ESLISSING TE PARIJS GEVALLEN
D£ EEMLANDEU
Fa. R. VAN DEN BURG
Piano's in huur verkrijgbaar
Ifoensdag 14 December 1932
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
31e Jaargang No. 143
jKABINET-HERRIOT TEN
VAL GEBRACHT
Kamer huldigt den heen
gaande premier
4 uur 17 min.
L. J. LUYCX ZOON
Arnh.straat
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 aaandtn voor Amersfoort 2.10, per maand f 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/,.
J vO- -• IJ'
Blnnealand franco per post per 3 maanden f 3.-, Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENLNG 47910 TELEFOON INTERC. 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN —4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f0.25. Liefdadighelds-advertentlën voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Frankrijk zal Amerika niet
beialen
a lijs. 13 Dcc. (V.D.) In liet verdere
Irloop van dc Kamerzitting heeft de rap-
rteur-gcneraal J3orgery positie gekozen
mover de vrees, dat de nict-betaling
t Franschc crecliet aan liet wankelen zou
mgen. Hij verzocht dc Kamer dringend,
ór dc motie dor commissies te stemmen,
i uitdrukking le geven aan den wil van
t Fransdbo volk tegenover de Ameri-
lanschc regeering. Daarna werd dc Ka-
u verdaagd tot des avonds 9 uur.
Ook in dc avonduren is een sterke poli-
.•rnacht aanwezig. Blijkbaar vreest men
j|$t>ingen. Kort voor de verdaging mar-
jeerden aanhangers van de Action Frdn-
lisc op in dc nabijheid van liet Palais
uirbon
a r ij s, 14 Dec. (V.D.) De beslissing over
vraag, of Frankrijk den morgen verval
eden termijn aan de Vcreenigde Staten
il betalen, is hedenavond te kwart over
5 gevallen. Deze beslissing beteckent te
rns het einde van dit kabinel-Herriot. De
jamer heeft het voorstel van den radica-
in afgevaardigde Chauvin, die den tekst
in het voorstel der regeering had overge-
[omen en waarbij de minister-president
lerrlot de vertrouwenskwestie had ge
teld, met 402 tegen 187 stemmen verwor-
in. Hiermede heeft de kamer de betaling
|an Amerika geweigerd. De regeering zal
Ich hedenmorgen vroeg naar het Elysée
leoeven om den president der Fransche re-
jubliek het ontslag van het kabinet aan
bieden.
I Parijs, 11 Doe. (V.D.) Na het bekend
lorden van het resultaat der stemming ver
let de regeering onder luide hijvftlsbctui-
lingen dc Kamer. Er werd geroepen „Leve
IferrioL".
Na een korte pauze had daarna dc stern-
Ping plaats over de resolutie van dc com-
fii^ios voor financien en buitchlandschc
aken, waarin van dc regeering wordt ver
langd de betaling van den op 15 Dec. ver-
allonden termijn aan Amerika, in afwach
ting van nieuwe algcmecne onderhandelin
gen over het scliuldcnvraagstuk uit te stel
len. ITet voorstel werd met 3S0 tegen 57
stemmen en vele blanco stemmen van ra
dicaal-socialistische afgevaardigden aange
nomen.
In politieke kringen verklaart men om
trent de beslissing van dp Kamer, dat de
schuldenovcrccnkorasieii door het Hoovcr-
moratorium en dc daaruit voortgcvlocido
Herriot.
consequenties haar kracht hebben verlo
ren. Ook van economisch standpunt bozien,
kunnen de betalingen niet geschieden, daar
dergelijke groote internationale betalingen
zonder tegenprestaties beschouwd moeten
worden als dc werkelijke oorzaken van dc
economische crisis
Door den val van de regcering-ITcrriot
is het prestige, dat dc regcering in liet
land zelf en bij het erootstc deel der Ka-
iiierafgcvaardigden heeft, in gociien dcele
verminderd. De hulde, die den leden clcr
regcering en in het hijzonder Herriot na
hot bekend worden van den uitslag van
bijna alle kanton word gebracht, is er veel
eer het bewijs van, d it dit keer geen partij
politiek? overwegingen hebben gegolden en
dut ook zij, die door hun slem den val der
regecring hadden veroorzaakt, niet tegen
de. regcering, doch uitsluitend tegen den
cisch. van Amerika tol betaling zijn. Of dc
pessimistische voorspellingen, die Herriot
heeft gedaan, werkelijk zullen uitkomen,
zal de toekomst loeren. De nieuwe Fran
schc regeering zal, wie ook dc leiding moge
hebben, geen gemakkelijke laak hebben
om de thans tegenóver Amerika ingeleide
politiek voort te zetten.
li UITGIFTE VAN JUBILEUMZEGELS.
Een beschrijving.
I Gedurende liet tijdvak van 1 April tot en
|iiet 31 December 1933 zullen naast dc ge
'Vonc frankeerzegels van Rijkswege berden-
ungsposlzcgcls worden uitgegeven ter gcle-
pnheid van jiet vierdo eeuwfeest der ge
boorte van Prins Willem van Oranje. Deze
regels zullen worden uitgegeven in de fran-
xeerwaarden VA, 5, G en 1 VA ce,nt en zul
cn zonder toeslag verkocht worden.
Re zegels zullen toepasselijke voorstellin
gen dragen, n.l. het wapen (voor het zegel
an 1 Vi cent) en de reproductie van de bes
te portretten van den Prins, n.l. het portret
Van de gravure van Goltzius (voor liet zegel
*an 5 cent;, dot van het schilderij van Key,
hangende in liet. Mauritsliuis (voor het ze
gel van G cent) cn liet poVtret tc Kassei, toe
geschréven aan Moro (voor het zegel van
l-'a cent).
DR. J. W. BEEKMAN
Directeur der R.H.B.S. te Gro
ningen.
Na een ziekte van benige dagen is te Gro-
jningen overleden dr. .T. W. Beekman, di-
■recteur der R.H.B.S. tc Groningen. De lieer
IBeckman werd 21 September 1S75 tc Wil-
jdervank geboren. Na in 1891 tc zijn ge
slaagd voor liet eindexamen H.B.S., legde
Bij in 1896 het staatsexamen af. llij was
Igedurende cenigc jaren assistent van prof.
'Ir. Dolleman aan de Rijksuniversiteit te
Groningen cn promoveerde 2 November 1903
tot doctor in dc wis- en natuurkunde. Op
1 September van dat jaar werd hij be-
hocrad tot leeraar aan de R.H.B.S. tc Vccn-
'■'ini en op 1 Januari 190S tot leeraar aan
'he tc Groningen, waar hij, behalve schei
kunde ook een tijd lang plant- cn dier
kunde doceerde. In 1917 volgde zijn benoe
ming tot directeur der nieuw opgerichte
R H.B.S. tc Appihgedam, welk ambt hij op
1 Maart 1921 neerlegde, om dr. E. Jenscma
°P te volgen als directeur der R.H.B.S. te
Gi onin- r,\.
IN BRAND GERAAKT.
Bij het kachel aanmaken per
abuis benzine gebruikt.
Dordrecht, 13 Dec. Vanmorgen wilde
de heer F. D .Ivnijff, wonende aan dc
Hoofdstraat ie Dordrecht, de kacjiel met
petioleum aanmaken. Hij gebruikte per
abuis benzine. Door dc ontploffing die
daarop volgcle, geraakte hij in brand en
vluchtte hij de straat op, om in dc sloot
zijn brandende kleercn tc doovcn. Dc sloot
was evenwel dichtgevroren en toen hij
weer dc straat opliep, werd hij door-voor
bijgangers gegrepen, die met dekens dc
vlammen doofden.
Een tweetal doktoren waren spoedig ter
plaatse en -verleenden de eerste hulp,
waarna de man, met. brandwonden over
dekt, naar het gemeentelijk ziekenhuis
werd overgebracht. Zijn toestand is ern
stig.
DOOR EEN ZONDERLING AANGEVALLEN
Veehouder ernstig gewond.
II e c r e li v c e li, 12 Doe. Toon dc vee
houder Tj. Rijpkema te Goengarijp gister
avond met zijn kruiwagen dc mest uit den
stal reed, werd hij van achteren onverhoeds
aangevallen door een zekeren J. G., die als
een zonderling bekend staat. Met een dikken
stok werd den heer R. een slag op hel hoofd
toegebracht, zoodat liij bewusteloos neerviel,
liet slachtoffer bloedde uit mond en ooren.
Een ijlings tc hulp geroepen geneesheer
constateerde een hersenschudding met sche
delbreuk. De toestand van het slachtoffer
is zeer ernstig. De politie stelt een onder
zoek in cn vermoedelijk is men den einder
op het spooi. (Telegraaf).
DOOR EEN MOTOR OVERREDEN.
Nijmegen, 13 Dcc. Gisteren is dc G3-
jar. P. op den Canisiussmgel tc Nijmegen
door een motorrijder aangereden. De man
kreeg een ernstige schedelfractuur cn werd
naar het ziekenhuis overgebracht.
Zijn toestand was hedenmorgen nog
zorgwekkend
FILMRONDREIS „NEDERLANDSCH
FABRIKAAT".
Veel belangstelling in het
Zuiden.
Maastricht, 13 Dcc. l)o voorstellin
gen in liet Zuiden van Limburg hebben
weer voel belangstelling mogen verwek
ken. In Kerkradc werd Woensdag 7 Decem
ber een voorstelling gegeven en in Maas
tricht Donderdag. Ken uitgelezen publiek
was hier in de Moestrcechtorstacr.jaal aan
wezig. Do burgemeester hield hier in gloed
volle bewoordingen een rede, waarin bij de
aanwezigen aanspoorde de Nederlandsche
industrie tc steunen en waarin hij er op
wees, d it liet slagen van het streven van
dc vereeniging „Ncderlandsch Fabrikaat"
van zoo groot belang is, dat een ieder van
deze vereeniging lid behoorde te worden.
De ruim 500 aanwezigen gaven telkens
door applaus te kennen, hoezeer het pro
gramma in Jen smaak viel.
In Sillard woonde ook de burgemeester
den filmavond bij. Vooral huisvrouwen
waren hier in groolen getale bijeen, om
kennis to nemen van hetgeen onze in
dustrie wel vermag. Ook hier viel de ver
loting in goede aarde.
Dezo week vinden voorstellingen plaats
te Roermond, Ileusdcn, Culcmborg en
Zalt-Bommel. Maandag 19 December te
Hillegom, waarna tot, begin Januari de
rondreis voorloopig onderbroken zal wor
den.
TREINONTSPORING TE ROTTERDAM.
Vertraging in den treinen
loop.
Rotterdam, 13 December. Op liet -via
duct van den electrischen spoorweg Rot
terdamDen Haag aan de Vijverhofstraat
te Rotterdam is hedenmiddag een deel
van een rangeórtrciii ontspoord, waardoor
het treinverkeer Den Haag—Rotterdam v.v.
anderhalf uur vertraging heeft ondervon
den. liet rangecrend deel bestond uit twee
wagons. Bij het overbrengen der wagons
van dc ccnc op de andere rails is plotse
ling de wissel overgelegd, zoodat het
voorste deel het linkci spoor volgde en dc
laatste track van den ivvcedcn wagen het
rechterspoor bleef volgen. Zoodoende kwam
dus de wagon dwars over liet viaduct te
liggen.
Aanvankelijk merkte dc bestuurder niets
van het ongeval, doch doordat liet rom-
werk brak wérden de wielen plotseling
geblokkeerd. He trein kwan: fcien op 30
Meter afstand van denwissel tot stilstand.
Hierdoor is'het ongeluk nog goed afgc-
loopen.
De stoptreinen Den HaagRotterdam en
RotterdamDen Haag hadden als bcgiu-
cn eindpunt hallo Bergweg.
l)e snoitreihén Rotterdam—Den Haag
v.v. zullen vanaf liet station D. P. vcrliok-
kcn. Om half vijf in den vooravond had
men dc zaken weer in orde gebracht.
R.K. HANDELSHOOGESCHOOL.
Tilburg, 13 December. Geslaagd voor
het propacdcutisch examen in de handels
wetenschappen aan tic R.K. llandclshooge-
schcol Handelsschool voor economische
on sociale wetenschappen dc beeren
K. W. A. Bervoets te Baarn, \V. P. A. van
Bommel te Moergestel, A. A. J. Smeulders
te Breda en II. M. van der Waerdcn tc
Tilburg.
TWEEDE KAMERVERKIEZINGEN
Groslijsten der S-D.A.P.
In do Zaterdag gehouden vergadering van
den Partijraad van dc S.D.A.P. zijn, zoo
meldt het Volk, dc volgende groslijsten
vastgesteld, waarover, overeenkomstig dc
bepalingen van het huishoudelijk regle
ment, het rofercnclum moet worden gehou
den.
Leeuwarden: 1- P- IJiemstra, 2. II. dc
Boer, 3. K. Vorrink, 4. Th. Thijssen, 5. P.
Kies, G. J. IJtsma.
Groningen: 1. J. If. Schaper, 2. A. E. J. de
Vries—Bruins, 3. K. Vorrink, 4. K. dc Jonge,
b. N. Swicrstra, 6. J. Tuin.
Assen: 1. A. v. d. Heide, 2. K. Brok, 3. II
Molendijk, 4. H. Sikkens, 5. P. J. Duinker
ken.
Zwolle: 1 W. v. d. Sluis, 2. F. Landskroon
3. K. Vorrink, 4. B. H. van Ruyvcn, 5. mevr
A. LecndcrtsLadcnius, 6. G. J. Zwcrt-
bróek.
Arnhcm-Nij mogen: 1. II. J. van Braam
hoek, 2. L. J. Faber, 3. M. v. d. Goes van
Nators, 4. C. A. WoersmaVan Duin, 5. M.
Rademakers, G. B. Bakker.
Utrecht: 1. Th. v. d. Waarden, 2. B. T. J.
Weykamp, 3. J. Reijndcrs, 4. G. L. dc Haas.
5. A. van Wijngaarden.
Haarlem-Helder: 1. J. E. W. Duys, 2. Ch.
G. Cramer, 3. Th. Thijssen, 4. C. Thomassen
5. W. v. d. Vall, G. J. v. d. Kieft, 7. N.
Svvierstra, 8. I). Lopcs Dias, 9. P. Kiès.
Amsterdam: 1. J. W. Albarda, 2. J. v. d.
Tempel, 3. E. Kupcrs, 4. G. v. cl. Bergli, 5.
Alida de Jong, G. S. R. de Miranda, 7. Th.
.1. Thijssen, 8. Ed. Polak, 9. S. do Wolff,
10. B. C. Franke, 11. II. B. Wiardi Beekman,
12. .T. Dommer.
Den Haag: 1. W. Dices, 2. A. W. IJzer
man, 3. J. E. Stokvis. 4. P. Gardenier, 5. K.
Vorrink, G. G. J. Zwertbrock.
Ro'ttcrdam-Dordrccht: 1. J. tor Laan, 2. S.
Grocncvvcg, 3. J. II. F. Zadclhoff, 4. Joh.
Brautigara, 5. A. R. do Zeeuw, G. L. A. Don
ker, 7. P. dc Bruin, 8. J. Sprpnkers, 9. II
van Slccn, 10. Adri Pompei-, 11. E. Hom
burger, 12. R. Laan.
Leiden: 1. K. ter Laan, 2. J. v. d. Kieft,
3. J. Spronkers, t. Adri Pomper, 5. P. J.
Gardenier.
Tilburg-Dcn Bosch-Middelburg-Maastricht
J. W. II. Vliegen, 2. W. Drop, 3. Ch. v. d
Bilt, 4. C. van Lienden, 5. A. M. Overhoff,
G. A. 1'. Rippen.
BURENGERUCHT MAKENDE DIEREN.
Den directeur van den Haag-
schen Dierentuin geen straf
opgelegd.
Dc directeur van den Haagsclien Dieren
tuin is door den kantonrechter aldaar ver
oordeeld tot écn gulden boete wegens het
feit, dat hij niet dc noodigc voorzorgen
heeft g'-nomen dat dieren, flic onder zijn
hoede slaan, geen hinderlijk rumoer of
burengerucht maken.
Dc rechtbank, vonnis wijzend, vcreenig
de zich geheel met het vonnis van den
kantonrechter, behalve ten aanzien van dc
opgelegde straf, die zij, met het oog op dc
geringe belcckenis van het feit, niet noodig
oordeelde. Zij verklaarde derhalve ver
dachte schuldig aan het hem ten iaste ge
legde, zonder toepassing van eenigc straf.
De Fransche Kamer weigert
Amerika te betalen. Het
kabinet-Herriot afgetreden.
Dc verwachting, gisteren door ons uit
gesproken, dat dc moeilijkheden, gerezen
door den cisch van Amerika, dat Frank
rijk op 15 Dcc. den dan vcrvallenden
sclnildtcrmijn zou betalen, zouden leiden
tot den val van het kabinet-Herriot, is
werkelijkheid geworden: vanmorgen in de
vroegte heeft het kabinet besloten aan den
staatspresident collectief zijn ontslag aan
te bieden.
In het antwoord aan Amerika, dat de
Fransche regeering had opgesteld, werd
te kennen gegeven, dat zij bereid was me
dio December aan haar financiccle ver
plichtingen tegenover Amerika tc voldoen,
maar zij stelde tegelijkertijd den cisch,,,
dat Amerika de tlians door Frankrijk tc
betalen som zou aftrekken van het bedrag,
hetwelk vastgesteld diende te worden op
grond ccncr herziene regeling. Tevens
werd in T Fransche antwoord te verstaan
gegeven, dat Frankrijk geen lasten meer
op zich kan nemen, wanneer een nieuwe
seliuldenregoling achterwege blijft cn
Duitschland zijn betalingen niet hervat.
De inhoud dezer nota kon noch de goed
keuring van de Kamercommissie voor fi
nancien, noeh van die voor buitcnlandsche
zaken wegdragen; met een groote meer
derheid snraken beide commissies zich uit
tegen dcn~tckst der nota. Trouwens: in den
lom» van gisteren bleek hoe langer hoe
meer, dat vele fracties niet langer genoe
gen wilde nemen met een betaling, waar
aan reserves waren verbonden, maar zich
tegen betaling in welken vorm ook kant
ien. Dit standpunt werd zelfs ingenomen
door verschillende radicaal-socialisten,
dus door leden van de partij, waartoe ook
de ministerpresident behoort.
Vooral de afgevaardigde Marin hield
een felle rede tegen de regcering, wie hij
het kwalijk nam. dat zij van zins was tc be
talen, ondanks het feit, dat het door Hoo
ver toegestane moratorium, hetwelk leidde
tot het accoord \an Lausanne, waardoor
Duitschland werd ontslagen van zijn ver
dere betalingsverplichtingen, dc idee liad
gewekt, dat ook Amerika er in den vervol
ge van af zou zien de bedragen tc innen,
waarvoor Frankrijk bij dc Verecnigdc Sta
ten in liet krijt slaat. De strekking van
Marin's beloog was dan ook, zelfs al zou
Amerika wraak nemen en antwoorden met
een economischcn oorlog? onder geen be
ding betalen.
Toen daarop het besluit der genoemde
commissie, om niet over te gaan lot beta
lingen aan Amerika, voordat een confe
rentie was gehouden ter behandeling van
het vraagstuk der internationale politieke
schulden, door den Kamervoorzitter ter
kennis van dc volksvertegenwoordiging
was gebracht cn ook weldra bleek, dat de
houding der oppositioneelo fracties geen
wijziging had ondergaan, zat er voor Her
riot niets anders op clan de kwestie van
vertrouwen te 6tellen.
Elders in dit blad kan men lezen, dat de
regcering verre in dc minderheid bleef en
uit dit feit de consequenties heeft getrok
ken: zij is afgetreden.
Ook thans is het misschien niet overbo
dig erop tc wijzen, dat het Kamervotum
niet kan worden beschouwd als een rcclit-
slrcekschc motie van wantrouwen, maar
eerder moet worden uitgelegd als een felle
vcroordeeling van dc stijfhoofdige politiek
der Amerikanen. In wezen was Herriot het
met het mccrendccl der Kamerleden eens,
doch hij verschilde met hen slechts van
mcening, wat de tc volgen tactiek betrof.
BUITENLAND.
Kabinet Herriot gevallen.
(Eerste Blad, pag. 1.)
Spoorwegramp in een tunnel bij Luzern.
(Derde blad, pag. 1)<
BINNENLAND.
Zitting der Tweedo Kamer.
(Eerste Blad, pag. 2.)
Militaire mutaties.
(Eerste Blad, pag. 2.)
UIT DEN OMTREK.
liet gebeurde tc Doorn.
(Derde Blad, pag. '4)".
STADSNIEUWS.
De gemeenteraad besluit tot den aanleg
van een zwembad zonder zonnebad bij Birk-
hoven.
(Derde Blad, pag. 3 cn 1).
Lezing van Prof. Veraart over arbeidsdag-
verkorting.
(Eerste Blad, pag. 3).
Lezing van den lieer Kcrbcrt over XJni-
versecle religie.
(Eerste Blad, pag. 2.)
1KB. 7ÏG.3 tc Boedapest.
L.B. 743.5 tc Isa fjord.
V crwachti ng: Zwakke tot matige,
W. tot Z. wind, nevelig tot zwaar bewolkt,
weinig of geen regen, aanvankelijk zachter.
Dc hoogc drukking is in liet N.O. afgeno
men, in het Z.O. en ZAV. toegenomen. De
depressie bij IJsland nam af maar een veel
diepere nadert daar uit liet. ZAV. In Noord
Scandinavië cn N.O. Finland nam de vorst
toe. In West Europa werd liet zachter, ter
wijl in liet O. dc vorst zich zal handhaven,
zullen dc vochtig© en warme luclitmassaV
uit het W. hierbij het stijgen van den baro
meter, mist en vrij zacht weer brengen. Op
de Brilsche Eilanden viel vrij veel regen.
Tc Valcntia 11 m.M. Op het vaste l&tltl
bleef dc neerslag uiterst gering. Uit Fran
krijk en Duitschland wordt vrij veel mist
gemeld en ook elders is dc lucht zwaar be
wolkt over dc Duitschc Oostzee kust. In
liet waarnemingsgebied waait niet meer
dan matige of krachtige wind. Van den
oceaan wordt een zware ZAV. storm ge
meld die vermoedelijk naar IJsland trekt.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
WOLLEN DAMES-KOUSEN
vanaf 95 ct.
Wol m. zijde f 1,95 prima kwaliteit
Wol m. fil, zeer sterk f 1.—
TWEE KERKEN BEROOFD.
Een vrij groot bedrag te Wezep
gestolen.
Maandag kwamen men tot de ontdekking
dat ongenoode gasten een bezoek hadden
gebracht aan de kerkgebouwen der Nedcrl.
Hervormde en der Gereformeerd© kerk te
Wezep. Zij hebben hierbij een brandkast
opengebroken cn hieruit een vrij groot be
drag aan geld ontvreemd.
Er zijn afdrukken gevonden van voet
sporen en afdrukken van een beitel op do
deurkozijnen.
Ilct kerkgebouw der Ned. Ilerv. Gemeen
te bevindt zich op een afstand van c.a. 40
Meter van dc woning van den gemeente
veldwachter. (Ilbld.
MINDERJARIGE VERMIST.
Nijmegen, 13 Dec. De minderjarige F.
K. wordt sinds 16 Nov. te Nijmegen ver
mist. Op verzoek der ouders doet de politie
opsporing. De jongen is indertijd vertrok
ken om een voetreis naar Rome te maken.
Sins dien heeft men niets meer van licm
vernomen.