AMERSFOORTSCH DAGBLAD
Rechtsbescherming tegen overheid
De Gevolgen van een Operatie
Donderdag 1 December 1932
31e Jaargang No. 132
Commissie van advies
rapporteert
BIJKANTOOR
Amersfoortsch Dagblad
SOESTERWEG 107
WIJZIGING DER H00GER
ONDERWIJSWET
De examens-aardr'u'kskunde
TWEEDE BLAD
ONZE VERHOUDING
TOT BELGIE
DR. C. M. MOL t
VREUGDE IN WATERLAND
Twee wetsontwerpen bij het
rapport overgelegd
's-Gra've 11 li ago, 29 Nov. Verschenen is
liet verslag van de Commissie van Advies,
ingesteld bij beschikking van den. minister
van Justitie van 13 Februari 1931 (verhoog
de rechtsbescherming tegenover de over
heid).
De commissie heeft, voordat zij aan haar
eigenlijke taak begon, collegiën, lichamen,
bonden, vereenigingen of andere belanghcb
benden die zulks wenschten, in de gelegen
heid gesteld, feiten of omstandigheden,
welke naar het oordeel van de daarbij be
trokkenen zouden wijzen op gemis aan vol
doende rechtsbescherming tegenover de
Overheid, binnen een daarvoor gestclden
termijn te harcr kennis te brengen.
Naar aanleiding hiervan zijn ruim 50
adressen ingekomen, waarvan dc over
groote meerderheid als niet ter zake die
nende ter zijde moest worden gelegd, ter
wijl de inhoud van de overige, al kon daar
uit op verschillend gebied gemis aan vol
doende rechtsbescherming tegen de Over
heid worden geconstateerd, aan dc com
missie geen nieuwe gezichtspunten heeft
geopend.
Alvorens tot de bespreking van de aan
de Commissie voorgelegde vragen over te
gaan, heeft zij uit haar midden een sub
commissie aangewezen, bestaande uit den
voorzitter, den ondervoorzitter en den
secretaris der commissie, ten einde de be
handeling voor te bereiden.
Deze subcommissie heeft allereerst sa
mengesteld een „Overzicht van de admini
stratieve rechtspraak hier te lande", waar
in de thans in Nederland bestaande admi
nistratieve rechtspraak zoo volledig moge
lijk is bijeengebracht, voorts de latere ju
risprudentie van den Hoogcn Raad inzake
de onrechtmatige Overheidsdaad bijeenge
zocht en een lijst van literatuur betreffen
de de administratieve rechtspraak opgesteld
en vervolgens een uitvoerige vragenlijst
vervaardigd, aan de hand waarvan de com
missie in staat is gesteld, het haar voorge
legde vraagstuk voorloopig te bespreken.
Nadat deze voorloopige besprekingen
waren ten einde gebracht, heeft dc sub
commissie een tweetal wetsontwerpen op
gemaakt, welke de commissie daarop heeft
behandeld, mede aan de hand van verschil
lende prae-adviezen, door de subcommissie,
op verzoek van de commissie, betreffende
principieele onderdeden der materie aan
baar uitgebracht.
Het resultaat, waartoe de groote meer
derheid der commissie ten slotte is geko
men, neergelegd in de beide, als bijlagen
aan het verslag toegevoegde wetsontwerpen
Geeft daar uw Keltje
of Advertentie op
Zonder prijsverhooging
ABONNEMENTSPRIJS
17y2 CENT PER WEEK
EENIGSTDAGBLAD
Meest actueel blad ter plaatse
met daarbij behoorende toelichting, draagt
uit den aard der zaak bet karakter van een
compromis. De commissie heeft getracht, do
verschillende stroomingen zooveel mogelijk
in één bedding te vereenigen. Niettemin ble
ven enkele leden op onderling verschillen
de gronden principieel bezwaar maken
tegen het voorstel in zijn geheel. Het door
do commissie uitgewerkte stelsel beoogt in
tusschen niet in de laatste plaats de van
dezen kant aangevoerde bezwaren tot een
minimum tc rcduceeren.
Gelijk uit den inhoud van haar voorstel
blijkt, heeft de commissie niet uit het oog
verloren, dat in de huidige tijdsomstandig
heden wetgevende maatregelen, waaruit
ook maar eenigszins belangrijke uitgaven
van 's Rijks schatkist zouden voortvloeien,
ongewonscht zijn-
Van de wetsontwerpen betreft het ccne
de instelling van een aanvullende admini
stratieve rechtspraak en strekt het andere
tot aanvulling en wijziging van de wet 21
December 1861, houdende regeling van de
samenstelling en de bevoegdheid van den
Raad van State.
Afdeeling A gymnasium geeft
geen toegang meer tot de
veeartsenijkunde
Ingediend is een nota van wijziging van
het wetsontwerp tot aanvulling van de Hoo
ger Onderwijswet.
Dc toelating tot dc examens in do vee
artsenijkunde is in dier voege gewijzigd,
dat het einddiploma van de afdeeling A
van £cn gymnasium of dc overeenkomstige
afdeeling van een Lyceum niet langer toe
gang geeft tot deze examens.
De vooropleiding langs dezen weg eigent
zich minder voor een veeartsenij kundige
studie.
Eveneens is wijziging gebracht in dc toe
lating tot de examens in do aardrijkskun
de. Voorgesteld wordt dc bezitters van liet
einddiploma van de afdeeling B van ecu
gymnasium of de overeenkomstige afdee
ling van een Lyceum en van dat van een
II.B.S.-B of do overeenkomstige afdeeling
van een Lyceum toe te laten tot alle stu
dierichtingen in de aardrijkskunde.
De bezitters van liet einddiploma A van
oen gymnasium of de overeenkomstige af
deeling van een Lyceum en die van liet
einddiploma van een H.B.S.-A of dc over
eenkomstige afdeeling van een Lyceum
kunnen toegelaten worden tot de examens
in de studie van sociale aardrijkskunde en
in de vrije studie in de aardrijkskunde.
TWEEDE KAMER
DS. F. H. KOSTER, v
Anloo, 30 Nov. In den ouderdom van
66 jaar is alhier overleden Ds. F. II. Kos
ter, predikant bij de Ned. Ilerv. Gemeente
alhier. Ds. Koster, die 41 dienstjaren had,
was achtereenvolgens predikant te Scher-
penzeel (Fr.), Lutjebrock, Grosthuizen (N.H.)
Zalt-Bommcl, Ter Apel, Kropswolde, Geer-
truidenberg cn sedert 1928 te Anloo, waar
hem niet 1 Jan. a.s. mentaat was verleend.
DE VLIEGTOCHT VAN HET ECHTPAAR
VAN DER LEEUW
G a b e s, 30 November (V.D.). Het echt
paar van der Leeuw uit Rotterdam is heden
op zijn vliegtocht naar Afrika te 14.15 uur
(pl.t.) uit Tunis vertrokken en te 17.15 uur
(pl.t.) te Gabes aangekomen.
Volgens den minister laat zij niets
te wenschen over
Art. 2 (personeelsuitgaven) van de begroo
ting van buitenlandscho zaken \oor 1933
wordt aangenomen met 79 legen 2 stemmen
(die der communisten).
Art. 23 (Volkenbond) evenzoo met 75
tegen 2 stemmen (die der communisten).
De bcgrooting van buitenlandsche zaken
wordt aangenomen met 77 tegen 2 stemmer
(die der communisten).
Dc heer Dc Visser beroept zich op het
stenogram omtrent liet gebeurde van giste
ren cn vraagt het woord voor een persoon
lijk feit. Spr. leest 'iel stenogram voor en
zegt, ten onrechte vefwijderd tc zijn.
Dc lieer J o e k e s verdedigt zijn gisteren
jegens den heer De Visser aangenomen hou
ding. Het incident wordt gesloten verklaard.
Voortgezet wordt de behandeling der he-
grooting voor binnenlandsche zaken 1933
De heer J. tor Laan dringt aan op sooe
dige maatregelen voor de grens-uitbreiding
van Rotterdam. Spr. critisccrt liet optreden
van den burgemeester van IJsse'monde
tegen werkwilligen bij een slaking.
Spr. noemt den ministca, als hij net op
treden van dc burgemeester van IJsscl-
raondc in bescherming neemt, een bescherm
heer van onderkruipers.
De lieer Rutgers van Rozenburg
bespreekt de kwestie der wethoudersbenoe
ming tc Breda en verbaast zich, dat bet des
betreffende raadsbesluit niet is vernietigd.
De lieer Braat dringt, aan op afdccncle
bescherming van werkwilligen.
Mej. Kutz (c.li.) bepleit aaneenvoeging
van verschillende kleinere gemeenten. Spr.
wil betere naleving van dc voorschriften
der Trekhonden wet, óf een verbod om hon
den als trekhonden tc bezigen.
De heer de Boer (v.d.) verdedigt de
belangen der binncnschipperij.
De heer de Visser (comm.) eveneens.
Spr. is tegen beperking van vrijheid in
zake dc wijze om den Zondag door te
brengen.
Spr. komt op tegen den stomplicht.
De heer T e u 1 i n g s wenscht een on
derzoek naar de werkwijze der centrale
filmkeuringscommissie.
Dc heer Zandt (St&atk. Ger.) bepleit
sluiting van alle openbare bioscopen en
wenscht maatregelen tegen de dansgele
genheden. Spr. is legen stemplicht.
De heer Van Dijk (a.r.) houdt een
pleidooi voor het belang, speciaal het pre
ventief nut der burgerwachten.
De heer Van Dis (Staatk. Ger.) be
strijdt de coalitie cn dc beginselen waarop
die berust. Spr. dringt aan op oen crema-
ticvcrbod en, na den nood der binnen
schippers (c hebben geschetst, op een
vaarverbod des Zondags. Spr. wil afdoen
de bescherming van werkwilligen.
Do heer Beumer (a.r.) bestrijdt dc
meening van den lieer dc Visser over
stemplicht.
De M i n i s t c r zal het streven naar een
heid bij dc filmkeuringen bevorderen. De
begrafeniswet is eer. zaak van het geheele
kabinet. De toestanden in vele gemeenten
hebben dc volle aandacht van de regee
ring. Samenwerking van gemeenten moet
in elk geval afzonderlijk worden overwo
gen.
Bij burgemeestersbenoemingen wordt in
de eerste plaats gelet op bekwaamheid en
geschiktheid. Elk geval wordt op zichzelf
beschouwd.
Dc burgemeester van IJsselmonde heeft
ten volle zijn plicht gedaan ten opzichte
van werkwilligen in zijn gemeente.
Er zijn maatregelen genomen voor de
binnenschippers; de gemeenten kunnen
daarvan gebruik maken.
Wat den trekhond betreft, de wet wordt
zoo toegepast als redelijkerwijze mug wor
den verwacht.
Burgerwacht cn vrijwillige landstorm
zijn onontbeerlijk als steunmiddclcn voor
het gezag.
Dc heer J. ter Laan (s.d.) repliceert.
Dc hoer v. d. Heide (s.d.) bepleit dc
belangen van de noodlijdende gemeente
Emmen. Spr. dringt aan op soepelheid.
De lieer Smecnk (a.r.) zegt dat wel
eens bij bizonderen steun aan gemeenten
te zware eischcn van bezuiniging worden
gesteld.
De lieer J. ter Laan (s.d.) betoogt hot-
zelfde.
Dc heer Bierema (lib.) evenzoo.
Dc beer K r ij g e r (c.h.) bespreekt dc
financiering der uitgaven voor werkver
schaffing.
De minister verklaart dat dc noodlij
dende gemeenten do bizondero zorg van
de rcgcering hebben. De uiterste soberheid
moet worden betracht.
Mevr. d c V r i e s—B ruins (v.d.) be
pleit bevordering der gezinsverpleging voor
krankzinnigen.
Dc lieer v. d. Ilcido (s.d.) bespreekt bet
geval van den zwakzinnigen jongen uit
Rijnsatcrwoudc, die naar Ileilo is overge
bracht. Spr. twijfelt of de krankzinnigen
wet voor dc patiëntenvoldoendcn waarborg
geeft.
De beer V o s (Lib.) wil t.a.v. Joodschc
Rijkspatiènlcn meer eerbied zien betuigd
jegens hun religieuso gevoelens.
Dc Minister zal de ontwikkeling der
gezinsverpleging met aandacht volgen. Ilct
geval tc Rijnsatcrwoudc zal Spr. overwe
gen, evenals wijziging der krankzinnigen
wet. Aan do opmerkingen van dr. Vos zal
Spr. aandacht wijden.
Dc lieer Kupcrs (v.d.) wijst op den
nood der werkloozc Nederlanders in Duitsch
land.
De Minister belooft bespoediging van
het onderzoek.
Dc vergadering wordt verdaagd lot Don
derdag.
Bekend Haagsch medicus
overleden
Te 's-Gravenliage is Woensdag overle
den dr. C. M. Mol, een zeer bekend en ge
acht medicus in de residentie.
Dr. Mol werd 13 Fcbr. '1872 tc Utrecht ge
boren1; daar studeerde bij ill de geneeskun
de en legde in 1S98b met goed gevolg liet
artsexamen af. Op 14 Maart 1899 promo
veerde hij cum laude op proefschrift: „On
derzoek over dipliterie cn pscudo-diphleric
bacillen". Achtereenvolgens was hij werk
zaam als geneesheer aan het gemeentelijk
ziekenhuis tc 's-Gravenliage en als praeli-
zecrend geneesheer tevens directeur van
de Sophia-stichting, die aanvankelijk va-
cantie-kolonic was, doch onder zijn beheer
een kindersanatorium is geworden. Toen
deze stichting 50 jaar bestond, werd dr.
Mol benoemd tot ridder in de orde van
Oranjc-Nassau. Dr. Mol was voorts me
disch adviseur aan onderscheidene verze
keringsmaatschappijen, voorzitter van den
Haagschen Bond van Ncderlandsche spe
cialisten en van den afdeelingsraad van
den Geneeskundigen Kring. Ilij was op
richter van de verecniging „Naar het
strand", tot hulp aan rachitische kinde
ren; verder voorzitter van dc Ncderland
sche verecniging van Kleuterzorg en van
het landelijk comité voor kleuterzorg.
KINDERLIJKJE GEVONDEN.
V e 1 z e n, 30 Nov. Ongeveer 1 K.M. ten
N. van de Noorderpier to Vclsen, is het
lijkje van een pasgeboren kind gevonden.
Laatste baanvak der Noord;
Holtandsche tram ge=
electrificeerd
A m s t e i' d a m, 3D November. Vreugdd
hcersch'.c vandaag in Waterland! Van vele
dorpswoningen, gelegen aan do tramlijn
van do Noord-Zuidhollandscho Tramweg-
Maatschappij wapperde de driekleur. Een
groot aantal nicnschen, vooral te Edam en
Volendam, was op do been, dc dorpspoli tie
surveilleerde in groot tenue cn droeg mot
haar opgepoetste helmen cn lange sleepsa
bels niet weinig lot do feeststemming bij.
Do schooljeugd had vrijaf. Er was feest.
Immers, de N.Z.II.T.M. ging vandaag het
laatste baanvak van haar tramnet benoor
den het IJ, dc lijn MonnikendamEdam—
Volendam, welker elcclrificatie dezer da
gen was voltooid, het eenigo plechtigheid
in gebruik nemen.
Daartoe waren ruim 150 genoodigden
burgemeesters, wethouders, raadsleden
van tal van Walerlandsche gemeenten, in
genieurs, vertegenwoordigers van den mi
nister van waterstaat en van den Commis
saris der Koningin in Noord-Holland en
vele anderen por extratram, welke met
vlaggen feestelijk was versierd naar Edam
gekomen, ,\vaar zij in het fraaie 17e eeuw-
sche raadhuis nadat Neerland's oudste
carillon van den pittoresken klokkctoren
met vroohjke tonen hun een welkom had
toegezongen allereerst werden toegespro
ken door den burgemeester van Edam, den
heer Th. C. P. M. Kolfschoten. Deze bracht
hulde aan de voortvarende directio van
de N.ZH.T.M., die thans Edam en Volun-
dam uit hun isolement heeft verlost cn
sprak do beste wenschen uit voor dc nieu
we lijn.
Dc heer W. J. Burgersdijk, directeur van'
genoemde maatschappij, dankte op zijn
beurt voor de feestelijkheden, die men
rondom deze opening had georganiseord cn
sprak do hoop uit, dat do samenwerking
tusschen do maatschappij en de gemeente
Edam moge leiden tot vermeerdering van
beider bloei en vergrooting van do wel*
vaart der gehcelc streek.
Nadat versnaperingen waren rondgc*
diend, begaf het gezelschap zich naar de
Gioote Kerk, welke momentcel wordt ge-
restaureerd, waar het werd rondgeleid door,
den restaurateur-architect A A. Kok.
Vooral do prachtig gerestaureerde kerkra
men, welke gedeeltelijk gereed zijn, en
welker restauratie wordt uitgevoerd door
den lieer W. Bogman uit Haarlem, wa*
ren een voorwerp van algemeene bewon*
dcring. Daarop begaf men zich naar Vo
lendam, waar de gehcelc bevolking tc hoop
was geloopen om getuige to zijn van de
eerste aankomst van dc nieuwe tram. Met
het Volondamsche muziekcorps vooiop
ging het in gezwinde pas naar Hotel
Spaander, waar den deelnemers aan dozo
feestelijke excursie een theo cn een maal
tijd werden aangeboden. Do Ysselmecr-bot
liet zich evengoed smaken als do Zuider-
zco-dito van voorheen! Tijdens het diner,
werd o.a. het woord gevoerd door burge
meester Kolfschoten, den heer Silvergïeter
Hoogstadt namens den minister van water
staat, nir. J. B. Stufkens namens het pro*
vinviaal bestuur, burgemeester Drost van
Kwadijk, Middelie cn Warder en den beer
Petersen van do N.V. van Spoor- en
Tramwegpersoneel, welke allen de direc
tie van de N.Z.II.T.M. lof toezwaaiden van
de tot stand koming der elcctrische tram.
Tenslotte dankte de heer Burgersdijk'
nogmaals voor de aangename samenwer
king met do autoriteiten.
Om half acht werd de terugtocht door
het gezelschap aanvaard.
Hr. Ms. „VAN NES".
Hr. Ms. Van Nes, onder bevel van deit
luitenant ter zee le klasse J. C. A. Scholte,
is 28 Nov. van Curasao vertrokken met be
stemming naar Kingston (Jamaica).
Het is niet de vraag, welke rol wij op bet
sehouwtooneel der wereld spelen, maar wel
op welke wijze wij haar vervullen.
Oorspronkelijke roman door Jan Walck.
45
Mi* dr hij had ht zoo eenvoudig en
bereidwillig, en met dat besef van te
moetn iééren, aanvaard, hij had dit
ontgroenings-proefje zoo keurig doorstaan,
dat hun spot in-éénen was omgesla
gen in sympathie; en de titels twee!
hem zelfs, in zijn positie, een zekere mar-
celaarsglorie bijzetten. Zoo vond men dan
ook want er heerschte een aArdige geest
onder deze vlotte cn fleurige lieden, die
véél van het leven zagen dat men Mr.
van Hoghcn Lugt juist moest sparen voor
de al te minne verslaggeverswerkjes; bet
•was een stilzwijgend verbond, waarin, na
het verbaal van zijn debuut, de mede-ver
slaggevers van harte meededen; want zij
waren geen Dr. en zelfs geen Mr.; en had
den voor die titels, vooral waar die met
zooveel bescheidenheid gedragen werden,
wel het respect, dat de titellooze daarvoor
pleegt te hebben. Henri had liet dus niet
kwaad. Makkelijk hacl hij het ook niet; het
was een heel druk léven; dat wel-is-waar
gewoonlijk niet zoo heel vroeg in den mor
gen begon als er iets niets bijzonders
was, werd hij om half tien op "t bureau
verwacht, en hij was er akelig stipt
maar de reportage, die uiteraard vele
avondvergaderingen omvatte, waarna dan
neg een verslag moest worden gemaakt,
eindigde laat; „wanneer wij nog de laat
ste tram naar huis kunnen halen, zeggen
wij hier, dat we een vroegertje hebben",
zei een collega hem ééns na de eerste da
gen! hij zei het lachend, want het waren
vrijwel alle luchtige knapen die niet veel
kankerden, maar wel tusschen den arbeid
vele halve-uurtjes in café's plachten door
te brengen; making the best of it; „it"
was de noodzakelijkheid, voortdurend „in
de beweging te blijven". Trouwens, ze ont
moetten in die café's veel „relaties"; stad
huis-, politic-ambtenaren en dergelijke
bronnen van nieuws; soms ook mpesten
die op geheimzinnige, vooral voor hun
chefs verhulde wijzen worden ontmoet; en
ook tegenover de verdere redactie werd het
geheim te-dezen dan zorgvuldig bewaard,
en anderzijds gerespecteerd; wat ook
weer eenige vrijheid van beweging belee-
kende. Dat alles werd Henri bij stukjes en
beetjes bijgebracht; cn het viel hem op,
hoe, in tegenstelling met de ambtenaars
wereld, van deze vrijheid toch eigenlijk
geen misbruik werd gemaakt; want lui
waren die collega's eigenlijk geen van al
len, bevond bij; en het belang van „de
courant" ging hun ter harte; bij alle colle
gialiteit cn onderlinge hulpvaardigheid ten
opzichte van verslaggevers van andere
bladen, solidariteit ook ten opzichte van
de hoofdredacties, vonden ze 't toch ook
wel een bijzonder gonoegen, een „aardigen
primeur" te hebben, en daarmee speciaal
het zwaar concürreerende Gele Gevaar de
loef af te stekem Het was dan een heel
nieuw leven voor Henri; aardig, eenvou
dig, wél: 'n beetje beneden z'n stand, dat
was 'n reflectie, die toch niet zoo heel on
juist was gebleken; maar het idee „stand"
vervaagde liicr eenigszins; en cr bleef al
dra alleen liet gevoel „wat vermoeiend
voor zijn leeftijd over. Want wat was
het interessant, zóó een groote-stad te loe
ren kennen! Wat hij ook rnistc, was het
gezin; Clara en de kinderen waren nog
in Den Haag; van geregeld op-en-neer rei
zen, zooals hij zich dat had voorgesteld,
en dan geregeld, als vroeger, "s middags
rustig thuis komen, bleek alras geen
sprake te kunnen zijn. Enfin, als het hier
bleef gaan, zouden ze gauw naar Amster
dam verhuizen; en dan zou 't, nu ja, thans
iets beter worden.
En 't blééf voorloopig goed-gaan. De for
tuin, of wol die speciale voorzienigheid voor
voor waarheid sprekers, waarvan al bij een
vroegere gelegenheid kon worden gewaagd,
deed in de derde week van Henri Lugt'sver-
slaggeverschap een congres houden te Am
sterdam, een internationaal congres over
lichttherapie. Dat was een wetenschappe
lijk onderwerp; cn een zeker soort logica
deed daarom den meest wetenschappelijken
verslaggever aanwijzen om dit congres le
„verslaan"; en die verslaggever was Henri
van Ilogben Lugt; al had hij uiteraard van
lichttherapie even weinig verstand als ie
dere andere verslaggever. liet treffende'nu
was, dat hij het er niet alleen voldoende,
maar zelfs voortreffelijk afbracht; en deze
triomf was te heuchlijkcr daar de verslag
gever van het Gele Gevaar zich, toen hem
reeds ter eerste zitting bleek, dat hier voor
een leek volmaakt onbegrijpelijke materiën
werden verhandeld, or zich met een grapje
had afgemaakt. Maar Herïri, die zeer goed
de gebruikelijke vreemde talen sprak, ging
bovendien gewapend met zijn verteederen-
de „goede trouw in 't oog" naar de verschil
lende redacteuren toe van vaktijdschrif
ten, ten congresse aanwezig en te vinden in
een perskamer; beleed liun zijn onkunde
en moeilijke situatie; cn bood met zeer
proctisch inzicht zijn diensten ter onder
linge vertaling aan, zoo men hem, als te
genprestatie, de noodige aperQu's van het
verhandelde in voor leeken eenigszins be
grijpelijke lezing wilde verschaffen. Zoo
diende hij velen, en van die velen had elk
op zijn beurt slechts een kleine hoeveel
heid arbeid tc zijnen behoefte te verrichten.
Het kostte hem veel tijd; vooral dan na de
congres-uren; maar hij had een lange poos
van absolute rust achter zich, oin nog niet
eens tc gewagen van de vele jaren van rus
tige ambtelijkheid die daaraau waren
voorafgegaan; en zoo werkte hij tot laat in
den avond, en had De Middenweg, zonder
dc kosten voor een occasional te hebben ge
spendeerd, zeer goede overzichten, waar
ever een professor van de gemeentelijke
universiteit zich zelfs geroepen achtte, de
hoofdredactie een compliment te maken.
Toen was Henri's geschiktheid voor den
verslaggevers-arbeid voldingend bewrczcn,
en gold liij als een considerabele kracht.
Kwam ook weldra in aanmerking voor die
soort journalistieke onderzoekjes, waarbij
tact en fijn onderscheidingsvermogen ver-
eisclit waren. Maar daarmee kwam hij he
laas, weer op het gebied van het gladde ijs.
Totn-nog-toe was zijn gebrek aan zin voor
de leugen een charme geweest. Met een ver
wondering, die onmiddellijk tot bewonde
ring steeg, had men opgemerkt, hoe hij in
allerlei gevallen, waarin een journalist
zich 't air placht tc géven, meer verstand
van ccnig onderwerp te hebben dan hij in
derdaad had, ronduit zijn onkundo belceiL
Men vond dit in iemand, die toch min-of-
rnecr een geleerde was, van een treffender»
eenvoud; cn meer nog: van een beschamen*
de en veroverende distinctie. Maar nu kwa
men er een paar gevallen, die inderdaad
een tactvol optreden vercischtcn, en waar
voor hij in alle opzichten dc geschikte mnn
moest zijn. Doch tact, welk een voortreffe
lijke eigenschap ook op zich-zelf, beduidt
een soepelheid, een verzwijging van sommi
ge cn naar voren brengen van andere ele
menten, waarbij do waarheid niet meer in
pure naaktheid pleegt te blinken.
Er was dan in de eerste plaats do quaes-
tie van den uitvoer van wapenen naar
Duitschland. In Fransche dagbladen was
een heftige campagne gaande; zicb steu
nende op mcdedeelingen van een fel-anti-
militaristiscli deel van de Nederlandsche
pers, beweerde men, dat Nederland wape
nen leverde aan senii-officieele vereenigin*
gen in het ontwapende Duitschland; ver-
cenigingen die behoorden tot wat men daar'
„Verschleiertes Militar" noemde, en die on
der 't voorgeven eenige sport te beoefenen,
haar leden militair paraat maakten. Do
Fransche bladen waren bijzonder precies in
hun aanwijzingen; noemden de fabrieken
met name, en aanstonds kibbelden tweo
anti-militaristische partijen, wie hunner do
glorie eencr interpellatie zou deelachtig
worden. Welke dan ook geschiedde; aan
vankelijk in den vorm van „schriftelijke
vragen"; ze waren met eenigszins pathe
tische termen opgesierd; waarvan men wel
licht minder effect verwachtte bij den mi
nister tot wien men zich richtte, dan wel
bij dc kiezers, die uit de dagbladen mochten
vernemen, dat deze vragen door een idealist
waren ingezonden.
vWordt vervolgd,
