BRILLEN A. v. d. W E G TENTOONSTELLING A. v. WEEZEL-ERRENS AMERSFOORTSCH DAGBLAD STRA AMERSFOORTSCH FABRIKAAT De Gevolgen van een Operatie ASTR, en Zaterdag 26 November 1932 31e Jaargang No. 127 TWEEDE BLAD DE WIJZIGING VAN DE L.O.-WET GLAS GLAS VOOR Oud, - BETER - BILLIJKER LANGESTRAAT 23 ONWEER IN DEN WINTER IN „CONCORDIA" VERLENGD TOT EN MET ZONDAG, 4 DECEMBER (10-5 UUR) TWEEDE KAMER De Minister heeft het ontwerp met tegenzin ingediend Voortgezet wordt de behandeling van de begrooting van landsverdediging. De lieer ter Laan .(S.D.A.P.) pleit voor afschaffing van het leger en instelling van een veiligheidswacht. Aangaande liet be staande leger merkt spr. op, dat men het met een beduidend minder aantal officie ren zou kunnen doen. Ook komt 6pr. op te gen de bestaande gewapende corpsen bui ten het leger, bij behartigt voorts de be- landgen der oud-gepensionneerden. De heer Schaepman (R.K.) wil komen tot een geheel nieuwe opzet van de leger- organisatie, ook om meer bezuiniging mo gelijk te maken. Spr. is ervan overtuigd, dat voor een blijvende verdediging van Jndië samenvoeging van de Nedcrland- sche met de Indische marine noodig zal zijn. Thans zal spr. zich niet tegen de plannen van den minister verzetten. Het vooroefeningsinstituut wenscht spr. beter te doen werken. Tenslotte bestrijdt spr. de nationale ontwapeningsgedaclite, betoo- gend dat Denemarken minder op zijn landsverdediging bezuinigd liecft dan ons land. De heer Drop (S.D.A.P.) wijst erop dat de Deenschc volksvertegenwoordiging de regeering aldaar in haar plannen geremd heeft. Voorts wil spr. de Indische marine afschaffen en een politiebewaking in het leven roepen. Spr. dient een amendement op art. G in tot schrapping der gelden be- noodigd voor bouw van de O. 16. De heer F a b e r (S.D.A.P.) bepleit ont wapening op religieuse gronden. De heer v. d. Bi IJ (R.K.) komt op voor 'de, belangen van het marinepersoneel in Indië en bier te lande en voor die der oud- gepcnsionneerden. De lieer Schaper (S.D.A.P.) zegt, dat tal van landen in Europa minder voor de bewapening uitgeven dan Nederland. De heer v. d. II auyen (S.D.A.P.) be spreekt de belangen van het marineperso neel op de werf te Ilellevoetssluis. De heer Mar ch an t (V.D.) herinnert aan het rapport Welter betreffende de be zuiniging op land verdediging. Spr. waar schuwt de regeering, dat zij op den tot nu toe gevolgdcn weg niet voort zal kunnen gaan. Do heer Zandt (St. tier.) vraagt zich af of men met'bezuiniging niet te ver is ge gaan. De heer Boom (V.B.) verzet zich tegen de opheffing van de werf te Ilcllcvoets- eïuis. De lieer Am cl ink (A.R.) bestrijdt de nationale ontwapenaars. De heer Peereboom (H.G.S.) brengt 'dén minister hulde voor de wijze waarop hij de weermacht onderhoudt. Hij begreep niet boe men „nooit meer oorlog" kan roe pen en tevens den klassenstrijd predikt. De heer Lang man (C.IT.) bestrijdt den heer Faber en betoogt dat ook Christenen, die de weerloosheid niet aanvaarden ge wetensvol zijn. De heer Flo ris Vos is teleurgesteld ON6 door de niet vergenoeg gaande bezuinigin gen. Minister Deckers zegt niet over te kunnen gaan tot intrekking van het op- heffingsbesluit t.a.v. de werf te Ilellevoets sluis. De werf werkt oneconomisch en de ophelfing beteckent zeer beduidende be sparing. Ilct vraagstuk der kosten ver- dccling der Indische vloot zal moeten wor den herzien zegt spr., maar thans is de tijd daarvoor niet gunstig. Diverse sociaal democratische wcnschen wijst spr. af. Ver schillende wenken zal hij nog eens nader onderzoeken, o.a. hetgeen door de heeren Schaepman en van Dijk is opgemerkt. Een rapport over het gebeurde met Krakatau is a.s. Wat legerorganisatic betreft, spreker gelooft niet, dat dc uitbreiding van het re serve officierencorps bezwaren met zich meebrengt. Spr. zegt zeer verheugd te zijn als hij het lot der oud-gepensioneerden kan verbeteren. 0\erie£r met zijn ambtgenoot te dien aanzien is gaande. Spr. verdedigt voorts zijn bezuinigingsnolitiek. Gestemd wordt over dc in den afgeloo- pen nacht ingediende motie-v. d. Hoeven betreffende overlegging van rapporten om trent ccn uitstel van dc opheffing der rijks werf te Ilellevoetsluis. Ze wordt verwor pen met 55 tegen 28 stemmen (do soc.-dem., de communisten, Braat, Boon, Floris Vos en Zandt.) I-Ict amendement-Drop om den eersten termijn voor de onderzeeboot O 16 niet toe te staan wordt verworpen met 50 tegen 33 stemmen (soc.-dem., vrijz.-dem., commu nisten en de heeren Braat, Floris Vos, Kui per en v. d. Mcys). De dcfcnsiebegrooling wordt aangenomen met 51 tegen 31 stemmen. Tegen stemden de soc.-dem., de vrijz.-dem., de communis ten en de heeren Floris Vcs en Braat. Voortgezet wordt de behandeling van het wetsontwerp tot wijziging der L.O.-wet. De heer Lang man wil afvloeiende onderwijzers tegen liet bedrag van hun wachtgeld in functie houden. De heer Ketelaar zal met zijn fractie tegen het wetsontwerp stemmen. Sprekers hoofdbezwaar is dc leerlingenschaal. De heer Til an us (c. li.) motiveert zijn stem vóór het ontwerp bij den tegenwoor- digen stand van 's lands financiën. Spr. be strijdt inzonderheid bet standpunt der li beralen, alsook dat der sociaal-democraten. Dc heer Wijnkoop (comm.) bestrijdt de sóc.-deniocraten, die internationaal zijn be gonnen met bet knoeien t. o. v. bet onder wijs. Aan de verslechtering van het onder wijs zijn alle partijen, de communisten uit gezonderd, mede schuldig. Mej. Groeneweg (s. d.) betoogt dat het lager onderwijs is een volksbelang waar op eerst in de laatste plaats bezuinigd mag worden. Dc lieer v. Dis (Slaatk. Gcr.) bestrijdt in het bizonder liet openbaar onderwijs, ver slechterd door het optreden van den Bond van Ncderlandsche onderwijzers. Dc heer Beu nier (a. r.) hecht weinig waarde aan den stroom van adressen over deze wijziging der onderwijswetgeving. Maar er moet bezuinigd worden. Dc M i n i s t e r v a n Onder w ij s, K. en W. heeft liet ontwerp met tegenzin inge diend; er moet echter bezuinigd worden. Dit ware niet mogelijk zonder het lager on clcrwijs er in te betrekken. Spreker verwerpt de gedachte om alle lager ondcrwijs-kosten te brengen naar liet Rijk en dan sterk te bezuinigen. Concentra tie zou niet de bezuiniging ad 6V\ millioen aan dit ontwerp brengen. Spr. hoopt dat de Kamerleden, evenals spreker het deed, ten opzichte van dit ont werp hun liardo plicht zullen doen. Daarna volgen de replieken. Dc stemming over het wetsontwerp wordt bepaald op a.s. Dinsdag, tot welken dag de vergadering wordt verdaagd. HET OPTREDEN VAN RICHARD TAUBER. De rccctlte van hedenavond in beslag genomen. Amslerdarn, 25 Nov. Naar wij verne men heeft mr. dr. Benno J. Stokvis, advo caat en procureur te Amsterdam, heden avond ten verzoeke van de N.V. „Holland- sclie Schouwburg" in den Stadsschouwburg beslag doen leggen ten laste van den huur der dr. V. Eckhardt op de recette van de voorstelling van hedenavond, waarin, naar bekend, dc zanger Richard Tauber opgetre den is. De N.V. „Hollandsche Schouwburg" is tot dezen stap overgegaan, onjdat zij zich bena deeld acht door liet feit, dat gedurendo vier avonden, waarop deze schouwburg .aan dr. Eckhardt was verhuurd voor de opvoering van „Das Dreimüdlernh^jj?", in w-elke ope- fetto Richard Tauber een hoofdrol vervult, deze voorstellingen niet zijn doorgegaan, terwijl ook de huur niet werd betaald. DE DIRECTIE VAN DE NEDER- LANDSCHE BANK. Is zij te sterk bezet? De lieer Biercma heeft den Minister van Financiën de volgende vragen gesteld: 1. Is de Minister niet van oordeel, dat de directie van dc Ncderlandsche Bank, be staande uit vijf directeuren, overdreven groot mag hecten en dat een minder sterke bezetting in verhand met dc zeer hoogc sa- larieering aanzienlijke besparing zou mede brengen? 2. Indien vorenstaande vraag bevestigend wordt beantwoord, is de Minister dan be reid in verband met het aftreden van nil*. G. II. M. Delprat als directeur op 1 Jan. a.s. wegens het bereiken van den pensioenge rechtigden leeftijd zijn invloed aan tc wen den, ten eindo in dc ontstane vacature niet te doen voorzien? Gevaarlijke ontladingen Onze weerkundige medewerker schrijft ons: De losse onweersbuitjes, die gedurende liet stormachtige weer der laatste dagen hier en daar in ons land voorkwamen en niet zonder treffers door den bliksem ver liepen (de toren te Amersfoort en een man bij Coevorden) vestigen de aandacht op een typisch winter-verschijnsel. Zulke losse winter-onweersbuien wekken altijd de verwondering van vele menschen op, omdat zij gewoonlijk voorkomen hij koud weer, terwijl algemeen aangenomen wordt, dat onweer een echt zomer-ver- scliijnsel is, dus hij warm weer moet voor komen. Daarbij wordt echter altijd over het hool'd gezien, dat ook in den zomer vele onweders bij te koel weer optreden. Het winter-onweer treedt speciaal op in liet gedeelte van een depressie, dat op dc scheiding ligt van den z.g. warmen sector en het Z.W.-kwadraat, waar do koude N.W.-wind door komt. Bovendien is het een verschijnsel, dat hoofdzakelijk aan de Westkust van Europa voorkomt, waarbij men het begrip kust niet te eng moet lie uien. Coevorden b.v. ligt niet aan dc kust. Bedoeld wordt dan ook, dat het winler-on- weer thuis hoort in de landstreken langs dc zee. Het winter-on wéér treedt zeer typisch op. Het is gewoonlijk een vrij heftige regenbui vergezeld van ccn sterken windstoot en ge volgd door een scherpe afkoeling en een later herstel van de temperatuur. Gewoon lijk hebben een of twee ontladingen plaats, zelden meer, maar deze ontladingen zijn fel en zijn dikwijls treffers. De buien ver plaatsen zich niet zeer groote snelheid en duren daarom kort. Het groot percentage treffers is stellig een gevolg van dc geringe hoogte van de hui boven den grond. De IiQOgere luchtlagen zijn zeer koud, waar door de uitwisseling van zeer koude lucht daaruit tegen minder koude uit dc laagste» bevorderd wordt. Dit verklaart ook de sterke afkoeling tijdens de bui. Er moet echter ook zg. stuwing van lucht plaats hebben, doordat de betrekkelijk warme lucht, die uit de zee komt, door de boven land geremden luchtstroom naar boven wordt gestuwd. Althans hierdoor wordt liet optreden van de wintcr-onweders het best verklaard. De verdeeling der temperatuur in vertikale richting en het systeem der luchtstroomen in het bovengenoemde deel der depressie zijn in elk geval zeer gunstig voor het ontstaan dezer typische onweers buien, die door haar onverwacht losbarsten zoo alarmeerend zijn. Het is voor den tc verwachten weerstoe- stand meestal niet als een gunstig voorte ken te beschouwen, wanneer deze buien op treden. (Nadruk verboden). STRENG ARREST VOOR HOOFD BESTUURDERS. De Bond van marineschepelin gen en de demonstratie in Den Haag. Schout-hij-nacht Brulel dc la Rivière heeft, zoo wordt uit Den Helder aau de Voorwaarts gemeld, het geheele hoofdbe stuur van den Bond van inarineschepelin- geri bij zich laten komen. Deze bestuurde- gen bij zich laten komen. Deze bestuurders moesten zicli er voor verantwoorden, dat een aantal vrouwen van marineschepelin- gen op S November in Den Haag heeft mee- gedenionstreerd. Voor deze daad van de vrouwen van hun leden zijn alle hoofdbe stuurders persoonlijk verantwoordelijk ge steld en gestraft met drie tot vijf dagen streng arrest met inhouding van salaris. Amersfoort, Vrijdag 2 December* Kazerne Bereden Wapens, verkoop van op reform gestelde Rijkspaarden. 11.30 uur Achterveld. Dinsdag 20 November Zaal v. Zandbrink, verkoop van do garago Kleinveld, van houw- en weiland. 3 uur nam. Baruevel d-V oorthuizon. Zater dag 26 November, Stationskoffiehuis, ver koop van spoorhout. 10 uur voorm. ROEKELOOS AUTOMOBILIST RIJDT WIELRIJDER DOOD. Zich van zijn slachtoffer niets aangetrokken. Haarlem, 25 Nov. Twee Jongens uit Arasterdam wilden op Hemelvaartsdag een fietstochtje naar dc bollenvelden maken. Op den Wagenweg te Haarlem werd echter een hunner, do 18-jarige Nicolaas Waasdorp door een auto aangereden en zoo ernstig ge wond, dat hij korten tijd daarna overleed. De automobilist, do 50-jarige handelsreizi ger E. O. uit Rotterdam 6tond Donderdag voor de Haarlemscho Rechtbank terecliL Hem was dood door schuld ten laste gelegd. Uit het getuigenverhoor bleek, dat ver dachte met een vaart van ongeveer 50 K.M. getracht had twee auto's, die elkaar pas seerden, voorbij tc rijden. Hierbij was hij op het rijwielpad terecht gekomen en had hij een der wielrijders aangereden, met bo vengenoemd noodlottig gevolg. Verdachte had zich van zijn slachtoffer niets aange trokken doch was, na even gestopt te heb ben, weer doorgereden, om tijdig bij een voetbalwedstrijd in Amsterdam te zijn. Dc Officier van Justitie Mr. A. R. An- dringa vond de manier van rijden van ver dachte schandelijk en eischte G maanden hechtcnisstraf. De verdediger Mr. W. A. Hoek uit Scliie-i dam achtte het ten laste gelegde niet be wezen en vroeg vrijspraak. Uitspraak 8 December. DE VLUCHT VAN DEN HEER M. a. G. VAN DER LEEUW. Marseille, 24 November (V.D.) De heer M. A. G. van der Leeuw en zijn echtgenootc, die vanmorgen om 7.25 uur van Waalhaven zijn vertrokken, zijn vanmiddag te 1G.00 uur (plaatseüjken tijd) alhier geland. DE JUWEELENDIEFSTAL BIJ DR. PHILIPS. Derde verdachte nog zoek. 's-G r a v e li li a g e, 25 Nov. In het politie onderzoek inzake den juweelendiefstal bij de fam. Philips zijn, na dc hcraanhouding van AL en D. en het voor den dag komen van den volledigcn buit tot heden geen nieuwe punten van belang aan het licht gekomen. M. heeft hij zijn verhoor al lerlei rnededeelingcn gedaan; de processen-! verbaal daarvan zullen naar Weenen wor den opgezonden, alwaar D., de gewezen huisknecht van den heer Philips, is opge sloten, terwijl anderzijds liet verhoor van D. voor dc politic en justitie aldaar ter ken nis van de Iluagsclie autoriteiten zal wor den gebracht. Uit de onderlinge vergelijking van de verklaringen zullen verdere gege vens kunnen worden verkregen. Intusschcn wordt het onderzoek ook in de andere rich tingen voortgezet; de derde verdachte is nog zoek en voorts wordt nog gewacht op het nadere verhoor van den vierden ver moedelijk bij de zaak betrokkene, D., die tu Berlijn in arrest zit. Oorspronkelijke roman door Jan Walch. 41 De vraag deed hem eenigszins verbijste rend aan. Niet 't feit op-zich-zelf, dat Hen ri ze opperde; had die een jaar geleden daarover gesproken, hij had liet niet vreemd gevonden, en had er zich dan zelfs waarschijnlijk in verheugd, een bloedver want met wien hij veel ophad, voort te helpen op een ambtelijken weg, dien liij, ondanks vel teleurstellends, dat ook hij daar had ondervonden, toch altijd een no bel en den nobel-gezinden man zeer waar dige plaats in 't leven achtte. En nu, Henri wist niet, wat hem voor deze car rière was gaan ontbreken, maar Clara, die wist wèl wat haar mail ontbrak; en meen- do die nu inderdaad, dat hij tóch Vrouwen waren verbijsterende- wezens; hij had, celibatair als liij was, evenwel met meer dan wetenschappclijken ijver in deze materie gestudeerd; maar ze zetten je tóch nog steeds voor raadsels! Zóóveel naïviteit bij zooveel raffinement; zulke plotselinge verblindheden bij zoo diep-inzichtige pei lingen, die tot den grond der meest gecom pliceerde toestanden en karakters gingen! I-Iernel, had elan Clara, die verstandige, nogal nuchtere Clara, had die zoo weinig benul van wat het in de praktijk beduidde, rnenscllelijke verkeerdheid te ontmaskeren, misdrijven uit te pellen en bloot te leggen, die ieder mensch van den aanvang af zorg vuldig me' de bedachtzaamste list geheim houdt; met den zorgzaarnsten schijn over dekt? Maar het was jiu niet de tijd voor uit voerige verbazinggn «-n pogingen tot begrij pen. Het was aóór alles zaak, Henri van dit denkbeeld, dat kón er al iets van de verwezenlijking komen lot niets dan al- lerbelachelijksté échecs zou lijden, tc doen afzien. Héél graag hij zijn gestranden neef ook de behulpzame hand wilde bieden. En dan zou liet goed zijn, daarna Clara eens grondig dc zotheid van zulke plannen te doen gevoelen; opdat zij toch ook een beet je voorzichtig zou worden, en Ilenri bij verdere projecten wat meer van critiek zou dienen. Hij begon dus alvast, hij Henri's uiteen zettingen, die te ontvangen met een uit drukking van bedenkelijkheid: die de géne ccner weigering deed voorvoelen. E11 toen I-Ienri, nog vóór het einde van zijn verhaal, een oogenblik poosde om adem te schep pen, viel hij lïem op de beminnelijke wijze waarop hij dat kon, in de rede: „Beste jongen" zei hij, terwijl hij zijn rechterhand op de knie van zijn jongen neef legde, en hem hartelijk en als verge ving vragend voor do toch noodige inter ruptie aanzag, ..beste jongen, ik zie al waar je heen wijt. En omdat ik je zoo graag wil helpen, zou ik zeggen: laten we geen tijd verknoeien met praten in die rich ting. Want dat is het; ja; dat kan jij niet weten, maar er is geen m o g e 1 ij k li e i d om op 't oogenblik of in de eerste maan den ook maar iemand in de rechterlijke macht binnen 'le loodsen. Daar ook is het parool: versobering. Er kunnen 'n twintig plaatsen vacant komen, door overlijden of pensionneering, vóór er ergens een vaca ture voor iemand-van-buiten ontstaat. Er is natuurlijk in zoo'n geval opschuiving, maar enfin, dat is een gecompliceerde geschiedenis de vereenvoudigingen die zijn ingevoerd, en dc uitbreiding van de arbeidsuren zijn van dien aard, dat, zooals ik zeg, er geen nieuwe ambtenaren be noemd worden. Maar kijk nu maar niet zoo sip; laten we liever meteen eens over leggen, waar ergens anders wèl een betrek king tc vinden zou zijn". Ilenri was, en keek, teleurgesteld. „Is er werkelijk heelemaal geen kans in die .rich ting?" vroeg hij. „Als ik eenigc mogelijkheid voor jc zag, zou ik 't hcuscli niet verzwijgen", zei oom goedmoedig, en tevens hij wist zijn woord te kiezen volkomen naar waar heid. „Maai- kijk niet zoo sneu, jongen! Dat past niet hij liet Madera-geval! Drink eens uit; dan beginnen we met een nieuw glas en een nieuw plan! Wat dacht jc van de journalistiek ZEVENTIKNUE HOOFDSTUK. Krantenman. „De journalistieklieiliaalde Ilen ri op een toon, w aarin verbazing en gering schatting in gelijke mate hoorbaar waren. Oom Sextius knikte goedmoedig. „Heb je daar nooit aan gedacht?" herhaalde hij be daard, terwijl hij aan zijn glas met „geval" nipte. „Nooit", antwoordde Ilenri met krach tige verwerping. „Hm"» zei oom„Ja in de amb telijke wereld doen ivo gewoonlijk nogal hoog ten opzichte van de couranten. En vooral dan in de wereld van de bureau- ambtenaren. Ik weet er alles van. Maar, dat nu es even daargelaten, vind je 't wér kelijk zoo min?" Henri zweeg. Ilin", zei 00111 Sextius nog eens; hij had een eigenaardige, overwegend-peinzen de manier van dat geluid te maken. „Wie zwijgt stemt toe, zegt 't spreekwoord. En dat schijnt me hier wel van toepassing. Maar dan bon je toch werkelijk achter bij je tijd, beste jongen". Kan welzei Henri, 'n beetje koppig. „Er zijn do laatste halvc-ecuw veel Wcrte ümgewertet" ging oom voort in een kalm betoocr; Ilenri herinnerd© zich, hoe hij hem méérmalen zoo had zien zitten bij het Madera-geval; zoo'n beetje loom ach terover geleund, maar met 'n plotseling, zij het belieerscht-blijvend naar-voren-komen met een argument; en hij herdacht dat met 'n zeker schuw respect, want het was dan altijd daarmee geëindigd, dat hij oom's gelijk inzag „Alle Werte ümgewertet", herhaalde oom. „Zoo zijn ook de paedagogen hij voor beeld geen slaven meer. Integendeel en- 1 in, ik wil niet zeggen, dat hun verheven positie mij voorkomt, liet ideaal te zijn. Zwakke, weifelende tijden zonder vaste cultuur hebben altijd den schoolmeester verheerlijkt; de ouders hebben dan, in 't besef van hun eigen moreele zwakte, het ideale element in de opvoeding maar ge ëndosseerd. En de schoolmeesters hebben 't dan altijd „geweten". Hm; Je zou ook staatsinrichting en staatshuishoudkunde kunnen doceeren aan een II.B.SEn men heeft daar op 't oogenblik wellicht diverse geschiktheden voor...»'5 Hij peinsde dit zwijgend even ten einde, dan, met een luchtigen stemzwaai die mij mering afsluitend, vervolgde hij gedecii dcerd: Maar de journalistiek schijnt mo mooier. En misschien is daar, in onze tijds omstandigheden, nog makkelijker in te ko men ook... Maar zéker.weet ik dat niet... In elk geval: dat is een vrij beroep; en daar is nog wat soepelheid in een plots© linge kans Er was een pauze. Ik heb er zoo heelemaal geen benul van", zei Henri kleintjes. Het laatste wat ik ervan gemerkt heb"* vervolgde hij toen, „is die Straatburgscli© affaire... Dat was journalistiek, en één* en-almisverstand". Daar weet oom nog zoowat niets van'\ kwam Clara. „Dat is een hcele geschiede nis", voegde ze er aarzelend en ietwat pé-< nibel aan toe. Om Sextius wierp vanuit zijn loome hou-t ding even een snellen blik op haar. „Nu ja, wat dat ook is, dat doet op 't oogen-t blik niet veel ter zake", zei hij, afsnijdend. „Er z ij n natuurlijk ook in de journal listiek... „misverstanden"; do heele wei reld wemelt van misverstanden, lééft op misverstanden. Onze heele maatschappij is misschien wel één reusachtig misverstand4 Hm een terrein waar we de „pnisver* standen" heelemaal zouden kunnen ver mijden" hij keek daarbij een oogenblik Clara aan „dat bestaat nietMaar laten we hier nu eens even over doorpra ten. Allereerst: wat voor bezwaren heb jet Vind je 't beneden je stand?" Wordt vervolgd, J

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1932 | | pagina 3