DE EEMLANDEh
Licht op
JOH. DE HEER
Haarden en Kachels
ruTmrrrnj
Donderdag3November 1932 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a31e Jaargang No. 108
GEHEIMZINNIGE MOORDEN
TE VARNA
BULGAARSCHE MAATREGELEN
TEGEN COMMUNISTEN
LAATSTE LOODJES WEGEN
HET ZWAARST
ZALESKI VERLAAT DE
POLITIEK
5 uur 1 min.
L. J. LUYCX ZOON
Piano's, Orgels, Radio
een goed adres
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand 1 0.75, per
weck (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17Va-
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-, Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f0.25. Licfdadighclds-advcrtcnticn voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regel»
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Bij het altreden van Zaliski.
De redenen van zijn heen
gaan.
Wanneer in of f icicclc of officialise com
munique's vermeld staal, dat deze of gene
politicus om gezondheidsredenen van liet
tooneel verdwijnt, dan is dit in negen en
negentig van de honderd keeren een leu
gen. Wij kunnen uit de verte niet bcoor-
deelen hoc liet is gesteld met den gezond
heidstoestand van Zaleski, die gisteren, na
zijn ambt zeven jaren te hebben waarge
nomen, als Poolsch minister van buitcn-
landsclie zaken is afgetreden om vervan
gen te worden door kolonel losef Beek. Wij
slaan echter vermoedelijk de jilank niet al
ie ver mis, wanneer wij aannemen, dat dc
ontslagaanvrage is geschied om redenen
van politickcn aard. Deze mecning komen
\Vij ook tegen in dc buitenlaildsche pers,
o.m. in de Kölnische Zeitung, die /er dc
aandacht op vestigt, dat Zaleski niet alleen
door dc oppositie van rechts, maar even
zeer door sommige kringen van het rcgec-
ringsblok voor dc voeten word geworpen,
dat hij niet „met voldoenden nadruk op
kwam voor de Poolscbc belangen.
ZALESKI
Daarbij werd vooral gewezen op zijn
y,toegeeflijkheid'' Ion aaiizioii van tic on
derhandelingen over minderheidsvraag
stukken voor den Volknnboudsraad. Onge
twijfeld heeft.Zaleski, dien liet blinde chau
vinisme door zijn wandaden tegenover dc
minderheden de Duitschers en Oekrai-
ners dikwijls in een onhoudbare positie
heeft gebracht, concessies moeten doen en
in den Volkcnbondsraad menig woord over
de toestanden in Polen, dat aan duidelijk
heid niets te wenschbn overliet, moeten
aanhooren. Niettemin was lui steeds han
dig genoeg om gedaan te krijgen, dat rlc
tot Polen gerichte verwijten in zachte be
woordingen werden gekleed. Dat Zaleski
zich in dc rol van verdediger der chauvinis
tische wandaden tegenover dc minderhc
den niet prettig heeft gevoeld, was al ic
duidelijk. Meermalen' heeft hij er zijn ro
geering ook op gewezen hoe schadelijk liet
voor I'olens naam modst zijn op nagenreg
elke bijeenkomst van den Volkenbonds
raad als aangeklaagde te verschijnen
Maar tegen het regime van den woiwode
dr. Grazynski kon lrij niets uitrichten.
Overigens was Zaleski een zeer actief mi
nister van buitenlaildsche zaken. Vooral de
betrekkingen met Frankrijk gingen hem
buitengewooon ter harte én er vond geen
bijeenkomst te Gcnève plaats, zonderdal
Zaleski niet tevoren of na'dien te Parijs had
vertoefd om daar te vernemen, welke
richtlijnen hij had te volgen.
KOLONEL BECK
Ofschoon niet met zekerheid kan worden
gezegd wat Zaleski thans liecft bewogen
heen te gaan, is hoe niet onredelijk te ver
moeden, dat bij er n'ièt" iii' is' kiihnen sla
gen de thans vervallen tranche- der Fran-
sche leening voor den bou.w der spoorlijn
Opper-SilczicGdingon liquide, ic. maken.
Misschien speelde bij liet besluit van Za
leski, om van het lóónccl te verdwijnen,
ook de tegenstelling tussclien Roemenie en
Polen ten aanzien van het Rocmecnscli-
Russisciic niet-aanval6v.mlr.ageen roJ. Za
leski heeft, zonder rekening Ic houden met
Röèmcnié, het Poolsch-Russische nonagres
siepact laten onderteekenen en nog dezer
dagon werd gezegd, dat hij dit verdrag lie
den aan den 6ejm (den Poolsehen rijksdag)
tor bekrachtiging zou voorleggen, het deed
er niet toe, of er al dan niet een overeen
komstig verdrag tussclien Boekarest en
Moskou zou worden gesloten. Aanvankelijk
had Polen Roemenie wol-is-waar hclool'd
zijn nict-aanvalsverdrag alleen tegelijk met
het Roemcensche Ic onderleckcncn, maar
deze toezegging heeft. Polen niet gestand ge
daan; het feit, dat Ilcrriot op Roemenie
druk uitoefent, opdat het tot overeenstem
ming kome met den bond van sovjetrepu
blieken, wettigt dc gevolgtrekking, dafZa-
leski op dit sl.uk van zaken overleg heert
gepleegd met Iierriot.
Zooals wij reeds zeiden, zal Zaleski wor
den opgevolgd door kolonel Beek, tot dus
ver plaatsvervangend minister van buiten-
landsche zaken. Zoodoende is de regeering
van kolonels opnieuw gecompleteerd,
daar Zaleski een der weinige burgers was
onder de ministers. Maar ook zonder mili
tair te zijn. was hij een zeer trouw aan
hanger van Pilsocdski.
Sofia, 2 Nov (V.D.) In Varna, de Eul-
gaarsche badplaats, hccrsclil groolc opwin
ding over geheimzinnige, niet opgehelderde
moorden gedurende de laatste maanden, liet
geheimzinnigste en gruwelijkste is, dat per
sonen verdwijnen, van wie men later nug
slechts de afgesneden hoofden vindt en wel
in drie gevallen in putten builen de stad.
Reeds ccnigc maanden geleden werd in een
put liet hoofd van een'jonge vrouw gevon-
dn; thans vond men dc hoofden van twee
jonge meisjes.
Tegelijkertijd wordt liet verdwijnen van
een jongen spoorwegbeambte bekend. In
geen dezer gevallen werden dc lichamen van
do vermoorden gevonden, noch kon de iden
titeit worden vastgesteld, terwijl geen ver
zoeken om opsporing werden ontvangen. De
politie zoekt in geheel Bulgarije naar spo
ren, die tot dc ontdekking van de moorde
naars kunnen leiden. Voorloopig neemt men
aan te doen tc hebben met een waanzinni
gen massa-moordenaar of met een lust
moordenaar.
Sofia. 2 Nov. (V. D) De minister-presi
dent heeft verklaard, dat dc houding van
de communistische afgevaardigden bij de
opening van dc Kamer, waarin de koning
door dc communisten werd verhinderd de
troonrede uit te spreken, liet laatste bewijs
heeft geleverd, dat voor deze parlementa
riërs in dc Sobranja geen plaats meer is. In
de bladen wordt dit beschouwd als ccn aan
kondiging van krassere maatregelen tegen
de communistische beweging met inbegrip
van do vertegenwoordigers in het parle
ment.
RIJKSREGEERING ONTSTEMD
OP Dr. HELD.
B c r 1 ij n 2 Nov. (V.D.) In de kringen der
rijksregccring hcersclit groolc ontstemming
over den aanval, die de Bcicrseho minister
president Dr. Held op het kabinet you Papen
heeft gedaan. Men verwacht, dat dc rijks
regccring haar politickcn gevolmachtigde
voor dc Zuid-Duitsclie landen Von Lersner.
geen bijzondere opdrachten voor Beieren zal
geven en dat liet politieke contact tusschcn
Brlijn en Münclicn, zoolang dr. llcbl geen
veronteliudigingen heeft aangeboden, tot
het allei noodzakelijkste beperkt zal blijven.
PRINSES HELENA TE BOEKAREST.
Boekarest. 2 Nov. (IT. N.) D/ï ochtend
bladen publiceercn een communiqué, waar
in gezegd wordt, dat van het verblijf van
prinses Helena tc Boekarest gebruik is ge
maakt, om bestaande misverstanden tc
doen verdwijnen; Nahaar vertrek zal dc
tussclien haar en den koning getroffen
overeenkomst .bekend gemaakt worden.
Deze heeft zoowel betrekking op fipancicelc
kwesties als op het recht van de prinses,
zoo dikwijls naar Roemenie te komen als
zij wil.
GENERAAL KRITISEERT FRANSCHE
REGEERING.
Parijs, 2 No\. (II. N.) Te Róuaan heeft
generaal Troussen, de commandant van
het derde legercorps, gisteren tijdens een
herdenking op het kerkhof een rede ge
houden, waarin hij seherpe kritiek op de
buitenlandsclie politiek der regeering
oefent. Door dc zwakheid van do F ransel) o
buitenlandsclie politiek heeft Frankrijk dc
schitterende positie, waarin hc-t zich op het
einde van den wereldoorlog bevond, gelei
dclijk verloren.
NIEUWE JAPANSCHE CREDIETEN
IN VERBAND MET MANDSJOERIJE.
Tokio, 2 Nov. (V. D.) liet Japansche
kabinet heeft voor het militaire bestuur in
Mandsjoenje nieuwe credieten toegestaan
tot ccn gezamenlijk bedrag van 2 milliocn
ven.
Foor en tegen Hoover
Washington, 2 N o v. (V. D.) Presi
dent Hoover is gisteren vertrokken voor
zijn laatste actie in deze verkiezingscam
pagne in de midden-Westelijke staten. Hij
zal redevoeringen houden in dc stalen In
diana, Illinois, Missouri en Minnesota en
misschien zijn reis eindigen tc Palo Allo
in California, zijn vroegere woonplaats.
Vrijdag zal hij zijn voornaamste redevoering
houden tc Springfield in Illinois, Shrine of
Abraham, Lincoln en St. Louis, en Zaterdag
te Minneapolis. Onderweg zal hij nog op
echt andere plaatsen zijn reis onderbreken
voor het houden van korte propaganda-
speeches. Tc Chicago zal hij niet meer
spreken.
New-York, 2 Nov. (V. D.) Hoover's
democratische tegenstander Franklin D.
Roosevelt heeft de laatste dagen zijn cam
pagne- gevoerd in Massachusetts, Connecti
cut cn dc andere staten van Nieuw-Enge-
land. Gisteravond hield hij ccn rede tc
Rhode Island, waar hij ondanks storm cn
regen door oen gehoor van duizenden
enthousiast werd toegejuicht.
Dc bekende eigenaar der groote rubber
fabrieken te Akron in Ül)io, Harvey S.
Firestone, heeft gisteren een rede gehouden,
waarin hij met klem .aandrong* op de her
kiezing van Hoover. IIij z'eido tc spreken
zoowel als boer als in zijn eigenschap van
fabrikant en hij deed een feilen aanval op
de beroepspolitici, die hun kans wilden
krijgen door aan liet bewind te komen en
daardoor altijd onzekerheid en uitstel ver
oorzaken. Men ging een moeilijken winter
tegemoet en president Hoover had meer ge
daan ter bestrijding van ernstige situaties
dan ecnig president sedert Abraham Lin
coln.
Tc Indianapolis in den staat Indiana
hield de voorzitter van den hond van spoor
wegarbeiders, A. F. Whitney, ccn rede,
waarin hij een beroep deed op de georgani
seerde arbeiders om president Hoover te
verslaan. Sedert lloovcr.aan het bewind
was gekomen, was-er slechts één wet van
cunigc bcteckenis voor dc arbeiders tot
si and gekompn cn dat nog wel eerder on
danks dan dank zij Hoover. Whitney her
innerde aan de an t i- va kb e w.égi ngs w c ttcn cn
wekte op om dezen president niet meer in
liet Witte Huis terug te brengen.
ENGELANDS STANDPUNT INZAKE
ONTWAPENING.
De diplomatieke medewerker van de
Daily Telegraph rneldt, dat liet feil, dat er
thans een Fransch en een Amerikaansch
plan voor dc ontwapening bestaan, in re-
geeringskringen niet als voldoende grond
wordt beschouwd, om dc Engelsche voor
stellen. vooral wat de kwalitatieve ontwa
pening betreft, in te trekken. Aan dc kwali
tatieve ontwapening is in liet Franschc
plan. dat vooral op veiligheid cn afschaf
fing van de beroepslegers op het continent
is gericht, geen voldoende aandacht ge
schonken.
Verder protesteerden de marine-deskun
digen tegen iedere verdere vermindering
van de vloot, wat slagschepen en kruisers
betrof, iu liet belang Aan de veiligheid van
liet Lngelschc rijk. Daarentegen schijnt in
hooge mate overeenstemming bestaan te
hebben, dat liet beter zou zijn Duitschland
spoedig tot de ontwapeningsconferentie te
laten tcrugkccrcn dan bij afwezigheid van
Duitschland een plan uit Ic werken, dat
dan later aan dc Liuitschc regecring ter
goedkeuring of voor kritiek zou worden
voorgelegd.
GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN
IN ENGELAND.
Successen van Labour?
Londen, 2 Nov. (II. N.) In biina 300
Engelsche steden zijn gisteren gemeente
raadsverkiezingen gehouden. Voor zoover
de uitslagen op het oogenhlik bekend zijn,
schijnt liet dat dc arbeiderspartij niet on
belangrijke winsten heeft behaald. Dc com
munisten slaagden er, voor zoover op het
oogenhlik bekend is, niet in ccn hunner
candidatcn gekozen te krijgen.
BESLUIT DER REGEERING BRAUN.
Berlij li,.2 Nov. (V.D.) Dc Pruisische re
gecring Braun deelt mede:
In de lieden gehouden zitting van het
slaatsministeric hebben de staatsministers
met algemeené stemmen vastgesteld, dat
dc rijksregering haar plicht de volgens rlc
beslissing van liet siaatsgerechtsliof ten
onrechte uit hun functies ontheven Pruisi
sche staatsminister sweer in hun functies
als staatsministers en als landsre'gecring te
herstellen, tot nu toe niet is nagekomen.
DE WERKLOOSHEID IN ENGELAND
AFGENOMEN.
Londen, 2 Nov. (V.D.) De maandelijk- i
SClie opgave van het aantal werkloozen in
liet Verecnigd Koninkrijk zal ccn vermin
dering aangeven van 100.000. Dit is te be
vredigender daar dit gedeelte van het jaar
het wcrkloozencijfer doorgaans toeneemt.
DE ENGELSCHE BOEREN VRAGEN
STEUN.
Londen, 2 Nov. (II. N.) Macdonald ont
ving gasteren een delegatie van de con
servalieve parlcmentsgrocp voor den land
bouw, die hem er op wees, dat maatregc
len voor den landbouw thans dringend
noodig zijn. Dc minister-president bepaalde
zicli in zijn antwoord tot welwillende toe
zeggingen van algcmcenen aard. Verschil
lende conservatieve bladen tooncn zich
over dit antwoord van den minister-pre
sident zeer teleurgesteld.
W a rs c li a u, 2 No v. (V. D.) Dc Pool
scbc minister van buitenlandsclie zaken
Zaleski heeft, zijn ontslagaanvrage inge
diend, die door den president der republiek
is aanvaard. In zijn plaats is de thans waar
nemende minister van buitenlandsclie
zaken, kolonel Beek, definitief benoemd tut
Poolsch minister van buitenlandsclie zaken.
Als reden voor Zalcskï's ontslagaanvrage
wordt medegedeeld, dat hij vermoeid is cn
zich tijdelijk uit het politieke leven terug
wil trekken.
ZWARE BANDJIR TE KOTA AGOENG.
B u i l e n z o r g, 2 Nov. (Ariela). De resi
dent van dc Laiupo'ngsclic districten sein
de aan de regeering, dat tc Kola Agopng
door een bandjir ceii kind is vei dronken,
'tervvyl y.es huizen zijn weggeslagen cn tien
tallen sa wall's wórden vernield. Verschei
dene pepertuinen zijn door een aardver
schuiving bedolven. Klapperbopmen cn
karbouwen werden meegesleurd. Wegen en
bruggen beschadigd;
AUTO-ONGELUK NABIJ FORT DE KOCK.
Mohammed Hatta ernstig gewoncL
P a d a n g, 2 Nov. (Ancta). Ken auto,
waarin gezeten waren .Mohammed llalta cn
"een redacteur van de „Bc-rila", Vesman is
nabij Fort dc Koek tegen, een andere auto,
afkomstig uit Padang .gebotst. Beiden wer
den vrij zwaar gewond naar Fort de Koek
vervoerd. De auto -werd totaal vernield.
RADICALE BEZUINIGING OP DE
BEGROOTING.
Batavia, 2 Nov. (Ancta). Dc Java Bode
Verneemt dat ccn radicale bezuiniging op
dc bcgrooling voor liet dienstjaar 103i een
bedrag van 30 milliocn gulden zal opleve
ren, waarbij nog komt een bedrag van 10
milliocn gulden aan nieuwe heffingen en
verbetering van de oude bef fingen. Ook liet
kantoor van arbeid z-al ernstig worden ver
soberd.
DOUGLAS FAIRBANKS TE BATAVIA.
Batavia, 2 Nov. (Ancta). Dc filmacteur
Douglas Fairbanks is met. zijn gezelschap
heden namiddag met ccn vliegtuig van den
dienst van da K.N.I.L.M.,~ op Singapore to
Batavia aangekomen.
BURGEMEESTER VAN SOERABAJA.
Buitenzorg, 2 November (Ancta). Be
noemd is tot burgemeester van Socrabaja
dc beer Mr. W'. II. van Hclsdingen, spere-
laris van den Volksraad.
Kapitanleutnant Ruhfus, de commandant
van het op zoo tragische wijze vergane
schoolschip Niobe, tmoet op 3 November
voor den krijgsraad te Kiel verschijnen,
teneinde zich te verdedigen tegen dc be
schuldiging, als zou het aan zijn nalatig
heid zijn te wijten, dat het schip is vergaan
en 69 jonge zeelieden zijn omgekomen.
BUITENLAND.
Vijf dooden bij een vliegongeval in
Duitschland.
(Derde Blad, pag. 1),
BINNENLAND.
Zitting der Ecrsfe Kamer.
(Tweede Blad, pag. 2)'.
STADSNIEUWS.
Teraardebestelling van II. W. Pierik.
(Eerste Blad, pag. 2>
Herdenking van liet jubileum der Gabrio
Mehcnschool.
(Eerste Blad, pag. 3).
De tentoonstelling van werk der werkA
loozcncursüssen geopend.
(Eerste Blad, pag. 3).
De cxtra-vacanliè aan dc Meisjesschool. 7
(Eerste blad, pag. 3).
Medegedeeld door bét Kon. Met. Insl. ié
Dc Bilt.
Hoogste barometerstand 773.0 te Münclicn.
Laagste barometerstand 750.1 te Kinn.
Verwachting: Meest matige Z.W. iot. Z.O.
later waarschijnlijk weer inkrimpende, wind,
nevelig tot half bewolkt, later waarschijn
lijk wcerrtoencmciide bewolking, aanvanke
lijk weinig of geen regen en kouder, latei4
zelfde temperatuur,
Over Zuid-Frankrijk. Zwitserland en
Zuid-Duitschland' bleef -,de barometer door
stijgen, zoodat zich daar thans-.een flinke
hooge druk bevindt.
Dc depressie die zich gisteren tussclien
IJsland cn Schotland bevond, heeft zich
vooral van het Z.W. cn O. uitgebreid. In
bet Z.W. heeft zich dientengevolge ccn vlak
ke depressie gevormd, terwijl over Z;-Scan-
dinavië twee vrij diepe kernen gelogen zijn.
Over Lapland handhaafde zicli liet maxi
mum. In de omgeving van IJsland is do
barometer flauw stijgende. Do drukverdee-
ling cn haar veranderingen maken een tij
delijke weersvorbetering waarschijnlijk. Of
deze echter tot morgenavond zal aanhouden
is nog onzeker. Voor de Scliotsche Westkust
schijnt zicli n.l. weer ccn secundaire te vor
men cn Hij de snelheid, waarmedo zich in
den laatsten tijd de weersveranderingen al-
spelen, zal haar invloed waarschijnlijk reeds
morgen liicr te lande merkbaar worden iu
toename van de bewolking. Of bet daarbij
reeds lot regen zal komen, valt nog moei
lijk tc zeggen.
In onze omgeving, het Z. van de Britsel ie
eilanden en vooral in Duitschland steeg do
temperatuur. Er wordt weer van meer
plaatsen regen gemeld. Dc hoeveelheden
zijn echter niet groot.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
STOFFEN,
FLUWEELEN,
ZIJDE,
VOERING.
Geen beter adres
Varkensmarkt 5 Tel. 1309
Wij leveren alle merken.
LANOJBsra. QOJfeiJtdö
GEVANGENE PLEEGT AANSLAG.
Koepang, 2 Nov. (Ancta.) Een gevan
gene greep tijdens zijn verhoor den sabel
van een politieman en verwondde dezen en
den algemeen ontvanger tc Koepang, den
heer S. Ayal, ernstig, waarna hij door een
Savoenees met een steen werd doodgegooid.
Do gewonden zijn in liet hospitaal opge
nomen.
