DE EEMLANDED
Licht op
JOH. DE HEER
Dinsdag 6 December 1932 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 31e Jaargang No. 136
DE NIEUWE MINISTER VAN
ARBEID SYRUP
DEJAPANSCH-CHINEESCHE
GESCHILLEN
VERSCHERPING VAN DEN
TOESTAND TE ATHENE
GUSTAV MEYRINK
4 uur 13 min.
L. J. LUYCX ZOON
Piano's, Orgels, Radio
JAPANSCHE TORPEDOJAGER
GEZONKEN
AMER SFOORTSQH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS P" 3 m!"ndca voor Amersfoort 2.10. per maand i 0.75. per
weck (met gratis verzekering tegen ongelukken! I 0.17'/r
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3— Afzonderll|ke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
PRIJS DER AOVERTENTIEN van 1—4 regels 1 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f0.25 Licfdadlghclds-odvertentlën voorde
helft van den prijs. Kleine Advertenticn „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.bewijsnummer extra f 0.05
Het nieuwe bewind in Duitsch-
land. Hoe de Franschen op
de kabinetswisseling te Berlijn
reageeren.
iL O.a. blijkt uit ecu Parijsche correspon-
lentie, die in de Neue Zürcher Zeitung
'oorkomt, dat liet overnemen der regeering
oor generaal Von Schleicher in Frankrijk
emengde gevoelens heeft gewekt. Aan den
lenen kant beschouwt, men hem als een
gnan der orde, die met krachtige hand de
jociale omwentclingspogingen der nazi's
n der communisten zal tegenhouden, het
geen eveneens voor de economische on so
ciale stabiliteit van Frankrijk winst bctcc-
kent. Het is vooral de linksche pers. die op
Öezen kant dor zaak den moesten nadruk
bgt en op de sympathieën wijst, die gene
raal Von Schleicher in kringen der Duit-
iehe vakbonden geniet, welke hem voor
st ellen als een man, van wicn men een
politiek van ontspanning kan verwachten.
j-J* Op bui tehlandsch-poli tick gebied kan de
nieuwe richting nauwelijks groote verras
singen brengen. Met de openhartigheid,
die hem eigen is, heeft Von Schleicher nis
minister reeds de doeleinden der Duitsche
politiek uiteengezet. Bij de verwerkelijking
daarvan zal hij, intelligent «nis hij is, stellig
blijk geven van socpejheid. Niet de piili-
tajr, maar de burger heeft in 't vorige ka
binetdat van Von Papen een huzaren-
politiek gevoerd. De berichtgever van de
Matin meent generaal Von Schleicher 'met
jeep Strescmann in Uniform te kunnen ver
gelijken.
Bjj Aan den an.dcren kant sluit men in
Frankrijk niet de oogen voor het feit, dat
bet lot der Duitsche republiek thans in
banden van twee militairen berust. Het
■jkskabinet maakt den indruk gelaarsd en
gespoord te zijn. Wij willen voor de Duit
sche republikeinen hopen, schrijft de Ere
Kou veile, dat de sabel de grondwet van
Weimar ditmaal niet den genadostoot toe-
bi engt.
I| De' rechtscjie pers houdt rekening met
e-n verscherping der revisionistische poli-
«ek onder generaal Von Schleicher. Men
herinnert aan de verklaringen, die deze
als rijksweerministcr tegenover een pers
bureau in Juni j.l. heeft afgelegd en waar
in hij ols doel der Duitsche politiek,
behalve de afschaffing der herstelbeta
lingen en hot verkrijgen der militaire
«eclilsgelijkheid, de verwijdering van het
artikel over de Duitsche verantwóórdelijk
heid aan den wereluoorlog heeft gcprocla-
Hhieerd. Hier raakt Vou Schjeiclier een fun-
Bamenteele these van Frankrijk aan, die
moeilijker zal zijn te revidecrcn dan de
herstelbetalingen en het militaire statuut
Tan 't -verdrag van Versailles. liet valt te
voorzien, dat Von Schleicher als rijkskan
selier deze belofte zal inlossen en de mot
hem eigen voortvarendheid den aanyal zal
leiden.
Wat zijn „verzoeningsgezinde gevoelens
I Bcgenover Frankrijk" betreft, liet valt den
ranschcn moeilijk hieraan te gcloovcn.
V ij kunnen niet vergeten, schrijft de Echo
de Paris, dat generaal Von Schleicher in
Ccn r.cde, die vermaard is geworden, over
de houding van Frankrijk beleedigcnde
Jvoordeii heeft gesproken. Hij gewaagde van
JjJo huichelarij der Franschc politiek, een
beleediging, die de openbare mccning van
1' i ankrijk niet heeft vergeten.
H Thans tracht de leider der Duitsche re
geering den indruk van zijn redevoeringen
en vraaggesprekken te verzwakken. Mij
heeft zelfs een rhctorische formule gevon
den, waardoor de Franschen zich zouden
kunnen laten inpalmen. Frankrijk hoeft,
Boor liet Rijnland te ontruimen, liet Duil-
l^fche volk de vrijheid, door het in militair j
opzicht vrij te maken, de gelijkheid 1eiug-|
1 Kegcvén; thans komt het cr op «aan de broe
derschap te verwerkelijken, teneinde hol
devies der Franschc republiek tot een stuk
■realiteit te maken. Deze broederschap is in
derdaad door do Franschen als één hunner
■doeleinden verkondigd, zoolang er een ge-
j --ilijkgezinde Duitsche republiek bestond. Zij
j is echter veel moeilijker te verwerkelijken,
sinds te Berlijn ccn dictatoriaal regime
meerscht cn de Pruisische militairen de po-
j bliek in handen hebben genomen. Gezien
^chtcr de pogingen, die thans liet parle
mentaire. Frankrijk onderneemt om vriend-
chappelijke betrekkingen aan te knoopen
net het. fascist isthe Italic, mag men ook
1c vooruitzichten van generaal Von Schlei
cher niet bij voorbaat kenschetsen als een
top ie.
Den eersten toetssteen voor de Duitsch-
Tanscho betrekkingen zal dezer dagen de
ntwapeningsconferentie vormen. De Temps
chijnt een grootcr mate van diplomatieke
tegemoetkomendheid der nieuwe rijksre-
eering niet onmogelijk te achten. Men vcr-
ekert, aldus het blad, dat Duitschland een-
cwijs wil geven van zijn goeden wil door
le erkenning der rechtsgelijkheid niet als
[Voorwendsel voor ccn effectieve herbewa
pening te gebruiken; wat het door een veld-
naarsclïalk en ccn genei aal geregeerde
uitschland onder rechtsgelijkheid ver
staat, daaromtrent lichten de eiscben, die
generaal Von Schleicher Frankrijk drie
naanden geleden heeft- gesteld, in, maar
liet is niet uitgesloten, zoo besluit het or-
aan, dat hij als rijkskanselier bereid is
Jde dingen van een minder absoluut stand-
Punt af te beschouwen.
Berlijn, 3 Dec. (V. D.) De nieuwe rijks
minister van arbeid, gcheimrat dr. Fricd-
rich Syrup, is m 1SSS geboren. Ilij bezocht
het gymnasium van Hannover. Daarna
wijdde hij zich aan de studie van den ma
chinebouw. In 1903 slaagde hij voor liet
ingenicursexamen. Daarna studeerde hij
rechts- en staatswetenschappen. Ilij is als
SYRUP.
ambtenaar werkzaam geweest in de pro
vinciën Hannover, Rijnland. Öpper-Silczic
cn Pommercn. In 1927 werd hij benoemd
tot voorzitter van het rijksbureau voor ar
beidsbemiddeling cn wcrkloosheidsverzekc
ring en op 18 Juli van dit jaar tot rijks
commissaris voor den vrijwilligen arbeids
dienst. Syrup heeft veel gepubliceerd op
liet gebied van economie, sociale politiek
cn arbeidsrecht.
Geen verdere onder
handelingen
Tokio, i Dec. (V. D.) Van Japansche
zijde wordt officieel medegedeeld, dat de
pogingen d^r Japansche a-egccring, om met
China lot overeenstemming te komen in
zake de Mumlsjoerijse.lie kwestie, zijn mis
lukt. De Chinecsche rcgccring heeft alle
onderhandelingen met Japan afgewezen.
Men wijst er van Japansche zijde op, dat
Japan deze pogingen, om tol nieuwe be
sprekingen met China te komen, heeft ge
daan op grond van de discussies over liet
Lyttonrapport te Geneve. Ook deze poging
is door de afwijzende houding der centrale
Cliinceschc regccring mislukt. Thans heeft
de Japansche regeering haar legatie te
Nanking opdracht gegeven geen verdere
onderhandelingen niet de Chine cyclic rc-
gecring meer te voeren.
JAPANSCHE OPMARSCH IN
MANDSJOERIJE.
Parijs, 5 Dcc. (II.N.). Volgens de I'etit
Parisian zetten de Japanners hun opmarsch
Mandsjocrije voort. Dc val van de stad
Ilailar wordt Binnenkort verwacht.
STEEKPENNINGEN AANGENOMEN.
Arrestatiebevel tegen employé
der I. G. Farben.
Berlijn, i Dec. (V.D.) Onlangs zijn bij
de politic tégen verscheidene employés der
lot het I. G. Farbcnconcern belioorenclo
A.G.F.A. wegens corruptie aanklachten in
gediend. I)e politic is er achter gekomen,
dat cenige bedienden der A.G.F.A., van
wie één thans nog in dienst der onderne
ming is, in den tijd van 1925 tot 1932 van
ccn 50-jarigen agent concr Bcrlijnsche
drukkerij steekpenningen tot een bedrag
van 500,000 Mark hebben ontvangen. Togen
de hoofdschuldigen is een arrestatiebevel
uitgevaardigd.
COMMUNISTEN IN HONGARIJE GE-
ARRESTEERD.
Boedapest, 5 Dec. (H.N.). Naar dc
Pester Lloyd uit ('zernowitz verneemt, zijn
daar Zaterdag verscheidene burgcis gear
resteerd, die verdacht werden verboden
propaganda voor het communisme lc heb
ben gemaakt. Onder hen bevinden zuh o.a.
de arts Merdcr met zijn vrouw cn. schoon
moeder, de in maatschappelijke cn econo
mische kringen zeel* geziene koopman Hu-
bert, de advocaat en grapholoog Hecht, die
ook medewerker aan het te Czcrnowitz ver
schijnende Duitsche blad Der Tat is. Vol
gens het politiebericht moet bij de huis
zoekingen zeer belastend materiaal zijn ge
vonden. o.a. vele exemplaren van <Jo bro
chure ..De roodc Bockowina".
KLIM- EN LEIPLANTEN.
Bij de beplanting onzer tuinen zorgen
wc allereerst voor een geccle aansluiting
bij hel huis, en daar zullen we vooral
bovengenoemde planten gebruiken. Voor
groote muurvlakken is de zei [hechtende
wilde wingerd (Parthenocissus tricuspi-
data) uitstekend te gebruiken. Wanneer
we* ze bij het planten legen den muur
brenger, met eenige stokjes of een stukje
kippengaas, zullen ze gemakkelijk verder
klimmen. In het najaar, exen voor het
vallen der bladeren, wordt dc geheele
plant vuurrood en is dan wel nat mooist.
Cok de bekende klimop (Hede.a helix
hibernica) begroeit spoedig een groot
muuroppervlak. Deze heeft op eerstge
noemde voor dat ze groen blijft. Bij het
planten handelen we als bij eerstgenoem
de. verder hecht 'klimop zichzelf door
middel van hechtwortels stevig aan den
muur vast. Nu wordt klimop al spoedig
te zwaar en daarom worden dc planten
jaarlijks, e\en voordat het nieuwe blad
verschijnt, tot op den muur teruggesnoeid.
Voor het begroeien van hooge muren kan
men vei der gebruiken: Polygonum Au-
bertii, welke in den nazomer bloeit met
trossen kleine, zilverwitte bloempjes, en
Clematis montana, welke in Mei bloeit
met mooie stervormige witte bloemen.
Voor beide klimplanten moet draad langs
de muur worden gespannen waar dc eerste
zich met hz.ar stengels, en dc tweede met
haar bladstelen omheen slingert. De vanaf
Juni bloeiende C. Jackmanii heelt grooterc
donkerblauwe bloemen; deze wordt echter
niet zoo hoog. Ook voor kamperfoelie
(Lonicera caprifolium) moet draad worden
gespannen waar de stengels zien omheen
kunnen slingeren. Deze plant niet haar
welriekende bloemen is zelfs nog goed te
gebruiken tegen een op het Noorden flg-
enden muur. Ook klimrozen zijn mooi
voor muurbekleeding, wel is het jammer,
dat velen zoo hebben tè ijlden van „het
wit" een meeldauwzwamEen sterke kooi t
daartegen is Alberie Barbier, met groote
roomkleurig witte bloemejn cn glimmend
groen blad. Een prachtige klimroos is ver
der Paul scarlet climber, met schitterend
roode bloemen. Overigcos zijn er tal van
mooie variëteiten. Denk er bij het planten
wel aar. dat een zonnige, droge standplaats
bevorderlijk is voor het optreden van „het
wil". De stengels van Ik-wozen moeten
wordcr vastgehouden aan strak gespannen
draden of aan nagels, welke in den muur
worden geslagen. De vroe^stblocicnde lei-
plant is dc winterjasmijn: Jasminium nudi-
florum. Wanneer deze voor een Zuidmuur
wordt geplant verschijnen dc buisvormige
gele bloempjes reeds vanaf December. Van
hel Chineesche plokje bestaat ook een
variëteit met lange slappe lakken, welke
als klimplant wordt gebruikt, n.l. Forsythia
stispéxïèa. Deze laatste bloeit in April-Mei
met zachtgele bloempjes.
Athene, i Dec. (V. 1).) L)e toestand te
Athene is aanzienlijk verscherpt. Een com
munistisch parlementslid is wegens het
aansporen tot oproer gearresteerd, evenals
het geheele bestuur van den ambtenaars-
bond wegens het houden van ccn beraad
slaging over ccn sympathicstaking der
ambtenaren. Dc gearresteerden zijn in hon
gerstaking gegaan. Minister-president Tsal-
daris staat op het standpunt, dat de amb
tenaren geen recht hebben om aan de sta
king mee te doen. De Iramstaking duurt
nog onverminderd \ooit. Lr wordt een
noodverkecr onderhouden door marine- en
luchtvaarttrocpcn.
BOTSING TUSSCHEN BUS EN LUXE
AUTO.
Ncuss, 5 Dcc. (V.D.). Op den straatweg
van Neuss naar Münchcn—Gladbach is
gisteravond een personenauto in botsing
gekomen met een van den voetbalwedstrijd
DuitschlandNederland uit Düsseldorf tc-
rugkcerende Ncdcrlandspbc autobus. l)e
luxe-auto. reed in volle vaart op de stil
staande en niet verlichte autobus. Dc bot
6ing was zóó hevig, dat de chauffeur van
de luxe-auto door de voorruit van zijn \va
gen vloog cn ccn gecompliceerde schedel
breuk opliep, terwijl de beide andere inzit
tenden eveneens ernstig werden gewond.
Van de 30 inzittenden der Nederlandsche
autobus wérden zes gewond, terwijl drie
andere inzittenden door den-schrik een
zenuwtoeval kregen.
OOSTENRIJKER TE PARIJS
VEROORDEELD.
Wegens berooving van Neder,
landers.
Men meldt ons uil Parijs:
Do Oostenrijker S. Kcstenbaum, die op 11
April de beide Amsterdamsche kooplieden
Vos en Moskau in ccn garage van een groot
bedrag aan geld heeft willen beroovcn, is
veroordeeld tot een gevangenisstraf van 5
jaar, terwijl hem voor den tijd van 10 jaar
het verblijf in Frankrijk is ontzegd.
Bekend Oostenrijksch schrijver
op 64-jarigen leeftijd
overleden
M n c h c n, 5 Dec. O. Gi-jarigen leeftijd
is overleden do bekende schrijver Gustav
Meyrink, die reeds geruimen tijd lijdende
was.
Gustav Meyrink werd in 18GS tc Wccnoji
geboren. Ilij vestigde zich als bankier te
Praag cn het was in deze levensperiode,
dat hij lot litterair werk is gekomen. Ilij
debuteerde niet „Des deutschen Spiesscrs
Wunderhorn", ccn reeks vermakelijke fan
tastische novellen, die tusschen 1903 en
1907 werden geschreven. In dc werken, die
daarop volgden, gaf hij een merkwaardige
mengeling van ernstig gemeende mystiek
i'ii sensatie. Deze werken: de mystieke
Praagschc roman Der Golem (1915) cn de
Amsterdamsche roman Das grunc Gesicht
(1916) maakten hem onmiddellijk beroemd.
Vooral Der Golem hoeft veel tot de vesti
ging van zijn roem bijgedragen. In zijn la
tere werken: Walpurgisnaclit (1917); Der
wcisse Dominicaner (1921); Goldmaclierge-
scliichten (1925); Der Engel vom wcstlichen
Fcnster (1927) overboerscht de sensatie.
Au der Schwcllc des Jenseits (1923 be
handelt occullischo problemen.
I DRIE DOODEN BIJ EEN
VERKEERSONGEVAL.
We ene n, 3 Dcc. (V. 1).) Bij een botsing
tusschen een auto en ccn tramwagen zijn
de chauffeur cn tivee inzittenden van de
auto gedood en een ander zwaar gewond.
Verscheidene trampassagiers liepen lichte
verwondingen op.
BEDROG VAN TWEE FRANSCHE
BANKDIRECTEUREN?
Parijs. Dec. (V. DTegen* twee direc
teuren van dc Banque de Paris Commer-
cialc et Industriellc is verdenking gere*
zon, dat zij zich hebben schuldig gemaakt
aan vervalschingen cn bedrog ten koste
van hun cliënten. Zij zullen ter verant
woording worden geroepen.
DR. LUTHER OVER VALUTA-
PROBLEMEN.
M li n c h e n, 3 Dcc. (V. D.) lil ccn verga
dering van de academisch-politickc club
heeft hedenavond dc president van de
rijksbank, dr. Luther, gesproken over va-
luta-problemon. In beantwoording van ver
schillende lot hem gerichte vragen legde
hij cr o.a. den nadruk op, dat de stelling
„geld behoeft geen rcücle waarde tc heb
ben" in abstracto juist is. Hij heeft ook nooit
verklaard, dat men zonder geld geen va
luta-politiek zou kunnen voeren. (Ccn ander
probleem is echter hoe men moet staan
tegenover de historisch geworden macht
van dc gouden valuta. Dc gouddekking
heeft allereerst een psychologische bo-
teekenis. Het belangrijkste is echter, dat
goud de internationale verrekeningsfactor
is. Dr. Luther verdedigde toen dc diconto-
politiek Aan dc rijksbank cn den tegenwoor-
digen discontovoet van l Kr moet
echter naar gestreefd worden dezen dis
contovoet zoo laag mogelijk tc houden.
Inzake dc dcviczenverordening moet men
probcereii dc korte termijnen der buitcn-
landsche schubden in lange termijnen tc
veranderen. Alle dcviczenverordeningen cn
Stillhalte-ovcreenkomsteii zijn slechts voor-
loopige maatregelen, waarin men dc ge
dachte van de consolidatie tracht tc bren-
MET EEN KLEINE ZEILBOOT OVER
DEN OCEAAN.
Londen, -i Dcc. (II.N.) Volgens een bier
ontvangen bericht zijn dc drie jongelui, die
op 28 Juli met een kleine zeilboot van Ham
burg vertrokken waren, thans behouden
aan de Noordkust van Brazilië aangeko
men.
DE SAMENSTELLING VAN DEN
BELGISCHEN SENAAT.
Brussel. 5 Dec. Na dc gehouden ver
kiezingen voor dc Prov. Raden cn na de
benoeming van de overige senatoren, zal
de Belgische Senaat er thans als \olgt uit
zien:
Katholieken: 75 zetels (1- nicer).
Socialisten: 65 zetels (10 meer).
Vlaamsch Nationale» 1 (3 minder).
Liberalen: 18 (l- minder).
Tiet totaal aantal zetels bedraagt 159,
zoodat dc volstrekte meerderheid 79 be
draagt.
ERNSTIG VERKEERS-ONGEVAL
BIJ PARIJS.
Parijs, 5 Dec. (V.D.) Nabij Parijs kwam
istcren een luxe auto, waarin acht perso
nen gezeten waren, in botsing met een
melkwagen. De luxe-auto werd geheel ver
nield en dc melkwagen werd ingedrukt. In
totaal werden tien personen gewond. Dc
meesten hunner moesten met arm- cn
beenfracturen naar een ziekenhuis worden
overgebracht.
BUITENLAND.
Japansche lorpedoboot gezonken.
(Eerste Blad, pag. 1).
De nieuwe rijkskanselier.
(Derde Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Ilct vliegtuig de Ijsvogel te Marseille in
dc modder blijven steken.
(Tweede Blad, pag. 2).
Overleden mgr. A. Hansen.
(Tweede Blad, pag. 3).
Ernstig ongeluk op ccn onbewaakten
overweg bij Schagen.
(Tweede Blad, pag. 2).
SPORT.
Dc Keujschc Zesdaagsche.
(Derde Blad, pag. 2.)
Hoogste barometerstand: 767.8 te Storno-
way.
Laagste barometerstand: 751.9 te Akurai-
ry.
Verwachting: Zwakke tot matige veran
derlijke wind, later uit Noordclijko richting
nevelig tot half bewolkt. Weinig of geen
neerslag, temperatuur om het vriespunt des
nachts, overdag weinig verandering in tem
peratuur.
Dc depressie in dc Golf van Biscaye nam
gisteren flink toe maar trekt zich nu West
waarts terug. In verband met de reeds vrij
lage temperatuur en plaatselijke sneeuwval
in Schotl.md is cr eenige kans dat liet lioo-
gc drukgebied zich ccnigcn tijd over Scan
dinavië handhaaft cn na verdrijven van de
om de Oostzee nog aanwezige vochtige
lucht, tot oen vorstperiode. Terwijl de de
pressie hij IJsland O-w aarts doordringt
hoeft zich de lioogc drukking ten W. van
Noorwegen sterk ontwikkeld en breidde
zij zich Oostwaarts tot. Scandinuvië uit zoo
dat van dc depressie daar alleen een on-
diéppebied van de Oostzee tot over ons land
overbleef. In Schotland kwam plaatselijk
reeds matige xorst voor. In Scandinavië
naip dc vorst iets toe. Aan dc Zuidkust van
I er la ï.i d cn in dc Golf van Biscaye waaien
stormachtige Z.O. tot O. winden. Overigens
is bijna overal dc wind zwak tot matig met
veel mist in ons land, Belgie, Noord Frank
rijk en Duitschland. Alleen in Scandinavië
viel neerslag van bcteckcnis.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
HANDSCHOENEN:
Nappa gevoerd f 2,75 met bont-
rand f 3,25 en hooger.
Nieuwe modellen in suède en
chevreau.
Varkensmarkt S
Tel. 1303
Inruilen van instrumenten
tegen zeer hooge prijzen.
T o k i o 5 D e c. (V. D.) De Japansche tor
pedojager „Sawarabigroot 900 ton, is bij
Foetsjau in een storm gezonken, liet aan
tal slachtoffers staat nog niet vast. Gemeld
wordt, dat 11 leden van dc bemanning zijn
gered.
Dc admiraliteit heeft aan twee kruisers,
die tc Macao lagen, opdracht gegeven zich
zoo snel mogelijk naar do plaats des 011-
licils tc begeven. Medegedeeld wordt nog,
dat de torpedojager van zijn ankerplaats
bij bet eiland Formosa was losgeslagen.
VIJF ARBEIDERS DOOR BENZINE-
GAS GEDOOD.
Boedapest, 5 Dcc. (V. D.) In do mijn
Felsoccksinger bij Ocdcnburg werd vijf ar
beiders, dip een pompinstnllatic schoon
maakten, welke door een benzinemotor
werd gedreven, door benzinegassen gedood