Cognac Vieux XXX
J. A. Schoterman Zn.
DE R.K. STAATSPARTIJ
EN Prof. Dr. J. A. VERAART
NIEUW PARIJS
UITVERKOOP BIJ NIEUWKERK
per flesck f 3,85
BIJKANTOOR
Amersfoortsch Dagblad
SOESTERWEG 107
INZAMELING VAN HUISVUIL
Algemeene richtlijnen
KERSTGESCHENKEN
TAFELVERSIERING
LANGESTRAAT 35
RELLETJES IN DE JORDAAN
Politie schiet in de lucht
Eiken schuiftafels vanaf f 10.60
Rooktafel met koper blad extra zwaar f 4.90
A. H. VAN NIEUWKERK N.V. TELEF. 543 AMERSFOORT
K. BEEKSTRAAT 6 BEEKENST.LAAN 10
HUMORHOEKJE
Utr. straat 17
Wijnhandel
Gevestigd 1878
Telefoon 145
Prof. Dr. J. A. Veraart over zijn treden uit de R.K.
Staatspartij; geen eigen partij in oprichting; getracht
wordt alle afgescheiden groepen van de staatspartij
te vereenigen.
Naar aanleiding van de dezer dagen door
prof. Dr. J. A. Veraart voor de democra
tischo studie-club van do R.K. kicsverccni
ging, rijkskieskring 's-Gravcnhagc afgclcg
de verklaring, volgeps welke hij zich ge
dwongen zag uit de R.K. staatspartij te
treden, hebben we een onderhoud met hem
gehad, waarin we don professor o.a. ver
zochten zijn verklaring, die niet alleen in
R.K. kringen opzien heeft gebaard, nader
te motiveëren en een en ander over zijn
politieke plannen mede te deelen.
Professor Veraart leidde zijn inededcc-
lingen over den thans geschapen toestand
in met een herinnering aan, als we hel
7.00 mogen noemen, zijn politieke verlodcn,
in het bijzonder aan de Michael-bcweging.
„Deze beweging, niet te scheiden van mijn
dezer dagen genomen besluit, is door vc
len misverstaan,'' zei dc professor. „Zelfs
nu nog wordt zc niet volkomen begrepen
De Michael-beweging heeft nooit tot doel
gehad een afscheiding van do R.K. staats
partij te bewerkstelligen, doch zo is alleen
in het leven geroepen om de partij te her
vormen in democratischcn geest, en om te
v erkrijgen, dat de R.K. staatspartij do groo-
io vraagstukken van dezen tijd niet lan
ger buiten behandeling zou houden. Theo
retisch is de beweging geslaagd, hetgeen
kan worden afgeleid uit do oprichting van
studie-clubs, door 'vorming van den partij
raad enz.; doch practisch heoft zc vooral
door het toedoen van de leiding, die de
grootc politiek uit dc partij coute quo coute
wilde weron, en die alle groote vraagstuk
ken als dc publiek-rcchtelijke bedrijfsor
ganisatie, een grondige behandeling van
de militaire kwestie, de coalitie, buiten' dc
besprekingen van den partij-raad hield,
niet aan het doel beantwoord. Deze poli
tiek van dc R.K. staatspartij heeft tot tal
van niet zeer ie waardeoren daden bijge
dragen. Zoo b.v. tot de vorming van het
coalitie-kabinet in 1925 onder leiding van
CoUjn, hoewel van te voren inocst worden
aangenomen, dat Colijn over de gezants
schaps-kwestic bij den Paus zpu struikc
len, tot het ontstaan van het conservatieve
xtra parlementair kabinet, Dc Geer. dat
den katholieken tal van zeer pijnlijke mo
menten heeft bezorgd, en tenslotte tot het
extra-parlementair kabinet Ruijs van 1929,
bij an elks samenstelling meer gelet is op
completcoring van een getal dan op den
eisch, dat het ministerschap de bekroning
van een staatkundige loopbaan moet zijn
Dat dit zich gewroken heeft is van zoo'n
algemeene bekendheid, dat ik er niet over
behoef uit te weiden. Ik wil slechts wijzen
pp het ontbroken van ieder inzicht van re-
geeringswego en ook van de Kamer om tot
belangrijke vermindering van de crisis
werkloosheid te geraken. Hoewel alle eco
nomisten van eenigo beteokenis in ons
land het erover ecos zijn, dat verzachting
van do crisis kan worden verkregen door
op groote schaal werkgelegenheid tc schep
pen, vindt deze opvatting geen weerklank;
ook niet in dc R.K. Staatspartij, voor wel
ke dc werkloosheid door den omvang van
haren aanhang, uiteraard urgent is. Men
zou mogen verwachten, dat de werkloos
heid in dezen lijd voor dc R.K. staatspartij,
voor den partij-Raad het vraagstuk zou
zijn, doch in de vergadering van den Raad
van 25 Nov. j.l. is geen' enkele beslissing
daaromtrent genomen. Men heeft wel tc
verslaan gegeven van de groote zaak waar
óm het hier gaat niets te begrijpen. Even
min van hot gevaar, dat schuilt in deflatie,
in ons nationaal tekort aan ruilmiddelen,
hetwelk ondanks het verzet van de mach
tige Amsterdamschc geldmarkt, zoo spoe
dig mogelijk dient tc worden weggewerkt.
In den jongsten partij-raad van de R.K.
staatspartij zijn deze twee belangrijke
kwesties als niet belangrijk terzijde ge
schoven. Toch zou ik misschien daardoor
niet uit de partij zijn getreden; de oorzaak
van mijn uittreden moet vooral gezocht
worden in den geest, die van de gansche
bijeenkomst uitging, dc geest van berusting
bij den geweldigen volksnood en van on-
wacht tot ingrijpendo concrete regelingen.
„Bedankten, nadat u zich terugtrok* an
deren voor de partij?"
..Zeer velen. Ik mag wel zeggen, naast
vele arbeiders en middenstanders, een
groot aantal jonge intellectueelen, die er
genoeg van hebben, dat de partij de groote
vraagstukken van dezen tijd uit den weg
gaat inplaats van ze aan te pakken. Uit
alle deelen des lands hebben mij betuigin
gen van sympathie bereikt, ook van be
kende mannen.
„En wat gaat thans gebeuren, profes
sor?", vroegen we. „Is thans de partij Ver-
tart in oprichting?"
„Geen denken aan", luidde het antwoord.
„Het eenigo, dat mij momenteel bezig
houdt is het onderzoek of de verspreide
democratische elementen onder de katho
lieken geneigd zijn zich tot een sterk een
heidsfront te vereenigen, of zij bereid zijn
itfrwille van do eenheid enkele gapingen
lusschcn hen te overbruggen, of zij voor
het grootc geheel zoo noodig iets van zich
zelve, ten offer willen brengen. Ik laat
hierop onmiddellijk volgen, dat ik onder
geen'beding een zetel in de Kamer zal aan
vaarden. Dit ter voorkoming van een vr
voor de hand liggend misverstand."
..Het ligt niet in onze bedoeling het zoo-
veelsto politieke partijtje te stichten", ver
volgde de lieer Veraart na een koi;te pauze.
„We willen bij do verkiezing geen stem
men verknoeien en daardoor feitelijk dc
groote partijen steunen, doch wij willen
trachten om dc R.K. democratische elemen
ten samen te voegen, teneinde als ccnhoid
naar buiten te kunnen treden. Zooals ge
zc-gd heeft het onderzoek daarnaar plaats.
In liet begin van Januari zal het resultaat
hekend worden en zal vast komen te staan
of ik in politiekcn zin in het niet verdwijn
of niot. Mijn poging kan beschouwd wor
den als een roeping, doch ik ben niet voor
nemons als Don Quichotte nog eens tegen
windmolens te gaan vechten.''
..Acht. u den tijd voor vore enig ing ch
R.K. democraten gekomen
„M.i. is dc tijd daarvoor nooit zoo gun
stisr geweest als nu. Het gist en borrelt in
dc R.K. staatspartij, waarover men in alle
kringen het tegendeel vaif waardecrend
hoort spreken. Hoe- anders oordeelt, men
b.v. over het Centrum in Duitschland, dat
den geest van dezen lijd verstaan heeft."
„Zal de geestelijke overheid zich niet te
gen de beweging kanten?"
„Zij kan toch geen bezwaren hebben
gen dc poging gescheiden doelen fhieron
der zijn ook begrepen, dc reeds tien jaren
bestaande en door de. R.K. staatspartij er
kende R K. Volkspartij -en 'dc sinds- gerui
men tijd meel gróatë '-energie vechtende
R.K. Arbeiderspartij) samen te brengen. D>
gccstclijkboid zal .begrijpen, dat hei niet
meer aangaat, nu reeds heclc parochies
door het gehcclc land tot de Volkspartij cn
tot de Arbeiderspartij bchporen, steun te
gcyeri aan slechts één partij."
„Kr staan dus grootc dingen tc gebeu
ren
„Misschien kunnen er groote dingen
beuren", verbeterde do heer Veraart.
„De crisis in het politieke leytjn dor Ka
tholieken is nóóit zoo belangrijk geweest
als thans,, en die belangrijkheid kan 'door
hot feit, dat nu, een intellectueel deel der
katholieken d'* bestaande afscheiding gaat
versterken, slechts verhoogd worden."
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij K. D. is aan Ch. L. Lodcr, op zijn ver
zoek met. ingang van 1 April 1933 eervol
ontslag verleend uit zijn betrekking van
notaris tc 's-Gravcnhage.
Bij K. B. js aan Jhr. V II. P. Iv. van
Suchteicn van dc 'Haarc op zijn verzoek ge
rokend van 1 November 1932 eervol ontslag
verleend als lid van den Voogdijraad Am
sterdam II, onder dankbetuiging voor de als
zoodanig bewezen diensten.
Bij K. B. is benoemd tot officier in de
orde van Oranje-Nassau dc luitenant-kolo
nel dei- infanterie van het leger in Ned.
Indie, F. A. Palm. lid van de commissie
voor het militair straf-, tucht- en strafpro
cesrecht, met bepaling, dat liet versiersel
der orde zal zijn met de zwaarden.
Bij K. B. is toegekend 'de zilveren ecro
rnedaillo der Oranje-Nassauorde aan P. D.
Lindenhof, expeditiebaas hij dc firma Hulst
kamp en Zoon en Moliju te Rotterdam.
BRAND IN STROOCARTONFABRIEK.
Nieuwe P e k e 1 a, 21 Dec. Heden is
door tot nu toe onbekende oorzaak brand
uitgebroken in den voorraad stroo, welke
was opgeslagen in de nabijheid van de
Flessingsfabriek te Nieuwe Pekcla. De ge
heele stroovoorraad, welke toebehoorde
aan de N.V. Stroo Cartonfabrick v.h. E.
Free cn Co. werd een prooi der vlammen.
Geeft daar uw Keitje
of Advertentie op
Zonder prijsverhoofcing
ABONNEMENTSPRIJS
17'/: CENT PER WEEK
EENIGST DAGBLAD
Meest actueel blad ter plaatse
Rapport uit de Ned. Vereen,
van Reinigingsdirecteuren
Namens de Nedcrlandsche Verecniging
van Reinigingsdirecteuren werd ons tocgc
zonden een cxcplaar van hot „Rapport in
zake het vraagstuk der inzameling van het
huisvuil", uitgebracht door eenigo loden
dier verecniging.
In een inleidend overzicht tot dit rapport
wordt er op gewezen hoe sinds de jaren
1870—1880 door dc ontwikkeling der hulp
middelen dc Reinigingsdiensten der steden
geleidelijk een algehcele metamorphose on
dergingen, welke met de daling der kosten
van auto-exploitatie: en dc verbetering en
daardoor goedkoopor wordende exploitatie
der werktuigen zal leiden tot een steeds
verdere doorvoering der meohaniscëriiH
„Dcz'c ontwikkeling, welke slechts moge
lijk was door de nauwe samenwerking van
Overheidsdienst met fabrikant, waarborgt
- aldus wordt in dit voorwoord gezegd
dat wij op het gebied der stadsreiniging
met vaste schreden krachtig voorwaarts
gaan. Nu dc weg is gebaand om tot stecd
betere hygiënische cn economische werk
wijzen tc komen, heeft men zich in don
kring der Nedcrlandsche Reinigingsdiensten
afgevraagd of men parallel aan dit streven
naar steeds betere i cinigingsrncthoden,
niet levens zal moeien gaan uitzien naar
middelen om tot liet voorkomen van ver
onlreiniging te geraken, kortom of men
gezien dc voortdurend sterk toenemende
straatvcvontreiniging, gecti maatregelen
moet gaan treffen lot bestrijding van dit
ernstige euvel.
Dit denkbeeld, geuit cn nader ontwikkeld
in hei Februari-nummer van 1928 van het
„Technisch maandblad voor Gemeonteroini
ging. Vervoerwezen cn Ontsmetting" heeft
le 'Verecniging van Directeuren van Rei
nigingsdiensten in benige jaarvergaderingen
een punt van uitvoerige bespreking uiige
maakt met gevolg, dat op voorstel van hot
Bestuur een tweetal Commissies word be
nocnicl, welko in samenwerking met he
Bestuur oen rapport over deze materie zou
oen uitbrengen.
De eerste Commissie, bestaande uit dc
iieeten A. M. Noppen Amsterdam (Voorzit
lei-), A. van DricK-Haarlem en E. Woud
stra, Enschede, zoü zich bcpalcu tot de
maatregelen tegen straatverontrciniging
door .de plaatsing0 van papierkorven, terwijl
dc tweede commissie, bestaande uit do hoe
ren V; de Groot, dén Ilaag (voorzitter), P
dc Graaf f, Dordrecht oh -U IE dc Jong, Lol
don dc maatregelen tegen straatvorontrei
higingteirgfevólgcn''wan den vuilafv'oor- uit
de woningen -in sfüdrc zon nemen.
Het rapport der' eersta Commissie
chcen alreeds in het Octobornummcr 1030
van hei „Technisch maandblad voor Ge
meenterciniging. Vervoerwezen cn. Ont
smetting", terwijl hot rapport der 'tweedo
Commissie hierbij door het Bestuur met dit
voorwoord wordt' ingeleid.
In dit rapport worden uitvoerig .behan
deld dc vcrschillohdó methoden, waarop
liet huisvuil in verschillende landen door
do burgerij pleegt to worden aangeboden
ch waarbij richtlijnen worden gegeven, wel
ko wijzen volgens 'dc mödei-he begrippen
van hygiëne aanbeveling verdienen. "B
deze studio is hof zoo nauwe vorband, dat
bestaat lusschcn dc wijze waarop rle afval
stoffen door de burgerij moet worden afge
geven cn het type vervoermiddel terecht
zeer op den voorgrond getreden.
Aan dit zeer gedocumenteerde on met
tal van illustraties toegelichte rapport is
een grondige studie voorafgegaan, waartoe
dc Commissie eenigo studiereizen in bin
nen- en buitenland heeft gemaakt.
Na een zóó uitgebreid overzicht tc' heb
ben gegeven van de in het buitenland toe
gepaitc systemen en typen van ketels,-om
mers en wagens, van hun toepassing, van
hun vóór- cn nadoelen, van de plaatselijke
verhoudingen waarin zij dienen, kortom
van al wat op dit gebied gekend moet
worden, dat reeds hierin voor iedere eigen
verhouding een aanwijzing zou kunnen
worden gevonden, wil de commissie toch
trachten cenigc richting 'o. geven aan de
studie welke voor iedere stad in het bijzon
der zal moeten worden gemaakt.
Het moge dan duidelijk zijn geworden --
zoo zegt. zij dut het vraagstuk van de
verbetering dér huisvuil-inzameling meer
ingewikkeld is dan het oppervlakkig
schijnt, voornamelijk omdat de verhoudin
gen om zoo to zoggen in iedere stad an
ders zijn.
Indien de commissie zich derhalve be
paalt tot het aangeven van algemeene lij
non, mag zij toch niet nalaten to wijzen
op dc grootc lijn, welke in dit vraagstuk
moet worden gezien, n.h op het feit, dat
het hier betreft ceri uit verschillende doe
len saamgeèteld hygiënisch transport-
raagstuk van zeer bijzonderen aard en
betcckenis, waarvan do consequenties van
hot ccnc deel die der andere deelen bo-
hoerschen en welke noodzaken dc verschil
lende factoren in onderling verband te be
zien.
Bij het ter hand nemen van dit vraag
stuk zal iiet in de eerste plaats noodig zijn,
dat men zich rekenschap geeft van dc na
volgende factoren:
le. of de woonverhoudingen zich leonen
tot het gebruik vaii ketels, dan wol dat
een emmersysteem aangewezen zal zijn,
een en ander mede te bezien in verband
mot het belang ora in ieder geval een goe
den vuilnisemmer binnenshuis te gebrui
ken;
2e. indien de woonverhoudingen zich lee-
nen tot het gebruik van ketels, of dan het
isselstelsel, dan wel het direcle-lodigings-
systoem zal worden toegepast;
3e. hoeveel malen per week het huisvuil
bij de bepaalde werkwijzen zal moeten
orden opgehaald, zulks in verband met
clcn aan het vaatwerk te geven inhoud^
4 c. welke dc hoeveelheid huisvuil is die
dagelijks ten vervoer wordt aangeboden cn
de afstand, waarover die moet worden ver
voord
5e. op welke wijze gehandeld zal worden
ten aanzien van grof afval, dat in ketels cn
emmers niet kan worden geborgen;
6e. welke da gevolgen van een nieuw
ophaalsysiecm zullen zijn voor het aanwe
zige materieel;
7e. welke wegen het best leiden tot ver
schaffing van liet vaatwerk rechtstreeks
door uc gemeente;
Sc. welke verordeningen tot stand zullen
moeten komen als waarborg voor een goe
de functioneering van het nieuwe systeem;
9e. op welke wijze dc kosten van invoe
ring van een nieuw ophaulsystcem zullen
worden bestreden, t.w. uit rlc gemeentekas,
clan wel uit een vergoeding van de zijde
van de eigenaars of gebruikers;
10e. welke invloed een nieuw ophaal-
systeem zul hebben op dc exploitatiekosten
van den reinigingsdienst.
De. bovengenoemde punten worden hier
na nog elk afzonderlijk' toegelicht.
NED. HERV. GEM. TE NAARDEN.
Rcchlschc meerderheid in het
lciescolloge.
Twee weken geleden is hij dc verkiezing
van zeven leden voor liet kiescollege der
Ncd. Herv. Gemeente te Naardcn slechts
een lid gekozen; voor dc zes overige plaat
sen was een herstemming noodig. Bij de
gehouden herstemming zijn thans, naar
„De Standaard" meldt, ook de zes andere
candidaten van de rechtzinnige lijst geko
zen, met 3-13 tot.33$ stemmen. Op dc lijst
der vrijzinnigen worden 322 tot 315 stem
men uitgebracht. Benige voorkeurstemmen
op beide lijsten veroorzaakten dc ongelijke
cijfers. Van dc 711 stemgerechtigde leden
hebben or 66S gestemd., (Ildbl.)
PRINS HENDRIK TE ROTTERDAM.
Bezoek aan het liuis der A.M.V.J
Dinsdagmiddag hoeft Prins Hendrik, ver
gezeld van jhr. La man Trip, oen bezoek
gebracht aan het huis der A.M.V.J. voor
de door'do crisis getroffenen aan de Ca
bindstraat' tc Rotterdam.
Ter ontvangst waren aanwezig'dc huar^e
moester, mr. P. Drooglcever l'ortuyn, rhr
F. M. G van Walsuni, directeur van
Ma a is eb: Hulpbetoon, de'lieer W. van
Vliet, directeur dei- A.M.V.J,, mr. F. J. Bre
vet, do heer F. Buffart, secretaris voor liet
crisiswerk der' A.M.V.J. tc Rotterdam, en
dr. F. K. O. James, voorzit tor van de cen
trale commissie voor jongere werkeloozon
Na een rondgang door het gebouw, waar
bij dc Prins zich van alles op de hoogte
stelde, werd de thee gebruikt in dc groote
eetzaal. Bij zijn vertrek uitte dc Prins zijn
goede wcnschen voor het werk, dc hoop
uitsprekend, dat hot huis spoedig overbo
dig zal zijn
HET DREIGEND CONFLICT BIJ PALTHE
Inzake het dreigend conflict bij dc Alme
loschc ververij en chemische wasschcrij N'
V. Pal the te Almelo hci>f-t de rijk&bemidclc
laar vergaderd me» partijen en aan het
einde van de bijeenkomst heeft de directie
een uiiest voorstel gedaan, waarop de or
ganisaties 'uiterlijk Vrijdagochtend zullen:
antwoorden.
Demonstraties voor meer uitkeerin
gen door Maatsch. Steun
Amsterdam, 21 Dcc. Den gebeden
middag is liet in den Jordaan onrustig ge
weest, doordat cenige honderden mannen
cn vrouwen demonstraties hielden \oor
meer uitkeeringen door Maatschappelijkcii
Steun, üp dc Palmgracht, in dc Wester
straat cn in de Bloemstrnat moest cic pon
tic enkele malen krachtig optreden, waar
bij borden in beslag zijn genomen. Tegen
een uur of vier is een groote groep van 309
k 400 rnan naar het Haarlemmerplein ge
trokken, waar zij -floor de politic inct sabel
en gummistok uiteen gejaagd zijn. Ken
aantal van de bcloogers begaf zich naar de
Vinkenstraat, waar zij bij een bouwwerf
steenen weghaalden om daarmee de poli
tiemannen te bekogelen. Do ruiters van do
aanwezige politiemacht trokken daarop
den revolver en lostcp cenigc schoten in
dc lucht, met het gevolg, dat dc menigte
naar alle kanten uiteen stoof. Incidenten
van ernstigen aard hebben zich overigens
niet voorgedaan. Dc ambtenaren van het
gebouw van Maatschappelijkcn Steun in
de 'Schicmanstraat zijn onder politiegelcide
naar huis gebracht.
DE NIEUWE MARKTHALLEN TE
AMSTERDAM.
Groote tentoonstelling in 193L
Amsterdam, 22 Dcc. Naar wij Verne
men ligt het in het voornemen om. vooraf
gaande aan dc opening van het in aanbouw
zijnde markthallcncomplcx in de hoofd
stad, op het marktterrein een groote ten
toonstelling te houden van die producten,
voor het verhandelen waarvan de markt
wordt gebouwd; n.l. aardappelen, fruit,
groenten, bloemen, wild, eieren, boter, kaas
cn conserven. Zooals dc zakcil thans staan
kan deze tentoonstelling in September 1934
verwacht worden.
BOERDERIJ AFGEBRAND.
10 koeien omgekomen.
Heer 'c n v e h, 21 Dcc. Door onbeken
de oorzaak js in den afgbloopen nacht om
ongeveer twee uur tie boerderij, bewoond
door den lieer A. Sijtsma, te Jubbcga tot
den grond tóe afgebrand. Het vuur -greep
zoo snel óm zich heen dat do bewoners
die in huil 'slaap verrast'werden door cle
aiiicif cch acilig heenkomen moesten zoe
ken. Tièri koeien kwamen in de vlammen
om, terwijl ook de inboedel en de invónta-
is verloren gingen. Dc schade wordt door
verzekering gedekt.
KERSTGRATIFICATIE AAN
MIJNWERKERS.
Heerlen. Door de directie vail do
Staatsmijnen, de Oranjo-Naesau Mijnen, de
mijn Laura en Dc Verecniging, is aan dc
contact-commissie voor het mijnbedrijf
modegodeeld, dat zij hebben besloten aan
clkcn' arbeider, die 25 Dec. n.s. in dienst is
cn den leeftijd van 18 jaar heeft bereikt,
oen Kerstgratificatie uit tc koeren, welk
bedrag voor de gehuwde arbeiders zal wor
den verhoogd met 1 gulden voor ieder
kind, waarvoor gezinstoeslag wordt geno
ten. De arbeiders die op dien dag den leef
tijd van IS jaar nog niet hebben bereikt,
ontvangen een uitkecring van ƒ2.
V. t\V-
Jongmensch (erg onder de bekoring): „Neemt u me
niet kwalijk, maar mag ik. u met uw bagage helpen
Jonge dame: .O. als 't u blieft, als u zoo vriendelijk
zoudt willen zijn, het naar den uitgang te brengen
mijn man wacht me op, maar hij houdt er niet van, geld
aan perronkaartjes to verspillen." (Humorist).
