Paling in gelei
Bakvormen
Fa.M.R.N.OOSTERVEEN
VANANROOYEN DE
CRITIEK
Zijn beperktheid, voor velen
@en steen des aanstoots
ieawe Uitgaven
NIEUW PARIJS
LANGESTRAAT 35
Schelpen - Vuurvast
Langestraat 42 Tel. 77
J.H.ITTSV1ANN
BOEKHANDEL
Tel. 66.
Onze Postvliegers
onderweg
Van alle dirigenten misschien
de meest oprechte figuur
Het merkwaardige incident, dat zich in
Den Haag heeft voorgedaan, waar Van An
rooy zich onmiddellijk tot het concertpu
bliek gericht heeft ora zijn grieven te luch
ten, wekt in verschillende kranten commen
taar. Een opmerkelijk objectief artikel is dat
van Marius Monnikendam in Dc Maasbode,
hetwelk wij onzen lezers hier willen voor
zetten zonder dat wc daarmee zeggen het
in alle opzichten met den schrijver eens te
ziin.
Het is in deze koele streken zoo begint hij,
waar alles langs den weg van verstandelijke-
wèlpvorwogcnheid wordt afgepast als bij hel
wegen met maten en gewichten, het is hier
weinig gebruikelijk dat op conccrtuitvoe
ringen, er een wisselwerking ontstaat tus
schen het publiek en de uitvoerders op
andere wijze, dan door middel van den
klank. Het woord wordt nimmer door één
der beide partijen genomen en er hcerscht
hier in de concertzalen een stilzwijgen als
tijdens een preek.
Toen eenige jaren geleden Mathijs Ver
meulcn in 't Concertgebouw te Amsterdam
zijn protest over den gang van zaken mon
deling uitte werd onmiddellijk hem dit ver
der onmogelijk gernaak door ingrijpen van
den sterken arm der wetgeving cn de nog
sterker armen van Amstcrdamsche politie
agenten.
Nu in Den Haag, de heer v. Anrooy een
half uur een roerende speech* hield, als din
gent van het Rcsldentic-orkest tot hot Haag
Bche publiek, nu kreeg hij 'n ovatie.
Had hij méér recht dan Vermeulen des
tijds? Was zijn oratio op zich, zooveel méér
op haar plaats?
Ik geloof van niet; althans niet op de
xvijze waarop hij haar gehouden neeft. Het
is namelijk niet waar dat, zooals hij zcidc
deze de eenige wijze was, waarop hij het
publiek kon bereiken, want bet beheer van
een coed-admlnistratief geoutilleerd orkest
als dat der Residentie, beschikt over een
keurig ingericht kaartensysteem, waarop
ellen die de concerten regelmatig bezoeken
rnct naam, straat en huisnummer staau ge
doseord.
Ten tweede weet een dlricent zich voors
hands de meerdere, bóven buitenstaanders
(zooals de critici), indien hij als een
zwaardvechter in een hem bckondo arena
en met bekende verdedigingsmiddelen
tegenover een hèm goedgezind publiek staat,
en een van hèm afhankelijk orkest. Indien
hij ze dan toespreekt in den voor hen zeer
verstaanbaren romantischori toon, zij dip
met romantische klanken zoo doorvoed zijn'
—dan was het al bij voorbaat te zoggen
wie als overwinnaar uit dezen origélijkcn
striid te voorschijn zou treden.
Doch afgezien van de wijze waarop dit ge
bcurd is, kunnen wij anderzijds vaststellen
en er den nadruk op leggen dat het niel
aangaat dot lieden die wol eens eenige les
jes uit den kleinen catechismus der muziek
van buiten hebben geleerd, philisters die
nog niet aan het a. b. c. van het muzikaal
alphabet toe zijn, menschcn met ooren die
nog niet weten w i hooren is, ik bedoel
journalistiekorige creaturen als van De II e
sidontlcbo.de, niet wordt belet infe
rieurc critick te leveren op een persoonlijk
heid onzer Nederlandsche muziekwereld
als den heer Petor v. Anrooy cn op diens
muzikale faits ct gestes.
Niet alleen dat dezo criticus een zomer
tang met overvloedig gebruik der eerste
persoon, persoonlijke en bezittelijke voor
naamwoorden, 'n doorloopenden nonsens
heeft afgerateld, hij matigde zich hoven
dien aan een figuur als van Anrooy met
z'n bleek ponnetje te lijf te gaan. Onge
lukkigervvijs (of wél gelukkig?) zijn do
meeste artisten geen diplomaten; de heei
Van Anrooy heeft bovendien geen rede
kunstige kwaliteiten; hij heeft zelfs als diri
gent geen elegante cn sierlijke gebaren. En
dit laatste is juist wat velen i-isleidt.
Directie van een musiccerende groep gc
chiedt van binnen uit en niet van buiten
af. Een onelegant gebaar behoeft nog geen
beletsel te vormen om zuiver te nmsiceerèn;
om zijn intenties aan de spelenden te trans
latcercn-
Orkest directie is echter in de laatste tier»
tallen jaren een kijkspel geworden, vooi
met verfijnden klank, verwende grootc-kin-
deren.
Hot gaat echter om de zuivere interprets
tie van het werk, die Gode zij dank
niet afhankelijk is van een ronde en hoeki-
go armbeweging, maar wèl van innerlijke
bewogenheid en het vermogen om de2e
kracht op de spelers over te brengen, hoo
dan ookl
Intusschcn zou nlen wèl kunnen wen
schen dat deze innerlijke bewogenheid in
muzikale zaken bij den Haagschcn dingen'
over 'n riumcr gebied zich zou uitstrekken;
dat ontroeringen zijnerzijds, ook mogelijk
waren in werken die dézen tijd represen-
toeren. Doch v. Anrooy bemint dezen tijd
niet; hij geeft dus consequent weinig wcr
ken uit dien tijd. Ilij wordt er niet door be
wogen, cn veel dat de schoonheid onder he
dendaagsche muziek uitmaakt ontgaat
hem. Dit erkont hij ook, want de heer van
Anrooy is van alle dirigenten misschien de
meest oprechte figuur.
Deze oprechtheid is z'n kracht om wor-
kou uit 'n voorbije periode met volle over
gave te geven; het is ook z'n beperktheid
en voor velen een steen des aanstoots.
Eén voorbeeld: hoe wonderlijk of hot ook
klinken moge, is het meest representatieve
werk der moderne muziek dat sinds 18
jaren lang alle componisten heeft beinflu
enceerd, en tvpeerend is geworden voor do
urootste figuur dezer eeuw: de „Sacre du
Printemps" van Igor Strawinsky, nog nim
mer door van Anrooy, gegeven.
Ik noem één van tallooze voorbeelden.
Indien de heer v. Anrooy het slechts eens
uit plichtmatigheid deed, uit toegevend
heid, uit verantwoordelijkheid, uit royali
teit ten opzichte van de velen die zijn con
certen nu niet bezockon, misschien dat dan
hetzclfdo verschijnsel zich zou openbaren
dat men to Utrecht bij het stedelijk orkest
en to Rotterdam bij het Philharmonisch or
kest waarneemt n 1. dat door een ruimer
veld van muziekbeoefening, een grootci
plaats aan dc kunst van heden, een tal
r ij k c r p u b 1 e k het gevolg zou zijn
Want het schijnt dat daar do basis die een
figuur als Evert Cornclis gelegd heeft, nu 'n
hechte grondslag blijkt te zijn waarop een
verdere bovenbouw mogelijk is.
Maar kan Peter v. Anrooy zijn eigen mu
ziekidioom hiet verloochenen, misschien is
het vermengen van den edelen wijn zijner
muzikaliteit met voor hein heterogene oio
inenten een tè groot gewetensbezwaar...
Dit laatste zal, vrees ik, het blijvend con
flict zijn.
KRIJGT EEN RUS DEN NOBELPRIJS
VOOR LITERATUUR?
Stockholm, 4 Nov. (v. D.) .Volgens
berichten in do bladen zal de Nobelprijs
voor literatuur in het jaar 1032 mogelijk een
Rus ten deel vallen. Behalve Maxim Gork.
wordt genoemd de te Pariis levende Russi
sohe schrijver Meresjkowski. Bevestiging
der berichten is niet te verkrijgen.
Nederlandsche Algemeen#
Encyclopaedic,
Slechts enkele dagon na de vijftiende af
levering ontvingen wij thans reeds do vol
gende van de Nederlandsche Algemeonc
Kncyclopaedie, bewerkt naar Brockhaus'
Kncyclopaedie. Deze uitgave, als steeds bij
do firma Scheltcns en Giltay te Amsterdam,
loopt van de letters Io tot Ke.
WAT ETEN WIJ MORGEN:
VOOB DE KOFFIETAFEL.
Hoofdkaas A la minute.
oOO gr.' vleeschrcstcn, 3 d. L. jus met
water of bouillon, \V> d. L. azijn, 6 bladen
witte gelatine, peper, zout, nootmuskaat, 2
eieren, ingemaakte augurkjes cn uitjes, wai
peterselie.
Hak het vleesch fijn, week de gelatine
10 minuten in koud water en los ze daarna
op in de bouillon of de jus. Roer hier dooi
den azijn, de kruiden en het gehakte
vleesch. Spoel een puddingvorm om en gar
neer dien langs den bodera en de zijwan
den met wat vierde partjes hard gekookt
ei, stukjes augurk, kappertje en wat fris-
sche peterselie. Vul den vorm daarna voor
zichtig roet het vleeschmengsel en laat bet
koud en stijf worden.
Stort de hoofdkaas op een vleesschschotel
en garneer den schotel tenslotte met het
overgebleven hardgekookte ei, augurkjet»
en uitjes.
VOOR DE MIDDAGTAFEL.
Macaroni soep.
Gepaneerde kalfslapjes.
Brusselsch lof.
Abrikozenbeignete.
Bereiding:
450 gr. gedr. abrikozen, 200 gr. bloem, 354
d. L. lauwe melk, wat gist, suiker en fri
tuurvet.
Maak van de bloem, de lauwe melk en
wat zout een beslag, voeg er gist (dat met
suiker of melk is aangemengd) aan toe en
laat het beslag op een lauw-warme plaats
rijzen (1 uur). Kook de geweekte 024 uur)
abrikozen zachtjes op in het weekwater en
voeg er suiker naar smaak aan toe.
Haal ze daarna voorzichtig uit het nat
on dompel ze één voor één in het beslag
Bak ze tenslotte in heet frituurvet bruin
haat ze even op grauw papier uitlekken en
bcstooi ze met poedersuiker. Dien ze warm
op.
MAANDAG.
VOOR DE KOFFIETAFEL.
Lunchtong uit blik.
VOOR DE MIDDAGTAFEL,
Gestoofde zuurkool met aardappelen cn
doorregon spek.
Wentelteefjes met appelmoes.
VocrJian^en hl|t
Utrechtsehestraat 46
Appelen O-/ 7,50; Peren 2.00-/ 7.00
per H.L.
Hocnderciercn 7.308.00; Eendeneieren
4.50—j 5.00 per 100 stuks
Grasboter 1.80 per K.G
Kippen 0.70—0.90; Hanen 0.80—1.10;
Hennen 1.402.00; Oude tamme eenden
0.60; Hazen 1.50—2.00; Fazanten 1.00—
1.20; per stuk. Tamme duiven 0.15—0.30
per paar.
Zeugen drachtige 45—55; Biggen 6.00
8.00; Zeugen guste 3035 per stuk.
Aangevoerd waren ongeveer:
80 H.L. appelen; 20 H.L. peren; 260 000 st.
hoendereieren; 1100 eendeneieren; 25 K.G.
grasboter;2 zeugen drachtige; 410 biggen; 3
zeugen guste.
KAAS-OVERZICHT*
Het verschijnsel, dat begin November de
kaasprijzen een hoogtepunt bereiken, doet
zich thans opnieuw voor. Nergens een hoo
ge re noteering dan in de vorige week. en ïn-
plaats van een vluggen, racer tragen en zelfs
flauwen handel op de markten. Bodegraven
had nauwelijks 200 partijen, wat zeker ver
band heeft met de R.-Kath. feestdag op 1
Nov. De R.-K. boeron cn koopliedon doen
dan geon zaken. Woerden had een matigen
aanvoer, evenals Gouda, maar overal was
de handel zeer kalm, en waren de prijzen
geneigd om te zakken. Wij verwachten
volgende week een weinig légere prijzen,
ook omdat dan langzamerhand enkele par
tijen al niet meer gerekend kunnen worden
tot do echte Septemborkaas; er komen dan
reeds jongere en te zachte kazen in sommige
partijen voor. De boeron wijzen er dan ge
woonlijk op, dat hun kaas zoo vèt is, maar
de handel deelde ons mede, dat de kaze-
met slap-vet zuivel minder waard zijn, dar
met het zoogenaamde hard-vet. Dc nrijze,
voor eorste soort waren deze week 22 h 35 ct.
en af en toe is iets meer dan 35 ct p. p. be
taald. Tweede soort is verkocht omstreeks
30 ct p. p. en afwijkende soortenja
we weten dat één partij te Woerden voor
18 ct. p. p. is verkocht op dc markt aldaar.
Eén koe met kwade molk, kan soms een go-
heele partij mindenvaardig maken. Daarom
zal de kaasboer goed doen, indion er iets
hapert, ernstig te laten onderzoeken of zijn
melkkoeien allen wel zuivere melk geven
De veearts kan dat constateeren, door
onderzoek.
Wij vernamen, dat pogingen worden aan
gewend, om door middel van ruilhandel
meer kaas naar Duitschland te kunnen ver
zenden; gelukt dat, dan zullen de kooplie
don, wolke niet in de gelegenheid zijn deze
ruilhandel loc te passen, nog minder dan tot
heden in het bezit van deviezen komen,
want Duitschland kan nu eenmaal weinig
betalen en moet ter wille van de stabiliteit
van de Mark. voorzichtig zijn met bctalin
TenGelukkig dat de keasnrljzer» wat
hater zl'n dan enkele maanden geleden
maar wij zien de toestand voor de nan#te
toekomst nog donker in. In de meeste lan
den is de koopkracht beduidend gedaald
enwéér moet dan onze kaas met prij
zen in Hol!, geld, geplaatst worden Z
Hilversum.
Zondag 8-Novembei.
V.A.R.A.
8.15 Morse-tijdsein.
8.30 Tuinbouwhalfuurtjer S. S. Lantinpa
bespreekt: „Vroegbloeicnde tuingewassen".
9.00 Tijdsein.
9.01 .,Doe het veilig". Ir. R. A. Gorter
spreekt over: „Het voorkomen van brand
door dampen, die met lucht ontplofbare
mengsels vormen".
9.15 Orgelspel door Joh. Jong op het
V A.R.A. Standaard orgel.
9.40 V.A.R A.-orkc3t o.l.v. Hugo de Groot
10.30 „Van bet witte doek". Filmkwar-
liertje door M. Sluyser.
10.50 V A.R.A. orkest.
11.40Zondagmorgontoespraak door G. J.
Zwertbroek.
12.00 Einde V.A.R.A.-programma
A.V R.O.
12.00 Tijdsein
12.01 Het Omroeporkest o.l.v. Nico Treep
Zane door „Rotte's Mannenkoor".
Omroeporkest
Zang door „Rotte's Mannenkoor".
2.00 Boekenhalfuur. Dr. P H. Ritter Jr.:
Litterair kannibalisme". (De verwarring
in de kritiek).
2.30 Aansluiting m. b. Concertgebouw te
Amsterdam Abonnementsconcert door het
Concertgebouworkest o.l.v Dr. Willem
Mengelberg Solist: Jacques Tibaud. viool.
4.00 A V.R O.-.Molière cyclus 111. De Vrek.
Vertaling Taco H. de Beer. Spreker en
inleider; Dr. J. Fransen. Opvoering van
fragmenten o.l.v. Kommer KleUn.
4.45 Gramofoonmuziek. Sportuitslagen
van Vaz Dia*.
5.09 Sluiting.
V.A R A.
5.00 Tijdsein
5.01 Kinderuurtje. Op het booze eiland
(VL
V.P.R.O.
6.00 Halve uren met boeken. Hadewycb:
F.en bloemlezing door dr. Johanna Snellen
Spreker- Mr R Houwink, Zeist.
7.00 Kerkdienst uit den Ned. Prot Bond
Ie Utrecht. Sprekor Dr K. F. Proost,
R'dam. Organist: B. Verhoevon, Utrecht,
A.V.R.O
8.00 Tijdsein.
8 01 Nieuws- en sportbcr. Vaz Dias.
8.15 Aansluiting rn. h. Concertgebouw te
Amsterdam. Hot Concertgebouworkest o 1.
v. Di. Willem Mengelberg. Soliste: Julia
Nessy, sopraan.
9 00 Serie „Wat zoudt gij doen in dit ge
val?" V
9.30 Zang en pianospel door Marino en
Norris. het beroemde negerduo
9.45 Kovacs Lajos en zijn orkest Refrein
zanc- Bob Scholte.
10 00 Zang cn pianospel door Marino en
Norris
1015 K jvacs Lajos.
1100 Gramofoonmuziek. (11.15 Precisie-
tijdsein)
12.00 Tijdsein. Sluiting
Huizen
K;R.O.
8.30 Morgenwijding door Kapelaan H. F.
Jansen
N.C.R V
9.30 Gewijde muziek. (Gramofoonplaten)
10.00 Orgelbespeling door den heer II. F.
Bos.
10.30 Kerkdlonst uit de Ned Herv. Kerk
Domkerk) te Utrecht. Voorganger: dr. J.
Beorens, Ned. Horv. Predikant te Utrecht.
Organist: de heer H. F. Bos. „Het gedurig
gebed der gemeente".
Na beëindiging van den dienst tot 12.15
gewijde muziek. (Gramofoonplaten).
K.R.O.
12*15 Lunchconcert De K.R O.-Boys o.l.v.
Plet Lustenhouwer, spolon Genre- en
Schlagermuziek. Rofreinzang: Jack Mossel
1.45 Film (IV) door A. van Pomhurg
2.10 Boeken en schrijvers. „De Druiven
plukkers" van A. den Doolaard, besproken
loor A. J D. van Oosten.
2.30 Gevarieerd Opera-programma door
het K.R.O. Orkest o.l.v. Johan Gerritsen
Voordracht-intermezzo door Ben Royaards
4.00 Zieken'.of uit Bloemcndaa!
N.C.R.V.
5.00 Orgelbespeling door den heer A.
Kentie.
520 Kerkdionst uit de Geref. Kerk te Kra
lingen. Voorganger, ds. S. Oudkerk, Ger.
Predikant te Kralingen. Organist: de heer
V Kentie.
Na beëindiging van den dienst tot 745
uur gewijde muziek, te vorzorgen door het
gemengd koor „De Lofstem" van de Vrije
Fvang. Gemeente te Bus6um. Dir.: Rudolf
Karsemcljer.
7.15 Tijdsein.
K.R.O.
7.45 Do Middeleeuwen (III) „Economisch
Leven" door Dr. J. Sasson O.P.
8 10 Voetbaluitslagen van de R.K.F.
8.15 De Stafmuziek v h. 5e Reg. Inf. o.l.v
Kapelmeoster J. R v. d Glas.
8.45 Voordracht door Vera Lajana.
9.00 Vervolg concert door de Stafmuziek
9.30 N'euwfibpricnten Persb. Vaz Dlas
9.45 VervolR Concert
10.00 Declamatorlum „Die Wallfahrt nach
Kevlaer" van Helnrich Heine, door Vera
Lajana.
1020 Stafmuziek.
10. S0 Epiloog door hot Klein Koor o.l.v.
Jos. H. Pickkera.
k
Ijsvogel
Snip
Pelikaan
Havii
3-11
27-10
Amsterdam
3—11
27-10
Bu.iapesi
Weenen
4—11
28-10
Athene
4—1!
Mersaiiiairuh
29-10
Cairo
3—11
Gaza
Rut l>a wells-
2—11
30—10
Bagdad
Bi^csliir
1 11
31-10
Diask
Karachi
31-10
1-11
Joilpoer
Jhansi
30- 10
2—11
Calcutta
3—11
Rangoon
29- 10
RangKok
Koh-Lak
28-10
4—11
4—11
Batavia
28 10
4—11
Bandoeng
T <S>
Vertrek van hot eerstvolgende
post
vliegtuig van Amsterdam 10 November.
Maandag 7 November
Hilversum.
A. V. R. O. Algemeen programma.
8.00 Tijdsein.
8.01 Gramofoonmuziek.
10.00 Tijdsein.
10.01 Morgenwijding.
10.15 Gramofoonmuziek.
10.30 Piano recital door Egbert Veen.
11.00 Orgelconcert door George Robert.
Soliste: Mia van der Eijnden, zang.
12.00 Tijdsein.
12.01 Concert door bet Tu6chinski*6 Se
lect Salon Orkest, o.l.v. Max Tak.
I.30 Concert, door „The 2 Hodlars", 6in-
ging-accordenists.
Intermezzo: gramofoonmuziek.
2.15 Rustpoos voor de N.S.F. voor het
verzorgen van den zender.
2.30 Kamermuziek door een kwartet, be
staande uit de leden van het Omroepor
kest: Gerard Hemmes, le viool; Jacques
van der Woude, 2e viool; Alex Baune, alt
viool; Max Rodriguez, cello.
3.00 Gramofoonmuziek.
4.00 Cello-voordracht door R. Brinkman,
aan den vleugel Egbert Veen.
4.30 Kinderuur.
5.30 Concert door het Omroep orkest o.
l. v. Nico Treep.
6.30 Boekenhalfuur. Victor en van Vries
land „Het boek en de lezer"
7.00 Concert, door Kovacs Lajos en zljri
irkest. Refreinzang: Bob Scholte.
7.25 Overschakeling van den zender.
7.30 G. de Gercq houdt een causerie over
..Onze Steenkolen-positie".
7.55 Gramofoonmuziek.
8.00 Tijdsein.
101 Nieuwsberichten Vaz Dias.
8.05 Concert door Kovacs Lajos en zijn
Orkest. Refreinzang: Bob Scholte. Soliste
Lotte Fernandez, zang.
9.00 Gramofoonmuziek.
9.30 Concert door „The Band of H. M.
Royal Rorse Guards (The Blues)" o. I. v.
luitenant W. J. Dunn.
10 15 Gramofoonmuziek.
10.30 Concert door het Omroep-orkest
o. I v. Nico Treep.
II.00 Nieuwsberichten van Vaz Dlas.
11.05 Voortzetting van het concert door
het Omroep-orkest o. 1. v. Nico Treep.
11.39 Gramofoonmuziek.
12.00 Sluiting.
Hulzen.
N. C. R. V.
8.00 Schriftlezing.
8.15 Tijdsein.
8.15 Morgenconcert, (Gramofoonplaten).
10.30 Morgendienst, te leiden door ds
I. A. Hoekzema, N'ed. Herv. predikant te
Hilversum.
11.00 Zang-recital door A. Bouman. bas-
bariton. Aan den vleugel: W. J. van Sant-
wijk.
12.00 Politieberichten.
12.15 Gramofoonmuziek.
12,30 Orgelconcert, te geven door Jan
Zwart in de Herst. Evang. Luth. kerk te
Amsterdam.
2.00 Uitzending voor scholen. Lezen en
voordragen door den heer J. de Lange, te
Rotterdam.
2.35 Gramofoonmuziek.
3.15 Cursus- knippen en naaien.
3.30 Cursus stofversieren en hoedenma
ken. Beide te geven door het Instituut E. N.
S. A. I D. te Utrecht
3.45 Verzorging van den zender.
400 Bijbellezing door dr. P. Stegenca
\zn„ F.vang Luth. predikant te Amster
dam. Zang mej C. de Jager. Begeleiding
C v Drieonhuizen.
5.00 Concert door een kwartet o. 1. v.
Luise Lauenroth, viool, fluit, cello en piano
of harmonium.
6.30 Vragenuurtje.
730 Politieberichten.
7.45 Persberichten Ned Chr Perebureau.
8 00 Symphonie-orkest der N.C.R.V. (de
H O v.) o. I. v. F Schuurman.
8.45 Spreker: de heer J. Bakker, te Me-
naldum. lid van de Tweede Kamer der
Staten-C.cneraal cn lid van het hoofdbe
stuur van den Chr. Nat. Werkmansbond.
Onderwerp: „Onze taak In crisistijd".
9.15 Concert. Uurtje voor onze zang en
muziekvereeniglngen Concert door de Chr.
Gem Zangvereeniging „De Volharding", te
Runnik Directeur A. H. Wlllemse te
Utrecht.
1000 Persberichten Vaz Dias.
10*10 Vervolg concert door net Sympho
nie-orkest der N.C R.V. (de H.O.V.), o. 1. v.
Frit6 Schuurman.
11.00 Gramofoonplatenconcert
