LEGKAART
BROERTJE LEERT LOOPEN
Raadselhoekje
Oplossingen der raadsels
uit 't vorige nummer.
Voor grooteren.
Voor kleineren.
Om op te lossen.
Voor grooteren.
Voor kleineren.
Deze legkaart stelt voor: een kop vanFrans Hals' schilderij.
(Nadruk verboden).
Stap -stap-stap! ons broertje
Loopt voor 't eerst alleen.
Trots kijkt 't kleine ventje
Daarbij om zich heen.
En wij vinden 't baasje
Allemaal heel knap.
Broertje zwaait met d' armen,
Loopt daarbij: stap-stapl
Eind'lijk zegt ons Moesje:
Nu is het genoeg!
Hoe zou jij het vinden,
Als ik je eens droeg?
Evon spartelt broertje,
Kijkt daarbij wat sip.
Zou hij nu gaan huilen?
O, hij trekt een lip!
Maar dan lacht hij oolijk,
Omdat Moes hem houdt
Hoog, heel hoog. Hij juicht zelfs:
Mammie is niet stout!
CARLA HOOG.
(Nadruk verboden)'.
Rus, rusch, musch.
2. Maak je toch niet zoo kwaad en blijf
kalm! (Aden).
Heb je het zadel hier gekocht of ergens
anders? (Delhi).
De jongens lagen even in het gras om
wat uit te rusten. (Genève).
Wat zegt Tante Hortense dan van het
geval? (Sedan).
Je moet wat voor elkaar over hebben!
(Orel).
Kar, ton; karton.
L
0
0
P
0
L
1
E
0
1
S
E
P
E
E
R
Een winterkoninkje (vogeltje).
2. Hand Heerenveen.
berk
kies
boor
klei
inkt
valk
cent
fret
tien
3. Spaarne, Spar, ren, rasp, aap.
L Schaap, schaar.
L Mijn geheel noemt een stad In Zuid-
Amerika en wordt met 10 letters ge
schreven.
Een 9, 7, 2, 4, 5 is een vruchtje, dat in
het wild groeit
De 1, 10 is een rivier in Italië.
1,' 8, 5, is een verkorte jongensnaam,
9, 6, 3 betcekent vreeselijk.
7, 4, 6, 3 is het tegenovergestelde van
gewoon.
Een 3, 10, 9 is een zeedier.
Verborgen rivieren in het buitenland.
De kachel stond rood en de ruime zaal
was heel warm.
Wij zullen heel gaarne thee komen
drinken. (2)
Ik vind reinetten de lekkerste appels.
Wij herkenden Do nauwelijks, zóó was
zij veranderd.
Tante Mies kreeg erg heimwee op reis.
Met G lig ik in België, met L in Neder
land, met c ben ik een geldstukje,
met v een man en met K een gedeelte
van Engeland.
Kruisraadsel.
Op de beide kruisjeslijnen komt de
naam van een bloem,
X
X
X
X X X X x X X
X
X
X
lo rij een medeklinker.
2o een tijdsverloop.
3o een specerij.
4o 't gevraagde woord.
oo een deel van een gebouw.
6o schrijfgereedschap.
7o een medeklinker.
Acht letters brengen samen
Weer ied'ren winter feest.
Tc Houd daarom van den winter
Toch eig'lijk wel het meest.
Het feest geeft ons vaak vreugde,
Wij zingen menig lied.
Nu moet je 't woord maar raden.
Want heusch! meer zeg ik niet!
Ik ben het tegenovergestelde van klein
en als ik mijn middelmoot verlies,
word ik ccn hol in een berg. Iloe kan
dat?
Mijn eerste gebruik je op school, mijn
tweede is een altijd groene boom en
mijn geheel noemt een stad in Zuid-
Holland.
Een mannetje met puntmuts
En lange schoenen aan,
Woont in liet groote bosch en
Zijn vriend is steeds de maan!
't Komt voor in heel veel sprookjes.
Je kent dat baasje, niet?
Maar toch weet ik heol zeker,
Dat je hem daags nooit ziet!
(Nadruk verboden).
Beste Nichten en Neven,
Het is van de week voor Jullie een bof
geweest hè, dat de twee ijsbanen open zijn
geweest. Zoo geheel onverwacht schaatsen
rijden! Ik wed, dat jullie nu dubbel zoo
blij waren nu je zoo plotseling de schaat
sen moest gaan opzoeken, dan wanneer da
gen tevoren te verwachten was, dat je zou
kunnen gaan rijden. Wat is er een pret ge
weest op die ijsbaan en wat heb ik een
mooie Sint Nicolaas-cadeaux gezien! Prach
tige kleurige wollen dassen en mutsen,
mooie nieuwe schaatsen, aardige skisokjes,
een. Een mooie gelegenheid om die cadeaux
nu meteen te gaan gebruiken.
Maar... even vlug als de vorst gekomen
is, is zij ook weer verdwenen; den tweeden
middag was het al mis, lag het water al
weer op de baan. Maar ook dèt was geen
bezwaar: een paar natte beenen werden
met plezier opgeloopcn om maar te kunnen
rijden.
En nu? Nu hob ik gelezen dat jullie er
allen naar verlangd om in de Korstvacantie
te kunnen rijden! Het is te begrijpen, maar
nu het weer zoo mistig is geworden, vrees
ik. dat de vorst voorloopig wel zal uit
blijven! Dat jullie hierop direct zult zeg
gen: „Ik hoop maar dat oom Pim ongelijk
beeft", spreekt vanzelf.
Eerlijk gezegd hoop ik voor jullie ook,
dat ik ongelijk heb. Enfin, we zullen maar
kalm afwachten!
DE CORRESPONDENTIE.
P u 11 e k e. Bedankt voor je gift. Geluk
kig maar, dat je knie weer beter is; alleen
heb je net de jjspret er door gemist.
Onrust. Nou zeg, dan kun je voorloo
pig aardig wat lezen; boeken vind ik altijd
nuttige geschenken. Ja, de ijspret was van
okrten duur, maar ik heb wel eens gehoord,
dat alle ijs, wat je vóór Nieuwjaar krijgt,
toegift is. Er is dus nog kans op meer ijs!
Ben je nu weer heolemaal bij met je werk?
Cupido. Het was wel kort, maar jul
lie hebben toch al van het ijsvermaak kun
nen genieten. Het zal heusch wel een voor
proefje zijn geweest; we zullen dezen win
ter nog wel eens ijs krijgen, denk ik.
Grutto. Ja, aan je schuilnaam kan ik
werkelijk niet zien of je een nicht of een
noeft bent, maar nu zal ik er aan denken.
Vind je het erg, dat ik je voor een jon
gen heb aangezien?
Sneeuwklokje. Dat zijn prachtige en
nuttige cadeaux zeg; daar zul je lang van
kunnen profiteeren. Ik geloof, dat je wel
een uitzondering bant zeg, als je niet van
snoep houdt, óók niet van een stukje heer
lijke marseoein?
Poppenmoed-ertje. Die schoolfeest
jes zijn altijd'erg leuk; ik heb er ook wej
eens een meegemaakt,1 dat bijzonder aardig
was. Nou zeg. dié iSnt hoéft jou aardig
verwend; en wat een mooi postpapier! Als
is al die caudeaux zoo eens achter elkaar
voor me zie geschreven, kan ik daaruit
niet anders afleiden, dan dat je heel erg
zoet bont geweest. Ben jo dat het beele
jaar of alleen een paar weken vóór Sint
Nicolaas?
Bruinoog. Bedankt voor je gift. Ik
heb ook liever ijs dan sneeuw, maar dat
hebben wij nu eenmaal niet voor het kie
zen! Dan heb jij ccn extra-goede December
maand met die verjaardagen er nog bij.
Tijger kat. Ik ben geen lid van die
vereeniging, daar ik haast geen tijd heb
om te gaan rijden. Maar ik hoop toch de
zen winter nog eens op de schaats te ko
men, want ik ben een dolle liefhebber van
schaatsenrijden. De duifmerken en Van
Houtens bonnen zijn uitverkocht, zoodat ik
je daar niet aan kan helpen.
Cactus. Bedanks voor je gift. Ja, het
heeft wel even knap gevroren, maar het
ijs was weer gauw verdwenen ook! Je
hoopt zeker, net als ik, dat er nóg eens ijs
komt hè, en dan liefst wat langer dan het
er nu geweest is. Vond je de raadsels nu
werkelijk zoo lastig?
Winterkoninkje. Jij hebt over de
Sint-Nicolaas verrassingen dus niet te kla
gen. Wat zal jij met Kerstmis mooi zijn zeg,
met die mooie nieuwe zijden jurk.
Valk. Waren de raadsels nu werkelijk
zoo lastig, of heb je geen tijd gehad om
zc op te zoeken? Heb je ook nog kunnen
schaatsenrijden, of heb jo daar nog geen
gelegenheid voor gehad? Nog wel bedankt
voor je gift.
Gerbera. Bedankt voor je bonnen. Ja,
dat is jammer, dat je vorige week te laat
was, maar voor een enkele keer is dat
toch heusch niet zoo verschrikkelijk. Ik
zie wel, dat de Sint ook jou niet heeft ver
geten.
Tompoes. Bedankt voor je gift. De win
ter is weer even vlug vertrokken als hij
gekomen is! Hoe gaat het met de repeti
ties voor het Kerstrapport; komen er nogal
mooie cijfers onder te staan?
Koolwitje. Hoe is het gegaan met al
die repetities, heb je nogal succes gehad?
Wat heb jij een goede Sint Nicolaas gehad
zeg! Ik wist niet, dat. je zoo'n cactus-lief
hebster was; dan heb je zeker ook wel het
cactus album hè Ik wensch je veel succes
met je cactuskweekerij!
Storinvogeltjc. Ik zou 5)ijna ja-
loersch worden op al je mooie cadeaux,
als ik zelf ook niet zoo'n mooie Sint Nico
laas had gehad. Fijn zeg, dat je naar Vlis-
singen gaat; ik wensch je alvast een goede
reis en veel plezier!
C I y v i a. Aardige cadeaux heb je gekre
gen hoor. Hoo is het nu met de verkoud
heid; heeft de nieuwe wollen Jumper Je
weer beter gemaakt? Voorloopig heb ik nog
niet genoeg vetplantenbonnen om jullie er
allen een paar te geven.
Woelwatertje. Als je de oplossing
van het raadsel ziet, zul je er verbaasd
van staan, dat je voor tegenovergesteld geen
ander woord hebt kunnen vinden. Heb je
niet eens gehoord van het woord „tegen-
dcpl"?
Kemphaantje. Bedankt voor Je nieu
we raadsel; ik zal het bij gelegenheid plaat
sen. Neen, ik ben wel op de Ijsbaan De IJs
beer geweest, maar ik heb zelf niet gere
den. Dit is geen pretje zeg, als je met die
kou in een plas terecht komt.
Vetplant. Bedankt voor je gift. Dat
ls een heele lijst van cadeaux zeg; do Sint
heeft jou allerminst vergeten! Dan zul je
eerst wel vreemd hebben staan kijken, toen
je, pas uit Indië gekomen, op het ijs kwam
Wees maar niet bang hoor, je zult het nog
best leeren!
Tobias. Ik denk, dat de dooi jo even
zeer verrast heeft als de vorst. Als ik me
niet vergis, heb je 130 van die bonnen noo-
dig. Hoe is het met de repetities gegaan?
Had je geen tijd meer om de raadsels op te
lessen?
Papil Ion. Waar ben jij al dien tijd
geweest; ik heb je al enkele weken gemist.
Ik geloof toch zeker wel, dat je een half
uurtje zult kunnen vinden om een brief
je te schrijven. Jij hebt over den Sint ook
al niet te klagen met al die mooie en leuke
cadoaux.
Krullebol. Het spijt me dat Je weg
gaat. Ik zou dan nog maar eerst een poosje
goed zien hoe de raadsels worden opgelost,
dan kun je later altijd woer beginnen.
Huishoudstertje. Ja, na zoo'n ziek
te ben je maar zoo weer niet geheel beter!
Ik ben blij, dat de Sint ook jou goed be
dacht heeft, dan kunnen we beide tevre
den zijn. Nog wel bedankt voor je gift.
Tj i f t j a f. Bedankt voor je bonnen. Jam
mer, dat je het eerste raadsel niet geheel
hebt kunnen vinden. Neen, ik heb nog niet
gereden, maar ik hoop het dezen winter
nog wel te kunnen doen.
De oplossingen.
S
e T s
s t E e 1
schEdcI
tegeNdeel
STEENBERGEN
dennEboom
k w a R t j e
r e G e n
m E i
N
II
Waar een wil ls, is een weg met de.
woorden: wieg, wal6, ree, ni6, wei en An
nie.
De prens is deze week ten deel gevallen
aan Tompoes, die hem Maandag aan
ons bureau kan komen afhalen.
Nieuwe raadsels.
I.
(van Komphaantje)
X X X x x
X
X
X
X
X
X
OP de kruisjeslijnen komt de naam van
een plaats iu Overijsel.
Op de lc rij: het gevraagde woord.
Op de 2e rij: een plaats in Liimburg
Op de 3e rij: een plaats in Overijsel.
Op de 4e rij: een rivier in ons land,
Op de 5e rij: een zangnoot.
Op de 6o rij: een klinker.
II
Mijn geheel is een spreewoord, dat uie
5 woorden bestaat en met 25 letters wordt
geschreven.
12. 3. 8. 15. 25. is een verzrogcr.
1. 5. 24. is een boen.
fi. 13. 11. 4. is niet dapper.
li. 19. 10. 17. is een ontkenning.
22. 7. 11. 23. 17. 15. is iets, wat ieder gezien
heeft.
2. 8. 16. 24 vindt men bij bakkers.
ONZE RUILHANDEL.
Mej. B. W-B. wordt vriendelijk bedankt
voor haar boekenbons, kwatta-soldaatjes,
Hille's bonnen en sigarettenbons.
De onbekende, die me een paar Ver-
kade's bonnen zond, wordt eveneens be
dankt voor zijn gift
P u 11 e k e kan in ruil voor haar gift een
paar boekenbons en een glanzende film
foto komen halen.
Cupido kan een paar Hille's bonnen
halen.
Grutto kan een paar boekenbons ko
men halen.
Bruinoog kan een Vim-bon, een Sun-
lightbon, Hille's bonnen en een sigaretten
bon krijgen.
Tijgerkat kan een paar sigarettenbons
halen.
Cactus kan een cactusbon, een film
toto, Drosteplaatjes cn Bussinkplaatjes ko
men halen.
Micky Mouse kan in ruil voor haar
gift een paar karnemelkzeepplaatjes, Hille's
bonnen en Cactusbonnen komen halen.
Winterkoninkje kan een filmster
foto komen halen.
Kabouter kan in ruil voor zijn gift
een paar zeewateraquariumplaatjes, rood-
bandplaatjes en cactus bonnen krijgen.
Tom Mix kan in ruil voor zijn gift een
paar Hille's bonnen komen halen.
Volk kan een paar pelikaantjes, Sickesz-
punten, voetbalplaatjes en een filmfoto
komen halen.
Gerbera kan een filmsterfoto en een
Droste bon krijgen.
Tompoes kan een paar Van Nelle's
bonnen, boekenbons, Kwattasoldaatjes en
een Turmacbon komen halen.
Woelwater kan een filmfoto, Sickesz-
punten, een paar Kwattasoldaatjes, een
boekenbon en een sigaretten bon krijgen.
Vetplant kan een paar zeewateraqua
riumplaatjes, Cactus bonnen, Hille's bon
nen, boekenbons, een paar Kwattasoldaat-1
jes, benevens een Droste- cn een Dobbel-
manplaatje halen.
Huishoudstertje kan een filmfoto,
Sickeszpunten, een boekenbon en Van
Nelle's merken halen.
Tjiftjaf kan een paar Hille's bonnen
cn een boekenbon komen halen.
Het album voor de sigaretten doekjes is
na loting ten deel gevallen aan woelwa
tertje, die het Maandag kan komen ha
len.
De cactusbonnen zijn bijna op; wie helpt
me weer aan nieuwe voorraad?
Alle bonnen en plaatjes kunnen na Maan
dagmiddag 3 uur aan ons bureau worden
afgehaald.
OOM PIM.
EEN BIJNA VERGETEN EINDER-
SPEL.
J. H. Brinkgreve-Entrop schrijft in „Or.s
Eigen Tijdschrift" (uitgave fa. van Houten)
over een bijna vergeten kinderspel:
Op een autotocht door het zuidwesten
van de provincie Utrecht zagen we in Lo-
pikerkapel drie boerenmeisjes op een
stoepje aan den zijkant van een boerderij
bezig met bikkelen en wel met de echte
schapenkooten. Eenige dagen daarna moes
ten we in een speelgoedmagazijn inkoopen
doe en zie, daar lagen in een bakje een
heele verzameling koperen bikkels.
„Verkoopt u die nog wel eens?" was da
delijk mijn vraag aan de winkeljuffrouw.
Want daar mijn belangstelling altijd uit
gaat naar oude volksgebruiken, was ik
werkelijk benieuwd, of het bikkelspel, waar
aan wij als kinderen verslaafd waren en
dat ik reed3 als uitgestorven beschouwde,
weer bezig was om te herleven.
„Soms verkoopen wij nog wel eens een
stel bikkels met een gummi of hoornen bal
letje", vertelde do juffrouw, „de moeders
leeren 't aan haar kinderen. Maar de kin
deren leeren 't spel niet meer aan elkaar,
zooals dat vroeger ging".
Met de koperen bikkels en het wit hoor
nen balletje heb ik zelf ook het spel aan
m'n meisjes geleerd en op een regenachtl-
gen middag bikkelen we nog wel eens op
de huiskamertafel, waarvan het kleed afge
nomen is. Maar de rechte animo voor het
indertijd door ons zoo geliefde bikkelspel is
er niet meer. Het trekt de jeugd ook niet.
Wat ze de andere kinderen niet zien doen,
blijft hun vaak vreemd. Wat konden wij
soms heele vrije middagen staan bikkelen
op de houten keukentafel met een massief
gummiballetje, dat zoo fijn, dof stootte. We
noemden dat een „gasballetje", omdat we
vonden, dat 't naar gas rook. En bij onze
buren hadden ze voor de huisdeur een hard-
steenen stoepje van vier treden. Dat was
een eldorado om er te bikkelen met een
stuiter. Onze goedige buurman joeg de bik-
kelaarsters nooit weg, wèl moest hij vaak
vragen, wat ruimte te maken, als hij er uit
wou, want aan beide zijden zaten en ston
den de speelsters. De blauwe stoepen van
de heerenhuizen hadden gewoonlijk veel af
trek bij de bikkelaarsters, onafgebroken
klonk 't getik van den stuiter en heel vaak
werden de kinderen weggejaagd, om een
poosje later weer stilletjes terug te komen.
Geen meisje, of ze had in haar zak een
bikkelspel, 't liefst een koperen, want daar
van stonden de bikkels het stevigst. Maar
de koperen stellen waren duur, gewoonlijk
moest men zich vergenoegen met looden
bikkels, op dezelfde manier gegoten als tin
nen soldaten. Die bikkels waren aan de
snoeptafels te krijgen voor 1 cent per stuk.
Want vaak verloer je een van Je bikkels
en moest je je spel aanvullen. Die looden
bikkels stonden echter niet prettig, één van
de kanten, do standers, vertoonde den rib-
bol van 't gieten, was ook erg smal, met
liet gevolg, dat de koot op dat vlak ge
woonlijk omtuimelde, 't Prachtigst vonden
we een spel van echte schapenkooten. Die
gingen we halen bij een schapenslachtcr
in de buurt. Gewoonlijk lagen daar éen of
twee stel bikkelkooten uitgestald. Van ieder
schaap kreeg hij twee kooten; die zijn het
nielbeen van de achterpooten en zitten daar,
wat wij de knie zouden noemen, maar die
buigt dan in de achterpooten naar achte
ren. Toch was het moeilijk bikkelen met die
groote kooten: kleine meisjes konden 't heel
niet. Want je hand moest al vrij goot wezen
om de vier kooten te zamen te kunnen oir.r
atten. Maar toch lukte 't je nog wel eens
om van wat jeugdiger dieren kleinere bee-,
ncn kooten te krijgen.
We waren werkelijk verslaafd aan het
bikkelspel. Dit moge blijken uit het feit,
dat we eens een zomervacantie doorbrach
ten bij nichtjes in Kampen, waar we met
z'n vieren eiken dag weer in den tuin ston
den to bikkelen aan een groen houten tuin
tafel.
De schapenkoot heeft vier zijden, die in
verschillende streken van ons land afwij
kende namen dragen. Wij in Utrecht noem
den die vier kanten ruggen, gaatjes, staan
ders, essels. In de Zaanstreek sprak men
an rugger, putter, staander en ster of
essie, in Limburg van ruggel, kuilder, steun
der, esse, in Friesland van balts je, ga tiert,
standerke, eske, enz.
Zooals we reeds gezegd hebben werd het
spel gespeeld met een buil of "stuiter. En
iedere handeling moest worden uitgevoerd
tusschcn het opgooien van den bal en het
opvangen, nadat deze op de tafel of stoep
geslooten had. Af was men als men mis-
ving, als de bal op de bikkels stootte of
naast de tafel terecht kwam. Wie af was
moest weer beginnen aan het spel, waar
hij de laatste maal was blijven steken.
Voor wie z'n geheugen nog eens wil op-
frisschen, laat ik het spel volgen, zooals we
het in Utrecht deden. Het eerst* spel speel
den we met de ruggetjes boven, dan volgde
gaatjes, dan staanders, dan essels.
(Slot volgt)'.
