wankelde, een daad van vooruitziend en allerwijst beleid schij nen kon. Nu was het natuurlijk ook nog mogelijk, dat de bank met saldo en al zou kanteden; maar zóó ver verkoos Kees Ben der niet te denken. intusschen, al had hij nooit meer of min der geschilderd in verband met de verkoop kansen, in dezen „malaise-tijd" ontbrak hem plotseling de lust tot werken. Een feit dat toch ook, misschien weer niet gezegd kon worden, niets met de malaise te ma ken te hebben. «Want toestanden, die een heele samenleving betreffen, maken zich voelbaar in dc atmosfeer; waarin Alle nien- schen leven. En zoo ervaren daarvan ook de onmaatschappelijkste lieden iets; zelfs in kleurviziocnen verzonken kunsenaars op de hei. En zoo kwam het dat Kees Ben der, langzamerhand gewaar wordende, dat zijn landelijke omgeving hem niet meer aansprak op dc wijze waarop hij dat van haar gewend was, maar eenigszins tegen hem scheen tc bondeeren, besloot, haar dan kloekmoedig tijdelijk den rug toe te koeren, cn elders verstrooiing te zoeken. Juist toen wierp op een doorwaaiden.Mei avond de post een bericht door zijn brie- vcnbusloozc deur, dat gewaagde van een tentoonstelling in Den Haag, in te richten ten profijtc van de arme schilders en al clen niet zóó armen schilders werd ver zocht werk af te slaan, dat dan ten bate der confraters zou worden geëxposeerd en verloot. Kees zat een oogenblik tc peinzen ocer de eigenaardige waarde die de wereld het kunstwerk toekent, dat voor den maker zoo véél heteekent, iets heiligs is Hei ligdommen in de tombola! Vooruit maar; waarom ook eigenlijk niet? Zoo i s de we reld; die al wat haar aan heiligs en hoogs gegeven is, begrabbelt en beduimelt. Maar 't wordt haar dan toch gegeven het heilig ge; al weet de Gever, wat er hier mee wordt gehanscld. Nu, en dat is een voor beeld, dat er wezen mag! Vooruit dan! Hij, Kees, wou ook zoo edelmoedig «reven. Dus pakte hij een tiental schilderijen in, cn besloot ze den volgenden morgen vroeg te expedieeren. Maar waarom zou hij ze eigen lijk niet zelf kornakken naar Den Haag 1 Hij deed hier op de hei toch niets voor 't oogenblik. En Den Haag is ccn malle stad; maar er is wat redelijke nieuwe nrehitec tuur te zien. en als je niet werkt, is 't wel goed, eens naar Den Haag te gaan; er is geen stad waar jc het weerzinwekkende van dc opgepoetste leeglooperij zoo voelt; dus eigenlijk; geen stad die jc lust voor werk cn eenvoud zoo aanzet. Aldus redeneerde Kees Bender; ieder re deneert naar dat hij verstand heeft, zegt men wel; maar eigenlijk redeneert ieder een maar overeenkomstig zijn gevóél; cn dus redeneerde Kees Bender zóó. I.n han delde dienovereenkomstig; huurde den vol genden morgen een groote auto met chauf feur in het naburige dorp cn reed daarmee naar Den Haag. Zoo vermeed hij gebruik van het spoor; dat was ook overeenkom stig één van zijn ietwat anarchistiscne nei gingen, die hem een tegenzin hadden ge geven tegen groote overheidsbedrijven; mc- kanieke organisaties; hij hield niet van mekaniek. En wat hij van scliildcrijon-vcr- voer per spoor had gezien, had dezen te genzin niet verminderd. Kees Bender vertrok dus op een zonni- gen Meidag in de vroegste vroegte van zijn Drentselic hei, en reed in gematisrde vaart over den grootcn straatweg van Napoleon. Na eenige pleisteringen Tondcrwog, kwam men tegen vieren in Den Haag, en reed direct naar Pulchri Studio, waar de ten toonstelling gehouden zou worden, tot v>el-. ke hij de eerste en, gezien hoeveelheid en waarde van zijn werk, ook Alleszins een voorbeeldig contribuant was. De voormen kreeg zijn afscheid, cn Kees zocht een hu- tel, waar hij een dag of veertien rustig kon blijven. Een klein hótelletje, een eind het Bezuidcnhout op, scheen hem het bost ge legen; bij zag van zijn kamer uit op bet Bosch, dat in zijn heerlijkste lentcpracht stond. En om de verdere aangelegenheden, die voor de meeste menschen bij dc keuze van een hótel van belang zijn, bekommer de hij zich niet. Toen hij drie dagen in Den Haag was, verveelde hij zich. Toen hij er vijf dagen was, was hij er zeer gelukkig. Want toen had hij nieuwe levensgewoonten gevonden; die hem tot gevoel gaven, een móóien rust tijd te beleven. Hij ging namelijk dagelijks een goed uur musea bekijken; het Maurits- huis kon, zoo geëxploreerd, al 'n dag of tien vullen; en maakte verder mooie wan delingen ver langs het strand, en door .ie polders in de buurten van Wateringen en Delft. Dat waren dus allerlei oorden in en bij Den Haag, waar men geen Hagenaars zag. En toen bedacht hij, dat er ook nog Hagenaars waren, wel zeer Ilaagsche Hage naars, cn toch echte vrienden. Dc Van Iloghcn Lugts. Maar die waren nu op reis. Hij had hun in 't begin van de maand een poste-restante-brief naar Luzcrn geschre ven, en een paar „het gaat ons goed" getui gende Ansichten terug gekregen. Het scheen, dat Clara weinig gelegenheid had hem zonder Henri's toezicht eens te schrij ven; misschien vond ze dat ook wel onge past; ja, onzinnig, maar Clara was nu niet bepaald een vrijgevochten type. En mis schien lag er wel een brief van haar in het Heihol; zooals hij in overpeinzingen zija woning betitelde. Wordt vervolgd.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1932 | | pagina 3