„DE WIT SIERKUNST 20% KORTING offreert met de KERSTDAGEN 95 ct. p. M. 130 ct. p.M. BIJ LAATSTE BERICHTEN Kunnen wij UIT DE WERELD VAN HET KLEINE HARTVELT KWARTET DE MODERNE AFFICHE KUNST V-»-***•*n in haar geheel nieuw gerestaureerde EETZAAL Menu a Fl 2.50 Menu a Fl 4. ^il- Hors d'oeuvre varlé a la royale Consommé de volaillc OU Potagc tortue d Pcrles dc Zélandc Homard frais Caviar d Consommé de volaillc OU Potagc tortue Champions sur toast Filets de sole u la Dleppoisc Truitcs du lac beurrc battuc d Dlndonneau roti pommes frites - compötc fine Escaloppcs de ris de veau a la Pharmc Points d'asperges Roti de chrevreull sauce Plrrigord Purée de marrons Prclsselbeeren d Ananas refraichie Pouding Noël Patée de fols gras toast Melba Pouding Noël Fromagc d Fruit Glücc ananas refraichie Frotnage - Fruits - Dessert Uw andere bestellingen, zoowel voor dc Kerstdagen, als Oud- en Nieuwjaars- Telefoon 22 dag worden gaarne spoedig ingewacht Telefoon 22 L 3 floroleum balatum stragula vloerzeil inlaid vakkundig gelegd. LANGESTRAAT 63 TEL. NOODLOTTIGE BRAND IN JAPAN. Tokio, 23 Dec. (V.D.). Te Fukugawa in tic Japanschc provincie Suo brak een groo te brand uit, waarbij voor zoover tot nog toe kon worden nagegaan, 1G personen in de vlammen omkwamen, terwijl nog ruim 30 personen worden vermist en 4 anderen zwaar werden gewond. Dc brand is nog steeds niet geheel gebluscht. Hot reddings werk in de wijk, waar de brand uitbrak, ten warnest van nauwe straatjes, is zeer lastig. Een groot aantal huizen is door hot vuur vernield. NOODLOTTIG VERZUIL VAN EEN SPOORWEGWACLlTER. Dedemsvaart, 23 December. Doordat de overwegwachter om tot nu toe onbeken de redenen had verzuimd den spoorovcr- gang nabij de spoorbrug over de Dedems vaart tusschen Hulst en Lichtmis, te slui ten heeft op dezen overweg hedenmorgen om half 9 een ernstig ongeval plaats gehad waarbij twee personen om het leven zijn gekomen. Toen de sneltrein van Groningen die om 8.43 uur te Zwolle moe/st aankomen met een vaart van tusschen 70 en 80 K M. per uur den overweg passeerde, bevond zich .luist midden op den spoorweg een met 23 varkens geladen vrachtauto. Het voertuig werd te laat door den machinist van de trein opgemerkt en in volle vaart gegrepen. De overweg ligt ten Noorden van het Ka naal en toen de trein ongeveer 250 M. ver der over de brug tot stilstand was gebracht vond men aan de Zuidzijde van het Kanaal de overblijfselen tan de totaal vernielde auto, dc lijken van dc 2 slachtoffers en de overblijfselen van ruim 20 eveneens om het leven gekomen varkens. Het gebeurde bood een vrecselijken aanblik. De beide slachtoffers bleken te zijn dc 44- jarigc veehandelaar G. J. Timpman en zijn ongeveer 20-jarigo knecht Kooiker, beiden uit Luiten aan dc Dedemsvaart. Zij waren met de varkens op weg naar het station De demsvaart om ze daar te verladen. Beide slachtoffers, wier lijken vreesclijk waren verminkt, moeten op slag zijn ge dood. Dc lijken van dc slachtoffers zijn op last van den officier van justitie te Zwolle in beslag genomen. Dc spoorwegwachter, die liet verzuim heeft gepleegd is onmid dellijk buiten dienst gesteld. Hem is door dc marechaussee reeds een voorloopig ver hoor afgenomen. ROOVERS TEGEN SMOKKELAARS. Donderdag zijn vier gewapende mannen binnengedrongen in de woning van den grenswinkelier Igelegen aan den Luiter- weg te Yenlo. Zij bedreigden een tweetal zich In de kamer bevindende smokkelaars, die voor het vertrek naar de grens gereed waren en bonden hen met touwen vast. Op bet srneeken der smokkelaars lieten de roo- vers hen los, waarop zij hun slachtoffers naar de grens brachten. De aangevallenen slaagden er in, de gemeentepolitie tc waar schuwen. Aangezien de roovers inmiddels waarschijnlijk reeds over de Duitsche grens waren verdwenen, heeft het onderzoek tot dusver geen resultaten opgeleverd. UTRECHTSCHEWEG ALLE VOORRADIGE WINTERSTOFFEN MET WEEFWERK EN HANDWERKEN TEGEN SPECIALE PRIJZEN KON. NED. JACHTVEREENIGING. Siipjacht in de omgeving onzer Gemeente. Gisteren werd door de K.N.J.Y. wederom een siipjacht georganiseerd in dc omgeving onzer gemeente en \ycl o\ er terreinen, wel ke, voor zoover ons bekend tot nog toe terra incognita voor de vereeniging waren. Dat zulks als een bijzonderheid vermeld dient tc worden moge niet-ingewijden vreemd toeschijnen, een feit is, dat in den loop der jaren een aantal jachten rondom Amersfoort werden gereden, welke men tel- kenjare opnieuw op de jacht-agenda kon terugvinden. Wc denken hierbij o.a. aan de slipiachten Aan Pijnenburg, Hamers- veld, .Soest, Hoogeland e.a. Hoezeer onze omstreken een gunstige gelegenheid bieden om het jachtrijden achter honden te beoefe nen, zoo moeten de hiervoor te bestem men terreinen aan allerhande eischen vol doen, welke dc keuze toch vrij beperkt ma lton. Het is daarom een groote verdienste van den jachtmeester Jhr. Schorer, dat hij er in slaagde een geheel nieuwe parcours tc ontdekken. Hij vond dit in een uitgebreid complex hoog-ge'.egJn weilanden in dc nabijheid van halte Terschuur van den Oostcr-Spoorweg. Uitgangspunt van deze jacht was de boerderij Westcrvcld, gelegen onmiddellijk ten Zuiden \an dezen spoor weg. Dank zij dc groote medewerking van dc leden der familie Schuld, welke deze boerderij bewonen, werd over de omgelegen weilanden een parcours verkend en uitge vlagd, dat voor het rijden van een mooie, sportieve jacht uitnemend geschikt bleek. De faire, veerkrachtige bodem dezer wei degronden, stelde dc paarden in staat een flinke snelheid tc ontwikkelen, welke wel noodig was om de honden in hun snelle pace te kunnen volgen. Liefhebbers van springen konden hun hart ophalen, want de talloozc perceel-afscheidingen, in'den vorm van slooten, hekken en wallen, gaven hun telkens hindernissen, en dikwijls heel be hoorlijke, te overwinnen. Weigeren en val partijen bleven daarbij niet uit en slechts enkele ruiters mochten er in slagen, de meute op den voet te blijven volgen. Aan de jacht werd door een 20-tal ruiters en amazones deelgenomen. Hieronder na tuurlijk vele officieren uit ons garnizoen, waarvan wij onzen Divisie-commandant, Gcneraal-majoor Winkelman, niet onver meld mogen laten. Van de dames, die voor haar prestatie alle hulde verdienen, noe men wij Mevr. v. Reede-v. d. Goes, Mevr. v. Heerdt-Kolff en Mcjuffr. Verschure, welke laatste met haar paard speciaal voor de jacht uit Rotterdam was overgekomen. Zeer gewaardeerd werd de deelname van ccn aantal loden der landelijke rij vereeni ging „De Schaffelaar" uit Barneveld, waar onder zich ook enkele amazones bevonden. Ongetwijfeld zullen zij met deze. voor hen nieuwe tak der ruitersport, met het meeste genoegen hebben kennis gemaakt. Dat de jacht van Terschuur zich een blij vende plaats op de agenda der K.N.J.V. heeft veroverd, is voor ons een uitgemaakte zaak. Onze weerkundige medewerker schrijft ons. In den laatsten tijd zijn de meteorolo gische omstandigheden over het grootste gedeelte van Europa, en voornamelijk over de Westelijke helft, ongewoon voor dezen tijd van het jaar. De weersgesteldheid in ons land is dientengevolge even buitenge woon. Zij is voornamelijk gekenmerkt door een te hoogc temperatuur en door groote stabiliteit. In het algemeen is dc w eerstoestand de volgende: Over dep Oceaan ten .Westen der Britscho eilanden cn bij IJsland trekken diepe depressies vori Z. W. naar N. O. of van Z. naar X., terwijl over Midden-, Oost en Zuid-Europa een gebied van hoogen druk ligt, dat zich reeds verscheidene da gen achtereen op ongeveer dezelfde plaats ehandhaafd beeft. Dit gebied van hoogen druk is van de de pressies in het Westen gescheiden door een ongewoon warmen luchtstroom, die dc oor zaak is van het buitengewoon zachte weer in ons land en over het grootste gedeelte van West-Europa. Over de Noordelijke gedeelten van ons werelddeel breekt zich een algerneenc Wes telijke luchtstroom baan, die daar waar schijnlijk de temperatuur zal doen stijgen. Onder deze ongewone omstandigheden zijn de vooruitzichten voor het weer niet gemakkelijlc op te maken. Yast staat wel. dat voorloopig liet. weer zacht zal blijven. Van vorst dus geen sprake. Of het weer nu daarbij ook droog en zeer rustig zal blijven, hangt er geheel van af welken weg dc depressies in 't Westen zul len inslaan, dus of zij dicht bij zullen ko men of Westelijk om 't gebied van hoogen druk zullen blijven trekken. Intusschen mogen wij rekening houden met een zeke re stabiliteit van het gebied van hoogen druk, waardoor de kansen zeer gunstig staan, dat het weer ten minste nog tot het begin van de nieuwe week ongeveer het zelfde rustige karakter zal behouden van den laatsten tijd cn dus geen groote ver anderingen zal ondergaan. Later zullen de depressies hier wel meer de overhand krij gen. (Nadruk verboden). PERSONALIA. Onze stadgenóbte mej. W. M. H. Dijk is benoemd tot onderwijzeres aan de bijzondere school te Sliedrecht. - K.R.O.-AVOND. Ir. de Jonge bespreekt het Pan- Euiopa radic-apparaat. In liet St. Joseph gebouw sprak gister avond voor de leden a an den K.R.O. ir. de Jonge, uit Amsterdam over het nieuwe radio- on tvaiigsttoestel Pan Europa, 9 Maart van dit jaar- wettig gedeponeerd, 't Is een toestel dat niet alleen zijn bijzondere eigenschappen bezit, maar zich tevens uitstekend leent voor eigen bouw, omdat het slechts uit vier groe pen van groote onderdeden bestaat, condcn- sator-aglegaat, spoelstel. laag frequentbordje met onderdeden cn vocdingsapparaat. Het groote voor cigènhouwers is, dat alle soldeeren wegblijft: het soldeeryet heeft steeds zooveel bedorven. Onder de eigenschappen van het toestel is dit geheel nieuwe, dat het overgaan van dc korte op de lange golf buitengewoon is vereenvoudigd; men heeft slechts door te draaien. De Pan-Europa is het eerste, en eenigc apparaat, waarin de Ex tenser conden sator wordt toegepast. Het condensatoren aggregaat is samenge steld uit twee extenser-condcnsatorcn, die bij draaiing geheel automatisch den over gang van liet korte naar het lange golfge- bied teweegbrengen. Daar deze beide op een enkele as zijn gemonteerd is slechts een cn kele knop noodig voor de draaiing. De spoeleenheid van het toestel is c\ on eens iets bijzonders. Zeer hooge selectiviteit, hot uiteenhouden der stations werd er mee verkregen; ze zijn vrijwel verliesvrij. Op dit spoelstel is dan ook octrooi aangevraagd, 80% van de versterking, die tot 1500 loopt, komt tot zijn recht. Dit als gevolg der su perspoelen, vervaardigd van zeer speciaal Litze-draad, van zeer dunne draadjes. Het zijn dus kabeltjes, die elk geïsoleerd liggen cn op bepaalde wijze zijn dooreen gewonden. Ze liggen ook niet direct op het isolatiema teriaal, ook weer om verlies te weren. Nog veel meer gat ir. de Jonge ten beste over het toestel en ook over radio, in vlug tempo gesproken cn op een wijze, die alle aanwezigen als goed onderlegden veronder stelde. Vele teekeningen en schema's op het zwarte bord lichtten het gesprokene toe. Na dc uiteenzetting werden door aanwe zigen verschillende vragen gesteld, cn bleek het, dat werkelijk grondig onderlegden te genwoordig waren. Hierna werd het toestel zelve bekeken cn liet het zich tevens hoo- ren. De naam Pan-Europa is gekozen in ver band met het Pan-Europa-idee van graaf CoudenhoveKalergi. Deze wil een appa- ratuur om alle Europeeschc staten te om vangen in vrede en eendracht. Zoo wil dit radio-toestel het rustig beluisteren brengen van alle Europcesche radio's zonder stoor nis onder elkaar. Bij dc nauwe samenlig- ging van de golflengten, nu er zoo tal van radio uitzendingen zijn, kunnen de oudere ontvangsttoestellen niet meer dienen. Bij de Pan-Europa is men van 40 korte golf- stations zeker. Interessante filmmiddag van 't Nut voor de middelbare scholen Antony van Leeuwenhoek, de evenvou- digo Delftschc lakenhandelaar heeft door zijn diepgaande studies, met als resultaat de ontdekking van het microscoop, zij het dan ook in primitieven vorm, de weton- schap een geweldige dienst bewezen. Im mers, hij is de man geweest, die voor dc geleerden uit de zeventiende eeuw een we reld heeft geopenbaard, waarvan men te voren nimmer ook maar zelfs het bestaan heeft durven vermoeden. Wie zou toen ge dacht hebben, dat gewoon water eigenlijk een groote verzameling levende diertjes was, dat een peper-infusie wemelde van kleine lovende organismen en dat sloot water eigenlijk niets anders is dan een ver gaarbak van milliocnen en nog eens mil- lioenen ééncellige diertjes'? Thans is dit alles voor hen, die een middelbare school afgeloopen hebben, niets bijzonders meer, doch in dio dagen was de ontdekking van deze wereld van het microscopisch kleine minstens even belangrijk als in onze dagen de uitvinding van dc televisie. Op deze belangrijke uitvinding van onzen grootcn Antony van Leeuwenhoek, is nog eens extra de aandacht gevestigd door de vertooning van de Van Leeuwenhoek-film, welke gisteren c*u vanduag in City Theater op initiatief van 't Nut voor dc leerlingen van middelbare scholen heeft plaats ge vonden. De lieer J. Mol uit Haarlem, die deze uiterst belangwekkende rolprent heeft ver vaardigd, hield allereerst een inleiding, waarin hij in bet kort Van Leeuwenhoek's leven en werk schetste om daarna bij de verschillende filmbeelden enkele toelichtin gen tc geven. Dc film zelf geeft ons allereerst een over zicht van dc verschillende microscopen, welke door Van Leeuwenhoek met zijn primitieve hulpmiddelen in de zeventiende eeuw zijn geconstrueerd, microscopen, wel ke ondanks hun eenvoudige onderdcelen, hem in siaat stelden zijn geweldige ont dekking te doen. De film laat ons dan achtereenvolgens het ontstaan van verschil lende kristallen zien, het leven van bacte riën. waarvan de verwekker van dc in dezen zomer zoo bekend geworden ziekte, de bacterie van Weil, dc meeste aandacht trok. Wij werden vervolgens in gedachten verplaatst naar een sloot of aquarium, waaruit men ccn druppel water heeft ge nomen en onder hot microscoop heeft ge legd. Dan zien wc het zeer beweeglijke"le ven van dc mosseldiertjes, eencellige wezens met een kern, wat prqtoplasma en wat Uil- haren, het leven van dc pantoffeldiertjes, van de amoeben, de epncelligen, welke in gcstyleerden vorm op het insigne van den Jeugdbond voor natuurstudie zijn afgp beeld, voorts het leven van dc klok-, trom pet-, zweep- en kogeldiertjes. In een vol gend deel werd ons een cn ander getoond van de zoetwaterpolypen, de raderdiertjes cn van dc hooger ontwikkelde daphnia's en cyclops, van den ontwikkelingsgang van dc stcekmug, de azijnaaltjes, de spermato zoïden, alsmede van dc bloedsomloop van de larven van kikkers. Tot slot werd nog een filmpje gedraaid over den groei van planton en bloemen, hetgeen een zeer interessant beeld gaf van de ontwikkeling van plant cn bloem; welke eenigc duizenden malen is versneld. Een zeer leerzame filmmiddng, waar\oor niet alleen 't Nut, doch ook den lieer Mol ccn woord van lof toekomt. Tweede abonnementsconcert in de Theosofische Loge Moesten we na afloop van het eerste abonnementsconcert van de Kanvelt's' mei ding maken van een lichte achteruitgang ir artistieke prestatie» tot onze verheugenis constateerden wc gisterenavond, dat zc de moeilijkheden, die mogeiijk ontstaan waren door dc nieuwe bezetting van de cellisten plaats, glansrijk tc boven zijn gekomen. Zonderen wc eenigc kleine bemerkingen, die we zouden kunnen maken waarvan wc alleen liet iets te sterk gerythmeerd en daardoor soms oen weinig tc ruw spel in net lorto der-snelle passages citecren ui dan kunnen we het spel dezer musici niet anders dan als volmaakt qualificeercn. Dat ze individueel technisch knap werk leve ren mag wel als bekend en onbestreden worden aangenomen. Doch ook de techniek van het samenspel, dal in de kwartetkunst zoo uiterst moeilijk is en zoo hooge nesthe- tische eischen stelt, zijn ze volkomen mees ter. Debussy maakt het in zijn kwartet den uitvoerenden in dit opzicht al bijzonder moeilijk. Mant voor maat en in onderdcelen van maten kan de noodzakelijke eenheid door een klein verschil van opvatting \er- broken worden. Het samenspel in dit kwartet klonk, alsot de muzikale expres sie slechts door één geest werd geleid en dit is.het grootste compliment, dat we aan kwartelspciers kunnen maken. Debussy's kwartet, met zijn vooral in de eerste twee deelen exotisch karakter, is een monument van vitaliteit en hartstocht. Het werk zit vol opmerkelijke modulaties, die telkens weer voeren naar nieuwe harmonische vondsten, die bewondering afdwingen voor de technische knapheid van den Franschcn genialen reus. We zijn er de Hartvelt's dankbaar voor, dai we gisteren weer eens van ile schoonheden van dit werk liebben kunnen genieten.. Voor de pauze kregen we het Leeuwerik kwartet op. 61 No. 5 van Ilaydn te hooren, Haydn's fijne, aristocratische muziek steil weer heel andere eischen aan de executan ten. Tegenover de iets grovere bravour van Debussy staat Haydn's doorzichtige elegan tie. De Hartvelt's beheerschen dc verschil lende stijlen volkomen en gaven dus ook van dit kwartet eene-vertolking die aan de hoogste eischen voldeed. Opmerkelijk goed n ingetogen was.het spel vqn den eersten violist, Piet Hartvelt. Dc eerste 'viool speelt in dit kwartet een dominecrcnde rol. l'-e vertolker komt daardoor jicht in de vcrl-.-i ding te veel op den voorgrond te willen tre- len. Aan deze fout ontkwam Piet Hartvelt door de bescheidenheid van zijn spel. Het laatste deel werd in een razend tempo ge speeld, doch desondanks bleef het spel doorloopénd fijn en doorzichtig en Iconclcn wc geen derail lenient constateeren. Mozart's Jachtkwartet K.V. 458 staat, met uitzondering van het wat nuchtere eerste deel, als compositie misschien het hoogste van de drie uitgevoerde werken. Vooral het adagio is van aangrijpende schoonheid. Air leen het aanhooren van dit adagio was dc gang naar de concertzaal ten volle waard. Tot onze niet geringe spijt vernemen wij, dat het .Hartvelt-kwartct' waarschijnlijk het volgend seizoen niet meer te Amersfoort zal optreden. Behalve de minder groote op komst van liet publiek, schijnen er nog an dere redenen te zijn, waardoor de kans be- taat, dat we de concerten Van deze emi nente musici in de toekomst zullen moeten missen. We spreken hierbij den wensch uit, ciat door een grooter opkomst op de nog in dit seizoen te geven concerten de Hartvelt's alsnog bewogen kunnen worden ook het volgend seizoen weer een abonnement-serie tc organisecren. Amersfoort biedt al niet veel op muzikaal gebied. Wc moeten dus zuinig zijn op hetgeen wc hébben. Laat ac- zc overweging voor de muzieklielhebbers ccn aansporing zijn om op de nog volgende uitvoeringen in grootcn getale op te komen SCHWERZFL. Lezing van ir. J. Denijs uit 's'Graven- hage voor den Kunstkring ln verband met dc tentoonstelling van reclame-biljetten, die momenteel door den Amersfoortschen Kunstkring in het gebouw van dc stichtiijg de Poth gehouden wordt, beeft ir. J. Denijs, uit 's Gravenhagë, gister avond in „dc Valk" een lezing met lichtbeel den gehouden over „Moderne Affichekunst". Een matig aantal belangstellenden wa§ daarbij aanwezig. pc licvr Denijs begon met er op té w ijzen, dat Mgemecii'ipcn gebrek 'aan belangstelling geconstateerd hioet wordeli voor dc affiche- kunst. die overigens toch opbouwend wérkt voor de liefde van het publiek'ieri behüéVe van de moderne stroomingen. Veelal ziet men, dat de zakelijke reclame heel wat te wenschen overlaat. Daarente gen zullen waarachtige reclame-kunste naars, met scherpe omlijning hunner op gaven, ietïj goeds welen uit te beelden. Er_ is allerminst reden om dCjJuinst aan de reclame, te ontzeggen. Men kan moeilijk aannemen, dat de geest van de reclame vroeger anders geweest zou zijn dan thans. Spreker gaat dan dc historie in de recla mekunst na. en laat daarbij uitkomen, dat het decoratieve werk niet overheerschcn mag, zooals vroeger vaak voorkwam. Na het jaar 1900 komen er nieuwe inzich ten en ons land wordt daarbij in zekeren zin toonaangevend. I)c waarheid in de reclame begint nu op den voorgrond te treden..Vele handelsaffiches bleven echter in handen van naamlooze teekenaar,s en schoolsche ontwer pers. De krachten van het futurisme in zijn oxclusieven toestand zijn lang niet voldoen de ontwikkeld om dienstbaar aan de reclame gemaakt tc kunnen worden. Na den oorlog krijgt ook Duitschland zijn kans, dat het oog gericht, lioudt op de wer king van suggestieve krachten. Tal van voortreffelijke biljetten, goed van idee cn sterk naar voren gebracht, zijn aan te wij zen. Engeland is de bakermat van dc spoor wegreclame, waarbij psychologisch goed geziene zaken lot uiting komen. Aan plaatjes alleen heeft men echter niet genoeg. Daarnaast zijn nog de kunstenaars noodig voor hun speciale visie op het onder werp of het artikel. liet blij.- dat. uitheem- schc producten met een decoratieven opzet het meeste op den Hollandschen artis.t blij ven werken. Iedere nationaliteit hoeft oen eigen oplos- sing voor haar reclame gezocht en de heer Denijs toont dit met verschillende voorbeel den aan. In Frankrijk is con bijzondere- reclamekunst geboren. Er..is daar een serie affiches uitgekomen, dio zich in de inter nationale wisselwerking een nieuwen weg heeft gebaand. Drie artistcn hebben dit werk, dat ai..; een afzonderlijke bespreking, onderworpen wordt, gebracht. In Duitschland viert de reclamekunst hoogtij en ook bij ons is dat het geval. Vele tijdschriften, evenals prijsvragen, hebben daartoe bijgedragen. Het vak: reelamekun*- betcekent een zich steeds verncuwcwle ou derneming. Momenteel wordt ook door de affiche- kunst een moeilijke tijd doorgemaakt. Ter rein wordt verloren door dc concurrentie van het ad veïteh ticwczen en dc lichtre clame. Bij het overzicht heeft de heer Denijs Bus- land onbesproken gelaten, omdat de moei lijke jaren van opbouw geen tijd lieten om zich met deze materie bezig te houden. Op het oogenblik staan in dat land echter kunstenaars op met sterk locaal karakter. Na een korte pauze werd een grootcV serie lichtbeelden vertoond ter verduidelijking van het gesproken woord.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1932 | | pagina 2